fbpx
Wikipedia

Plutarx (Afinalı)

Afinalı Plutarx (yun. Πλούταρχος ὁ Ἀθηναῖος, 350, Qədim Afina, Attika431 və ya 432, Afina, Axeya) — antik filosof, neoplatonçuluğun Afina məktəbinin yaradıcısı.

Plutarx
q.yun. Πλούταρχος ὁ Ἀθηναῖος
Doğum tarixi 350
Doğum yeri
Vəfat tarixi 431 və ya 432
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti filosof
Antik fəlsəfə
Yunan fəlsəfəöncəsi dövrü
(e. ə. VII yüzilliyə qədər)

Orfizm • Homer • Hesiod • Ferekid • Yeddi yunan müdriki • Epixarm

Qədim yunan fəlsəfəsi
(e. ə. VII - IV yüzilliklər)
Müstəqil filosoflar
Heraklit • Anaksaqor • Empedokl
Qədim yunan atomçuları
Levkipp • Demokrit
Sofistlər

"Böyük" sofistlərProtaqor • Prodikus • Qorqias • Hippias

"Kiçik" sofistlərTrasimaxus • Likofron • Kritius • Alkidamas
Ellinizm dövrünün fəlsəfəsi
(e. ə. IV - I yüzilliklər)
Qədim Roma dovrünün fəlsəfəsi
I - V yüzilliklər
Stoaçılıq

Seneka • Epiktet • Mark_Avreli  • Siseron

Orta platonizm
Alkinous • Apuleyus • Qalen • Plutarx • Maksim • Filon • Selsus • Teon
Neoplatonizm

Roma məktəbi → Ammonius Sakkas • Plotin • Porfirius • Amelius
Apameya məktəbi → Yamblix • Sopater
Perqama məktəbi → Sallustius • Yulian Avqust
Afina məktəbi → Afinalı Plutarx • Proklus • Marinus • Simplikius • Damaskius

İskəndəriyyə məktəbi → Hierokles • Hipatia • İoann Filoponus
Antik dini təlimlər

Qnostisizm • Hermetizm • Mitraizm
NeopifaqorçuluqApollonius • Nikomaxus • Numenius • Moderatus

Erkən Xristian fəlsəfəsi

Klement • Origen • Avqustin Avrelius • Boesius • Saxta Dionisius Areopagit

AristotelinPlatonun əsərlərinə şərhlər yazmış, ancaq oonlar dövrümüzə gəlib çatmamışdır. Onun yaradıcılığı haqqında yazan başqa yazarlara görə öz əsərlərində Plutarx Artistotel və Platonun fəlsəfələrini bir-birinə uyğunlaşdırmağa çalışmışdır.

Plutarx Plotinin və ümumiyyətlə yeni-platonizmin Vahid-Əql-Ruh üçlüyü haqqında təliminini təkmilləşdirmiş, onu Platonun “Parmenides” dialoqundakı hipotezlərinə ("Platon" məqaləsinə bax) uyğunlaşdırmışdır. Plotində bu üçlüyün maddə və dünya ilə necə bağlı olduğu dəqiq verilməmişdir. Buna görə də, Plutarx varlıq haqqında baxışlarında bu üçlüyü əsas götürərək ona maddənin eidosunu (yun. εἶδος – ideyasını) və özünü əlavə etmişdir. Bundan başqa Plutarx Platonun “Parmenides” dialoquna uyğun olaraq buraya başqa hipotezlər də əlavə etmişdir.

Plutapx həm də fantaziya haqqında fikirlər irəli sürmüşdür. O hesab edirdi ki, duyğularla duyulan şeylər bizim hisslərimizi, hisslər isə duyğulardan gələn təsəvvürlərimizi oyadır. Bu təsəvvürlərdə təkcə duyğularla hiss edilmiş şeylər deyil, həm də onların formaları və qəlibləri əks olunur. Duyğusal şeylər düşüncədə həkk olunan zaman orada fantaziya ortaya çıxır. Deməli, fantaziyalar tam mənada obrazlar deyil və onlar duyğu orqanları ilə də hiss edilmirlər.

