Neodim (Nd) – nadir metallardandır, lantanoidlərə aid edilir. D.İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 60-cı element. Neodim - elementlərin dövri sisteminin III qrupundadır. Təbiətdə 5 stabil (kütlə ədədləri 142,143,145,146,148) və 2 radioaktiv (kütlə ədədləri 144,150 olan) izotopu tapılmışdır. Yer qabığında neodimin miqdarı 2,5.10-3 %, dəniz suyunda – 9,2.10-6 mq/l təşkil edir. Monosit və loparit minerallarının kristal qəfəsinə izomorf qarışıq kimi daxildir.
Tarixi
Avstriya kimyaçısı Karl Auer fon Velsbax tərəfindən 1885-ci ildə oksid neodim şəklində kəşf edilmişdir.
Alınması
Başqa lantanoidlər kimi neodimdə əridilmiş xloridin NdCl3 elektrolizindən alınır.Saf neodim almaq üçün metalotermik üsuldan istifadə edilir.
Fiziki xassələri
Neodim gümüşü-sarımtıl rəngli metaldır, paramaqnit xassəlidir. Oksidləşmə dərəcələri +3, +4, nadir hallarda +2 olur.
Adi temperaturda xlorid, nitrat, sulfat turşuları ilə reaksiyaya daxil olur. Alınan duzlar suda həll olur. 180-2000C-dən yuxarı temperaturda havada dərhal oksidləşir. Qaynar su ilə reaksiyaya daxil olur. Hidroksidi Nd(OH)3 əsası xassəlidir, qələvilərdə həll olmur. Nd 3+ kationu qırmızı bənövşəyi rənqdədir.
Tətbiqi
Neodim, maqnezium və alüminium ərintiləri texnikanın müxtəlif sahələrində işlədilir. Rəngli şüşələrin hazırlanmasında (bənövşəyi neodim şüşəsi), maqnit oyuncağlarının alınmasında istifadə olunur.
Mənbə
Химический энциклопедически словарь. М., « Советская энциклопедия», 1983 год, с. 372.
Волков А.И, Жарский И.М. Большой химический справочник.М., 2005 год, с.184
İstinadlar
Неодим на Webelements
Неодим в Популярной библиотеке химических элементов
neodim, prazeodim, neodim, prometium, dövri, cədvəlümumiad, işarə, nömrə, neodim, 60qrup, dövr, blok, fxarici, görünüşüatom, kütləsi, molelektron, formulu, 6s2fiziki, xassələrhalısıxlığı, lərimə, temperaturu, 1024, 1297, 1875, qaynama, temperaturu, 3074, 3347,. 60 prazeodim neodim prometium Nd U dovri cedvelUmumiAd Isare Nomre neodim Nd 60Qrup Dovr Blok 6 fXarici gorunusuAtom kutlesi 144 242 q molElektron formulu Xe 4f4 6s2Fiziki xasselerHaliSixligi 0 C 101 325 kPa q LErime temperaturu 1024 C 1297 K 1875 F Qaynama temperaturu 3074 C 3347 K 5565 F ElektromenfiliyiOksidlesme derecesiSpektr Ionlasma enerjisi kCmol 1Neodim Nd nadir metallardandir lantanoidlere aid edilir D I Mendeleyevin elementlerin dovri sisteminde 60 ci element Neodim elementlerin dovri sisteminin III qrupundadir Tebietde 5 stabil kutle ededleri 142 143 145 146 148 ve 2 radioaktiv kutle ededleri 144 150 olan izotopu tapilmisdir Yer qabiginda neodimin miqdari 2 5 10 3 deniz suyunda 9 2 10 6 mq l teskil edir Monosit ve loparit minerallarinin kristal qefesine izomorf qarisiq kimi daxildir Mundericat 1 Tarixi 2 Alinmasi 3 Fiziki xasseleri 4 Kimyevi xasseleri 5 Tetbiqi 6 Menbe 7 IstinadlarTarixi RedakteAvstriya kimyacisi Karl Auer fon Velsbax terefinden 1885 ci ilde oksid neodim seklinde kesf edilmisdir Alinmasi RedakteBasqa lantanoidler kimi neodimde eridilmis xloridin NdCl3 elektrolizinden alinir Saf neodim almaq ucun metalotermik usuldan istifade edilir Fiziki xasseleri RedakteNeodim gumusu sarimtil rengli metaldir paramaqnit xasselidir Oksidlesme dereceleri 3 4 nadir hallarda 2 olur Kimyevi xasseleri RedakteNeodim birlesmelerde ucvalentlidir Qizdirildiqda hidrogen karbon azot fosforla ve halogenlerle reaksiyaya girir 2 Nd N2 2 NdN 2Nd 3 Y2 2 NdY3Adi temperaturda xlorid nitrat sulfat tursulari ile reaksiyaya daxil olur Alinan duzlar suda hell olur 180 2000C den yuxari temperaturda havada derhal oksidlesir Qaynar su ile reaksiyaya daxil olur Hidroksidi Nd OH 3 esasi xasselidir qelevilerde hell olmur Nd 3 kationu qirmizi benovseyi renqdedir Tetbiqi RedakteNeodim maqnezium ve aluminium erintileri texnikanin muxtelif sahelerinde isledilir Rengli suselerin hazirlanmasinda benovseyi neodim susesi maqnit oyuncaglarinin alinmasinda istifade olunur Menbe RedakteHimicheskij enciklopedicheski slovar M Sovetskaya enciklopediya 1983 god s 372 Volkov A I Zharskij I M Bolshoj himicheskij spravochnik M 2005 god s 184Istinadlar RedakteNeodim na Webelements Neodim v Populyarnoj biblioteke himicheskih elementov Neodim statya iz himicheskoj enciklopedii Vikianbarda Neodim ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Neodim amp oldid 5206202, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
