Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Azərbaycan operası operanın qollarından biri Azərbaycanda opera sənətinin əsası 1908 ci il yanvarın 12 də 25 də üzeyir H

Azərbaycan operası

Azərbaycan operası
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az

Azərbaycan operası — operanın qollarından biri. Azərbaycanda opera sənətinin əsası 1908-ci il yanvarın 12-də (25-də) Üzeyir Hacıbəyovun Hacı Zeynalabdin Tağıyev teatrında səhnələşdirilən və şərq- müsəlman aləminin ilk opera əsəri olan "Leyli və Məcnun"u ilə qoyulmuşdur. Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti qurulana qədər milli opera, məhz, Üzeyir Hacıbəyovun – "Şeyx Sənan" (1909, opera), "Ər-arvad" (1909, operetta), "Rüstəm və Söhrab" (1910, opera), "O olmasın, bu olsun" (1911, operetta), "Fərhad və Şirin" (1911, opera) və s. kimi əsərləri sayəsində inkişaf edib. Teatrın binası isə 1910-cu ildə məşhur inşaatçı-mühəndis Bayev tərəfindən tikilmişdir. 1918-ci il oktyabrın 18-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökuməti bu binanı satın alaraq rəsmən dövlət teatrına çevirmək haqqında qərar qəbul etmişdir.

Azərbaycan musiqisi
image
Ümumi mövzular
  • Musiqi alətləri
  • Xanəndə
  • Muğam üçlüyü
  • Tar ifaçılıq sənəti
  • Rəqslər
  • Balet
Janrlar
  • Caz
  • Dini
  • Hərbi
  • Hip hop
  • Klassik
  • Opera
  • Pop
  • Rok
  • Xalq musiqisi
    • Layla
    • Nanay
    • Ağı
Xüsusi formalar
Milli musiqi
  • Aşıq musiqisi
  • Meyxana
  • Muğam
  • Təsnif
Alt janrlar
  • Caz-muğam
  • (Muğam operası)
  • Simfonik muğam
Media və təqdim etmə
Musiqi festivalları
  • Bakı Caz Festivalı
  • Bakı payızı
  • Xarı bülbül festivalı
  • Beynəlxalq muğam festivalı
  • Hacıbəyov musiqi festivalı
  • Qəbələ Musiqi Festivalı
  • Qızıl payız-69
Musiqi mediasıMədəniyyət TV
Millətçilik və vətənpərvərlik mövzusunda mahnılar
Milli himnAzərbaycan himni
  • r

Zülfüqar Hacıbəyov ("Aşıq Qərib" 1916), Müslüm Maqomayev ("Şah İsmayıl" 1919), Əfrasiyab Bədəlbəyli ("Nizami" 1948), Fikrət Əmirov ("Sevil" 1955) və digər bəstəkarlar da Azərbaycan opera sənətinə öz töhfələrini vermişlər.

Tarixi

XIX əsr

Bakıda opera ilk dəfə 1889-cu ilin mayında konsert ifasında səslənmişdir. Bu o zaman Bakıda qastrol səfərində olan D.A.Aqrenyev-Slavyanskinin kapellasının ifa etdiyi A.N.Verstovskinin "" operası idi. Lakin bir çox musiqiçilər D.A.Aqrenyev-Slavyanskinin fəaliyyətinin bəzi tərəflərini mənfi qiymətləndirərək, repertuarın qeyri-bərabərliyi, ifaçılıq üslubunda həddən artıq zahiri teatr elementlərinin istifadə olunması haqda tənqidi qeydlərlə çıxış edirdilər. İki dəfə 1889-cu ilin dekabrında isə Tbilisi opera artistlərinin qastrol konsertləri olmuşdur. 19 gün ərzində 19 tamaşa göstərilmişdi, onlardan 15-i opera əsəri (11-i qərbi Avropa bəstəkarlarının, 4-ü isə rus bəstəkarlarının əsəri) idi. Tbilisidən orkestr, xor, balet və dekorasiyalarla birgə bütün truppa heyəti gəlmişdi. Tiflis truppası artistlərinin çıxışları çox hərarət və rəğbətlə qarşılandı. O zaman "Kaspi" qəzeti yazırdı:

image Bakıya operanın gəlişi bir daha sübut etdi ki, zəka, duyğu və zövq üçün teatr nə dərəcədə vacibdir. image

Kütlələrin operaya olan marağı heç də Azərbaycan paytaxtı sakinlərinin musiqi zövqünə zidd deyildi. Bütün bunlar gələcəkdə Azərbaycanda opera incəsənətinin təsdiqinə ümid yaradırdı.

1890-cı illərdə Bakının teatr həyatı çox rəngarəng və maraqlı olmuşdur. Buraya çoxlu kollektivlər və artistlər gəlirdilər: Tiflis opera truppası, Peterburq balet artistləri truppası, V.N.Lyubimovun truppası (Dirijorlar - V.S.Plotnikov və B.A.Truffi ilə), məşhur opera müğənniləri - , , , və digərləri.

Qeyd etmək lazımdır ki, bütün tamaşalar operaların göstərilməsi üçün yenidən təchiz edilmiş sirk səhnəsində keçirilirdi. Artıq 1883-cü ilin 27 noyabrından Hacı Zeynalabdin Tağıyev teatrının açılmasına baxmayaraq, teatrın sahibkarları öz maddi maraqlarını nəzərə alaraq yalnız operetta və dramatik tamaşalara üstünlük verir, opera truppalarını isə dəvət etmirdilər.

XX əsrin ilk yarısı

image
Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı

XX əsrin əvvəllərində Şuşada və Bakıda verilən musiqili səhnəciklərin və «Şərq konsertləri»-nin Azərbaycanda milli operanın yaranmasında da böyük rolu olmuşdur. Bu faktı bəstəkar Üzeyir Hacıbəyov özü belə təsdiq etmişdir:

image «Leyli və Məcnun» operasının yazılışına mən 1907-ci ildən başladığıma baxmayaraq, bu operanın yaranması fikri məndə hələ 1897-1898-ci illərdə 13 yaşlı uşaq ikən, doğma Şuşa şəhərində həvəskarlar tərəfindən tamaşaya qoyulan «Məcnun Leylinin qəbri üstündə» musiqili faciəni görərkən oyanmışdı.

