Oktavian Avqust (Qay Oktavi, e.ə. 44-cü ildən Qay Yuli Sezar Oktavian, e.ə. 27-ci ildən Qay Yuli Sezar Oktavian Avqust) (e.ə. 63, 23 sentyabr — 19 avqust 14-cü il) ilk Roma imperatoru (Yulilər-Klavdilər sülaləsindən, e.ə. 27 — eramızın 14-cü ili), Yuli Sezarın oğulluğu. O, Sezarın qatilləri Brut və Kassini məğlub etmiş, Sekst Pompey ilə müharibədə qələbə çalmışdır (e.ə. 36). Aktsi yaxınlığında vuruşmada (e.ə. 31) Mark Antoni və Kleopatraya qalib gəlmişdir. Avqust hakimiyyətinin ilk illərində işğalçılıq müharibələri aparmış, özgə torpaqlarını fəth etmişdir. Misiri Romanın əyalətinə çevirmişdi. Misirdən qayıtdıqdan sonra senat Oktaviana Avqust (Müqəddəs) adı vermiş, bununla da hakimiyyət əslində onun əlinə keçmişdi. Avqustun verdiyi qanunların bir çoxu quldarlığın daha da möhkəmlənməsinə yönəldilmişdi. Avqust Romada respublika quruluşunu formal saxlamış, orduya arxalanan hərbi diktatura yaratmışdı. Avqustun yaratdığı dövlət idarə sistemi prinsipat adlanırdı. Avqust İspaniyanın şimal-qərbini, Dunayboyu vilayətləri və s. yerləri imperiyaya birləşdirmişdi. Avqust dövründə Romada böyük tikinti işləri aparılmış, ədəbiyyat yüksək inkişafa çatmışdı.
Oktavian Avqust lat.Gaius Iulius Caesar Octavianus
Oktavian Avqust tarixə Roma İmperiyasının əsasını qoymuş imperator kimi düşmüşdür. Məhz o, e.ə. I əsrdə Romanı dağıdan vətəndaş müharibələrinə son qoyaraq, 200 il ərzində ölkənin sabitliyinə və çiçəklənməsinə səbəb olmuş yeni Roma hökuməti təşkil etmişdir.
Qay Oktavi(us) (əsasən Oktavian kimi tanınan; 35 yaşında ikən Avqust (titul)u almışdır) e.ə. 63-cü ildə anadan olmuşdur. O, gənc yaşında ikən Romanın məşhur siyasətçisi olmuşdur. Yuli Sezarın öz övladı olmadığından bacarıqlı gənc Oktavianı oğulluğa götürərək, siyasi karyerasında ona köməklik göstərmişdir. Belə ki e.ə. 44-cü ildə Yuli Sezar öldürüldükdə gənc tələbə Oktavianın 18 yaşı var idi. Yuli Sezarın ölümü Romanın müxtəlif hərbi və siyasi qrupları arasında çəkişmələrə səbəb olmuşdur. Oktavian tezliklə Sezarın bir neçə legionunun dəstəyini qazana bilmişdir. Lakin ordunun əksəriyyəti Mark Antoniyə üstünlük verirdilər. Nəticə etibarilə Qərbi Roma Oktavianın, Şərqi Roma isə Antoninin təsir dairəsində qalmaqda davam edirdi. Bu vəziyyət bir müddət sürdükdən sonra Antoninin Kleopatra ilə sevgi romanına başının qarışmasından istifadə edən Oktavian öz mövqelərini bir daha möhkəmləndirdikdən sonra Antoniyə müharibə elan edir. Aksium burnu yaxınlığındakı məşhur dəniz döyüşündə Oktavian qələbə çalır. Antoni və Kleopatra ozlərinə qəsd edərək ölürlər.
Qəddarlıqla hakimiyyətə gələn Oktavian sülhsevərlik göstərərək senatorları sakitləşdirmək üçün e.ə. 27-ci ildə respublikanın bərpa olunduğunu elan edir və bir çox səlahiyyətlərini yerə qoyur. Lakin əsas ordunun yerləşdiyi İspaniya, Qaliya, Suriya üzərindəki hökmranlığı öz əlində saxlamaqla faktiki hakimiyyəti öz əlində saxlamış olur. Senat onun Avqust titulu almasına səs versə də o, monarxlığı qəbul etmir. Roma respublika olaraq qalır. Avqust sadəcə Prinseps (ilk və ya birinci vətəndaş) statusuna malik olmuş olur. Senat onun bütün qərarlarını təsdiqləməyə hazır idi. Faktiki o diktatora çevrilmiş olur. E.ə. 14-cü ildə onun ölümündən sonra vərəsəliklə Avqust titulu oğulluğuna keçməklə Roma respublikadan monarxiyaya keçmiş olur. Oktavian Romanı 40 il idarə etmişdir. Onun apardığı siyasət uzun müddət Avropada iz buraxmışdır. Onun vaxtında Roma ordusu İspaniyanı, İsveçrəni, Qalatiyanı (Kiçik Asiyanı) fəht etmiş olur. Romanın şimal sərhədləri Reyn və Dunaya qədər çatmış olur.
