fbpx
Wikipedia

Yehovanın Şahidləri

Yehovanın Şahidləri — (ing. Jehovah's Witnesses, 1931-ci ilə qədər Müqəddəs Kitab tədqiqatçıları) beynəlxalq dini təşkilatdır.

Müqəddəs Kitabın araşdırılması

Yehovanın Şahidləri 1931-ci ilə, müasir adı qəbul olunana qədər bu "Müqəddəs Kitab tədqiqatçıları" adlanırdı. Təşkilatın özünün hesablamalarına görə, 2020-ci ildə bu dini təşkilatın üzvlərinin maksimal sayı 8 695 808 nəfərə çatmışdır.

Adı

Yehovanın Şahidləri — adı 1931-ci ildə əksər "Müqəddəs Kitab tədqiqatçıları" tərəfindən qəbul olunub. Onlar bu adı Müqəddəs Kitabdan, Yeşaya peyǧəmbərin kitabından götürüblər. Müqəddəs Kitabdan olan bu cümlə aşaǧıda gətirilir:

Rəbb ["Yehova"] bəyan edir: "Sizsiniz Mənim şahidlərim, seçdiyim qullarım, elə ki Məni tanıyıb, Mənə arxalanasınız, Mənim O olduǧumu anlayasınız. Məndən əvvəl tanrı mövcud olmayıb, Məndən sonra da olmayacaq. Mənəm Rəbb, yalnız Mənəm, Məndən başqa qurtarıcı yoxdur. Mən dedim və Mən qurtardım, Mən bəyan etdim, aranızda başqa tanrılar yox idi. Sizsiniz şahidlərim". Rəbb ["Yehova"] bəyan edir, "Tanrı Mənəm". (Yeşaya 43:10—12,"Müqəddəs Kitab — Əhdi Ətiq", Kitab şirkəti 2006; YD — "Müqəddəs Yazıların Yeni Dünya Tərcüməsi" (Türk dilindən.))

Əsas kimi, həmçinin Müqəddəs Kitabdan növbəti cümlələr də gətirilir:

  • Müqəddəs Kitabın Yəhyaya olan "Vəhy" kitabında İsa Məsih "sadiq Şahid" adlandırılır (Vəhy 1:5).
  • "Həvarilərin işləri" kitabında "Tanrının qeyri-yəhudilərdən Öz adı naminə bir xalq təşkil etmək üçün ilk dəfə onlara necə yaxınlaşdıǧını Şimon izah elədi" (Həvarilərin işləri 15:14).

Tarixi

 
Çarlz Teyz Rassel (1852—1916), Gözətçi Qülləsi Cəmiyyətinin birinci Prezidenti, 1911-ci il.

Yehovanın Şahidlərinin tarixi XIX əsrin 70-ci illərində Amerika Birləşmiş Ştatlarında Çarlz Teyz Rassel tərəfindən əsası qoyulduǧu "Müqəddəs Kitab tədqiqatçıları" (Bible Students) hərəkatından başlayır. Rasselin dövründəki Müqəddəs Kitab tədqiqatçılarının inanclarının səciyyəvi xüsusiyyətləri — xristian dünyasında qəbul olunmuş tanrının üç simada (üç üqnum, "troitsa") olduǧunu inkar etməsi, xiliazm və insanın ölümündən sonra həyatın olmaması idi. O zamanlar Müqəddəs Kitab tədqiqatçıları, sonralar Yehovanın Şahidləri tərəfindən inkar olunan çox şeyləri qəbul edirdilər, məsələn, onlar xaçı xristianlıǧın simvolu sayır, Milad bayramını və ad günlərini qeyd edirdilər. Təşkilati baxımından Müqəddəs Kitab tədqiqatçılarının icmaları "demokratik" əsaslarda qurulurdu və yıǧıncaq aǧsaqqalları səsvermə yolu ilə seçilirdilər.

