Vikipediyada bu adlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var; bax: Siseron.
Markus Tullius Sisero (lat. Marcus Tullius Cicero, 3 yanvare.ə. 106, Arpino[d], İtaliya[d], Qədim Roma – 7 dekabre.ə. 43, Formiya, İtaliya[d], Qədim Roma) — Qədim Romalı natiq, filosof, siyasi xadim, hüquqşünas və siyasi nəzəriyyəçi. Romada varlı, zadəgan ailəsinə mənsub olan Sisero bütün zamanların ən böyük natiqlərindən biri hesab edilir. Latın dilinin əsas fəlsəfə dili olmasında böyük xidməti olmuşdur. Maykl Qranta görə, Siseronun Avropa ədəbiyyatı və ideyalarına təsiri istənilən nasirin dilə xidmətindən daha artıqdır.
Markus Tullius Sisero Romanın 100 kilometrliyində yerləşən Arpinum şəhərində anadan olmuşdur. Atasının Qədim Romada yuxarı təbəqəyə mənsub olması Siseronun erkən yaşlarından təhsilinə də ciddi təsir etmişdir. Siseronun soyadı qədim latın dilindəki cicer , yəni noxud sözündən gəlir. Plutarx qeyd edir ki, bunun da səbəbi Siseronun ulu babalarından birinin burnundakı noxudabənzər xalın olması ilə bağlıdır. İlk öncə hüquq sahəsində əla təhsil alan gənc Sisero, daha sonralar ədəbiyyat və fəlsəfə ilə məşğul olmağa başlamışdır.
Siseronun müasir astronomiyaya da böyük təsiri olmuşdur. Səyyah və tədqiqatçı Nikolay Kopernik səyahəti zamanı Siseronun Yer kürəsi ilə bağlı fikirlərindən də istifadə etdiyini etiraf etmişdi.
2. Ailəsi
E.ə təxminən 79-cu ildə yuxarı təbəqəyə mənsub Terantiya ilə evləndi. Bu evlilikdən Siseronun qızı Tulliya və oğlu Markus anadan oldu. Qızının erkən yaşlarında ölümü ona həyatı boyunca unutmayacağı bir kədər bəxş etdi. Markusun da özü kimi fəlsəfə ilə məşğul olmasını istəsə də, Markus hərb sahəsini daha üstün tuttu.
Bu fəsillərə aid mənbələr
Əlisa Nicat. Dünya tarixçiləri. Bakı,1998. səh.32–33.
İnternet Fəlsəfə Ensiklopediyası, Siseron
3. Dövlət qulluğunda
Eyni zamanda Sisero siyasi xadim idi, müxtəlif vaxtlarda Roma imperiyasının məsul vəzifələrində çalışmışdır. M. ö. 63-cü ildə Romanın ən yüksək vəzifəsi olan konsul görəvinə seçilmişdir. O, diktatura və kral hakimiyyətinə qarşı olmuş, respublika quruluşunun qorunub saxlanmasının tərəfdarı kimi tanınmış, ona görə də Sezarla ixtilafa girmişdir.
Romada vətəndaş müharibəsi dövründə Qaius Yulius Sezar (lat. Gaius Iulius Caesar) hakimiyyətə gəldikdən sonra Sisero dövlət işlərindən uzaqlaşmış, fəlsəfi yaradıcılıqla məşğul olmuş, kitablar yazmışdır. Ancaq, Sezarın öldürülməsindən sonra Romada yenidən vətəndaş savaşı başlamışdır. O zaman Oktavianus və Antonius hakimiyyətə iddialı idilər. Ona görə də, Sisero yenidən siyasətə qarışmışdır. O hesab edirdi ki, Sezardan sonra Romada respublikanı bərpa etmək mümkün olacaqdır. Ancaq, o zaman imperatorluq iddiasında olan Antonius hakimiyyəti ələ almağa cəhd etmişdir. Bu məqsədlə o, müvəqqəti olaraq başqa iddiaçılar olan Lepidus və Oktavianusla birləşmişdir. İmperatorluğu rədd edən Sisero isə Antoniusa qarşı çıxış etmişdir. Respublikaçılar vətəndaş savaşında yeniləndən sonra Sisero "xalq düşməni" elan olunaraq qəsd nəticəsində Antoniusun qatilləri tərəfindən öldürülmüşdür.
