Afrika, Karib və Sakit okean Dövlətlərinin Təşkilatı
Avqust 12, 2021
Afrika, Karib və Sakit Okean Dövlətlərinin Təşkilatı, qıs. AKS ölkələri (ing.African, Caribbean and Pacific Group of States, ACP countries) — günümüzdə əksəriyyəti əvvəllər Fransa və Böyük Britaniya müstəmləkələri olan 79 ölkəni (Afrikada 48, Karib dənizində 16 və Sakit okeanda 15) birləşdirən beynəlxalq təşkilat.
Afrika, Karib və Sakit okean Dövlətlərinin Təşkilatı OACPS, ACP
ing.African, Caribbean and Pacific Group of States
Təşkilatın qurucu sənədi, əsasən iqtisadi sahədə birgə işlərə dair əsas razılaşmaları özündə cəmləşdirən 1975-ci il tarixli Corctaun sazişidir.
Təşkilatın əsas hədəfləri iştirakçı ölkələrin iqtisadi inkişafı, dünya iqtisadiyyatına inteqrasiya, eləcə də "yeni, ədalətli və ədalətli dünya ictimai düzəninin" qurulmasıdır. Əvvəldən əsas məqsəd AKP ölkələri ilə AB arasında iqtisadi əlaqələrin koordinasiyası idi
Son illərdə iştirakçı ölkələr ÜTT çərçivəsində bir sıra tədbirlər keçirərək diqqətlərini Aİ ölkələrindən dünya birliyinə yönəldiblər.
Yaranma tarixi
Avropa Birliyinin quruluşu dövründə, Avropadan kənarda keçmiş müstəmləkələri olan Avropa ölkələri onlarla xüsusi münasibətlərini qorumağa çalışdılar. Beləliklə, asılı ərazilərlə "birləşmə" fikri ortaya çıxdı, bu da onlara ticarət güzəştləri vermək və inkişafa kömək etmək demək idi. Bu fikir 1963 və 1969-cu illərdə Yaoundedə imzalanan I və II Konvensiyalarda rəsmiləşdirildi. Afrika Dövlətləri Birliyi (əsasən keçmiş Fransız və Belçika koloniyaları) ilə AB arasında.
Sonra bu konvensiyalar 1975-2000-ci illər arasında qüvvədə olan Lome Konvensiyaları ilə əvəz olundu. Avropa Birliyinin AKS ölkələri ilə əlaqələrini əhatə etdilər. Bunlardan birincisi 1975-ci ildə Toqonun (Qərbi Afrika) paytaxtı Lome şəhərində 9 Qərbi Avropa ölkəsi və 46 AKS inkişaf etməkdə olan ölkə tərəfindən imzalanmışdır. 1989-cu ilin dekabrında keçirilən IV Lome Konvensiyası 12 AB ölkəsi və 70 AKS ölkəsi tərəfindən imzalanmışdır. 1995-ci ilin noyabrında, AB tərəfindən 15 ölkə tərəfindən imzalanmış Mauritius adasında yenilənmiş IV Lome Konvensiyası imzalanmışdır.
Əgər 1970-ci illərin ortalarına qədər Qərbi Avropa əsasən yalnız Qərbi Afrikanın frankofon ölkələri ilə əlaqələri rəhbər tuturdusa, sonrakı onilliklərdə AB-nin genişlənməsi ilə əlaqədar olaraq, Avropa xarici siyasəti bir çox istiqamətdə inkişaf etməyə başladı və demək olar ki, bütün inkişaf etməkdə olan dünyanı əhatə etdi.
I və II Lome konvensiyaları əsasən AKS ölkələrinin sənaye inkişafını təşviq etmək, III — ərzaq təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədi daşıyırdı. 1991-ci ilin sentyabrında qüvvəyə minən IV Lome Konvensiyası on ildir qüvvədə idi. Uzunmüddətli inkişafa, xüsusən də özəl investisiyalara, kiçik müəssisələrə, demokratiyanı və insan haqlarına hörməti təşviq etməyə və ada xalqlarının inkişafına diqqət yetirdi. IV Lome Konvensiyası AB-nin ən böyük xarici büdcəsi idi — ildə 2 milyard avrodan çox.