 
Cozef Franklin Ruterford (1869—1942), Gözətçi Qülləsi Cəmiyyətinin ikinci Prezindenti

1879-cu ildə Çarlz Teyz Rassel, indi "Gözətçi Qülləsi" kimi tanınan "Sionun Gözətçi Qülləsi və Məsihin iştirakının carçısı" (Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence) jurnalını dərc etməyə başlayır. Müqəddəs Kitab tədqiqatçılarının fəaliyyətinin təmin olunması üçün "Gözətçi Qülləsi, Müqəddəs Kitab və Traktatlar Cəmiyyəti" (Pensilvaniya) (Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania) hüquqi şəxsini yaradılır. Rassel bu Cəmiyyətin ilk prezidenti olur. Həmin dövrdə Müqəddəs Kitab tədqiqatçıları hesab edirdilər ki, son günlər 1799-cu ildə başlayıb (Napoleonun Roma Papasını siyasi hakimiyyətindən saldıǧı il), Məsih isə 1878-ci ildən Padşah kimi göylərdə padşahlıq edir və buna görə də onlar gözləyirdilər ki, Har-Megidon (ing. Armageddon) 1914-cü ildə başlayacaq. Bu hesablamalar Rasselin altı cildli "Yazıların araşdılması" (Studies in the Scruptures) kitablarında nəşr olunmuşdu.

1916-cı ildə Rasselin ölümündən sonra Gözətçi Qülləsi Cəmiyyətinin prezidenti Cozef Franklin Rezerford (Joseph Franklin Rutherford) olur. 1920-ci ildə nəşr olunan özünün "Hal-hazırda yaşayan milyonlarla insan heç vaxt ölməyəcək" (Millions Now Living Will Never Die) kitabında Rezerford 1914-cü il haqqında yazıb ki, bu ildə Məsih göylərdə gözəgörünməz hökmranlıǧa başlamış və söyləyirdi ki, Har-Megidon 1925-ci ildə gələcək və İsadan öncə yaşamış saleh insanların dirilməsi olacaqdır. Müqəddəs Kitab tədqiqatçılarının çoxları bu ilə ümid bəsləyirdilər. Gözlənilən hadisələrin baş vermədiyini görəndə, Müqəddəs Kitab tədqiqatçıları hesab etməyə başladılar ki, Har-Megidon 1914-cü ilin hadisələrini görən insanların həyatı zamanı baş verəcək.

İnanclarının daha da geniş yayılması üçün Müqəddəs Kitab tədqiqatçıları "Qızıl əsr" (The Golden Age) jurnalını buraxmaǧa başladılar. İndi bu jurnal "Oyanın!" (Awake!) adlanır (Azərbaycan dilində çıxmır). Rezerfordun dövründə icmaların demokratik idarəetmə prinsipi teokratik idarə etmə ilə əvəz olundu. O, Gözətçi Qülləsi Cəmiyyətinin fəaliyyətinin üzərində nəzarət etməli olan direktorlar şurasını ləǧv edir (pastor Rasselin vəsiyyətinə əsasən). Rezerfordun islahatlarından sonra Gözətçi Qülləsi Cəmiyyəti, sonradan Yehovanın Şahidləri adlanan dini təşkilatına rəhbərlik edən statusunu qəbul edir. Yıǧıncaqlarda aǧsaqqallar üzvləri tərəfindən seçilməsi qaydası ləǧv olunaraq, Cəmiyyətə tərəfindən təyin olunmaǧa başlanıldı.

Yehovanın Şahidləri

Xristianlıq
 

 

Xristianlıq

1931-ci ildə Müqəddəs Kitab tədqiqatçıları müasir — "Yehovanın Şahidləri" adını qəbul ediblər.

1935-ci ildə məsihçilərin iki sinfi haqqında təlim qəbul olunmuşdur. Bu təlimə əsasən, məsihçilərin bir hissəsi — 144 000 nəfər — ölümündən sonra "ruhani bədəndə" göylər həyatına dirildiləcəklər və Məsihlə birgə, əvvəlcə göylərdə, böyük məşəqqətdən və Har-Megidondan sonra isə Yer üzünü idarə edəcəklər. Başqa məsihçilər — "böyük izdihama" (sayı məhdud deyil) yenilənmiş Yer üzündə həyat sürəcəklər. Demək olar ki, Yehovanın Şahidlərinin inancları əsasən bu ildə formalaşmışdı.

