Paylanma (ing.distribution), iqtisadiyyatda — maddi sərvətin iqtisadi münasibətlər subyektləri arasında bölünməsi. İlkin bölüşdürmə ümumiyyətlə əmək bölgüsü nəzərə alınmaqla maddi sərvət yaratmaq prosesində mülkiyyət hüquqlarının reallaşması əsasında baş verir. Yenidən bölüşdürülmə vergi, xeyriyyəçilik, sosial təminat, kommunal xidmətlər, torpaq münasibətləri, pul siyasəti, müsadirə, ailə hüququ kimi sosial mexanizmlər vasitəsi ilə pul və ya digər müavinətlərin bir şəxsdən digərinə ötürülməsi zamanı baş verir. Bu termin ümumiyyətlə fərdlər arasında deyil, bütövlükdə iqtisadiyyatda paylanmaya aiddir.
Paylanma ehtiyacı
Paylanma ehtiyacı əmək bölgüsü — cəmiyyətin inkişafı prosesində əmək fəaliyyətinin keyfiyyətcə fərqlənməsi, müxtəlif növlərinin təcrid olunmasına və qarşılıqlı təsirinə səbəb olur. Əməyin vasitələrini və əşyalarını əvvəlcədən iştirakçılar arasında paylamaq üçün əmək "bölmək"; yalnız bundan sonra istehsalata başlamaq olar:
Paylama məhsulların paylanmasına çevrilməzdən əvvəl, bu 1) istehsal alətlərinin paylanması və 2) ... cəmiyyət üzvlərinin müxtəlif istehsal növləri üzrə paylanmasıdır (fərdləri müəyyən istehsal münasibətlərinə cəlb etmək).
Karl Marks, "Siyasi iqtisadiyyatın tənqidinə" giriş
İstehsal tapşırığı (istehsal dövrü başa çatdıqdan) sonra, ayrı-ayrı təcrid olunmuş əməyin nəticələri işçilər arasında bölüşdürülməlidir. Hər biri fərdi istehlakından qat-qat çox olan bir şey istehsal etdi; bununla birlikdə istehlak etdiyi qidanın əsas hissəsini onun özü yox, başqaları istehsal edirdi. Beləliklə, bu dövrdə daha bir paylama proseduru tələb olunur, lakin bu dəfə “paylanmanın” məqsədi hazır məhsul, əməyin nəticəsidir.
Paylama nisbətləri
Zəhmət nəticəsinin paylanacağı nisbətlər, işə başlamazdan əvvəl bütün prosesdəki iştirakçıların rollarının paylandığı nisbətlərlə əvvəlcədən təyin olunur:
"Məhsulların bölüşdürülməsi istehsal prosesinin özü tərəfindən qəbul edilən və təşkilatının əvvəlcədən təyin olunduğu paylanmanın nəticəsidir."
Üstəlik, bir tərəfdən "Dağıtım, hər bir fərdin istehsal olunan məhsulda iştirak etdiyi nisbətini təyin edir ...",
və digər tərəfdən - "Dağıtım məhsulların fərdlərə verildiyi nisbətini (miqdarını) təyin edir"
Paylanma nəzəriyyələri
Gəlirin paylanması müəyyən bir iqtisadiyyatda müşahidə olunan məlum müşahidələrin təsvir edilməsi üçün istifadə edilə bilər. Məsələn, artıq baş vermiş gəlirin bölüşdürülməsini izah edən nəzəriyyələrdə giriş kimi istifadə olunur. "insan kapitalı" nəzəriyyəsində və iqtisadi ayrı-seçkilik nəzəriyyələrində (Becker, 1993, 1971).
Klassik siyasi iqtisad
İqtisadiyyata baxışlar — Zənginliyin yaradılması, paylanması qanunları. Elmin adı Siyasi İqtisadiyyatdır. Zənginliyin mahiyyəti maddi istehsalda işləyənlərin əməyidir. Zənginlik mənbələri əmək bölgüsü, pul, pul yığmaqdır. Dövlətin rolu iqtisadi liberalizmdir.
Marksist siyasi iqtisad
Dağıtım, ictimai təkrar istehsalın mərhələlərindən biridir, istehsal ilə mübadilə arasındakı əlaqələndirici əlaqədir.
