fbpx
Wikipedia

Allah

Avqust 01, 2021

Allah (ərəb. اللّٰهُ‎‎ — IPA: [ɑɫ'ɫɑ:h]. Tanrı, Xuda, Pərvərdigar, Yaradan, Xudavənd, 'ilah, Rəbb) adətən monoteist dinlərdə və daha çox İslamda istifadə olunan ən böyük qüvvəyə, yaradıcıya verilən addır. Sözün mənbəyi Qurandır. Bəzi müsəlmanlar "Allah" sözünün ardınca ərəbcə "onun şanı ucadır" mənasına gələn "cəllə cəlaluhu" deyirlər.

Əski Cami (Türkiyə, Edirnə) divarı üstündə ərəbcə ALLAH yazısı

Müsəlman alimlər Allahın mükəmməl ad və sifətlərə malik olduğunu vurğulamaqla yanaşı, bunların yaradılmışlara xas olan əlamətlərə bənzəmədiyini xüsusilə qeyd edirlər. Məsələn, İslamda Allah bilən (alim), görən (bəsir) və eşidən (səmi) kimi təsvir olunur, lakin Tanrının bu xüsusiyyətləri insanların bilməsi, görməsi və eşitməsinə bənzəmir. Təsadüfi deyildir ki, kəlam elmində (İslam ehkamlarını əqli və fəlsəfi cəhətdən əsaslandırmağa çalışan elm – Red.) Allahın insan ağlına gələn hər şeydən fərqli olduğu, Tanrının insana və digər varlıqlara bənzəmədiyi vurğulanır.Uca Yaradan bütün bəşəriyyəti hətta bəşəriyyətdəndə o tərəfdə olan varlıqları yaxşı fikir, yaxşı əməl sahibi eləsin.!

İslamda Allah

Quranda Allahın 99 adı göstərilsə də bu ad özünün bütün ad və sifətlərini özündə ehtiva edir. "Allah" sözünün "əl-İlah", ya da "əl-Laha" sözlərindən əmələ gəlmə ehtimalı var.

İslamdan əvvəlki ərəbistan yarımadasında, yaşayan ərəblər, Allahın Yaradan Yaşadan İdarə edən və s bu kimi şeyləri yalnız Allahın etdiyi inancına sahib idilər.

Nəcm surəsi 19 və 20ci (53:19–20) ayələrdə işarə olunmuşdur.

Ərəblər islama inandıqlarından sonra "Allah təkdir və heç bir şəriki yoxdur" dedilər və digər bütlərin hamısını kəbədən təmizlədilər.

Bu quran ayələrində Allah ərşin üzərində olmasına işarə edilmişdir: Səcdə surəsi 4cü ayə (32:4), Əl-Haqqə surəsi 17ci ayə (69:17), Zummər surəsi 75ci ayə (39:75), Gafir surəsi 7ci ayə (40:7), Hud surəsi 7ci ayə (11:7)

Ayətəl Kürsi və mənası

Bismillahir-rəhmanir-rəhim Allahu la ilahə illa hüvəl hayyül qəyyum (1) la tə'xüzühü sinetün və la nevmün (2) ləhu ma fissəmavati vema fiylərdı (3) mən zəlləziy yəşfə'u indehü illa biiznihi (4) yə'ləmü ma beynə eydihim və ma xəlfəhum və la yuhiytunə bi şey'in min ilmihi illa bima şaə (5) vəsiakürsiyyühüs-səmavati vəl arda (6) vəla yə'udühu hifzuhüma (7) və hüvəl əliyyül əziymü (8) ƏRƏBCƏ: الحمد لله وحده والصلاة والسلام على من لا نبي بعده ، أما بعد: فإن الله عز وجل منَّ على البشرية ببعثة الرسل وخص هذه الأمة الخاتمة للأمم بخاتم الأنبياء محمد صلى الله عليه وسلم : ( لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ )…. المزيد MƏNASI: Rəhman və rəhim Allahın adıyla! Allah elə bir Allahdır ki, Ondan başqa ilah yoxdur. O əzəli diridir. Və hər an yaradılış üzərində hakimdir (1) O Allah nə gözlərini yumar, nə yatar (2) göydə və yerdə nə varsa, hamısı onundur (3) Onun icazəsi olmadan heç kimsə şəfaət edə bilməz (4) O Allah yaratdıqlarının işlədiklərini, işləyəcəklərini bilər. Yaratdıqları ancaq Onun bildirdiyi qədər bilər, başqa bir şey bilməz (5) Onun elmi bütün göyü və yeri qucaqlayar (6) bunların hifzi (mühafizəsi) Ona ağır gəlməz (7) Və o çox uca, çox böyükdür (8).

