fbpx
Wikipedia

Evbulides

Miletli Eubulides (yun. Εὐβουλίδης, m. ö. IV yüzillik) — qədim yunan filosofu, Sokratın şagirdi, Meqara məktəbinin təmsilçisi.

Evbulides
q.yun. Εὑβουλίδης
Doğum tarixi e.ə. V əsr
Doğum yeri
Vəfat tarixi e.ə. IV əsr
İstiqaməti Meqara məktəbi
Əsas maraqları fəlsəfə, paradoks, aporia
Antik fəlsəfə
Yunan fəlsəfəöncəsi dövrü
(e. ə. VII yüzilliyə qədər)

Orfizm • Homer • Hesiod • Ferekid • Yeddi yunan müdriki • Epixarm

Qədim yunan fəlsəfəsi
(e. ə. VII - IV yüzilliklər)
Müstəqil filosoflar
Heraklit • Anaksaqor • Empedokl
Qədim yunan atomçuları
Levkipp • Demokrit
Sofistlər

"Böyük" sofistlərProtaqor • Prodikus • Qorqias • Hippias

"Kiçik" sofistlərTrasimaxus • Likofron • Kritius • Alkidamas
Ellinizm dövrünün fəlsəfəsi
(e. ə. IV - I yüzilliklər)
Qədim Roma dovrünün fəlsəfəsi
I - V yüzilliklər
Stoaçılıq

Seneka • Epiktet • Mark_Avreli  • Siseron

Orta platonizm
Alkinous • Apuleyus • Qalen • Plutarx • Maksim • Filon • Selsus • Teon
Neoplatonizm

Roma məktəbi → Ammonius Sakkas • Plotin • Porfirius • Amelius
Apameya məktəbi → Yamblix • Sopater
Perqama məktəbi → Sallustius • Yulian Avqust
Afina məktəbi → Afinalı Plutarx • Proklus • Marinus • Simplikius • Damaskius

İskəndəriyyə məktəbi → Hierokles • Hipatia • İoann Filoponus
Antik dini təlimlər

Qnostisizm • Hermetizm • Mitraizm
NeopifaqorçuluqApollonius • Nikomaxus • Numenius • Moderatus

Erkən Xristian fəlsəfəsi

Klement • Origen • Avqustin Avrelius • Boesius • Saxta Dionisius Areopagit

Paradoksları

Evbulidesin fikrincə duyğularımız bizə ətrafımızda olan şeylər haqqında yanlış bilgi verir. İstənilən şeyin həqiqi mahiyyəti onun görkəmində deyil, mahiyyətindədir. Məqsəd də o mahiyyətləri qavramaqdır. Bu kimi iddiaları irəli sürməklə o, Eleyalı Zenonun yolunu getmiş, bir çox ziddiyyətləri (paradoksları) açıqlamış, onların vasitəsi ilə öz fikirlərini əsaslandırmağa çalışmışdır. Bu paradokslar haqqında Diogenes Laertius xəbər verərək onlardan bəzilərinin başqa meqaraçı Diodorus Kronosa aid olduğunu qeyd etmişdir. Həmin paradoksların ən tanınmışları “Yalançı”, “Keçəl”, “Qalaq”, “Elektra”“Buynuzlu” adlanır. Günümüzə qədər elmi ədəbiyyatda onların çözülməsi haqqında müxtəlif fikirlər irəli sürülür.

Yalançı

“Yalançı” (yun. Ψευδόμενον) adlı paradoksda “Mən yalan danışıram” iddiası araşdırılır. Bir tərəfdən bunu iddia edən kəs heç də yalan danışmır, həqiqəti deyir. Çünki, yalan danışdığını etiraf edir. Digər tərəfdən isə bu iddiada o adamın yalan danışdığı iddia edilirsə onda o yalandır. Beləliklə, danışan yalan deyirsə düz danışır. Düz danışırsa, yalan deyir.

