fbpx
Wikipedia

NAIRU

NAIRU (ing. non-accelerating inflation rate of unemployment) — inflyasiyanı sürətləndirməyən təbii işsizlik nisbəti. NAIRU, inflyasiyanın artdığı bir azalma ilə işsizliyin nəzəri səviyyəsini təyin edir. İlk dəfə 1975-ci ildə Franko Modilyani və Lukas Papademos tərəfindən NAIRU (inflyasiyasız işsizlik nisbəti) olaraq Milton Fridman tərəfindən irəli sürülən “təbii işsizlik nisbəti” konsepsiyasında inkişaf olaraq tanıdıldı.

Ümumiyyətlə, bu konsepsiya dövlət siyasətinin formalaşmasında Keynsçilik yanaşmanın genişlənməsinə cavab addımdır.

Yaranması

Təbii işsizlik konsepsiyasından ən erkən bəhs olunan, Abba Lernerin gəlir siyasətinin həyata keçirilməsi (əmək haqqına nəzarət və qiymət səviyyəsi) tələbi stimullaşdırmaq üçün. Fridrix fon Hayek, bəzi insanların bacarıqlarının faydasız olduğu üçün tam məşğulluğa nail olmağa çalışan hökumətlərin inflyasiyanı sürətləndirəcəyini iddia etdi.

Bu konsepsiya az və ya çox dərəcədə qarışıq iqtisadiyyatı olan bir sıra sənayeləşmiş ölkələr üçün işsizlik və inflyasiya arasında müşahidə olunan mənfi əlaqəni yekunlaşdıran Phillips əyrisinin populyarlığından irəli gəldi. Bu korrelyasiya (əvvəllər ABŞ-da İrwin Fisher tərəfindən qeyd edilmişdi) bəzi analitikləri hökumətin eyni zamanda həm aşağı işsizliyə, həm də qiymət sabitliyinə nail ola bilməyəcəyinə inandırdı. Buna görə də hökumətin rolu inkişaf etmiş sosial konsensusa uyğun gələn işsizlik və inflyasiya arasında uzlaşma olmalı idi.

1970-ci illərdə ABŞ-da və bəzi digər sənayeləşmiş ölkələrdə inflyasiya işsizliklə eyni vaxtda artdıqca Fillips əyrisi analizi daha az populyarlaşdı (bax stagflyasiya). Nəticə olaraq, bir çox iqtisadçı, Fillips əyrisinin praktik olaraq heç bir bazası olmadığından qorxmağa başladı. Bu təhlili tənqid edənlər (məsələn, Milton FridmanEdmund Felps), statistikanın da göstərdiyi kimi, Fillips əyrisinin əsas ümumi tarazlıq xarakteristikası ola bilməyəcəyini iddia etdilər. Onların əks təhlilləri göstərir ki, aşağı işsizliyə nail olmağa yönəlmiş dövlət makroiqtisadi (pul) siyasətləri inflyasiya gözləntiləri yaradır və işsizliyin azalmasına deyil, inflyasiyanın davamlı sürətlənməsinə səbəb olur.

Nəticədə, dövlətin iqtisadi siyasətinin işsizliyin mütləq sıfıra enməsinə deyil, təbii işsizlik səviyyəsinə yönəldilməsinə dair bir tövsiyə formalaşdırıldı. İşsizlik təbii səviyyədən az olduqda, aktiv iqtisadi siyasət tələb olunmur.

Təbii səviyyə fərziyyəsi

Fridmanın irəli sürdüyü təbii dərəcə fərziyyəsinin arxasında duran fikir, hər hansı bir əmək bazarı quruluşunun, fərdlərin iş dəyişikliyi ilə əlaqəli sürtünmə işsizlik və bazar təhriflərindən yaranan klassik işsizlik daxil olmaqla işsizliyin müəyyən bir hissəsini əhatə etməsidir. səbəbiylə əmək: həqiqi maaşları bazar səviyyəsindən yüksək tutmaq, minimum əmək haqqı haqqında qanunların tətbiqi, həmkarlar ittifaqları və əmək bazarının digər qurumlarının fəaliyyəti. Gözlənilməz inflyasiya real əmək haqlarının müvəqqəti azalması səbəbindən işsizliyin təbii səviyyələrin altına düşməsinə imkan verə bilər, lakin inflyasiya gözləntiləri düzəldildikdən sonra bu təsir aradan qalxacaq. Yalnız davamlı olaraq sürətlənən inflyasiya ilə işsizlik nisbəti təbii səviyyədən aşağı ola bilər.

