fbpx
Wikipedia

Yulian (imperator)

Yulian, Flavius Klavdius (lat. Flavius Claudius Iulianus Augustus; 17 noyabr 331, Konstantinopol26 iyun 363, Mesopotamiya) — Roma imperatoru (361-363), neoplatonçu filosof və Xristianlığın tənqidçisi.

Flavius Klavdius Yulian
Flavius Claudius Iulianus
Roma imperatoru
361 — 363
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri
Vəfat tarixi
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi döyüşdə ölüm
Dəfn yeri
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

 
Ioulianou autokratoros ta sozomena, 1696

Munisipal kuriyaların hüququnu genişləndirmiş, vergiləri azaltmış, dəbdəbəli, cah-cəlallı saray həyatından imtina etmişdi.

Onun hakimiyyətə gəlməsindən öncə Xristianlıq dövlət dininə çevrilmişdir. Bundan sonra bütpərəst sayılan antik inanclar və fəlsəfələr təqiblərə məruz qalmışdır. Yulian isə bu prosesin qarşısını almağa çalışmışdır. O öncə xristian olmuş, ancaq sonra antik inancları qəbul edərək YamblixinEfesli Maksimin öyrəncisi olmuşdur. Buna görə də ona xristian ənənəsində Dinindən Dönmüş Yulian deyirlər.

Öz qısa hakimiyyəti dövründə (m. 361 – 363) Yulian bütün dinlərin bərabərliyini elan etmişdir. Onun əmrinə əsasən xristianlar bütpərəstlərdən ələ keçirtdikləri məbədləri və əmlakı kahinlərə qaytarmalı və məktəblərdə tədris sistemindən uzaqlaşdırılmalı idilər.

Onun məqsədi Xristianlığın təqibi deyil, onunla rəqabət apara bilən islahatlardan keçmiş antik dinin bərpa edilməsi idi. Ancaq, Yulian bu məqsədə çata bilməmişdir. Az sonra o İranla aparılan savaşda döyüşlərin birində öldürülmüşdür. Onun həmin döyüşdə öz xristian döyüşçüləri tərəfindən öldürüldüyü də güman edilir. Yulianın ölümündən sonra Xristianlıq yenidən dövlət dininə çevrilmiş və bu proses artıq geriyə dönməz olmuşdur.

Fəlsəfəsi

Antik fəlsəfə
 
Yunan fəlsəfəöncəsi dövrü
(e. ə. VII yüzilliyə qədər)

Orfizm • Homer • Hesiod • Ferekid • Yeddi yunan müdriki • Epixarm

Qədim yunan fəlsəfəsi
(e. ə. VII - IV yüzilliklər)
Müstəqil filosoflar
Heraklit • Anaksaqor • Empedokl
Qədim yunan atomçuları
Levkipp • Demokrit
Sofistlər

"Böyük" sofistlərProtaqor • Prodikus • Qorqias • Hippias

"Kiçik" sofistlərTrasimaxus • Likofron • Kritius • Alkidamas
Ellinizm dövrünün fəlsəfəsi
(e. ə. IV - I yüzilliklər)
Qədim Roma dovrünün fəlsəfəsi
I - V yüzilliklər
Stoaçılıq

Seneka • Epiktet • Mark_Avreli  • Siseron

Orta platonizm
Alkinous • Apuleyus • Qalen • Plutarx • Maksim • Filon • Selsus • Teon
Neoplatonizm

Roma məktəbi → Ammonius Sakkas • Plotin • Porfirius • Amelius
Apameya məktəbi → Yamblix • Sopater
Perqama məktəbi → Sallustius • Yulian Avqust
Afina məktəbi → Afinalı Plutarx • Proklus • Marinus • Simplikius • Damaskius

İskəndəriyyə məktəbi → Hierokles • Hipatia • İoann Filoponus
Antik dini təlimlər

Qnostisizm • Hermetizm • Mitraizm
NeopifaqorçuluqApollonius • Nikomaxus • Numenius • Moderatus

Erkən Xristian fəlsəfəsi

Klement • Origen • Avqustin Avrelius • Boesius • Saxta Dionisius Areopagit

Yulian həm də filosof olmuş, neoplatonizmin Perqama məktəbinin tanınmış nümayəndələrindən biri idi.