Allahın 99 adı

İslam dinində Allahı anmaq üçün 99 addan istifadə olunur. Bunların içində ən çox istifadə olunanı "Allah"dır. Bu ad bütün digər adları özündə cəmləyir. Bu ad yalnız Allah-Təalaya məxsusdur. Heç bir dildə tam qarşılığı yoxdur.

Dilçi alimlər bu sözün İlah (əl-ilah və ya əl-laha) kökündən törədiyini güman edirlər. Ərəb dili ilə qohum olan digər dillərdə "Allah" kəlməsi belə səslənir: ibrani dilində "Eloah", arami dilində "Elaha", süryani dilində "Alaha".

Hədislərdə və Qurani-Kərimin "əl-Bəqərə", "Ali-İmran" və "Ta ha" surələrində keçən İsmi-Azamın (ən əzəmətli ad) hansı "ad" olduğu konkret bilinməsə də, İslam alimləri ümumi xüsusiyyətlərinə görə "Allah" sözünü İsmi-Azam kimi qəbul etmişlər.

Ərəb dilinin quruluşuna əsasən, "Allah" kəlməsinin hərfləri sıra ilə götürülsə belə, Uca Yaradana işarə edən məna dəyişməz qalır. Məsələn, Allah (الله) isminin əvvəlindəki həmzə (ﺀ ) hərfi götürüldükdə "lilləhi" (لله) kimi oxuna bilər ki, bu da "Allah üçün, Allaha aid" deməkdir.

Bu ad Quranda 2697 dəfə qeyd olunur.

Allahın varlığının sübutu

Allahın varlığına dair arqumentlər filosoflar, ilahiyyatçılar və digər mütəfəkkirlər tərəfindən irəli sürülmüşdür. Fəlsəfi terminologiyada Tanrının varlığı problemi Tanrı ontologiyasının bilik nəzəriyyəsi ilə əlaqədardır. İnformasiya nəzəriyyəsi, epistemologiya, informasiyaya yanaşma, düzgün məlumata necə çatmaq olar. Digər tərəfdən ontologiya, varlıq, yoxluq mövzularındakı arqumentlərdən ibarətdir. Yəni Tanrı ontologiyası haqqında bilik nəzəriyyəsi Tanrının varlığı haqqında necə düşünmək barədə. Tanrının varlığını müzakirə etmək bir çox fəlsəfi problemlər gətirir. Əsas problem, ümumiyyətlə qəbul edilmiş bir Tanrı təyin edə bilməməsidir. Tanrının bəzi tərifləri belədir ki, tərifə uyğun bir şeyin mövcudluğu müəyyəndir, digər tərəfdən bəzi təriflər vacibdir. Allahın varlığını dəstəkləyən dəlillər ümumiyyətlə metafizik, empirik, induktiv və subyektivdir. Allahın varlığına qarşı arqumentlər ümumiyyətlə empirik, deduktiv və induktiv metodlardan istifadə edirlər. Allahın varlığı problemi ilə bağlı perspektivləri üç qrupa qruplaşdırmaq olar: "Allah var." təklifi dəstəkləyən "Allah yoxdur" təklif və "Bu problem bilinmir."

Dəstəkləyən dəlillər

Həmd aləmlərin Rəbbi Allaha məxsusdur.Salat və salam olsun hidayət elçisi Mühammadə onun əhli beytinə və səhabələrinə. Allahın səmada, ucada, məxluqatdan kənar, onların fövqündə olması barədə Qurani Kərimdə çoxlu sayda aşkar ayələr var, həmən ayələri gətirməmişdən əvvəl bir məqama toxunmaq istərdik. Bidət əhli və cahillər elə zənn edirlər ki, əhli sünnə və`l cəmaa Allahın səmada olmasına etiqad edərək ona məkan nisbət edir, çünki bidət əhlinin səma deyərkən ağıllarına o saat hansısa ulduz və ya planet gəlir. Təbii ki bu belə deyildir.

