Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aşağı Qatrux dialekti — Azərbaycan dilinin dialekti.Dağıstanın Rutul rayonunun Aşağı Qatrux kəndində yayılmış şərq dialektlər qrupuna daxildir.
Arealı
Dağıstanın Rutul rayonunun Aşağı Qatrux kəndində Azərbaycan dilinin Aşağı Qatrux dialektində danışılır. 1939-cu ildə yüzdən çox ailə kənddən Dağıstanın Məhərrəmkənd rayonuna köçərək ləzgilərlə birlikdə Yeni Aul kəndini yaratmışdılar. Kəndin əhalisinin bir hissəsi Dərbənd, Mahaçqala və Dağıstanın digər şəhərlərində də yaşayır. Ümumilikdə 2,000 nəfər Aşağı Qatrux dialektində danışır. Qonşu lak və rutul sakinləri də bir-biri ilə Azərbaycan dilində ünsiyyət qururlar.
Nümunə
| Aşağı Qatrux dialektində | Ədəbi dildə |
|---|---|
| «Qatrux camahati harda ulsa da cani sağ olsun, üregi şad olsun! Ebel şad bayramlar geçürmə Allah bizə qismət olsun! Galanlay da sağ olsun, galmay istiyib gala bilməyanlay da sağ olsun! Yüz bayramlara çıxun. Qatruxu hemeşe bele padderjka eyleyun.
İnşallah, Talut, dileyi bitər, senün üstüne qalar yüzi Allah kesmesun senin karamatinnen bizi, Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ.
Qizlar, gelinlar benzeyillar Günə Ayı, Bulutlar meskenidu Qarçıqayı, Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ.
Yeylağlara yayallar qoyunun sürini, Ana-ata gozlar evladun tuyuni, Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ.
Uzağlara gedar siz u sesi suraği. Yatdan çixarmi axi Bizunavətər bulaği? Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ.
Çox dolamalimi, say ağaca çixan yox. Yaşıvi sev diyirlər, Talut, sen beş yüz il! Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ.
Çox qarli olay geşşenun başi. Kimlərdən xəbər alem, ay camahat, Qatruxun yaşi, Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ.
Güzlar da açir ağ lale benövşe Bize bir açirma sirdu xanım meşe, Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ.
Ordan cavan, qoja, keçir deste deste, Senin türgesinde, Talut, igid evladlar besler, Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ.
| «Qatrux camaatı harada olsa da canı sağ olsun, ürəyi şad olsun! Elə, belə şad bayramlar keçirməyi Allah bizə qismət etsin! Gələnlər də sağ olsun, gəlmək istəyib gəlməyənlər də sağ olsun! Yüz bayramlara çıxın. Qatruxa həmişə belə dəstək olun. Gəzdim Vətənin dağlarını düzünü, İnşallah, Talut, diləyin bitər, sənin üstünə qalar üzü Allah kəsməsin sənin karamətindən bizi, Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Kəndin ətəyində yerləşib miz qaya, Qızlar, gəlinlər bənzəyirlər Günə Aya, Bulutlar məskənidir Qarçıqaya, Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Hər keçən içər Pir bulağın suyunu, Yaylaqlara yayallar qoyun sürüsünü, Ana-ata gözləyər övldanın toyunu, Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Yuxarı kənddə nöyütlə yandırıllar çırağı, Uzaqlara gedər izi, səsi, sirağı. Yaddan çıxarmı axı Bizunavətər bulağı? Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Atalar deyir Vətənin qədrini bil! Çox dolanıb ağaca çıxan yox. Yaşını sev deyirlər, Talut, sən beş yüz il! Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Deyillər dərmandır dağların torpağı daşı, Çox qarlı olur Geşşənin başı. Kimlərdən öyrənim, ay camaat, Qatruxun yaşını, Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Bu yerlərə bir bəzəkdir əsəbi meşə, Çiçəklər də açır ağ lalə bənövşə, Biz bir sir açır xanım meşə, Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Asma çox gedib köklərin üstünə, Oradan cavan, qoca, küçir dəstə-dəstə, Sənin türbəndə, Talut, igid övladlar bəslər, Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Sizi qatruxluları hemişə oyaq görək. Sağ olun!». |
Mənbə
İstinadlar
- Пигам А. Азимов, «Проблемы двуязычия и многоязычия: Сборник статей», с. 296
- Владимир Журавлев, «Внешние и внутренние факторы языковой эволюции», с. 166
- VI Конгресс этнографов и антропологов России, с. 59
- Джидалаев, 2008
Ədəbiyyat
