| Maliyyə |
|---|
![]() |
| Maliyyə sistemi |
Kapitalın strukturu – şirkətin öz fəaliyyətini maliyyələşdirməsi və müxtəlif maliyyə mənbələrindən istifadə etməklə böyüməsini təmin etməsi üsuludur. Həm öz (səhmli maliyyələşdirmə), həm də borc (borc maliyyələşdirmə) vəsaitlərindən maliyyələşdirməni əhatə edir. Borcla maliyyələşdirmə borc alətlərinin emissiyası yolu ilə, paylı maliyyələşdirmə isə cəmiyyətin mülkiyyət hüququnun genişləndirilməsi yolu ilə səhmdarların (maraqlıların) öz vəsaitlərinin cəlb edilməsi ilə həyata keçirilir. Borc kapitalına istiqrazların buraxılışı, ödənilməli uzunmüddətli notlar daxildir, kapital isə adi səhmləri, imtiyazlı səhmləri və bölüşdürülməmiş mənfəəti əhatə edir. Dövriyyə kapitalı öhdəlikləri kimi qısamüddətli borclar da kapital strukturunun bir hissəsi hesab olunur.
Kapitalın strukturu uzunmüddətli öhdəliklərin, qısamüddətli borcların, adi səhmlərin və şirkətin imtiyazlı səhmlərinin birləşməsindən ibarət ola bilər. Kapital strukturunun təhlili adətən şirkətin qısamüddətli və uzunmüddətli öhdəliklərinə baxır. Şirkətin kapital strukturunun əsas göstəricisi şirkətin risk səviyyəsini göstərən borcun kapitala nisbətidir (debt-to-equity ratio, D/E). Tipik olaraq, ilk növbədə borcla maliyyələşən şirkət daha aqressiv kapital strukturuna malikdir və buna görə də investorlar üçün daha çox risk yaradır. Bununla yanaşı, yaranan risk şirkət üçün əsas artım mənbəyi ola bilər.
Borc və ya kapitalın maliyyələşdirilmə seçimi
| ]Borc vəsaitləri şirkətin kapital bazarında vəsait cəlb etməsi üçün iki mənbədən biridir. Borc verən şirkətə verilən fayda vergi güzəştidir, çünki faiz ödənişləri vergidən çıxılır. Borc şirkətə kapitaldan fərqli olaraq mülkiyyət hüquqlarını saxlamağa imkan verir. Bundan əlavə, aşağı faiz dərəcələri ilə borc kapitalına çıxış olduqca asan və kifayətdir.
Xüsusilə faiz dərəcələri aşağı olduqda, kapital borcdan daha bahadır. Bununla belə, borc kapitalından fərqli olaraq, gəlirin azalması halında kapitalın qaytarılmasına ehtiyac yoxdur. Digər tərəfdən, kapital şərikli mülkiyyətçi kimi şirkətin gələcək qazancları hüququnu təmsil edir.
Optimal kapital quruluşu
| ]Həm borc, həm də kapital şirkətin balansında görünür. Şirkətin balansında olan aktivləri borc və ya kapitalın buraxılması yolu ilə əldə edilir. Güclü leviric olan şirkətlər yüksək leverage və aqressiv kapital strukturuna malikdirlər. Bunun əksinə olaraq, aktivləri əldə etmək üçün ilk növbədə öz vəsaitlərindən istifadə edən şirkətlər aşağı leverage əmsallarına və mühafizəkar kapital strukturuna malikdirlər. Eyni zamanda, yüksək leverage və/və ya aqressiv kapital strukturu da şirkət üçün yüksək artım templərini təmin edə bilər, mühafizəkar kapital strukturu isə aşağı artım templərinə səbəb ola bilər. Şirkət rəhbərliyinin əsas vəzifəsi borc və kapital fondlarının optimal birləşməsini tapmaqdır.
