Yeni pifaqorçuluq miladdan öncə I yüzillikdə İskəndəriyyədə yaranmış mistik dini-fəlsəfi təlimdir. M. ö. IV yüzillikdən sonra qədim pifaqorçuların fəaliyyətinə son qoyulmuşdur. Roma imperiyası dövründə isə bu təlim yenidən dirçəlsə də, onun qədim məktəbinin təlimi ilə çox az bağlılığı olmuşdur. Sadəcə bu məktəbin filosofları hansısa tanınmış ənənəyə bağlı olmasını sərgiləmək üçün öz təlimlərini qədim pifaqorçuluqla bağlayırdılar. Bu səbəbdən də, o zaman pifaqorçuluğa aid edilən çoxlu sayda saxta ədəbiyyat yazılmışdır.
Yeni pifaqorçuluğun ilk nümayəndəsi kimi araşdırmaçılar Publius Nigidius Fiqulus’un (lat. Publius Nigidius Figulus, təxminən m. ö. 98 – 45) adını çəkirlər. O, filosof Siseronun yaxın dostu idi. O, bir çox elmlər haqqında kitablar yazmışdır. Siserona görə, o qədim pifaqorçuluğu yenidən dirçəltmək istəmişdir. Publius Fiqulus mistikaya çox meylli idi. Sisero xəbər vermişdir ki, o öncədəngörənlik edərək Oktavianus Avqustusun doğum günündə onun imperator olacağını bəyan etmişdir. Fiqulusun ən tanınmış əsərlərindən biri dilçiliyə aid olan “Qrammatikaya aid şərhlər” (lat. Commentarii grammatici) kitabı idi. Bundan başqa o tanrılara tapınma və onlara ehtiram etmə haqqında “Tanrılar haqqında” (lat. “De diis”), eləcə də münəccimlik, öncədəngörənlik və yuxu yozumları sahəsində də əsərlər yazmışdır. Onların yalnız bəzi fraqmentləri günümüzə gəlib çatmışdır.
Təlimi
Yeni pifaqorçuluq bir çox əlamətlərinə görə fəlsəfi cərəyandan daha çox dini təlim idi. Onun hətta Pifaqora aid edilən vəhy kitabları da mövcud olmuşdur. Bu təlimin əsasında kəskin dualizm dururdu. Maddi aləm şərlə, ruhi və səmavi başlanğıclar isə xeyirlə əlaqələndirilirdi. Bu baxımdan onlar düşünürdülər ki, Tanrı dünyanı rəqəmlərlə eyniləşdirilən ideyaların əsasında qurmuşdur.
Yeni pifaqorçular Bir rəqəmini xeyir olan və hər şeyin başlanğıcında duran Tanrı ilə eyniləşdirirdilər. Şərin təcəssümü olan İki rəqəmindən isə artıq çoxluq, dəyişkənlik, xaos başlayır. Bütün rəqəmlər ideyalarla eyniləşdirilir və onların nisbətinə görə dünyada hər şey var olur. Ancaq, rəqəmlərin sərbəst varlığı yoxdur, onlar Birdən çıxırlar.
Yeni pifaqorçular həm də dünyanın əbədiliyinə inanırdılar. İnsana isə “mikrokosm” kimi baxırdılar. Yeni pifaqorçuluqda tək tanrılığın əlamətləri olsa da, onunla maddi dünya arasında vasitəçi olan kiçik tanrıların və şər qüvvələrin varlığı da inkar edilmirdi. Həqiqi Tanrı ən yüksək mənəvi təbəqələrdə sonsuz uzaqlardadır. Vasitəçi kiçik tanrılar isə kamil olmadıqlarına görə, insanlara özlərinə tapınmağı buyururlar. Əbədiyyətə çatmaq üçün isə onlara deyil, həqiqi Tanrıya doğru mənəvi cəhətdən yönəlmək lazımdır. Bunun üçün əxlaqlı abid həyatı yaşanmalı, qidalanma, and içmə, qüsul və dəstəmaz alma qaydalarına riayət edilməli idi.
