M. IV yüzillikdən sonra neoplatonizm Xristianlığa təsir etmişdir. Onlar bir-biri ilə çarpışaraq həm də bir-birindən ideya baxımdan bəhrələnmişdirlər. Neoplatonizm Xristianlıqla mübarizədə məğlub olsa da, ancaq onun ideyaları ortadan qalxmamış, sonralar dünya dinlərində özünü göstərmişdir.
Xristianlığın güclənərək dövlət dininə çevrilməsi prosesində yeni-platonçuların arasında artıq xristianlar da olmuşdurlar. Onlardan biri İoann Filoponus idi. O, Aristotelin və başqa keçmişdə yaşamış filosofların əsərlərinə şərhlər yazmışdır. Eyni zamanda onun “Dünyanın əbədiliyi haqqında”, “Dünyanın yaranması haqqında. Proklusa qarşı”, “Hakim və ya birlik haqqında” kimi öz əsərləri də var mövcud olmuşdur.
Bu əsərlərdə Filoponus keçmiş filosofların Xristianlığa uyğun olmayan fikirlərini tənqid etmişdir. Məsələn, Aristotelin dünyanın əbədiliyi haqqında fikirlərini rədd etmişdir. Bununla belə o, bir çox məqamlarda Xristian ilahiyyatına uyğun olmayan fikirlərlə də çıxış etmişdir. O demişdir ki, xristianların Ata-Oğul-Müqəddəs Ruh hissələrindən (hipostasislərdən) ibarət olan bir Tanrı o hipostasislərdən ayrı bir şey ola bilməzsə, deməli onların hər birində mövcuddur. Çünki, ümumi olan bir şey öz hissələrinin cəmidir. Deməli, Tanrı əslində elə üç tanrıdan ibarətdir və onların cəmidir. Bu kimi baxışlar triteizm adlanır.
Daha sonra Filopones rəsmi kilsənin mövqeyinə zidd olaraq hesab edirdi ki, İsada ikili (insani və ilahi) təbiət ola bilməz. Çünki, İlahi və insani təbiətlər bir araya sığmaz. Beləliklə, Filopones İsada yalnız ilahi təbiəti qəbul etmişdir. Bu kimi baxışlar Xristianlıqda monofizitlik adlanır.
Rəsmi kilsə Filoponesin triteizmini və monofizitliyini pisləmiş və onları rədd etmişdir. Ancaq sonralar bəzi Xristian kilsələri monoteizmi qəbil etmişdirlər.
Mənbə
Aydın Əlizadə (2016). Antik fəlsəfə tarixi(PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. s. 282-283. ISBN5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Ədəbiyyat
Aydın Əlizadə (2016). Antik fəlsəfə tarixi(PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. s. 282-283. ISBN5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
MacCoull, Leslie S. B., "Aristophanes in Philoponus: Did he get the joke?" Jahrbuch der Österreichischen Byzantinistik, 57, 2007,
Scholten, Clemens, "Welche Seele hat der Embryo? Johannes Philoponos und die Antike Embryologie," Vigiliae Christianae, 59,4 (2005), 377–411.
Сидоров А. И. Логика и диалектика Иоанна Филопона: о характере переходной эпохи в развитии философской мысли от античности к средневековью. // Историко-философский ежегодник. 1989. С. 179—194.
Лосев А. Ф. История античной эстетики. Том VIII. Итоги тысячелетнего развития. — М.: Искусство, 1992. Кн. 1. С. 33-35.
Лурье, В. М. История Византийской философии. Формативный период. СПб.: AXIŌMA., 2006, s. 221.
История Византийской философии, s. 215.
История Византийской философии, s. 214.
Avqust 03, 2021
ioann, filoponus, Ἰωάννης, Φιλόπονος, neoplatonçu, filosof, Ἰωάννης, Φιλόπονοςdoğum, tarixi, doğum, yeri, isgəndəriyyə, diocese, egypt, praetorian, prefecture, east, bizans, imperiyasıvəfat, tarixi, 570vəfat, yeri, isgəndəriyyə, misirvətəndaşlığı, bizans, impe. Ioann Filoponus yun Ἰwannhs ὁ Filoponos m 490 570 neoplatoncu filosof Ioann Filoponusq yun Ἰwannhs ὁ FiloponosDogum tarixi 490 1 2 3 Dogum yeri Isgenderiyye Diocese of Egypt d praetorian prefecture of the East d Bizans ImperiyasiVefat tarixi 570Vefat yeri Isgenderiyye MisirVetendasligi Bizans ImperiyasiFealiyyeti filosof ilahiyyatci riyaziyyatci fizik yazici astronomAntik felsefeYunan felsefeoncesi dovru e e VII yuzilliye qeder Orfizm Homer Hesiod Ferekid Yeddi yunan mudriki EpixarmQedim yunan felsefesi e e VII IV yuzillikler Milet mektebiFales Anaksimandr Anaksimen Elea mektebiKsenofan Parmenid Eleyali Zenon Melissus Musteqil filosoflarHeraklit Anaksaqor Empedokl PifaqorcularPifaqor Filolaus Hippasus Arxitas Alkmeon Qedim yunan atomculariLevkipp Demokrit Sofistler Boyuk sofistler Protaqor Prodikus Qorqias Hippias Kicik sofistler Trasimaxus Likofron Kritius Alkidamas Klassik yunan felsefesi1 Sokrat ve sokratcilar Kinikler Antisfen Diogen Bion Boristenes Kerkidas Kratet ve HipparxiaKirenacilar Aristipp Hegesias Annikeris Teodorus EvhemerusMeqaracilar Evklides Stilpon Evbulides Diodorus KronusEretriyacilar Elidali Fedon Eretriyali Menedem2 Platon ve erken platoncular Spevsippus Ksenokrates Polemon Krates Heraklides Eudoksus Arkesilaus3 Aristotel ve erken peripatetikler Teofrastus