Kənd təsərrüfatı — bitki və heyvan mənşəli məhsulların istehsal olunması, bunların keyfiyyət və səmərələrinin yüksəldilməsi, bu məhsulların uyğun şərtlərdə mühafizəsi, işlənib qiymətləndirilməsi və satışa çıxarılmasına deyilir. İnsan qidanı ola biləcək və iqtisadi dəyəri olan hər cür bitki-heyvan mənşəli məhsulun baxım, bəsləmə, yetişdirmə, qoruma və mexanikiləşdirmə fəaliyyətlərinin hamısıdır.
Bu elm sahəsi elmi məlumatın yanında xüsusi qabiliyyət və ayanlıq tələb edir. Tətbiqli bir elm sahəsi olub, məqsədi insanların faydasına iqtisadi dəyərlər əldə etməkdir.
Kənd təsərrüfatı, iki təməl istehsal budağından meydana gəlir. Bunlar Bitki mənşəli İstehsal və Heyvan mənşəli İstehsaldır. Bu iki təməl Kənd təsərrüfatı istehsal budağı və hətta tərifləri arasındakı tək ayrı-seçkilik, istifadə etdikləri materialın birində bitki, o birində isə heyvan materialı olmuşdur.
Heyvan mənşəli istehsalı əkinçiliyin xaricində qəbul etmək, günümüzün gerçəklərinə zidd və çağın gerisində qalmış bir görüşdür və ancaq geri qalmış ya da inkişaf etməkdə olan cəmiyyətlərdə etibarlıdır. Çünki bu iki təməl istehsal qolu, bir-birinə ehtiyacı olan, bir-birini tamamlayan və dəstəkləyən iki istehsal budağıdır.
Sosial-iqtisadi xüsusiyyətləri
Kənd təsərrüfatı insan fəaliyyətinin ən başlıca və qədim sahəsidir. Dünyada elə bir ölkə yoxdur ki, orada kənd təsərrüfatı və ona yaxın olan meşə təsərrüfatı, ovçuluq, balıqçılıqla məşğul olmasınlar. Dünya əhalisinin 1 milyard nəfəri, yəni iqtisadi fəal əhalinin yarıya qədəri bu sahələrdə çalışır. Lakin bu göstəriciyə görə ölkələr arasında böyük fərqlər mövcuddur. Məsələn, Qərbi Avropa ölkələrinin kənd təsərrüfatında orta hesabla iqtisadi fəal əhalinin 9%-i, Şimali Amerikada 6%-i, Azərbaycanda isə 30%-i çalışır. İnkişaf Etməkdə Olan Ölkələrin bəzilərində bu göstərici 70–80%-ə çatır. Aydın məsələdir ki, belə fərq kənd təsərrüfatı işlərinin mexanikləşdirilmə səviyyəsində, həmçinin kənd təsərrüfatının ixtisaslaşdırılmasından, təbii şəraitdən, iqtisadi inkişafdan və digər amillərdən asılıdır.
Kənd təsərrüfatında iki başlıca iqtisadi inkişaf forması olan intensiv və ekstensiv formalar mövcuddur. İntensiv kənd təsrrüfatı istehsalı mexanikləşdirmə və kimyalaşdırma, torpağın suvarılması, meliorasiya və s. üçün böyük vəsait tələb edir. Bu forma əsasən İnkişaf Etmiş Ölkələr üçün səciyyəvidir. Ekstensiv kənd təsərrüfatı istehsalında artım əsas etibarilə əkin və otlaq sahələrinin genişləndirilməsi hesabına həyata keçirilir. Bu forma isə başlıca olaraq İnkişaf Etməkdə Olan Ölkələr üçün səciyyəvidir. Əkinçilik sahəsində həyata keçirilən yaşıl inqilab (müasir aqrotexniki qaydalardan istifadə edilməsi) və heyvandarlıq sahəsinə tətbiq edilən sənaye texnologiyaları (quş fabrikləri, donuz fermaları və s.) xüsusilə Latın Amerikası və Asiya ölkələrində öz bəhrəsini vermişdir. Kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı xeyli artmış və bu da aclığı aradan qaldırmağa imkan vermişdir. Bununla yanaşı "yaşıl inqilab" bir çox İnkişaf Etməkdə Olan Ölkələrə, xüsusilə istehlak xarakteri daşıyan kiçik kəndli təsərrüfatlarına toxunmamışdır.
