Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Sığorta bazarı — sığorta xidmətlərinin təklif olunduğu maliyyə bazarının bir hissəsi.
Bu bazarda sığorta xidmətləri sığorta şirkətləri tərəfindən təklif olunur. Sığorta xidmətləri bazarı üçün vacib olan sığorta fəaliyyətinin dövlət tənzimlənməsidir ki, bu da icbari lisenziyalaşdırmanı, sığorta şirkətlərinin maliyyə sabitliyinin təmin edilməsinə nəzarəti nəzərdə tutur.
Sığorta bazarının təşkilinin ən mühüm prinsiplərindən biri sığorta şirkətlərinin ədalətli rəqabətinin təmin edilməsidir. Rusiya Federasiyasında sığorta xidmətləri bazarında ədalətli rəqabət meyarlarını müəyyən edən "Rəqabətin qorunması haqqında" xüsusi qanun mövcuddur.
Azərbaycan müstəqillik illərindən sonra, yerli sığorta bazarı formalaşmağa başladığı vaxtdan etibarən, cəmi 2 xarici kapitalla işləyən sığorta şirkəti daha uzun dövrdə bazarda fəaliyyət göstərmişdir. Onlardan biri 90-cı illərin sonunda Azərbaycan-Türkiyə müştərək müəssisəsi olaraq yaradılmışdır (Başak-İnam Sığorta Şirkəti) və sonradan bu şirkət müstəqil yerli şirkət kimi fəaliyyət göstərmişdir. 2017-ci ildə isə maliyyə vəziyyətinə əsaslanaraq, sığorta requlyatoru tərəfindən şirkətin lisenziyası ləğv edilmişdir. Xarici şirkət olaraq, yerli bazarda 2-ci ən uzun müddət fəaliyyət göstərən şirkət isə "AXA MBASK" şirkəti olmuşdur ki, bu da Fransaya məxsus qlobal "AXA" şirkətinin törəmə müəssisəsi olmuşdur.
Bu şirkət ilk olaraq, yerli "MBASK" şirkətinin səhmlərinin 51%-ni alaraq fəaliyyətə başlamış, sonrakı illərdə şirkətin səhmləri 100% qlobal "AXA" şirkətinə satılmışdır. Yerli bazarda təxminən 8 il ərzində ciddi uğur qazanan və göstərdiyi xidmətlərin keyfiyyəti ilə seçilən şirkət artıq 2019-cu ildən etibarən öz faəliyyətini Azərbaycan sığorta bazarında və bir sıra başqa ölkələrdə məhdudlaşdırmağa qərar vermişdir. Xarici sığorta şirkətlərinin Azərbaycanda fəaliyyət göstərməsinin mənfi və müsbət tərəfləri mövcuddur. Müsbət tərəf kimi onu qeyd etmək olar ki, xarici sığorta şirkətinin yerli bazarda fəaliyyəti özü ilə gətirdiyi korporativ sığorta xidməti mədəniyyətinin yüksək olması ilə, yeni texnologiyaların tətbiqi ilə, yeni məhsulların bazara çıxarılması ilə, agent şəbəkəsinin yaradılması ilə və s. kimi müsbət amillərlə səciyyələnir.
Dünya sığorta bazarı
XX əsrin ikinci yarısından başlayaraq müxtəlif ölkələrin sığorta bazarları vahid beynəlxalq sığorta məkanının yaradılması istiqamətində fəal şəkildə inkişaf etməyə başladı. Milli sığorta bazarlarının bu inteqrasiya tendensiyası sığorta işinin bütün sahələrinə təsir göstərmişdir.
2017-ci ildə dünyada bütün sığorta şirkətləri tərəfindən toplanan sığorta haqlarının həcmi əvvəlki illə müqayisədə 1,5% artaraq 4,9 trilyon ABŞ dolları təşkil edib.
| Region | Sığorta haqqının həcmi, mln. ABŞ dolları | Keçən il üçün artım tempi, % | Dünya bazar payı | Hər sakin üçün mükafat, ABŞ dolları | Sığortanın ÜDM-də payı, % |
|---|---|---|---|---|---|
| Şimali Amerika | 1496634 | 0,0 | 30,60 | 4120 | 7,11 |
| Cənubi Amerika | 167888 | 0,1 | 3,43 | 262 | 3,06 |
| Qərbi Avropa | 1416184 | -0,7 | 28,95 | 2568 | 7,28 |
| Mərkəzi və Şərqi Avropa | 63013 | 5,8 | 1,29 | 198 | 1,92 |
| Asiya, cəmi | 1590688 | 5,7 | 32,52 | 360 | 5,62 |
| O cümlədən inkişaf etmiş Asiya bazarları (Yaponiya və s.) | 810858 | -1,1 | 16,58 | 3755 | 10,51 |
| O cümlədən Asiyada inkişaf etməkdə olan bazarlar ([[Çin] daxil olmaqla) | 719778 | 14,7 | 14,7 | 188 | 4,06 |
| O cümlədən Orta Asiya və Yaxın Şərq | 60052 | 5,0 | 1,23 | 164 | 2,12 |
| [[]] | 90597 | -6,2 | 1,85 | 2236 | 5,62 |
| Afrika | 66691 | 0,5 | 1,36 | 54 | 2,96 |
| Dünyada cəmi | 4891694 | 1,5 | 100,00 | 650 | 6,13 |
Sığortanın inkişafında dünya liderləri inkişaf etmiş ölkələr və bəzi offşor zonalardır.
