fbpx
Wikipedia

Qələvi torpaq metalları

Avqust 12, 2021

Qələvi torpaq metalları — Elementlərin dövrü cədvəlinin başdan ikinci sırasında (şaquli sırasında) olan elementlərdir. Sıxlıqla ağ rəngli olub, yumşaq və emal edilə bilər quruluşdadır. Həmçinin ərimə və qaynama istilikləri də daha aşağıdır. Ionlaşma enerjiləri də qələvi metallardan daha yüksəkdir. Torpaq elementləri adı, bu qrupdakı elementlərin torpaqda olan oksidlərinin, keçmiş kimyagerlər tərəfindən ayrı bir element olaraq düşünülməsindən gəlir.

Ümumi məlumat

Qələvi-torpaq metallar dövri cədvəlin 2-ci qrup elementləridir: Berillium (Be), Maqnezium (Mg) Kalsium (Ca), Stronsium (Sr) Barium (Ba) və Radium (Ra). Qələvi torpaq metalları dövri cədvəldə qrup üzrə hərəkət etdikcə kimyəvi xassələrdə baş verən dəyişiklikləri izzah etmək üçün gözəl qrupdur. Qələvi torpaq metallar gümüşü rəngli, yumşaq (bıçaqla kəsilə bilən), zəif elektromənfilikli elementlərdir (hallogenlərlə reaksiyada elektronlarını asanlıqla itirirlər). Lakin onlar su ilə qələvi metallara nisbətən zəif reaksiyaya girirlər. Məsələn əgər Natrium və Kalium su ilə reaksiyaya otaq şəraitində gedirsə, Kalsium yalnız qızdırılma şəraitində su ilə reaksiyaya girir.

 

Berillium isə su ilə reakiyaya girmir. Bütün qələvi torpaq metallarda xarici energetik səviyyədə 2 elektron var. Raksiyalarda onlar bu iki elektronlarını itirərək 2 valentlilik göstərir (bu bəzi hallarda doğru olamya bilər ). Qələvi torpaq metalları adətən onların oksidlərinin adlarına görədə adlandırırlar (məs-berillya, maqneziya). Qələvi torpaq metallarına "Torpaq" sözü ilk kimyagərlər tərəfindən artırılmışdır. Bu adı suda həll olamadıqlarına görə (və başqa səbəblərə görə) almışlar.

Təbiətdə tapılmaları

Berillium suda az həll olması (praktiki həll olmaması) onun canlı orqanizmlərdə olmadığından xəbər verir. Berillium canlılarda təsadüf olunması zərərlidir; daha çox zəhərlidir. Maqnezium və Kalsium çox yayılmış, canlılarda tez-tez təsadüf olunan metalardır. Onlar ümümiyyətlə orqanizmdə bir rol oynamırlar; müxtəlif proseslərdə onlar yaxından iştirak edirlər. Məsələn Kalsium duzları sümüyün tərkibində var. Stronsium və Barium biosferdə (canlıların yaşadığı təbəqə) az təsadüf olunan elementlərdir. Onlar yalnız Acantharia adlı orqanizm tərəfindən xarici skeletini qurmaq üçün və [tibb]də istifadə olunur. Stronsium isə diş pastalarının tərkibinə daxil edilir. Radiumda təbiətdə az yayılıb. Lakin güclü radioaktivdir metaldır.

Ədəbiyyat

  • Group 2 – Alkaline Earth Metals, Royal Chemistry Society.
  • Hogan, C.Michael. 2010. Calcium. eds. A.Jorgensen, C. Cleveland. Encyclopedia of Earth. National Council for Science and the Environment.
  • Maguire, Michael E. "Alkaline Earth Metals." Chemistry: Foundations and Applications. Ed. J. J. Lagowski. Vol. 1. New York: Macmillan Reference USA, 2004. 33–34. 4 vols. Gale Virtual Reference Library. Thomson Gale.
  • Silberberg, M.S., Chemistry: The molecular nature of Matter and Change (3e édition, McGraw-Hill 2009)
  • Petrucci R.H., Harwood W.S. et Herring F.G., General Chemistry (8e édition, Prentice-Hall 2002)