Ərəbcədə səma ucalıq ifadə edir, gözlə görünən və onun xaricində olanı əhatə edir. Biz Allahın səmada olmasına Quran və Sünnədə sabit olmuş səhih dəlillələrə əsaslanaraq etiqad edirik. Çünkü bu qədər ayə və hədisi başqa yönə yozmaq zülmdür. Ayələr o qədər aşkardır ki, onları inkar etmək ya inad, yada savadsızlıq ucbatından baş verə bilər. Allahın izni ilə həmən ayələri oxuyaraq özünüz bunun şahidi olacaqsınız.

Uca Allah buyurur: Səmada olanın sizi yerə batırmayacağına əminsinizmi? O zaman yer hərəkətə gəlib titrəyəcəkdir. Ya da ki, səmada Olanın üstünüzə daşlar yağdırmayacağına əminsinizmi? Siz, Mənim xəbərdarlığımın necə nəticələr verdiyini biləcəksiniz. Həmçinin buyurur. Dərəcələr sahibi olan Allahdandır. Mələklər və Ruh (Cəbrail) Ona doğru sayı əlli min ilə bərabər bir gün ərzində qalxırlar.Həmçinin buyurur. O, göydən yerə qədər olan bütün işləri idarə edir. Sonra da (bu işlər) sizin saydığınız (illərdən) min ilə bərabər olan bir gündə Ona doğru yüksəlir.

Kim qüdrət (sahibi olmaq) istəsə, (bilsin ki,) qüdrət bütünlüklə ancaq Allaha məxsusdur. Gözəl söz ona tərəf yüksəlir və onu ucaldan yaxşı əməldir. Həmçinin buyurur Əksinə, Allah Qüdrətlidir, Müdrikdir. Onlar özlərinin fövqündə olan Rəbbindən qorxur və onlara əmr olunanları yerinə yetirirlər. Gördüyünüz kimi ayələr aşkardır, Allahın Ərşin üzərində olması barədədə ayələr çoxdur. Uca Allah buyurur doğrudan da, Rəbbiniz göyləri və yeri altı gündə yaradan, sonra da Ərşə ucalan Allahdır. Həmçinin Uca Rəbbimiz Quranın bir çox yerində, Mübarək kəlamını bizə endirdiyini bildirir. Nə önündən, nə də arxasından batil ona girişə bilməz. O, Müdrik, Tərifəlayiq (Allah) tərəfindən nazil edilmişdir.

