Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kalqay (krımtat. qalğa) — Krım xanlığında xanın vəliəhdinə verilən ünvan. Monqol dilindən tərcümədə "böyük qapı" mənasını verir.
İlk dəfə 1486-cı ildə Krım xanı I Məngli Gəray tərəfindən oğlu Mehmed Gəray üçün təsis edilmişdir. Krım xanı təyin edilən şəxs dərhal qardaşları, oğulları və ya Gəray sülaləsindən olan bir digər xanzadəni kalqay təyin etməli idi. Kalqayların rəsmi iqamətgahı Ağməscid, indiki Simferopoldur.
Siyahı
Həmçinin bax
İstinadlar
- Seyyid Mehmed Rıza, Es-Seb'ü's-Seyyâr Fi-Ahbar-ı Mülüki’T-Tatar, Haz: Yavuz Söylemez, Türk Tarih Kurumu, 2020
- HOWORTH, Henry H, History of the Mongols, from the 9th to the 19th Century, 2nd Part, 1st Division, Longmans Green and Co, 1880
- Halim Giray Han, Gülbün-i Hanan, Osman Cudi Neşri, 1327
- PURGSTALL, Von Hammer, Kırım Hanlığı Tarihi, İnsan Yayınlar, 3. Baskı, 2020
- ÜLKÜSAL, Müstecib, Kırım Türk – Tatarları, 1980
- SMİRNOV, Vasily D, Osmanlı Dönemi Kırım Hanlığı, çev: Ahsen Batur, Selenge Yayınları, 2016
- Süleyman Çakmakçı, Solak-zade Tarihi’nin Tahlili ve Metin Tenkidi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı 2015 s. 905 (Yayınlanmamış Doktora Tezi)
- İbrahim Peçevi Efendi, Peçevi Tarihi I, Haz: Bekir Sıtkı Baykal, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 1982 s. 349
- Derya Derin, Abdülgaffar Kırımi’nin Umdet-ul Ahbarına (Umdet’üt-Tevarih) Göre Kırım Hanlığı Tarihi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Bölümü�Genek Türk Tarihi Anabilim Dalı, 2003 (Yayınlanmamış Doktora Tezi)
- 83 Numaralı Mühimme Defteri (1036-1037/1626-1628), T.C Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, 2001, s. 70
- Yavuz Söylemez, Osmanlı Sarayında Katledilen Bir Kırım Hanı: İnayet Giray, Karadeniz Araştırmaları, XIV/55, 2017 ss. 217-219, 221
- Naziye K. Türkal, Silahdar Fındıklılı Mehmed Ağa Zeyl-i Fezleke, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Tarihi Ana Bilim Dalı, 2012 s. 122 (yayınlanmamış doktora tezi)
- Muhammet Şen, Kırım Hanlığı’nda I. Selim Giray Han Dönemi (1671-1704), Ege Ünivesitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Tarihi Ana Bilim Dalı, 2013 s. 30 (Yayınlanmamış Doktora Tezi)
- Anonim Osmanlı Tarihi (1688-1704), Haz: Abdülkadir Özcan, Türk Tarih Kurumu, 2000 s. 13
- Uğur Demir, Tarih-i Mehmed Giray (Değerlendirme – Metin Çeviri) Marmara Ünivesitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı, 2006 s. 43. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
- Halil İnalcık, Kırım Hanlığı Tarihi Üzerine Araştırmalar, ss. 308-312
- Kırım Hanlarına Name-i Hümayun (2 Numaralı Name Defteri), Başbakanlık Devlet Arşivleri, İstanbul 2013, 2-21 s. 52
- Münir Aktepe, Şem’ Dani-zade Fındıklılı Süleyman Efendi Tarihi Mür’i’t Tevarıh, İstanbul Üniiversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1978, Cilt IIA, s. 76.
