Bazar — ayrı-ayrı mal və xidmətlərin alıcıları (istehlakçıları) ilə satıcıları (təchizatçıları) arasında mübadiləni təmin edən bir sıra proses və prosedurlar.
Bazarlar müxtəlif formalarda ola bilər. Bazarın əsas meyarlarından biri rəqabətin mövcudluğunu təmin edən iştirakçıların fəaliyyət sərbəstliyidir. Müstəqil iştirakçıların sayı nə qədər çox olsa, bazarın rəqabət qabiliyyəti o qədər yüksəkdir. Bir əsas satıcısı və bir neçə alıcısı olan bazara inhisar deyilir. Ən böyük alıcı və bir neçə satıcı üçün bazar monopoliyasıdr. Bunlar qeyri-kamil rəqabətin həddidir.
Tərif
K. R. Makkonellu və S. L. Brüya görə bazar, müəyyən mal və xidmətlərin alıcılarını və satıcılarını bir araya gətirən bir qurum, bir mexanizmdir. Bazarların özləri müxtəlif formalarda ola bilər .
Bazar — əmtəə iqtisadiyyatının bir kateqoriyasıdır, məhsul (xidmət) istehsalçıları ilə istehlakçılar arasında müntəzəm mübadilə əməliyyatlarına əsaslanan iqtisadi münasibətlər məcmusudur. Mübadilə ümumiyyətlə könüllü olaraq malların pula (ticarətə) və ya malların mala (mübadilə) qarşılıqlı mübadiləsi şəklində baş verir. Həm istehsalçılar, həm də istehlakçılar üçün bazara sərbəst giriş şəraitində mübadilə rəqabət şəraitində baş verir.
Konsepsiyanın inkişaf tarixi
İlk dəfə sərbəst bazarın ətraflı bir təsviri və təhlili, XVI əsrin ikinci üçdə birində İspan və Perulu hüquqşünas və iqtisadçı Xuan de Matyenso tərəfindən həyata keçirildi. Subyektiv dəyər nəzəriyyəsində bazarda tələb və təklif elementlərini fərqləndirir. Matienso sərbəst bazarda rəqabəti təsvir etmək üçün "rəqabət" ifadəsini istifadə edir. Bununla, o, xalq ticarəti anlayışını müəyyənləşdirir.
Funksiyalar
Bazar funksiyalarına aşağıdakılar daxildir:
məlumat – bazar iştirakçılarına tələb olunan mal və xidmət miqdarı, çeşidi və keyfiyyəti barədə məlumat verir;
vasitəçi – bazar istehsalçı ilə istehlakçı arasında vasitəçi rolunu oynayır;
qiymətlər – qiymət bazarda rəqabət nəzərə alınmaqla tələb və təklifin qarşılıqlı əlaqəsi əsasında formalaşır;
tənzimləyən – bazar tələb və təklifi tarazlaşdırır. Tələb qanunu ilə o, iqtisadiyyatda lazımi nisbətləri müəyyənləşdirir. Mükəmməl rəqabət şəraitində bu ən uğurlu olur;
stimullaşdırıcı – bazar elmi və texniki tərəqqinin nailiyyətlərinin istehsalata tətbiq edilməsini, istehsal xərclərinin azalmasını və keyfiyyətinin artmasını, habelə mal və xidmət növlərinin genişləndirilməsini stimullaşdırır;
koordinasiya – bazar istehsalçıları cəmiyyətin ən aşağı xərclə ehtiyac duyduğu iqtisadi faydaları yaratmağa və kifayət qədər mənfəət əldə etməyə təşviq edir;
sanitarizasiya (sağlamlaşdırma) – səmərəsiz, zərərli müəssisələri müəyyənləşdirmək və iflas, ləğv və ya yenidən qurulmağa təşviq etmək.
Təşkilat formaları
Bazarın subyektləri mal sahibləri, xidmət istehsalçıları, pul sahibləridir. Bazar obyektləri - bazar iştirakçılarının qarşılıqlı əlaqə qurduğu maddi nemətlər, istehsal amilləri, resurslar, mallar və xidmətlər.
Bazarın təşkili formaları bazarlar, mağazalar, auksionlar və digər sosial qurumlardır.
İstinadlar
Sullivan, Arthur; Steven M. Sheffrin (2003). Economics: Principles in action. Upper Saddle River, New Jersey 07458: Pearson Prentice Hall. pp. 28. ISBN 0-13-063085-3.
Макконнелл К. Р., Брю С. Л. [[Экономикс]]: принципы, проблемы и политика. 1. М.: Республика. 1992. 61. ISBN5-250-01534-4.