İstinadlar

  • Periyodik Cetvel
Qrup 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
Dövr
1 1
H
2
He
2 3
Li		 4
Be
5
B		 6
C		 7
N		 8
O		 9
F		 10
Ne
3 11
Na		 12
Mg
13
Al		 14
Si		 15
P		 16
S		 17
Cl		 18
Ar
4 19
K		 20
Ca		 21
Sc		 22
Ti		 23
V		 24
Cr		 25
Mn		 26
Fe		 27
Co		 28
Ni		 29
Cu		 30
Zn		 31
Ga		 32
Ge		 33
As		 34
Se		 35
Br		 36
Kr
5 37
Rb		 38
Sr		 39
Y		 40
Zr		 41
Nb		 42
Mo		 43
Tc		 44
Ru		 45
Rh		 46
Pd		 47
Ag		 48
Cd		 49
In		 50
Sn		 51
Sb		 52
Te		 53
I		 54
Xe
6 55
Cs		 56
Ba		 57
La		 72
Hf		 73
Ta		 74
W		 75
Re		 76
Os		 77
Ir		 78
Pt		 79
Au		 80
Hg		 81
Tl		 82
Pb		 83
Bi		 84
Po		 85
At		 86
Rn
7 87
 Fr 		 88
Ra		 89
Ac		 104
Rf		 105
Db		 106
Sg		 107
Bh		 108
Hs		 109
Mt		 110
Ds		 111
Rg		 112
Cn		 113
Nh		 114
Fl		 115
Mc		 116
Lv		 117
Ts		 118
Og

58
Ce		 59
Pr		 60
Nd		 61
Pm		 62
Sm		 63
Eu		 64
Gd		 65
Tb		 66
Dy		 67
Ho		 68
Er		 69
Tm		 70
Yb		 71
Lu
90
Th		 91
Pa		 92
U		 93
Np		 94
Pu		 95
Am		 96
Cm		 97
Bk		 98
Cf		 99
Es		 100
Fm		 101
Md		 102
No		 103
Lr