Bu tamaşa mənə o qədər dərin təsir etdi ki, mən bir neçə ildən Azərbaycanda xalq musiqisinin, xanəndəlik sənətinin inkişafı «Leyli və Məcnun» operasının meydana çıxmasına, beləliklə, musiqi mədəniyyətimizdə yeni bir mərhələnin başlanmasına imkan yaratmışdır....

image

1900-cü ildən başlayaraq, Bakıya demək olar ki, hər il (1901 və 1913-cü illərdən başqa) opera truppaları gəlirdi. Onlardan ən əhəmiyyətliləri (1904) A.A.Eyxenvaldın (1910) və D.X.Yujinanın (1912) truppaları idi. Bundan başqa, o dövrdə Sankt-Peterburqun məşhur ulduzları - O.İ.Preobrajenski, L.Q.Kyakşt, Y.N.Sedova və b. iştirak etdiyi balet truppasının qastrolları çox nadir hal sayılırdı.1908-ci il yanvarın 25-də Tağıyev teatrında Üzeyir Hacıbəyovun ilk operası olan "Leyli və Məcnun"-un ilk tamaşası olmuşdur. Azərbaycan mədəniyyətin daxilində yaranan bu opera Azərbaycan musiqisində opera janrının formalaşması və təşəkkül tapmasının başlanğıcı idi.

1911-ci il fevralın 28-i Bakıda Azərbaycan musiqi mədəniyyəti tarixinə Azərbaycanda musiqi professionalizminin formalaşması və milli opera janrının bünövrəsinin qoyulmasını təyin edən yeni mərhələnin başlanğıcı kimi daxil olmuşdur. Həmin gün sənaye sahibkarları olan Mailov qardaşlarının vəsaiti hesabına mühəndis N.Q.Bayev tərəfindən tikilmiş Böyük opera teatrının binası açılmışdır. O vaxtdan etibarən opera incəsənətində baş verən mühüm hadisələr bu teatrla bağlı olmuşdur.

image
Üzeyir Hacıbəyov, 1913-cü il

"Leyli və Məcnun" operasının müvəffəqiyyəti Üzeyir Hacıbəyovun yaradıcılığında opera və musiqili-komediya janrlarında fəal çalışmağa sövq etdi. Hacıbəyov "Leyli və Məcnun"dan sonra "Şeyx Sənan" (premyerası - 30.11.1909), "" operalarını (premyerası 12.11.1910-cu il), "Ər və arvad" musiqili komediyasını (premyerası - 24.5.1911), daha sonra "Şah Abbas və Xurşid Banu" o (premyerası - 12.3. 1912), "Əsli və Kərəm" (premyerası - 18.5.1912), "Harun və Leyla" operalarını (1915-ci il) yazsa da, lakin səhnəyə qoyulmadı. Hacıbəyovun ən məşhur musiqili komediyalarından biri, bu günədək bütün dünya teatrlarının səhnələrində tamaşaya qoyulan "Arşın mal alan" musiqili komediyası (premyerası 25.10.1913) oldu. Hacıbəyovun inqilabdan əvvəlki əsərləri içərisində ən çox bu əsər Zaqafqaziya, Orta Asiya və Rusiyanın bir çox şəhərlərində tamaşaya qoyulmuşdur. Hələ o zaman "Arşın mal alan" gürcü, rus, tatar, özbək, fars, türk dillərinə tərcümə edilmişdi. Bu musiqili-komediyanın müvəffəqiyyəti, mütərəqqi ictimaiyyətin diqqət mərkəzində olan "Leyli və Məcnun", "Əsli və Kərəm", "Şah Abbas və Xurşid Banu" operaları və "O olmasın, bu olsun" musiqili komediyası ilə yanaşı geniş dinləyici auditoriyasını musiqili-səhnə incəsənətinə daha çox cəlb edirdi.

1921-ci ildə təşkil edilmiş Azərbaycan teatrlarının bədii səviyyəsinin yüksəldilməsi üzrə Şuranın üzvü olan Üzeyir Hacıbəyov milli musiqi səhnə incəsənətinin inkişafına böyük köməklik göstərmişdir.1925-ci ildə Hacıbəyov teatrın yenidən qurulması məqsədilə rus və azərbaycan opera truppalarının vahid bir kollektivdə birləşdirilməsinə imkan yaratmış və bu, hal-hazırda Mirzə Fətəli Axundov adına Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının əsasını təşkil etmişdir. Üzeyir Hacıbəyovun 1920-30-cu illərdəki geniş şaxəli və dərin mə'nalı musiqi-ictimai fəaliyyəti bəstəkarın opera janrı üzərində işini dayandırmadı. Əvvəlki kimi Hacıbəyovu yenə də opera yazmaq fikri narahat edirdi.1932-ci ildə o, bilavasitə yeni opera əsəri üzərində işləməyə başladı və bu janrın ən yüksək meyarlarına uyğun gələn əsil milli opera - "Koroğlu"-nu yaratdı.1937-ci ildə premyerası olan həmin əsər - bəstəkarın yaradıcılıq zirvəsini təşkil etdi.

Eyni zamanda bu dövrdə Müslüm Maqomayev "Nərgiz" operasını (1935), R.M.Qliyer isə "Şahsənəm" operasını yazır. Operaların müvəffəqiyyəti gənc bəstəkarları yeni opera əsərləri yazmağa ruhlandırır. 1940-cı illərdə Niyazinin "Xosrov və Şirin" operası, Cövdət Hacıyev və Qara Qarayevin "Vətən" operası, Əfrasiyab Bədəlbəylinin "Nizami" operası və b. yazılmışdır. 1953-cü ildə Fikrət Əmirovun "Sevil" operası tamaşaya qoyulmuşdur.

1960-cı illər

Bu altbaşlığı genişləndirmək lazımdır.

1970-ci illər

Bu altbaşlığı genişləndirmək lazımdır.