NAIRU konsepsiyası

NAIRU-nun terminologiyası hər hansı bir xüsusi nəzəri izahata, hər hansı bir xüsusi seçilən siyasi vasitə və ya proqnozlaşdırma metoduna sadiq qalmağı nəzərdə tutmur. Franko Modilyani və Lukas Papademos, “inflyasiyasız məşğulluq dərəcəsi” ni (NIRU) inflyasiyanın aşağı düşəcəyini gözlədiyi səviyyə kimi təyin etdilər və empirik məlumatlardan istifadə edərək onu qiymətləndirməyə çalışdılar.

Ceyms Tobin terminologiyanın özəlliyini "təbii" səviyyə anlayışı üçün nəticələrdən qaçınmaq istəyi ilə izah edir . O, təbii işsizlik anlayışının Fridmanın işsizlik səviyyəsinin ümumi tarazlığa təsiri ilə sıx əlaqəli şəkildə nəzərdən keçirilməli olduğunu da vurğulayır. Üstəlik, Fridman statik iqtisadi modelləri nəzərdən keçirirsə, NAIRU-nun köməyi ilə tarazlıqdan uzaq modelləri nəzərdən keçirmək mümkündür.

Terminin xüsusiyyətləri

NAIRU abreviaturası qeyri-dəqiqdir: NA «non-accelerating» "sürətlənməz" sözündən, yəni "sürətlənməyən" gəlir, əslində isə yalnız işsizlik səviyyəsində "dəyişiklik" deməkdir.

Xüsusiyyətləri

Əgər   NAIRU və   həqiqi işsizlik dərəcəsidirsə, nəzəriyyə deyir:

əgər   bir neçə ildir inflyasiya gözləntiləri artmaqdadırsa, deməli, həqiqi inflyasiya da artır;
əgər   inflyasiya gözləntiləri bir neçə ildir azalırsa, inflyasiya azalmağa meyllidir (dezinflyasiya müşahidə olunur [en]);

Xarici şok (təsir) olmadığı təqdirdə,   inflyasiya eyni qalmağa meyllidir. Oxun Qanunu belə formullaşdırıla bilər: həqiqi işsizlik səviyyəsinin “təbii” işsizlik səviyyəsini aşdığı hər faiz bəndi, ümumi daxili məhsulun% 2 ilə 3 arasında azalmasına səbəb olur.

NAIRU-nun səviyyəsinin zamanla dəyişməsi gözlənilir, çünki işsizlik və əmək haqqı təzyiqləri arasındakı əlaqə məhsuldarlıq, demoqrafik və dövlət siyasətindən asılıdır.

Digər iqtisadi nəzəriyyələrlə əlaqəsi

Əksər iqtisadçılar NAIRU nəzəriyyəsini bütün inflyasiyanın izahı kimi görmürlər. Bunun əvəzinə, qısamüddətli Phillips əyrisi boyunca hərəkət etmək olar (baxmayaraq ki NAIRU nəzəriyyəsi bu döngənin uzun müddətə doğru dəyişdiyini deyir), beləliklə inflyasiyanın dəyişməsi səbəbindən işsizliyin artması və ya azalması mümkündür. Xarici inflyasiya da 1970-ci illərdəki "enerji böhranları" ya da 21-ci əsrin əvvəllərindəki kredit böhranında olduğu kimi tədarük şoku ilə yaranması mümkündür.

NAIRU nəzəriyyəsi Keynesian aktiv tələb rəhbərliyinə qarşı bir mübahisə və sərbəst bazarların lehinə bir dəlil olaraq istifadə edilmişdir. Bunun əvəzinə, monetaristlər, işsizliyə doğru yanaşmanın, NAIRU-nun faktiki işsizlik səviyyəsini qiymətləndirməsinə əsaslanan makroiqtisadi fəaliyyətdən daha çox mikroiqtisadi tədbirlər olduğunu (NAIRU-nun səviyyəsindən asılı olmayaraq azaltmaq üçün) olduğunu iddia edirlər. Pul siyasətinin inflyasiyanın sabitləşməsinə yönəldilməli olduğuna inanırlar.

