fbpx
Wikipedia

Kiyev

Kiyev (ukr. Київ (təlləfüzü — Kıyiv [ˈkɪjiu̯])) — Ukraynanın paytaxtı və ən böyük şəhəri.

Kiyev
Київ
Bayraq[d] Gerb[d]
50°27′00″ şm. e. 30°31′25″ ş. u.
Ölkə
Başçı Vitali Kliçko
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 482
Sahəsi
  • 848 km²
Mərkəzin hündürlüyü 179 ± 0 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
Rəsmi dili ukraynca
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +380 44
Poçt indeksi 01000–06999
Nəqliyyat kodu AA, KA
kmr.gov.ua
Xəritəni göstər/gizlə
Kiyev
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kiyev Ukraynanın mərkəzi hissəsinin şimalında və Dnepr çayında yerləşir. Şəhərin ölçüsü şimaldan cənuba— 50 km, qərbdən şərqə isə 56 km-dir. Əhalisi üzrə Kiyev Avropa şəhərləri olan Moskvadan, Londondan, Parisdən, Sankt-Peterburqdan, Berlindən və Madriddən sonra yeddincidir.

Tarixi

"Zaman illəri haqqında povestlər" ("Повесть временных лет") salnaməsinə əsasən şəhərin adı Kiy adından yaranıb — üç qardaşdan ən böyüyünün adı belə idi, hansılar ki, Kiyevin baniləri hesab edilirlər. Həqiqətə daha yaxın olan, Kiyev şəhərinin əsasını qədim türklər tərəfində qoyulduğu bildirilir və "Kiyev" sözü qədim türk dilində "ki" yəni "iki" anlamını verir, "yev" ya da "ev" türk ləhçələrində geniş yayılmış "ev" anlamına istinad edir. Öz uzun tarixi boyu Kiyev polyakların, Kiyev Rusiyasının, Kiyev knyazlığının, Ukrayna Xalq Respublikasının, Ukrayna Dövlətinin, Ukrayna Sovet Sosialist Respublikasının paytaxtı olmuşdur. 1991-ci il, 24 avqust tarixindən isə müstəqil Ukraynanın paytaxtı olmuşdur.

Kiyevin əhalisi

Kiyev 10 inzibatı rayona bölünür, onlar Dneprin sağ və sol sahillərində yerləşmişlər. Demoqrafiya İnstitutunun və Ukraynanın MEA-ının 2009-cu ilin başlanğıcına olan sosial tədqiqatlarının məlumatına görə Kiyevin faktiki əhalisi 3144,3 min insan təşkil edirdi. Onların arasında 83 % şəhər sakinləri — ukraynalılar, 14 % — ruslar, 3 % — yəhudilər, ermənilər və başqa milliyyətlərin nümayəndələridir.

Nəqliyyat

Kiyevdə üç aeroport mövcuddur: "Borispol" Beynəlxalq aeroportu, "Kiyev" (Julyanı) Beynəlxalq aeroportu və Qostomel (yük aeroportu Antonov) Aeroportu. Həmçinin bir neçə dəmiryol vağzalı var: Kiyev-Sərnişin, Cənub vağzalı, Şəhərətrafı vağzal, Karavayevlər Bağı (şəhərətrafı), Darniskiy dəmiryol vağzalı, Kiyev-Moskva. Kiyev Rusiya İmperiyasında elektrik tramvaylarının işə salındığı ilk şəhərdir.

6 noyabr 1960-cı ildə Kiyevdə ilk metro stansiyasının açılışı olmuşdur. Şəhərin özündə üç sərnişin xətti ilə (Svyatoşinsko-Brovarskaya, Kurenyovsko-Krasnoarmeyskaya, Sıresko-Peçerski) metropoliten fəaliyyət göstərir. Hər gün metropolitendən təxminən 1,422 milyon sərnişin istifadə edir.

Böyük həcmli yüklərin daşınmasında Dnepr çayından istifadə olunur.

Təhsil

Bu gün Kiyev Ukraynada ən böyük elm və təhsil mərkəzlərindən biridir. Kiyevdə böyük miqdarı ali və orta xüsusi təhsil müəssisələri yerləşdirilmişdir, bir neçə beynəlxalq əhəmiyyətli universitetlər daxil olmaqla, həmçinin Ukraynanın üç ən nüfuzlu universiteti: Taras Şevçenko adına Kiyev milli universiteti, "KPİ" Ukraynasının Milli texniki universiteti və Milli universitet "Kievo-Moqilyanskaya akademiya".

