fbpx
Wikipedia

Hippias

Hippias (yun. Ἱππίας m. ö.460400) — qədim yunan filosofu, sofistlər məktəbinin nümayəndəsi, Sokratın çağdaşı. Riyazi əyrinin (quadratrix) yaradıcısı.

Gippi
yun. Ἱππίας
Doğum tarixi e.ə. 443
Doğum yeri
Vəfat tarixi e.ə. 399
Vəfat yeri
Əsas maraqları həndəsə, fəlsəfə
Antik fəlsəfə
Yunan fəlsəfəöncəsi dövrü
(e. ə. VII yüzilliyə qədər)

Orfizm • Homer • Hesiod • Ferekid • Yeddi yunan müdriki • Epixarm

Qədim yunan fəlsəfəsi
(e. ə. VII - IV yüzilliklər)
Müstəqil filosoflar
Heraklit • Anaksaqor • Empedokl
Qədim yunan atomçuları
Levkipp • Demokrit
Sofistlər

"Böyük" sofistlərProtaqor • Prodikus • Qorqias • Hippias

"Kiçik" sofistlərTrasimaxus • Likofron • Kritius • Alkidamas
Ellinizm dövrünün fəlsəfəsi
(e. ə. IV - I yüzilliklər)
Qədim Roma dovrünün fəlsəfəsi
I - V yüzilliklər
Stoaçılıq

Seneka • Epiktet • Mark_Avreli  • Siseron

Orta platonizm
Alkinous • Apuleyus • Qalen • Plutarx • Maksim • Filon • Selsus • Teon
Neoplatonizm

Roma məktəbi → Ammonius Sakkas • Plotin • Porfirius • Amelius
Apameya məktəbi → Yamblix • Sopater
Perqama məktəbi → Sallustius • Yulian Avqust
Afina məktəbi → Afinalı Plutarx • Proklus • Marinus • Simplikius • Damaskius

İskəndəriyyə məktəbi → Hierokles • Hipatia • İoann Filoponus
Antik dini təlimlər

Qnostisizm • Hermetizm • Mitraizm
NeopifaqorçuluqApollonius • Nikomaxus • Numenius • Moderatus

Erkən Xristian fəlsəfəsi

Klement • Origen • Avqustin Avrelius • Boesius • Saxta Dionisius Areopagit

Yunanıstanın bütün şəhərlərində, xüsusən Afinada dərs deyən Hippias fenomenal yaddaşa sahib idi və dövrünün bütün elmlərini dərindən bilirdi. Bu səbəbdən Poliqistor ləqəbini qazanmışdı. O dövrdə məlum olan bütün ədəbiyyat növlərində qələmini sınamış, ilk dialoq yazmağa da cəhd etmişdir. Platonun iki dialoqu ("Hippias Major" (Dahi Hippias) və "Hippias Minor" (Kiçik Hippias)) onun adını daşıyır. Həmçinin Platonun "Protaqor" dialoqunda aparıcı obrazlardan biridir.

Universal biliyə malik Hippias poeziya, qrammatika, tarix, siyasət, arxeologiya, riyaziyyatastronomiya üzrə mühazirələr demişdir. Onun ədəbi irsinə nəsrdə yazılmış texniki traktatlarından əlavə elegiyafaciələr də daxildir. Homer haqqında mükəmməl bir əsər, yunan və digər xalqların ədəbiyyat nümunələrinə aid toplular, arxeoloji traktatlar ona aid edilsə də günümüzə bir neçə fraqment gəlib çatmışdır.

O, həmçinin 300 ildən artıq dövrə aid Olimpiya oyunları qaliblərinin siyahısını tərtib etmişdir.

Hippias fəlsəfədə daha çox əxlaqi məsələlərə önəm verirdi. O, dövlət qanunlarının insana əzab verməsini iddia edir, onların əhəmiyyətini kiçildir, ata-anaya sayğı kimi ümumbəşəri dəyərlərin tanrılardan gəldiyini iddia edirdi. O cəmiyyətdə köləliyə son verməklə insanların eyni hüquqlu vətəndaş olmaları fikrin müdafiə etmişdir. Deməli, ehtimal etmək mümkündür ki, Hippias köləliyin əleyhinə çıxırdı.