AKS dövlətlərinə yardım üçün əsas vasitə Avropa İnkişaf Fondu (AİF) olmuşdur. AİF layihələri beş əsas sahədə həyata keçirilmişdir: hər hansı bir mineralın ixracından asılı olan ölkələr üçün STABEX və SYSMIN ixracatından əldə olunan gəlirin sabitləşdirilməsi; fəlakətlərin nəticələrinin aradan qaldırılmasına kömək; qaçqınlara yardım; iqtisadiyyatdakı struktur dəyişikliklərinə kömək.
20 noyabr 1996-cı ildə Lome konvensiyalarının 25-ci ildönümünün nəticələrinə yekun vuraraq "Yaşıl Kitab" adlanan kitab nəşr olundu. 23 iyun 2000-ci ildə Benin paytaxtı Kotonuda keçirilən 25-ci AKS-AB nazirlər iclasında, AB ilə AKS ölkələri arasında tərəflər arasında növbəti 20 il üçün əməkdaşlıq prinsiplərini müəyyənləşdirən yeni bir tərəfdaşlıq müqaviləsi imzalandı. Müqaviləyə "Cotonou Anlaşması" adı verildi. Sənəd təkcə AB-nin 15 dövləti və 71 AKS ölkəsi nümayəndələri tərəfindən deyil, həmçinin 6 Sakit okean ada dövlətinin - Kuk adaları, Nauru Respublikası, Palau Respublikası, Marşal Adaları Respublikası, Niue, habelə müqavilədə iştirak etməyə dəvət olunan Mikroneziya Federativ Ştatları yeni üzv olaraq tərəfindən imzalanmışdır. AKS qrupundakı 78 ölkədən yalnız Kuba Kotonu müqaviləsini imzalamamışdır.
1 aprel 2003-cü ildə Cotonou müqaviləsi qüvvəyə mindi. AKS ölkələri yeni çoxqütblü dünyada AB-nin xarici siyasətinin prioritet sahələrindən biri olaraq qalır. Afrikada AB, Qərbi Afrika İqtisadi və Valyuta Birliyi, Cənubi Afrika İnkişaf Birliyi, Qərbi Afrika Ölkələrinin İqtisadi Birliyi və Şərqi Afrika Birliyi ilə əməkdaşlığı davam etdirmək niyyətindədir. AB Afrika Birliyi ilə dialoq aparır. Ümumiyyətlə, Avropa Birliyinin inkişaf etməkdə olan ölkələrə qarşı siyasətində hal-hazırda şərti olaraq 4 kateqoriyaya bölmək mümkün olan əhəmiyyətli dəyişikliklər baş verir:
xarici yardım rəhbərliyinin köklü bir şəkildə yenidən nəzərdən keçirilməsi, yardım proqramlarının koordinasiyasının və effektiv icrasının gücləndirilməsinə xüsusi diqqət yetirilir. Bu məqsədlər üçün 2001-ci ilin yanvarında xüsusi bir qurum - Avropa Birliyinin bütün xarici yardım və yardım proqramlarını koordinasiya edən EuropeAid Əməkdaşlıq Ofisi yaradıldı;
Dünya Bankı və Beynəlxalq Valyuta Fondu kimi digər beynəlxalq donorların layihələrinə bənzəyən, yəni siyasi dialoq, idarəetmə və davamlı inkişafa yönəlmiş AB yardım proqramlarının yenidən istiqamətləndirilməsi;
Avropa Birliyinin inkişaf siyasətinin ÜTT qaydalarına uyğunlaşdırılması üçün səylər;
kasıb ölkələrə bazar açmaq üçün yeni bir strategiya: 2000-ci ilin sentyabrında Avropa Komissiyası, 48 kasıb ölkəyə 2005-ci ilə qədər Avropa bazarına rüsumsuz giriş təklif etdi. "Silahlardan Sonra Hər şey" adlanan bu təşəbbüs 2001-ci ildə başladı.
Bu günə qədər AKS qrupuna 78 əyalət daxildir, 38 AKS ölkəsi BMT-nin dünyanın ən az inkişaf etmiş 48 ölkəsi siyahısına daxil edilmişdir. 78 AKS ölkəsindən yalnız Liberiya və Efiopiya keçmiş AB üzvü dövlət müstəmləkələri deyil. Avropa ölkələrinin bütün keçmiş müstəmləkələri AKS qrupuna daxil deyildir (məsələn, Hindistan və Pakistanın keçmiş İngilis koloniyaları). Lome Konvensiyasının tam iştirakçısı olmayan Cənubi Afrikanın, Avropa Birliyi ilə ayrıca bir müqaviləsi var.