Allahı tanımağın yolları

Allahı gözlə görmək insanın imkanı xaricindədir, amma Onu qəlblə və imanın gücü ilə tanımaq mümkündür. Allahı iki yolla tanımaq olar: Birincisi, fitri yolla, yəni qəlb vasitəsilə, instinktlə. Ikincisi, araşdırma və təfəkkür yolu ilə, yəni şüurla. Birinci üsul insanın emosiyalarına, duyğularına, imanına əsaslanır. Bunun üçün heç bir araşdırma tələb edilmir, hər şey instinktə (fitrətə) uyğun olaraq baş verir. Ikinci üsul isə insanı sair canlılardan fərqləndirən ağıl və şüura dayaqlanır. Bu zaman Allahın varlığı müşahidələrin və məntiqi izahların nəticəsində sübuta yetirilir. Allahı tanımağın ən səmərəli və üstün yolu ikinci üsuldur. Çünki birincisi, ağıl həmişə hissiyyatdan daha üstündür və inandırıcıdır. İkincisi, Allahı araşdırma yolu ilə tanımağa çalışan adam ağlını işlətmiş olur, buna görə də həm savab qazanır, həm də düşüncəsini inkişaf etdirir. Nəhayət, üçüncü üstünlük bundadır ki, öz fitrətinə əsaslanıb Allahı tanıyan adım bu üsülla başqasını inandıra bilməz, çünki başqasının firtətinə təsir etmək ixtiyarına malik deyil. Amma Allahın varlığının əyani sübutlarını tapan adam bunları başqasına göstərib, onu da imana səsləyə bilər. İnsan fitrətində (zatında, mahiyyətində) bəzi hisslər onun özündən asılı olmayaraq, anadangəlmə mövcuddur. Bunlara fitri duyğular deyilir. Məsələn, insan zatən araşdırmağa meyllidir, həmişə ətrafdakıları öyrənməyə, bilmədiyi sualların cavabını tapmağa çalışır. Alimləri elmi kəşflərə səsləyən də bu duyğudur. Hər kəs öz zehnindən, sosial statusundan asılı olaraq, müəyyən bir məsələ ilə maraqlanır. Kimisi dəqiq elmlərə, kimisi humanitar sahəyə istiqamətlənir, biri maşın modelləri ilə maraqlanır, başqa biri musiqini öyrənir və s. Hətta körpə uşaq belə, bilmədiklərini valideynlərindən soruşur. Uşaq öz oyuncaqlarını söküb içindəki hissələri görməyə, oyuncağın necə "işlədiyini" anlamağa çalışır. Böyüdükcə insanın sualları da artır. Bu sualların başında isə aşağıdakılar durur: Mən necə və niyə yaranmışam? Məni idarə edən, nəzarət altında saxlayan varmı? Öləndən sonra insanların taleyi necə olur və ölümdən sonra həyat mövcuddurmu? Bu sualların bir hissəsinə fitri dindarlıq hissi ilə cavab tapmaq olar. Qurani-kərimdə buyurulur: "Batildən haqqa tapınaraq üzünü Allahın fitri olaraq insanlara verdiyi dinə tərəf tut. Allahın dinini heç vəchlə dəyişdirmək olmaz. Doğru din budur, lakin insanların əksəriyyəti bunu bilməz" Dinindən və əqidəsindən asılı olmayaraq, böyük mütəfəkkirlər həmişə Allahı qəlblə, yəni fitri olaraq tanımağın mümkünlüyünə inanmışlar.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. . 2017-02-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-01-21.
  2. Güney Həsənova, "Cəmiyyət və Din" qəzeti, 2010-cu il.

