Vikipediya azad ensiklopediya səhifəsindən yönləndirilmişdir Mürtəzaqulu xan şamlışamlı Mürtəzaqulu xan Həsən xan oğluKi

Vikipediya azad ensiklopediya sehifesinden yonlendirilmisdir Murtezaqulu xan SamliSamli Murtezaqulu xan Hesen xan ogluKirman beylerbeyliyiSexsi melumatlarDogum tarixi 1591 1591 Vefat tarixi 1649 1649 57 58 yasinda Fealiyyeti xettat herbi lider d sair Esikagasibasi Qorcubasi qubernator hekimAtasi Hesen xan Samli Vikianbarda elaqeli mediafayllar Samli Murtezaqulu xan Hesen xan oglu 1591 1649 sair vali xettat Heyati span Zefer texellusu ile seirler yazmis Murtezaqulu xan Samli texminen 1591 ci ilde dunyaya gelmis Sefevi hokmdarlarindan Sah Sefi 1629 1642 ve II Sah Abbasin 1642 1666 hakimiyyeti dovrunde yuksek dovlet vezifelerinde islemis esikagasibasi divanbeyi qorcubasi Kerman vilayeti valisi Seyx Sefieddin turbesinin mutevellisi olmusdur Ozunun yazdigi kimi yuz min beyte yaxin farsca seirleri olan sair yasinin ixtiyar caginda 1669 cu ilde Azerbaycan turkcesinde seirlerinden ibaret divanini tamamlamisdir Onun turkce seirlerinde E Nevai S I Xetai ve M Fuzuli tesiri gorunur Zefer divaninin dibacesi demek olar ki Nevai divani dibacesinin evvelini tekrar edir Nevai dibacesinde insani diger mexluqatdan ustun yaradib ona nitq seir yazmaq qabiliyyeti veren yaradana sukurler oxuyur Sukr va sipas ol qodirga kim cun adam osoyis qohidin vucud oroyisi oqohlariga cilva berdi Insonni soyir maxluqotdin nutq sarafi bila mumtaz qildi Rubai Ul kim cu cahon xilqetin ogoz etti Suni kilmini naqs pardoz etti Inson xaylin nutq ila mumtaz etti Nutq ahlini nazm ila sanafroz etti Zefer divaninin dibacesinde bezi soz ve ifadeleri deyisse de metni Azerbaycan turkcesine uygunlasdirsa da onun Nevaiden behrelenmesi subhesizdir Sukru sipasi namutenahi ol qadiri bicune kim cun adem asayisgahidin mexluqatdin berguzide edib nitqi serifine mumtaz qildi Rubai Ol kim cehan xilqetin agaz etdi Sunini kilkle neqsperdaz etdi Insani qamu nitq ile mumtaz etdi Nitq ehlini nezm ile serefraz etdi Zefer divaninin daha qisa olan dibacesinde Nevai dibacesi ile uygun gelen diger yerler de vardir Nevai qitelerinden birini Mehemmed peygembere hesr etmisdir Burada deyilir ki qeyri xalqlarin onun dinine etiqad etmesi onlara xeyirdir Peygemberi gunese insanlari ise onun sualarina benzeden sair deyir ki zerreler ne qeder cox olsalar da gunese mane ola bilmezler Muhammadi arabi sani ondin azam erur Ki nuqs bolgay ulus bolsa nafyiga goyil Quyas asasiga lama andin ortuq erur Ki zarra kasrati bolgay ziyasiga qoyil Zefer bu seire yazdigi neziresine elave etdiyi bir beytde deyir ki yalniz peygemberin yolunda fena mutleq olanlar onun butun yaradilisin sebebi oldugunu bilirler Mehemmedi erebi sani ondan artiqdir Ki qeyr millet eger olmaya ona qail Gunes kimi bu cahani tutubdur envari Heqir zerre nedir kim ola ona hail Onun yolunda fena mutleq olmayan ne bilir Ki oldur sebebi kulli aferinis gil Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Tibbe