Qvineya Respublikası - Qərbi Afrikada dövlət. Şimalda Seneqal, şimalda Seneqal, şimal və şimal-şərqdə Mali, şərqdə Kot-d-İvuar, cənubda Liberiya, cənub-qərbdə Syerra-Leona, şimal-qərbdə Qvineya-Bisau dövlətləri ilə həmsərhəddir. Qərbdə Qvineya sahillərini Atlantik okeanın suları yuyur.
Qvineyanın qədim tarixi öyrənilməmişdir. Mülahizələrə görə Qvineya sahilləri Finikiya dənizçiləri tərəfindən qeydə alınmışdır. Orta əsrlərdə müasir Qvineya ərazisinin bir hissəsi VIII-IX əsrlərdə mövcud olmuş Qana, XIII-XV əsrlərdə mövcud olmuş Mali imperiyalarının tərkibinə daxil olmuşdur. Həmin dövrlərdə Qvineya ərazisində müxtəlif tayfalar, o cümlədən çoxsaylı mandinka, dyalonke, susu tayfaları tərəfindən məskunlaşmışlar.
XVI əsrdə Futa-Callon düzənliyində köçəri maldar tayfalarından olan fulbelər tərəfindən məskunlaşdırıldı. 1720-ci illərdə islam dinini qəbul edən fulbelərin yuxarı təbəsi dyalonkelərə və bütpərəst fulbelərə qarşı müharibəyə başladılar. Bu müharibə 1770-ci illərin sonlarında başa çatdı, nəticədə fulbelərin erkən dövləti olan Futa-Callon dövləti yarandı.
XIX əsrdə fransızlar Qvineyaya soxuldular. Onlar yerli sakinlərlə ticarət münasibətlərini təşkil etməyə cəhd göstərsələr də, bu Avropa tacirlərinin məhv edilməsi ilə nəticələndi. Fransa 1865-ci ildən tacirləri müdafiə etmək üçün Qvineyanın cənubunda liman tikməyə və burada öz mövqelərini möhkəmləndirməyə başladılar. Fransızlar yerli tayfaların başçıları ilə hücum etməmək haqqında müqavilə bağlamağa çalışırdilar.
Müstəmləkə dövrü
1897-ci ildə Fransa Futa-Callon hökuməti ilə protektoratlıq haqqında müqavilə imzalandı. 1898-1904-cü illərdə təxminən müasir Qvineya ərazisində fransız müstəmləkəsi olan River dyu Syud mövcud olmuşdur. 1904-cü ildə Fransa Qvineyası fransız Qərbi Afrika federasiyasının tərkibinə daxil oldu. Birinci dünya müharibəsindən sonra fransızlar Qvineyada banan, ananas, kofe plantasiyaları yaratmağa başladılar, lakin burada plantasiya təsərrüfatı geniş inkişaf etmədi. Qvineyada sənaye zəif inkişaf edirdi, yalnız ikinci dünya müharibəsindən sonra burada ilk dağ-mədən sğnayesi üzrə müəssisələr yaradıldı.
Əhalisi
Qvineya Respublikasında əhalinin sayı 10,6 mln. nəfərdir (2014). Əhalinin illik artımı 2,6 %-dir. Orta ömür müddəti kişilər arasında 56 il, qadınlar arasında 59 ildir. Əhalinin etnik tərkibi: fulbelər-40 %, mandinkalar-30 %, susular-20 %, digərləri-19 %-dir. Əhalinin 85 %-i islam dininin sünni məzhəbinə, 8 %-ə yaxını xristian (Onların əksəriyyəti katolikdir) dininə, 7 %-ə yaxını aborigen ayinlərinə etiqad edir. Ənali arasında yevangelistlər, plimut qardaşları ayinlərinə etiqad edənlər də vardır. Əhalinin savadlılığı kişilər arasında 42 %, qadınlar arasında 18 %-dir (2003). Şəhər əhalisi -34%-dir.(2008).