Aksium burnu yaxınlığındakı məşhur dəniz döyüşündə Oktavianın qələbəsi
Avqust çox bacarıqlı inzibatçı olmuşdur. O vergi və maliyyə sistemində təftəş və islahatlar keçirmişdir. O, ordunu yenidən quraraq daimi donanma yaratmışdır. O, eyni zamanda şəxsi mühafizə dəstəsini — pretorian qvardiyasını yaratmışdır. Onun zamanında Romada çoxlu yollar salınmış, ictimai binalar, məbədlər tikilmiş, şəhərin yeni strukturu qurulmuşdur, nigah və uşaqların tərbiyəsi haqqında qanunlar qəbul edilmişdir. Bu dövr Roma ədəbiyyatının qızıl dövrü sayılır. Bu illər məşhur böyük şair Vergili, yazıçılar Qorasi, Tit Livi yaşamışlar. Onun öz övladı olmadığından Tiberi oğulluğa götürmüş və varisi elan etmişdir.
Michael H. Hart The 100. A Ranking of The Most Influential Persons in History 1978, 1992 by Michael H. Hart
Xarici keçidlər
VikianbardaOktavian Avqust ilə əlaqəli mediafayllar var.
Avqust 04, 2021
oktavian, avqust, oktavi, ildən, yuli, sezar, oktavian, ildən, yuli, sezar, sentyabr, avqust, roma, imperatoru, yulilər, klavdilər, sülaləsindən, eramızın, yuli, sezarın, oğulluğu, sezarın, qatilləri, brut, kassini, məğlub, etmiş, sekst, pompey, ilə, müharibəd. Oktavian Avqust Qay Oktavi e e 44 cu ilden Qay Yuli Sezar Oktavian e e 27 ci ilden Qay Yuli Sezar Oktavian Avqust e e 63 23 sentyabr 19 avqust 14 cu il ilk Roma imperatoru Yuliler Klavdiler sulalesinden e e 27 eramizin 14 cu ili Yuli Sezarin ogullugu O Sezarin qatilleri Brut ve Kassini meglub etmis Sekst Pompey ile muharibede qelebe calmisdir e e 36 Aktsi yaxinliginda vurusmada e e 31 Mark Antoni ve Kleopatraya qalib gelmisdir Avqust hakimiyyetinin ilk illerinde isgalciliq muharibeleri aparmis ozge torpaqlarini feth etmisdir Misiri Romanin eyaletine cevirmisdi Misirden qayitdiqdan sonra senat Oktaviana Avqust Muqeddes adi vermis bununla da hakimiyyet eslinde onun eline kecmisdi Avqustun verdiyi qanunlarin bir coxu quldarligin daha da mohkemlenmesine yoneldilmisdi Avqust Romada respublika qurulusunu formal saxlamis orduya arxalanan herbi diktatura yaratmisdi Avqustun yaratdigi dovlet idare sistemi prinsipat adlanirdi Avqust Ispaniyanin simal qerbini Dunayboyu vilayetleri ve s yerleri imperiyaya birlesdirmisdi Avqust dovrunde Romada boyuk tikinti isleri aparilmis edebiyyat yuksek inkisafa catmisdi Oktavian Avqustlat Gaius Iulius Caesar Octavianuslat Imperator Caesar Divi f AugustusI Roma Imperatoru16 yanvar e e 27 19 avqust 14Xelefi Tiber Sezar AvqustSexsi melumatlarDogum tarixi 23 sentyabr e e 63Dogum yeri Roma ImperiyasiVefat tarixi 19 avqust 14 76 yasinda Vefat yeri Roma ImperiyasiNolaDefn yeri Avqust Meqberesi lat Mausoleo di Augusto Sulale Yuliler KlavdilerAtasi Qayus Oktavius Ataligl Yuli SezarAnasi Atia Balba CesoniaHeyat yoldaslari Klodia Pulxra b e e 40 Skribonia b E e 40 b E e 38 Livia Druzilla b E e 38 b E e 14 Usagi Boyuk Yulia Skriboniadan olan Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Yuli Klavdi sulalesinin zaman xetti 3 Menbeler 4 Xarici kecidlerHeyati Redakte Yuli Sezarin oldurulmesi Oktavian Avqust tarixe Roma Imperiyasinin esasini qoymus imperator kimi dusmusdur Mehz o e e I esrde Romani dagidan vetendas muharibelerine son qoyaraq 200 il erzinde olkenin sabitliyine ve