fbpx
Wikipedia

Həsən Əliyev (akademik)

Həsən Əlirza oğlu Əliyev (15 dekabr 1907(1907-12-15), Comərdli, Yelizavetpol quberniyası2 fevral 1993(1993-02-02), Bakı) — Azərbaycan alimi, ictimai-siyasi xadim, Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi (1974), Ümumittifaq Torpaqşünaslıq Cəmiyyətinin üzvü, Ümumittifaq Coğrafiya Cəmiyyətinin üzvü, Azərbaycan SSR EA Partiya Komitəsinin katibi (1950), Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirinin birinci müavini, Azərbaycan MK katibi (1952), AMEA-nın akademik katibi (1952–1957), Bakı şəhəri Zəhmətkeş Deputatları Sovetinin deputatı (1953–1956), Dünya Universitetinin elmi və mədəniyyət üzrə doktoru (ABŞ), İngiltərə Kraliça Biblioqraflar Cəmiyyətinin həqiqi üzvü, AMEA-nın akademik Həsən Əliyev adına Coğrafiya İnstitutunun direktoru(1968–1987).

Həsən Əliyev
Həsən Əlirza oğlu Əliyev
Doğum tarixi
Doğum yeri
Vəfat tarixi (85 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Milliyyəti Azərbaycanlı
Uşağı
Atası Əlirza Əliyev
Anası Narıngül Əliyeva
Elm sahəsi coğrafiya, torpaqşünaslıq
Elmi dərəcəsi kənd təsərrüfatı elmləri doktoru
Elmi adı akademik (1952)
professor
İş yeri AMEA Coğrafiya İnstitutu
Təhsili Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutu
Tanınmış yetirmələri akademik Budaq Budaqov, professor Balacaxanım Nəzirova
Tanınır torpaqşünas alim
Mükafatları
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Həsən Əlirza oğlu Əliyev 1907-ci il dekabr ayının 15-də Ermənistanın Sisyan rayonunun (keçmiş Zəngəzur qəzası) Çomərdlii kəndində anadan olmuşdur. 1917-ci ildə ermənilərin azərbaycanlılara qarşı törətdikləri qırğın nəticəsində bütün Zəngəzur mahalının əhalisi kimi Həsən Əliyevin ailəsi də Naxçıvan şəhərinə deportasiya edildi. Naxçıvanana gəldikdən sonra 1917–1924-cü illərdə müxtəlif işlərdə işləyib. O, 1925-ci ildə kənd axşam məktəbinə daxil olmuşdur. 1930-cu ildə isə Naxçıvan Kənd Təsərrüfatı Texnikumunu bitirmişdir. Texnikumda təhsil aldığı müddətcə 1927-ci ildə Naxçıvan MR Torpaq Komissarlığının kənd təsərrüfatı zərərvericilərilə mübarizə şöbəsinin işçisi olmuşdur. 1929-cu ildə Naxçıvan Pambıq birliyində və Azpambıqbirliyinin Gəncə dairəsi üzrə təlimatçısı vəzifələrində çalışıb. O, 1930-cu ildə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutuna (indiki AKTA) daxil olub və 1932-ci ildə oranı bitirib. İnstitutda oxumaqla yanaşı Gəncə şəhərindəki Qarayeri sovxozu məktəbində müəllim işləyib. 1932-ci ildə Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Pambıqçılıq İnstitutunun aspiranturasına daxil olub və 1934-cü ildə oranı bitirib. 1934-cü ildə 27 yaşlı Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Pambıqçılıq İnstitutunun Ucar rayonu mərkəzində yerləşən Şirvan Zona-Təcrübə Stansiyasının direktoru vəzifəsinə təyin edilir. İki il orada işlədikdən sonra keçmiş SSRİ Elmlər Akademiyası Azərbaycan filialının Torpaqşünaslıq bölməsinin elmi işçisi vəzifəsinə işə götürülür və eyni zamanda həmin bölmənin elmi katibi vəzifəsini də icra edir (1935–1941-ci illər). 1935-cı ildə o, Ümumittifaq Torpaqşünaslıq Cəmiyyətinin üzvlüyünə qəbul edilir. Elmi-tədqiqat işi ilə yanaşı, ali məktəblərdə də dərs deməyə başlayıb. 1937-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun coğrafiya fakültəsində assistent vəzifəsində işləməsinə zəmin yaratdı. 1939-cu ildə keçmiş Ümumittifaq Coğrafiya Cəmiyyətinin üzvlüyünə daxil olmuşdur. 1941-ci ildə könüllü olaraq ordu sıralarına gedir. 1943-cü ildə Şimali Qafqazda alman faşist işğalçıları ilə qızğın vuruşda ağır yaralandıqdan sonra Bakıya qayıdır. Uzun sürən müalicədən sonra yenidən keçmiş SSRİ EA Azərbaycan filialına işə daxil olur və həmin il (1943) Coğrafiya bölməsinə rəhbərlik etməyə başlayır. Coğrafiya bölməsinin rəhbəri ola-ola namizədlik dissertasiya müdafiə edərək 1944-cü ildə kənd təsərrüfatı elmləri namizədi alimlik dərəcəsi alır. 1944-cü ildə Torpaqşünaslıq və Aqrokimya bölməsinə elmi işlər üzrə direktor müavini təyin edilib. 1945-ci ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyası təşkil olunduqda, həmin bölmə instituta çevrildiyindən, 1949-cu ilə qədər həmin institutuda direktor müavini vəzifəsində işləyib.. 1945-ci ildən yenidən APİ-nin (indiki ADPU) coğrafiya fakültəsinə baş müəllim vəzifəsinə dəvət edilmiş, həmin institutda 1949-cu ilə qədər işləmişdir. (1948–1949) ADPİ-da torpaq coğrafiyasından dərs deyib. 1946–1962-ci illərdə Ümumittifaq Torpaqşünaslıq Cəmiyyətinin Azərbaycan filialının sədri olmuşdur. 1949–1952-ci illər AMEA Botanika İnstitutunun direktoru vəzifəsində çalışarkən İnstitutunun inkişafında böyük işlər görüb. Kənd təsərrüfatı elminin müxtəlif sahələrini hərtərəfli bilməsi və yüksək təşkilatçılıq qabiliyyətinə malik olması sayəsində 1952-ci ildə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Nazirinin birinci müavini və həmin il Azərbaycan KP MK katibi vəzifələrinə irəli çəkilir. 1952-ci ildə Azərbaycanın keçmiş Mərkəzi Komitəsində baş verən struktur dəyişikliklərinə Azərbaycan EA-nın akademik-katibi vəzifəsini icra edir və həmin ildə də Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü seçilir. 1952-ci ildən sonra Azərbaycan EA-nın quruculuq işində, elmi istiqamətlərinin müəyyənləşdirilməsində, yeni elmi-tədqiqat institutları, bölmə və şöbələrinin təşkilində, kadr hazırlığında faydalı əmək sərf etmişdir. SSRİ EA və müttəfiq respublikaların Elmlər akademiyaları arasında ilk dəfə olaraq 1955-ci ildə Azərbaycan EA Rəyasət Heyəti nəzdində Təbiəti Mühafizə Komissiyası təşkil etmişdi. Bu komissiyaya da o özü başçılıq etmişdi. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin (10-cu11-ci çağırış) deputatı olmuşdur. Lenin ordenı, Oktyabr İnqilabı, Qırmızı Əmək Bayrağı, Qırmızı Ulduz, Vətən müharibəsi, Şərəf nişanı ordenləri, SSRİ Elmlər Akademiyasının N.İ. Vavilov adına Qızıl medalıilə təltif edilmişdir. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Coğrafiya İnstitutu Həsən Əliyevin adınadır.

