Trinidad və Tobaqo
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. |
Trinidad və Tobaqo — Karib hövzəsində yerləşən, Trinidad və Tobaqo adlı iki fərqli adadan ibarət olan bir ölkə.
Trinidad və Tobaqo Respublikası Republic of Trinidad and Tobago Trinidad və Tobaqo | |
---|---|
Şüarı: «Together we aspire, together we achieve » (isp. «Biz birlikdə talib edirik, birlikdə nail olarıq») | |
Himni: Forged From the Love of Liberty | |
Paytaxtı | Port of Spein |
Ən böyük şəhəri | Çaquanas |
Rəsmi dilləri | İngilis dili |
İdarəetmə forması | Parlament respublikası |
• Prezident | Entoni Karmona [ 18.III.2013 ] |
• Baş nazir | Kamla Persad-Bissessar [ 26.V.2010 ] |
Tarixi | |
• Yaranması | 1 avqust 1976 |
Ərazisi | |
• Ümumi | 5131 (171-ci yer) |
Əhalisi | |
• 2015 təxmini | 1 240 min (152-ci yer) |
• Sıxlıq | 241/km2 (624.2/kv. mil) |
ÜDM (AQP) | 2014 təxmini |
• Ümumi | 42 200 millyon (111-ci) |
• Adam başına | 31 300 (54-cü) |
Valyutası | Trinidad və Tobaqo dolları (TTD) |
Telefon kodu | 1-868 |
İnternet domeni | .tt |
Tarixi
Ölkə İngiltərədən 31 avqust 1962-ci ildə müstəqilliyini elan etmişdir. Konstitusiya isə bu istiqamətdə 1 avqust 1976-ci ildə qəbul edilmişdir.
Coğrafiyası
Ölkə Karib adaları, Karib dənizi və Şimal Atlantik Okeanı arasında adalar, Venesuelaın şimal-şərqində yerləşir. Koordinat olaraq 11 00 Şimal paraleli, 61 00 Qərb meridianında yerləşən ölkə xəritədə Orta Amerika və Karib adaları içində görsənir. Ölkənin hər iki adasının cəmi sahəsi 5.128 km²dir.
Ölkə heç bir başqa ölkə ilə quru qonşusu olmadığından, quru sərhədləri 0 km olaraq qəbul edilməkdədir. Ancaq sahil xətti 362 km-dir. Ancaq qabarma-çəkilmələr nəticəsində bu azalıb çoxala bilər. Bölgədə tropik iqlim hakimdir. Ərazi quruluşu düzənlik və dağlardan ibarətdir. Ölkədəki ən yüksək nöqtə 940 m ilə "Əl Cerro deş Aripo"dur.
Trinidad və Tobaqonun başlıca qaynaqları neft, təbii qaz və asfaltdır. Ərazinin %15-i əkinçiliyə uyğundur və %2-ində otlaqlar təşkil etməkdədir. Ölkənin %46-i meşəlikdir. Ölkənin 220 km²'si sulana bilir.
Əhali
Ölkənin əhalisi, 2001 məlumatlarına görə 1.169.682 qədərdir. Əhali artım nisbəti isə %0,51-dir. Ölkədə doğulan hər 1.000 uşaqdan 24,98i ölməkdədir. Həyat müddəti isə təxminən 68,27 il qədərdir. Bu nisbət kişilərdə 65,74 il, qadınlarda 70,92 il qədərdir. Ölkədə təxminən 1 qadına 1,81 uşaq düşməkdədir. Ölkədə QIDS xəstəsi təxminən 7.800 adam var.
Ölkədə əhalinin etnik tərkibi aşağıdakı kimidir;
- Zənci %39,5
- Şərq Hindistan %40,3
- Mələz %18,4
- Ağ %0,6
- Asiyalı və digər %1,2
Ölkədəki din dəyişəndir. Əhalinin %29,4-ü Roma Katoliki, %23,8-i Hindi, %10,9-u Anqlikan, %5,8-i Müsəlman, %3,4-ü Presbyterian, %26,7-i digər dinlərə mənsubdur. Rəsmi dil İngilis dili dir. Ayrıca Hind dili, Fransız dili, İspan dili və Çin dilidə danışılmaqdadır. Ölkənin oxucu yazar nisbəti %97,9-dur. Bu nisbət kişilərdə %98,8, qadınlarda %97-dir.