ciceklenmesine sebeb olmus yeni Roma hokumeti teskil etmisdir Mark Antoni ve Kleopatra Qay Oktavi us esasen Oktavian kimi taninan 35 yasinda iken Avqust titul u almisdir e e 63 cu ilde anadan olmusdur O genc yasinda iken Romanin meshur siyasetcisi olmusdur Yuli Sezarin oz ovladi olmadigindan bacariqli genc Oktaviani ogulluga goturerek siyasi karyerasinda ona komeklik gostermisdir Bele ki e e 44 cu ilde Yuli Sezar olduruldukde genc telebe Oktavianin 18 yasi var idi Yuli Sezarin olumu Romanin muxtelif herbi ve siyasi qruplari arasinda cekismelere sebeb olmusdur Oktavian tezlikle Sezarin bir nece legionunun desteyini qazana bilmisdir Lakin ordunun ekseriyyeti Mark Antoniye ustunluk verirdiler Netice etibarile Qerbi Roma Oktavianin Serqi Roma ise Antoninin tesir dairesinde qalmaqda davam edirdi Bu veziyyet bir muddet surdukden sonra Antoninin Kleopatra ile sevgi romanina basinin qarismasindan istifade eden Oktavian oz movqelerini bir daha mohkemlendirdikden sonra Antoniye muharibe elan edir Aksium burnu yaxinligindaki meshur deniz doyusunde Oktavian qelebe calir Antoni ve Kleopatra ozlerine qesd ederek olurler Qeddarliqla hakimiyyete gelen Oktavian sulhseverlik gostererek senatorlari sakitlesdirmek ucun e e 27 ci ilde respublikanin berpa olundugunu elan edir ve bir cox selahiyyetlerini yere qoyur Lakin esas ordunun yerlesdiyi Ispaniya Qaliya Suriya uzerindeki hokmranligi oz elinde saxlamaqla faktiki hakimiyyeti oz elinde saxlamis olur Senat onun Avqust titulu almasina ses verse de o monarxligi qebul etmir Roma respublika olaraq qalir Avqust sadece Prinseps ilk ve ya birinci vetendas statusuna malik olmus olur Senat onun butun qerarlarini tesdiqlemeye hazir idi Faktiki o diktatora cevrilmis olur E e 14 cu ilde onun olumunden sonra vereselikle Avqust titulu ogulluguna kecmekle Roma respublikadan monarxiyaya kecmis olur Oktavian Romani 40 il idare etmisdir Onun apardigi siyaset uzun muddet Avropada iz buraxmisdir Onun vaxtinda Roma ordusu Ispaniyani Isvecreni Qalatiyani Kicik Asiyani feht etmis olur Romanin simal serhedleri Reyn ve Dunaya qeder catmis olur Aksium burnu yaxinligindaki meshur deniz doyusunde Oktavianin qelebesi Avqust cox bacariqli inzibatci olmusdur O vergi ve maliyye sisteminde teftes ve islahatlar kecirmisdir O ordunu yeniden quraraq daimi donanma yaratmisdir O eyni zamanda sexsi muhafize destesini pretorian qvardiyasini yaratmisdir Onun zamaninda Romada coxlu yollar salinmis ictimai binalar mebedler tikilmis seherin yeni strukturu qurulmusdur nigah ve usaqlarin terbiyesi haqqinda qanunlar qebul edilmisdir Bu dovr Roma edebiyyatinin qizil dovru sayilir Bu iller meshur boyuk sair Vergili yazicilar Qorasi Tit Livi yasamislar Onun oz ovladi olmadigindan Tiberi ogulluga goturmus ve varisi elan etmisdir Avqust meqberesiYuli Klavdi sulalesinin zaman xetti RedakteSELEF Yuli Sezar Oktavian AvqustYuliler Klavdiler XELEF TiberiMenbeler Redakte Michael H Hart The 100 A Ranking of The Most Influential Persons in History 1978 1992 by Michael H HartXarici kecidler Redakte Vikianbarda Oktavian Avqust ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Oktavian Avqust amp oldid 6012880, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