İstinadlar

  1. Coe, Daniel T. Nominal wages, the NAIRU and wage flexibility (PDF). Organisation for Economic Co-operation and Development.
  2. Matthew Yglesias (2014-11-14). "The NAIRU, explained: why economists don't want unemployment to drop too low" (ingilis). Vox. İstifadə tarixi: 2019-06-05.
  3. Milton Friedman (1968). The role of monetary policy. Princeton, N.J.: American Economic Association. 1–17.
  4. Franco Modigliani, Lucas Papademos (1975). Targets for Monetary Policy in the Coming Year. 1975 (Brookings Papers on Economic Activity). 141–165.
  5. Snowdon Brian (2005). Modern macroeconomics : its origins, development and current state. Cheltenham, UK: Edward Elgar. 187. ISBN 1845424670.
  6. McGaughey, 2018
  7. Hayek, 1950
  8. Kevin D. Hoover. "Phillips Curve". The Library of Economics and Liberty (ingilis). İstifadə tarixi: 2019-06-05.
  9. James Tobin (2003). "Supply constraints on employment and output: NAIRU versus natural rate". World Finance and Economic Stability. Edward Elgar Publishing. ISBN 9781781951262.
  10. Case, Karl E. Principles of macroeconomics (11). Boston. ISBN 9780133023671, 0133023672, 0133450880, 9780133450880.
  11. Laurence Ball and N. Gregory Mankiw (2002). The NAIRU in Theory and Practice (PDF) (Journal of Economic Perspectives). 16.
  12. Shaun, 1980
  13. Kim и Lawrence, 1982

Ədəbiyyat

  • Kim Clark, Lawrence Summers (1982). Labor Force Participation: Timing and Persistence. Cambridge, MA: National Bureau of Economic Research.
  • Shaun Hargreaves Heap (1980). Choosing the Wrong `Natural' Rate: Accelerating Inflation or Decelerating Employment and Growth?. 90 (The Economic Journal). 611.
  • F. A. Hayek (1950). Full Employment, Planning and Inflation (Institute of Public Affairs).
  • Ewan McGaughey (2018). Will Robots Automate Your Job Away? Full Employment, Basic Income, and Economic Democracy (SSRN Electronic Journal).
  • Ray C. Fair (2004). Estimating How the Macroeconomy Works: Testing the NAIRU model. Cambridge: Harvard University Press. 67–79. ISBN 0-674-01546-0.
  • Abba P. Lerner (1951). The Economics of Employment: A Wage Policy for Full Employment. New York: McGraw-Hill. 209–219.
  • Douglas Staiger (1997). The NAIRU, Unemployment and Monetary Policy (Journal of Economic Perspectives). 33–49.

Xarici keçidlər

  • Will Kenton, Chris B. Murphy. "How the Non-Accelerating Inflation Rate of Unemployment Works" (ingilis). Investopedia. İstifadə tarixi: 2019-06-05.
  • "FRED Graph" (ingilis). fred.stlouisfed.org. İstifadə tarixi: 2019-06-05. (#parameter_ignored)
  • Punnoose Jacob; Martin Wong (2018). Estimating the NAIRU and the Natural Rate of Unemployment for New Zealand.