1942-ci ildə Rezerfordun ölümündən sonra cəmiyyətin Prezidenti Neytan Homer Norr (ing. Nathan Homer Knorr) olur. Onun prezidentliyi dövründə Cəmiyyətin bütün nəşrləri anonim oldu. Əgər Rasselin və Rezerfordun dövründə jurnallarda və kitablarda müəlliflər göstərilirdisə, XX əsrin 40-cı illərindən başlayaraq müəlliflərin adları göstərilmirdi. Bununla yanaşı Yehovanın Şahidləri öz missioner fəaliyyətlərini genişləndirdilər. Nyu-York şəhərində "Müqəddəs Kitab Gilead Məktəbi" yaradılır. Bu məktəbdə tədris proqramı 6-9 ay təşkil edir və o, dünyanın müxtəlif yerlərində xidmət etmək üçün missionerlər hazırlayır. Hər yıǧıncaqda onların üzvlərinə cəmiyyətin təlimlərinin təbliǧ olunmasının əsaslarını öyrədən "Teokratiya Xidməti Məktəbi" keçirilir.

1950-1960-cı illərdə Yehovanın Şahidləri Müqəddəs Kitabın ingilis dilində öz tərcümələrini — "Yeni Dünya Tərcüməsi"ni (qısaca YD) buraxırlar.

1966-cı ildə "Tanrının oǧulları azadlıǧının əbədi həyatı" (ing. Life Everlasting — in Freedom of the Sons of God). Bu kitabda iddia olunur ki, 6000 illik insan tarixini 1975-ci ildə tamamlanacaq. Buna görə də Yehovanın Şahidləri gözləyirdilər ki, Har-Megidon məhz bu ildə gələcək. Gözlədikləri hadisə baş vermədiyinin nəticəsində 1975-1980-ci illər ərzində Cəmiyyətin üzvlərinin sayı və təbliǧatı azaldı.

1977-ci ildə Norrun ölümündən sonra Cəmiyyətin dördüncü Prezidenti Frederik Uillyam Frans (Fredederick William Franz) olur. Bu zamanlar Cəmiyyətdə bəzi təşkilati dəyişikliklər edilir. Əgər 1976-cı ilə qədər bütün hüquqi səlahiyyətlər Gözətçi Qülləsi Cəmiyyətinin Prezidentinin əlində idisə, həmin ildən etibarən Cəmiyyətin hüquqi idarəsini onun Rəhbərlik Şurası həyata keçirir (ing. Governing Body). Bütün təşkilati və təlim dəyişiklikləri Rəhbərlik Şurası tərəfindən həyata keçirilir. Şahidlərin bütün nəşrləri onun nəzarəti altında buraxılır. XX əsrdə siyasi vəziyyətin dəyişilməsi sayəsində Cəmiyyətin Şərqi AvropadaSovet İttifaqında fəaliyyəti mümkün oldu. Bu Yehovanın Şahidlərinin sayı nəzərə çarpacaq dərəcədə artım müşahidə olunur.

Frans 1992-ci ildə ölür. Onun yerini Milton Corc Henşel (ing. Milton George Henschel) keçir.

1995-2000-ci illər ərzində Yehovanın Şahidlərinin Qərbi Avropadakı sayı dəyişilməz olaraq qalırdı və ya cüzi olaraq aşaǧı düşürdü. Lakin onların dünyada sayları, əsasən, Latın Amerikası, AfrikaŞərqi Avropanın hesabına artırdı.

1999-cu ildə Henşel Gözətçi Qülləsi Cəmiyyətinin Prezidenti postundan istefaya getdi. Bu, prezidentin istefası təşkilatın bütün tarixi ərzində ilk və yeganə hadisə idi. Onun yerini, hal-hazırda Cəmiyyətin prezidenti olan Don Adams (ing. Don Adams) keçir.

Yehovanın Şahidləri nasist Almaniyasında

 
Nasist həbs düşərgələrində Yehovanın Şahidlərini digər məhbuslardan fərqləndirən "Bənövşəyi üçbucaq" nişanı.
 
Yehovanın Şahidlərini .

1933-cü ildə Almaniyada 25 000 Yehovanın Şahidi var idi. Nasist həbs düşərgələrinə və həbsxanalara birinci salınanlar arasında minlərlə Yehovanın Şahidlər var idi. Onlar siyasətəmüharibəyə dair məsələlərdə bitərəf, neytral mövqe tuturdular. Onlardan 2000 min nəfər həyatını itirmiş, 250 nəfər isə edam olunmuşdu. Edam olunanlar, əsasən, Alman ordusunda xidmət etməkdən imtina edənlər idi.

