Ruanda (ing. Rwanda; ruan. Rwanda; fr. Rwanda, suah. Rwanda) və ya rəsmi adı ilə Ruanda Respublikası (ing. Republic of Rwanda, ruan. Republika y'u Rwanda; fr. République du Rwanda; suah. Jamhuri ya Rwanda) — Şərqi Afrikada dövlət. Ruanda dənizə çıxışı olmayan ölkələrdəndir. Şimaldan Uqanda, qərbdən Kivu gölü də daxil olmaqla Konqo Demokratik Respublikası, cənubdan Burundi, şərqdən isə Tanzaniya ilə həmsərhəddir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Kiqali, ümumi sahəsi 26,338 kvadrat kilometr, əhalisinin sayı 12 milyon nəfərdən çoxdur.
Ölkənin sərhəd xəttinin ümumi uzunluğu 893 km-dir. Bunun da 290 km Burundi, 217 km KDR, 217 km Tanzaniya və 169 km isə Uqanda ilədir.
Ölkə ümumiyyətlə dərin vadilərlə bəzən kəsilmiş dağlıq və yaylalık bir ölkədir. Ruandada orta yüksəklik 1.500 m səviyyəsində olub, ölkə daxilində 1.000 m ilə 4.507 m arasında dəyişir. Ölkənin ən hündür nöqtəsi KDR ilə sərhəddə yerləşən və Virunqa vulkanin dağlarının bir hissəsi olan Karisimbi dağıdır.
Əhali
Əhalinin sayı — 12,012,589 (2015-cü ilin iyuluna).
İllik artım — 2,8 %.
Orta ömrün uzunluğu — kişilərdə 49 il,qadınlarda 52 il. (2011-ci il).
Savad — kişilərin 76 %-i, qadınların 64 %-i.(2003-cü il qiymətləndirilməsinə əsasən)
Etnik tərkibi
Ruanda daxilində eyni dilə, mədəniyyətə sahib olan bir cəmiyyət yaşamaqdadır. Hazırdan mövcud olan Tutsi, Hutu və tva etnik qrupları Ruandanın müstəmləkə bölgəsi olaraq əvvəl Almaniya daha sonra isə Belçika tərəfindən müxtəlif üsularla idarə olunması nəticəsində bu ölkələr tərəfindən müəyyən status verilərək bölüşdürülmüşdür və hər biri etnik qrup yerinə qəbilələrə ayrılmışdır. İlk olaraq üst səviyyəni təşkil edən tutsiləri dəstəkləyən müstəmləkəçi ölkələr tutsilərdən öz məqsədləri üçün istifadə etmiş, qəbilə olaraq ayırdıqları qrupları da ümumi olaraq xarici görünüşünə və peşəsinə görə siniflərə ayıraraq Tutsi (iribuynuz heyvan sahibləri), Hutu (əkinçi) və tva (ovçu) ayrı-seçkiliyi aparıblar.
Bu ayrı-seçkilik nəticəsində fərqlilikləri nəzərə çarpan bir şəkilə gələn qruplar sonrakı illərdə ölkə daxilində daha böyük problemlərin yaşanmasına səbəb olmuşdur. Nəticədə Ruanda soyqırımı adlandırılan hadisə ruandalı tutsi əhalisinin dörddə üçünün həyatını itirməsinə səbəb olmuşdur.
Etnik tərkib — Hutular (Bantular) 84 %, Tutsilər (Həmidlər) 15 %, Tvalar (piqmeylər) 1 %.
Din
Dinlər — katoliklər (49,5%), protestantlar (43,4%), müsəlmanlar (1,8%). Protestantlığın böyük məzhəbləri anqlikanlılar, adventistlər və pentikostalların bir milyondan çox təəssübkeşləri var.