 
Həsən Əliyev Heydər Əliyevlə

Ailəsi

oğlu-Rasim Əliyev

Rasim Həsən oğlu Əliyev — Azərbaycan memarı və rəssamı; Azərbaycan Respublikasının əməkdar memarı, Dövlət mükafatı laureatı, Beynəlxalq Memarlıq Akademiyasının həqiqi üzvü, Rusiya Memarlıq və İnşaat Akademiyasının həqiqi üzvü, Şərq Ölkələri Memarlıq Akademiyasının həqiqi üzvü.

Elmi yaradıcılığı

Əsas elmi yaradıcılığı torpaqşünaslığın nəzəriyyəsi, ekologiya, botanika, bitkiçilik, təbii ehtiyatların və təbii şəraitin qorunub daha səmərəli istifadə olunması problemlərini, ümumiyyətlə, təbiətşünaslığın müxtəlif sahələrini əhatə edir. Keçmiş SSRİ-də ümumi əkinçilik və təbiəti mühafizə sahəsində görkəmli alim sayılırdı. Cənubi Qafqaz torpaqlarının əmələ gəlməsinin və coğrafiyasının tədqiqinə, Azərbaycanda Beynəlxalq Bioloji Proqramın işlənib hazırlanmasına böyük əmək sərf etmişdir. Təbii ehtiyatların tədqiqi, təbiətdən istifadənin elmi cəhətdən əsaslandırılması və onların mühafizəsinin təşkili H.Əliyevin elmi və ictimai fəaliyyətinin əsas istiqamətini təşkil etmişdir. Azərbaycan təbiətinin, torpağının və suyunun mühafızəsi sahəsində onun xidmətləri əvəzsizdir. Cəmiyyətin ekoloji maariflənməsinə, təbiətin mühafizəsi haqqında biliklərin təbliğinə böyük əhəmiyyət vermişdir. Meşə torpaqları sahəsi onun elmi yaradıcılığına daha doğma idi. 1957-ci ildə AMEA Torpaqşünaslıq və Aqrokimya İnstitutu tərkibində Meşə torpaqları laboratoriyası təşkil etmiş və 35 ilə qədər bu şöbənin rəhbəri olmuşdur. 1968-ci ildə Coğrafiya İnstitutunun direktoru təyin edilməsi ilə əlaqədar həmin şöbə Coğrafiya İnstitutuna köçürüldü.

