Vikipediya azad ensiklopediya Macarıstan tarixiErkən tarixMacarların qədim tarixi Macarıstan işğalından əvvəl Karpat höv

Vikipediya azad ensiklopediya Macaristan tarixiErken tarixMacarlarin qedim tarixi Macaristan isgalindan evvel Karpat hovzesi Roma Pannoniyasi Hun imperiyasiErken orta esrlerGepid kralligi454 567Ostqot kralligi469 553Avarlar567 822Macarlarin Avropaya yurusleri 800 970Macaristan fethi862 895Orta esrlerMacaristan knyazligi895 1000Macaristan kralligi1000 1301Xorvatiya ile sexsi ittifaq1102 1918Qizil bulla1222Monqollarin Macaristana yurusleri1241 1242Macaristan kralligi1301 1526Osmanli muharibeleri1366 1526Erken muasirReformasiya1520Osmanli muharibeleri1526 1699Serqi Macaristan kralligi1526 1570Kral Macaristani1526 1699Osmanli Macaristani1541 1699Transilvaniya knyazligi1570 1711Bockai usyani1604 1606Maqnatlar sui qesdi1664 1671Yuxari Macaristan knyazligi1682 1685Budanin muhasiresi1686Macaristan kralligi1699 1867MuasirRakotsi usyani1703 1711Transilvaniya knyazligi1711 18671825 1848Macaristanda 1848 ci il inqilabi1848 1849Macaristan dovleti1849Avstriya Macaristan1867 1918Muqeddes Stefan tacinin torpaqlari1867 1918Birinci Dunya muharibesi1914 1918Muharibelerarasi dovrde Macaristan1918 1941Macaristan Xalq Respublikasi1918 1919Macaristan Sovet Respublikasi1919Macaristan Respublikasi1919 1920Trianon sulh muqavilesi1920Macaristan kralligi1920 1946Birinci Vyana arbitraji1938Subkarpatya qubernatorlugu1939 1945Ikinci Vyana arbitraji1940Delvidek teftisleri1941Ikinci Dunya muharibesi1941 1945ElaqeliIkinci Macaristan Respublikasi1946 1949Macaristan Xalq Respublikasi1949 19891956 ci il inqilabi1956Kadarizm1956 1989Ucuncu Macaristan Respublikasi1989 2012Macaristan2012MovzularMacar xalqi Macar dili Macaristan kralligi Arpad sulalesi Budapest Macaristan portalibr Kadarizm mac gulyaskommunizmus ve ya soyuducu kommunizm mac fridzsiderkommunizmus Qulyas kommunizmi ve ya Macar erimesi 1956 ci il Macar inqilabindan sonra formalasan ve 1956 1988 ci illerde Macaristanda hokm suren siyasi ideoloji sistem Bu anlayis adini uzun muddet olkeye rehberlik etmis kommunist lider Yanos Kadarin mac Janos Kadar adindan almisdir Kadarizm sosialist rejimin nisbeten yumsaldilmis daha praqmatik ve gundelik heyatin rifahini artirmaga yonelmis formasi kimi taninir Bu dovr tez tez qulyas kommunizmi mac gulyaskommunizmus termini ile de xarakterize olunur Arxa fon span 1956 ci ilde Sovet Ittifaqinin desteyi ile Macaristanda bas vermis inqilab yatirildiqdan sonra Yanos Kadar Sovet rehberliyi terefinden olke rehberi kimi teyin olundu O inqilabin yatirilmasinda istirak etse de daha sonra evvelki repressiv siyasetden ferqli daha balansli ve kompromis yonumlu bir siyaset yurutmeye basladi Bu dovrde Macaristan Serq Bloku olkeleri arasinda nisbeten daha yuksek heyat standartlarina ve medeni azadliqlara sahib oldugu ucun en xosbext kazarma kimi taninirdi Kadarizm marksizm leninizme esaslansa da klassik sovet modelinden ferqli idi O iqtisadiyyatda mueyyen bazar elementlerine sexsi tesebbuse ve daha yuksek heyat seviyyesine imkan verirdi Kadar bu siyaseti Kim isleyirse onun ucun heyat yaxsi olacaq Aki nincs ellenunk az velunk van prinsipi ile esaslandirirdi Bu prinsip muxalifetin genis repressiyasindan imtina edildiyini gosterirdi Tarixi span Yanos Kadar 1956 1988 ci illerde Macaristan Sosialist Fehle Partiyasinin bas katibi Kadarizmin yaranmasi 1956 ci il Macar inqilabi ile birbasa baglidir 1956 ci ilin oktyabrinda Macaristanda sovet yonumlu rejime qarsi genis xalq etirazlari bas verdi Bu inqilab qisa muddete Imre Naqi basciligi ile musteqil ve neytral bir hokumetin formalasmasina sebeb oldu Lakin noyabr ayinda Sovet ordusu Budapesti isgal ederek inqilabi qan icinde yatirdi Inqilab yatirildiqdan sonra Sovet Ittifaqi Yanos Kadari Macaristan Fehle Partiyasinin sonralar Macar Sosialist Fehle Partiyasi rehberi teyin etdi