Həbs düşərgələrində onları fərqləndirmək üçün bənövşəyi üçbucaq nişanını taxmaǧa məcbur edirdilər.

Yehovanın Şahidləri Sovet İttifaqındaAzərbaycanda

Rusiya imperiyasında ilk Müqəddəs Kitab tədqiqatçısı Simeon Kozlitskiy idi. XIX əsrin 70-ci illərində ABŞ-da bu dinlə tanış olmuş və Rusiyaya qayıtmışdır. İmanına görə onu Sibirə sürgün etmişdilər. 1913-cü ildə Müqəddəs Kitab tədqiqatçıları Rusiya İmperiyasında rəsmi qeydiyyatdan keçmişdilər.

20-30-cu illərdə Müqəddəs Kitab tədqiqatçıları Xarkovda fəaliyyət göstərirdilər. Bir müddət 20-ci illərin axırlarında onların fəaliyyətinə ABŞ-dan təyin olunmuş Corc Yanq rəhbərlik edirdi.

1931-1941-ci illərdə Qərbi Ukraynanın, Qərbi Belorusiyanın və baltikyani ölkələrin birləşdirilməsi ilə SSRİ-də Yehovanın Şahidlərinin sayları kəskin surətdə artmışdır. Bundan əlavə, alman həbs düşərgələrində olmuş bəzi sovet adamları imanlarına görə oraya düşmüş Yehovanın Şahidləri ilə tanış olmuşdular. Müharibədən sonra Yehovanın Şahidləri qanundan kənar hesab olunurdular və antisovet təbliǧatına görə dəfələrlə həbs olunurdular.

1960-cı illərdə SSRİ-də Yehovanın Şahidlərində parçalanma baş verdi. Sonradan isə vəziyyət dəyişildi və onlar yenidən birləşdilər.

Təsdiq olunmamış məlumatlara əsasən, 1970-ci illərdə Bakıda Yehovanın Şahidlərinin kiçik bir qrupu fəaliyyət göstərirdi, lakin DTK-nın müdaxiləsindən sonra bu qrup daǧıdılmışdır.

Onlara göstərilən müqavimətə baxmayaraq MDB-də Yehovanın Şahidlərinin sayı stabil olaraq artmaqdadır. Əgər 1990-cı ildə Sovet İttifaqında onların sayı 50 000 nəfər idisə, onların özlərinin hesablamalarına əsasən, 2008-ci ildə MDB-də sayları 369 702 nəfərə çatmışdır

Belə Beynəlxalq Əfv, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığı QAK və İsveçrə Qaçqınlar Şurası insan hüquqları pozuntuları ilə məşğul təşkilat və qurumların, onların hesabatları Yehovanın Şahidləri çünki müxtəlif ölkələr hücumları və təqib onların iman həyata məruz qalır ki, qeyd var.

Bakıda dindarların iclasında 24 dekabr 2006-cı cihaz əhatə edən bir polis, Yehovanın Şahidləri Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinə şikayət etdilər. Bu hücum iman fiziki sui-istifadə və təhqir idi. Bundan əlavə, binalar, axtarış pul, kompüter və biblical ədəbiyyat müsadirə və polis bir neçə saat üçün bəzi iman saxlanılıb. Xarici uyruklu bir neçə gün saxlanılıb və sonra deportasiya olunub. Bir televiziya Hesabatda, Yehovanın Şahidləri böhtan edilmişdir. 24 dekabr 2006-cı il yanvarın 31-2014 18 şikayət çünki senzura, polis reydləri, din azadlığı, deportasiya və vicdanı hərbi xidmət digər şeylər arasında, İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsi Azərbaycana qarşı Yehovanın Şahidləri tərəfindən qaldırılıb.