Mənbə
Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi. Bakı: 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC, 2016, s. 187–188.
Əsərləri
Sisero öz əsərlərində ilk dəfə latın dilində fəlsəfi terminologiya yaratmışdır. Eyni zamanda o, keçmişdə yaşayan alimlərdən və filosoflardan xəbər vermiş, onların fikirlərini qələmə almışdır. Buna görə də, sonralar Siseronun əsərləri aristotelsonrası fəlsəfəsinin çox dəyərli qaynağı kimi də istifadə edilmişdir. Bununla belə o, əsərlərində təkcə keçmişdə yaşayan filosofların fikirlərini verməklə kifayətlənməmiş, öz fəlsəfəsini və dünyagörüşünü ortaya qoymuşdur. Ancaq, onun orijinal fəlsəfi fikirləri olmamışdır. Bir çox tədqiqatçılar onun fəlsəfəsinin müxtəlif məktəblərin təlimlərinin qarışığından (eklektikadan) ibarət olduğunu və onu stoa məktəbinin fəlsəfəsinə yaxın olan fikirləri ifadə etdiyinə görə stoaçı hesab edirlər.
Əsərlərindən bəziləri
Epistulae
de Republica (e.ə. 51)
Hortensius (e.ə. 45)
Lucullus or Academica Priora (e.ə. 45)
Academica Posteriora (e.ə. 45)
De Finibus, Bonorum et Malorum (e.ə. 45)
Tusculanæ Quaestiones (e.ə. 45)
de Natura Deorum (e.ə. 45)
de Divinatione (e.ə. 45)
de Fato (e.ə. 45)
Cato Maior de Senectute (e.ə. 44)
Laelius de Amicitia (e.ə. 44)
de Officiis (e.ə. 44)
Paradoxa Stoicorum
de Legibus
de Consulatu Suo
de temporibus suis
Fəlsəfəsi
Opera omnia, 1566
Siyasi baxışları
Siseronun "Natiqlik haqqında" (lat. De oratore) kimi ilk əsərləri natiqlik və bəlağət sənətinə həsr olunmuşdur. Daha sonra "Dövlət haqqında" (lat. De republica) və "Qanunlar haqqında"( lat. De legibus) kitablarında ictimai və siyasi problemlərə münasibət bildirən Sisero Roma imperiyasının hakimiyyət dairələrinin məmuru kimi çıxış etmişdir. Onun fikrincə ən məqsədəuyğun hakimiyyət monarxiya, aristokratiya və demokratiya elementlərinin qarışığından ibarət olmalıdır. Buna politiya deyilir. Vətəndaşların dövlət quruculuğunda iştirak etməsi və öz iradələrini bildirməsi müdrik və alim insanların rəhbərliyi ilə bir ahəng təşkil etməlidir. Belə olarsa hər bir növ diktaturanın və istibdadın qarşısını almaq mümkündür.
Eyni zamanda, dövlətin məqsədi bütün əmlak növlərinin vətəndaşlar üçün açıq olması və onların təhlükəsizliyinin təmin edilməsindən ibarətdir. Qanun qarşısında bütün vətəndaşlar sorumlu olmalıdırlar. Qanunvericiliyin əsasında insanların maraqları deyil, təbii qanunlar və ədalət prinsipləri durmalıdır. Bütün insanların hissləri və yönəlmələri təbiətdəndir. Bunların əsasında insanın başqa insanlara qarşı sevgi duyğusu durur. Hansısa insanlar bunların qarşısını alıb öz istəklərini yeritməməlidirlər. Qanun insan təbiəti ilə uzlaşmalıdır.
Dövlət xalqın nailiyyətidir. Xalq isə insanların düzənsiz yığımı deyil, onların maraqlarının üst-üstə düşməsi və hüquq məsələlərində birliyə gəlməsi əsasında əldə olunan birlikdir.