Evdemus Straton Dikearxus Aristarxus Demetrius AristoksenusEllinizm dovrunun felsefesi e e IV I yuzillikler SkeptisizmPirron Enesidemus Aqrippa EpikurculukEpikur Lukretius PeripatetizmRodoslu Andronikus PlatonizmKarneades Kliptomaxus Filon Larissali StoaciliqErken dovr Kitiyali Zenon Xrisippus Kleantes Orta dovr Panetius PosidoniusQedim Roma dovrunun felsefesi I V yuzillikler SkeptisizmSekst Empirik StoaciliqSeneka Epiktet Mark Avreli Siseron PeripatetizmAfrodisiali Aleksandr Orta platonizmAlkinous Apuleyus Qalen Plutarx Maksim Filon Selsus Teon NeoplatonizmRoma mektebi Ammonius Sakkas Plotin Porfirius AmeliusApameya mektebi Yamblix SopaterPerqama mektebi Sallustius Yulian AvqustAfina mektebi Afinali Plutarx Proklus Marinus Simplikius Damaskius Iskenderiyye mektebi Hierokles Hipatia Ioann Filoponus Antik dini telimlerQnostisizm Hermetizm MitraizmNeopifaqorculuq Apollonius Nikomaxus Numenius Moderatus Erken Xristian felsefesiKlement Origen Avqustin Avrelius Boesius Saxta Dionisius Areopagit Mundericat 1 Felsefesi 2 Menbe 3 Edebiyyat 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarFelsefesi RedakteM IV yuzillikden sonra neoplatonizm Xristianliga tesir etmisdir Onlar bir biri ile carpisaraq hem de bir birinden ideya baximdan behrelenmisdirler Neoplatonizm Xristianliqla mubarizede meglub olsa da ancaq onun ideyalari ortadan qalxmamis sonralar dunya dinlerinde ozunu gostermisdir Xristianligin guclenerek dovlet dinine cevrilmesi prosesinde yeni platoncularin arasinda artiq xristianlar da olmusdurlar Onlardan biri Ioann Filoponus idi O Aristotelin ve basqa kecmisde yasamis filosoflarin eserlerine serhler yazmisdir Eyni zamanda onun Dunyanin ebediliyi haqqinda Dunyanin yaranmasi haqqinda Proklusa qarsi Hakim ve ya birlik haqqinda kimi oz eserleri de var movcud olmusdur Bu eserlerde Filoponus kecmis filosoflarin Xristianliga uygun olmayan fikirlerini tenqid etmisdir Meselen Aristotelin dunyanin ebediliyi haqqinda fikirlerini redd etmisdir Bununla bele o bir cox meqamlarda Xristian ilahiyyatina uygun olmayan fikirlerle de cixis etmisdir O demisdir ki xristianlarin Ata Ogul Muqeddes Ruh hisselerinden hipostasislerden ibaret olan bir Tanri o hipostasislerden ayri bir sey ola bilmezse demeli onlarin her birinde movcuddur Cunki umumi olan bir sey oz hisselerinin cemidir Demeli Tanri eslinde ele uc tanridan ibaretdir ve onlarin cemidir 4 Bu kimi baxislar triteizm adlanir Daha sonra Filopones resmi kilsenin movqeyine zidd olaraq hesab edirdi ki Isada ikili insani ve ilahi tebiet ola bilmez Cunki Ilahi ve insani tebietler bir araya sigmaz Belelikle Filopones Isada yalniz ilahi tebieti qebul etmisdir Bu kimi baxislar Xristianliqda monofizitlik adlanir 5 Resmi kilse Filoponesin triteizmini ve monofizitliyini pislemis ve onlari redd etmisdir 6 Ancaq sonralar bezi Xristian kilseleri monoteizmi qebil etmisdirler Menbe RedakteAydin Elizade 2016 Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC s 282 283 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2016 08 16 Edebiyyat RedakteAydin Elizade 2016 Antik felsefe tarixi PDF 3 sayli Baki Metbeesi ASC s 282 283 ISBN 5 89968 061 X 2016 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2016 08 16 MacCoull Leslie S B Aristophanes in Philoponus Did he get the joke Jahrbuch der Osterreichischen Byzantinistik 57 2007 Scholten Clemens Welche Seele hat der Embryo Johannes Philoponos und die Antike Embryologie Vigiliae Christianae 59 4 2005 377 411 Sidorov A I Logika i dialektika Ioanna Filopona o haraktere perehodnoj epohi v razvitii filosofskoj mysli ot antichnosti k srednevekovyu Istoriko filosofskij ezhegodnik 1989 S 179 194 Losev A F Istoriya antichnoj estetiki Tom VIII Itogi tysyacheletnego razvitiya M Iskusstvo 1992 Kn 1 S 33 35 Hemcinin bax RedakteNeoplatonizmIstinadlar Redakte Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt CONOR SI lt a href https wikidata org wiki Track Q16744133 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1280 gt lt a gt Catalogue of the Library of the Pontifical University of Saint Thomas Aquinas lt a href https wikidata org wiki Track P5731 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q96071920 gt lt a gt Lure V M Istoriya Vizantijskoj filosofii Formativnyj period SPb AXIŌMA 2006 s 221 Istoriya Vizantijskoj filosofii s 215 Istoriya Vizantijskoj filosofii s 214 Menbe https az wikipedia org w index php title Ioann Filoponus amp oldid 5454163, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