Riyazi əyri. Quadratrix

Hippias təxminən m. ö.460-cı ildə riyazi əyrini kəşf etmişdir. Sonrakı dövrlərdə bu əyri quadratrix adlandırılmışdır. Onun bu kəşfi sayəsində bucağı bərabər hissələrə bölmək və çevrənin kvadratını müəyyən etmək mümkün olmuşdur.

Hippias varlığın davamlılığı doktrinasını irəli sürür. Bu doktrina varlıqdan meydana gələn fiziki obyektlərin davamlılığı kimi izah olunur. Doktrinanın incəlikləri bizə məlum olmasa da Hippiasın hadisələri keyfiyyət və fərdlər baxımından izah edilməsinə qarşı çıxması aydındır. Hippias üçün fenomenal reallıq bütün reallıq deməkdir. Filosof reallığı kokret fiziki obyektlərdən ibarət reallıq kimi qəbul edir. başqa sözlə istənilən qrupa aid edilən keyfiyyətlər, qrupun hər bir üzvünə də aiddir, ayrı-ayrı obyektlərdə müəyyən edilmiş keyfiyyətlər isə bütün qrupa aid edilir. Hippias Sokratın "gözəl" və "gözəl obyekt"i bir-birindən fərqləndirməsinə qarşı çıxmışdır.

Məlum olan əsərləri

  • Tayfaların nomenklaturası (yun. E θνωνòνoμαìαι)
  • Olimpiya qaliblərinin qeydiyyatı (yun. Ολνμπìανγραωv)
  • Kolleksiya (yun. Σνναγωγή)
  • Troyalı (yun. Т ρωικóς)

İstinadlar

  1. İnternet Encyclopedia of Philosiphy / Hippias
  2. Hippias of Elis — Encyclopedia Britannica
  3. Encyclopedia of Philosiphy / Hippias
  4. Гиппий // Философская Энциклопедия / Под ред. Ф. В. Константинова. В 5-х т. М.: Советская энциклопедия. 1960–1970.
  5. T L Heath, A History of Greek Mathematics I (Oxford, 1921).
  6. Hippias Biography
  7. Kerferd, G.. "Hippias of Elis." Encyclopedia of Philosophy. 2006. Retrieved July 25, 2014