Avstriya İqtisadiyyat Məktəbi
Avstriya iqtisadiyyat məktəbi, istehsal nəticələrinin istehsal amilləri (torpaq, işçi qüvvəsi, kapital) arasında paylanmasının nisbətlərinin qurulmasını vacib sayırdı.
Neoklasik nəzəriyyə
Neoklasik nəzəriyyələrdə istehsal amillərinin hər biri üçün bazarlarda tələb və təklifin kəsişməsi tarazlıq məhsulu, gəlir və gəlir bölgüsünü təyin edir. Amillərə tələb, öz növbəsində, bazarda bu amil üçün marjinal-məhsuldar nisbəti nəzərdə tutur. Bu analiz yalnız kapital və torpaq sahələrinə deyil, eyni zamanda əmək bazarlarında gəlirlərin paylanmasınada aiddir.
İstinadlar
Маркс, К., Энгельс, Ф. Соч., 2 изд. т.12, с.713
К.Маркс, «Введение к „Критике политической экономии“» Маркс, К., Энгельс, Ф. Соч., 2 изд., т.12, с.715
John Bates Clark (1902). The Distribution of Wealth. Analytical Table of Contents).
Philip H. Wicksteed (1914). "The Scope and Method of Political Economy in the Light of the ‘Marginal’ Theory of Value and Distribution, " Economic Journal, 24(94), pp. 1-23.
George J. Stigler (1941). Production and Distribution Theories: The Formative Years (analytical exposition of successive contributions by ten neoclassical economists from about 1870 to 1910). New York: Macmillan. Chapter-preview links.
C.E. Ferguson (1969). The Neoclassical Theory of Production and Distribution. Cambridge. Description & review excerpt.
J.R. Hicks (1932, 2nd ed., 1963). «Теория заработной платы» (en:The Theory of Wages). London: Macmillan.
paylanma, iqtisadiyyat, paylanma, distribution, iqtisadiyyatda, maddi, sərvətin, iqtisadi, münasibətlər, subyektləri, arasında, bölünməsi, ilkin, bölüşdürmə, ümumiyyətlə, əmək, bölgüsü, nəzərə, alınmaqla, maddi, sərvət, yaratmaq, prosesində, mülkiyyət, hüquqla. Paylanma ing distribution iqtisadiyyatda maddi servetin iqtisadi munasibetler subyektleri arasinda bolunmesi Ilkin bolusdurme umumiyyetle emek bolgusu nezere alinmaqla maddi servet yaratmaq prosesinde mulkiyyet huquqlarinin reallasmasi esasinda bas verir Yeniden bolusdurulme vergi xeyriyyecilik sosial teminat kommunal xidmetler torpaq munasibetleri pul siyaseti musadire aile huququ kimi sosial mexanizmler vasitesi ile pul ve ya diger muavinetlerin bir sexsden digerine oturulmesi zamani bas verir Bu termin umumiyyetle ferdler arasinda deyil butovlukde iqtisadiyyatda paylanmaya aiddir Mundericat 1 Paylanma ehtiyaci 2 Paylama nisbetleri 3 Paylanma nezeriyyeleri 3 1 Klassik siyasi iqtisad 3 2 Marksist siyasi iqtisad 3 3 Avstriya Iqtisadiyyat Mektebi 3 4 Neoklasik nezeriyye 4 Istinadlar 5 EdebiyyatPaylanma ehtiyaci RedaktePaylanma ehtiyaci emek bolgusu cemiyyetin inkisafi prosesinde emek fealiyyetinin keyfiyyetce ferqlenmesi muxtelif novlerinin tecrid olunmasina ve qarsiliqli tesirine sebeb olur Emeyin vasitelerini ve esyalarini evvelceden istirakcilar arasinda paylamaq ucun emek bolmek yalniz bundan sonra istehsalata baslamaq olar Paylama mehsullarin paylanmasina cevrilmezden evvel bu 1 istehsal aletlerinin paylanmasi ve 2 cemiyyet uzvlerinin muxtelif istehsal novleri uzre paylanmasidir ferdleri mueyyen istehsal munasibetlerine celb etmek Karl Marks Siyasi iqtisadiyyatin tenqidine giris 1 Istehsal tapsirigi istehsal dovru basa catdiqdan sonra ayri ayri tecrid olunmus emeyin neticeleri isciler