Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Anaksimandr (yun. Ἀναξίμανδρος, təxminən e. ə. e.ə. 610 – e.ə. 547) — Milet məktəbinin ikinci tanınmış filosofu. O, dünyanın yaranması və quruluşu haqqında fikirlərini “Təbiət haqqında” (yun. Περί φύσεως) adlı kitabında açıqlamışdır. Bu kitab yunanların ilk elmi kitabı hesab edilir. Ancaq günümüzə onun yalnız bəzi fraqmentləri gəlib çatmışdır.
| Anaksimandr | |
|---|---|
| Ἀναξίμανδρος | |
 | |
| Doğum tarixi | təq. e.ə. 610 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | təq. e.ə. 546 |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| İstiqaməti | Sokrataqədərki fəlsəfə, Milet məktəbi |
| Əsas maraqları | fəlsəfə |
| Təsirlənib | Miletli Fales |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Antik dövrün tarixçisi Apollodora göre 42-ci olimpiadanın 3-cü ilində- e.ə. 610-cu ildə Miletdə doğulmuç, 58-ci olimpiadanın 2-ci ilində- e.ə. 546-cı ildə 64 yaşında vəfat etmişdir.
Anaksimandr Milet məktəbinin qurucusu Falesin şagirdi idi.
Fəlsəfəsi
Anaksimander də öz dönəminin ən bilikli adamlarımdan biri olmuşdur. O ilk dəfə “qanun” anlayışını cəmiyyətə deyil, həm də elmə və təbiətə aid etmişdir. O, Yunanıstanda ilk dəfə olaraq günəş saatını kəşf etmiş, həm də günümüzə çatmayan dünya xəritəsini çəkmişdir.
Anaksimanderə görə yer kainatın mərkəzində yerləşir, silindr formasındadır və bir sütuna bənzəyir. Onu hər tərəfdən od bürüyür. Hər şey “apeyron” (yun. απειρον) adlanan ilk maddədən yaranmışdır. O da özündə bütün varlığın əsaslarını birləşdirir. Bu baxımdan, kainat canlıya bənzər varlıqdır. O yaranır, yaşayır, sonra yenidən yaranmaq üçün məhv olur. Sonda isə hər şey yenidən “apeyrona” qayıdır.
Onun fikrincə həyat dənizdən başlamışdır. Sonra təkamül nəticəsində bütün canlılar yaranmışdır. İlk olaraq sudan iynə dərili heyvanlar əmələ gəlmiş, sonra onlar lildən çıxaraq iynələrini itirmişdir. İnsan isə çox zəif olduğundan başqa cür yaranmışdır. O, öncə balıqların içində olmuş, sonra oradan çıxaraq müstəqil həyat sürməyə başlamışdır.
Mənbə
- Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 33-34. ISBN . 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16. ("Fəlsəfəsi" bölümü)
Ədəbiyyat
- Aydın Əlizadə. Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 33-34. ISBN . 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
- Асмус В. Ф. Античная философия. — М.: Высшая школа, 1998.
- Каринский М. И. Бесконечное Анаксимандра. — СПб., 1890.
- Couprie D.L., Hahn R., Naddaf G. Anaximander in Context: New Studies in the Origins of Greek Philosophy. — Albany: State University of New York Press, 2003.
Xarici bağlantılar
- Philoctete – Anaximandre: Fragments ((Grk icon)) (French) (English)
- The Internet Encyclopedia of Philosophy – Anaximander
- . О жизни, учениях и изречениях знаменитых философов 2008-02-05 at the Wayback Machine. Кн.2.
Həmdə bax
İstinadlar
- Любкер Ф. Anaximander (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 86.
- Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (fr.). 2 Éditions Robert Laffont, 1994. Vol. 1. P. 87.
- Анаксимандр (rus.). // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский СПб: Брокгауз — Ефрон, 1890. Т. Iа. С. 692–693.
- Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
- Park. D. The Grand Contraption: The World as Myth, Number, and Chance. 2016-06-11 at the Wayback Machine Independent Publisher Book Awards,2006, p. 15.