Kiyevdə təxminən 350 məktəb, 100-dən çox gimnaziya və lisey, təxminən 70 ali məktəb vardır, o cümlədən:

  • Kiyev Milli İqtisadi Universiteti
  • Milli Nəqliyyat Universiteti
  • Milli Aviasiya Universiteti
  • Kiyev milli Tikintinin və arxitektura universiteti (KİTİ)
  • M. P. Draqomanov adına milli pedaqoji universitet
  • Dövlət İnformasiya-Rabitə Texnologiyaları Universiteti
  • Kiyev konservatoriyası
  • Reklam institutu
  • Kiyev milli dilçilik universiteti (XARDİL)
  • Ukraynanın milli elmlər akademiyası (UMEA)
  • Ukraynanın bioresurslarlarının və təbiətdən istifadə edilməsinin milli universiteti
  • Kiyev milli Daxili işlər universiteti
  • Kiyev rəssamlıq akademiyası
  • O. O. Boqomoles adına milli tibbi universitet
  • Beynəlxalq Solomonov Universiteti
  • Ukraynanın milli Fiziki tərbiyə və idman (İNFİZ) universiteti
  • İ. K. Karpenko-Karoqo adına Kiyev milli teatr, kino və televiziya universiteti
  • Kiyev milli mədəniyyətin və incəsənət universiteti
  • Kiyev milli texnologiyalar və dizayn universiteti
  • Milli qida texnologiyaları universiteti
  • Kiyev bazar əlaqələri universiteti
  • Kiyev Milli Ticarət və İqtisadiyyat Universiteti
  • Boris Qrinçenka adına Kiyev universiteti

Mədəniyyət

Kiyev həmçinin Ukraynanın mədəniyyət və incəsənət mərkəzidir. Burada 27 muzey, 25 teatr və teatr-studiyalar vardır. 2005-ci ildə Kiyev 50-ci Avroviziya musiqi müsabiqəsinin keçirildiyi yeri oldu, 2012-ci ildə isə o Ukraynanın Avropanın futbol 2012 Çempionatını qəbul etmiş dörd şəhərlərindən biri oldu.

Ədalətli olaraq Kiyevi dünyanın ən yaşıl şəhərlərindən biri adlandırırlar, axı meşələr parklar və bağlar onun sahəsinin daha çox yarısını təşkil edir. Şəhərin ərazisində iki böyük botanika bağı var. Mayda bütün Kiyevdə təmtəraqlı çiçəklənən şabalıd ağacı şəhərin simvoludur.

Qardaşlaşmış şəhərlər

  Ankara, Türkiyə (1992)
  Astana, Qazaxıstan (1998)
  Afina, Yunanıstan (1996)
  Aşqabad, Türkmənistan
  Bakı, Azərbaycan (1997)
  Belqrad, Serbiya
  Bişkek, Qırğızıstan (1997)
  Brazilia, Braziliya
  Bratislava, Slovakiya (1969)
  Brüssel, Belçika (1997)
  Budapeşt, Macarıstan (1993)
  Buenos-Ayres, Argentina (1993)
  Varşava, Polşa (1994)
  Vyana, Avstriya (1992)
  Vilnüs, Litva (1992)
  Havana, Kuba (1994)
  Genuya, İtaliya (2009)
  İrəvan, Ermənistan (1995)
  Cenevrə, İsveçrə
  Qüds, İsrail
  Kioto, Yaponiya (1971)
  Kişinyov, Moldova (1993)
  Krakov, Polşa (1961)
  Leypsiq, Almaniya (1962)
  Lissabon, Portuqaliya
  Mahaçqala, Rusiya
  Mexiko, Meksika (1997)

  Sian, Belarus (1997)
  Moskva, Rusiya (1992)
  Münhen, Almaniya (1989)
  Odense, Danimarka (1989)
  , Qırğızıstan
  Pekin, Çin (13 dekabr, 1993)
  Pretoriya, CAR (1993)
  Riqa, Latviya (1998)
  Rio-de-Janeyro, Braziliya
  Sankt-Peterburq, Rusiya (2001)
  Santyaqo, Çili (1998)
  Saratov, Rusiya (2007)
  Sofiya, Bolqarıstan (1999)
  Stokholm, İsveç (1997)
  Tallin, Estoniya (1994)
  Tampere, Finlandiya (1961)
  Daşkənd, Özbəkistan (1998)
  Tbilisi, Gürcüstan (1999)
  Toronto, Kanada (1991)
  Tripoli, Liviya
  Tuluza, Fransa (1970)
  Uxan, Çin (1990)
  Florensiya, İtaliya (1969)
  Helsinki, Finlandiya (1993)
  Çikaqo, İllinoys, ABŞ (1991)
 ,   Edinburq, Böyük Britaniya (1989)

İstinadlar

  1. .
  2. edebiyyat defteri
  3. . 2013-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-16.