Həmçinin bax

hippias, Ἱππίας, qədim, yunan, filosofu, sofistlər, məktəbinin, nümayəndəsi, sokratın, çağdaşı, riyazi, əyrinin, quadratrix, yaradıcısı, gippiyun, Ἱππίαςdoğum, tarixi, 443doğum, yeri, elis, qərbi, yunanıstan, yunanıstanvəfat, tarixi, 399vəfat, yeri, elis, qərb. Hippias yun Ἱppias m o 460 400 qedim yunan filosofu sofistler mektebinin numayendesi Sokratin cagdasi 1 Riyazi eyrinin quadratrix yaradicisi 2 Gippiyun ἹppiasDogum tarixi e e 443Dogum yeri Elis d Qerbi Yunanistan YunanistanVefat tarixi e e 399Vefat yeri Elis d Qerbi Yunanistan YunanistanEsas maraqlari hendese felsefeAntik felsefeYunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebiFales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebiKsenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflarHeraklit Anaksaqor Empedokl PifaqorcularPifaqor Filolaus Hippasus Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculariLevkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve HipparxiaKirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus EvhemerusMeqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus KronusEretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetrius AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler SkeptisizmPirron Enesidemus Aqrippa EpikurculukEpikur Lukretius PeripatetizmRodoslu Andronikus PlatonizmKarneades Kliptomaxus Filon Larissali StoaciliqErken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler SkeptisizmSekst Empirik StoaciliqSeneka Epiktet Mark Avreli Siseron PeripatetizmAfrodisiali Aleksandr Orta platonizmAlkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon NeoplatonizmRoma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius AmeliusApameya mektebi Yamblix SopaterPerqama mektebi Sallustius Yulian AvqustAfina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatia Ioann Filoponus Antik dini telimlerQnostisizm Hermetizm MitraizmNeopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesiKlement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius AreopagitYunanistanin butun seherlerinde xususen Afinada ders deyen Hippias fenomenal yaddasa sahib idi ve dovrunun butun elmlerini derinden bilirdi Bu sebebden Poliqistor leqebini qazanmisdi O dovrde melum olan butun edebiyyat novlerinde qelemini sinamis ilk dialoq yazmaga da cehd etmisdir Platonun iki dialoqu Hippias Major Dahi Hippias ve Hippias Minor Kicik Hippias onun adini dasiyir 3 Hemcinin Platonun Protaqor dialoqunda aparici obrazlardan biridir Universal biliye malik Hippias poeziya qrammatika tarix siyaset arxeologiya riyaziyyat ve astronomiya uzre muhazireler demisdir Onun edebi irsine nesrde yazilmis texniki traktatlarindan elave elegiya ve facieler de daxildir Homer haqqinda mukemmel bir eser yunan ve diger xalqlarin edebiyyat numunelerine aid toplular arxeoloji traktatlar ona aid edilse de gunumuze bir nece fraqment gelib catmisdir 2 O hemcinin 300 ilden artiq dovre aid Olimpiya oyunlari qaliblerinin siyahisini tertib etmisdir Hippias felsefede daha cox exlaqi meselelere onem verirdi O dovlet qanunlarinin insana ezab vermesini iddia edir onlarin ehemiyyetini kicildir ata anaya saygi kimi umumbeseri deyerlerin tanrilardan geldiyini iddia edirdi O cemiyyetde koleliye son vermekle insanlarin eyni huquqlu vetendas olmalari fikrin mudafie etmisdir Demeli ehtimal etmek mumkundur ki Hippias koleliyin eleyhine cixirdi 4 Riyazi eyri Quadratrix Hippias texminen m o 460 ci ilde riyazi eyrini kesf etmisdir 5 Sonraki dovrlerde bu eyri quadratrix adlandirilmisdir Onun bu kesfi sayesinde bucagi beraber hisselere bolmek ve cevrenin kvadratini mueyyen etmek mumkun olmusdur 6 Hippias varligin davamliligi doktrinasini ireli surur Bu doktrina varliqdan meydana gelen fiziki obyektlerin davamliligi kimi izah olunur Doktrinanin incelikleri bize melum olmasa da Hippiasin hadiseleri keyfiyyet ve ferdler baximindan izah edilmesine qarsi cixmasi aydindir Hippias ucun fenomenal realliq butun realliq demekdir Filosof realligi kokret fiziki obyektlerden ibaret realliq kimi qebul edir basqa sozle istenilen qrupa aid edilen keyfiyyetler qrupun her bir uzvune de aiddir ayri ayri obyektlerde mueyyen edilmis keyfiyyetler ise butun qrupa aid edilir Hippias Sokratin gozel ve gozel obyekt i bir birinden ferqlendirmesine qarsi cixmisdir 7 Melum olan eserleri RedakteTayfalarin nomenklaturasi yun E 8nwnonomaiai Olimpiya qaliblerinin qeydiyyati yun Olnmpiangrawv Kolleksiya yun Snnagwgh Troyali yun T rwikos 7 Istinadlar Redakte Internet Encyclopedia of Philosiphy Hippias 1 2 Hippias of Elis Encyclopedia Britannica Encyclopedia of Philosiphy Hippias Gippij Filosofskaya Enciklopediya Pod red F V Konstantinova V 5 h t M Sovetskaya enciklopediya 1960 1970 T L Heath A History of Greek Mathematics I Oxford 1921 Hippias Biography 1 2 Kerferd G Hippias of Elis Encyclopedia of Philosophy 2006 Retrieved July 25 2014Hemcinin bax RedakteSofistler mektebiMenbe https az wikipedia org w index php title Hippias amp oldid 6059323, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.