 
Həsən Əliyev torpaq haqqında

Azərbaycan EA-nın həqiqi üzvü seçildikdən 17 il sonra 1965-ci ildə Böyük Qafqazın torpaqları və ondan səmərəli istifadə yolları (Azərbaycan SSR daxilində) adlı doktorluq dissertasiyası müdafiə edərək, kənd təsərrüfatı elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almışdır. 1968-ci ildən 1987-ci ilə kimi Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının geniş elmi profilli iri institutlarından birinə – Coğrafiya İnstitutuna başçılıq etmişdir. Onun rəhbəri olduğu institutda 19 il ərzində coğrafiya elmi daha da inkişaf etmiş, elmi kadr potensialı artmış, elmin xalq təsərrüfatına xidməti təmin olunmuşdu.1969-cu ildə akademikin təşkilatçılığı və başçılığı ilə Bakı şəhərində keçirilən Təbiəti mühafizə üzrə VI Zaqafqaziya müşavirəsi Azərbaycanda ətraf mühit ilə bağlı elmlərin inkişafına ciddi təkan verdi. Bu konfransın təsiri nəticəsində 1970-ci ildə Coğrafiya İnstitutunda Təbiəti mühafizə və təbii sərvətlərdən səmərəli istifadə şöbəsi təşkil edildi. Bu şöbənin yaranması təbiəti mühafizəyə dair onlarca elmi məqalə və monoqrafiyanın nəşr edilməsinə səbəb olmuşdu. Akademik H.Ə.Əliyev YUNESKO xətti ilə çox böyük işlər görmüş və MAB-ın (İnsan və Biosfer) Azərbaycan təşkilatına uzun illər başçılıq etmişdi. 1977-ci ildə YUNESKO-nun İnsan və biosfer üzrə birinci layihəsinin (tropik və subtropik ekosistemlər üzrə) Sovet Milli Komitəsinin üzvü seçilmişdi. 1977-ci ildə YUNESKO xətti ilə Tbilisidə keçirilmiş Birinci Dövlətlərarası konfransın iştirakçısı olmuşdu. 1976-cı ildə Bolqarıstanda, 1979-cu ildə Macarıstanda mühazirə oxumaq üçün dəvət edilmişdi. 1975-ci ildə Respublikada Coğrafiya Cəmiyyətinin prezidenti seçilmiş və bu ictimai təşkilata 1990-cı ilə qədər rəhbərlik etmişdi. 1981-ci ildə keçmiş AFR-də Sovet – Qərbi Almaniya simpoziumunda iştirak etmişdi. 1982-ci ildə ABŞ-da Tukson Dünya Universitetinin təbiəti mühafizə üzrə fəxri mədəniyyət doktoru seçilmişdi. Moskva, Aşqabad, Daşkənd, Səmərqənd, Tbilisi, Sankt-Peterbuq və bir çox başqa şəhərlərdə keçirilmiş beynəlxalq və ümumittifaq simpoziumlarda, konqres və konfranslarda məruzələrlə çıxış etmişdi. 1987-ci ildə Coğrafiya İnstitutunun direktorluğu vəzifəsindən azad olunmuşdu və həmin institutun müdiriyyəti nəzdində məsləhətçi təyin edilmişdi. 1940–1985-ci illər ərzində 751 əsər dərc etdirmişdir.

Əsas əsərləri

 
Həsən Əliyev Tur Heydarla
  • 1940-cı ildə çapdan çıxmış ilk kitabı olan Pirsaat çayının aşağı axını torpaqlarının tədqiqatı na Respublika Akademiyasının mükafatı verilmişdir.
  • 1953 — Azərbaycan SSR Torpaqları
  • 1953 — Azərbaycanın Böyük Qafqaz hissəsinin torpaqları adlı ikicildlik
  • 1976 Həyəcan təbili
  • 1970- Azərbaycan təbiəti jurnalını nəşr etdirməyə başladı.
  • Təbiətin keşiyində (X.N.Həsənovla birgə)
  • Meşənin taleyi insanın əlindədir (M.Y.Xəlilovla birgə)
  • ПочвыаридныхредколесийпредгорийБольшогоКавказа Экологическиеособенности
  • ПочвыНахичеванской АССР
 
Həsən Əliyevin 90 illik yubileyinə həsr olunmuş poçt markası.
  • Qəhveyi meşə torpaqları
  • Azərbaycanın Kür ətrafı Tuqay meşələri (M.Y.Xəlilovla birgə)
  • Böyük Qafqazın Şimal Şərq hissəsinin meşə və meşə-bozqır torpaqları
  • Həkərəçay hövzəsinin dağ-meşə torpaqları və onlardan səmərəli istifadə edilməsi (Ş.N.Mirzəyevlə birgə)
  • Земельны ересурсы Азербайджана, ихрациональное использование и охрана (в соавторстве с Ш.Г.Гасановым и Р.А.Алиевой)
  • 1955-ci ildən başlayaraq təbiətin qorunması ilə əlaqədar dövr mətbuatda çox sanballı MƏQALƏLƏR nəşr etdirirdi:
  • Azərbaycan SSR-də təbiəti mühafizə elminin inkişafı,
  • Azərbaycan SSR-də təbii sərvətlərin qorunması, artırılmasının vəziyyəti,
  • Azərbaycanın təbiət parkları,
  • Ana təbiətə övlad qayğısı,
  • Bizim meşələr,
  • Vətənimizin yaşıl libası,
  • Yeni qoruqlarımız,
  • Məhsul və gübrə və s.
 