Keçəl

Daha bir paradoks “Keçəl” adlanır. Burada Eubulides deyir ki, bir tükü itirən keçəl olmaz, ikincisini itirsə də olmaz. Bəs onda neçənci tükün tökülməsindən başlayaraq insanı keçəl saymaq olar?

Buna bənzər daha bir paradoks “Qalaq” adlanır. Bir ya iki taxıl dəni qalaq deyil. Bəs neçənci dəndən qalaq başlanır?

Elektra

Bir başqa paradoks “Elektra” adlanır. Elektra adlı qadının qarşısında örtük altında onun qardaşı durub. O, öz qardaşını tanıyır. Ancaq o, o örtüyün altında kimin olduğunu bilmir. Deməli, Elektra öz qardaşını eyni zamanda həm tanıyır, həm də tanımır.

Buynuzlu

“Buynuzlu” adlanan paradoks isə daha da çox sofizmə yaxınlaşır. Burada Eubulides iddia edir ki, insan bir şeyi itirməmişdirsə, deməli o şey onda var. Əgər o buynuzları itirməyibsə, deməli buynuzludur. Burada bir tərəfdən demək olar ki, olmayan şeyi itirmək olmaz, ancaq digər tərəfdən “məndə olmadığı şeyi heç vaxt itirə bilmərəm” də demək mümkündür.

Mənbə

  • Aydın Əlizadə (2016). Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. s. 112-114. ISBN 5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.

Ədəbiyyat

  • Aydın Əlizadə (2016). Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. s. 112-114. ISBN 5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
  • Rescher, N. (2001) Paradoxes: Their Roots, Range, and Resolution. Open Court Publishing.
  • Seuren, P. A. M. (2005) Eubulides as a 20th-century semanticist. Language Sciences, 27(1), 75-95.
  • Wheeler, S. C. (1983) Megarian Paradoxes as Eleatic Arguments, American Philosophical Quarterly, 20 (3), 287-295.
  • Эвбулид // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Diogenes Laertius. Lives and Opinions of Eminent Philosophers / Translated by C. D. Yonge. London: Georg Bell & Sons, 1915, s. 99.
  2. Samuel C. Wheeler. Megarian Paradoxes As Eleatic Arguments 2016-01-17 at the Wayback Machine // American Philosophical Quarterly Volume 20, Number 3, July 1983 / University of Illinois, pp. 287-295.

