İmkan iqtisadiyyatları — “həcm deyil, müxtəliflik sayəsində səmərəliliyi” təmsil edən termin (sonuncusu istifadə edilən termin “miqyas iqtisadiyyatıdır”). İqtisadiyyatda "iqtisadiyyat" maliyyəyə qənaət, "həcm" isə məhsulun şaxələndirilməsi yolu ilə istehsal / xidmətlərin genişləndirilməsi ilə eynidir. Məsələn, benzin satan bir yanacaqdoldurma məntəqəsi müştəri xidmətləri nümayəndələri vasitəsilə qazlı içkilər, süd, bişmiş məhsullar və s.
İqtisadiyyat
| ]Termin və konsepsiya inkişafı iqtisadçılar Con C. Penzar və Robert D. Uillinq (1977, 1981) ilə əlaqələndirilir.
Bir firma üçün miqyas iqtisadiyyatı, bir məhsul növü üçün istehsal miqyasını artıraraq orta xərcləri (vahid başına xərcləri) azaltmaq deməkdirsə, miqyaslı iqtisadiyyatlar daha çox məhsul istehsalı ilə ortalama xərcləri azaltmaq deməkdir.
Miqyaslı iqtisadiyyatlar, Ansoff matrisinin bir hissəsi kimi məhsulun şaxələndirilməsini, mülkiyyət təcrübəsi və ya bölünməz fiziki varlıqların müntəzəm və təkrar istifadəsinə əsaslandığı təqdirdə təsirli edir. Məsələn, xərclənən pul vahidi başına daha çox məhsul təşviq olunduqca, daha çox insan əldə edilə bilər. Bununla birlikdə, bir anda yeni məhsulların reklamının əlavə dəyəri daha az təsirli ola bilər (həcm itkisi nümunəsi). Əlaqədar nümunələrə müxtəlif növ məhsulların paylanması, məhsul dəsti, məhsulun astarlanması və ailə markası daxildir.
“Yayılan və səmərəli olmasının gözlənilən, daha sonra müəyyən bir müddət ərzində yüksək gəlir gətirəcəyi” miqyaslı iqtisadiyyatlardan fərqli olaraq, miqyaslı iqtisadiyyatlar bu yaylağa əsla çata bilməz. Ribbonfarm şirkənin rəhbəri Venkateş Rao izah etdiyi kimi: "Heç vaxt doğru ölçüyə və düzgün iş formasına sahib olduğunuzu iddia edə biləcəyiniz nöqtəyə gələ bilməzsiniz, ancaq çalışmağa davam etməlisiniz. Əslində davam edən miqyaslandırma prosesini idarə etmək, iş strategiyasında vacib bir fəaliyyətdir. Əgər sabit bir vəziyyət üçün uyğun ölçüyə / forma sahib olduğunu düşünürsənsə, hücumlara qarşı ən həssassan"
Təbii inhisarlar
| ]Tək istehsal vəziyyətində miqyas qənaətləri təbii inhisarın yoxlanılması üçün kifayət qədər şərt olduğu halda, çox istehsal vəziyyətində bunlar kifayət deyil. Bununla birlikdə əhatə dairəsi iqtisadiyyatı zəruri bir şərtdir. Sadələşdirmə məsələsi olaraq, həm miqyas iqtisadiyyatı, həm də imkan iqtisadiyyatı tətbiq edildiyi təqdirdə, batmış xərclər və ya giriş üçün digər maneələr olduğu təqdirdə bazarların inhisar xüsusiyyətlərinə sahib ola biləcəyi ümumiyyətlə qəbul edilir.
Üstünlükləri
| ]Miqyas iqtisadiyyatları müəssisələr üçün aşağıdakı üstünlüklərə malikdir:
- Məhsul dizaynında və məhsul qarışığında son dərəcə rahatlıq
- Bazar tələbindəki dəyişikliklərə, məhsul dizaynı və qarışığına, istehsal nisbətlərinə və avadanlıqların planlaşdırılmasına sürətli cavablar
- Daha çox nəzarət, dəqiqlik və proseslərin təkrarlanması
- Daha az tullantıdan və daha az təlim və dəyişmə xərclərindən azaldılmış xərclər
- Daha çox proqnozlaşdırıla bilər (məsələn, təmir xərcləri)
- Daha yaxşı maşın istifadəsi sayəsində daha sürətli məhsuldarlıq , daha az proses içi inventar və ya itkin və ya qırıq hissələr üçün daha az dayanma. (Yüksək sürətlər artıq “ağıllı” maşınların hissiyyat və idarəetmə qabiliyyətləri və kompüter dəstəkli istehsal (CAM) proqramının informasiya idarəetmə qabiliyyətləri sayəsində mümkün və iqtisadi cəhətdən mümkün olmuşdur.)