Xarici keçidlər

  • Kiyev — turistlər üçün məlumat
  • Kiyev — şəhərlə tanışlıq 2009-03-03 at the Wayback Machine

kiyev, Київ, təlləfüzü, kıyiv, ˈkɪjiu, ukraynanın, paytaxtı, böyük, şəhəri, Київbayraq, gerb, ölkə, ukraynabaşçı, vitali, kliçkotarixi, coğrafiyasıəsası, qoyulub, 482sahəsi, mərkəzin, hündürlüyü, msaat, qurşağı, 00utc, 00yay, vaxtıəhalisiəhalisi, nəf, dekabr, . Kiyev ukr Kiyiv tellefuzu Kiyiv ˈkɪjiu Ukraynanin paytaxti ve en boyuk seheri KiyevKiyivBayraq d Gerb d 50 27 00 sm e 30 31 25 s u Olke UkraynaBasci Vitali KlickoTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 482Sahesi 848 km 1 Merkezin hundurluyu 179 0 mSaat qursagi UTC 02 00UTC 03 00Yay vaxtiEhalisiEhalisi 2 963 199 nef 1 dekabr 2020 Resmi dili ukrayncaReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 380 44Poct indeksi 01000 06999Neqliyyat kodu AA KAkmr gov uaXeriteni goster gizle Kiyev Vikianbarda elaqeli mediafayllarKiyev Ukraynanin merkezi hissesinin simalinda ve Dnepr cayinda yerlesir Seherin olcusu simaldan cenuba 50 km qerbden serqe ise 56 km dir Ehalisi uzre Kiyev Avropa seherleri olan Moskvadan Londondan Parisden Sankt Peterburqdan Berlinden ve Madridden sonra yeddincidir Mundericat 1 Tarixi 2 Kiyevin ehalisi 3 Neqliyyat 4 Tehsil 5 Medeniyyet 6 Qardaslasmis seherler 7 Istinadlar 8 Xarici kecidlerTarixi Redakte Zaman illeri haqqinda povestler Povest vremennyh let salnamesine esasen seherin adi Kiy adindan yaranib uc qardasdan en boyuyunun adi bele idi hansilar ki Kiyevin banileri hesab edilirler Heqiqete daha yaxin olan Kiyev seherinin esasini qedim turkler terefinde qoyuldugu bildirilir ve Kiyev sozu qedim turk dilinde ki yeni iki anlamini verir yev ya da ev turk lehcelerinde genis yayilmis ev anlamina istinad edir 2 3 Oz uzun tarixi boyu Kiyev polyaklarin Kiyev Rusiyasinin Kiyev knyazliginin Ukrayna Xalq Respublikasinin Ukrayna Dovletinin Ukrayna Sovet Sosialist Respublikasinin paytaxti olmusdur 1991 ci il 24 avqust tarixinden ise musteqil Ukraynanin paytaxti olmusdur Kiyevin ehalisi RedakteKiyev 10 inzibati rayona bolunur onlar Dneprin sag ve sol sahillerinde yerlesmisler Demoqrafiya Institutunun ve Ukraynanin MEA inin 2009 cu ilin baslangicina olan sosial tedqiqatlarinin melumatina gore Kiyevin faktiki ehalisi 3144 3 min insan teskil edirdi Onlarin arasinda 83 seher sakinleri ukraynalilar 14 ruslar 3 yehudiler ermeniler ve basqa milliyyetlerin numayendeleridir Neqliyyat RedakteKiyevde uc aeroport movcuddur Borispol Beynelxalq aeroportu Kiyev Julyani Beynelxalq aeroportu ve Qostomel yuk aeroportu Antonov Aeroportu Hemcinin bir nece demiryol vagzali var Kiyev Sernisin Cenub vagzali Seheretrafi vagzal Karavayevler Bagi seheretrafi Darniskiy demiryol vagzali Kiyev Moskva Kiyev Rusiya Imperiyasinda elektrik tramvaylarinin ise salindigi ilk seherdir 6 noyabr 1960 ci ilde Kiyevde ilk metro stansiyasinin acilisi olmusdur Seherin ozunde uc sernisin xetti ile Svyatosinsko Brovarskaya Kurenyovsko Krasnoarmeyskaya Siresko Pecerski metropoliten fealiyyet gosterir Her gun metropolitenden texminen 1 422 milyon sernisin istifade edir Boyuk hecmli yuklerin dasinmasinda Dnepr cayindan istifade olunur Tehsil RedakteBu gun Kiyev Ukraynada en boyuk elm ve tehsil merkezlerinden biridir Kiyevde boyuk miqdari ali ve orta xususi tehsil muessiseleri yerlesdirilmisdir bir nece beynelxalq ehemiyyetli universitetler daxil olmaqla hemcinin Ukraynanin uc en nufuzlu universiteti Taras Sevcenko