1980-cı illər

Bu altbaşlığı genişləndirmək lazımdır.

1990-cı illər

Bu altbaşlığı genişləndirmək lazımdır.

2000-ci illər

Bu altbaşlığı genişləndirmək lazımdır.

2010-cu illər

image
˝Leyli və Məcnun˝ muğam operası. Məcnun rolunda Mənsum İbrahimov

2012-ci il noyabrın 10-da bəstəkar Üzeyir Hacıbəyovun ˝Leyli və Məcnun˝ muğam operası ilk dəfə ABŞ-də nümayiş etdirilib. 2017-ci ildə Azərbaycanın musiqi mədəniyyəti tarixində ilk dəfə olaraq rok-opera yazılıb. İki il müddətində ərsəyə gələn "Səyyah Sindibad" adlı əsərin müəllifi bəstəkar və müğənni, klassik vokal məktəbinin nümayəndəsi .

Azərbaycan operasının janrları

Muğam operası

1908-ci ilin 12 yanvarında milyonçu Zeynalabdin Tağıyevin teatrında tamaşaya qoyulan ilk muğam operası böyük müvəffəqiyyət qazandı. Bunun əsas səbəbi Azərbaycan xalqının öz teatr səhnəsində milli operanın işıq üzü görməsini səbirsizliklə gözləməsi idi. Bu operada muğam ilə məşhur klassik süjet uğurla birləşdirilmişdi. "Leyli və Məcnun" Azərbaycanın ilk muğam operası kimi tarixə düşmüşdü.Zülfüqar Hacıbəyovun “Aşıq Qərib” (1916), Müslüm Maqomayevin “Şah İsmayıl” (1916) operaları bu janrın maraqlı nümunələridir. Bu ənənə XX əsrin ikinci yarısında da bəstəkarlar tərəfindən davam etdirilmişdir. Şəfiqə Axundovanın “Gəlin qayası”, Cahangir Cahangirovun “” operaları bu qəbildəndir.Ramiz Mustafayevin “Vaqif”, Vasif Adıgözəlovun “Natəvan” operalarında dövrün görkəmli xanəndələrinin obrazlarını canlandırmaq üçün əsərin musiqi məzmununda muğamlardan istifadə edilmişdir.

Azərbaycan operalarının xronologiyası

Operanın adı Premyera Bəstəkar Özəllikləri
Leyli və Məcnun 1908 Üzeyir Hacıbəyov muğam-operası
Şeyx Sənan 1909 Üzeyir Hacıbəyov muğam-operası
Rüstəm və Söhrab 1909 Üzeyir Hacıbəyov Firdovsinin “Şahnamə” poeması əsasında muğam-operası
Fərhad və Şirin 1911 Mirzə Cəlal Yusifzadə muğam-operası
Şah Abbas və Xurşudbanu 1912 Üzeyir Hacıbəyov muğam-operası
Əsli və Kərəm 1912 Üzeyir Hacıbəyov eyniadlı türk dastanı əsasında muğam-operası
Harun və Leyla 1915 Üzeyir Hacıbəyov eyniadlı ərəb dastanı əsasında muğam-operası
Aşıq Qərib 1916 Zülfüqar Hacıbəyov eyniadlı türk dastanı əsasında muğam-operası
Şah İsmayıl 1919 Müslüm Maqomayev muğam-operası
Nərgiz 1935 Müslüm Maqomayev
Koroğlu 1937 Üzeyir Hacıbəyov aşıq operası
1941 Əfrasiyab Bədəlbəyli
Boris Zeydman
Xosrov və Şirin 1942 Niyazi Nizami Gəncəvinin eyniadlı əsəri əsasında
Firuzə 1945 Üzeyir Hacıbəyov yarımçıq qalmış opera
Vətən 1945 Qara Qarayev
Cövdət Hacıyev
Böyük Vətən müharibəsinə həsr olunub
İsgəndər və Çoban 1947 Soltan Hacıbəyov ilk Azərbaycan uşaq operası, Nizami Gəncəvinin İsgəndərnamə poeması motivləri əsasında
Nizami 1948 Əfrasiyab Bədəlbəyli
Sevil 1955 Fikrət Əmirov Cəfər Cabbarlının eyniadlı dramı əsasında
Azad 1957 Cahangir Cahangirov Mirzə İbrahimovun eyniadlı əsəri əsasında
Vaqif 1960 Ramiz Mustafayev Səməd Vurğunun eyniadlı dramı əsasında
Bahadır və Sona 1961 Süleyman Ələsgərov Nəriman Nərimanovun eyniadlı faciəsi əsasında
Xan və əkinçi 1962 Ramiz Mustafayev M. Ə. Sabirin 100 illik yubileyinə bəstələnmiş opera
Ölülər 1963 Vasif Adıgözəlov Cəlil Məmmədquluzadənin eynadlı əsəri əsasında
Tülkü və Alabaş 1964 İbrahim Məmmədov uşaq opera-baleti
Polad 1964 Ramiz Mustafayev Ənvər Əlibəylinin eyniadlı poeması əsasında radio-opera
1964 Ramiz Mustafayev Mirzə Ələkbər Sabirin eyniadlı şeiri əsasında birpərdəli uşaq operası
1964 Oqtay Zülfüqarov uşaq nağıl-operası
1964 Oqtay Zülfüqarov uşaq nağıl-operası
1966 Oqtay Zülfüqarov uşaq operası
Söyüdlər ağlamır 1971 Əfrasiyab Bədəlbəyli Azərbaycan xalqının Böyük Vətən Müharibəsi dönəmində qəhrəmanlığı haqqda
1973 Zakir Bağırov Səməd Vurğunun eyniadlı əsəri əsasında
Gəlin qayası 1974 Şəfiqə Axundova Süleyman Rəhimovun eyniadlı povesti əsasında
Aldanmış ulduzlar 1977 Məmməd Quliyev Mirzə Fətəli Axundovun "Aldanmış kəvakib" adlı povesti əsasında
Cırtdan 1978 Nazim Əliverdibəyov uşaq nağıl-operası
1979 Cahangir Cahangirov
1979 Zakir Bağırov rus dilində uşaq operası
1982 Sevda İbrahimova qədim hind dastanı əsasında ilk Azərbaycan uşaq dastan-operası
1985 Firəngiz Əlizadə muğam-rok-opera
1987 Oqtay Kazımi H. Cavidin eyniadlı faciəsi əsasında yarımçıq qalan opera
Göyçək Fatma 1988 Oqtay Rəcəbov Azərbaycan xalq nağılının motivləri əsasında cizgi filmi-opera
1991 Oqtay Kazımov Mirzə Ələkbər Sabir, Aşıq Abbas Tufarqanlı şeirləri əsasında rok-opera
1992 Azər Dadaşov alman yazıçısı V. Qaufun nağılı əsasında caz-muğam uşaq operası
Xeyir və Şər 1994 Oqtay Rəcəbov Nizami Gəncəvinin əsəri əsasında uşaq operası
1997 Rəhilə Həsənova uşaq operası
1997 Cəlal Abbasov A. Axundovanın şeirləri əsasında
Solğun çiçəklər 1997 Süleyman Ələsgərov Cəfər Cabbarlının eyniadlı dramı əsasında
2000 Sərdar Fərəcov Mikayıl Müşfiqin eyniadlı xalq nağılını əks etdirən şeiri əsasında uşaq rok-operası
2000 Oqtay Kazımi eyniadlı xalq dastanı əsasında opera
Natəvan 2003 Vasif Adıgözəlov
İntizar 2007 Firəngiz Əlizadə
Qarabağnamə 2007 Firəngiz Əlizadə
Sənin adın dənizdir 2011 Firəngiz Əlizadə
Atatürk 2016 Oqtay Rəcəbov
Səyyah Sindbad 2017 Rizvan Sədirxanov rok-opera
Xocalı 2018 Nazim Quliyev
Məhsəti 2019 Pikə Axundova