Varlıq və idrak problemləri
"Akademiklərin təlimi" (lat. Academica) əsərində varlıq və idrak məsələlərinə münasibət bildirən Sisero şübhəçi (skeptik) mövqedən çıxış etmişdir. Əxlaqi və dini mövzular isə onun fəlsəfi əsərlərində əsas yerlərdən birini tutur. O hesab edirdi ki, ilkin ümumi anlayışlar məfhumu vardır. Onları insana təbiət verir və onlar həqiqidir. Bu ilkin ümumi anlayışlar tanrılar, ruhlar və qədərə inanc kimi şeylərdir.
Əxlaq haqqında
Sisero əxlaqla bağlı məsələlərə özəl diqqət yetirmişdir. Bu barədə o, öz fikirlərini "Xeyir və şərin hüdudları barəsində" (lat. De finibus bonorum et malorum) əsərində yazmışdır. Xeyrin mahiyyəti problemi onun diqqət mərkəzində olmuşdur. Onun fikrincə Xeyir iradənin vasitəsi ilə bütün həyatın çətinliklərinə sinə gəlməkdir. Fəlsəfə bunu anlamağa yardım edir. İnsan ağıllı varlıqdır və onda tanrının ruhu vardır. Siseronun fikrincə hər bir fəlsəfi cərəyan son olaraq Xeyrin mahiyyətinin anlaşılmasına xidmət etməlidir. Belə olarsa o təlimlərin əsaslarını bir araya gətirmək, onları barışdırmaq və onlardan yararlanmaq yaxşı olardı. Siserona görə insanlar həyatlarını təbiətə uyğun olaraq yaşamalıdırlar.
İnanc və din haqqında
"Tanrıların təbiəti haqqında" (lat. De natura deorum) və "Tale haqqında" (lat. De fato) əsərlərində Sisero tanrılara inanc, dinlərin mahiyyəti, tale və azadlıq, mövhumatlar kimi problemləri fəlsəfi baxımdan araşdırmış, ondan öncə yaşayan filosofların bu barədə fikirlərini açıqlamışdır. O, daha çox insan azadlığına üstünlük vermiş, mövhumatlara, ənənəvi dini baxışlara qarşı çıxmışdır. Onun din və tanrı haqqında baxışları və dünyagörüşü fəlsəfi düşüncəsinin əsasında qurulmuşdur.
Sisero yaradıcılığının ən uca zirvəsi "Tuskulan söhbətləri" (lat. Tusculanae disputationes) əsəri sayılır. Bu əsər Sezara qəsd edən Markus Brutusa həsr olunmuşdur və beş kitabdan ibarətdir. Bu kitablarda Sisero çoxlu fəlsəfi və əxlaqi məsələlərə toxunmuşdur. Onun fikrincə fəlsəfi düşüncəyə yiyələnmək və müdriklik məqamına çatmaq həyatı məzmunla doldurur və bunlar qocalıq, ağrı, ölüm, itki kimi əzabları yüngülləşdirir.
Mənbə
Aydın Əlizadə (2016). Antik fəlsəfə tarixi(PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. s. 187-190. ISBN5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Ədəbiyyat
Aydın Əlizadə (2016). Antik fəlsəfə tarixi(PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. s. 187-190. ISBN5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Boissier, Gaston, Cicéron et ses amis. Étude sur la société romaine du temps de César (1884)
Everitt, Anthony (2001). Cicero. A turbulent life. London: John Murray Publishers. ISBN 978-0-7195-5493-3.
Fuhrmann, Manfred (1992). Cicero and the Roman Republic. Oxford: Blackwell. ISBN 0-631-17879-1.
Gildenhard, Ingo (2011). Creative Eloquence: The Construction of Reality in Cicero's Speeches. Oxford/New York: Oxford University Press.
Habicht, Christian (1990). Cicero the politician. Baltimore: Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-3872-X.
Macdonald, C. (1986). De imperio (Nachdr. d. Ausg. Basingstoke 1966. ed.). Bristol: Bristol Classical Press. ISBN 0-86292-182-1.
Palmer, Tom G. (2008). "Cicero (106–43 B.C.)". In Hamowy, Ronald. The Encyclopedia of Libertarianism. Thousand Oaks, CA: SAGE; Cato Institute. p. 63. ISBN 978-1-4129-6580-4. LCCN 2008009151. OCLC 750831024.