Həsən Əliyevin iş təcrübəsi

Elmi populyar məqalələri

  1. Taxıl itkisinə ciddi mübarizə aparmalı.
  2. Qiymətli yem bitkiləri-şəmbələ
  3. Qədim Yunanıstanda.
  4. Mədəniyyət abidələrinin qoprunması.
  5. Üç gün Bombeydə.
  6. Qoy təbiət daha füsünkar olsun.
  7. Yaşıl yem.
  8. Təbiətin gözəlliklərini qoruyaq.
  9. Sərhəd tanımayan sərvətlər.
  10. Azərbaycanın təbiət imkanları.
  11. Bir ağac əkçək-təbiətə yadigardır.
  12. Yaponiya səfəri-EKSPO-70 Ümumdünya sərgisindən qeydlər.
  13. Elm və təbiət: SSRİ RA-nın 250 illiyi qarşısında.
  14. Torpaqdan səmərəli istifadə edilməlidir.
  15. Məhsul və gübrə: və s.
 
Həsən Əliyev elmi tədqiqat təcrübəsində

Xəritələr

  • Azərbaycan SSR sxematik torpaq xəritəsi
  • Azərbaycan SSR Qusar rayonun torpaq xəritəsi.1959
  • Azərbaycan SSR Dəvəçi rayonunun dağ hissəsinin torpaq xəritəsi.-1959
  • Azərbaycanın torpaq xəritəsi.
  • Azərbaycan SSR Atlası. və s.
 
Həsən Əliyev beynəlxalq elmi-tədqiqat işi apararkən

Redaktə etdiyi əsərlər

  • İzümov A.N. Xaçmaz və Vudat rayonlarının torpaqları.
  • Azərbaycanm SSR Elmlər Akademiyası Coğrafiya İnstitutu gənc alimlərinin VIII elmi kobfransının materiaları.
  • Həsənov X.N. Həsən bəy Zərdabi Azərbaycanda torpaqşünaslıq və aqrokimya elmlərinin banisidir.
  • Coğrafiya terminləri lüğəti
  • Azərbaycan toponimiyasının öyrənilməsinə həsr edilmiş elmi konfransın materialları.
  • Əfəndiyev M.R. Zaqatala dövlət qoruğu.
  • Budaqov B.Ə. Təbiəti qoruyaq. və s.

Beynəlxalq fəaliyəti

Həsən Əliyev Yunanıstan (1958), Polşa (1960), ABŞ (1964, 1977), Rumıniya (1966), İsveçrə (1966), Avstraliya (1968), Kanada (1978), Yaponiya (1980), Almaniya (1981) və s. ölkələrdə keçirilmış beynəlxalq konqreslərdə məruzələr etmişdir.

 
Həsən Əliyev Misirdə olarkən

Haqqında

  • B.Ə.Budaqov Cay kimi cağlayan ömür
  • Elin oğlu akademik Həsən Əliyev haqqında xatirələr- 100
  • Ekologiya: Təbiət və Cəmiyyətin problemləri. akademik Həsən Əliyevin 100 illik yubileyi haqqında

Filmoqrafiya

  • Böyük ömrün 7 anı filmi — Lider TV (15.12.2007)

Xatirəsi

Xarici keçidlər

  • Qəbələdə akademik Həsən Əliyevin 110 illik yubileyi qeyd olunub
  • Akademik Həsən Əliyevin doğum günüdür
  • AMEA-da akademik Həsən Əliyevin 110 illik yubileyi qeyd olunub 2017–12-26 13:45:00 / KONFRANSLAR
  • Həsən Əliyevin kitab kolleksiyasının təqdimatı keçirilib.
  • Akademik Həsən Əliyevin anadan olmasının 110 illiyinə həsr olunmuş konfrans
  • 110 illiyinə həsr olunmuş elmi-praktiki seminar keçirilib
  • Elimizin və elmimizin ağsaqqalı

İstinadlar

  1. Respublika Prezidentinin Fərmanı
  2. B.Ə.Budaqov Akademik Həsən Əliyev- Elmin Korifeyi Bakı, Eım, 2007
  3. Azərbaycanın Elm və Mədəniyyət xadimləri (Biblioqrafiya) Bakı , Elm.-2007-s. 127
  4. Kommunist 1951–18 iyun
  5. /Azərbaycan Sosialist kənd təssərrüfatı 1953- №4 s.29–31, 3 şəkil
  6. Bakı −1958, 13 noyab
  7. Beşinci çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinin iclası. (II sessiya) Bakı, 1959, s.52–57
  8. Elm və həyat 1961 №10 s.18–19 5 şəkil
  9. Bakı 1964–9 yanvar
  10. Sovet kəndi. 1965–14 sentyabr
  11. Azərbaycan müəllmi- 1966 2 oktyabr
  12. Elm və həyat-1967- №1, s.1–3, 4 şəkil
  13. Elm və həyat 1968- №8 s.1–3. 3 şəkil
  14. Azərbaycan pioneri-1969–5 mart.
  15. Ədəbiyyat və incəsənət 1970–29 avqust c.14–15
  16. Qırmızı bayraq-1974–25 may.
  17. Kommunist −1977–28 yanvar
  18. SSRİ-60 Covet kəndi-1981–21 aprel
  19. V.R.Volobuyevlə birlikdə. 1949.
  20. H.Ə.Əliyev,Ş.G.Həsənov, N.Ş.İsgəndərov, M.R.Babayev, Q.Ş.Məmmədov N.BGKİ,1980.
  21. SSRİ Nazirlər Soveti yanında Baş Geodeziya və Kartoqrafiya idarəsi. M., 1979–40 s.
  22. Bakı: Azərb SSR EA nəşri,1954.-250s.
  23. Bakı,Elm.1970–94 s. Azərbaycan və rus dillərində
  24. Bakı: Elm,1972–62 s.
  25. Bakı: Elm,1972 109 s. R.Ə.Yüzbaşov,K.T. Ramazanov
  26. Bakı. Elm. 1973–163 s.
  27. Bakı: Elm,1974 30 s.
  28. Bakı, Elm, 1977, 63 s.
  29. Bakı, 2007 Elm, — 200 s.
  30. Bakı, "Elm" 2007