- Paylanmış emal qabiliyyəti, asanlıqla təkrarlana bilən proqramda proses məlumatlarının kodlaşdırılması ilə mümkün və qənaətcil olmuşdur
- Daha az risk: Bir çox məhsul satan, bir çox ölkədə satan və ya hər ikisi azalmış riskin faydalanacağı bir şirkətdir (məsələn, məhsul xətti dəbdən düşsə və ya bir ölkədə iqtisadi geriləmə varsa, şirkət çox güman ki ticarətə davam edin)
Bununla birlikdə, bütün iqtisadçılar miqyaslı iqtisadiyyatların əhəmiyyəti barədə bir fikirdə deyillər; bəziləri bu konsepsiyanın yalnız müəyyən sahələrə, daha sonra isə nadir hallarda tətbiq olunduğunu iddia edirlər.
İstinadlar
| ]- Joel D. Goldhar; Mariann Jelinek. "Plan for Economies of Scope". Harvard Business Review. noyabr 1983. 2 dekabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 oktyabr 2020.
- "Economies of scale and scope". The Economist. 20 oktyabr 2008. 16 fevral 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 oktyabr 2020.
- John C. Panzar; Robert D. Willig. "Economies of Scale in Multi-Output Production". Quarterly Journal of Economics. 91 (3). 1977: 481–493. doi:10.2307/1885979. JSTOR 1885979.
- John C. Panzar; Robert D. Willig. "Economies of Scope". . 71 (2). may 1981: 268–272. JSTOR 1815729.
- Teece, David J. "Economies of Scope and the Scope of the Enterprise". Journal of Economic Behavior & Organization. 1 (3). sentyabr 1980. doi:10.1016/0167-2681(80)90002-5.
- Venkatesh Rao. "Economies of Scale, Economies of Scope". Ribbonfarm. 15 oktyabr 2012. 8 mart 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 oktyabr 2020.
- Goldhar, Joel D.; Jelinek, Mariann. "Plan for Economies of Scope". Harvard Business Review (November 1983). 1 noyabr 1983. ISSN 0017-8012. 2 dekabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 may 2020.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Imkan iqtisadiyyatlari hecm deyil muxteliflik sayesinde semereliliyi temsil eden termin sonuncusu istifade edilen termin miqyas iqtisadiyyatidir Iqtisadiyyatda iqtisadiyyat maliyyeye qenaet hecm ise mehsulun saxelendirilmesi yolu ile istehsal xidmetlerin genislendirilmesi ile eynidir Meselen benzin satan bir yanacaqdoldurma menteqesi musteri xidmetleri numayendeleri vasitesile qazli ickiler sud bismis mehsullar ve s Iqtisadiyyat span Termin ve konsepsiya inkisafi iqtisadcilar Con C Penzar ve Robert D Uillinq 1977 1981 ile elaqelendirilir Bir firma ucun miqyas iqtisadiyyati bir mehsul novu ucun istehsal miqyasini artiraraq orta xercleri vahid basina xercleri azaltmaq demekdirse miqyasli iqtisadiyyatlar daha cox mehsul istehsali ile ortalama xercleri azaltmaq demekdir Miqyasli iqtisadiyyatlar Ansoff matrisinin bir hissesi kimi mehsulun saxelendirilmesini mulkiyyet tecrubesi ve ya bolunmez fiziki varliqlarin muntezem ve tekrar istifadesine esaslandigi teqdirde tesirli edir Meselen xerclenen pul vahidi basina daha cox mehsul tesviq olunduqca daha cox insan elde edile biler Bununla birlikde bir anda yeni mehsullarin reklaminin elave deyeri daha az tesirli ola biler hecm itkisi numunesi Elaqedar numunelere muxtelif nov mehsullarin paylanmasi mehsul desti mehsulun astarlanmasi ve aile markasi daxildir Yayilan ve semereli olmasinin gozlenilen daha sonra mueyyen bir muddet erzinde yuksek gelir getireceyi miqyasli iqtisadiyyatlardan ferqli olaraq miqyasli iqtisadiyyatlar bu yaylaga esla cata bilmez Ribbonfarm sirkenin rehberi Venkates Rao izah etdiyi kimi Hec vaxt dogru olcuye ve duzgun is formasina