Parenti, Michael (2004). The Assassination of Julius Caesar: A People's History of Ancient Rome. New York: The New Press. ISBN 1-56584-942-6.
Powell, J.G.F., ed. (1995). Cicero the philosopher : twelve papers. Oxford: Clarendon Press. ISBN 0-19-814751-1.
Shackleton Bailey, D. R. (1971). Cicero. London: Duckworth. ISBN 0-7156-0574-7.
Sihler, Ernest G. (1914). Cicero of Arpinum: A Political and Literary Biography. New Haven: Yale University Press.
Treggiari, S. (2007). Terentia, Tullia and Publilia. The women of Cicero's family. London: Routledge
Бобровникова Т. А. Цицерон: Интеллигент в дни революции. — М.: Молодая гвардия, 2006. — 532 [12] с. — (Жизнь замечательных людей; 1219). — 5000 экз. ISBN 5-235-02933-X.
Грималь П. Цицерон / Пер. с фр.: Г. С. Кнабе, Р. Б. Сашина. — М.: Молодая гвардия, 1991. — 544 с. — (Жизнь замечательных людей; 717). — 150000 экз.
Звиревич В. Т. Цицерон — философ и историк философии. — Свердловск: Изд-во Урал.ун-та, 1988. — 208 с. — 1500 экз.
Утченко С. Л. Цицерон и его время. — М.: Мысль, 1973; 2-е изд. — М., 1986. — 352 с. — 150000 экз.
Цицерон: 2000 лет со времени смерти: Сб. ст. / Ред.: Н. Ф. Дератани. — М.: Издательство МГУ, 1959. — 176 с. — 8000 экз.
Цицерон: Сб. ст. / Отв. ред.: Ф. А. Петровский. — М.: Издательство АН СССР, 1958. — 152 с. — 8000 экз.
↑ Любкер Ф. Tullii // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга и др. — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1418–1426.
Цицерон // Плутарх. Сочинения / Перевод Е. Петуховой. М.: Художественная литература, 1983, s. 322.
Цицерон // Плутарх. Сочинения / Перевод Е. Петуховой. М.: Художественная литература, 1983, s. 339–340.
↑ О государстве // Цицерон М.Т. Диалоги: О государстве — о законах / Перевод В. О. Горенштейна. М.: Наука, 1966, s. 32.
О государстве // Цицерон М.Т. Диалоги: О государстве — о законах / Перевод В. О. Горенштейна. М.: Наука, 1966, s. 24.
О Законах // Марк Туллий Цицерон. Диалоги / Перевод В. О. Горенштейна. М., Научно-издательский центр "Ладомир" – "Наука", 1994, s. 102–103.
О государстве // Цицерон М.Т. Диалоги: О государстве — о законах / Перевод В. О. Горенштейна. М.: Наука, 1966, s. 20.