həsən, əliyev, akademik, vikipediyada, soyadlı, digər, şəxslər, haqqında, məqalələr, həsən, əliyev, həsən, əlirza, oğlu, əliyev, dekabr, 1907, 1907, comərdli, yelizavetpol, quberniyası, fevral, 1993, 1993, bakı, azərbaycan, alimi, ictimai, siyasi, xadim, azərb. Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Hesen Eliyev Hesen Elirza oglu Eliyev 15 dekabr 1907 1907 12 15 Comerdli Yelizavetpol quberniyasi 2 fevral 1993 1993 02 02 Baki Azerbaycan alimi ictimai siyasi xadim Azerbaycan SSR emekdar elm xadimi 1974 Umumittifaq Torpaqsunasliq Cemiyyetinin uzvu Umumittifaq Cografiya Cemiyyetinin uzvu Azerbaycan SSR EA Partiya Komitesinin katibi 1950 Azerbaycan Respublikasi Kend Teserrufati Nazirinin birinci muavini Azerbaycan MK katibi 1952 AMEA nin akademik katibi 1952 1957 Baki seheri Zehmetkes Deputatlari Sovetinin deputati 1953 1956 Dunya Universitetinin elmi ve medeniyyet uzre doktoru ABS Ingiltere Kralica Biblioqraflar Cemiyyetinin heqiqi uzvu AMEA nin akademik Hesen Eliyev adina Cografiya Institutunun direktoru 1 1968 1987 Hesen EliyevHesen Elirza oglu EliyevDogum tarixi 15 dekabr 1907Dogum yeri Comerdli Zengezur qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 2 fevral 1993 85 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri Fexri xiyabanVetendasligi Rusiya Imperiyasi AXC SSRI AzerbaycanMilliyyeti AzerbaycanliUsagi Rasim EliyevAtasi Elirza EliyevAnasi Naringul EliyevaElm sahesi cografiya torpaqsunasliqElmi derecesi kend teserrufati elmleri doktoruElmi adi akademik 1952 professorIs yeri AMEA Cografiya InstitutuTehsili Azerbaycan Kend Teserrufati InstitutuTaninmis yetirmeleri akademik Budaq Budaqov professor Balacaxanim NezirovaTaninir torpaqsunas alimMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Ailesi 3 Elmi yaradiciligi 4 Esas eserleri 5 Elmi populyar meqaleleri 6 Xeriteler 7 Redakte etdiyi eserler 8 Beynelxalq fealiyeti 9 Haqqinda 10 Filmoqrafiya 11 Xatiresi 12 Xarici kecidler 13 IstinadlarHeyati RedakteHesen Elirza oglu Eliyev 1907 ci il dekabr ayinin 15 de Ermenistanin Sisyan rayonunun kecmis Zengezur qezasi Comerdlii kendinde anadan olmusdur 1917 ci ilde ermenilerin azerbaycanlilara qarsi toretdikleri qirgin neticesinde butun Zengezur mahalinin ehalisi kimi Hesen Eliyevin ailesi de Naxcivan seherine deportasiya edildi Naxcivanana geldikden sonra 1917 1924 cu illerde muxtelif islerde isleyib O 1925 ci ilde kend axsam mektebine daxil olmusdur 1930 cu ilde ise Naxcivan Kend Teserrufati Texnikumunu bitirmisdir Texnikumda tehsil aldigi muddetce 1927 ci ilde Naxcivan MR Torpaq Komissarliginin kend teserrufati zerervericilerile mubarize sobesinin iscisi olmusdur 1929 cu ilde Naxcivan Pambiq birliyinde ve Azpambiqbirliyinin Gence dairesi uzre telimatcisi vezifelerinde calisib O 1930 cu ilde Azerbaycan Kend Teserrufati Institutuna indiki AKTA daxil olub ve 1932 ci ilde orani bitirib Institutda oxumaqla yanasi Gence seherindeki Qarayeri sovxozu mektebinde muellim isleyib 1932 ci ilde Azerbaycan Elmi Tedqiqat Pambiqciliq Institutunun aspiranturasina daxil olub ve 1934 cu ilde orani bitirib 1934 cu ilde 27 yasli Azerbaycan Kend Teserrufati Pambiqciliq Institutunun Ucar rayonu merkezinde yerlesen Sirvan Zona Tecrube Stansiyasinin direktoru vezifesine teyin edilir Iki il orada isledikden sonra kecmis SSRI Elmler Akademiyasi Azerbaycan filialinin Torpaqsunasliq bolmesinin elmi iscisi vezifesine ise goturulur ve eyni zamanda hemin bolmenin elmi katibi vezifesini de icra edir 1935 1941 ci iller 1935 ci ilde o Umumittifaq Torpaqsunasliq Cemiyyetinin uzvluyune qebul edilir Elmi tedqiqat isi ile yanasi ali mekteblerde de ders demeye baslayib 1937 ci illerde Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Institutunun cografiya fakultesinde assistent vezifesinde islemesine zemin yaratdi 1939 cu ilde kecmis Umumittifaq Cografiya Cemiyyetinin uzvluyune daxil olmusdur 1941 ci ilde konullu