Görkəmli sənətçilər

Müğənnilər

image
image
image
Əhməd Ağdamski · Lütfiyar İmanov · Elçin Əzizov

Kişi

  • Azər Zeynalov
  • Bülbül
  • Cahangir Qurbanov
  • Cavid Səmədov
  • Elçin Əzizov
  • Əhməd Ağdamski
  • Əli Zülalov
  • Faiq Mustafayev
  • Fərid Əliyev
  • Firudin Mehdiyev
  • İdris Ağalarov
  • İlham Nəzərov
  • İsmayıl Eloğlu
  • Hənifə Terequlov
  • Hüseynağa Hacıbababəyov
  • Hüseynqulu Sarabski
  • Qəmbər Zülalov
  • Lütfiyar İmanov
  • Məmmədəli Əliyev
  • Məmmədtağı Bağırov
  • Mürsəl Bədirov
  • Müslüm Maqomayev
  • Ramil Qasımov
  • Rauf Atakişiyev
  • Rəşid Behbudov
  • Samir Cəfərov
  • Şahlar Quliyev
  • Şirzad Hüseynov
  • Yusif Eyvazov

Qadın

  • Aygün Bayramova
  • Dinarə Əliyeva
  • Elmira Axundova
  • Fatma Muxtarova
  • Fidan Hacıyeva
  • Fidan Qasımova
  • Firəngiz Əhmədova
  • Gülüstan Əliyeva
  • Gülxar Həsənova
  • Həqiqət Rzayeva
  • Xuraman Qasımova
  • Xurşid Qacar
  • İlahə Əfəndiyeva
  • Rəhilə Cabbarova
  • Səltənət Quliyeva
  • Sona Aslanova
  • Şövkət Məmmədova

Həmçinin bax

  • Azərbaycan baleti
  • Azərbaycan xalq musiqisi

İstinadlar

  1. Qarabağlı S. Şərqin 95 yaşlı ilk operası [«Leyli və Məcnun»]. «Musiqi Dünyası», № 1-2, 2003, s.58-61.
  2. Tamaşaçı. Məcnun obrazının traktovkası haqqında. «Ədəbiyyat qəzeti». № 15, 1939, 17 aprel, s.14.
  3. Qubad. Sönməyən şöhrət: («Leyli və Məcnun» operasının tamaşaya qoyulmasının 60 illiyi münasibətilə). 1968.
  4. Ələsgərov S. Layiqli töhfə: (Ü.Hacıbəyovun musiqi əsərləri küliyyatının ilk nəşrinin I cildi. «Leyli və Məcnun» operasının partiturası). «Kommunist», № 284, 1983. 11 dekabr, s.4.
  5. Fərəcova, Leyla. "AZƏRBAYCANDA OPERA TEATRI-DÜNƏN, BU GÜN, SABAH?". www.musigi-dunya.az. www.musigi-dunya.az. 25 March 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 25 may 2016.
  6. Şuşinski, Firidun. Azərbaycan xalq musiqiçiləri (Yazıçı). Bakı. 1985. (#accessdate_missing_url)
  7. İsayeva S. «Leyli və Məcnun» Türkiyəyə yola düşür. «Avrasiya», 1998, 23 oktyabr, s.8.
  8. "C.Məmmədquluzadə və Ü.Hacıbəyovun pedaqoji fikirləri". Yusif Talıbov, Fərahim Sadıqov, Sərdar Quliyev. Azərbaycanda məktəb və pedaqoji fikir tarixi. Bakı: Ünsiyyət, 2000. - səh. 356.
  9. Hüseynov Ş. «Leyli və Məcnun» operası – 95. «Günay», № 4, 2003, 25-31 yanvar, s. 7,11.
  10. «Xalq qəzeti», № 5, 1998, 8 yanvar, s.7.
  11. Xəlilov R. Füzüli şerinin bəstəkar qardaşı; –İsmayılovoğlu A. «Leyli və Məcnun» məktəbi –Rəsülzadə M.Ə. İki «Leyli və Məcnun». «Ədəbiyyat qəzeti», № 42, 1996, 1 noyabr, s.9-10.
  12. Məcnun köhnədir, ifaçısı təzə:(opera solisti Səfa Qəhrəmanov). «Səhər», № 50, 1994, 5 may, s.4.
  13. . trend.az. trend.az. 11 January 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 may 2016.
  14. "Musiqi mədəniyyəti tarixində ilk dəfə rok-opera yazılıb". azertag.az. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 20 noyabr 2017.
  15. Hüseynov, Arif. "Gəncləşən "Leyli və Məcnun"". www.anl.az. www.anl.az. 20 October 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 12 may 2016.
  16. "Muğam operalar". enene.musigi-dunya.az. enene.musigi-dunya.az. 2019-06-03 tarixində . İstifadə tarixi: 18 iyun 2016.
  17. "Зулейха Байрамова - Детские оперы и балеты азербайджанских композиторов". 2021-10-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-05-01.
  18. AzərTAc. "Görkəmli bəstəkarın son beş ildəki zəhmətinin bəhrəsi - "Atatürk" operası" (az.). Azertag.az. 24.11.2017. 2023-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-15.
  19. Lider TV. "İlk dəfə olaraq rok-opera yazılıb" (az.). Youtube.com. 16.11.2017. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-16.
  20. CBC. ""Xocalı" operası təqdim olunub" (az.). Youtube.com. 26.02.2018. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-26.
  21. AzərTAc. ""Məhsəti" operasının premyerası olacaq" (az.). AzərTAc. 20.08.2019. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-08-25.