Xristianlığın güclənməsi zamanı yaşayan Porfirius, Yamblix, Proklus kimi yeni-platonçular antik dini zəmanəyə uyğunlaşdırmağa çalışırdılar. Onlar təktanrılığı özlərinə məxsus şəkildə təqdim etmiş, mənəvi və əxlaqi məsələlərə toxunmuşdular; bununla belə antik irslə bağlılıqlarını kəsməmiş, mistik fəlsəfələrə və teurgiyalara önəm vermişdilər.

Bir çox Şərq dinlərində günəş tanrılaşdırılırdı. O zaman Romada Mitra adlı İran tanrısının qnostik kultu yayılmış, bu din orduya və Romanın hakim dairələrinə nüfuz etmişdir. Yulian da günəşi tanrı hesab etmiş, onu təbiətin əsası və həyatın mənası kimi dəyərləndirmişdir. Ancaq onu gördüyümüz çıxan və batan günəşlə eyniləşdirmirdi. Yuliana görə gördüyümüz günəş həqiqi tanrı işığının qismən yansımasıdır (əks olunmasıdır). Həmçinin Yuliana görə ümumiyyətlə bizim gördüyümüz dünya həqiqət deyildir. Həqiqətə çatmaq üçün şeylərin həqiqi mahiyyətinə varmaq lazımdır. Mənəvi təkmilləşmə də bundan ibarətdir. Onun bu yanaşması Platonun ideyalar haqqında təliminə uyğun idi. Plotinin emanasiyasına uyğun olaraq Yulianın təlimində bütün tanrılar və mövcud olan varlıq günəş işığından yaranır.

Yulian zamanımıza yalnız bəzi “Xristianlara qarşı” kitabından fraqmentlər gəlib çatmışdır. Bu kitabda o, xristian rəvayətlərində olan məntiqi ziddiyyətləri açıqlayaraq Xristianlığın Tanrıdan gəlmədiyini sübuta yetirmək istəmişdir. Eyni zamanda o, yunan dinində də çoxlu məntiqsizliklərin və nağılların olduğunu etiraf etmişdir. Onun fikrincə yalnız Platon Tanrı, dünya və insan haqqında ən yetkin fikirlər irəli sürmüşdür. Yulian bu əsərdə Platonun fikirlərini Tövratın ayələri ilə müqayisə edərək onların yəhudi rəvayətlərindən daha üstün olduğunu iddia etmişdir.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Гревс И. М. Юлиан, Флавий Клавдий // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1904. — Т. XLI. — С. 333–341.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4148372"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892994"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24512618"></a>
  2. Юлиан // Большая энциклопедия / red. ilə S. Yuzhakov — Sankt-Peterburq: (untranslated), 1905. — C. 20. — səh. 700.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4380954"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23927511"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q656"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4091878"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4533875"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q78304570"></a>
  3. Юлиан Отступник // М. В. Белкин, О. Плахотская. Словарь «Античные писатели». СПб.: Лань, 1998.
  4. Лосев А. Ф. История античной эстетики. Том VII. М.: Искусство, 1988, s. 454-471.
  5. Ранович А. Б. Первоисточники по истории раннего христианства. Античные критики христианства. М.: Политиздат, 1990, s. 346-392.

Mənbə

  • Aydın Əlizadə (2016). Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. s. 270-272. ISBN 5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.

