Müqavilə nəzəriyyəsi (ing.Contract theory) — müasir iqtisadi nəzəriyyənin (bir qayda olaraq) asimmetrik məlumat şəraitində iqtisadi subyektlər tərəfindən müqavilə parametrlərinin müəyyənləşdirilməsini nəzərdən keçirən bölməsi.
Müqavilə nəzəriyyəsi mikroiqtisadiyyatındakı standart təcrübə müəyyən ədədi kommunal strukturlar üçün qərar qəbul edən şəxsin davranışını təmsil etmək və daha sonra optimal qərarları təyin etmək üçün optimallaşdırma alqoritmi tətbiq etməkdir. Bu prosedur, mənəvi təhlükə, mənfi seçim və siqnal kimi təyin olunan bir neçə tipik vəziyyət üçün müqavilə nəzəriyyəsi çərçivəsində istifadə edilmişdir. Bu modellərin mahiyyəti, agentləri sığorta müqaviləsi altında da uyğun hərəkətlərə vadar etmək üçün nəzəri yolları tapmaqdır. Bu model ailəsi ilə əldə edilən əsas nəticələrə aşağıdakılar daxildir: əsas və agentin faydalı quruluşunun riyazi xüsusiyyətləri, fərziyyələrin rahatlaması və müqavilə əlaqələrinin müvəqqəti quruluşundakı dəyişikliklər və digərləri. Gözlənilən fayda nəzəriyyəsinə uyğun olaraq bəzi fon Neymann-Morgenştern kommunal funksiyalarının maksimumlaşdırıcıları kimi insanları modelləşdirmək adətdir.
Agentlik problemlərinin əsas modelləri
Mənəvi ziyan
Əxlaqi təhlükə modellərində məlumat asimmetriyası, agentin bir agentin hərəkətlərini müşahidə edə və ya yoxlaya bilməməsidir. Müşahidə oluna bilən və yoxlanıla bilən məhsuldan asılı olan nəticələrə əsaslanan müqavilələr çox vaxt agentin əsas şəxsin mənafeyi naminə hərəkət etməsi üçün stimul yaratmaq üçün istifadə edilə bilər. Bununla birlikdə, agentlər riskə qarşı olduqda, bu cür müqavilələr yalnız ikinci səviyyədən daha aşağı olur, çünki stimullar tam sığortanı istisna edir .
Tipik mənəvi təhlükə modeli aşağıdakı kimi formalaşdırılmışdır. Direktor qərar verir:
burada istehsalın funksiyası kimi əmək haqqıdır , bu da öz növbəsində qüvvət funksiyasıdır:.
Agent riskin bitərəfdirsə və köçürmə ödəmələrində heç bir məhdudiyyət yoxdursa, agentin səylərinə riayət edilməməsi (yəni, bu “gizli hərəkət”) problem deyil. Bu vəziyyətdə, yoxlanıla bilən səylə əldə edilə bilən eyni nəticə əldə edilə bilər: agent iki tərəfin gözlənilən ümumi artığını maksimum dərəcədə artıran “ilk yaxşı” deyilən səy səviyyəsini seçir. Xüsusilə, komitəçi agentə həyata keçirilmiş nəticəni təmin edə bilər, lakin agentə sabit bir ilkin ödəniş etməsinə icazə verə bilər. Bu halda agent “qalıq müraciət edəndir” və sabit ödənişi çıxmaqla gözlənilən ümumi mənfəəti artırır. Nəticə etibarilə, ilk ən yaxşı səy səviyyəsi agentin qazancını maksimuma çatdırır və sabit ödəniş tarazlıqda agentin gözlənilən ödənişi onun rezervasyon faydasına bərabər olacaq şəkildə seçilə bilər (müqavilə imzalanmadığı təqdirdə agent onu alacaqdı). Bununla birlikdə, agent riskdən çəkinirsə, təşviq və sığorta arasında qarşılıqlı mübahisə var. Üstəlik, agent risk altında deyilsə, ancaq məhdud bir fondu varsa, komitentə sabit bir avans ödəyə bilməz, bu səbəbdən komitəçi agentə “məhdud kirayə” qoymalıdır (yəni agent ehtiyat xidmətindən daha çox qazanır).
İstinadlar
Shavell, Steven (1979). "Risk sharing and incentives in the principal and agent relationship". Bell Journal of Economics. 10 (1): 55–73. doi:10.2307/3003319. JSTOR 3003319.