Optimal kapital strukturu şirkətin dəyərini maksimuma çatdıran ən yaxşı borc-kapital nisbətini göstərir. Sadə dillə desək, şirkətin optimal kapital strukturu, şirkətin kapital xərclərini maksimuma çatdıran borc-kapital nisbətləri sırasıdır. Nəzəriyyə olaraq, borc maliyyələşdirilməsi faiz xərclərinin vergidən çıxması səbəbindən kapitalın ən aşağı dəyərini təmin edir. Bununla belə, nadir hallarda bu cür maliyyələşdirmə optimaldır, çünki borc vəsaitlərinin artması ilə şirkətin riski artır.
Şirkətin kapital strukturunun müəyyən edilməsi nəzəriyyəsi
| ]Vergilər olmadıqda
| ]Şirkətin optimal kapital strukturu nəzəriyyəsi adı altında populyarlıq qazanan amerikalı iqtisadçılar F.Modilyani və M.Miller tərəfindən hazırlanmışdır. Mükəmməl (rəqabətli) bazarlar şəraitində optimal kapital strukturunu nəzərdən keçirirlər:
- İnvestorlar və firmalar eyni qiymətli kağızlar qarışığını gələcək pul vəsaitlərinin cari dəyərinə bərabər rəqabətli bazar qiymətləri ilə alır və satırlar;
- Qiymətli kağızların buraxılması və yerləşdirilməsi üçün vergilər, əməliyyat xərcləri və emissiya xərcləri yoxdur;
- Şirkətin maliyyələşdirmə üsulları ilə bağlı qərarları investisiyalar nəticəsində yaranan pul vəsaitlərinin hərəkətinə təsir göstərmir və onlar haqqında hər hansı məlumatı açıqlamır.
İstinadlar
| ]- "Capital Structure". 10 avqust 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 avqust 2018.
- Groppelli and Nikbakht op cit p. 225.
- Melicher, Ronald W. and Welshans, Merle T. Finance: Introduction to Markets, Institutions and Management (7th). Cincinnati OH: South-Western Publishing Co. 1988. 150–151. ISBN .
- Louiselle, Bruce M. and Heilman, Jane E. "The Case for the Use of an Appropriate Capital Structure in Utility Ratemaking: The General Rule Versus Minnesota". William Mitchell Law Review, Mitchell Hamline School of Law. 8 (2). 1982: 426. İstifadə tarixi: 12 may 2021.
- Groppelli, A.A. and Nikbakht, Ehsan. Finance (fourth). Hauppauge, New York: Barron's Educational Services, Inc. 2000. 225, 244, 575. ISBN .
- Harris, Milton; Raviv, Artur. "The Theory of Capital Structure". The Journal of Finance. 46 (1). 1991: 297–355. doi:10.1111/j.1540-6261.1991.tb03753.x.
- Zhao, Jianmei & Katchova, Ani L. & Barry, Peter J., 2004. "Testing The Pecking Order Theory And The Signaling Theory For Farm Businesses Arxiv surəti 17 sentyabr 2024 tarixindən (Wayback Machine) saytında," 2004 Annual meeting, August 1–4, Denver, CO 20215, American Agricultural Economics Association (New Name 2008: Agricultural and Applied Economics Association).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya MaliyyeMaliyye huququ Maliyye sistemiIctimai maliyyeBeynelxalq Dovlet BelediyyeMerkezlesdirilmemis maliyyeKorporativ SexsiMaliyye bazarlariValyuta bazari Qizil bazari Kapital bazari Pul bazari Sigorta bazari Dunya maliyye merkezleriPul Valyuta Avuar Qiymetli kagizlar ToremeleriMaliyye fealiyyetleriBank Merkezi bank Sigorta Investisiya Lizinq Maliyye lizinqiDepozit Depozit Bank olmayan kredit teskilati Muqavileli Sigorta sirketi Investisiya Investisiya banki Investisiya fondu Brokerbr Kapitalin strukturu sirketin oz fealiyyetini maliyyelesdirmesi ve muxtelif maliyye menbelerinden istifade etmekle boyumesini temin etmesi usuludur