olaraq ordu siralarina gedir 1943 cu ilde Simali Qafqazda alman fasist isgalcilari ile qizgin vurusda agir yaralandiqdan sonra Bakiya qayidir Uzun suren mualiceden sonra yeniden kecmis SSRI EA Azerbaycan filialina ise daxil olur ve hemin il 1943 Cografiya bolmesine rehberlik etmeye baslayir Cografiya bolmesinin rehberi ola ola namizedlik dissertasiya mudafie ederek 1944 cu ilde kend teserrufati elmleri namizedi alimlik derecesi alir 1944 cu ilde Torpaqsunasliq ve Aqrokimya bolmesine elmi isler uzre direktor muavini teyin edilib 1945 ci ilde Azerbaycan Elmler Akademiyasi teskil olunduqda hemin bolme instituta cevrildiyinden 1949 cu ile qeder hemin institutuda direktor muavini vezifesinde isleyib 1945 ci ilden yeniden API nin indiki ADPU cografiya fakultesine bas muellim vezifesine devet edilmis hemin institutda 1949 cu ile qeder islemisdir 1948 1949 ADPI da torpaq cografiyasindan ders deyib 1946 1962 ci illerde Umumittifaq Torpaqsunasliq Cemiyyetinin Azerbaycan filialinin sedri olmusdur 1949 1952 ci iller AMEA Botanika Institutunun direktoru vezifesinde calisarken Institutunun inkisafinda boyuk isler gorub Kend teserrufati elminin muxtelif sahelerini herterefli bilmesi ve yuksek teskilatciliq qabiliyyetine malik olmasi sayesinde 1952 ci ilde Azerbaycan Kend Teserrufati Nazirinin birinci muavini ve hemin il Azerbaycan KP MK katibi vezifelerine ireli cekilir 1952 ci ilde Azerbaycanin kecmis Merkezi Komitesinde bas veren struktur deyisikliklerine Azerbaycan EA nin akademik katibi vezifesini icra edir ve hemin ilde de Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu secilir 1952 ci ilden sonra Azerbaycan EA nin quruculuq isinde elmi istiqametlerinin mueyyenlesdirilmesinde yeni elmi tedqiqat institutlari bolme ve sobelerinin teskilinde kadr hazirliginda faydali emek serf etmisdir SSRI EA ve muttefiq respublikalarin Elmler akademiyalari arasinda ilk defe olaraq 1955 ci ilde Azerbaycan EA Reyaset Heyeti nezdinde Tebieti Muhafize Komissiyasi teskil etmisdi Bu komissiyaya da o ozu basciliq etmisdi Azerbaycan SSR Ali Sovetinin 10 cu ve 11 ci cagiris deputati olmusdur Lenin ordeni Oktyabr Inqilabi Qirmizi Emek Bayragi Qirmizi Ulduz Veten muharibesi Seref nisani ordenleri SSRI Elmler Akademiyasinin N I Vavilov adina Qizil medaliile teltif edilmisdir Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin Cografiya Institutu Hesen Eliyevin adinadir 2 Hesen Eliyev Heyder EliyevleAilesi Redakteoglu Rasim EliyevRasim Hesen oglu Eliyev Azerbaycan memari ve ressami Azerbaycan Respublikasinin emekdar memari Dovlet mukafati laureati Beynelxalq Memarliq Akademiyasinin heqiqi uzvu Rusiya Memarliq ve Insaat Akademiyasinin heqiqi uzvu Serq Olkeleri Memarliq Akademiyasinin heqiqi uzvu Elmi yaradiciligi RedakteEsas elmi yaradiciligi torpaqsunasligin nezeriyyesi ekologiya botanika bitkicilik tebii ehtiyatlarin ve tebii seraitin qorunub daha semereli istifade olunmasi problemlerini umumiyyetle tebietsunasligin muxtelif sahelerini ehate edir Kecmis SSRI de umumi ekincilik ve tebieti muhafize sahesinde gorkemli alim sayilirdi Cenubi Qafqaz torpaqlarinin emele gelmesinin ve cografiyasinin tedqiqine Azerbaycanda Beynelxalq Bioloji Proqramin islenib hazirlanmasina boyuk emek serf etmisdir Tebii ehtiyatlarin tedqiqi tebietden istifadenin elmi cehetden esaslandirilmasi ve onlarin muhafizesinin teskili H Eliyevin elmi ve ictimai fealiyyetinin esas istiqametini teskil etmisdir Azerbaycan tebietinin torpaginin ve suyunun muhafizesi sahesinde onun xidmetleri evezsizdir Cemiyyetin ekoloji maariflenmesine tebietin muhafizesi haqqinda biliklerin tebligine boyuk ehemiyyet vermisdir Mese torpaqlari sahesi onun elmi yaradiciligina daha dogma idi 1957 ci ilde AMEA Torpaqsunasliq ve Aqrokimya Institutu terkibinde Mese torpaqlari laboratoriyasi teskil etmis ve 35 ile qeder bu sobenin rehberi olmusdur 1968 ci ilde Cografiya Institutunun direktoru