sahib oldugunuzu iddia ede bileceyiniz noqteye gele bilmezsiniz ancaq calismaga davam etmelisiniz Eslinde davam eden miqyaslandirma prosesini idare etmek is strategiyasinda vacib bir fealiyyetdir Eger sabit bir veziyyet ucun uygun olcuye forma sahib oldugunu dusunursense hucumlara qarsi en hessassan Tebii inhisarlar span Tek istehsal veziyyetinde miqyas qenaetleri tebii inhisarin yoxlanilmasi ucun kifayet qeder sert oldugu halda cox istehsal veziyyetinde bunlar kifayet deyil Bununla birlikde ehate dairesi iqtisadiyyati zeruri bir sertdir Sadelesdirme meselesi olaraq hem miqyas iqtisadiyyati hem de imkan iqtisadiyyati tetbiq edildiyi teqdirde batmis xercler ve ya giris ucun diger maneeler oldugu teqdirde bazarlarin inhisar xususiyyetlerine sahib ola bileceyi umumiyyetle qebul edilir Ustunlukleri span Miqyas iqtisadiyyatlari muessiseler ucun asagidaki ustunluklere malikdir Mehsul dizayninda ve mehsul qarisiginda son derece rahatliq Bazar telebindeki deyisikliklere mehsul dizayni ve qarisigina istehsal nisbetlerine ve avadanliqlarin planlasdirilmasina suretli cavablar Daha cox nezaret deqiqlik ve proseslerin tekrarlanmasi Daha az tullantidan ve daha az telim ve deyisme xerclerinden azaldilmis xercler Daha cox proqnozlasdirila biler meselen temir xercleri Daha yaxsi masin istifadesi sayesinde daha suretli mehsuldarliq daha az proses ici inventar ve ya itkin ve ya qiriq hisseler ucun daha az dayanma Yuksek suretler artiq agilli masinlarin hissiyyat ve idareetme qabiliyyetleri ve komputer destekli istehsal CAM proqraminin informasiya idareetme qabiliyyetleri sayesinde mumkun ve iqtisadi cehetden mumkun olmusdur Paylanmis emal qabiliyyeti asanliqla tekrarlana bilen proqramda proses melumatlarinin kodlasdirilmasi ile mumkun ve qenaetcil olmusdur Daha az risk Bir cox mehsul satan bir cox olkede satan ve ya her ikisi azalmis riskin faydalanacagi bir sirketdir meselen mehsul xetti debden dusse ve ya bir olkede iqtisadi gerileme varsa sirket cox guman ki ticarete davam edin Bununla birlikde butun iqtisadcilar miqyasli iqtisadiyyatlarin ehemiyyeti barede bir fikirde deyiller bezileri bu konsepsiyanin yalniz mueyyen sahelere daha sonra ise nadir hallarda tetbiq olundugunu iddia edirler Istinadlar span Joel D Goldhar Mariann Jelinek Plan for Economies of Scope Harvard Business Review noyabr 1983 2 dekabr 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 oktyabr 2020 Economies of scale and scope The Economist 20 oktyabr 2008 16 fevral 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 oktyabr 2020 John C Panzar Robert D Willig Economies of Scale in Multi Output Production Quarterly Journal of Economics 91 3 1977 481 493 doi 10 2307 1885979 JSTOR 1885979 John C Panzar Robert D Willig Economies of Scope 71 2 may 1981 268 272 JSTOR 1815729 Teece David J Economies of Scope and the Scope of the Enterprise Journal of Economic Behavior amp Organization 1 3 sentyabr 1980 doi 10 1016 0167 2681 80 90002 5 Venkatesh Rao Economies of Scale Economies of Scope Ribbonfarm 15 oktyabr 2012 8 mart 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 oktyabr 2020 Goldhar Joel D Jelinek Mariann Plan for Economies of Scope Harvard Business Review November 1983 1 noyabr 1983 ISSN 0017 8012 2 dekabr 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 may 2020 IqtisadiyyatIqtisadi nezeriyye Siyasi iqtisadiyyatMetodologiyaIqtisadi model Iqtisadi sistemler Mikroiqtisadiyyat temelleri Riyazi