İqtisadiyyatı
Pul vahidi Trinidad və Tobaqo dollarıdır.
Ölkənin satınalma gücü paritesi 11,2 milyard $, real böyümə %5 ətrafındadır. Ölkədəki fəaliyyət sektorları 2% kənt təsərrüfatına, 44% sənaye, 54% isə xidmət sahəsinə aiddir. Ölkədəki inflyasiya nisbəti %3,2dir. İş qüvvəsinin 558.700 olduğu ölkədə, eyni məzmunda işsizlik nisbəti % 12,8dir. Sənaye, neft, kimyasallar, turizm, qida maddələri, sement, içki, tekstil kimi alt budaqlara ayrılmaqdadır. Sənayenin böyümə nisbəti %3,8 qədərdir.
1999 məlumatlarına görə ölkədə elektrik istehsalı 4,9 milyard kWh; buna qarşılıq elektrik istehlakı 4,557 milyard kWh qədərdir. Əkinçilik və heyvandarlıqda ən çox seçilən məhsullar kakao, şəkər qamışı, düyü, sitrus meyvələri, qəhvə, tərəvəz və hin hayvanlarıdır.
İxracat
Ölkədə 3,2 milyard $'lık bir ixracat payı var. İxrac edilən məhsulların başında neft və neft məhsulları, kimyəvilər, polad məhsulları, gübrələr, şəkər, kakao, qəhvə, sitrus meyvələri, çiçək gəlməkdədir. Ən çox ixracat edilən ölkələr aşağıdakı kimidir:
- ABŞ %39,3
- Caricom (Kariblər Birliyi və Ortaq Bazarı) ölkələri %26,1
- Latın Amerikası %9,5, AB % 5,7
İtxalat
Ölkənin idxalat payı isə 3 milyard $'dır. Ən çox alınan məhsullar, maşın, nəqliyyat vasitəsi vasitələri, sənaye malları, qida və canlı heyvanlardır. Ölkənin mal al/götürdüyü ölkələr aşağıdakı kimidir:
- ABŞ %39,8
- Venezüella %11,9
- AB %11
- Caricom (Kariblər Birliyi və Ortaq Bazarı) %4,8 (1999)
İKT
Ölkədə 243.000 ətrafında telefon xətti var. Ölkənin telefon kodu isə 1868dir. Ölkədə AM 2, FM 12 və qısa dalğa 0 nəşrləriylə radio sistemi var. Ölkədə 1997 etibarilə 4 ədəd/adət nəşr edən televiziya mövcuddur. Ölkədəki inetrnet alan/sahə kodu .ttdır. Ayrıca 2000 etibariylə 17 ədəd internet təmin edicisinə malikdir. 2000 etibarıya 30.000 internet istifadəçisi mövcuddur.
Nəqliyyat
Ölkədə 8.320 km quru yolu şəbəkəs(n)i var. Ölkədə hər hansı bir kanal yoxdur. Ölkədə xam neft daşıyan 1.032 km; neft məhsulları daşıyan 19 km və təbii qaz daşıyan 904 km boru xətti mövcuddur. Ölkədə "Pointe-a-Pierre", "Point Fortin", "Point Lisas", "Port-of-Spain", "Scarborough" və "Tembladora" limanları mövcuddur. Ölkədə 6 havalımanı var.
Rəhbərlik
Ölkənin rəsmi adı; "Trinidad və Tobaqo Respublikası"dır. Amma istifadə edilən adı "Trinidad və Tobaqo"dur. Rəhbərliyi parlamentar demokratiya olsa da ABŞ-ın müstəmləkəsidir. Port-of-Spainin paytaxt olduğu ölkədə 8 bölgə, 3 bələdiyyə və 1 səmt tapılar. Bunlar:
- Arimə
- Caroni
- Mayaro
- Nariva
- Port-of-Spain
- Saint Andrew
- Saint David
- Saint Corc
- Saint Patrick
- San Fernando
- Tobaqo
- Victoria
Xarici keçidlər
- ILGA 2007-02-05 at the Wayback Machine