| Ölkə | Əhali sayına görə sığorta haqlarının həcmi, ABŞ dolları | O cümlədən həyat sığortası, ABŞ dolları | Toplanan sığorta haqlarının ümumi məbləği, mln |
|---|---|---|---|
| Kayman adaları | 12122 | 490 | 746 |
| Honkonq | 8313 | 6756 | 61286 |
| İsveçrə | 6811 | 3522 | 57904 |
| Danimarka | 5772 | 4215 | 33141 |
| Lüksemburq | 5011 | 3091 | 30277 |
| Çin Respublikası | 4997 | 4195 | 117474 |
| Sinqapur | 4749 | 3835 | 28831 |
| Finlandiya | 4737 | 3870 | 26158 |
| İrlandiya | 4687 | 3880 | 64306 |
| Niderland | 4631 | 915 | 79013 |
| Amerika Birləşmiş Ştatları | 4216 | 1674 | 1377114 |
| Birləşmiş Krallıq | 3810 | 2873 | 283331 |
| İsveç | 3672 | 2694 | 36580 |
| Cənubi Koreya | 3522 | 1999 | 181218 |
| Fransa | 3446 | 2222 | 241603 |
| Norveç | 3429 | 2134 | 19790 |
| Yaponiya | 3312 | 2411 | 422050 |
| Kanada | 3260 | 1407 | 119520 |
| Avstraliya | 3247 | 1304 | 80061 |
…. | …. | …. | …. |
| Rusiya | 152 | 39 | 21898 |
| Braziliya | 398 | 224 | 83315 |
| Çin | 384 | 225 | 541446 |
| Hindistan | 73 | 55 | 98003 |
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Страховой рынок". ГЛОССАРИЙ.ru. 2011-09-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-11-06.
- "Об организации страхового дела в Российской Федерации". КонсультантПлюс. 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-11-06.
- "Федеральный закон "О защите конкуренции"". КонсультантПлюс. 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-11-07.
- "Федеральный закон О защите конкуренции на рынке финансовых услуг". КонсультантПлюс. 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-05-16.
- "SIĞORTA BAZARI" (PDF) (az.).
- Извеков Ю.А. "Анализ мировых тенденций на рынке страхования". 2010-04-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-05-16.
- "World insurance in 2017:solid, but mature life markets weigh on growth" (PDF). 2019-05-30 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-05-30.
Xarici keçidlər
- Sığorta bazarı — termin / tərif
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sigorta bazari sigorta xidmetlerinin teklif olundugu maliyye bazarinin bir hissesi Bu bazarda sigorta xidmetleri sigorta sirketleri terefinden teklif olunur Sigorta xidmetleri bazari ucun vacib olan sigorta fealiyyetinin dovlet tenzimlenmesidir ki bu da icbari lisenziyalasdirmani sigorta sirketlerinin maliyye sabitliyinin temin edilmesine nezareti nezerde tutur Sigorta bazarinin teskilinin en muhum prinsiplerinden biri sigorta sirketlerinin edaletli reqabetinin temin edilmesidir Rusiya Federasiyasinda sigorta xidmetleri bazarinda edaletli reqabet meyarlarini mueyyen eden Reqabetin qorunmasi haqqinda xususi qanun movcuddur Azerbaycan musteqillik illerinden sonra yerli sigorta bazari formalasmaga basladigi vaxtdan etibaren cemi 2 xarici kapitalla isleyen sigorta sirketi daha uzun dovrde bazarda fealiyyet gostermisdir Onlardan biri 90 ci illerin sonunda Azerbaycan Turkiye musterek muessisesi olaraq yaradilmisdir Basak Inam Sigorta Sirketi ve sonradan bu sirket musteqil yerli sirket kimi fealiyyet gostermisdir 2017 ci ilde ise maliyye veziyyetine esaslanaraq sigorta requlyatoru terefinden sirketin lisenziyasi legv edilmisdir Xarici sirket olaraq yerli bazarda 2 ci en uzun muddet fealiyyet gosteren sirket ise AXA MBASK sirketi olmusdur ki bu da Fransaya mexsus qlobal AXA sirketinin toreme muessisesi olmusdur Bu sirket ilk olaraq yerli MBASK sirketinin sehmlerinin 51 ni alaraq fealiyyete baslamis sonraki illerde sirketin sehmleri 