Milli Nazirliyinin gizli polis gizli polis istintaq həbsxanada, 2015 iki fərqli qadınlar icazəsi olmadan Müqəddəs ədəbiyyat payladıq səbəbiylə fevralın 17-də saxlanılıb Azərbaycanın təhlükəsizlik (MTN). 3 dekabr 2015-ci il, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnsan Hüquqları Komitəsi Azərbaycanda təcili müraciət etdi , tələbi ilə ev həbsi və ya uyğun alternativ iki həbsdə qadın işdən azad etmək. bu istəyi səbəbi şəxslərin səhhətinin pisləşməsi haqqında narahatlıq idi. Iki qadından biri 80% ciddi əlil olmuşdur. Bakıda Rayon Məhkəməsi Pirallahı Əkram Qəhrəmanov hakim müvafiq 17 dekabr 2015-ci ildə MRA tətbiqi rədd etdi. Həbsxanada Qadınlardan biri qidalanma, yuxu məhrum və yüksək psixoloji stress nəticələrindən əziyyət çəkir. Yanvarın 7-də, 2016 də xoşuna Tutuqlanma üzrə BMT-nin İşçi Qrupunun Azərbaycan iki qadının azad almaq üçün xahiş etdi ki, elan olunub. Bu onların din ayrı-seçkiliyə məruz edilmişdir və bu, ədalətli məhkəmə araşdırması üçün beynəlxalq standartlara uyğun bilmədi. Yanvar 2016 28 , iki qadın həbsdən azad edilib. BMT-nin kompensasiya tələb ödənilən olunmayıb.

18 - 25 noyabr 2015-ci ildə doqquz iman çünki 2000-ci məhkum hər manat (təxminən 1800 €) məbləğində cərimə Gəncə-Kəpəz Rayon Məhkəməsi tərəfindən "müvafiq icazəsi olmadan ibadət" iştirak idi. Mömin də "dini təşkili və aparılması" və o gözəl adekvat ödənilmir idi, çünki 25 gün həbs cəzasına məhkum edilib. Avropa Şurası Venesiya Komissiyasının dekabr 2014 15 haqqında ətraflı tövsiyələr dərc edib.

insan hüquqlarının beynəlxalq standartlara uyğun gəlmək ki dini etiqad azadlığı haqqında Azərbaycan hüquq dəyişdirilə bilər. Avropa Parlamenti Bakıda adlanır sərbəst toplaşmaq azadlığının vəziyyəti, o cümlədən Azərbaycan üzrə birgə qətnamə qəbul sentyabrın 9 2015-ci il qəbul edib.

Hal-hazırkı vəziyyəti

 
Yehovanın Şahidlərinin fəaliyyətləri barədə məlumat olmayan ölkələr

2020-ci ildə Yehovanın Şahidlərinin ümumi sayı 8,7 milyon nəfəri keçib. Və Azərbaycanda - 1592. Bütün dünyada 120 min yıǧıncaq mövcuddur. Onlar 240 ölkə və ərazilərdə təbliǧ işi aparırlar . Bu ölkələrə Yehovanın Şahidlərinin qadaǧan olunduǧu 30 ölkə də daxildir, məsələn, bunların arasında Çin, Şimali Koreya, Özbəkistan, Türkmənistan, Tacikistan, Səudiyyə Ərəbistanı, İran, İraq və s. kimi ölkələrin adlarını çəkmək olar.

Təlimlərinin xüsusiyyətləri

Yehovanın Şahidləri özlərinin dedikləri kimi, təlimləri Müqəddəs Kitaba əsaslanır. Təlimlərini əsaslandırmaq üçün ondan geniş olaraq istifadə edirlər. Yehovanın Şahidləri özlərini məsihçi adlandırırlar və bildirirlər ki, təlimlərdə və ibadətdə erkən məsihçilərin və ya xristianların yolunu davam etdirirlər. Amma bəzi xristian konfessiyalarının təmsilçilərinin və dinşünasların fikrincə xristian təlimlərindən o qədər uzaqdır ki, Yehovanın Şahidlərini xristian hesab etmək düzgün olmazdı.

Öyrənmək üçün nəzərdə tutulan "Müqəddəs Kitab əslində nə öyrədir?" kitabında Yehovanın Şahidlərinin təlimləri əks olunub.

Yehovanın Şahidlərinin əsas təlimləri aşaǧıdakı kimidir:

Tanrı, İsa Məsih və Müqəddəs Ruh

  • Hər şeyə qadir bir tanrı mövcuddur.
  • Yehova adından tanrının şəxsi adı kimi istifadə olunur.
  • Tanrının Üç üqnum olması inkar olunur.
  • İsa Məsih tanrıya bərabər şəxs deyil, tanrının oǧludur, tanrı tərəfindən yaradılan ilk varlıq olduǧu üçün belə adlanır, məsihçi yıǧıncaǧının başçısıdır, tanrıyla insanlar arasında vasitəçidir (baş kahin).
  • Baş Mələk Mikayıl — səmavi aləmdə İsa Məsihin adıdır.
  • Müqəddəs ruh — Yehovanın fəal qüvvəsidir, tanrıya bərabər şəxs deyil.