Xarici keçidlər

  • Leyli və Məcnun operası
image
Vikianbarda Azərbaycan operası ilə əlaqəli mediafayllar var.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Azerbaycan operasi operanin qollarindan biri Azerbaycanda opera senetinin esasi 1908 ci il yanvarin 12 de 25 de Uzeyir Hacibeyovun Haci Zeynalabdin Tagiyev teatrinda sehnelesdirilen ve serq muselman aleminin ilk opera eseri olan Leyli ve Mecnun u ile qoyulmusdur Azerbaycanda Sovet hakimiyyeti qurulana qeder milli opera mehz Uzeyir Hacibeyovun Seyx Senan 1909 opera Er arvad 1909 operetta Rustem ve Sohrab 1910 opera O olmasin bu olsun 1911 operetta Ferhad ve Sirin 1911 opera ve s kimi eserleri sayesinde inkisaf edib Teatrin binasi ise 1910 cu ilde meshur insaatci muhendis Bayev terefinden tikilmisdir 1918 ci il oktyabrin 18 de Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti hokumeti bu binani satin alaraq resmen dovlet teatrina cevirmek haqqinda qerar qebul etmisdir Azerbaycan musiqisiUmumi movzularMusiqi aletleri Xanende Mugam ucluyu Tar ifaciliq seneti Reqsler BaletJanrlarCaz Dini Herbi Hip hop Klassik Opera Pop Rok Xalq musiqisi Layla Nanay AgiXususi formalarMilli musiqiAsiq musiqisi Meyxana Mugam TesnifAlt janrlarCaz mugam Mugam operasi Simfonik mugamMedia ve teqdim etmeMusiqi festivallariBaki Caz Festivali Baki payizi Xari bulbul festivali Beynelxalq mugam festivali Hacibeyov musiqi festivali Qebele Musiqi Festivali Qizil payiz 69Musiqi mediasiMedeniyyet TVMilletcilik ve vetenperverlik movzusunda mahnilarMilli himnAzerbaycan himnibr Zulfuqar Hacibeyov Asiq Qerib 1916 Muslum Maqomayev Sah Ismayil 1919 Efrasiyab Bedelbeyli Nizami 1948 Fikret Emirov Sevil 1955 ve diger bestekarlar da Azerbaycan opera senetine oz tohfelerini vermisler TarixiXIX esr Bakida opera ilk defe 1889 cu ilin mayinda konsert ifasinda seslenmisdir Bu o zaman Bakida qastrol seferinde olan D A Aqrenyev Slavyanskinin kapellasinin ifa etdiyi A N Verstovskinin operasi idi Lakin bir cox musiqiciler D A Aqrenyev Slavyanskinin fealiyyetinin bezi tereflerini menfi qiymetlendirerek repertuarin qeyri beraberliyi ifaciliq uslubunda hedden artiq zahiri teatr elementlerinin istifade olunmasi haqda tenqidi qeydlerle cixis edirdiler Iki defe 1889 cu ilin dekabrinda ise Tbilisi opera artistlerinin qastrol konsertleri olmusdur 19 gun erzinde 19 tamasa gosterilmisdi onlardan 15 i opera eseri 11 i qerbi Avropa bestekarlarinin 4 u ise rus bestekarlarinin eseri idi Tbilisiden orkestr xor balet ve dekorasiyalarla birge butun truppa heyeti gelmisdi Tiflis truppasi artistlerinin cixislari cox heraret ve regbetle qarsilandi O zaman Kaspi qezeti yazirdi Bakiya operanin gelisi bir daha subut etdi ki zeka duygu ve zovq ucun teatr ne derecede vacibdir Kutlelerin operaya olan maragi hec de Azerbaycan paytaxti sakinlerinin musiqi zovqune zidd deyildi Butun bunlar gelecekde Azerbaycanda opera incesenetinin tesdiqine umid yaradirdi 1890 ci illerde Bakinin teatr heyati cox rengareng ve maraqli olmusdur Buraya coxlu kollektivler ve artistler gelirdiler Tiflis opera truppasi Peterburq balet artistleri truppasi V N Lyubimovun truppasi Dirijorlar V S Plotnikov ve B A Truffi ile meshur opera mugennileri ve digerleri Qeyd etmek lazimdir ki butun tamasalar operalarin gosterilmesi ucun yeniden techiz edilmis sirk sehnesinde kecirilirdi Artiq 1883 cu ilin 27 noyabrindan Haci Zeynalabdin Tagiyev teatrinin acilmasina baxmayaraq teatrin sahibkarlari oz maddi maraqlarini nezere alaraq yalniz operetta ve dramatik tamasalara ustunluk verir opera truppalarini ise devet etmirdiler XX esrin ilk yarisi Azerbaycan Dovlet Akademik Opera ve Balet Teatri XX esrin evvellerinde Susada ve Bakida verilen musiqili sehneciklerin ve Serq konsertleri nin Azerbaycanda milli operanin yaranmasinda da boyuk rolu olmusdur Bu fakti bestekar Uzeyir Hacibeyov ozu bele tesdiq etmisdir Leyli ve Mecnun operasinin yazilisina men 1907 ci ilden basladigima baxmayaraq bu operanin yaranmasi fikri mende hele 1897 1898 ci illerde 13 yasli usaq iken dogma Susa seherinde heveskarlar terefinden tamasaya qoyulan Mecnun Leylinin qebri ustunde musiqili facieni gorerken oyanmisdi Bu tamasa mene o qeder derin tesir etdi ki men bir nece ilden Azerbaycanda xalq musiqisinin xanendelik senetinin