Avqust 05, 2021
mark, tulli, siseron, vikipediyada, adlı, digər, şəxslər, haqqında, məqalələr, siseron, markus, tullius, sisero, marcus, tullius, cicero, yanvar, arpino, italiya, qədim, roma, dekabr, formiya, italiya, qədim, roma, qədim, romalı, natiq, filosof, siyasi, xadim,. Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Siseron Markus Tullius Sisero lat Marcus Tullius Cicero 3 yanvar e e 106 1 2 3 Arpino d Italiya d Qedim Roma 4 7 dekabr e e 43 2 3 Formiya Italiya d Qedim Roma 5 Qedim Romali natiq filosof siyasi xadim huquqsunas ve siyasi nezeriyyeci Romada varli zadegan ailesine mensub olan Sisero butun zamanlarin en boyuk natiqlerinden biri hesab edilir Latin dilinin esas felsefe dili olmasinda boyuk xidmeti olmusdur Maykl Qranta gore Siseronun Avropa edebiyyati ve ideyalarina tesiri istenilen nasirin dile xidmetinden daha artiqdir Markus Tullius SiseroMarcus Tullius CiceroDogum tarixi 3 yanvar e e 106 1 2 3 Dogum yeri Arpino d Italiya d Qedim Roma 4 Vefat tarixi 7 dekabr e e 43 2 3 63 yasinda Vefat yeri Formiya Italiya d Qedim Roma 5 Vefat sebebi bas kesme d 3 Vetendasligi Qedim RomaEsas maraqlari felsefe Mehkeme Vikianbarda elaqeli mediafayllarAntik felsefeYunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebiFales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebiKsenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflarHeraklit Anaksaqor Empedokl PifaqorcularPifaqor Filolaus Hippasus Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculariLevkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve HipparxiaKirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus EvhemerusMeqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus KronusEretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetrius AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler SkeptisizmPirron Enesidemus Aqrippa EpikurculukEpikur Lukretius PeripatetizmRodoslu Andronikus PlatonizmKarneades Kliptomaxus Filon Larissali StoaciliqErken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler SkeptisizmSekst Empirik StoaciliqSeneka Epiktet Mark Avreli Siseron PeripatetizmAfrodisiali Aleksandr Orta platonizmAlkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon NeoplatonizmRoma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius AmeliusApameya mektebi Yamblix SopaterPerqama mektebi Sallustius Yulian AvqustAfina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatia Ioann Filoponus Antik dini telimlerQnostisizm Hermetizm MitraizmNeopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesiKlement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius Areopagit Mundericat 1 Heyati 1 1 1 Usaqliq ve genclik illeri 1 2 2 Ailesi 1 3 3 Dovlet qullugunda 2 Eserleri 2 1 Eserlerinden bezileri 3 Felsefesi 3 1 Siyasi baxislari 3 2 Varliq ve idrak problemleri 3 3 Exlaq haqqinda 3 4 Inanc ve din haqqinda 4 Tuskulan sohbetleri 5 Menbe 6 Edebiyyat 7 Hemcinin bax 8 IstinadlarHeyati Redakte1 Usaqliq ve genclik illeri Redakte Markus Tullius Sisero Romanin 100 kilometrliyinde yerlesen Arpinum seherinde anadan olmusdur Atasinin Qedim Romada yuxari tebeqeye mensub olmasi Siseronun erken yaslarindan tehsiline de ciddi tesir etmisdir Siseronun soyadi qedim latin dilindeki cicer yeni noxud sozunden gelir Plutarx qeyd edir ki bunun da sebebi Siseronun ulu babalarindan birinin burnundaki noxudabenzer xalin olmasi ile baglidir Ilk once huquq sahesinde ela tehsil alan genc Sisero daha sonralar edebiyyat ve felsefe ile mesgul olmaga baslamisdir Siseronun muasir astronomiyaya da boyuk tesiri olmusdur Seyyah ve tedqiqatci Nikolay Kopernik seyaheti zamani Siseronun Yer kuresi ile bagli fikirlerinden de istifade etdiyini etiraf etmisdi 2 Ailesi Redakte E e texminen 79 cu ilde yuxari tebeqeye mensub Terantiya ile evlendi Bu evlilikden Siseronun qizi Tulliya ve oglu Markus anadan oldu Qizinin