adina Kiyev milli universiteti KPI Ukraynasinin Milli texniki universiteti ve Milli universitet Kievo Moqilyanskaya akademiya Kiyevde texminen 350 mekteb 100 den cox gimnaziya ve lisey texminen 70 ali mekteb vardir o cumleden Kiyev Milli Iqtisadi Universiteti Milli Neqliyyat Universiteti Milli Aviasiya Universiteti Kiyev milli Tikintinin ve arxitektura universiteti KITI M P Draqomanov adina milli pedaqoji universitet Dovlet Informasiya Rabite Texnologiyalari Universiteti Kiyev konservatoriyasi Reklam institutu Kiyev milli dilcilik universiteti XARDIL Ukraynanin milli elmler akademiyasi UMEA Ukraynanin bioresurslarlarinin ve tebietden istifade edilmesinin milli universiteti Kiyev milli Daxili isler universiteti Kiyev ressamliq akademiyasi O O Boqomoles adina milli tibbi universitet Beynelxalq Solomonov Universiteti Ukraynanin milli Fiziki terbiye ve idman INFIZ universiteti I K Karpenko Karoqo adina Kiyev milli teatr kino ve televiziya universiteti Kiyev milli medeniyyetin ve incesenet universiteti Kiyev milli texnologiyalar ve dizayn universiteti Milli qida texnologiyalari universiteti Kiyev bazar elaqeleri universiteti Kiyev Milli Ticaret ve Iqtisadiyyat Universiteti Boris Qrincenka adina Kiyev universitetiMedeniyyet RedakteKiyev hemcinin Ukraynanin medeniyyet ve incesenet merkezidir Burada 27 muzey 25 teatr ve teatr studiyalar vardir 2005 ci ilde Kiyev 50 ci Avroviziya musiqi musabiqesinin kecirildiyi yeri oldu 2012 ci ilde ise o Ukraynanin Avropanin futbol 2012 Cempionatini qebul etmis dord seherlerinden biri oldu Edaletli olaraq Kiyevi dunyanin en yasil seherlerinden biri adlandirirlar axi meseler parklar ve baglar onun sahesinin daha cox yarisini teskil edir Seherin erazisinde iki boyuk botanika bagi var Mayda butun Kiyevde temteraqli ciceklenen sabalid agaci seherin simvoludur Qardaslasmis seherler Redakte Ankara Turkiye 1992 Astana Qazaxistan 1998 Afina Yunanistan 1996 Asqabad Turkmenistan Baki Azerbaycan 1997 Belqrad Serbiya Biskek Qirgizistan 1997 Brazilia Braziliya Bratislava Slovakiya 1969 Brussel Belcika 1997 Budapest Macaristan 1993 Buenos Ayres Argentina 1993 Varsava Polsa 1994 Vyana Avstriya 1992 Vilnus Litva 1992 Havana Kuba 1994 Genuya Italiya 2009 Irevan Ermenistan 1995 Cenevre Isvecre Quds Israil Kioto Yaponiya 1971 Kisinyov Moldova 1993 Krakov Polsa 1961 Leypsiq Almaniya 1962 Lissabon Portuqaliya Mahacqala Rusiya Mexiko Meksika 1997 Sian Belarus 1997 Moskva Rusiya 1992 Munhen Almaniya 1989 Odense Danimarka 1989 Os Qirgizistan Pekin Cin 13 dekabr 1993 Pretoriya CAR 1993 Riqa Latviya 1998 Rio de Janeyro Braziliya Sankt Peterburq Rusiya 2001 Santyaqo Cili 1998 Saratov Rusiya 2007 Sofiya Bolqaristan 1999 Stokholm Isvec 1997 Tallin Estoniya 1994 Tampere Finlandiya 1961 Daskend Ozbekistan 1998 Tbilisi Gurcustan 1999 Toronto Kanada 1991 Tripoli Liviya Tuluza Fransa 1970 Uxan Cin 1990 Florensiya Italiya 1969 Helsinki Finlandiya 1993 Cikaqo Illinoys ABS 1991 Edinburq Boyuk Britaniya 1989 Istinadlar Redakte https web archive org web 20150918152231 http atu gki com ua atu 26 edebiyyat defteri Murad Adji Europa Turkic The Great Steppe 2013 10 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 12 16 Xarici kecidler RedakteKiyev turistler ucun melumat Kiyev seherle tanisliq Arxivlesdirilib 2009 03 03 at the Wayback Machine Menbe https az wikipedia org w index php title Kiyev amp oldid 6350108, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.