nairu, accelerating, inflation, rate, unemployment, inflyasiyanı, sürətləndirməyən, təbii, işsizlik, nisbəti, inflyasiyanın, artdığı, azalma, ilə, işsizliyin, nəzəri, səviyyəsini, təyin, edir, dəfə, 1975, ildə, franko, modilyani, lukas, papademos, tərəfindən, . NAIRU ing non accelerating inflation rate of unemployment inflyasiyani suretlendirmeyen tebii issizlik nisbeti 1 NAIRU inflyasiyanin artdigi bir azalma ile issizliyin nezeri seviyyesini teyin edir 2 Ilk defe 1975 ci ilde Franko Modilyani ve Lukas Papademos terefinden NAIRU inflyasiyasiz issizlik nisbeti olaraq Milton Fridman 3 terefinden ireli surulen tebii issizlik nisbeti 4 5 konsepsiyasinda inkisaf olaraq tanidildi Umumiyyetle bu konsepsiya dovlet siyasetinin formalasmasinda Keynscilik yanasmanin genislenmesine cavab addimdir Mundericat 1 Yaranmasi 1 1 Tebii seviyye ferziyyesi 1 2 NAIRU konsepsiyasi 1 3 Terminin xususiyyetleri 2 Xususiyyetleri 3 Diger iqtisadi nezeriyyelerle elaqesi 4 Istinadlar 5 Edebiyyat 6 Xarici kecidlerYaranmasi RedakteTebii issizlik konsepsiyasindan en erken behs olunan Abba Lernerin gelir siyasetinin heyata kecirilmesi emek haqqina nezaret ve qiymet seviyyesi telebi stimullasdirmaq ucun Fridrix fon Hayek bezi insanlarin bacariqlarinin faydasiz oldugu ucun tam mesgulluga nail olmaga calisan hokumetlerin inflyasiyani suretlendireceyini iddia etdi 6 7 Bu konsepsiya az ve ya cox derecede qarisiq iqtisadiyyati olan bir sira senayelesmis olkeler ucun issizlik ve inflyasiya arasinda musahide olunan menfi elaqeni yekunlasdiran Phillips eyrisinin populyarligindan ireli geldi Bu korrelyasiya evveller ABS da Irwin Fisher terefinden qeyd edilmisdi bezi analitikleri hokumetin eyni zamanda hem asagi issizliye hem de qiymet sabitliyine nail ola bilmeyeceyine inandirdi Buna gore de hokumetin rolu inkisaf etmis sosial konsensusa uygun gelen issizlik ve inflyasiya arasinda uzlasma olmali idi 1970 ci illerde ABS da ve bezi diger senayelesmis olkelerde inflyasiya issizlikle eyni vaxtda artdiqca Fillips eyrisi analizi daha az populyarlasdi bax stagflyasiya Netice olaraq bir cox iqtisadci Fillips eyrisinin praktik olaraq hec bir bazasi olmadigindan qorxmaga basladi Bu tehlili tenqid edenler meselen Milton Fridman ve Edmund Felps statistikanin da gosterdiyi kimi Fillips eyrisinin esas umumi tarazliq xarakteristikasi ola bilmeyeceyini iddia etdiler Onlarin eks tehlilleri gosterir ki asagi issizliye nail olmaga yonelmis dovlet makroiqtisadi pul siyasetleri inflyasiya gozlentileri yaradir ve issizliyin azalmasina deyil inflyasiyanin davamli suretlenmesine sebeb olur Neticede dovletin iqtisadi siyasetinin issizliyin mutleq sifira enmesine deyil tebii issizlik seviyyesine yoneldilmesine dair bir tovsiye formalasdirildi Issizlik tebii seviyyeden az olduqda aktiv iqtisadi siyaset teleb olunmur 8 Tebii seviyye ferziyyesi Redakte Fridmanin ireli surduyu tebii derece ferziyyesinin arxasinda duran fikir her hansi bir emek bazari qurulusunun ferdlerin is deyisikliyi ile elaqeli surtunme issizlik ve bazar tehriflerinden yaranan klassik issizlik daxil olmaqla issizliyin mueyyen bir hissesini ehate etmesidir sebebiyle emek heqiqi maaslari bazar seviyyesinden yuksek tutmaq minimum emek haqqi haqqinda qanunlarin tetbiqi hemkarlar ittifaqlari ve emek bazarinin diger qurumlarinin fealiyyeti Gozlenilmez inflyasiya real emek haqlarinin muveqqeti azalmasi sebebinden issizliyin tebii seviyyelerin altina dusmesine imkan vere biler lakin inflyasiya gozlentileri duzeldildikden sonra bu tesir aradan qalxacaq Yalniz davamli olaraq suretlenen inflyasiya ile issizlik nisbeti tebii seviyyeden asagi ola biler NAIRU konsepsiyasi Redakte NAIRU nun terminologiyasi her hansi bir xususi nezeri izahata her hansi bir xususi secilen siyasi vasite ve ya proqnozlasdirma metoduna sadiq qalmagi nezerde tutmur Franko Modilyani ve Lukas Papademos inflyasiyasiz mesgulluq derecesi ni NIRU inflyasiyanin asagi duseceyini gozlediyi seviyye kimi teyin etdiler ve empirik melumatlardan istifade ederek onu qiymetlendirmeye calisdilar Ceyms Tobin terminologiyanin ozelliyini tebii seviyye anlayisi ucun neticelerden qacinmaq isteyi ile izah edir 9 O tebii issizlik anlayisinin Fridmanin issizlik seviyyesinin umumi tarazliga tesiri ile six elaqeli sekilde nezerden kecirilmeli oldugunu da vurgulayir Ustelik Fridman statik iqtisadi modelleri nezerden kecirirse NAIRU nun komeyi ile tarazliqdan uzaq modelleri nezerden kecirmek mumkundur 9 Terminin xususiyyetleri Redakte NAIRU abreviaturasi qeyri