aid isleri span Murtuza Qulu xan Azerbaycanda ginekologiya ve andrologiya elmlerinin inkisafina boyuk tesir gostermisdir O tibb elminin bu sahelerine ayrica kitab hesr etmis ilk Azerbaycanli alimdir Murtuza Qulu xanin Xirqe Dervis libasi eserinde bir cox cinsi xesteliklerin mualicesinden behs olunur Eser fars dilinde yazilmisdi ve Azerbaycanla yanasi Hindistanda Iranda ve Orta Asiyada da meshur idi Meselen Iranin elyazma xezinelerinde bu eserin 20 qedim elyazma nusxesi muxafize olunur Azerbaycanda bu qiymetli elyazma kitabinin cemi bir nusxesi movcuddur ve o da AMEA nin Elyazmalar Institutunda saxlanir Xirqe kitabi 29 hisseden babdan ibaretdir Bablar fesillere bolunur Numune kimi bezi fesillerin adlarini gosterek Birinci fesl Sonsuzlugun sebebleri haqqinda Ikinci fesl Cinsi heves oyadan merhemler haqqinda Ucuncu fesl Hemin tesire malik daxili dermanlar haqqinda Dorduncu fesl Cinsi hevesi azaldan dermanlar haqqinda Besinci fesl Oglan ve ya qizin dogulacagindan xeber veren elametler haqqinda ve s Murtuza Qulu Samlunun kitabindan parcalar Azerbaycan diline tercume olunmus ve F Elekberovun Serqde aile ve nikah Baki Tural 2001 kitabinda yer almisdir Meshur alim ve hekim olmaqla yanasi Murtuza Qulu xan hem de taninmis dovlet xadimi idi O Azerbaycan tarixinde muhum rol oynamis samli turk tayfasinin numayendesidir Samlilar Sah Ismayil Xetai dovrunden baslayaraq Azerbaycani idare eden Sefevi hokmdarlarinin esas dayaq quvvelerinden biri olmuslar Murtuza Qulu Samli da Sefevi emirlerinden biri idi ve 1678 ci ilde Erdebil seherinin valisi vezifesine teyin edilmisdi Bu vezifede isleyerken o dovlet isleri ile yanasi tibb uzre arasdirmalarini da davam etmisdir Istinadlar span Xarici kecidler span http www alakbarli aamh az index files 159 htmAzerbaycanda tibbEsas movzularTibb tarixi Tebabet ve eczaciliq isi uzre orta esr elyazmalari Xalq tebabetiOrta esr hekimleriIsa Er Ragi Tiflisi Omer ibn Osman Kafieddin Ebu Abdulla Mehemmed Bin Nemvar Tebrizi Muhzebeddin Tebrizi Ebdul Mecid Tebib Necmeddin Ehmed Naxcivani Nesireddin Tusi Resideddin Mahmud Ibn Ilyas Yusif Ibn Ismayil Xoyi Mehemmed Ibn Mahmud Sirvani Mirze Mehemmed Tebrizi Ebulfet Tebrizi Sukrullah Sirvani Yusif Ibn Mehemmedcan Qarabagi Ebu Talib Tebrizi Heyder Hekim Hekim Mehemmed Beqer Hekim Cebrayil Rukneddin Mesud Mesihi Murtuza Qulu Xan Samlu Haci Suleyman Irevani Hesen Ibn Rza Sirvani Mehemmed Yusif Sirvani Ebulhesen Maragayi Aga Seyid Eli Tebrizi Mahmud Sirvani Yusif Mehemmed TebibAzerbaycan diliDilOrta azerbaycanca Azerbaycan dilinin statusu Azerbaycan elifbasi ereb kiril latin Azerbaycanda elifba islahatlari Aheng qanunu Orfoqrafiya qaydalari Azerbaycan menseli sozler Azerbaycan Dili ve Elifbasi GunuDialektler Azerbaycan dilinin dialektleri Quba Salyan Asagi Qatrux Qerb dialektleri Qazax Qarabag Borcali Qarapapaq Semkir Nuxa Qasqay Aynallu Sonqur Kabil Efsar SelcuqSivelerIlisu sivesiEdebiyyatAzerbaycan edebiyyati Azerbaycan asiq yaradiciligi Orta esrler