Энциклопедический словарь 1953 г., стр. 147
May 07, 2022
bazar, iqtisadiyyat, bazar, ayrı, ayrı, xidmətlərin, alıcıları, istehlakçıları, ilə, satıcıları, təchizatçıları, arasında, mübadiləni, təmin, edən, sıra, proses, prosedurlar, bazarlar, müxtəlif, formalarda, bilər, bazarın, əsas, meyarlarından, biri, rəqabətin,. Bazar ayri ayri mal ve xidmetlerin alicilari istehlakcilari ile saticilari techizatcilari arasinda mubadileni temin eden bir sira proses ve prosedurlar Bazarlar muxtelif formalarda ola biler Bazarin esas meyarlarindan biri reqabetin movcudlugunu temin eden istirakcilarin fealiyyet serbestliyidir 1 Musteqil istirakcilarin sayi ne qeder cox olsa bazarin reqabet qabiliyyeti o qeder yuksekdir Bir esas saticisi ve bir nece alicisi olan bazara inhisar deyilir En boyuk alici ve bir nece satici ucun bazar monopoliyasidr Bunlar qeyri kamil reqabetin heddidir Mundericat 1 Terif 2 Konsepsiyanin inkisaf tarixi 3 Funksiyalar 4 Teskilat formalari 5 IstinadlarTerif RedakteK R Makkonellu ve S L Bruya gore bazar mueyyen mal ve xidmetlerin alicilarini ve saticilarini bir araya getiren bir qurum bir mexanizmdir Bazarlarin ozleri muxtelif formalarda ola biler 2 Bazar emtee iqtisadiyyatinin bir kateqoriyasidir 3 mehsul xidmet istehsalcilari ile istehlakcilar arasinda muntezem mubadile emeliyyatlarina esaslanan iqtisadi munasibetler mecmusudur Mubadile umumiyyetle konullu olaraq mallarin pula ticarete ve ya mallarin mala mubadile qarsiliqli mubadilesi seklinde bas verir Hem istehsalcilar hem de istehlakcilar ucun bazara serbest giris seraitinde mubadile reqabet seraitinde bas verir Konsepsiyanin inkisaf tarixi RedakteIlk defe serbest bazarin etrafli bir tesviri ve tehlili XVI esrin ikinci ucde birinde Ispan ve Perulu huquqsunas ve iqtisadci Xuan de Matyenso terefinden heyata kecirildi Subyektiv deyer nezeriyyesinde bazarda teleb ve teklif elementlerini ferqlendirir Matienso serbest bazarda reqabeti tesvir etmek ucun reqabet ifadesini istifade edir Bununla o xalq ticareti anlayisini mueyyenlesdirir Funksiyalar RedakteBazar funksiyalarina asagidakilar daxildir melumat bazar istirakcilarina teleb olunan mal ve xidmet miqdari cesidi ve keyfiyyeti barede melumat verir vasiteci bazar istehsalci ile istehlakci arasinda vasiteci rolunu oynayir qiymetler qiymet bazarda reqabet nezere alinmaqla teleb ve teklifin qarsiliqli elaqesi esasinda formalasir tenzimleyen bazar teleb ve teklifi tarazlasdirir Teleb qanunu ile o iqtisadiyyatda lazimi nisbetleri mueyyenlesdirir Mukemmel reqabet seraitinde bu en ugurlu olur stimullasdirici bazar elmi ve texniki tereqqinin nailiyyetlerinin istehsalata tetbiq edilmesini istehsal xerclerinin azalmasini ve keyfiyyetinin artmasini habele mal ve xidmet novlerinin genislendirilmesini stimullasdirir koordinasiya bazar istehsalcilari cemiyyetin en asagi xercle ehtiyac duydugu iqtisadi faydalari yaratmaga ve kifayet qeder menfeet elde etmeye tesviq edir sanitarizasiya saglamlasdirma semeresiz zererli muessiseleri mueyyenlesdirmek ve iflas legv ve ya yeniden qurulmaga tesviq etmek Teskilat formalari RedakteBazarin subyektleri mal sahibleri xidmet istehsalcilari pul sahibleridir Bazar obyektleri bazar istirakcilarinin qarsiliqli elaqe qurdugu maddi nemetler istehsal amilleri resurslar mallar ve xidmetler Bazarin teskili formalari bazarlar magazalar auksionlar ve diger sosial qurumlardir Istinadlar Redakte Sullivan Arthur Steven M Sheffrin 2003 Economics Principles in action Upper Saddle River New Jersey 07458 Pearson Prentice Hall pp 28 ISBN 0 13 063085 3 Makkonnell K R Bryu S L Ekonomiks principy problemy i politika 1 M Respublika 1992 61 ISBN 5 250 01534 4 Enciklopedicheskij slovar 1953 g str 147 Menbe https az wikipedia org w index php title Bazar iqtisadiyyat amp oldid 5975449, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