deqiqdir NA non accelerating suretlenmez sozunden yeni suretlenmeyen gelir eslinde ise yalniz issizlik seviyyesinde deyisiklik demekdir 10 Xususiyyetleri RedakteEger U displaystyle U NAIRU ve U displaystyle U heqiqi issizlik derecesidirse nezeriyye deyir eger U displaystyle U bir nece ildir inflyasiya gozlentileri artmaqdadirsa demeli heqiqi inflyasiya da artir eger U displaystyle U inflyasiya gozlentileri bir nece ildir azalirsa inflyasiya azalmaga meyllidir dezinflyasiya musahide olunur en Xarici sok tesir olmadigi teqdirde U displaystyle U inflyasiya eyni qalmaga meyllidir Oxun Qanunu bele formullasdirila biler heqiqi issizlik seviyyesinin tebii issizlik seviyyesini asdigi her faiz bendi umumi daxili mehsulun 2 ile 3 arasinda azalmasina sebeb olur NAIRU nun seviyyesinin zamanla deyismesi gozlenilir cunki issizlik ve emek haqqi tezyiqleri arasindaki elaqe mehsuldarliq demoqrafik ve dovlet siyasetinden asilidir Diger iqtisadi nezeriyyelerle elaqesi RedakteEkser iqtisadcilar NAIRU nezeriyyesini butun inflyasiyanin izahi kimi gormurler Bunun evezine qisamuddetli Phillips eyrisi boyunca hereket etmek olar baxmayaraq ki NAIRU nezeriyyesi bu dongenin uzun muddete dogru deyisdiyini deyir belelikle inflyasiyanin deyismesi sebebinden issizliyin artmasi ve ya azalmasi mumkundur Xarici inflyasiya da 1970 ci illerdeki enerji bohranlari ya da 21 ci esrin evvellerindeki kredit bohraninda oldugu kimi tedaruk soku ile yaranmasi mumkundur 11 NAIRU nezeriyyesi Keynesian aktiv teleb rehberliyine qarsi bir mubahise ve serbest bazarlarin lehine bir delil olaraq istifade edilmisdir Bunun evezine monetaristler issizliye dogru yanasmanin NAIRU nun faktiki issizlik seviyyesini qiymetlendirmesine esaslanan makroiqtisadi fealiyyetden daha cox mikroiqtisadi tedbirler oldugunu NAIRU nun seviyyesinden asili olmayaraq azaltmaq ucun oldugunu iddia edirler Pul siyasetinin inflyasiyanin sabitlesmesine yoneldilmeli olduguna inanirlar 6 12 13 Istinadlar Redakte Coe Daniel T Nominal wages the NAIRU and wage flexibility PDF Organisation for Economic Co operation and Development Matthew Yglesias 2014 11 14 The NAIRU explained why economists don t want unemployment to drop too low ingilis Vox Istifade tarixi 2019 06 05 Milton Friedman 1968 The role of monetary policy Princeton N J American Economic Association 1 17 Franco Modigliani Lucas Papademos 1975 Targets for Monetary Policy in the Coming Year 1975 Brookings Papers on Economic Activity 141 165 Snowdon Brian 2005 Modern macroeconomics its origins development and current state Cheltenham UK Edward Elgar 187 ISBN 1845424670 1 2 McGaughey 2018 Hayek 1950 Kevin D Hoover Phillips Curve The Library of Economics and Liberty ingilis Istifade tarixi 2019 06 05 1 2 James Tobin 2003 Supply constraints on employment and output NAIRU versus natural rate World Finance and Economic Stability Edward Elgar Publishing ISBN 9781781951262 Case Karl E Principles of macroeconomics 11 Boston ISBN 9780133023671 0133023672 0133450880 9780133450880 Laurence Ball and N Gregory Mankiw 2002 The NAIRU in Theory and Practice PDF Journal of Economic Perspectives 16 Shaun 1980 Kim i Lawrence 1982Edebiyyat RedakteKim Clark Lawrence Summers 1982 Labor Force Participation Timing and Persistence Cambridge MA National Bureau of Economic Research Shaun Hargreaves Heap 1980 Choosing the Wrong Natural Rate Accelerating Inflation or Decelerating Employment and Growth 90 The Economic Journal 611 F A Hayek 1950 Full Employment Planning and Inflation Institute of Public Affairs Ewan McGaughey 2018 Will Robots Automate Your Job Away Full Employment Basic Income and Economic Democracy SSRN Electronic Journal Ray C Fair 2004 Estimating How the Macroeconomy Works Testing the NAIRU model Cambridge Harvard University Press 67 79 ISBN 0 674 01546 0 Abba P Lerner 1951 The Economics of Employment A Wage Policy for Full Employment New York McGraw Hill 209 219 Douglas Staiger 1997 The NAIRU Unemployment and Monetary Policy Journal of Economic Perspectives 33 49 Xarici kecidler RedakteWill Kenton Chris B Murphy How the Non Accelerating Inflation Rate of Unemployment Works ingilis Investopedia Istifade tarixi 2019 06 05 FRED Graph ingilis fred stlouisfed org Istifade tarixi 2019 06 05 parameter ignored Punnoose Jacob Martin Wong 2018 Estimating the NAIRU and the Natural Rate of Unemployment for New Zealand Menbe https az wikipedia org w index php title NAIRU amp oldid 5578206, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.