erken yaslarinda olumu ona heyati boyunca unutmayacagi bir keder bexs etdi Markusun da ozu kimi felsefe ile mesgul olmasini istese de Markus herb sahesini daha ustun tuttu Bu fesillere aid menbelerElisa Nicat Dunya tarixcileri Baki 1998 seh 32 33 Internet Felsefe Ensiklopediyasi Siseron3 Dovlet qullugunda Redakte Eyni zamanda Sisero siyasi xadim idi muxtelif vaxtlarda Roma imperiyasinin mesul vezifelerinde calismisdir M o 63 cu ilde Romanin en yuksek vezifesi olan konsul gorevine secilmisdir 6 O diktatura ve kral hakimiyyetine qarsi olmus respublika qurulusunun qorunub saxlanmasinin terefdari kimi taninmis ona gore de Sezarla ixtilafa girmisdir Romada vetendas muharibesi dovrunde Qaius Yulius Sezar lat Gaius Iulius Caesar hakimiyyete geldikden sonra Sisero dovlet islerinden uzaqlasmis felsefi yaradiciliqla mesgul olmus kitablar yazmisdir Ancaq Sezarin oldurulmesinden sonra Romada yeniden vetendas savasi baslamisdir O zaman Oktavianus ve Antonius hakimiyyete iddiali idiler Ona gore de Sisero yeniden siyasete qarismisdir O hesab edirdi ki Sezardan sonra Romada respublikani berpa etmek mumkun olacaqdir Ancaq o zaman imperatorluq iddiasinda olan Antonius hakimiyyeti ele almaga cehd etmisdir Bu meqsedle o muveqqeti olaraq basqa iddiacilar olan Lepidus ve Oktavianusla birlesmisdir Imperatorlugu redd eden Sisero ise Antoniusa qarsi cixis etmisdir Respublikacilar vetendas savasinda yenilenden sonra Sisero xalq dusmeni elan olunaraq qesd neticesinde Antoniusun qatilleri terefinden oldurulmusdur 7 MenbeAydin Elizade Antik felsefe tarixi Baki 3 sayli Baki Metbeesi ASC 2016 s 187 188 Eserleri RedakteSisero oz eserlerinde ilk defe latin dilinde felsefi terminologiya yaratmisdir Eyni zamanda o kecmisde yasayan alimlerden ve filosoflardan xeber vermis onlarin fikirlerini qeleme almisdir Buna gore de sonralar Siseronun eserleri aristotelsonrasi felsefesinin cox deyerli qaynagi kimi de istifade edilmisdir Bununla bele o eserlerinde tekce kecmisde yasayan filosoflarin fikirlerini vermekle kifayetlenmemis oz felsefesini ve dunyagorusunu ortaya qoymusdur Ancaq onun orijinal felsefi fikirleri olmamisdir Bir cox tedqiqatcilar onun felsefesinin muxtelif mekteblerin telimlerinin qarisigindan eklektikadan ibaret oldugunu ve onu stoa mektebinin felsefesine yaxin olan fikirleri ifade etdiyine gore stoaci hesab edirler Eserlerinden bezileri Redakte Epistulae de Republica e e 51 Hortensius e e 45 Lucullus or Academica Priora e e 45 Academica Posteriora e e 45 De Finibus Bonorum et Malorum e e 45 Tusculanae Quaestiones e e 45 de Natura Deorum e e 45 de Divinatione e e 45 de Fato e e 45 Cato Maior de Senectute e e 44 Laelius de Amicitia e e 44 de Officiis e e 44 Paradoxa Stoicorum de Legibus de Consulatu Suo de temporibus suisFelsefesi Redakte Opera omnia 1566 Siyasi baxislari Redakte Siseronun Natiqlik haqqinda lat De oratore kimi ilk eserleri natiqlik ve belaget senetine hesr olunmusdur Daha sonra Dovlet haqqinda lat De republica ve Qanunlar haqqinda lat De legibus kitablarinda ictimai ve siyasi problemlere munasibet bildiren Sisero Roma imperiyasinin hakimiyyet dairelerinin memuru kimi cixis etmisdir Onun fikrince en meqsedeuygun hakimiyyet monarxiya aristokratiya ve demokratiya elementlerinin qarisigindan ibaret olmalidir 8 Buna politiya deyilir Vetendaslarin dovlet quruculugunda istirak etmesi ve oz iradelerini bildirmesi mudrik ve alim insanlarin rehberliyi ile bir aheng teskil etmelidir 8 Bele olarsa her bir nov diktaturanin ve istibdadin qarsisini almaq mumkundur Eyni zamanda dovletin meqsedi butun emlak novlerinin vetendaslar ucun aciq olmasi ve onlarin tehlukesizliyinin temin edilmesinden ibaretdir Qanun qarsisinda butun vetendaslar sorumlu olmalidirlar 9 Qanunvericiliyin esasinda insanlarin maraqlari deyil tebii qanunlar ve edalet prinsipleri durmalidir 10 Butun insanlarin hissleri ve