- . Очерк нижнекатрухского диалекта азербайджанского языка. Махачкала: Институт ЯЛИ. Отв. ред. Б. М. Атаев. 2008.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Asagi Qatrux dialekti Azerbaycan dilinin dialekti Dagistanin Rutul rayonunun Asagi Qatrux kendinde yayilmis serq dialektler qrupuna daxildir ArealiAsagi Qatruxun gorunusu 2013 cu il Dagistanin Rutul rayonunun Asagi Qatrux kendinde Azerbaycan dilinin Asagi Qatrux dialektinde danisilir 1939 cu ilde yuzden cox aile kendden Dagistanin Meherremkend rayonuna kocerek lezgilerle birlikde Yeni Aul kendini yaratmisdilar Kendin ehalisinin bir hissesi Derbend Mahacqala ve Dagistanin diger seherlerinde de yasayir Umumilikde 2 000 nefer Asagi Qatrux dialektinde danisir Qonsu lak ve rutul sakinleri de bir biri ile Azerbaycan dilinde unsiyyet qururlar Numune source source source source source source source Asagi Qatrux dialektinde seir Asagi Qatrux dialektinde Edebi dilde Qatrux camahati harda ulsa da cani sag olsun uregi sad olsun Ebel sad bayramlar gecurme Allah bize qismet olsun Galanlay da sag olsun galmay istiyib gala bilmeyanlay da sag olsun Yuz bayramlara cixun Qatruxu hemese bele padderjka eyleyun Gezdim Vetenin daglari duzi Insallah Talut dileyi biter senun ustune qalar yuzi Allah kesmesun senin karamatinnen bizi Ziyaratlar siz bizim Vetene olmusiz dayag Kentun eteginde yerlesib dermizin qayi Qizlar gelinlar benzeyillar Gune Ayi Bulutlar meskenidu Qarciqayi Ziyaratlar siz bizim Vetene olmusiz dayag Her kecen icar Pir bulagun suyuni Yeylaglara yayallar qoyunun surini Ana ata gozlar evladun tuyuni Ziyaratlar siz bizim Vetene olmusiz dayag Yuxarikentun piyde yandurallar ciragi Uzaglara gedar siz u sesi suragi Yatdan cixarmi axi Bizunaveter bulagi Ziyaratlar siz bizim Vetene olmusiz dayag Atalar diyir Vetenun qedrini bil Cox dolamalimi say agaca cixan yox Yasivi sev diyirler Talut sen bes yuz il Ziyaratlar siz bizim Vetene olmusiz dayag Deyillar darmandu daglarun torpagi dasi Cox qarli olay gessenun basi Kimlerden xeber alem ay camahat Qatruxun yasi Ziyaratlar siz bizim Vetene olmusiz dayag Bu yerlera bir yarasiqdi esebi mese Guzlar da acir ag lale benovse Bize bir acirma sirdu xanim mese Ziyaratlar siz bizim Vetene olmusiz dayag Asmayi cox gedib kuklerin uste Ordan cavan qoja kecir deste deste Senin turgesinde Talut igid evladlar besler Ziyaratlar siz bizim Vetene olmusiz dayag Sizi qatruxlular hemise gorsun oyag Sag olun Qatrux camaati harada olsa da cani sag olsun ureyi sad olsun Ele bele sad bayramlar kecirmeyi Allah bize qismet etsin Gelenler de sag olsun gelmek isteyib gelmeyenler de sag olsun Yuz bayramlara cixin Qatruxa hemise bele destek olun Gezdim Vetenin daglarini duzunu Insallah Talut dileyin biter senin ustune qalar uzu Allah kesmesin senin karametinden bizi Ziyaretler siz bizim Vetene olubsunuz dayaq Kendin eteyinde yerlesib miz qaya Qizlar gelinler benzeyirler Gune Aya Bulutlar meskenidir Qarciqaya Ziyaretler siz bizim Vetene olubsunuz dayaq Her kecen icer Pir bulagin suyunu Yaylaqlara yayallar qoyun surusunu Ana ata gozleyer ovldanin toyunu Ziyaretler siz bizim Vetene olubsunuz dayaq Yuxari kendde noyutle yandirillar ciragi Uzaqlara geder izi sesi siragi Yaddan cixarmi axi Bizunaveter bulagi Ziyaretler siz bizim Vetene olubsunuz dayaq Atalar deyir Vetenin qedrini bil Cox dolanib agaca cixan yox Yasini sev deyirler Talut sen bes yuz il Ziyaretler siz bizim Vetene olubsunuz dayaq Deyiller dermandir daglarin torpagi dasi Cox qarli olur Gessenin basi Kimlerden oyrenim ay camaat Qatruxun yasini Ziyaretler siz bizim Vetene olubsunuz dayaq Bu yerlere bir bezekdir esebi mese Cicekler de acir ag lale benovse Biz bir sir acir xanim mese Ziyaretler siz bizim Vetene olubsunuz dayaq Asma cox gedib koklerin ustune Oradan cavan qoca kucir deste deste Senin turbende Talut igid ovladlar besler Ziyaretler siz bizim Vetene olubsunuz dayaq Sizi qatruxlulari hemise oyaq gorek Sag olun MenbeIstinadlar Pigam A Azimov Problemy dvuyazychiya i mnogoyazychiya Sbornik statej s 296 Vladimir Zhuravlev Vneshnie i vnutrennie faktory yazykovoj evolyucii s 166 VI Kongress etnografov i antropologov Rossii s 59 Dzhidalaev 2008 Edebiyyat Ocherk nizhnekatruhskogo dialekta azerbajdzhanskogo yazyka Mahachkala Institut YaLI Otv red B M Ataev 2008