inkisafi Leyli ve Mecnun operasinin meydana cixmasina belelikle musiqi medeniyyetimizde yeni bir merhelenin baslanmasina imkan yaratmisdir 1900 cu ilden baslayaraq Bakiya demek olar ki her il 1901 ve 1913 cu illerden basqa opera truppalari gelirdi Onlardan en ehemiyyetlileri 1904 A A Eyxenvaldin 1910 ve D X Yujinanin 1912 truppalari idi Bundan basqa o dovrde Sankt Peterburqun meshur ulduzlari O I Preobrajenski L Q Kyakst Y N Sedova ve b istirak etdiyi balet truppasinin qastrollari cox nadir hal sayilirdi 1908 ci il yanvarin 25 de Tagiyev teatrinda Uzeyir Hacibeyovun ilk operasi olan Leyli ve Mecnun un ilk tamasasi olmusdur Azerbaycan medeniyyetin daxilinde yaranan bu opera Azerbaycan musiqisinde opera janrinin formalasmasi ve tesekkul tapmasinin baslangici idi 1911 ci il fevralin 28 i Bakida Azerbaycan musiqi medeniyyeti tarixine Azerbaycanda musiqi professionalizminin formalasmasi ve milli opera janrinin bunovresinin qoyulmasini teyin eden yeni merhelenin baslangici kimi daxil olmusdur Hemin gun senaye sahibkarlari olan Mailov qardaslarinin vesaiti hesabina muhendis N Q Bayev terefinden tikilmis Boyuk opera teatrinin binasi acilmisdir O vaxtdan etibaren opera incesenetinde bas veren muhum hadiseler bu teatrla bagli olmusdur Uzeyir Hacibeyov 1913 cu il Leyli ve Mecnun operasinin muveffeqiyyeti Uzeyir Hacibeyovun yaradiciliginda opera ve musiqili komediya janrlarinda feal calismaga sovq etdi Hacibeyov Leyli ve Mecnun dan sonra Seyx Senan premyerasi 30 11 1909 operalarini premyerasi 12 11 1910 cu il Er ve arvad musiqili komediyasini premyerasi 24 5 1911 daha sonra Sah Abbas ve Xursid Banu o premyerasi 12 3 1912 Esli ve Kerem premyerasi 18 5 1912 Harun ve Leyla operalarini 1915 ci il yazsa da lakin sehneye qoyulmadi Hacibeyovun en meshur musiqili komediyalarindan biri bu gunedek butun dunya teatrlarinin sehnelerinde tamasaya qoyulan Arsin mal alan musiqili komediyasi premyerasi 25 10 1913 oldu Hacibeyovun inqilabdan evvelki eserleri icerisinde en cox bu eser Zaqafqaziya Orta Asiya ve Rusiyanin bir cox seherlerinde tamasaya qoyulmusdur Hele o zaman Arsin mal alan gurcu rus tatar ozbek fars turk dillerine tercume edilmisdi Bu musiqili komediyanin muveffeqiyyeti mutereqqi ictimaiyyetin diqqet merkezinde olan Leyli ve Mecnun Esli ve Kerem Sah Abbas ve Xursid Banu operalari ve O olmasin bu olsun musiqili komediyasi ile yanasi genis dinleyici auditoriyasini musiqili sehne incesenetine daha cox celb edirdi 1921 ci ilde teskil edilmis Azerbaycan teatrlarinin bedii seviyyesinin yukseldilmesi uzre Suranin uzvu olan Uzeyir Hacibeyov milli musiqi sehne incesenetinin inkisafina boyuk komeklik gostermisdir 1925 ci ilde Hacibeyov teatrin yeniden qurulmasi meqsedile rus ve azerbaycan opera truppalarinin vahid bir kollektivde birlesdirilmesine imkan yaratmis ve bu hal hazirda Mirze Feteli Axundov adina Azerbaycan Dovlet Akademik Opera ve Balet Teatrinin esasini teskil etmisdir Uzeyir Hacibeyovun 1920 30 cu illerdeki genis saxeli ve derin me nali musiqi ictimai fealiyyeti bestekarin opera janri uzerinde isini dayandirmadi Evvelki kimi Hacibeyovu yene de opera yazmaq fikri narahat edirdi 1932 ci ilde o bilavasite yeni opera eseri uzerinde islemeye basladi ve bu janrin en yuksek meyarlarina uygun gelen esil milli opera Koroglu nu yaratdi 1937 ci ilde premyerasi olan hemin eser bestekarin yaradiciliq zirvesini teskil etdi Eyni zamanda bu dovrde Muslum Maqomayev Nergiz operasini 1935 R M Qliyer ise Sahsenem operasini yazir Operalarin muveffeqiyyeti genc bestekarlari yeni opera eserleri yazmaga ruhlandirir 1940 ci illerde Niyazinin Xosrov ve Sirin operasi Covdet Haciyev ve Qara Qarayevin Veten operasi Efrasiyab Bedelbeylinin Nizami operasi ve b yazilmisdir 1953 cu ilde Fikret Emirovun Sevil operasi tamasaya qoyulmusdur 1960 ci iller Bu altbasligi genislendirmek lazimdir 1970 ci iller Bu altbasligi genislendirmek lazimdir 1980 ci iller Bu altbasligi genislendirmek lazimdir 1990 ci iller Bu altbasligi genislendirmek lazimdir 2000 ci iller Bu altbasligi genislendirmek lazimdir 2010 cu iller Leyli ve Mecnun mugam operasi Mecnun rolunda Mensum Ibrahimov 2012 ci il noyabrin 10 da bestekar Uzeyir Hacibeyovun Leyli ve Mecnun mugam operasi ilk defe ABS de numayis etdirilib 2017 ci