teyin edilmesi ile elaqedar hemin sobe Cografiya Institutuna kocuruldu Hesen Eliyev torpaq haqqinda Azerbaycan EA nin heqiqi uzvu secildikden 17 il sonra 1965 ci ilde Boyuk Qafqazin torpaqlari ve ondan semereli istifade yollari Azerbaycan SSR daxilinde adli doktorluq dissertasiyasi mudafie ederek kend teserrufati elmleri doktoru alimlik derecesi almisdir 1968 ci ilden 1987 ci ile kimi Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin genis elmi profilli iri institutlarindan birine Cografiya Institutuna basciliq etmisdir Onun rehberi oldugu institutda 19 il erzinde cografiya elmi daha da inkisaf etmis elmi kadr potensiali artmis elmin xalq teserrufatina xidmeti temin olunmusdu 1969 cu ilde akademikin teskilatciligi ve basciligi ile Baki seherinde kecirilen Tebieti muhafize uzre VI Zaqafqaziya musaviresi Azerbaycanda etraf muhit ile bagli elmlerin inkisafina ciddi tekan verdi Bu konfransin tesiri neticesinde 1970 ci ilde Cografiya Institutunda Tebieti muhafize ve tebii servetlerden semereli istifade sobesi teskil edildi Bu sobenin yaranmasi tebieti muhafizeye dair onlarca elmi meqale ve monoqrafiyanin nesr edilmesine sebeb olmusdu Akademik H E Eliyev YUNESKO xetti ile cox boyuk isler gormus ve MAB in Insan ve Biosfer Azerbaycan teskilatina uzun iller basciliq etmisdi 1977 ci ilde YUNESKO nun Insan ve biosfer uzre birinci layihesinin tropik ve subtropik ekosistemler uzre Sovet Milli Komitesinin uzvu secilmisdi 1977 ci ilde YUNESKO xetti ile Tbiliside kecirilmis Birinci Dovletlerarasi konfransin istirakcisi olmusdu 1976 ci ilde Bolqaristanda 1979 cu ilde Macaristanda muhazire oxumaq ucun devet edilmisdi 1975 ci ilde Respublikada Cografiya Cemiyyetinin prezidenti secilmis ve bu ictimai teskilata 1990 ci ile qeder rehberlik etmisdi 1981 ci ilde kecmis AFR de Sovet Qerbi Almaniya simpoziumunda istirak etmisdi 1982 ci ilde ABS da Tukson Dunya Universitetinin tebieti muhafize uzre fexri medeniyyet doktoru secilmisdi Moskva Asqabad Daskend Semerqend Tbilisi Sankt Peterbuq ve bir cox basqa seherlerde kecirilmis beynelxalq ve umumittifaq simpoziumlarda konqres ve konfranslarda meruzelerle cixis etmisdi 1987 ci ilde Cografiya Institutunun direktorlugu vezifesinden azad olunmusdu ve hemin institutun mudiriyyeti nezdinde meslehetci teyin edilmisdi 1940 1985 ci iller erzinde 751 eser derc etdirmisdir 3 Esas eserleri Redakte Hesen Eliyev Tur Heydarla 1940 ci ilde capdan cixmis ilk kitabi olan Pirsaat cayinin asagi axini torpaqlarinin tedqiqati na Respublika Akademiyasinin mukafati verilmisdir 1953 Azerbaycan SSR Torpaqlari 1953 Azerbaycanin Boyuk Qafqaz hissesinin torpaqlari adli ikicildlik 1976 Heyecan tebili 1970 Azerbaycan tebieti jurnalini nesr etdirmeye basladi Tebietin kesiyinde X N Hesenovla birge Mesenin taleyi insanin elindedir M Y Xelilovla birge PochvyaridnyhredkolesijpredgorijBolshogoKavkaza Ekologicheskieosobennosti PochvyNahichevanskoj ASSR Hesen Eliyevin 90 illik yubileyine hesr olunmus poct markasi Qehveyi mese torpaqlari Azerbaycanin Kur etrafi Tuqay meseleri M Y Xelilovla birge Boyuk Qafqazin Simal Serq hissesinin mese ve mese bozqir torpaqlari Hekerecay hovzesinin dag mese torpaqlari ve onlardan semereli istifade edilmesi S N Mirzeyevle birge Zemelny eresursy Azerbajdzhana ihracionalnoe ispolzovanie i ohrana v soavtorstve s Sh G Gasanovym i R A Alievoj 1955 ci ilden baslayaraq tebietin qorunmasi ile elaqedar dovr metbuatda cox sanballi MEQALELER nesr etdirirdi Azerbaycan SSR de tebieti muhafize elminin inkisafi Azerbaycan SSR de tebii servetlerin qorunmasi artirilmasinin veziyyeti Azerbaycanin tebiet parklari Ana tebiete ovlad qaygisi Bizim meseler Vetenimizin yasil libasi Yeni qoruqlarimiz Mehsul ve gubre ve s Hesen Eliyevin is tecrubesiElmi populyar meqaleleri RedakteTaxil itkisine ciddi mubarize aparmali 4 Qiymetli yem bitkileri sembele 5 Qedim Yunanistanda 6 Medeniyyet abidelerinin