Qvineya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 12, 2021
qvineya, respublikası, qərbi, afrikada, dövlət, şimalda, seneqal, şimalda, seneqal, şimal, şimal, şərqdə, mali, şərqdə, ivuar, cənubda, liberiya, cənub, qərbdə, syerra, leona, şimal, qərbdə, bisau, dövlətləri, ilə, həmsərhəddir, qərbdə, sahillərini, atlantik, . Qvineya Respublikasi Qerbi Afrikada dovlet Simalda Seneqal simalda Seneqal simal ve simal serqde Mali serqde Kot d Ivuar cenubda Liberiya cenub qerbde Syerra Leona simal qerbde Qvineya Bisau dovletleri ile hemserheddir Qerbde Qvineya sahillerini Atlantik okeanin sulari yuyur Qvineya RespublikasiRepublique de GuineeQvineyaBayragi GerbiSuari Travail Justice Solidarite azerb Is Edalet Hemreylik Himni Liberte azerb Azadliq source source PaytaxtiKonakri 9 31 sm e 13 42 q u Resmi dillerifransiz diliEtnik qruplari40 3 Fule25 8 Mandinka11 0 Susu6 5 Kissi4 8 Kpelle11 6 DigerleriIdareetme formasiPrezident respublikasidir PrezidentAlfa Konde Bas nazirMohamed Said FofanaQurulmasiTarixi Musteqillik2 Oktyabr 1958 Yaranmasi2 oktyabr 1958Erazisi Umumi245 836 78 ci yer Ehalisi 2009 texmini10 057 975 81 ci 2014 siyahiya alma10 628 972 Sixliq106 1 km2 274 8 kv mil 164 cu yer UDM AQP 2011 texmini Umumi11 46 milyard ABS dollari Adam basina1 082UDM nominal 2011 texmini Umumi5 212 milyard ABS dollari 1 ValyutasiQvineya franki GNF Telefon kodu224ISO 3166 koduGNInternet domeni gn Mundericat 1 Tarix 1 1 Mustemleke dovrune qeder 1 2 Mustemleke dovru 2 Ehalisi 3 Menbe 4 Hemcinin baxTarix RedakteMustemleke dovrune qeder Redakte Qvineyanin qedim tarixi oyrenilmemisdir Mulahizelere gore Qvineya sahilleri Finikiya denizcileri terefinden qeyde alinmisdir Orta esrlerde muasir Qvineya erazisinin bir hissesi VIII IX esrlerde movcud olmus Qana XIII XV esrlerde movcud olmus Mali imperiyalarinin terkibine daxil olmusdur Hemin dovrlerde Qvineya erazisinde muxtelif tayfalar o cumleden coxsayli mandinka dyalonke susu tayfalari terefinden meskunlasmislar XVI esrde Futa Callon duzenliyinde koceri maldar tayfalarindan olan fulbeler terefinden meskunlasdirildi 1720 ci illerde islam dinini qebul eden fulbelerin yuxari tebesi dyalonkelere ve butperest fulbelere qarsi muharibeye basladilar Bu muharibe 1770 ci illerin sonlarinda basa catdi neticede fulbelerin erken dovleti olan Futa Callon dovleti yarandi XIX esrde fransizlar Qvineyaya soxuldular Onlar yerli sakinlerle ticaret munasibetlerini teskil etmeye cehd gosterseler de bu Avropa tacirlerinin mehv edilmesi ile neticelendi Fransa 1865 ci ilden tacirleri mudafie etmek ucun Qvineyanin cenubunda liman tikmeye ve burada oz movqelerini mohkemlendirmeye basladilar Fransizlar yerli tayfalarin bascilari ile hucum etmemek haqqinda muqavile baglamaga calisirdilar Mustemleke dovru Redakte 1897 ci ilde Fransa Futa Callon hokumeti ile protektoratliq haqqinda muqavile imzalandi 1898 1904 cu illerde texminen muasir Qvineya erazisinde fransiz mustemlekesi olan River dyu Syud movcud olmusdur 1904 cu ilde Fransa Qvineyasi fransiz Qerbi Afrika federasiyasinin terkibine daxil oldu Birinci dunya muharibesinden sonra fransizlar Qvineyada banan ananas kofe plantasiyalari yaratmaga basladilar lakin burada plantasiya teserrufati genis inkisaf etmedi Qvineyada senaye zeif inkisaf edirdi yalniz ikinci dunya muharibesinden sonra burada ilk dag meden sgnayesi uzre muessiseler yaradildi Ehalisi RedakteQvineya Respublikasinda ehalinin sayi 10 6 mln neferdir 2014 Ehalinin illik artimi 2 6 dir Orta omur muddeti kisiler arasinda 56 il qadinlar arasinda 59 ildir Ehalinin etnik terkibi fulbeler 40 mandinkalar 30 susular 20 digerleri 19 dir Ehalinin 85 i islam dininin sunni mezhebine 8 e yaxini xristian Onlarin ekseriyyeti katolikdir dinine 7 e yaxini aborigen ayinlerine etiqad edir Enali arasinda yevangelistler plimut qardaslari ayinlerine etiqad edenler de vardir Ehalinin savadliligi kisiler arasinda 42 qadinlar arasinda 18 dir 2003 Seher ehalisi 34 dir 2008 Menbe Redakte Gvineya strana v Afrike Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Hemcinin bax Redakte Qvineya ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Qvineya amp oldid 5950315, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