Ədəbiyyat

  • Aydın Əlizadə (2016). Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. s. 270-272. ISBN 5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
  • Athanassiadi, Polymnia. Julian. An Intellectual Biography Routledge, London, 1992. ISBN 0-415-07763-X
  • Bowersock, Glen Warren. Julian the Apostate. London, 1978. ISBN 0-674-48881-4
  • Browning, Robert. The Emperor Julian, London, 1975.
  • Dodgeon, Michael H. & Samuel N.C. Lieu, The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars AD 226–363, Routledge, London, 1991.ISBN 0-203-42534-0
  • Gardner, Alice, Julian Philosopher and Emperor and the Last Struggle of Paganism Against Christianity, G.P. Putnam's Son, London, 1895. ISBN 0-404-58262-1 / ISBN 978-0-404-58262-3. Downloadable at https://archive.org/details/julianphilosophe00gard.
  • Hunt, David. "Julian". In The Cambridge Ancient History, Volume 13 (Averil Cameron & Peter Garnsey editors). CUP, Cambridge, 1998. ISBN 0-521-30200-5
  • Lascaratos, John and Dionysios Voros. 2000 Fatal Wounding of the Byzantine Emperor Julian the Apostate (361–363 A.D.): Approach to the Contribution of Ancient Surgery. World Journal of Surgery 24: 615–619
  • Murdoch, Adrian. The Last Pagan: Julian the Apostate and the Death of the Ancient World, Stroud, 2005, ISBN 0-7509-4048-4
  • Neander, August, The Emperor Julian and His Generation, An Historical Picture, translated by G.V. Cox, John W. Parker, London, 1859. ISBN 0-217-34765-7 / ISBN 9780217347655. Downloadable at https://archive.org/details/emperorjulianan01neangoog.
  • Rendall, Gerald Henry, The Emperor Julian: Paganism and Christianity with Genealogical, Chronological and Bibliographical Appendices, George Bell and Sons, London, 1879. ISBN 1-152-51929-8 / ISBN 9781152519299. Downloadable athttps://archive.org/details/emperorjulian00rend.
  • Rohrbacher, David. Historians of Late Antiquity. Routledge: New York, 2002. ISBN 0-415-20459-3
  • Smith, Rowland. Julian's gods: religion and philosophy in the thought and action of Julian the Apostate, London, 1995. ISBN 0-415-03487-6
  • Гиббон Э. История упадка и разрушения Римской империи. Том 3.
  • Бенуа-Мешен Ж. Юлиан Отступник, или Опаленная мечта (L’empereur Julien ou le rêve calciné). (Серия «ЖЗЛ»)
  • Эвола Ю. Император Юлиан // Традиция и Европа. — Тамбов, 2009. — С. 25-28. — ISBN 978-5-88934-426-1.

Xarici bağlantılar

  • Laws of Julian. Two laws by Constantius II, while Julian was Caesar.
  • Imperial Laws and Letters Involving Religion, some of which are by Julian relating to Christianity.
  • A 4th century chalcedony portrait of Julian, Saint Petersburg, The State Hermitage Museum.
  • Julian's Spin Doctor: The Persian Mutiny 2016-03-04 at the Wayback Machine, Article by Adam J. Bravo.
  • Rowland Smith's "Julian's Gods", Review by Thomas Banchich.
  • Excerpt from by Adrian Murdoch, The Last Pagan at the California Literary Review.
  • The Julian Society. A society of pagans who admire Julian.
  • THE EMPEROR JULIAN, PAGANISM AND CHRISTIANITY 2015-03-02 at the Wayback Machine., In BTM Format.
  • Julian the Apostate why he was important, and his place in world history