Ruanda ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
September 03, 2021
ruanda, rwanda, ruan, rwanda, rwanda, suah, rwanda, rəsmi, adı, ilə, respublikası, republic, rwanda, ruan, republika, rwanda, république, rwanda, suah, jamhuri, rwanda, şərqi, afrikada, dövlət, dənizə, çıxışı, olmayan, ölkələrdəndir, şimaldan, uqanda, qərbdən,. Ruanda ing Rwanda ruan Rwanda fr Rwanda suah Rwanda ve ya resmi adi ile Ruanda Respublikasi ing Republic of Rwanda ruan Republika y u Rwanda fr Republique du Rwanda suah Jamhuri ya Rwanda Serqi Afrikada dovlet Ruanda denize cixisi olmayan olkelerdendir Simaldan Uqanda qerbden Kivu golu de daxil olmaqla Konqo Demokratik Respublikasi cenubdan Burundi serqden ise Tanzaniya ile hemserheddir Paytaxti ve en boyuk seheri Kiqali umumi sahesi 26 338 kvadrat kilometr ehalisinin sayi 12 milyon neferden coxdur Ruanda RespublikasiRepubulika y u Rwanda Republique du Rwanda RuandaBayragi GerbiSuari Ubumwe Umurimo Gukunda Igihugu Birlik Is Vetenperverlik Himni source source Rwanda nzizaPaytaxtiKiqali 1 56 63 c e 30 3 57 s u En boyuk seheriKiqali 1 257 min 2015 ci il Ruxenqeri QiseniResmi dilleriRuanda dili Ingilis dili ve Fransiz diliEtnik qruplariHutu 84 Tutsi 15 Tua 1 Idareetme formasikonstitusiya respublikasi PrezidentPol Kaqame 22 IV 2000 Bas nazirAnastas Murekezi 24 VII 2014 QurulmasiTarixi Musteqillik1 iyul 1962 Yaranmasi1962Erazisi Umumi26338 145 cu yer Su 5 3Ehalisi 2015 texmini11 262 564 76 ci yer 15 VIII 2012 siyahiya alma10 515 973 Sixliq445 km2 1 152 5 kv mil 29 cu yer UDM AQP 2015 texmini texmini Umumi10 004 milyard Adam basina1 784UDM nominal 2015 texmini Umumi8 763 milyard Adam basina 769III 2010 0 513asagi 151ValyutasiRuanda franki RWF Saat qursagi 2Yolun hereket istiqametisagTelefon kodu250ISO 3166 koduRWInternet domeni rwRuanda Mundericat 1 Cografiya 2 Ehali 2 1 Etnik terkibi 2 2 Din 3 Hemcinin baxCografiya Redakte Ruanda Olkenin serhed xettinin umumi uzunlugu 893 km dir Bunun da 290 km Burundi 217 km KDR 217 km Tanzaniya ve 169 km ise Uqanda iledir Olke umumiyyetle derin vadilerle bezen kesilmis dagliq ve yaylalik bir olkedir Ruandada orta yukseklik 1 500 m seviyyesinde olub olke daxilinde 1 000 m ile 4 507 m arasinda deyisir Olkenin en hundur noqtesi KDR ile serhedde yerlesen ve Virunqa vulkanin daglarinin bir hissesi olan Karisimbi dagidir Ehali RedakteEhalinin sayi 12 012 589 2015 cu ilin iyuluna Illik artim 2 8 Orta omrun uzunlugu kisilerde 49 il qadinlarda 52 il 2011 ci il Yoluxma immun catismamazliginin immun catismamazligi virusu virusuyla 2 8 2007 ci il qiymetlendirilmesi Seher ehalisi 18 Savad kisilerin 76 i qadinlarin 64 i 2003 cu il qiymetlendirilmesine esasen Etnik terkibi Redakte Ruanda daxilinde eyni dile medeniyyete sahib olan bir cemiyyet yasamaqdadir Hazirdan movcud olan Tutsi Hutu ve tva etnik qruplari Ruandanin mustemleke bolgesi olaraq evvel Almaniya daha sonra ise Belcika terefinden muxtelif usularla idare olunmasi neticesinde bu olkeler terefinden mueyyen status verilerek bolusdurulmusdur ve her biri etnik qrup yerine qebilelere ayrilmisdir Ilk olaraq ust seviyyeni teskil eden tutsileri destekleyen mustemlekeci olkeler tutsilerden oz meqsedleri ucun istifade etmis qebile olaraq ayirdiqlari qruplari da umumi olaraq xarici gorunusune ve pesesine gore siniflere ayiraraq Tutsi iribuynuz heyvan sahibleri Hutu ekinci ve tva ovcu ayri seckiliyi apariblar Bu ayri seckilik neticesinde ferqlilikleri nezere carpan bir sekile gelen qruplar sonraki illerde olke daxilinde daha boyuk problemlerin yasanmasina sebeb olmusdur Neticede Ruanda soyqirimi adlandirilan hadise ruandali tutsi ehalisinin dordde ucunun heyatini itirmesine sebeb olmusdur Etnik terkib Hutular Bantular 84 Tutsiler Hemidler 15 Tvalar piqmeyler 1 Din Redakte Dinler katolikler 49 5 protestantlar 43 4 muselmanlar 1 8 Protestantligin boyuk mezhebleri anqlikanlilar adventistler ve pentikostallarin bir milyondan cox teessubkesleri var Hemcinin bax RedakteRuanda soyqirimi Pol Rusesabacina Ruanda ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Ruanda amp oldid 5806318, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