evbulides, miletli, eubulides, Εὐβουλίδης, yüzillik, qədim, yunan, filosofu, sokratın, şagirdi, meqara, məktəbinin, təmsilçisi, Εὑβουλίδηςdoğum, tarixi, əsrdoğum, yeri, miletvəfat, tarixi, əsristiqaməti, meqara, məktəbiəsas, maraqları, fəlsəfə, paradoks, apori. Miletli Eubulides yun Eὐboylidhs m o IV yuzillik qedim yunan filosofu Sokratin sagirdi Meqara mektebinin temsilcisi Evbulidesq yun EὑboylidhsDogum tarixi e e V esrDogum yeri MiletVefat tarixi e e IV esrIstiqameti Meqara mektebiEsas maraqlari felsefe paradoks aporiaAntik felsefeYunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebiFales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebiKsenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflarHeraklit Anaksaqor Empedokl PifaqorcularPifaqor Filolaus Hippasus Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculariLevkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve HipparxiaKirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus EvhemerusMeqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus KronusEretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetrius AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler SkeptisizmPirron Enesidemus Aqrippa EpikurculukEpikur Lukretius PeripatetizmRodoslu Andronikus PlatonizmKarneades Kliptomaxus Filon Larissali StoaciliqErken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler SkeptisizmSekst Empirik StoaciliqSeneka Epiktet Mark Avreli Siseron PeripatetizmAfrodisiali Aleksandr Orta platonizmAlkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon NeoplatonizmRoma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius AmeliusApameya mektebi Yamblix SopaterPerqama mektebi Sallustius Yulian AvqustAfina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatia Ioann Filoponus Antik dini telimlerQnostisizm Hermetizm MitraizmNeopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesiKlement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius Areopagit Mundericat 1 Paradokslari 1 1 Yalanci 1 2 Kecel 1 3 Elektra 1 4 Buynuzlu 2 Menbe 3 Edebiyyat 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarParadokslari RedakteEvbulidesin fikrince duygularimiz bize etrafimizda olan seyler haqqinda yanlis bilgi verir Istenilen seyin heqiqi mahiyyeti onun gorkeminde deyil mahiyyetindedir Meqsed de o mahiyyetleri qavramaqdir Bu kimi iddialari ireli surmekle o Eleyali Zenonun yolunu getmis bir cox ziddiyyetleri paradokslari aciqlamis onlarin vasitesi ile oz fikirlerini esaslandirmaga calismisdir Bu paradokslar haqqinda Diogenes Laertius xeber vererek onlardan bezilerinin basqa meqaraci Diodorus Kronosa aid oldugunu qeyd etmisdir 1 Hemin paradokslarin en taninmislari Yalanci Kecel Qalaq Elektra ve Buynuzlu adlanir Gunumuze qeder elmi edebiyyatda onlarin cozulmesi haqqinda muxtelif fikirler ireli surulur 2 Yalanci Redakte Yalanci yun PSeydomenon adli paradoksda Men yalan danisiram iddiasi arasdirilir Bir terefden bunu iddia eden kes hec de yalan danismir heqiqeti deyir Cunki yalan danisdigini etiraf edir Diger terefden ise bu iddiada o adamin yalan danisdigi iddia edilirse onda o yalandir Belelikle danisan yalan deyirse duz danisir Duz danisirsa yalan deyir Kecel Redakte Daha bir paradoks Kecel adlanir Burada Eubulides deyir ki bir tuku itiren kecel olmaz ikincisini itirse de olmaz Bes onda necenci tukun tokulmesinden baslayaraq insani kecel saymaq olar Buna benzer daha bir paradoks Qalaq adlanir Bir ya iki taxil deni qalaq deyil Bes necenci denden qalaq baslanir Elektra Redakte Bir basqa paradoks Elektra adlanir Elektra adli qadinin qarsisinda ortuk altinda onun qardasi durub O oz qardasini taniyir Ancaq o o ortuyun altinda kimin oldugunu bilmir Demeli Elektra oz qardasini eyni zamanda hem taniyir hem de tanimir Buynuzlu Redakte Buynuzlu adlanan paradoks ise daha da cox sofizme yaxinlasir Burada Eubulides iddia edir ki insan bir seyi itirmemisdirse demeli o sey onda var Eger o buynuzlari itirmeyibse demeli buynuzludur Burada bir terefden demek olar ki olmayan seyi itirmek olmaz ancaq diger terefden mende olmadigi seyi hec vaxt itire bilmerem de demek mumkundur Menbe RedakteAydin Elizade 2016 Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC s 112 114 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Edebiyyat RedakteAydin Elizade 2016 Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC s 112 114 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Rescher N 2001 Paradoxes Their Roots Range and Resolution Open Court Publishing Seuren P A M 2005 Eubulides as a 20th century semanticist Language Sciences 27 1 75 95 Wheeler S C 1983 Megarian Paradoxes as Eleatic Arguments American Philosophical Quarterly 20 3 287 295 Evbulid Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona v 86 t 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Hemcinin bax RedakteMeqara mektebiIstinadlar Redakte Diogenes Laertius Lives and Opinions of Eminent Philosophers Translated by C D Yonge London Georg Bell amp Sons 1915 s 99 Samuel C Wheeler Megarian Paradoxes As Eleatic Arguments Arxivlesdirilib 2016 01 17 at the Wayback Machine American Philosophical Quarterly Volume 20 Number 3 July 1983 University of Illinois pp 287 295 Menbe https az wikipedia org w index php title Evbulides amp oldid 5727051, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.