Ədəbiyyat

  • Multikulturalizmə giriş, Bakı, Şərq-Qərb, 2019

Xarici keçidlər

  Vikianbarda Allah ilə əlaqəli mediafayllar var.
  • Genesis
  İslam ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Avqust 01, 2021
allah, ərəb, الل, ɑɫ, ɫɑ, tanrı, xuda, pərvərdigar, yaradan, xudavənd, ilah, rəbb, adətən, monoteist, dinlərdə, daha, çox, islamda, istifadə, olunan, böyük, qüvvəyə, yaradıcıya, verilən, addır, sözün, mənbəyi, qurandır, bəzi, müsəlmanlar, sözünün, ardınca, ərə. Allah ereb الل ه IPA ɑɫ ɫɑ h Tanri Xuda Perverdigar Yaradan Xudavend ilah Rebb adeten monoteist dinlerde ve daha cox Islamda istifade olunan en boyuk quvveye yaradiciya verilen addir Sozun menbeyi Qurandir Bezi muselmanlar Allah sozunun ardinca erebce onun sani ucadir menasina gelen celle celaluhu deyirler Eski Cami Turkiye Edirne divari ustunde erebce ALLAH yazisi Muselman alimler Allahin mukemmel ad ve sifetlere malik oldugunu vurgulamaqla yanasi bunlarin yaradilmislara xas olan elametlere benzemediyini xususile qeyd edirler Meselen Islamda Allah bilen alim goren besir ve esiden semi kimi tesvir olunur lakin Tanrinin bu xususiyyetleri insanlarin bilmesi gormesi ve esitmesine benzemir Tesadufi deyildir ki kelam elminde Islam ehkamlarini eqli ve felsefi cehetden esaslandirmaga calisan elm Red Allahin insan aglina gelen her seyden ferqli oldugu Tanrinin insana ve diger varliqlara benzemediyi vurgulanir Uca Yaradan butun beseriyyeti hetta beseriyyetdende o terefde olan varliqlari yaxsi fikir yaxsi emel sahibi elesin Mundericat 1 Islamda Allah 2 Ayetel Kursi ve menasi 3 Allahin 99 adi 4 Allahin varliginin subutu 4 1 Destekleyen deliller 5 Allahi tanimagin yollari 6 Hemcinin bax 7 Istinadlar 8 Edebiyyat 9 Xarici kecidlerIslamda Allah RedakteQuranda Allahin 99 adi gosterilse de bu ad ozunun butun ad ve sifetlerini ozunde ehtiva edir Allah sozunun el Ilah ya da el Laha sozlerinden emele gelme ehtimali var Islamdan evvelki erebistan yarimadasinda yasayan erebler Allahin Yaradan Yasadan Idare eden ve s bu kimi seyleri yalniz Allahin etdiyi inancina sahib idiler Necm suresi 19 ve 20ci 53 19 20 ayelerde isare olunmusdur Erebler islama inandiqlarindan sonra Allah tekdir ve hec bir seriki yoxdur 1 dediler ve diger butlerin hamisini kebeden temizlediler Bu quran ayelerinde Allah ersin uzerinde olmasina isare edilmisdir Secde suresi 4cu aye 32 4 El Haqqe suresi 17ci aye 69 17 Zummer suresi 75ci aye 39 75 Gafir suresi 7ci aye 40 7 Hud suresi 7ci aye 11 7 Ayetel Kursi ve menasi RedakteBismillahir rehmanir rehim Allahu la ilahe illa huvel hayyul qeyyum 1 la te xuzuhu sinetun ve la nevmun 2 lehu ma fissemavati vema fiylerdi 3 men zelleziy yesfe u indehu illa biiznihi 4 ye lemu ma beyne eydihim ve ma xelfehum ve la yuhiytune bi sey in min ilmihi illa bima sae 5 vesiakursiyyuhus semavati vel arda 6 vela ye uduhu hifzuhuma 7 ve huvel eliyyul eziymu 8 EREBCE الحمد لله وحده والصلاة والسلام على من لا نبي بعده أما بعد فإن الله عز وجل من على البشرية ببعثة الرسل وخص هذه الأمة الخاتمة للأمم بخاتم الأنبياء محمد صلى الله عليه وسلم ل ق د م ن الل ه ع ل ى ال م ؤ م ن ين إ ذ ب ع ث ف يه م ر س ول ا م ن أ ن ف س ه م ي ت ل و ع ل ي ه م آي ات ه و ي ز ك يه م و ي ع ل م ه م ال ك ت اب و ال ح ك م ة المزيد MENASI Rehman ve rehim Allahin adiyla Allah ele bir Allahdir ki Ondan basqa ilah yoxdur O ezeli diridir Ve her an yaradilis uzerinde hakimdir 1 O Allah ne gozlerini yumar ne yatar 2 goyde ve yerde ne varsa hamisi onundur 3 Onun icazesi olmadan hec kimse sefaet ede bilmez 4 O Allah yaratdiqlarinin islediklerini isleyeceklerini biler Yaratdiqlari ancaq Onun bildirdiyi qeder biler basqa bir sey bilmez 5 Onun elmi butun goyu ve yeri qucaqlayar 6 bunlarin hifzi