- Асмус В. Ф. Античная философия 2021-05-16 at the Wayback Machine. М.: Высшая школа, 1976, c. 26.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Anaksimandr yun Ἀna3imandros texminen e e e e 610 e e 547 Milet mektebinin ikinci taninmis filosofu O dunyanin yaranmasi ve qurulusu haqqinda fikirlerini Tebiet haqqinda yun Peri fysews adli kitabinda aciqlamisdir Bu kitab yunanlarin ilk elmi kitabi hesab edilir Ancaq gunumuze onun yalniz bezi fraqmentleri gelib catmisdir AnaksimandrἈna3imandrosDogum tarixi teq e e 610Dogum yeri MiletVefat tarixi teq e e 546Vefat yeri Milet Qedim YunanistanVetendasligi MiletIstiqameti Sokrataqederki felsefe Milet mektebiEsas maraqlari felsefeTesirlenib Miletli Fales Vikianbarda elaqeli mediafayllarAntik felsefeYunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebi Fales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebi Ksenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflar Heraklit Anaksaqor Empedokl Pifaqorcular Pifaqor Filolaus Hippas Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculari Levkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi 1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve Hipparxia Kirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus Evhemerus Meqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus Kronus Eretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem 2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus 3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetri AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler Skeptisizm Pirron Enesidemus Aqrippa Epikurculuk Epikur Lukretius Peripatetizm Rodoslu Andronikus Platonizm Karneades Kliptomaxus Filon Larissali Stoaciliq Erken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler Skeptisizm Sekst Empirik Stoaciliq Seneka Epiktet Mark Avreli Siseron Peripatetizm Afrodisiali Aleksandr Orta platonizm Alkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon Neoplatonizm Roma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius Amelius Apameya mektebi Yamblix Sopater Perqama mektebi Sallustius Yulian Avqust Afina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatiya Ioann Filoponus Antik dini telimler Qnostisizm Hermetizm Mitraizm Neopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesi Klement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius AreopagitHeyatiAntik dovrun tarixcisi Apollodora gore 42 ci olimpiadanin 3 cu ilinde e e 610 cu ilde Miletde dogulmuc 58 ci olimpiadanin 2 ci ilinde e e 546 ci ilde 64 yasinda vefat etmisdir Anaksimandr Milet mektebinin qurucusu Falesin sagirdi idi FelsefesiAnaksimander de oz doneminin en bilikli adamlarimdan biri olmusdur O ilk defe qanun anlayisini cemiyyete deyil hem de elme ve tebiete aid etmisdir O Yunanistanda ilk defe olaraq gunes saatini kesf etmis hem de gunumuze catmayan dunya xeritesini cekmisdir Anaksimandere gore yer kainatin merkezinde yerlesir silindr formasindadir ve bir sutuna benzeyir Onu her terefden od buruyur Her sey apeyron yun apeiron adlanan ilk maddeden yaranmisdir O da ozunde butun varligin esaslarini birlesdirir Bu baximdan kainat canliya benzer varliqdir O yaranir yasayir sonra yeniden yaranmaq ucun mehv olur Sonda ise her sey yeniden apeyrona qayidir Onun fikrince heyat denizden baslamisdir Sonra tekamul neticesinde butun canlilar yaranmisdir Ilk olaraq sudan iyne derili heyvanlar emele gelmis sonra onlar lilden cixaraq iynelerini itirmisdir Insan ise cox zeif oldugundan basqa cur yaranmisdir O once baliqlarin icinde olmus sonra oradan cixaraq musteqil heyat surmeye baslamisdir MenbeAydin Elizade Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC 2016 s 33 34 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Felsefesi bolumu EdebiyyatAydin Elizade Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC 2016 s 33 34 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Asmus V F Antichnaya filosofiya M Vysshaya shkola 1998 Karinskij M I Beskonechnoe Anaksimandra SPb 1890 Couprie D L Hahn R Naddaf G Anaximander in Context New Studies in the Origins of Greek Philosophy Albany State University of New York Press 2003 Xarici baglantilarPhiloctete Anaximandre Fragments Grk icon French English The Internet Encyclopedia of Philosophy Anaximander O zhizni ucheniyah i izrecheniyah znamenityh filosofov 2008 02 05 at the Wayback Machine Kn 2 Hemde baxMilet mektebiIstinadlarLyubker F Anaximander rus Realnyj slovar klassicheskih drevnostej po Lyubkeru pod red F F Zelinskij A I Georgievskij M S Kutorga F Gelbke P V Nikitin V A Kanskij per A D Vejsman F Gelbke L A Georgievskij A I Davidenkov V A Kanskij P V Nikitin I A Smirnov E A Vert O Yu Klemenchich N V Rubinskij SPb Obshestvo klassicheskoj filologii i pedagogiki 1885 S 86 Roux P d Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays fr 2 Editions Robert Laffont 1994 Vol 1 P 87 ISBN 978 2 221 06888 5 Anaksimandr rus Enciklopedicheskij slovar pod red I E Andreevskij SPb Brokgauz Efron 1890 T Ia S 692 693 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi 1994 Park D The Grand Contraption The World as Myth Number and Chance 2016 06 11 at the Wayback Machine Independent Publisher Book Awards 2006 p 15 Asmus V F Antichnaya filosofiya 2021 05 16 at the Wayback Machine M Vysshaya shkola 1976 c 26 Felsefe portali