- Ufuk Akyol, Müstakil Kırım Hanlığı (1772-1783), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, 2019 s. 91
Mənbə
- Kırım Hanlığı’nda Kalgaylık ve Nureddinlik Üzerine Bir İnceleme. Furkan Cem Tosun. Yüksek Lisans Tezi. İzmir 2022
- Münir Aktepe, Şem’dani-zade Fındıklılı Süleyman Efendi Tarihi Mür’i’t-Tevarih, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1978
- Anonim Osmanlı Tarihi (1688-1704), Haz: Abdülkadir Özcan, Türk Tarih Kurumu, 2000
- Kırım Hanlarına Namei Hümayun (2 Numaralı Name Defteri), Başbakanlık Devlet Arşivleri, İstanbul 2013
- 83 Numaralı Mühimme Defteri(1036-1037/1626-1628), T.C Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, 2001
- Sadri Maksudi Arsal, Türk Tarihi ve Hukuk, Türk Tarih Kurumu, 2014
- Ömer Bıyık, Kırım’ın idari ve Sosyo-Ekonomik Tarihi, Ötüken Yayınları, 2014
- Evliya Çelebi, Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Haz: Seyit Ali Kahraman, Yapı Kredi Yayınları, 2. Baskı 2011
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kalqay krimtat qalga Krim xanliginda xanin veliehdine verilen unvan Monqol dilinden tercumede boyuk qapi menasini verir Ilk defe 1486 ci ilde Krim xani I Mengli Geray terefinden oglu Mehmed Geray ucun tesis edilmisdir Krim xani teyin edilen sexs derhal qardaslari ogullari ve ya Geray sulalesinden olan bir diger xanzadeni kalqay teyin etmeli idi Kalqaylarin resmi iqametgahi Agmescid indiki Simferopoldur Siyahi Adi Vezife muddeti Qeyd1 Yagmurci Geray 1486 1507 I Haci Gerayin ogludur2 Mehmed Geray 1507 1515 I Mengli Gerayin ogludur3 Ehmed Geray 1515 1519 I Mengli Gerayin ogludur4 Bahadir Geray 1519 1523 I Mehmed Gerayin ogludur5 Alp Geray 1523 I Mehmed Gerayin ogludur6 Baba Geray 1523 1524 I Mehmed Gerayin ogludur7 Qazi Geray 1524 I Mehmed Gerayin ogludur8 Ozbek Geray 1524 1525 Ozteymur Gerayin oglu I Haci Gerayin nevesidir9 Sahib Geray 1525 1526 I Mengli Gerayin ogludur10 Islam Geray 1526 1528 I Mehmed Gerayin ogludur Sahib Geray 1528 1530 I Mengli Gerayin ogludur ikinci defe11 Dovlet Geray 1530 1532 Mubarek Gerayin oglu I Mengli Gerayin nevesidir12 Ozbek Geray 1532 I Mehmed Gerayin ogludur Islam Geray 1532 1535 I Mehmed Gerayin ogludur ikinci defe13 Ehmed Geray 1535 1537 I Seadet Gerayin ogludur14 Emin Geray 1537 1551 I Sahib Gerayin ogludur15 Boluk Geray 1551 Qazan xani Sefa Gerayin oglu I Mengli Gerayin nevesidir16 Ehmed Geray 1551 1555 I Dovlet Gerayin ogludur17 Mehmed Geray 1555 1577 I Dovlet Gerayin ogludur18 Adil Geray 1577 1578 I Dovlet Gerayin ogludur19 Seadet Geray 1578 II Mehmed Gerayin ogludur20 Alp Geray 1578 1584 I Dovlet Gerayin ogludur21 Sefa Geray 1584 II Mehmed Gerayin ogludur Alp Geray 1584 1588 I Dovlet Gerayin ogludur ikinci defe22 Fateh Geray 1588 1597 I Dovlet Gerayin ogludur23 Bext Geray 1597 Adil Gerayin oglu I Dovlet Gerayin nevesidir24 Selamet Geray 1597 1599 I Dovlet Gerayin ogludur25 Toxtamis Geray 1599 1607 II Qazi Gerayin ogludur26 Sefer Geray 1607 1608 II Qazi Gerayin ogludur27 Mehmed Geray 1608 II Seadet Gerayin ogludur28 Canibey Geray 1608 1610 Saqay Mubarek Gerayin oglu I Dovlet Gerayin nevesidir29 Dovlet Geray 1610 1623 