Aydın Əlizadə (2007). (PDF). Bakı: Əbilov, Zeynalov və qardaşlar. s. 235-237. ISBN5-87459-013-7. 2016-08-22 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Ədəbiyyat
Aydın Əlizadə (2007). (PDF). Bakı: Əbilov, Zeynalov və qardaşlar. s. 235-237. ISBN5-87459-013-7. 2016-08-22 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Encyclopædia Britannica/Neopythagoreanism
Publius Nigidius Figulus // Encyclopædia Britanica, 1911.
Thesleff H. An introduction to the Pythagorean writings of the hellenistic period. Abo, 1961; O'MearaD. Pythagoras Revived. Mathematics and Philosophy in Late Antiquity. Oxf, 1989.
Неопифагореизм // Малый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 4 томах. СПб., 1907-1909.
Новопифагореизм // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона. СПб, 1890-1907.
Publius Nigidius Figulus // Encyclopedia Britanica, 1911.
↑ Новопифагореизм // Малый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 4 томах. СПб., 1907-1909.
September 25, 2021
neopifaqorçuluq, yeni, pifaqorçulúq, neopifaqorçulúq, yunan, fəlsəfəsində, pifaqorçuluğu, platon, aristotel, stoaçıların, təlimi, ilə, birləşdirən, dini, fəlsəfi, təlim, təlim, antik, fəlsəfəyunan, fəlsəfəöncəsi, dövrü, yüzilliyə, qədər, orfizm, homer, hesiod,. Yeni pifaqorculuq Neopifaqorculuq yunan felsefesinde pifaqorculugu Platon Aristotel ve stoacilarin telimi ile birlesdiren dini felsefi telim telim Antik felsefeYunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebiFales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebiKsenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflarHeraklit Anaksaqor Empedokl PifaqorcularPifaqor Filolaus Hippasus Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculariLevkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve HipparxiaKirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus EvhemerusMeqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus KronusEretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetrius AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler SkeptisizmPirron Enesidemus Aqrippa EpikurculukEpikur Lukretius PeripatetizmRodoslu Andronikus PlatonizmKarneades Kliptomaxus Filon Larissali StoaciliqErken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler SkeptisizmSekst Empirik StoaciliqSeneka Epiktet Mark Avreli Siseron PeripatetizmAfrodisiali Aleksandr Orta platonizmAlkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon NeoplatonizmRoma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius AmeliusApameya mektebi Yamblix SopaterPerqama mektebi Sallustius Yulian AvqustAfina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatia Ioann Filoponus Antik dini telimlerQnostisizm Hermetizm MitraizmNeopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesiKlement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius AreopagitMundericat 1 Yaranmasi 2 Telimi 3 Esas numayendeleri 4 Menbe 5 Edebiyyat 6 Hemcinin bax 7 IstinadlarYaranmasi RedakteYeni pifaqorculuq miladdan once I yuzillikde Iskenderiyyede yaranmis mistik dini felsefi telimdir M o IV yuzillikden sonra qedim pifaqorcularin fealiyyetine son qoyulmusdur Roma imperiyasi dovrunde ise bu telim yeniden dircelse de onun qedim mektebinin telimi ile cox az bagliligi olmusdur Sadece bu mektebin filosoflari hansisa taninmis eneneye bagli olmasini sergilemek ucun oz telimlerini qedim pifaqorculuqla baglayirdilar Bu sebebden de o zaman pifaqorculuga aid edilen coxlu sayda saxta edebiyyat yazilmisdir Yeni pifaqorculugun ilk numayendesi kimi arasdirmacilar