Hem oz sehmli maliyyelesdirme hem de borc borc maliyyelesdirme vesaitlerinden maliyyelesdirmeni ehate edir Borcla maliyyelesdirme borc aletlerinin emissiyasi yolu ile payli maliyyelesdirme ise cemiyyetin mulkiyyet huququnun genislendirilmesi yolu ile sehmdarlarin maraqlilarin oz vesaitlerinin celb edilmesi ile heyata kecirilir Borc kapitalina istiqrazlarin buraxilisi odenilmeli uzunmuddetli notlar daxildir kapital ise adi sehmleri imtiyazli sehmleri ve bolusdurulmemis menfeeti ehate edir Dovriyye kapitali ohdelikleri kimi qisamuddetli borclar da kapital strukturunun bir hissesi hesab olunur Kapitalin strukturu uzunmuddetli ohdeliklerin qisamuddetli borclarin adi sehmlerin ve sirketin imtiyazli sehmlerinin birlesmesinden ibaret ola biler Kapital strukturunun tehlili adeten sirketin qisamuddetli ve uzunmuddetli ohdeliklerine baxir Sirketin kapital strukturunun esas gostericisi sirketin risk seviyyesini gosteren borcun kapitala nisbetidir debt to equity ratio D E Tipik olaraq ilk novbede borcla maliyyelesen sirket daha aqressiv kapital strukturuna malikdir ve buna gore de investorlar ucun daha cox risk yaradir Bununla yanasi yaranan risk sirket ucun esas artim menbeyi ola biler Borc ve ya kapitalin maliyyelesdirilme secimi span Borc vesaitleri sirketin kapital bazarinda vesait celb etmesi ucun iki menbeden biridir Borc veren sirkete verilen fayda vergi guzestidir cunki faiz odenisleri vergiden cixilir Borc sirkete kapitaldan ferqli olaraq mulkiyyet huquqlarini saxlamaga imkan verir Bundan elave asagi faiz dereceleri ile borc kapitalina cixis olduqca asan ve kifayetdir Xususile faiz dereceleri asagi olduqda kapital borcdan daha bahadir Bununla bele borc kapitalindan ferqli olaraq gelirin azalmasi halinda kapitalin qaytarilmasina ehtiyac yoxdur Diger terefden kapital serikli mulkiyyetci kimi sirketin gelecek qazanclari huququnu temsil edir Optimal kapital qurulusu span Hem borc hem de kapital sirketin balansinda gorunur Sirketin balansinda olan aktivleri borc ve ya kapitalin buraxilmasi yolu ile elde edilir Guclu leviric olan sirketler yuksek leverage ve aqressiv kapital strukturuna malikdirler Bunun eksine olaraq aktivleri elde etmek ucun ilk novbede oz vesaitlerinden istifade eden sirketler asagi leverage emsallarina ve muhafizekar kapital strukturuna malikdirler Eyni zamanda yuksek leverage ve ve ya aqressiv kapital strukturu da sirket ucun yuksek artim templerini temin ede biler muhafizekar kapital strukturu ise asagi artim templerine sebeb ola biler Sirket rehberliyinin esas vezifesi borc ve kapital fondlarinin optimal birlesmesini tapmaqdir Optimal kapital strukturu sirketin deyerini maksimuma catdiran en yaxsi borc kapital nisbetini gosterir Sade dille desek sirketin optimal kapital strukturu sirketin kapital xerclerini maksimuma catdiran borc kapital nisbetleri sirasidir Nezeriyye olaraq borc maliyyelesdirilmesi faiz xerclerinin vergiden cixmasi sebebinden kapitalin en asagi deyerini temin edir Bununla bele nadir hallarda bu cur maliyyelesdirme optimaldir cunki borc vesaitlerinin artmasi ile sirketin riski artir Sirketin kapital strukturunun mueyyen edilmesi nezeriyyesi span Vergiler olmadiqda span Sirketin optimal kapital strukturu nezeriyyesi adi altinda populyarliq qazanan