Mənbə

  • Aydın Əlizadə (2016). Antik fəlsəfə tarixi (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. s. 273-275. ISBN 5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Лосев А. Ф. История античной эстетики. Том VII. М.: Искусство, 1988, 7-11.

plutarx, afinalı, afinalı, plutarx, Πλούταρχος, Ἀθηναῖος, qədim, afina, attika, afina, axeya, antik, filosof, neoplatonçuluğun, afina, məktəbinin, yaradıcısı, plutarxq, Πλούταρχος, Ἀθηναῖοςdoğum, tarixi, 350doğum, yeri, qədim, afina, attika, yunanıstanvəfat, t. Afinali Plutarx yun Ploytarxos ὁ Ἀ8hnaῖos 350 Qedim Afina Attika 431 ve ya 432 Afina Axeya antik filosof neoplatonculugun Afina mektebinin yaradicisi Plutarxq yun Ploytarxos ὁ Ἀ8hnaῖosDogum tarixi 350Dogum yeri Qedim Afina Attika YunanistanVefat tarixi 431 ve ya 432Vefat yeri Afina Axeya Qedim RomaVetendasligi Bizans ImperiyasiFealiyyeti filosofAntik felsefeYunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebiFales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebiKsenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflarHeraklit Anaksaqor Empedokl PifaqorcularPifaqor Filolaus Hippasus Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculariLevkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve HipparxiaKirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus EvhemerusMeqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus KronusEretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetrius AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler SkeptisizmPirron Enesidemus Aqrippa EpikurculukEpikur Lukretius PeripatetizmRodoslu Andronikus PlatonizmKarneades Kliptomaxus Filon Larissali StoaciliqErken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler SkeptisizmSekst Empirik StoaciliqSeneka Epiktet Mark Avreli Siseron PeripatetizmAfrodisiali Aleksandr Orta platonizmAlkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon NeoplatonizmRoma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius AmeliusApameya mektebi Yamblix SopaterPerqama mektebi Sallustius Yulian AvqustAfina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatia Ioann Filoponus Antik dini telimlerQnostisizm Hermetizm MitraizmNeopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesiKlement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius AreopagitAristotelin ve Platonun eserlerine serhler yazmis ancaq oonlar dovrumuze gelib catmamisdir Onun yaradiciligi haqqinda yazan basqa yazarlara gore oz eserlerinde Plutarx Artistotel ve Platonun felsefelerini bir birine uygunlasdirmaga calismisdir Plutarx Plotinin ve umumiyyetle yeni platonizmin Vahid Eql Ruh ucluyu haqqinda teliminini tekmillesdirmis onu Platonun Parmenides dialoqundaki hipotezlerine Platon meqalesine bax uygunlasdirmisdir Plotinde bu ucluyun madde ve dunya ile nece bagli oldugu deqiq verilmemisdir Buna gore de Plutarx varliq haqqinda baxislarinda bu ucluyu esas goturerek ona maddenin eidosunu yun eἶdos ideyasini ve ozunu elave etmisdir Bundan basqa Plutarx Platonun Parmenides dialoquna uygun olaraq buraya basqa hipotezler de elave etmisdir 1 Plutapx hem de fantaziya haqqinda fikirler ireli surmusdur O hesab edirdi ki duygularla duyulan seyler bizim hisslerimizi hissler ise duygulardan gelen tesevvurlerimizi oyadir Bu tesevvurlerde tekce duygularla hiss edilmis seyler deyil hem de onlarin formalari ve qelibleri eks olunur Duygusal seyler dusuncede hekk olunan zaman orada fantaziya ortaya cixir Demeli fantaziyalar tam menada obrazlar deyil ve onlar duygu orqanlari ile de hiss edilmirler 1 Menbe RedakteAydin Elizade 2016 Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC s 273 275 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Hemcinin bax RedakteNeoplatonizmIstinadlar Redakte 1 2 Losev A F Istoriya antichnoj estetiki Tom VII M Iskusstvo 1988 7 11 Menbe https az wikipedia org w index php title Plutarx Afinali amp oldid 5891335, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.