yulian, imperator, yulian, flavius, klavdius, flavius, claudius, iulianus, augustus, noyabr, konstantinopol, iyun, mesopotamiya, roma, imperatoru, neoplatonçu, filosof, xristianlığın, tənqidçisi, flavius, klavdius, yulianflavius, claudius, iulianusroma, impera. Yulian Flavius Klavdius lat Flavius Claudius Iulianus Augustus 17 noyabr 331 1 Konstantinopol 26 iyun 363 2 Mesopotamiya Roma imperatoru 361 363 neoplatoncu filosof ve Xristianligin tenqidcisi Flavius Klavdius YulianFlavius Claudius IulianusRoma imperatoru361 363Sexsi melumatlarDogum tarixi 331Dogum yeri Konstantinopol Europa d Roma Imperiyasi Qedim RomaVefat tarixi 26 iyun 363Vefat yeri MesopotamiyaVefat sebebi doyusde olumDefn yeri Tarsus Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Felsefesi 3 Hemcinin bax 4 Istinadlar 5 Menbe 6 Edebiyyat 7 Xarici baglantilarHeyati Redakte Ioulianou autokratoros ta sozomena 1696 Munisipal kuriyalarin huququnu genislendirmis vergileri azaltmis debdebeli cah celalli saray heyatindan imtina etmisdi Onun hakimiyyete gelmesinden once Xristianliq dovlet dinine cevrilmisdir Bundan sonra butperest sayilan antik inanclar ve felsefeler teqiblere meruz qalmisdir Yulian ise bu prosesin qarsisini almaga calismisdir O once xristian olmus ancaq sonra antik inanclari qebul ederek Yamblixin ve Efesli Maksimin oyrencisi olmusdur Buna gore de ona xristian enenesinde Dininden Donmus Yulian deyirler Oz qisa hakimiyyeti dovrunde m 361 363 Yulian butun dinlerin beraberliyini elan etmisdir Onun emrine esasen xristianlar butperestlerden ele kecirtdikleri mebedleri ve emlaki kahinlere qaytarmali ve mekteblerde tedris sisteminden uzaqlasdirilmali idiler Onun meqsedi Xristianligin teqibi deyil onunla reqabet apara bilen islahatlardan kecmis antik dinin berpa edilmesi idi Ancaq Yulian bu meqsede cata bilmemisdir Az sonra o Iranla aparilan savasda doyuslerin birinde oldurulmusdur Onun hemin doyusde oz xristian doyusculeri terefinden oldurulduyu de guman edilir Yulianin olumunden sonra Xristianliq yeniden dovlet dinine cevrilmis ve bu proses artiq geriye donmez olmusdur 3 Felsefesi RedakteAntik felsefe Yunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebiFales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebiKsenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflarHeraklit Anaksaqor Empedokl PifaqorcularPifaqor Filolaus Hippasus Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculariLevkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve HipparxiaKirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus EvhemerusMeqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus KronusEretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetrius AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler SkeptisizmPirron Enesidemus Aqrippa EpikurculukEpikur Lukretius PeripatetizmRodoslu Andronikus PlatonizmKarneades Kliptomaxus Filon Larissali StoaciliqErken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler SkeptisizmSekst Empirik StoaciliqSeneka Epiktet Mark Avreli Siseron PeripatetizmAfrodisiali Aleksandr Orta platonizmAlkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon NeoplatonizmRoma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius AmeliusApameya mektebi Yamblix SopaterPerqama mektebi Sallustius Yulian AvqustAfina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatia Ioann Filoponus Antik dini telimlerQnostisizm Hermetizm MitraizmNeopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesiKlement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius AreopagitYulian hem de filosof olmus neoplatonizmin Perqama mektebinin taninmis numayendelerinden biri idi Xristianligin guclenmesi zamani yasayan Porfirius Yamblix Proklus kimi yeni platoncular antik dini zemaneye uygunlasdirmaga calisirdilar Onlar tektanriligi ozlerine mexsus sekilde teqdim etmis menevi ve exlaqi meselelere toxunmusdular bununla bele antik irsle bagliliqlarini kesmemis mistik felsefelere ve teurgiyalara onem vermisdiler Bir cox Serq dinlerinde gunes tanrilasdirilirdi O zaman Romada Mitra adli Iran tanrisinin qnostik kultu yayilmis bu din orduya ve Romanin hakim dairelerine nufuz etmisdir Yulian da gunesi tanri hesab etmis onu tebietin esasi ve heyatin menasi kimi deyerlendirmisdir Ancaq onu gorduyumuz cixan ve batan gunesle eynilesdirmirdi Yuliana gore gorduyumuz gunes heqiqi tanri isiginin qismen yansimasidir eks olunmasidir Hemcinin Yuliana gore umumiyyetle bizim gorduyumuz dunya heqiqet deyildir Heqiqete catmaq ucun seylerin heqiqi mahiyyetine varmaq lazimdir Menevi tekmillesme de bundan ibaretdir Onun bu yanasmasi Platonun ideyalar haqqinda telimine uygun idi Plotinin emanasiyasina uygun olaraq Yulianin teliminde butun tanrilar ve movcud olan varliq gunes isigindan yaranir 4 Yulian zamanimiza yalniz bezi Xristianlara qarsi kitabindan fraqmentler gelib catmisdir Bu kitabda o xristian revayetlerinde olan mentiqi