Saqay Mubarek Gerayin oglu I Dovlet Gerayin nevesidir30 Sahin Geray 1623 1628 II Seadet Gerayin ogludur Dovlet Geray 1628 1631 Saqay Mubarek Gerayin oglu I Dovlet Gerayin nevesidir ikinci defe31 Ezemet Geray 1631 1632 I Selamet Gerayin ogludur32 Mehmed Geray 1632 1635 I Selamet Gerayin ogludur33 Husam Geray 1635 1637 II Qazi Gerayin ogludur34 Islam Geray 1637 1641 I Selamet Gerayin ogludur35 Fateh Geray 1641 1644 Coban Dovlet Gerayin oglu I Fateh Gerayin nevesidir36 Krim Geray 1644 1651 I Selamet Gerayin ogludur37 1651 1666 Mubarek Gerayin oglu I Selamet Gerayin nevesidir38 Dovlet Geray 1666 167139 Selamet Geray 1671 1678 I Bahadir Gerayin ogludur40 Toxtamis Geray 1678 1682 in oglu I Selamet Gerayin nevesidir41 Sefa Geray 1682 1683 in oglu I Selamet Gerayin nevesidir42 Dovlet Geray 1683 1691 I Selim Gerayin ogludur43 Cahan Geray 1691 in oglu I Selamet Gerayin nevesidir44 Qaradovlet Geray 1691 1692 in oglu I Selamet Gerayin nevesidir Dovlet Geray 1692 1699 I Selim Gerayin ogludur ikinci defe45 Sahin Geray 1699 III Islam Gerayin ogludur46 1699 I Selim Gerayin ogludur47 Seadet Geray 1699 1703 I Selim Gerayin ogludur48 Qazi Geray 1703 1704 I Selim Gerayin ogludur49 Qaplan Geray 1704 1707 I Selim Gerayin ogludur50 Mengli Geray 1707 1708 I Selim Gerayin ogludur Seadet Geray 1708 1709 I Selim Gerayin ogludur ikinci defe51 1709 1713 II Dovlet Gerayin ogludur Mengli Geray 1713 1716 I Selim Gerayin ogludur ikinci defe52 Bahadir Geray 1716 1717 Sefa Gerayin ogludur53 Inayet Geray 1717 1718 Mubarek Gerayin oglu I Selamet Gerayin nevesidir54 Sefa Geray 1718 1725 I Selim Gerayin ogludur55 Adil Geray 1725 1727 I Selim Gerayin ogludur56 Selamet Geray 1727 1730 I Selim Gerayin ogludur Adil Geray 1730 1733 I Selim Gerayin ogludur ikinci defe57 Fateh Geray 1733 1736 II Dovlet Gerayin ogludur58 Arslan Geray 1736 1737 II Dovlet Gerayin ogludur Selamet Geray 1737 1740 I Selim Gerayin ogludur ikinci defe59 Ezemet Geray 1740 1741 III Qazi Gerayin ogludur60 Selim Geray 1741 1743 I Qaplan Gerayin ogludur61 Sahin Geray 1743 1748 Adil Gerayin oglu I Selim Gerayin nevesidir62 Selim Geray 1748 1756 II Fateh Gerayin ogludur63 Dovlet Geray 1756 1758 IV Seadet Gerayin ogludur64 Haci Geray 1758 II Dovlet Gerayin ogludur65 Selim Geray 1758 1759 Arslan Gerayin ogludur66 Seadet Geray 1759 1760 in oglu II Dovlet Gerayin nevesidir67 Maqsud Geray 1760 1764 II Selim Gerayin ogludur68 Mehmed Geray 1764 1767 II Fateh Gerayin ogludur69 Dovlet Geray 1767 Arslan Gerayin ogludur70 1767 1768 Krim Gerayin ogludur71 Mesud Geray 1768 1769 Arslan Gerayin ogludur72 1769 1770 Arslan Gerayin ogludur73 Islam Geray 1770 Arslan Gerayin ogludur Mehmed Geray 1770 1771 II Fateh Gerayin ogludur ikinci defe 1771 Krim Gerayin ogludur ikinci defe74 Sahin Geray 1771 1775 Topal Ehmed Gerayin oglu II Dovlet Gerayin nevesidir 1775 1777 Arslan Gerayin ogludur ikinci defe Mehmed Geray 1777 1778 II Fateh Gerayin ogludur ucuncu defeTeyin edilmemisdir75 1782 Topal Ehmed Gerayin oglu II Dovlet Gerayin nevesidirTeyin edilmemisdir76 Mubarek Geray 1787 1789 Arslan Gerayin ogludur77 Mehmed Geray 1789 1792 Krim Gerayin