Karib dənizi ölkələri nisbətən çiçəklənən ölkələrin köklü bir jeopolitik qrupudur. Karib ölkələri qrupunun xüsusiyyəti coğrafi yaxınlıqlarında və ABŞ-a iqtisadi cəhətdən asılı olmalarındadir. Bu ölkələrin hamısı Qərbi Yarımkürədə inteqrasiya prosesi çərçivəsində inkişaf edən 1995 -ci ildə yaradılan Karib Dövlətləri Birliyinin (KDB) üzvləridir.
Səkkiz Sakit okean ölkəsi AKS ölkələrinin ən müxtəlif qrupudur. Ən böyük ölkə 5 milyon əhalisi olan Papua-Yeni Qvineyadır ki, bu da bu qrupdakı bütün ölkələrin əhalisinin 70% -ni təşkil edir. Ada dövlətləri olan bu ölkələrin iqtisadi potensialları azdır və ixracat ticarətinə yönəldilmişdir. Papua-Yeni Qvineya, 1989-cu ildən bəri Asiya-Sakit Okean İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının üzvüdür. Bölgədəki digər dövlətlər, Avstraliya və Yeni Zelandiyanın dəstəyi ilə, tədricən Asiya dünya iqtisadi mərkəzinə diqqət yetirirlər.
İdarəetmə
AKS dövlətləri mərkəzi Brüsseldə (Belçika) yerləşən bir baş katiblik tərəfindən idarə olunur. Digər bir nümayəndəlik Cenevrədə (İsveçrə) açılmışdır.
AKS-nin əsas orqanları bunlardır:
AKS Nazirlər Şurası;
AKS Səfirlər Komitəsi;
AKS Parlament Assambleyası;
IV Lome Konvensiyasında iştirak edən hər ölkədən bir seçilmiş nümayəndə və bərabər sayda Avropa Parlamenti üzvündən ibarət AKS-AB Birgə Məclisi. İldə iki dəfə toplanan bir məsləhət orqanıdır;
AKS-AB Nazirlər Şurası, AB və AKS ölkələrindən nazirlərin yanında Komissiyanın qərar qəbul etmə nümayəndəsini də əhatə edir.
Bütün AB üzv dövlətlərinin Daimi Nümayəndələrindən, Avropa Komissiyası təmsilçisindən və AKS Dövlətlərinin AB-dəki Misir rəhbərlərindən ibarət olan və icra və idarəetmə funksiyalarını yerinə yetirən AKS-AB Səfirlər Komitəsi;
Sahibkarlığın İnkişafı Mərkəzi;
Kənd təsərrüfatı və əkinçilik üçün texniki mərkəz.
Papua-Yeni Qvineyalı Con Kaputin 2005-ci ildə AKS ölkələrinin baş katibi təyin edildi.