İctimai əmək bölgüsünün inkişafı prosesində kənd təsərrüfatı iki əsas sahəyə — əkinçiliyə (yaxud bitkiçilik) və heyvandarlığa bölünmüşdür. Bu sahələr arasındakı nisbətə görə ölkələr arasında kəskin fərqlər var. Bu da ilk növbədə əmək yaxud kapital tutumundan, yerli təbii şəraitin xarakterindən asılıdır. Müasir aqrotexniki qaydalardan və elmi nailiyyətlərdən geniş istifadə edən Qərbi Avropa və Şərqi Avropa ölkələrinin əksəriyyətində, Şimali Amerikada, Avstraliya və Yeni Zelandiyada məhsullarının dəyərinə görə heyvandarlıq əkinçilikdən kəskin surətdə üstünlük təşkil edir. Təbii şəraitlə əlaqədar (iqlimin quraqlığı, torpağın aşağı məhsuldarlığı və s.) Asiya (xüsussilə Yaxın və Orta Şərq ölkələri), Latın aMerikasının bir sıra ölkələrinin (Uruqvay və s.) kənd təsərrüfatında da heyvandarlıq üstünlük təşkil edir. Bütövlükdə İEOÖ-lərin əksəriyyətinin kənd təsərrüfatında əkinçilik üstünlük təşkil edir. İEÖ-lər arasında İspaniya, Portuqaliya, Yunanıstan, xüsusilə Yaponiyanın kənd təsərrüfatında əkinçilik başlıca rol oynayır.
kənd, təsərrüfatı, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, avqust, 2021, bitki, h. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Kend teserrufati bitki ve heyvan menseli mehsullarin istehsal olunmasi bunlarin keyfiyyet ve semerelerinin yukseldilmesi bu mehsullarin uygun sertlerde muhafizesi islenib qiymetlendirilmesi ve satisa cixarilmasina deyilir Insan qidani ola bilecek ve iqtisadi deyeri olan her cur bitki heyvan menseli mehsulun baxim besleme yetisdirme qoruma ve mexanikilesdirme fealiyyetlerinin hamisidir IqtisadiyyatEsas kateqoriyalarMikroiqtisadiyyatMakroiqtisadiyyatIqtisadi telimler tarixiIqtisadi metodologiyaAlternativ iqtisadiyyatTexniki metodlarRiyazi iqtisadiyyatEkonometrikaTecrubi iqtisadiyyatMilli Hesablar SistemiSaheler ve alt sahelerTehsilSehiyyeEmekOyunlar nezeriyyesiArtimKend teserrufatiTebii ehtiyatlarDavranisIqtisadi sistemBeynelxalqPortal Iqtisadiyyatbmr Bu elm sahesi elmi melumatin yaninda xususi qabiliyyet ve ayanliq teleb edir Tetbiqli bir elm sahesi olub meqsedi insanlarin faydasina iqtisadi deyerler elde etmekdir Kend teserrufati iki temel istehsal budagindan meydana gelir Bunlar Bitki menseli Istehsal ve Heyvan menseli Istehsaldir Bu iki temel Kend teserrufati istehsal budagi ve hetta terifleri arasindaki tek ayri seckilik istifade etdikleri materialin birinde bitki o birinde ise heyvan materiali olmusdur Heyvan menseli istehsali ekinciliyin xaricinde qebul etmek gunumuzun gerceklerine zidd ve cagin gerisinde qalmis bir gorusdur ve ancaq geri qalmis ya da inkisaf etmekde olan cemiyyetlerde etibarlidir Cunki bu iki temel istehsal qolu bir birine ehtiyaci olan bir birini tamamlayan ve destekleyen iki istehsal budagidir Sosial iqtisadi xususiyyetleri RedakteKend teserrufati insan fealiyyetinin en baslica ve qedim sahesidir Dunyada ele bir olke yoxdur ki orada kend teserrufati ve ona yaxin olan mese teserrufati ovculuq baliqciliqla mesgul olmasinlar Dunya ehalisinin 1 milyard neferi yeni iqtisadi feal ehalinin yariya qederi bu sahelerde calisir Lakin bu gostericiye gore olkeler arasinda boyuk ferqler movcuddur Meselen Qerbi Avropa olkelerinin kend teserrufatinda orta hesabla iqtisadi feal ehalinin 9 i Simali