yonelmeleri tebietdendir Bunlarin esasinda insanin basqa insanlara qarsi sevgi duygusu durur Hansisa insanlar bunlarin qarsisini alib oz isteklerini yeritmemelidirler Qanun insan tebieti ile uzlasmalidir Dovlet xalqin nailiyyetidir Xalq ise insanlarin duzensiz yigimi deyil onlarin maraqlarinin ust uste dusmesi ve huquq meselelerinde birliye gelmesi esasinda elde olunan birlikdir 11 Varliq ve idrak problemleri Redakte Akademiklerin telimi lat Academica eserinde varliq ve idrak meselelerine munasibet bildiren Sisero subheci skeptik movqeden cixis etmisdir Exlaqi ve dini movzular ise onun felsefi eserlerinde esas yerlerden birini tutur O hesab edirdi ki ilkin umumi anlayislar mefhumu vardir Onlari insana tebiet verir ve onlar heqiqidir Bu ilkin umumi anlayislar tanrilar ruhlar ve qedere inanc kimi seylerdir Exlaq haqqinda Redakte Sisero exlaqla bagli meselelere ozel diqqet yetirmisdir Bu barede o oz fikirlerini Xeyir ve serin hududlari baresinde lat De finibus bonorum et malorum eserinde yazmisdir Xeyrin mahiyyeti problemi onun diqqet merkezinde olmusdur Onun fikrince Xeyir iradenin vasitesi ile butun heyatin cetinliklerine sine gelmekdir Felsefe bunu anlamaga yardim edir Insan agilli varliqdir ve onda tanrinin ruhu vardir Siseronun fikrince her bir felsefi cereyan son olaraq Xeyrin mahiyyetinin anlasilmasina xidmet etmelidir Bele olarsa o telimlerin esaslarini bir araya getirmek onlari barisdirmaq ve onlardan yararlanmaq yaxsi olardi Siserona gore insanlar heyatlarini tebiete uygun olaraq yasamalidirlar Inanc ve din haqqinda Redakte Tanrilarin tebieti haqqinda lat De natura deorum ve Tale haqqinda lat De fato eserlerinde Sisero tanrilara inanc dinlerin mahiyyeti tale ve azadliq movhumatlar kimi problemleri felsefi baximdan arasdirmis ondan once yasayan filosoflarin bu barede fikirlerini aciqlamisdir O daha cox insan azadligina ustunluk vermis movhumatlara enenevi dini baxislara qarsi cixmisdir Onun din ve tanri haqqinda baxislari ve dunyagorusu felsefi dusuncesinin esasinda qurulmusdur Tuskulan sohbetleri Redakte Esas meqale Tuskulan sohbetleriSisero yaradiciliginin en uca zirvesi Tuskulan sohbetleri lat Tusculanae disputationes eseri sayilir Bu eser Sezara qesd eden Markus Brutusa hesr olunmusdur ve bes kitabdan ibaretdir Bu kitablarda Sisero coxlu felsefi ve exlaqi meselelere toxunmusdur Onun fikrince felsefi dusunceye yiyelenmek ve mudriklik meqamina catmaq heyati mezmunla doldurur ve bunlar qocaliq agri olum itki kimi ezablari yungullesdirir Menbe RedakteAydin Elizade 2016 Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC s 187 190 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Edebiyyat RedakteAydin Elizade 2016 Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC s 187 190 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Boissier Gaston Ciceron et ses amis Etude sur la societe romaine du temps de Cesar 1884 Everitt Anthony 2001 Cicero A turbulent life London John Murray Publishers ISBN 978 0 7195 5493 3 Fuhrmann Manfred 1992 Cicero and the Roman Republic Oxford Blackwell ISBN 0 631 17879 1 Gildenhard Ingo 2011 Creative Eloquence The Construction of Reality in Cicero s Speeches Oxford New York Oxford University Press Habicht Christian 1990 Cicero the politician Baltimore Johns Hopkins University Press ISBN 0 8018 3872 X Macdonald C 1986 De imperio Nachdr d Ausg Basingstoke 1966 ed Bristol Bristol Classical Press ISBN 0 86292 182 1 Palmer Tom G 2008 Cicero 106 43 B C In Hamowy Ronald The Encyclopedia of Libertarianism Thousand Oaks CA SAGE Cato Institute p 63 ISBN 978 1 4129 6580 4 LCCN 2008009151 OCLC 750831024 Parenti Michael 2004 The Assassination of Julius Caesar A People s History of Ancient Rome New York The New Press ISBN 1 56584 942 6 Powell J G F ed 1995 Cicero the philosopher twelve papers Oxford Clarendon Press ISBN 0 19 814751 1 Shackleton