qoprunmasi 7 Uc gun Bombeyde 8 Qoy tebiet daha fusunkar olsun 9 Yasil yem 10 Tebietin gozelliklerini qoruyaq 11 Serhed tanimayan servetler 12 Azerbaycanin tebiet imkanlari 13 Bir agac ekcek tebiete yadigardir 14 Yaponiya seferi EKSPO 70 Umumdunya sergisinden qeydler 15 Elm ve tebiet SSRI RA nin 250 illiyi qarsisinda 16 Torpaqdan semereli istifade edilmelidir 17 Mehsul ve gubre 18 ve s Hesen Eliyev elmi tedqiqat tecrubesindeXeriteler RedakteAzerbaycan SSR sxematik torpaq xeritesi 19 Azerbaycan SSR Qusar rayonun torpaq xeritesi 1959 Azerbaycan SSR Deveci rayonunun dag hissesinin torpaq xeritesi 1959 Azerbaycanin torpaq xeritesi 20 Azerbaycan SSR Atlasi 21 ve s Hesen Eliyev beynelxalq elmi tedqiqat isi apararkenRedakte etdiyi eserler RedakteIzumov A N Xacmaz ve Vudat rayonlarinin torpaqlari 22 Azerbaycanm SSR Elmler Akademiyasi Cografiya Institutu genc alimlerinin VIII elmi kobfransinin materialari 23 Hesenov X N Hesen bey Zerdabi Azerbaycanda torpaqsunasliq ve aqrokimya elmlerinin banisidir 24 Cografiya terminleri lugeti 25 Azerbaycan toponimiyasinin oyrenilmesine hesr edilmis elmi konfransin materiallari 26 Efendiyev M R Zaqatala dovlet qorugu 27 Budaqov B E Tebieti qoruyaq 28 ve s Beynelxalq fealiyeti RedakteHesen Eliyev Yunanistan 1958 Polsa 1960 ABS 1964 1977 Ruminiya 1966 Isvecre 1966 Avstraliya 1968 Kanada 1978 Yaponiya 1980 Almaniya 1981 ve s olkelerde kecirilmis beynelxalq konqreslerde meruzeler etmisdir Hesen Eliyev Misirde olarkenHaqqinda RedakteB E Budaqov Cay kimi caglayan omur 29 Elin oglu akademik Hesen Eliyev haqqinda xatireler 100 30 Ekologiya Tebiet ve Cemiyyetin problemleri akademik Hesen Eliyevin 100 illik yubileyi haqqindaFilmoqrafiya RedakteBoyuk omrun 7 ani filmi Lider TV 15 12 2007 Xatiresi RedakteAMEA akademik Hesen Eliyev adina Cografiya Institutu Zengezur Milli Parki akademik Hesen Eliyevin adini dasiyir 1994 Dovlet Ekologiya ve Tebietden istifadeye Nezaret Komitesinin mukafati vefatindan sonra Azerbaycan Respublikasi Baki Az 1078 Akademik Hesen Eliyev kucesi Akademik Hesen Eliyevin 110 illik yubileyi ile bagli aqromese massiviXarici kecidler Redakte Vikianbarda Hesen Eliyev ile elaqeli mediafayllar var Qebelede akademik Hesen Eliyevin 110 illik yubileyi qeyd olunub Akademik Hesen Eliyevin dogum gunudur AMEA da akademik Hesen Eliyevin 110 illik yubileyi qeyd olunub 2017 12 26 13 45 00 KONFRANSLAR Hesen Eliyevin kitab kolleksiyasinin teqdimati kecirilib Akademik Hesen Eliyevin anadan olmasinin 110 illiyine hesr olunmus konfrans 110 illiyine hesr olunmus elmi praktiki seminar kecirilib Elimizin ve elmimizin agsaqqaliIstinadlar Redakte Respublika Prezidentinin Fermani B E Budaqov Akademik Hesen Eliyev Elmin Korifeyi Baki Eim 2007 Azerbaycanin Elm ve Medeniyyet xadimleri Biblioqrafiya Baki Elm 2007 s 127 Kommunist 1951 18 iyun Azerbaycan Sosialist kend tesserrufati 1953 4 s 29 31 3 sekil Baki 1958 13 noyab Besinci cagiris Azerbaycan SSR Ali Sovetinin iclasi II sessiya Baki 1959 s 52 57 Elm ve heyat 1961 10 s 18 19 5 sekil Baki 1964 9 yanvar Sovet kendi 1965 14 sentyabr Azerbaycan muellmi 1966 2 oktyabr Elm ve heyat 1967 1 s 1 3 4 sekil Elm ve heyat 1968 8 s 1 3 3 sekil Azerbaycan pioneri 1969 5 mart Edebiyyat ve incesenet 1970 29 avqust c 14 15 Qirmizi bayraq 1974 25 may Kommunist 1977 28 yanvar SSRI 60 Covet kendi 1981 21 aprel V R Volobuyevle birlikde 1949 H E Eliyev S G Hesenov N S Isgenderov M R Babayev Q S Memmedov N BGKI 1980 SSRI Nazirler Soveti yaninda Bas Geodeziya ve Kartoqrafiya idaresi M 1979 40 s Baki Azerb SSR EA nesri 1954 250s Baki Elm 1970 94 s Azerbaycan ve rus dillerinde Baki Elm 1972 62 s Baki Elm 1972 109 s R E Yuzbasov K T Ramazanov Baki Elm 1973 163 s Baki Elm 1974 30 s Baki Elm 1977 63 s Baki 2007 Elm 200 s Baki Elm 2007Menbe https az wikipedia org w index php title Hesen Eliyev akademik amp oldid 6086355, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.