iqtisadiyyat Ekonometrika Hesablama iqtisadiyyati Tecrubi iqtisadiyyatMikroiqtisadiyyatBudce mehdudiyyeti Istehlakcinin davranis nezeriyyesi Xerc Ortalama Marjinal Furset Sosial Batma Xerc fayda analizi Paylanma Miqyas iqtisadiyyatlari Imkan iqtisadiyyatlari Elastiklik Muvazinet Umumi Xarici tesir Firma Mallar ve xidmetler Emtee Ferqsizlik eyrisi Faiz Araliq secim Bazar Bazar ugursuzlugu Bazar qurulusu Reqabet Inhisarci Mukemmel reqabet Inhisar Ikili Monopsoniya Oliqopoliya Oliqopsoniya Qeyri qabariqliliq Pareto effektivliyi Oncelik Qiymet Istehsalat fealiyyeti Qazanc Ictimai mal Qazanc derecesi Gelir Icare Miqyasa qayidislar Riskden imtina Qitliq Catismazliq Artiq Sosial secim Teleb ve teklif Ticaret Qeyri mueyyenlik Faydaliliq Gozlenen Marjinal Deyer MaasMakroiqtisadiyyatMecmu teleb Tediye balansi Iqtisadi tsikl Kapital ucusu Merkezi bank Istehlakci etimadi Valyuta Deflyasiya Teleb soku Boyuk bohran Disinflyasiya DSUT Effektiv teleb Gozlentiler Adaptiv Rasional Fiskal siyaset Keynsin umumi nezeriyyesi Artim Gostericiler Inflyasiya Hiperinflyasiya Faiz derecesi Investisiya IS LM modeli Milli giris cixislarin olculmesi Modeller Pul Yaratmaq Teleb Teklif Monetar siyaset NAIRU Milli hesablar Qiymet seviyyesi Aliciliq qabiliyyeti pariteti Resessiya Qenaet Srinkflyasiya Staqflyasiya Teklif soku IssizlikRiyazi iqtisadiyyatMuqavile nezeriyyesi Qerar nezeriyyesi Ekonometrika Oyunlar nezeriyyesi Giris cixis modeli Riyazi maliyye Mexanizm dizayn nezeriyyesi Emeliyyat arasdirmasiTetbiq saheleriKend teserrufati Biznes Ehali Inkisaf Iqtisadi cografiya Iqtisadi tarix Tehsil Senaye muhendisliyi Sivil muhendislik Etraf muhit Maliyye Sehiyye Senayenin teskili Beynelxalq Bilik Emek Huquq ve iqtisadiyyat Monetar Tebii ehtiyatlar Iqtisadi planlasdirma Iqtisadi siyaset Ictimai iqtisadiyyat Ictimai secim Regional Xidmet Sosioiqtisadiyyat Iqtisadi sosiologiya Iqtisadi statistika Neqliyyat Seher RifahIqtisadi telim mektebleri tarix Qedim dovr Anarxist Avstriya Davranis Buddist Cartalizm Muasir Monetar Nezeriyye Cikaqo Klassik Qeyri muvazinet Ekoloji Tekamul Feminist Corcizm Alternativ Tarix Keynscilik Neo neoklassik sintez Yeni Post Sirkuitizm Ortodoksal Maltusculuq Marjinalizm Marksist Neo Merkantilizm Neoklasik Lozan Yeni klassik Yeni iqtisadi tsikl nezeriyyesi Yeni institusional Fiziokratiya Sosialist Teklif iqtisadiyyati Termo iqtisadiyyatEsas iqtisadcilarFransua Kene Adam Smit David Rikardo Tomas Maltus Yohan fon Tunen Fridrix List German Henrix Qossen Jul Dupui Antuan Ogusten Kurno Con Stuart Mill Karl Marks Uilyam Stenli Cevons Henri Corc Leon Valras Alfred Marsal Qeorq Fridrix Knap Vilfredo Pareto Fridrix fon Vizer Con Beyts Klark Torsteyn Veblen Irvinq Fiser Con Meynard Keyns Yozef Sumpeter Artur Sesil Piqu Con fon Neyman Elvin Hansen Raqnar Fris Oskar Lanqe Qunnar Myurdal Abba Lerner Roy Harrod Saymon Kuznes Fridrix fon Hayek Con Hikk Tyallinq Kupmans Vasili Leontyev Herbert Saymon Milton Fridmen Pol Samuelson Kennet Errou Geri Bekker Elinor Ostrom Robert Solou Amartya Sen Robert Lukas Cozef Stiqlits Ricard Taler Pol Kruqman Tomas Piketti daha coxBeynelxalq teskilatlarAsiya Sakit Okean Iqtisadi Emekdasligi Iqtisadi Emekdasliq Teskilati Avropa Azad Ticaret Assosiasiyasi Beynelxalq Valyuta Fondu Iqtisadi Emekdasliq ve Inkisaf Teskilati Dunya Banki Dunya Ticaret TeskilatiIqtisadiyyat Siyahi Iqtisadiyyat portali Kateqoriyalar IqtisadiyyatSenaye bazarlari nezeriyyesiIdareetme ucotu