Bailey D R 1971 Cicero London Duckworth ISBN 0 7156 0574 7 Sihler Ernest G 1914 Cicero of Arpinum A Political and Literary Biography New Haven Yale University Press Treggiari S 2007 Terentia Tullia and Publilia The women of Cicero s family London Routledge Bobrovnikova T A Ciceron Intelligent v dni revolyucii M Molodaya gvardiya 2006 532 12 s Zhizn zamechatelnyh lyudej 1219 5000 ekz ISBN 5 235 02933 X Grimal P Ciceron Per s fr G S Knabe R B Sashina M Molodaya gvardiya 1991 544 s Zhizn zamechatelnyh lyudej 717 150000 ekz Zvirevich V T Ciceron filosof i istorik filosofii Sverdlovsk Izd vo Ural un ta 1988 208 s 1500 ekz Utchenko S L Ciceron i ego vremya M Mysl 1973 2 e izd M 1986 352 s 150000 ekz Ciceron 2000 let so vremeni smerti Sb st Red N F Deratani M Izdatelstvo MGU 1959 176 s 8000 ekz Ciceron Sb st Otv red F A Petrovskij M Izdatelstvo AN SSSR 1958 152 s 8000 ekz Hemcinin bax RedakteStoaciliqIstinadlar Redakte 1 2 3 Merkedager fodselsdager stiftelsesdatoer begivenheter Oslo Biblioteksentralen 1989 ISBN 82 7022 061 2 lt a href https wikidata org wiki Track Q585 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4903496 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q99533656 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 Istituto dell Enciclopedia Italiana Enciclopedia on line lt a href https wikidata org wiki Track Q65921422 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q3803714 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P3365 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 7 Lyubker F Tullii Realnyj slovar klassicheskih drevnostej po Lyubkeru pod red F F Zelinskij A I Georgievskij M S Kutorga i dr SPb Obshestvo klassicheskoj filologii i pedagogiki 1885 S 1418 1426 lt a href https wikidata org wiki Track Q101490 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1459210 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q694826 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4135787 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q24933120 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q30059240 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4249594 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q45276871 gt lt a gt 1 2 F Zelinskij Ciceron Mark Tullij Enciklopedicheskij slovar SPb Brokgauz Efron 1903 T XXXVIII S 254 274 lt a href https wikidata org wiki Track Q602358 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19908137 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q694826 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q20991261 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q23892987 gt lt a gt 1 2 Almaniya Milli Kitabxanasi Berlin Dovlet Kitabxanasi Bavariya Dovlet Kitabxanasi ve b Record 118520814 Umumi tenzimleme nezareti GND 2012 2016 lt a href https wikidata org wiki Track Q27302 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q304037 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q256507 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q170109 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q36578 gt lt a gt Ciceron Plutarh Sochineniya Perevod E Petuhovoj M Hudozhestvennaya literatura 1983 s 322 Ciceron Plutarh Sochineniya Perevod E Petuhovoj M Hudozhestvennaya literatura 1983 s 339 340 1 2 O gosudarstve Ciceron M T Dialogi O gosudarstve o zakonah Perevod V O Gorenshtejna M Nauka 1966 s 32 O gosudarstve Ciceron M T Dialogi O gosudarstve o zakonah Perevod V O Gorenshtejna M Nauka 1966 s 24 O Zakonah Mark Tullij Ciceron Dialogi Perevod V O Gorenshtejna M Nauchno izdatelskij centr Ladomir Nauka 1994 s 102 103 O gosudarstve Ciceron M T Dialogi O gosudarstve o zakonah Perevod V O Gorenshtejna M Nauka 1966 s 20 Menbe https az wikipedia org w index php title Mark Tulli Siseron amp oldid 6060141, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