muhafizesi Ona agir gelmez 7 Ve o cox uca cox boyukdur 8 Allahin 99 adi RedakteIslam dininde Allahi anmaq ucun 99 addan istifade olunur Bunlarin icinde en cox istifade olunani Allah dir Bu ad butun diger adlari ozunde cemleyir Bu ad yalniz Allah Tealaya mexsusdur Hec bir dilde tam qarsiligi yoxdur Dilci alimler bu sozun Ilah el ilah ve ya el laha kokunden torediyini guman edirler Ereb dili ile qohum olan diger dillerde Allah kelmesi bele seslenir ibrani dilinde Eloah arami dilinde Elaha suryani dilinde Alaha Hedislerde ve Qurani Kerimin el Beqere Ali Imran ve Ta ha surelerinde kecen Ismi Azamin en ezemetli ad hansi ad oldugu konkret bilinmese de Islam alimleri umumi xususiyyetlerine gore Allah sozunu Ismi Azam kimi qebul etmisler Ereb dilinin qurulusuna esasen Allah kelmesinin herfleri sira ile goturulse bele Uca Yaradana isare eden mena deyismez qalir Meselen Allah الله isminin evvelindeki hemze ﺀ herfi goturuldukde lillehi لله kimi oxuna biler ki bu da Allah ucun Allaha aid demekdir Bu ad Quranda 2697 defe qeyd olunur 2 Allahin varliginin subutu RedakteAllahin varligina dair arqumentler filosoflar ilahiyyatcilar ve diger mutefekkirler terefinden ireli surulmusdur Felsefi terminologiyada Tanrinin varligi problemi Tanri ontologiyasinin bilik nezeriyyesi ile elaqedardir Informasiya nezeriyyesi epistemologiya informasiyaya yanasma duzgun melumata nece catmaq olar Diger terefden ontologiya varliq yoxluq movzularindaki arqumentlerden ibaretdir Yeni Tanri ontologiyasi haqqinda bilik nezeriyyesi Tanrinin varligi haqqinda nece dusunmek barede Tanrinin varligini muzakire etmek bir cox felsefi problemler getirir Esas problem umumiyyetle qebul edilmis bir Tanri teyin ede bilmemesidir Tanrinin bezi terifleri beledir ki terife uygun bir seyin movcudlugu mueyyendir diger terefden bezi terifler vacibdir Allahin varligini destekleyen deliller umumiyyetle metafizik empirik induktiv ve subyektivdir Allahin varligina qarsi arqumentler umumiyyetle empirik deduktiv ve induktiv metodlardan istifade edirler Allahin varligi problemi ile bagli perspektivleri uc qrupa qruplasdirmaq olar Allah var teklifi destekleyen Allah yoxdur teklif ve Bu problem bilinmir Destekleyen deliller Redakte Hemd alemlerin Rebbi Allaha mexsusdur Salat ve salam olsun hidayet elcisi Muhammade onun ehli beytine ve sehabelerine Allahin semada ucada mexluqatdan kenar onlarin fovqunde olmasi barede Qurani Kerimde coxlu sayda askar ayeler var hemen ayeleri getirmemisden evvel bir meqama toxunmaq isterdik Bidet ehli ve cahiller ele zenn edirler ki ehli sunne ve l cemaa Allahin semada olmasina etiqad ederek ona mekan nisbet edir cunki bidet ehlinin sema deyerken agillarina o saat hansisa ulduz ve ya planet gelir Tebii ki bu bele deyildir Erebcede sema ucaliq ifade edir gozle gorunen ve onun xaricinde olani ehate edir Biz Allahin semada olmasina Quran ve Sunnede sabit olmus sehih delillelere esaslanaraq etiqad edirik Cunku bu qeder aye ve hedisi basqa yone yozmaq zulmdur Ayeler o qeder askardir ki onlari inkar etmek ya inad yada savadsizliq ucbatindan bas vere biler Allahin izni ile hemen ayeleri oxuyaraq ozunuz bunun sahidi olacaqsiniz Uca Allah buyurur Semada olanin sizi yere batirmayacagina eminsinizmi O zaman yer herekete gelib titreyecekdir Ya da ki semada Olanin ustunuze daslar yagdirmayacagina eminsinizmi Siz Menim xeberdarligimin nece neticeler verdiyini bileceksiniz Hemcinin buyurur Dereceler sahibi olan Allahdandir Melekler ve Ruh Cebrail Ona dogru sayi elli min ile beraber bir gun erzinde qalxirlar Hemcinin buyurur O goyden yere qeder olan butun isleri idare edir Sonra da bu isler sizin saydiginiz illerden min ile beraber olan bir