ziddiyyetleri aciqlayaraq Xristianligin Tanridan gelmediyini subuta yetirmek istemisdir Eyni zamanda o yunan dininde de coxlu mentiqsizliklerin ve nagillarin oldugunu etiraf etmisdir Onun fikrince yalniz Platon Tanri dunya ve insan haqqinda en yetkin fikirler ireli surmusdur Yulian bu eserde Platonun fikirlerini Tovratin ayeleri ile muqayise ederek onlarin yehudi revayetlerinden daha ustun oldugunu iddia etmisdir 5 Hemcinin bax RedakteNeoplatonizm Porfirius Selsus HipatiaIstinadlar Redakte 1 2 Grevs I M Yulian Flavij Klavdij Enciklopedicheskij slovar SPb Brokgauz Efron 1904 T XLI S 333 341 lt a href https wikidata org wiki Track Q602358 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4148372 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19908137 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q23892994 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q24512618 gt lt a gt 1 2 Yulian Bolshaya enciklopediya red ile S Yuzhakov Sankt Peterburq untranslated 1905 C 20 seh 700 lt a href https wikidata org wiki Track Q4380954 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q23927511 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q656 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4091878 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4533875 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q78304570 gt lt a gt Yulian Otstupnik M V Belkin O Plahotskaya Slovar Antichnye pisateli SPb Lan 1998 Losev A F Istoriya antichnoj estetiki Tom VII M Iskusstvo 1988 s 454 471 Ranovich A B Pervoistochniki po istorii rannego hristianstva Antichnye kritiki hristianstva M Politizdat 1990 s 346 392 Menbe RedakteAydin Elizade 2016 Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC s 270 272 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Edebiyyat RedakteAydin Elizade 2016 Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC s 270 272 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Athanassiadi Polymnia Julian An Intellectual Biography Routledge London 1992 ISBN 0 415 07763 X Bowersock Glen Warren Julian the Apostate London 1978 ISBN 0 674 48881 4 Browning Robert The Emperor Julian London 1975 Dodgeon Michael H amp Samuel N C Lieu The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars AD 226 363 Routledge London 1991 ISBN 0 203 42534 0 Gardner Alice Julian Philosopher and Emperor and the Last Struggle of Paganism Against Christianity G P Putnam s Son London 1895 ISBN 0 404 58262 1 ISBN 978 0 404 58262 3 Downloadable at https archive org details julianphilosophe00gard Hunt David Julian In The Cambridge Ancient History Volume 13 Averil Cameron amp Peter Garnsey editors CUP Cambridge 1998 ISBN 0 521 30200 5 Lascaratos John and Dionysios Voros 2000 Fatal Wounding of the Byzantine Emperor Julian the Apostate 361 363 A D Approach to the Contribution of Ancient Surgery World Journal of Surgery 24 615 619 Murdoch Adrian The Last Pagan Julian the Apostate and the Death of the Ancient World Stroud 2005 ISBN 0 7509 4048 4 Neander August The Emperor Julian and His Generation An Historical Picture translated by G V Cox John W Parker London 1859 ISBN 0 217 34765 7 ISBN 9780217347655 Downloadable at https archive org details emperorjulianan01neangoog Rendall Gerald Henry The Emperor Julian Paganism and Christianity with Genealogical Chronological and Bibliographical Appendices George Bell and Sons London 1879 ISBN 1 152 51929 8 ISBN 9781152519299 Downloadable athttps archive org details emperorjulian00rend Rohrbacher David Historians of Late Antiquity Routledge New York 2002 ISBN 0 415 20459 3 Smith Rowland Julian s gods religion and philosophy in the thought and action of Julian the Apostate London 1995 ISBN 0 415 03487 6 Gibbon E Istoriya upadka i razrusheniya Rimskoj imperii Tom 3 Benua Meshen Zh Yulian Otstupnik ili Opalennaya mechta L empereur Julien ou le reve calcine Seriya ZhZL Evola Yu Imperator Yulian Tradiciya i Evropa Tambov 2009 S 25 28 ISBN 978 5 88934 426 1 Xarici baglantilar RedakteLaws of Julian Two laws by Constantius II while Julian was Caesar Imperial Laws and Letters Involving Religion some of which are by Julian relating to Christianity A 4th century chalcedony portrait of Julian Saint Petersburg The State Hermitage Museum Julian s Spin Doctor The Persian Mutiny Arxivlesdirilib 2016 03 04 at the Wayback Machine Article by Adam J Bravo Rowland Smith s Julian s Gods Review by Thomas Banchich Excerpt from by Adrian Murdoch The Last Pagan at the California Literary Review The Julian Society A society of pagans who admire Julian THE EMPEROR JULIAN PAGANISM AND CHRISTIANITY Arxivlesdirilib 2015 03 02 at the Wayback Machine In BTM Format Julian the Apostate why he was important and his place in world history Vikianbarda Yulian ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Yulian imperator amp oldid 6012699, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.