Grossman, Sanford J.; Hart, Oliver D. (1983). "An analysis of the principal-agent problem". Econometrica. 51 (1): 7–46. CiteSeerX 10.1.1.190.2716. doi:10.2307/1912246. JSTOR 1912246.
Hoppe, Eva I.; Schmitz, Patrick W. (2018). "Hidden action and outcome contractibility: An experimental test of moral hazard theory". Games and Economic Behavior. 109: 544–564. doi:10.1016/j.geb.2018.02.006.
Rogerson, William P. (1985). "Repeated moral hazard". Econometrica. 53 (1): 69–76. doi:10.2307/1911724. JSTOR 1911724.
Homström, Bengt; Milgrom, Paul (1991). "Multitask principal-agent analyses: Incentive contracts, asset ownership, and job design". Journal of Law, Economics, & Organization. 7: 24–52. CiteSeerX 10.1.1.715.3715. doi:10.1093/jleo/7.special_issue.24.
Xarici keçidlər
Bolton, Patrick and Mathias Dewatripont, 2005.: Contract Theory. MIT Press. Description and preview.
Dutta, Prajit, and Roy Radner, 1994. "Moral Hazard", in Robert Aumann and Sergiu Hart (eds.). Handbook of game theory. Elsevier. pp. 870–903
Hart, Oliver, 1995. Firms, Contracts, and Financial Structure. Oxford University Press.
Laffont, Jean-Jacques, and David Martimort, 2002. The Theory of Incentives: The Principal-Agent Model. Description, "Introduction," 2016-06-12 at the Wayback Machine & down for chapter links. (Princeton University Press, 2002)
Martimort, David, 2008. "contract theory," The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition. Abstract.
Salanié, Bernard, 1997. The Economics of Contracts: A Primer. MIT Press, Description (2nd ed., 2005) and chapter-preview links.
Tirole, Jean, 2006. The Theory of Corporate Finance. Princeton University Press. Description.
Avqust 08, 2021
müqavilə, nəzəriyyəsi, contract, theory, müasir, iqtisadi, nəzəriyyənin, qayda, olaraq, asimmetrik, məlumat, şəraitində, iqtisadi, subyektlər, tərəfindən, müqavilə, parametrlərinin, müəyyənləşdirilməsini, nəzərdən, keçirən, bölməsi, mikroiqtisadiyyatındakı, st. Muqavile nezeriyyesi ing Contract theory muasir iqtisadi nezeriyyenin bir qayda olaraq asimmetrik melumat seraitinde iqtisadi subyektler terefinden muqavile parametrlerinin mueyyenlesdirilmesini nezerden keciren bolmesi Muqavile nezeriyyesi mikroiqtisadiyyatindaki standart tecrube mueyyen ededi kommunal strukturlar ucun qerar qebul eden sexsin davranisini temsil etmek ve daha sonra optimal qerarlari teyin etmek ucun optimallasdirma alqoritmi tetbiq etmekdir Bu prosedur menevi tehluke menfi secim ve siqnal kimi teyin olunan bir nece tipik veziyyet ucun muqavile nezeriyyesi cercivesinde istifade edilmisdir Bu modellerin mahiyyeti 1 2 agentleri sigorta muqavilesi altinda da uygun hereketlere vadar etmek ucun nezeri yollari tapmaqdir Bu model ailesi ile elde edilen esas neticelere asagidakilar daxildir esas ve agentin faydali qurulusunun riyazi xususiyyetleri ferziyyelerin rahatlamasi ve muqavile elaqelerinin muveqqeti qurulusundaki deyisiklikler ve digerleri Gozlenilen fayda nezeriyyesine uygun olaraq bezi fon Neymann Morgenstern kommunal funksiyalarinin maksimumlasdiricilari kimi insanlari modellesdirmek adetdir Mundericat 1 Agentlik problemlerinin esas modelleri 1 1 Menevi ziyan 2 Istinadlar 3 Xarici kecidlerAgentlik problemlerinin esas modelleri RedakteMenevi ziyan Redakte Exlaqi tehluke modellerinde melumat asimmetriyasi agentin bir agentin hereketlerini musahide ede ve ya yoxlaya bilmemesidir Musahide oluna bilen ve yoxlanila bilen mehsuldan asili olan neticelere esaslanan muqavileler cox vaxt agentin esas sexsin menafeyi namine hereket etmesi ucun stimul yaratmaq ucun istifade edile biler Bununla birlikde agentler riske qarsi olduqda bu cur muqavileler yalniz ikinci