gunde Ona dogru yukselir Kim qudret sahibi olmaq istese bilsin ki qudret butunlukle ancaq Allaha mexsusdur Gozel soz ona teref yukselir ve onu ucaldan yaxsi emeldir Hemcinin buyurur Eksine Allah Qudretlidir Mudrikdir Onlar ozlerinin fovqunde olan Rebbinden qorxur ve onlara emr olunanlari yerine yetirirler Gorduyunuz kimi ayeler askardir Allahin Ersin uzerinde olmasi baredede ayeler coxdur Uca Allah buyurur dogrudan da Rebbiniz goyleri ve yeri alti gunde yaradan sonra da Erse ucalan Allahdir Hemcinin Uca Rebbimiz Quranin bir cox yerinde Mubarek kelamini bize endirdiyini bildirir Ne onunden ne de arxasindan batil ona girise bilmez O Mudrik Terifelayiq Allah terefinden nazil edilmisdir Allahi tanimagin yollari RedakteAllahi gozle gormek insanin imkani xaricindedir amma Onu qelble ve imanin gucu ile tanimaq mumkundur Allahi iki yolla tanimaq olar Birincisi fitri yolla yeni qelb vasitesile instinktle Ikincisi arasdirma ve tefekkur yolu ile yeni suurla Birinci usul insanin emosiyalarina duygularina imanina esaslanir Bunun ucun hec bir arasdirma teleb edilmir her sey instinkte fitrete uygun olaraq bas verir Ikinci usul ise insani sair canlilardan ferqlendiren agil ve suura dayaqlanir Bu zaman Allahin varligi musahidelerin ve mentiqi izahlarin neticesinde subuta yetirilir Allahi tanimagin en semereli ve ustun yolu ikinci usuldur Cunki birincisi agil hemise hissiyyatdan daha ustundur ve inandiricidir Ikincisi Allahi arasdirma yolu ile tanimaga calisan adam aglini isletmis olur buna gore de hem savab qazanir hem de dusuncesini inkisaf etdirir Nehayet ucuncu ustunluk bundadir ki oz fitretine esaslanib Allahi taniyan adim bu usulla basqasini inandira bilmez cunki basqasinin firtetine tesir etmek ixtiyarina malik deyil Amma Allahin varliginin eyani subutlarini tapan adam bunlari basqasina gosterib onu da imana sesleye biler Insan fitretinde zatinda mahiyyetinde bezi hissler onun ozunden asili olmayaraq anadangelme movcuddur Bunlara fitri duygular deyilir Meselen insan zaten arasdirmaga meyllidir hemise etrafdakilari oyrenmeye bilmediyi suallarin cavabini tapmaga calisir Alimleri elmi kesflere sesleyen de bu duygudur Her kes oz zehninden sosial statusundan asili olaraq mueyyen bir mesele ile maraqlanir Kimisi deqiq elmlere kimisi humanitar saheye istiqametlenir biri masin modelleri ile maraqlanir basqa biri musiqini oyrenir ve s Hetta korpe usaq bele bilmediklerini valideynlerinden sorusur Usaq oz oyuncaqlarini sokub icindeki hisseleri gormeye oyuncagin nece islediyini anlamaga calisir Boyudukce insanin suallari da artir Bu suallarin basinda ise asagidakilar durur Men nece ve niye yaranmisam Meni idare eden nezaret altinda saxlayan varmi Olenden sonra insanlarin taleyi nece olur ve olumden sonra heyat movcuddurmu Bu suallarin bir hissesine fitri dindarliq hissi ile cavab tapmaq olar Qurani kerimde buyurulur Batilden haqqa tapinaraq uzunu Allahin fitri olaraq insanlara verdiyi dine teref tut Allahin dinini hec vechle deyisdirmek olmaz Dogru din budur lakin insanlarin ekseriyyeti bunu bilmez Dininden ve eqidesinden asili olmayaraq boyuk mutefekkirler hemise Allahi qelble yeni fitri olaraq tanimagin mumkunluyune inanmislar Hemcinin bax RedakteQuran Mehemmed peygemberIstinadlar Redakte Muqeddes Quran 2017 02 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 01 21 Guney Hesenova Cemiyyet ve Din qezeti 2010 cu il Edebiyyat RedakteMultikulturalizme giris Baki Serq Qerb 2019Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Allah ile elaqeli mediafayllar var Genesis Islam ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Allah amp oldid 6061823, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.