afrika, karib, sakit, okean, dövlətlərinin, təşkilatı, afrika, karib, sakit, okean, dövlətlərinin, təşkilatı, qıs, ölkələri, african, caribbean, pacific, group, states, countries, günümüzdə, əksəriyyəti, əvvəllər, fransa, böyük, britaniya, müstəmləkələri, olan. Afrika Karib ve Sakit Okean Dovletlerinin Teskilati qis AKS olkeleri ing African Caribbean and Pacific Group of States ACP countries gunumuzde ekseriyyeti evveller Fransa ve Boyuk Britaniya mustemlekeleri olan 79 olkeni Afrikada 48 Karib denizinde 16 ve Sakit okeanda 15 birlesdiren beynelxalq teskilat Afrika Karib ve Sakit okean Dovletlerinin TeskilatiOACPS ACP 1 ing African Caribbean and Pacific Group of StatesNovu Beynelxalq teskilatYaranma tarixi 6 iyun 1975Resmi dili ingilisce fransizcaMerkezi BrusselUzvleri 79 dovletacp int Vikianbarda elaqeli mediafayllarTeskilatin qurucu senedi esasen iqtisadi sahede birge islere dair esas razilasmalari ozunde cemlesdiren 1975 ci il tarixli Corctaun sazisidir Teskilatin esas hedefleri istirakci olkelerin iqtisadi inkisafi dunya iqtisadiyyatina inteqrasiya elece de yeni edaletli ve edaletli dunya ictimai duzeninin qurulmasidir Evvelden esas meqsed AKP olkeleri ile AB arasinda iqtisadi elaqelerin koordinasiyasi idiSon illerde istirakci olkeler UTT cercivesinde bir sira tedbirler kecirerek diqqetlerini AI olkelerinden dunya birliyine yoneldibler Mundericat 1 Yaranma tarixi 2 AKS dovletlesi 2 1 Afrika 2 2 Karib denizi 2 3 Sakit okean regionu 3 Idareetme 3 1 En az inkisaf etmis AKS olkeleri 3 2 AKS ada dovletleri 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerYaranma tarixi RedakteAvropa Birliyinin qurulusu dovrunde Avropadan kenarda kecmis mustemlekeleri olan Avropa olkeleri onlarla xususi munasibetlerini qorumaga calisdilar Belelikle asili erazilerle birlesme fikri ortaya cixdi bu da onlara ticaret guzestleri vermek ve inkisafa komek etmek demek idi Bu fikir 1963 ve 1969 cu illerde Yaoundede imzalanan I ve II Konvensiyalarda resmilesdirildi Afrika Dovletleri Birliyi esasen kecmis Fransiz ve Belcika koloniyalari ile AB arasinda Sonra bu konvensiyalar 1975 2000 ci iller arasinda quvvede olan Lome Konvensiyalari ile evez olundu Avropa Birliyinin AKS olkeleri ile elaqelerini ehate etdiler Bunlardan birincisi 1975 ci ilde Toqonun Qerbi Afrika paytaxti Lome seherinde 9 Qerbi Avropa olkesi ve 46 AKS inkisaf etmekde olan olke terefinden imzalanmisdir 1989 cu ilin dekabrinda kecirilen IV Lome Konvensiyasi 12 AB olkesi ve 70 AKS olkesi terefinden imzalanmisdir 1995 ci ilin noyabrinda AB terefinden 15 olke terefinden imzalanmis Mauritius adasinda yenilenmis IV Lome Konvensiyasi imzalanmisdir Eger 1970 ci illerin ortalarina qeder Qerbi Avropa esasen yalniz Qerbi Afrikanin frankofon olkeleri ile elaqeleri rehber tuturdusa sonraki onilliklerde AB nin genislenmesi ile elaqedar olaraq Avropa xarici siyaseti bir cox istiqametde inkisaf etmeye basladi ve demek olar ki butun inkisaf etmekde olan dunyani ehate etdi I ve II Lome konvensiyalari esasen AKS olkelerinin senaye inkisafini tesviq etmek III erzaq tehlukesizliyini temin etmek meqsedi dasiyirdi 1991 ci ilin sentyabrinda quvveye minen IV Lome Konvensiyasi on ildir quvvede idi Uzunmuddetli inkisafa xususen de ozel investisiyalara kicik muessiselere demokratiyani ve insan haqlarina hormeti tesviq etmeye ve ada xalqlarinin inkisafina diqqet yetirdi IV Lome Konvensiyasi AB nin en boyuk xarici budcesi idi ilde 2 milyard avrodan cox AKS dovletlerine yardim ucun esas vasite Avropa Inkisaf Fondu AIF