amerikali iqtisadcilar F Modilyani ve M Miller terefinden hazirlanmisdir Mukemmel reqabetli bazarlar seraitinde optimal kapital strukturunu nezerden kecirirler Investorlar ve firmalar eyni qiymetli kagizlar qarisigini gelecek pul vesaitlerinin cari deyerine beraber reqabetli bazar qiymetleri ile alir ve satirlar Qiymetli kagizlarin buraxilmasi ve yerlesdirilmesi ucun vergiler emeliyyat xercleri ve emissiya xercleri yoxdur Sirketin maliyyelesdirme usullari ile bagli qerarlari investisiyalar neticesinde yaranan pul vesaitlerinin hereketine tesir gostermir ve onlar haqqinda her hansi melumati aciqlamir Istinadlar span Capital Structure 10 avqust 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 avqust 2018 Groppelli and Nikbakht op cit p 225 Melicher Ronald W and Welshans Merle T Finance Introduction to Markets Institutions and Management 7th Cincinnati OH South Western Publishing Co 1988 150 151 ISBN 0 538 06160 X Louiselle Bruce M and Heilman Jane E The Case for the Use of an Appropriate Capital Structure in Utility Ratemaking The General Rule Versus Minnesota William Mitchell Law Review Mitchell Hamline School of Law 8 2 1982 426 Istifade tarixi 12 may 2021 Groppelli A A and Nikbakht Ehsan Finance fourth Hauppauge New York Barron s Educational Services Inc 2000 225 244 575 ISBN 0 7641 1275 9 Harris Milton Raviv Artur The Theory of Capital Structure The Journal of Finance 46 1 1991 297 355 doi 10 1111 j 1540 6261 1991 tb03753 x Zhao Jianmei amp Katchova Ani L amp Barry Peter J 2004 Testing The Pecking Order Theory And The Signaling Theory For Farm Businesses Arxiv sureti 17 sentyabr 2024 tarixinden Wayback Machine saytinda 2004 Annual meeting August 1 4 Denver CO 20215 American Agricultural Economics Association New Name 2008 Agricultural and Applied Economics Association Teskilatin maliyyesiEsas anlayislarMaliyye plani Budcelesdirme Maliyye tehlili Maliyye sabitliyi Satinalma ohdeliyi Muhasibat ucotu Maliyye hesabati Girov Gelir Xercler Kreditor Techizatci Maliyye nezareti Odeme qabiliyyeti Menfeet Amortizasiya Vergi ucotu Lizinq Kapital Borc Qiymet Likvidlik Nizamname kapitali Elave kapital BudceElaqedar konseptlerIdareetme ucotu Teskilat Kadr siyaseti Maliyye menecmenti Maliyye elaqeleri Maliyye nezareti Maliyye riski ve maliyye riski menecmentiKateqoriyalarKredit riskiIstehlak krediti riski Suveren kredit riski Hesablasma riski Defolt riski Konsentrasiya riski Kredit derivativi SekuritizasiyaBazar riskiEmtee riski mes Qiymetlendirme riski FX riski Faiz riski Likvidlik riski mes Emeliyyat riskiModel riski Olke riski Siyasi riskDigerIcra riski Menfeet riski Sistemli riskModellesdirilmeBlek Soulz modeli Risksiz faiz Sarp emsali Sortino emsali ve genislendirmeler Esas konsepsiyalarAktivin qiymetlendirilmesi Esas kapital Kapitalin strukturu Korporativ maliyye Diversifikasiya Iqtisadi kopuk Gozlenilen gelir Maliyye musaviri muhendislik qanun risk Fundamental analiz Tehluke Investisiya menecmenti Risk Sigorta daxili Riyazi maliyye Menevi zerer Spekulyasiya Stress testi maliyye Sistemli riskMaliyye iqtisadiyyati Investisiya menecmenti Riyazi maliyye Lugetler ve ensiklopediyalarBritannica onlayn Normativ yoxlamaGND 4125993 2 Microsoft 149933338 NKC ph390014 Kateqoriya Maliyye