seviyyeden daha asagi olur cunki stimullar tam sigortani istisna edir 3 Tipik menevi tehluke modeli asagidaki kimi formalasdirilmisdir Direktor qerar verir max w E y e w y e displaystyle max w cdot E left y hat e w y hat e right agentin ferdi rasionalligi IR mehdudlasdirilmasina tabedir E u w y e c e u displaystyle E left u w y e c e right geq bar u ve agent mehdudiyyeti Tesviq Uygunlugu IC E u w y e c e E u w y e c e e displaystyle E left u w y hat e c hat e right geq E left u w y e c e right forall e burada w displaystyle w cdot istehsalin funksiyasi kimi emek haqqidir y displaystyle y bu da oz novbesinde quvvet funksiyasidir e displaystyle e Agent riskin biterefdirse ve kocurme odemelerinde hec bir mehdudiyyet yoxdursa agentin seylerine riayet edilmemesi yeni bu gizli hereket problem deyil Bu veziyyetde yoxlanila bilen seyle elde edile bilen eyni netice elde edile biler agent iki terefin gozlenilen umumi artigini maksimum derecede artiran ilk yaxsi deyilen sey seviyyesini secir Xususile komiteci agente heyata kecirilmis neticeni temin ede biler lakin agente sabit bir ilkin odenis etmesine icaze vere biler Bu halda agent qaliq muraciet edendir ve sabit odenisi cixmaqla gozlenilen umumi menfeeti artirir Netice etibarile ilk en yaxsi sey seviyyesi agentin qazancini maksimuma catdirir ve sabit odenis tarazliqda agentin gozlenilen odenisi onun rezervasyon faydasina beraber olacaq sekilde secile biler muqavile imzalanmadigi teqdirde agent onu alacaqdi 4 5 Bununla birlikde agent riskden cekinirse tesviq ve sigorta arasinda qarsiliqli mubahise var Ustelik agent risk altinda deyilse ancaq mehdud bir fondu varsa komitente sabit bir avans odeye bilmez bu sebebden komiteci agente mehdud kiraye qoymalidir yeni agent ehtiyat xidmetinden daha cox qazanir Istinadlar Redakte Shavell Steven 1979 Risk sharing and incentives in the principal and agent relationship Bell Journal of Economics 10 1 55 73 doi 10 2307 3003319 JSTOR 3003319 Grossman Sanford J Hart Oliver D 1983 An analysis of the principal agent problem Econometrica 51 1 7 46 CiteSeerX 10 1 1 190 2716 doi 10 2307 1912246 JSTOR 1912246 Hoppe Eva I Schmitz Patrick W 2018 Hidden action and outcome contractibility An experimental test of moral hazard theory Games and Economic Behavior 109 544 564 doi 10 1016 j geb 2018 02 006 Rogerson William P 1985 Repeated moral hazard Econometrica 53 1 69 76 doi 10 2307 1911724 JSTOR 1911724 Homstrom Bengt Milgrom Paul 1991 Multitask principal agent analyses Incentive contracts asset ownership and job design Journal of Law Economics amp Organization 7 24 52 CiteSeerX 10 1 1 715 3715 doi 10 1093 jleo 7 special issue 24 Xarici kecidler RedakteBolton Patrick and Mathias Dewatripont 2005 Contract Theory MIT Press Description and preview Dutta Prajit and Roy Radner 1994 Moral Hazard in Robert Aumann and Sergiu Hart eds Handbook of game theory Elsevier pp 870 903 Hart Oliver 1995 Firms Contracts and Financial Structure Oxford University Press Laffont Jean Jacques and David Martimort 2002 The Theory of Incentives The Principal Agent Model Description Introduction Arxivlesdirilib 2016 06 12 at the Wayback Machine amp down for chapter links Princeton University Press 2002 Martimort David 2008 contract theory The New Palgrave Dictionary of Economics 2nd Edition Abstract Salanie Bernard 1997 The Economics of Contracts A Primer MIT Press Description 2nd ed 2005 and chapter preview links Tirole Jean 2006 The Theory of Corporate Finance Princeton University Press Description Menbe https az wikipedia org w index php title Muqavile nezeriyyesi amp oldid 5735695, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