olmusdur AIF layiheleri bes esas sahede heyata kecirilmisdir her hansi bir mineralin ixracindan asili olan olkeler ucun STABEX ve SYSMIN ixracatindan elde olunan gelirin sabitlesdirilmesi felaketlerin neticelerinin aradan qaldirilmasina komek qacqinlara yardim iqtisadiyyatdaki struktur deyisikliklerine komek 20 noyabr 1996 ci ilde Lome konvensiyalarinin 25 ci ildonumunun neticelerine yekun vuraraq Yasil Kitab adlanan kitab nesr olundu 23 iyun 2000 ci ilde Benin paytaxti Kotonuda kecirilen 25 ci AKS AB nazirler iclasinda AB ile AKS olkeleri arasinda terefler arasinda novbeti 20 il ucun emekdasliq prinsiplerini mueyyenlesdiren yeni bir terefdasliq muqavilesi imzalandi Muqavileye Cotonou Anlasmasi adi verildi Sened tekce AB nin 15 dovleti ve 71 AKS olkesi numayendeleri terefinden deyil hemcinin 6 Sakit okean ada dovletinin Kuk adalari Nauru Respublikasi Palau Respublikasi Marsal Adalari Respublikasi Niue habele muqavilede istirak etmeye devet olunan Mikroneziya Federativ Statlari yeni uzv olaraq terefinden imzalanmisdir AKS qrupundaki 78 olkeden yalniz Kuba Kotonu muqavilesini imzalamamisdir 1 aprel 2003 cu ilde Cotonou muqavilesi quvveye mindi AKS olkeleri yeni coxqutblu dunyada AB nin xarici siyasetinin prioritet sahelerinden biri olaraq qalir Afrikada AB Qerbi Afrika Iqtisadi ve Valyuta Birliyi Cenubi Afrika Inkisaf Birliyi Qerbi Afrika Olkelerinin Iqtisadi Birliyi ve Serqi Afrika Birliyi ile emekdasligi davam etdirmek niyyetindedir AB Afrika Birliyi ile dialoq aparir Umumiyyetle Avropa Birliyinin inkisaf etmekde olan olkelere qarsi siyasetinde hal hazirda serti olaraq 4 kateqoriyaya bolmek mumkun olan ehemiyyetli deyisiklikler bas verir xarici yardim rehberliyinin koklu bir sekilde yeniden nezerden kecirilmesi yardim proqramlarinin koordinasiyasinin ve effektiv icrasinin guclendirilmesine xususi diqqet yetirilir Bu meqsedler ucun 2001 ci ilin yanvarinda xususi bir qurum Avropa Birliyinin butun xarici yardim ve yardim proqramlarini koordinasiya eden EuropeAid Emekdasliq Ofisi yaradildi Dunya Banki ve Beynelxalq Valyuta Fondu kimi diger beynelxalq donorlarin layihelerine benzeyen yeni siyasi dialoq idareetme ve davamli inkisafa yonelmis AB yardim proqramlarinin yeniden istiqametlendirilmesi Avropa Birliyinin inkisaf siyasetinin UTT qaydalarina uygunlasdirilmasi ucun seyler kasib olkelere bazar acmaq ucun yeni bir strategiya 2000 ci ilin sentyabrinda Avropa Komissiyasi 48 kasib olkeye 2005 ci ile qeder Avropa bazarina rusumsuz giris teklif etdi Silahlardan Sonra Her sey adlanan bu tesebbus 2001 ci ilde basladi Bu gune qeder AKS qrupuna 78 eyalet daxildir 38 AKS olkesi BMT nin dunyanin en az inkisaf etmis 48 olkesi siyahisina daxil edilmisdir 78 AKS olkesinden yalniz Liberiya ve Efiopiya kecmis AB uzvu dovlet mustemlekeleri deyil Avropa olkelerinin butun kecmis mustemlekeleri AKS qrupuna daxil deyildir meselen Hindistan ve Pakistanin kecmis Ingilis koloniyalari Lome Konvensiyasinin tam istirakcisi olmayan Cenubi Afrikanin Avropa Birliyi ile ayrica bir muqavilesi var AKS dovletlesi RedakteAfrika Redakte Anqola Ekvatorial Qvineya Efiopiya Benin Botsvana Burkina Faso Burundi Cibuti Kot d Ivuar Eritreya Qabon Qambiya Qana Qvineya Qvineya Bisau Kamerun Kabo Verde Keniya Komor adalari KDR Konqo Respublikasi Lesoto Liberiya Madaqaskar Malavi Mali Mavritaniya Mavriki Mozambik Namibiya Niger Nigeriya Ruanda Zambiya Seneqal San Tome ve Prinsipi Seysel adalari Syerra Leone Zimbabve Somali CAR Sudan Esvatini Tanzaniya Toqo Cad Uqanda MARKarib denizi