ilde Azerbaycanin musiqi medeniyyeti tarixinde ilk defe olaraq rok opera yazilib Iki il muddetinde erseye gelen Seyyah Sindibad adli eserin muellifi bestekar ve mugenni klassik vokal mektebinin numayendesi Azerbaycan operasinin janrlariMugam operasi 1908 ci ilin 12 yanvarinda milyoncu Zeynalabdin Tagiyevin teatrinda tamasaya qoyulan ilk mugam operasi boyuk muveffeqiyyet qazandi Bunun esas sebebi Azerbaycan xalqinin oz teatr sehnesinde milli operanin isiq uzu gormesini sebirsizlikle gozlemesi idi Bu operada mugam ile meshur klassik sujet ugurla birlesdirilmisdi Leyli ve Mecnun Azerbaycanin ilk mugam operasi kimi tarixe dusmusdu Zulfuqar Hacibeyovun Asiq Qerib 1916 Muslum Maqomayevin Sah Ismayil 1916 operalari bu janrin maraqli numuneleridir Bu enene XX esrin ikinci yarisinda da bestekarlar terefinden davam etdirilmisdir Sefiqe Axundovanin Gelin qayasi Cahangir Cahangirovun operalari bu qebildendir Ramiz Mustafayevin Vaqif Vasif Adigozelovun Natevan operalarinda dovrun gorkemli xanendelerinin obrazlarini canlandirmaq ucun eserin musiqi mezmununda mugamlardan istifade edilmisdir Azerbaycan operalarinin xronologiyasiOperanin adi Premyera Bestekar OzellikleriLeyli ve Mecnun 1908 Uzeyir Hacibeyov mugam operasiSeyx Senan 1909 Uzeyir Hacibeyov mugam operasiRustem ve Sohrab 1909 Uzeyir Hacibeyov Firdovsinin Sahname poemasi esasinda mugam operasiFerhad ve Sirin 1911 Mirze Celal Yusifzade mugam operasiSah Abbas ve Xursudbanu 1912 Uzeyir Hacibeyov mugam operasiEsli ve Kerem 1912 Uzeyir Hacibeyov eyniadli turk dastani esasinda mugam operasiHarun ve Leyla 1915 Uzeyir Hacibeyov eyniadli ereb dastani esasinda mugam operasiAsiq Qerib 1916 Zulfuqar Hacibeyov eyniadli turk dastani esasinda mugam operasiSah Ismayil 1919 Muslum Maqomayev mugam operasiNergiz 1935 Muslum MaqomayevKoroglu 1937 Uzeyir Hacibeyov asiq operasi1941 Efrasiyab Bedelbeyli Boris ZeydmanXosrov ve Sirin 1942 Niyazi Nizami Gencevinin eyniadli eseri esasindaFiruze 1945 Uzeyir Hacibeyov yarimciq qalmis operaVeten 1945 Qara Qarayev Covdet Haciyev Boyuk Veten muharibesine hesr olunubIsgender ve Coban 1947 Soltan Hacibeyov ilk Azerbaycan usaq operasi Nizami Gencevinin Isgendername poemasi motivleri esasindaNizami 1948 Efrasiyab BedelbeyliSevil 1955 Fikret Emirov Cefer Cabbarlinin eyniadli drami esasindaAzad 1957 Cahangir Cahangirov Mirze Ibrahimovun eyniadli eseri esasindaVaqif 1960 Ramiz Mustafayev Semed Vurgunun eyniadli drami esasindaBahadir ve Sona 1961 Suleyman Elesgerov Neriman Nerimanovun eyniadli faciesi esasindaXan ve ekinci 1962 Ramiz Mustafayev M E Sabirin 100 illik yubileyine bestelenmis operaOluler 1963 Vasif Adigozelov Celil Memmedquluzadenin eynadli eseri esasindaTulku ve Alabas 1964 Ibrahim Memmedov usaq opera baletiPolad 1964 Ramiz Mustafayev Enver Elibeylinin eyniadli poemasi esasinda radio opera1964 Ramiz Mustafayev Mirze Elekber Sabirin eyniadli seiri esasinda birperdeli usaq operasi1964 Oqtay Zulfuqarov usaq nagil operasi1964 Oqtay Zulfuqarov usaq nagil operasi1966 Oqtay Zulfuqarov usaq operasiSoyudler aglamir 1971 Efrasiyab Bedelbeyli Azerbaycan xalqinin Boyuk Veten Muharibesi doneminde qehremanligi haqqda1973 Zakir Bagirov Semed Vurgunun eyniadli eseri esasindaGelin qayasi 1974 Sefiqe Axundova Suleyman Rehimovun eyniadli povesti esasindaAldanmis ulduzlar 1977 Memmed Quliyev Mirze Feteli Axundovun Aldanmis kevakib adli povesti esasindaCirtdan 1978 Nazim Eliverdibeyov usaq nagil operasi1979 Cahangir Cahangirov1979 Zakir Bagirov rus dilinde usaq operasi1982 Sevda Ibrahimova qedim hind dastani esasinda ilk Azerbaycan usaq dastan operasi1985 Firengiz Elizade mugam rok opera1987 Oqtay Kazimi H Cavidin eyniadli faciesi esasinda yarimciq qalan operaGoycek Fatma 1988 Oqtay Recebov Azerbaycan xalq nagilinin motivleri esasinda cizgi filmi opera1991 Oqtay Kazimov Mirze Elekber Sabir Asiq Abbas Tufarqanli seirleri esasinda rok opera1992 Azer Dadasov alman yazicisi V Qaufun nagili esasinda caz mugam usaq operasiXeyir ve Ser 1994 Oqtay Recebov Nizami Gencevinin eseri esasinda usaq operasi1997 Rehile Hesenova usaq operasi1997 Celal Abbasov A Axundovanin seirleri esasindaSolgun cicekler 1997 Suleyman Elesgerov Cefer Cabbarlinin eyniadli drami esasinda2000 Serdar Ferecov Mikayil Musfiqin eyniadli