Amerikada 6 i Azerbaycanda ise 30 i calisir Inkisaf Etmekde Olan Olkelerin bezilerinde bu gosterici 70 80 e catir Aydin meseledir ki bele ferq kend teserrufati islerinin mexaniklesdirilme seviyyesinde hemcinin kend teserrufatinin ixtisaslasdirilmasindan tebii seraitden iqtisadi inkisafdan ve diger amillerden asilidir Kend teserrufatinda iki baslica iqtisadi inkisaf formasi olan intensiv ve ekstensiv formalar movcuddur Intensiv kend tesrrufati istehsali mexaniklesdirme ve kimyalasdirma torpagin suvarilmasi meliorasiya ve s ucun boyuk vesait teleb edir Bu forma esasen Inkisaf Etmis Olkeler ucun seciyyevidir Ekstensiv kend teserrufati istehsalinda artim esas etibarile ekin ve otlaq sahelerinin genislendirilmesi hesabina heyata kecirilir Bu forma ise baslica olaraq Inkisaf Etmekde Olan Olkeler ucun seciyyevidir Ekincilik sahesinde heyata kecirilen yasil inqilab muasir aqrotexniki qaydalardan istifade edilmesi ve heyvandarliq sahesine tetbiq edilen senaye texnologiyalari qus fabrikleri donuz fermalari ve s xususile Latin Amerikasi ve Asiya olkelerinde oz behresini vermisdir Kend teserrufati mehsullarinin istehsali xeyli artmis ve bu da acligi aradan qaldirmaga imkan vermisdir Bununla yanasi yasil inqilab bir cox Inkisaf Etmekde Olan Olkelere xususile istehlak xarakteri dasiyan kicik kendli teserrufatlarina toxunmamisdir Ictimai emek bolgusunun inkisafi prosesinde kend teserrufati iki esas saheye ekinciliye yaxud bitkicilik ve heyvandarliga bolunmusdur Bu saheler arasindaki nisbete gore olkeler arasinda keskin ferqler var Bu da ilk novbede emek yaxud kapital tutumundan yerli tebii seraitin xarakterinden asilidir Muasir aqrotexniki qaydalardan ve elmi nailiyyetlerden genis istifade eden Qerbi Avropa ve Serqi Avropa olkelerinin ekseriyyetinde Simali Amerikada Avstraliya ve Yeni Zelandiyada mehsullarinin deyerine gore heyvandarliq ekincilikden keskin suretde ustunluk teskil edir Tebii seraitle elaqedar iqlimin quraqligi torpagin asagi mehsuldarligi ve s Asiya xusussile Yaxin ve Orta Serq olkeleri Latin aMerikasinin bir sira olkelerinin Uruqvay ve s kend teserrufatinda da heyvandarliq ustunluk teskil edir Butovlukde IEOO lerin ekseriyyetinin kend teserrufatinda ekincilik ustunluk teskil edir IEO ler arasinda Ispaniya Portuqaliya Yunanistan xususile Yaponiyanin kend teserrufatinda ekincilik baslica rol oynayir Bitki menseli istehsal RedakteTarla Bitkileri Yumsaq Nuveli Meyve Yetisdiriciliyi Sert nuveli Meyve Yetisdiriciliyi Salximvari Meyve Yetisdiriciliyi Tropik ve Subtropik meyveler Yetisdiriciliyi Terevez yetisdiriciliyi Bag Yetisdiriciliyi Dekorativ Bitkileri Yetisdiriciliyi Meyve YetisdiriciliyiHeyvan menseli istehsal RedakteMaldarliq Atciliq Qoyunculuq Qidaciliq Qusculuq Ariciliq Ipek bocekciliyi Kurk heyvandarligi Su mehsullari Col Inkisaf Destekleri Tesviq ve Investisiyalar Kooperativcilik Orqanik ekincilik Ekincilik iqtisadiyyati Ekincilik mexanikilesdirilmesi Ekincilik tedaruku Ekincilik texnologiyasi Ekincilik strukturlari ve sulama Torpaq analizi ve gubreleme Torpaq melumati Torpaqsiz ekincilik Kend teserrufati dermanlama texnikalariMenbe https az wikipedia org w index php title Kend teserrufati amp oldid 5811403, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}