Redakte Antiqua ve Barbuda Baham adalari Barbados Beliz Dominika Dominikan Respublikasi Qrenada Qayana Haiti Yamayka Kuba Sent Kits ve Nevis Sent Lusiya Sent Vinsent ve Qrenadin Surinam Trinidad ve TobaqoKarib denizi olkeleri nisbeten ciceklenen olkelerin koklu bir jeopolitik qrupudur Karib olkeleri qrupunun xususiyyeti cografi yaxinliqlarinda ve ABS a iqtisadi cehetden asili olmalarindadir Bu olkelerin hamisi Qerbi Yarimkurede inteqrasiya prosesi cercivesinde inkisaf eden 1995 ci ilde yaradilan Karib Dovletleri Birliyinin KDB uzvleridir Sakit okean regionu Redakte Kuk adalari Fici Kiribati Marsall adalari Mikroneziya Nauru Niue Serqi Timor Palau Papua Yeni Qvineya Solomon adalari Samoa Tonqa Tuvalu VanuatuSekkiz Sakit okean olkesi AKS olkelerinin en muxtelif qrupudur En boyuk olke 5 milyon ehalisi olan Papua Yeni Qvineyadir ki bu da bu qrupdaki butun olkelerin ehalisinin 70 ni teskil edir Ada dovletleri olan bu olkelerin iqtisadi potensiallari azdir ve ixracat ticaretine yoneldilmisdir Papua Yeni Qvineya 1989 cu ilden beri Asiya Sakit Okean Iqtisadi Emekdasliq Teskilatinin uzvudur Bolgedeki diger dovletler Avstraliya ve Yeni Zelandiyanin desteyi ile tedricen Asiya dunya iqtisadi merkezine diqqet yetirirler Idareetme RedakteAKS dovletleri merkezi Brusselde Belcika yerlesen bir bas katiblik terefinden idare olunur Diger bir numayendelik Cenevrede Isvecre acilmisdir AKS nin esas orqanlari bunlardir AKS Nazirler Surasi AKS Sefirler Komitesi AKS Parlament Assambleyasi IV Lome Konvensiyasinda istirak eden her olkeden bir secilmis numayende ve beraber sayda Avropa Parlamenti uzvunden ibaret AKS AB Birge Meclisi Ilde iki defe toplanan bir meslehet orqanidir AKS AB Nazirler Surasi AB ve AKS olkelerinden nazirlerin yaninda Komissiyanin qerar qebul etme numayendesini de ehate edir Butun AB uzv dovletlerinin Daimi Numayendelerinden Avropa Komissiyasi temsilcisinden ve AKS Dovletlerinin AB deki Misir rehberlerinden ibaret olan ve icra ve idareetme funksiyalarini yerine yetiren AKS AB Sefirler Komitesi Sahibkarligin Inkisafi Merkezi Kend teserrufati ve ekincilik ucun texniki merkez Papua Yeni Qvineyali Con Kaputin 2005 ci ilde AKS olkelerinin bas katibi teyin edildi En az inkisaf etmis AKS olkeleri Redakte Anqola Benin Burkina Faso Burundi MAR Cad Komor adalari KDR Cibuti Ekvatorial Qvineya Eritreya Efiopiya Qambiya Qvineya Qvineya Bisau Haiti Lesoto Liberiya Madaqaskar Malavi Mali Mavritaniya Mozambik Niger Ruanda San Tome ve Prinsipi Syerra Leone Somali Sudan Serqi Timor Tanzaniya Toqo Uqanda ZambiyaAKS ada dovletleri Redakte Kuk adalari Fici Kiribati Marsall adalari Mikroneziya Nauru Niue Serqi Timor Palau Papua Yeni Qvineya Solomon adalari Samoa Tonqa Tuvalu Vanuatu Antiqua ve Barbuda Baham adalari Barbados Sent Lusiya Dominika Dominikan Respublikasi Qrenada Qayana Haiti Yamayka Kuba Sent Kits ve Nevis Sent Vinsent ve Qrenadin Trinidad ve Tobaqo Kabo Verde Komor adalari Madaqaskar Mavriki San Tome ve Prinsipi Seysel adalariIstinadlar Redakte 1 2 https www eib org en infocentre glossary index htmXarici kecidler RedakteTeskilatin resmi sayti ing fr AKS AI Birge Meclis veb sayti ing fr African Voices About EC Aid to Africa ing The Courier The Magazine of Africa Caribbean Pacific and European Union cooperation and relations ing fr Website on EU cooperation for ACP countries ing Menbe https az wikipedia org w index php title Afrika Karib ve Sakit okean Dovletlerinin Teskilati amp oldid 5792215, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