Azerbaycan tercume seneti Azerbaycan folkloru Azerbaycan mifologiyasi Azerbaycan tarixsunasligi Azerbaycan sifahi xalq edebiyyati Azerbaycan muhaciret edebiyyati Azerbaycan sair ve yazicilarinin siyahisi Orta esrler Azerbaycan edebiyyatinin xronologiyasi Nizami Gencevinin Azerbaycan edebiyyatina tesiri Azerbaycan Cagatay edebi elaqeleri Beytus sefa Divani hikmet Fovcul fuseha Gulustan Meclisi feramusan Meclisi uns Mecmeus suera Encumeni sueraSifahi xalq edebiyyatiDastanlarKitabi Dede Qorqud Abbas ve Gulgez Asiq Qerib Esli ve Kerem Koroglu Sah IsmayilDiger numunelerNagil Letife Holavar Nanay Sayaci sozler Duzgu Oxsama Bayati Agi Layla Azerbaycan atalar sozleri ve meselleri Tapmaca RevayetMuelliflerOrta esrlerIzzeddin Hesenoglu Nesir Bakuvi Mustafa Zerir Qazi Burhaneddin Sah Qasim Envar Imadeddin Nesimi Seyx Ibrahim Gulseni Cahansah Heqiqi Hamidi Ehmedi Tebrizi Sultan Yaqub Xetai Tebrizi Hebibi Asiq Qurbani Sah Ismayil Xetai Mahmud Sirvani Mehemmed Fuzuli Heqiri Tebrizi Kisveri Saib Tebrizi Qovsi Tebrizi Mehemmed Emani Sefiqulu bey Samlu Terzi Efsar Mirze Mohsun Tesir Tebrizi Fatma xanim Ani Sari Asiq Asiq Abbas Tufarqanli Asiq Abdulla Mehcur Sirvani Mesihi Nisat Sirvani Melik bey Avci Mirze Saleh Tebrizi Kelbeli xan Musahib Gencevi Sadiq bey Avsar I Abbas II Abbas Ibrahim mirze Cahi Murtezaqulu xan Samli Vaiz Qezvini Sakir Sirvani Arif Sirvani Arif Tebrizi Aga Mesih Sirvani Xeste Qasim Asiq Valeh Asiq Lele Sayat Nova Molla Veli Vidadi Mehemmedhuseyn xan Mustaq Molla Penah Vaqif Seid KocxyurskiYeni dovrQasim bey Zakir Endelib Qaracadagi Seyid Ebulqasim Nebati Seyid Ezim Sirvani Abbasqulu aga Bakixanov Mirze Sefi Vazeh Ismayil bey Qutqasinli Mirze Feteli Axundzade Necef bey Vezirov Ebdurrehim bey Haqverdiyev Hesen bey Zerdabi Mirze Elekber Sabir Abbas Sehhet Celil Memmedquluzade Mehemmed Hadi Xursudbanu Natevan Ebulfet xan Cavansir Agabeyim aga Qemer beyim Seyda Qoncebeyim Ceferqulu xan Neva Ebulqasim Nebati Mehdiqulu xan Vefa Almas Ildirim Sekine Axundzade Sultan Mecid Qenizade Heseneli xan Qaradagi Firidun bey Kocerli Mirze Eli Mocuz Salman Mumtaz Mehemmed Tagi Sidqi Heyran xanim Eli Nezmi Veli Xuluflu Tagi Sahbazi Simurg Resid bey EfendiyevEn yeni dovrAnar Bextiyar Vahabzade Huseyn Cavid Cefer Cabbarli Sehriyar Mikayil Musfiq Neriman Nerimanov Semed Vurgun Suleyman Rustem Resul Rza Nigar Refibeyli Suleyman Rehimov Suleyman Sani Axundov Ehmed Cavad Mikayil Musfiq Ilyas Efendiyev Memmed Seid Ordubadi Yusif Vezir Cemenzeminli Mir Celal Pasayev Mehdi Huseyn Enver Memmedxanli Isa Muganna Memmed Araz Ekrem Eylisli Elcin Efendiyev Sabir Rustemxanli Ferman Kerimzade Nebi Xezri Neriman Hesenzade Enver Elibeyli Rovsen Abdullaoglu1 Gerhard Dorferin tesnifati Kateqoriyalar 1591 ci ilde dogulanlar1649 cu ilde vefat edenlerElifba sirasina gore vezifeli sexslerAzerbaycan hekimleriXVII esr sexsleriXVIII esr sexsleriSamlilarAzerbaycan sairleriAzerbaycanli sairlerXettatlarGizli kateqoriya Vikipediya Vikilesdirilecek meqaleler