100 qlobal AXA sirketine satilmisdir Yerli bazarda texminen 8 il erzinde ciddi ugur qazanan ve gosterdiyi xidmetlerin keyfiyyeti ile secilen sirket artiq 2019 cu ilden etibaren oz faeliyyetini Azerbaycan sigorta bazarinda ve bir sira basqa olkelerde mehdudlasdirmaga qerar vermisdir Xarici sigorta sirketlerinin Azerbaycanda fealiyyet gostermesinin menfi ve musbet terefleri movcuddur Musbet teref kimi onu qeyd etmek olar ki xarici sigorta sirketinin yerli bazarda fealiyyeti ozu ile getirdiyi korporativ sigorta xidmeti medeniyyetinin yuksek olmasi ile yeni texnologiyalarin tetbiqi ile yeni mehsullarin bazara cixarilmasi ile agent sebekesinin yaradilmasi ile ve s kimi musbet amillerle seciyyelenir Dunya sigorta bazariXX esrin ikinci yarisindan baslayaraq muxtelif olkelerin sigorta bazarlari vahid beynelxalq sigorta mekaninin yaradilmasi istiqametinde feal sekilde inkisaf etmeye basladi Milli sigorta bazarlarinin bu inteqrasiya tendensiyasi sigorta isinin butun sahelerine tesir gostermisdir 2017 ci ilde dunyada butun sigorta sirketleri terefinden toplanan sigorta haqlarinin hecmi evvelki ille muqayisede 1 5 artaraq 4 9 trilyon ABS dollari teskil edib Region Sigorta haqqinin hecmi mln ABS dollari Kecen il ucun artim tempi Dunya bazar payi Her sakin ucun mukafat ABS dollari Sigortanin UDM de payi Simali Amerika 1496634 0 0 30 60 4120 7 11Cenubi Amerika 167888 0 1 3 43 262 3 06Qerbi Avropa 1416184 0 7 28 95 2568 7 28Merkezi ve Serqi Avropa 63013 5 8 1 29 198 1 92Asiya cemi 1590688 5 7 32 52 360 5 62O cumleden inkisaf etmis Asiya bazarlari Yaponiya ve s 810858 1 1 16 58 3755 10 51O cumleden Asiyada inkisaf etmekde olan bazarlar Cin daxil olmaqla 719778 14 7 14 7 188 4 06O cumleden Orta Asiya ve Yaxin Serq 60052 5 0 1 23 164 2 12 90597 6 2 1 85 2236 5 62Afrika 66691 0 5 1 36 54 2 96Dunyada cemi 4891694 1 5 100 00 650 6 13 Sigortanin inkisafinda dunya liderleri inkisaf etmis olkeler ve bezi offsor zonalardir Olke Ehali sayina gore sigorta haqlarinin hecmi ABS dollari O cumleden heyat sigortasi ABS dollari Toplanan sigorta haqlarinin umumi meblegi mlnKayman adalari 12122 490 746Honkonq 8313 6756 61286Isvecre 6811 3522 57904Danimarka 5772 4215 33141Luksemburq 5011 3091 30277Cin Respublikasi 4997 4195 117474Sinqapur 4749 3835 28831Finlandiya 4737 3870 26158Irlandiya 4687 3880 64306Niderland 4631 915 79013Amerika Birlesmis Statlari 4216 1674 1377114Birlesmis Kralliq 3810 2873 283331Isvec 3672 2694 36580Cenubi Koreya 3522 1999 181218Fransa 3446 2222 241603Norvec 3429 2134 19790Yaponiya 3312 2411 422050Kanada 3260 1407 119520Avstraliya 3247 1304 80061 Rusiya 152 39 21898Braziliya 398 224 83315Cin 384 225 541446Hindistan 73 55 98003Hemcinin baxSigortaIstinadlar Strahovoj rynok GLOSSARIJ ru 2011 09 26 tarixinde Istifade tarixi 2010 11 06 Ob organizacii strahovogo dela v Rossijskoj Federacii KonsultantPlyus 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2010 11 06 Federalnyj zakon O zashite konkurencii KonsultantPlyus 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2010 11 07 Federalnyj zakon O zashite konkurencii na rynke finansovyh uslug KonsultantPlyus 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2010 05 16 SIGORTA BAZARI PDF az Izvekov Yu A Analiz mirovyh tendencij na rynke strahovaniya 2010 04 20 tarixinde Istifade tarixi 2010 05 16 World insurance in 2017 solid but mature life markets weigh on growth PDF 2019 05 30 tarixinde PDF Istifade tarixi 2019 05 30 Xarici kecidlerSigorta bazari termin terif