arasinda bolusdurulmelidir Her biri ferdi istehlakindan qat qat cox olan bir sey istehsal etdi bununla birlikde istehlak etdiyi qidanin esas hissesini onun ozu yox basqalari istehsal edirdi Belelikle bu dovrde daha bir paylama proseduru teleb olunur lakin bu defe paylanmanin meqsedi hazir mehsul emeyin neticesidir Paylama nisbetleri Redakte Zehmet neticesinin paylanacagi nisbetler ise baslamazdan evvel butun prosesdeki istirakcilarin rollarinin paylandigi nisbetlerle evvelceden teyin olunur Mehsullarin bolusdurulmesi istehsal prosesinin ozu terefinden qebul edilen ve teskilatinin evvelceden teyin olundugu paylanmanin neticesidir Ustelik bir terefden Dagitim her bir ferdin istehsal olunan mehsulda istirak etdiyi nisbetini teyin edir ve diger terefden Dagitim mehsullarin ferdlere verildiyi nisbetini miqdarini teyin edir 2 Paylanma nezeriyyeleri RedakteGelirin paylanmasi mueyyen bir iqtisadiyyatda musahide olunan melum musahidelerin tesvir edilmesi ucun istifade edile biler Meselen artiq bas vermis gelirin bolusdurulmesini izah eden nezeriyyelerde giris kimi istifade olunur insan kapitali nezeriyyesinde ve iqtisadi ayri seckilik nezeriyyelerinde Becker 1993 1971 Klassik siyasi iqtisad Redakte Iqtisadiyyata baxislar Zenginliyin yaradilmasi paylanmasi qanunlari Elmin adi Siyasi Iqtisadiyyatdir Zenginliyin mahiyyeti maddi istehsalda isleyenlerin emeyidir Zenginlik menbeleri emek bolgusu pul pul yigmaqdir Dovletin rolu iqtisadi liberalizmdir Marksist siyasi iqtisad Redakte Dagitim ictimai tekrar istehsalin merhelelerinden biridir istehsal ile mubadile arasindaki elaqelendirici elaqedir Avstriya Iqtisadiyyat Mektebi Redakte Avstriya iqtisadiyyat mektebi istehsal neticelerinin istehsal amilleri torpaq isci quvvesi kapital arasinda paylanmasinin nisbetlerinin qurulmasini vacib sayirdi Neoklasik nezeriyye Redakte Neoklasik nezeriyyelerde istehsal amillerinin her biri ucun bazarlarda teleb ve teklifin kesismesi tarazliq mehsulu gelir ve gelir bolgusunu teyin edir Amillere teleb oz novbesinde bazarda bu amil ucun marjinal mehsuldar nisbeti nezerde tutur 3 4 5 6 Bu analiz yalniz kapital ve torpaq sahelerine deyil eyni zamanda emek bazarlarinda gelirlerin paylanmasinada aiddir 7 Istinadlar Redakte Marks K Engels F Soch 2 izd t 12 s 713 K Marks Vvedenie k Kritike politicheskoj ekonomii Marks K Engels F Soch 2 izd t 12 s 715 John Bates Clark 1902 The Distribution of Wealth Analytical Table of Contents Philip H Wicksteed 1914 The Scope and Method of Political Economy in the Light of the Marginal Theory of Value and Distribution Economic Journal 24 94 pp 1 23 George J Stigler 1941 Production and Distribution Theories The Formative Years analytical exposition of successive contributions by ten neoclassical economists from about 1870 to 1910 New York Macmillan Chapter preview links C E Ferguson 1969 The Neoclassical Theory of Production and Distribution Cambridge Description amp review excerpt J R Hicks 1932 2nd ed 1963 Teoriya zarabotnoj platy en The Theory of Wages London Macmillan Edebiyyat RedakteRaspredelenie Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Menbe https az wikipedia org w index php title Paylanma iqtisadiyyat amp oldid 5587378, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