Publius Nigidius Fiqulus un lat Publius Nigidius Figulus texminen m o 98 45 adini cekirler O filosof Siseronun yaxin dostu idi O bir cox elmler haqqinda kitablar yazmisdir Siserona gore o qedim pifaqorculugu yeniden dirceltmek istemisdir Publius Fiqulus mistikaya cox meylli idi Sisero xeber vermisdir ki o oncedengorenlik ederek Oktavianus Avqustusun dogum gununde onun imperator olacagini beyan etmisdir Fiqulusun en taninmis eserlerinden biri dilciliye aid olan Qrammatikaya aid serhler lat Commentarii grammatici kitabi idi Bundan basqa o tanrilara tapinma ve onlara ehtiram etme haqqinda Tanrilar haqqinda lat De diis elece de muneccimlik oncedengorenlik ve yuxu yozumlari sahesinde de eserler yazmisdir Onlarin yalniz bezi fraqmentleri gunumuze gelib catmisdir 1 Telimi RedakteYeni pifaqorculuq bir cox elametlerine gore felsefi cereyandan daha cox dini telim idi Onun hetta Pifaqora aid edilen vehy kitablari da movcud olmusdur Bu telimin esasinda keskin dualizm dururdu Maddi alem serle ruhi ve semavi baslangiclar ise xeyirle elaqelendirilirdi Bu baximdan onlar dusunurduler ki Tanri dunyani reqemlerle eynilesdirilen ideyalarin esasinda qurmusdur 2 Yeni pifaqorcular Bir reqemini xeyir olan ve her seyin baslangicinda duran Tanri ile eynilesdirirdiler Serin tecessumu olan Iki reqeminden ise artiq coxluq deyiskenlik xaos baslayir Butun reqemler ideyalarla eynilesdirilir ve onlarin nisbetine gore dunyada her sey var olur Ancaq reqemlerin serbest varligi yoxdur onlar Birden cixirlar 2 Yeni pifaqorcular hem de dunyanin ebediliyine inanirdilar Insana ise mikrokosm kimi baxirdilar Yeni pifaqorculuqda tek tanriligin elametleri olsa da onunla maddi dunya arasinda vasiteci olan kicik tanrilarin ve ser quvvelerin varligi da inkar edilmirdi Heqiqi Tanri en yuksek menevi tebeqelerde sonsuz uzaqlardadir Vasiteci kicik tanrilar ise kamil olmadiqlarina gore insanlara ozlerine tapinmagi buyururlar Ebediyyete catmaq ucun ise onlara deyil heqiqi Tanriya dogru menevi cehetden yonelmek lazimdir Bunun ucun exlaqli abid heyati yasanmali qidalanma and icme qusul ve destemaz alma qaydalarina riayet edilmeli idi 2 Esas numayendeleri RedakteApollonius Tianali Nikomaxus Gerasali Numenius Apameyali Moderatus Qadesli Menbe RedakteAydin Elizade 2007 Xristianliq tarix ve felsefe PDF Baki Ebilov Zeynalov ve qardaslar s 235 237 ISBN 5 87459 013 7 2016 08 22 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 08 16 Edebiyyat RedakteAydin Elizade 2007 Xristianliq tarix ve felsefe PDF Baki Ebilov Zeynalov ve qardaslar s 235 237 ISBN 5 87459 013 7 2016 08 22 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 08 16 Encyclopaedia Britannica Neopythagoreanism Publius Nigidius Figulus Encyclopaedia Britanica 1911 Thesleff H An introduction to the Pythagorean writings of the hellenistic period Abo 1961 O MearaD Pythagoras Revived Mathematics and Philosophy in Late Antiquity Oxf 1989 Neopifagoreizm Malyj enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 4 tomah SPb 1907 1909 Novopifagoreizm Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona SPb 1890 1907 Hemcinin bax RedaktePifaqor Pifaqorcular mektebi Filolaus Krotonali Hippasus Mesapontumlu Arxitas Tarentli Alkmeon Krotonali Qnostisizm HermetizmIstinadlar Redakte Publius Nigidius Figulus Encyclopedia Britanica 1911 1 2 3 Novopifagoreizm Malyj enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 4 tomah SPb 1907 1909 Menbe https az wikipedia org w index php title Neopifaqorculuq amp oldid 5854098, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