Avqust 12, 2021
qələvi, torpaq, metalları, elementlərin, dövrü, cədvəlinin, başdan, ikinci, sırasında, şaquli, sırasında, olan, elementlərdir, sıxlıqla, rəngli, olub, yumşaq, emal, edilə, bilər, quruluşdadır, həmçinin, ərimə, qaynama, istilikləri, daha, aşağıdır, ionlaşma, en. Qelevi torpaq metallari Elementlerin dovru cedvelinin basdan ikinci sirasinda saquli sirasinda olan elementlerdir Sixliqla ag rengli olub yumsaq ve emal edile biler qurulusdadir Hemcinin erime ve qaynama istilikleri de daha asagidir Ionlasma enerjileri de qelevi metallardan daha yuksekdir Torpaq elementleri adi bu qrupdaki elementlerin torpaqda olan oksidlerinin kecmis kimyagerler terefinden ayri bir element olaraq dusunulmesinden gelir Mundericat 1 Umumi melumat 2 Tebietde tapilmalari 3 Edebiyyat 4 IstinadlarUmumi melumat RedakteQelevi torpaq metallar dovri cedvelin 2 ci qrup elementleridir Berillium Be Maqnezium Mg Kalsium Ca Stronsium Sr Barium Ba ve Radium Ra Qelevi torpaq metallari dovri cedvelde qrup uzre hereket etdikce kimyevi xasselerde bas veren deyisiklikleri izzah etmek ucun gozel qrupdur Qelevi torpaq metallar gumusu rengli yumsaq bicaqla kesile bilen zeif elektromenfilikli elementlerdir hallogenlerle reaksiyada elektronlarini asanliqla itirirler Lakin onlar su ile qelevi metallara nisbeten zeif reaksiyaya girirler Meselen eger Natrium ve Kalium su ile reaksiyaya otaq seraitinde gedirse Kalsium yalniz qizdirilma seraitinde su ile reaksiyaya girir M g 2 H 2 O M g O H 2 H 2 displaystyle Mg 2H 2 O rightarrow Mg OH 2 H 2 Berillium ise su ile reakiyaya girmir Butun qelevi torpaq metallarda xarici energetik seviyyede 2 elektron var Raksiyalarda onlar bu iki elektronlarini itirerek 2 valentlilik gosterir bu bezi hallarda dogru olamya biler Qelevi torpaq metallari adeten onlarin oksidlerinin adlarina gorede adlandirirlar mes berillya maqneziya Qelevi torpaq metallarina Torpaq sozu ilk kimyagerler terefinden artirilmisdir Bu adi suda hell olamadiqlarina gore ve basqa sebeblere gore almislar Tebietde tapilmalari RedakteBerillium suda az hell olmasi praktiki hell olmamasi onun canli orqanizmlerde olmadigindan xeber verir Berillium canlilarda tesaduf olunmasi zererlidir daha cox zeherlidir Maqnezium ve Kalsium cox yayilmis canlilarda tez tez tesaduf olunan metalardir Onlar umumiyyetle orqanizmde bir rol oynamirlar muxtelif proseslerde onlar yaxindan istirak edirler Meselen Kalsium duzlari sumuyun terkibinde var Stronsium ve Barium biosferde canlilarin yasadigi tebeqe az tesaduf olunan elementlerdir Onlar yalniz Acantharia adli orqanizm terefinden xarici skeletini qurmaq ucun ve tibb de istifade olunur Stronsium ise dis pastalarinin terkibine daxil edilir Radiumda tebietde az yayilib Lakin guclu radioaktivdir metaldir Edebiyyat RedakteGroup 2 Alkaline Earth Metals Royal Chemistry Society Hogan C Michael 2010 Calcium eds A Jorgensen C Cleveland Encyclopedia of Earth National Council for Science and the Environment Maguire Michael E Alkaline Earth Metals Chemistry Foundations and Applications Ed J J Lagowski Vol 1 New York Macmillan Reference USA 2004 33 34 4 vols Gale Virtual Reference Library Thomson Gale Silberberg M S Chemistry The molecular nature of Matter and Change 3e edition McGraw Hill 2009 Petrucci R H Harwood W S et Herring F G General Chemistry 8e edition Prentice Hall 2002 Istinadlar RedaktePeriyodik CetvelQrup 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Dovr 1 1H 2He 2 3Li 4Be 5B 6C 7N 8O 9F 10Ne 3 11Na 12Mg 13Al 14Si 15P 16S 17Cl 18Ar 4 19K 20Ca 21Sc 22Ti 23V 24Cr 25Mn 26Fe 27Co 28Ni 29Cu 30Zn 31Ga 32Ge 33As 34Se 35Br 36Kr 5 37Rb 38Sr 39Y 40Zr 41Nb 42Mo 43Tc 44Ru 45Rh 46Pd 47Ag 48Cd 49In 50Sn 51Sb 52Te 53I 54Xe 6 55Cs 56Ba 57La 72Hf 73Ta 74W 75Re 76Os 77Ir 78Pt 79Au 80Hg 81Tl 82Pb 83Bi 84Po 85At 86Rn7 87 Fr 88Ra 89Ac 104Rf 105Db 106Sg 107Bh 108Hs 109Mt 110Ds 111Rg 112Cn 113Nh 114Fl 115Mc 116Lv 117Ts 118Og 58Ce 59Pr 60Nd 61Pm 62Sm 63Eu 64Gd 65Tb 66Dy 67Ho 68Er 69Tm 70Yb 71Lu 90Th 91Pa 92U 93Np 94Pu 95Am 96Cm 97Bk 98Cf 99Es 100Fm 101Md 102No 103LrAcar Metallar Metalloidler Qeyri metallar Tesirsiz qazlar Lantanoidler ve AktinoidlerMenbe https az wikipedia org w index php title Qelevi torpaq metallari amp oldid 5116179, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.