xalq nagilini eks etdiren seiri esasinda usaq rok operasi2000 Oqtay Kazimi eyniadli xalq dastani esasinda operaNatevan 2003 Vasif AdigozelovIntizar 2007 Firengiz ElizadeQarabagname 2007 Firengiz ElizadeSenin adin denizdir 2011 Firengiz ElizadeAtaturk 2016 Oqtay RecebovSeyyah Sindbad 2017 Rizvan Sedirxanov rok operaXocali 2018 Nazim QuliyevMehseti 2019 Pike AxundovaGorkemli senetcilerMugenniler Ehmed Agdamski Lutfiyar Imanov Elcin EzizovKisi Azer Zeynalov Bulbul Cahangir Qurbanov Cavid Semedov Elcin Ezizov Ehmed Agdamski Eli Zulalov Faiq Mustafayev Ferid Eliyev Firudin Mehdiyev Idris Agalarov Ilham Nezerov Ismayil Eloglu Henife Terequlov Huseynaga Hacibababeyov Huseynqulu Sarabski Qember Zulalov Lutfiyar Imanov Memmedeli Eliyev Memmedtagi Bagirov Mursel Bedirov Muslum Maqomayev Ramil Qasimov Rauf Atakisiyev Resid Behbudov Samir Ceferov Sahlar Quliyev Sirzad Huseynov Yusif Eyvazov Qadin Aygun Bayramova Dinare Eliyeva Elmira Axundova Fatma Muxtarova Fidan Haciyeva Fidan Qasimova Firengiz Ehmedova Gulustan Eliyeva Gulxar Hesenova Heqiqet Rzayeva Xuraman Qasimova Xursid Qacar Ilahe Efendiyeva Rehile Cabbarova Seltenet Quliyeva Sona Aslanova Sovket MemmedovaHemcinin baxAzerbaycan baleti Azerbaycan xalq musiqisiIstinadlarQarabagli S Serqin 95 yasli ilk operasi Leyli ve Mecnun Musiqi Dunyasi 1 2 2003 s 58 61 Tamasaci Mecnun obrazinin traktovkasi haqqinda Edebiyyat qezeti 15 1939 17 aprel s 14 Qubad Sonmeyen sohret Leyli ve Mecnun operasinin tamasaya qoyulmasinin 60 illiyi munasibetile 1968 Elesgerov S Layiqli tohfe U Hacibeyovun musiqi eserleri kuliyyatinin ilk nesrinin I cildi Leyli ve Mecnun operasinin partiturasi Kommunist 284 1983 11 dekabr s 4 Ferecova Leyla AZERBAYCANDA OPERA TEATRI DUNEN BU GUN SABAH www musigi dunya az www musigi dunya az 25 March 2022 tarixinde Istifade tarixi 25 may 2016 Susinski Firidun Azerbaycan xalq musiqicileri Yazici Baki 1985 accessdate missing url Isayeva S Leyli ve Mecnun Turkiyeye yola dusur Avrasiya 1998 23 oktyabr s 8 C Memmedquluzade ve U Hacibeyovun pedaqoji fikirleri Yusif Talibov Ferahim Sadiqov Serdar Quliyev Azerbaycanda mekteb ve pedaqoji fikir tarixi Baki Unsiyyet 2000 seh 356 Huseynov S Leyli ve Mecnun operasi 95 Gunay 4 2003 25 31 yanvar s 7 11 Xalq qezeti 5 1998 8 yanvar s 7 Xelilov R Fuzuli serinin bestekar qardasi Ismayilovoglu A Leyli ve Mecnun mektebi Resulzade M E Iki Leyli ve Mecnun Edebiyyat qezeti 42 1996 1 noyabr s 9 10 Mecnun kohnedir ifacisi teze opera solisti Sefa Qehremanov Seher 50 1994 5 may s 4 trend az trend az 11 January 2017 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 may 2016 Musiqi medeniyyeti tarixinde ilk defe rok opera yazilib azertag az 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 20 noyabr 2017 Huseynov Arif Genclesen Leyli ve Mecnun www anl az www anl az 20 October 2017 tarixinde Istifade tarixi 12 may 2016 Mugam operalar enene musigi dunya az enene musigi dunya az 2019 06 03 tarixinde Istifade tarixi 18 iyun 2016 Zulejha Bajramova Detskie opery i balety azerbajdzhanskih kompozitorov 2021 10 21 tarixinde Istifade tarixi 2013 05 01 AzerTAc Gorkemli bestekarin son bes ildeki zehmetinin behresi Ataturk operasi az Azertag az 24 11 2017 2023 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 15 Lider TV Ilk defe olaraq rok opera yazilib az Youtube com 16 11 2017 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 16 CBC Xocali operasi teqdim olunub az Youtube com 26 02 2018 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 26 AzerTAc Mehseti operasinin premyerasi olacaq az AzerTAc 20 08 2019 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 25 Xarici kecidlerLeyli ve Mecnun operasiVikianbarda Azerbaycan operasi ile elaqeli mediafayllar var

Nəşr tarixi: İyun 14, 2024, 08:01 am
Ən çox oxunan
  • Mart 23, 2025

    Vitis tsoi

  • Mart 23, 2025

    Vitis riparia

  • Mart 23, 2025

    Vitis palmata

  • Mart 23, 2025

    Vitis jaegeriana

  • Mart 23, 2025

    Vitis ficifolia

Gündəlik
  • Anti-Hitler koalisiyası

  • Mirzə Rəbi Kəbiri

  • Rafiz İsmayılov

  • Roland Vimi

  • Konstantin Kedrov

  • Dart Veyder

  • ↅ (Roma rəqəmi)

  • Soltan Hacıbəyov

  • Setif və Gelma qətliamı

  • 8 may

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı