Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Alıcılıq qabiliyyəti pariteti (AQP) — valyuta məzənnələrini müəyyənləşdirən nəzəriyyə. Alıcılıq qabiliyyəti pariteti nəzəriyyəsinə uyğun olaraq, əmtəənin bir ölkədəki qiyməti həmin əmtəənin cari kursla hesablanan digər ölkədəki qiymətinə müvafiq olmalıdır, yəni eyni bir müxtəlif ölkələrdə eyni qiymətdə olmalıdır.
İnflyasiyanın müxtəlif templəri valyuta məzənnələrinin iki cür dəyişməsinə səbəb olur. Birinci hal ixrac və idxal qiymətləri nisbətinin dəyişdirilməsi nəticəsində meydana çıxan effektə aiddir. Bir ölkədə buraxılan nemətin qiyməti başqa bir ölkədə buraxılan həmin nemətin qiyməti ilə müqayisədə qalxdıqda, həmin nemətin alıcıları bir neməti başqası ilə əvəz etməyə cəhd göstərir, bu isə valyutaya olan tələbi azaldır.
İnflyasiya templəri fərqlərinə cavab olaraq valyuta məzənnələrinin dəyişilməsini meydana çıxaran ikinci hal valyuta məzənnələrinin gözlənilən dəyişilməsinə yönələn möhtəkirliklə bağlıdır. Belə ki, bir ölkədə qiymət digər ölkədəki qiymətlərlə müqayisədə qalxdıqda, xarici valyuta portfeli saxlayanlar və möhtəkirlər valyutaların qiymətinin enəcəyini, yəni onun alıcılıq qabiliyyətinin düşəcəyini gözləyərək onlardan xilas olmağa çalışır və bununla da həmin valyutanın devalvasiyasına səbəb olurlar.
Alıcılıq qabiliyyəti pariteti nəzəriyyəsi inflyasiyanın fərqli templərinin valyuta məzənnələrində bir-birini əvəzləyən dəyişilmələrə səbəb olacağını qabaqcadan göstərir.
Valyuta məzənnələrində baş verən dəyişikliklərin öz-özlüyündə müxtəlif inflyasiya templərini yaratmaması halı da mümkündür. Belə ki, tələb qiymətə görə elastik deyildirsə, bu halda valyuta məzənnəsinin devalvasiyası daxili inflyasiyanın artmasına gətirib çıxara bilər.
İstinadlar
- Alıcılıq qabiliyyəti pariteti nəzəriyyəsi // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. 608 səh. ISBN .
Xarici keçidlər
- Qlobal raundun nəticələri (rusca)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aliciliq qabiliyyeti pariteti AQP valyuta mezennelerini mueyyenlesdiren nezeriyye Aliciliq qabiliyyeti pariteti nezeriyyesine uygun olaraq emteenin bir olkedeki qiymeti hemin emteenin cari kursla hesablanan diger olkedeki qiymetine muvafiq olmalidir yeni eyni bir muxtelif olkelerde eyni qiymetde olmalidir Dunya uzre aliciliq qabiliyyeti paritetine gore adambasina dusen UDM 2014 ABS dollari Inflyasiyanin muxtelif templeri valyuta mezennelerinin iki cur deyismesine sebeb olur Birinci hal ixrac ve idxal qiymetleri nisbetinin deyisdirilmesi neticesinde meydana cixan effekte aiddir Bir olkede buraxilan nemetin qiymeti basqa bir olkede buraxilan hemin nemetin qiymeti ile muqayisede qalxdiqda hemin nemetin alicilari bir nemeti basqasi ile evez etmeye cehd gosterir bu ise valyutaya olan telebi azaldir Inflyasiya templeri ferqlerine cavab olaraq valyuta mezennelerinin deyisilmesini meydana cixaran ikinci hal valyuta mezennelerinin gozlenilen deyisilmesine yonelen mohtekirlikle baglidir Bele ki bir olkede qiymet diger olkedeki qiymetlerle muqayisede qalxdiqda xarici valyuta portfeli saxlayanlar ve mohtekirler valyutalarin qiymetinin eneceyini yeni onun aliciliq qabiliyyetinin duseceyini gozleyerek onlardan xilas olmaga calisir ve bununla da hemin valyutanin devalvasiyasina sebeb olurlar Aliciliq qabiliyyeti pariteti nezeriyyesi inflyasiyanin ferqli templerinin valyuta mezennelerinde bir birini evezleyen deyisilmelere sebeb olacagini qabaqcadan gosterir Valyuta mezennelerinde bas veren deyisikliklerin oz ozluyunde muxtelif inflyasiya templerini yaratmamasi hali da mumkundur Bele ki teleb qiymete gore elastik deyildirse bu halda valyuta mezennesinin devalvasiyasi daxili inflyasiyanin artmasina getirib cixara biler IstinadlarAliciliq qabiliyyeti pariteti nezeriyyesi Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 1 ci cild A Argelander 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2009 608 seh ISBN 978 9952 441 02 4 Xarici kecidlerQlobal raundun neticeleri rusca