Evvelce xalq arasinda Kadarin imici menfi idi cunki o Imre Naqinin devrilmesinde ve edaminda istirak etmisdi Lakin Kadar oz hakimiyyetini qorumaq ve sabitlik yaratmaq ucun sert repressiyalarla yanasi genis sosial ve iqtisadi islahatlara basladi 1950 ci illerin sonundan etibaren Kadar siyasi mehbuslarin ekseriyyetini azad etdi kollektivlesdirmeni dayandirdi ve kend teserrufatinda kooperativ sisteme kecide basladi 1968 ci ilde Yeni Iqtisadi Mexanizm mac Uj Gazdasagi Mechanizmus adli islahat paketi qebul edildi Bu islahatlar iqtisadiyyatda bazar elementlerini guclendirmeye istehsal ve istehlaki artirmaga yonelmisdi 1970 80 ci illerde Macaristan Sovet blokunda en aciq ve mulayim rejimlerden biri hesab olunurdu Lakin iqtisadi artim esasen xarici borclanma ile temin olunurdu ve bu borclar 1980 ci illerin sonlarinda ciddi bohranlara getirib cixardi SSRI nin zeiflemesi ve Serqi Avropadaki deyisiklikler fonunda Kadarizm tenezzule ugradi 1988 ci ilde Yanos Kadar vezifeden kenarlasdirildi ve 1989 cu ilde Macaristan coxpartiyali sisteme kecid etdi Kadarizmin esas xususiyyeti olan qulyas kommunizmi sosial rifah dovletinin ve mehdud kapitalist mexanizmlerin birlesmesidir Ehalinin rifahi artirilmis istehlak mallarinin bollugu temin edilmis ve senzura nisbeten yumsaldilmisdi Bu siyaset diger Serqi Avropa olkeleri ile muqayisede Macaristanda daha sabit ve nisbeten rahat sosializm modelinin yaranmasina sebeb oldu Istinadlar span ing Hungary Since 1945 Routledge 2018 ISBN 9780367884369 Ch 6 Lifestyles in transition Nyyssonen Heino Salami reconstructed Cahiers du monde russe 47 1 2 1 iyun 2006 153 172 doi 10 4000 monderusse 3793 ISSN 1252 6576 Matveev Yuri V Trubetskaya Olga V Lunin Igor A Matveev Kirill Y Institutional aspect of the Russian economy regional development Problems and Perspectives in Management 16 1 23 mart 2018 381 391 doi 10 21511 ppm 16 1 2018 36 ISSN 1727 7051 Shu Wang The Origins of Goulash Communism 9 dekabr 2020 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Henry Kamm Special to The New York Times June 12 1975 22 aprel 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 aprel 2025 Bence Mezey A legvidamabb barakk Kerekasztal a Kadar rendszer ujra ertekeleserol Ujkor hu macar 25 aprel 2022 27 fevral 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 fevral 2023 Savranskaya Svetlana Blanton Thomas Zubok Vladislav redaktorlar Masterpices of History The Peaceful End of the Cold War in Europe 1989 Central European University Press 2010 seh xxxiii ISBN 978 615 5053 40 5 Benczes Istvan From goulash communism to goulash populism the unwanted legacy of Hungarian reform socialism Post Communist Economies 28 2 26 fevral 2016 146 166 doi 10 1080 14631377 2015 1124557 ISSN 1463 1377 Stearns Peter N Stearns Peter N redaktor Encyclopedia of Social History 21 dekabr 1993 doi 10 4324 9780203306352 ISBN 9780203306352 Merriman Nicholas John born 6 June 1960 Director Manchester Museum University of Manchester since 2006 Who s Who Oxford University Press 1 dekabr 2007 doi 10 1093 ww 9780199540884 013 245150 Guha Martin International Encyclopedia of the Social Sciences 2nd edition Editor in Chief William A Darity Detroit Thomson Gale 2008 9 vols 978 0 02 865965 7 1 080 Also available as an e book 978 0 02 866117 9 Reference Reviews 22 7 19 sentyabr 2008 17 19 doi 10 1108 09504120810905060 ISSN 0950 4125 Stokes Gale redaktorFrom Stalinism to Pluralism A Documentary History of Eastern Europe Since 1945 Oxford 1996 81 93 Xarici kecidler span Article on economic history of Hungary including goulash communism Arxivlesdirilib 2014 12 07 at the Wayback Machine Discussion of goulash communism and its aftermath Arxivlesdirilib 2016 04 29 at the Wayback Machine Kateqoriya Macaristan tarixiGizli kateqoriyalar Vikipediya Dil kecidi sablonu istifade edilmis sehifelerVikipediya Xarici kecidler sablonu bosdur