ogludurHemcinin baxIstinadlarSeyyid Mehmed Riza Es Seb u s Seyyar Fi Ahbar i Muluki T Tatar Haz Yavuz Soylemez Turk Tarih Kurumu 2020 HOWORTH Henry H History of the Mongols from the 9th to the 19th Century 2nd Part 1st Division Longmans Green and Co 1880 Halim Giray Han Gulbun i Hanan Osman Cudi Nesri 1327 PURGSTALL Von Hammer Kirim Hanligi Tarihi Insan Yayinlar 3 Baski 2020 ULKUSAL Mustecib Kirim Turk Tatarlari 1980 SMIRNOV Vasily D Osmanli Donemi Kirim Hanligi cev Ahsen Batur Selenge Yayinlari 2016 Suleyman Cakmakci Solak zade Tarihi nin Tahlili ve Metin Tenkidi Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Tarih Anabilim Dali 2015 s 905 Yayinlanmamis Doktora Tezi Ibrahim Pecevi Efendi Pecevi Tarihi I Haz Bekir Sitki Baykal Kultur ve Turizm Bakanligi Yayinlari 1982 s 349 Derya Derin Abdulgaffar Kirimi nin Umdet ul Ahbarina Umdet ut Tevarih Gore Kirim Hanligi Tarihi Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Tarih Bolumu Genek Turk Tarihi Anabilim Dali 2003 Yayinlanmamis Doktora Tezi 83 Numarali Muhimme Defteri 1036 1037 1626 1628 T C Basbakanlik Devlet Arsivleri Genel Mudurlugu 2001 s 70 Yavuz Soylemez Osmanli Sarayinda Katledilen Bir Kirim Hani Inayet Giray Karadeniz Arastirmalari XIV 55 2017 ss 217 219 221 Naziye K Turkal Silahdar Findiklili Mehmed Aga Zeyl i Fezleke Marmara Universitesi Turkiyat Arastirmalari Enstitusu Turk Tarihi Ana Bilim Dali 2012 s 122 yayinlanmamis doktora tezi Muhammet Sen Kirim Hanligi nda I Selim Giray Han Donemi 1671 1704 Ege Univesitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Turk Tarihi Ana Bilim Dali 2013 s 30 Yayinlanmamis Doktora Tezi Anonim Osmanli Tarihi 1688 1704 Haz Abdulkadir Ozcan Turk Tarih Kurumu 2000 s 13 Ugur Demir Tarih i Mehmed Giray Degerlendirme Metin Ceviri Marmara Univesitesi Turkiyat Arastirmalari Enstitusu Tarih Ana Bilim Dali 2006 s 43 Yayinlanmamis Yuksek Lisans Tezi Halil Inalcik Kirim Hanligi Tarihi Uzerine Arastirmalar ss 308 312 Kirim Hanlarina Name i Humayun 2 Numarali Name Defteri Basbakanlik Devlet Arsivleri Istanbul 2013 2 21 s 52 Munir Aktepe Sem Dani zade Findiklili Suleyman Efendi Tarihi Mur i t Tevarih Istanbul Uniiversitesi Edebiyat Fakultesi Yayinlari 1978 Cilt IIA s 76 Ufuk Akyol Mustakil Kirim Hanligi 1772 1783 Hacettepe Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Tarih Anabilim Dali 2019 s 91MenbeKirim Hanligi nda Kalgaylik ve Nureddinlik Uzerine Bir Inceleme Furkan Cem Tosun Yuksek Lisans Tezi Izmir 2022 Munir Aktepe Sem dani zade Findiklili Suleyman Efendi Tarihi Mur i t Tevarih Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Yayinlari 1978 Anonim Osmanli Tarihi 1688 1704 Haz Abdulkadir Ozcan Turk Tarih Kurumu 2000 Kirim Hanlarina Namei Humayun 2 Numarali Name Defteri Basbakanlik Devlet Arsivleri Istanbul 2013 83 Numarali Muhimme Defteri 1036 1037 1626 1628 T C Basbakanlik Devlet Arsivleri Genel Mudurlugu 2001 Sadri Maksudi Arsal Turk Tarihi ve Hukuk Turk Tarih Kurumu 2014 Omer Biyik Kirim in idari ve Sosyo Ekonomik Tarihi Otuken Yayinlari 2014 Evliya Celebi Evliya Celebi Seyahatnamesi Haz Seyit Ali Kahraman Yapi Kredi Yayinlari 2 Baski 2011