Tanrıya ibadət

  • İbadəti yalnız Yehovaya etmək olar. Müqəddəslərə, ikonalara ibadət, Yehovadan başqa bir şəxsə dua etmək, həmçinin insana xüsusi izzət verilən (məsələn, ad günləri) vətənpərvərlik mərasimlərində və bayramlarında iştirak ­­­- açıq və ya gizli bütpərəstlik kimi qiymətləndirilir (Vəhy 4:11) .
  • Tanrı üçün edilən hər şey müqəddəs hesab olunur (Matta 4:10).

İnsan təbiəti

  • İnsan öləndən sonra həyatının başqa yerdə davam etməsi inkar olunur.
    • Çünki dirilər öləcəklərini bilir, ancaq ölülər heç nə bilmir. Onlara daha heç vaxt əvəz verilməyəcək, çünki onların xatirəsi də unudulub. Çalışmaq üçün nə bacarırsan, var gücünlə et. Çünki gedəcəyin ölülər diyarında nə iş, nə fikir, nə bilik, nə də hikmət var (Vaiz 9:5, 10).
  • Ruhlar aləminin mövcudluǧu inkar olunur, lakin hesab olunur ki, cinlər ölən insanların cildinə girərək özlərini onların yerinə qoyurlar.

Esxatologiyası

  • Yehovanın Şahidləri hesab edirlər ki, İsanın ikinci, lakin gözəgörünməz gəlişi (yun. παρουσια "parusiya" ("iştirakı" kimi tərcümə olunur)) artıq baş verib. Yehovanın Şahidlərinin hal-hazırda qəbul etdikləri Müqəddəs Kitab xronologiyasına əsasən, İsa Məsihin iştirakı 1914-cü ilin payızında baş verib.
  • Yehovanın Şahidlərinin nöqteyi-nəzərincə sayı 144 min nəfərlə məhdud olmuş insan ölümdən sonra göylər həyatına dirilir; sayı məhdud olmayan "böyük izdiham" isə Har-Megidondan sonra Yer üzündə yaşayacaqlar (Vəhy 14:1, Məzmur 36:29).
  • Yehovanın Şahidləri indiki "sisteminin", məhv edilib, aradan qaldırılacaǧına və əbədiyyən mövcud olacaq Yer üzündə Cənnətin bərpa olunmasına inanırlar (Məzmur 36:9-11).
  • Yer üzündə yaşayan Yehovanın Şahidləri pis insanların Har-Megidonda məhv edilməsində iştirak etməyəcəklər, lakin tanrı bunu necə edəcəyini görəcəklər.
  • Har-Megidondan sonra 1000 il ərzində insanların dirilməsi olacaq. Bu zaman yer üzündə yaşamış əksər insanlar həyata qaytarılacaqlar.
  • İsanın iştirakının başlanǧıcından bu günə qədər ki dövr "axır günlər adlanır" (Yeşaya 2:2-4; 2 Timoteyə 3:1-5, 13).

Davranış normaları

  • Yehovanın Şahidləri zinanı aǧır günah hesab edir (1 Korinflilərə 6:18). Zinaya nikahdan əvvəl, nikahdan kənar və homoseksualizm kimi bütün növ (həmçinin oral və anal seksi) cinsi əlaqələri aid edirlər. Masturbasiya, pornoqrafiya və bu kimi şeylər "natəmiz" hesab olunur və mühakimə olunur (Koloslulara 3:5).
  • Qatillik də ciddi günahlara aid edilir. Abort qatilliyə bərabər tutulur (Çıxış 21:22, 23).
  • Yalanın, oǧurluǧun və maliyyə fırıldaqlarının bütün növləri mühakimə olunur.
  • Yehovanın Şahidləri xalis qanı və ya onun dörd fraksiyasını — eritrositləri, leykositləri, trombositləri və/və ya plazmanı qəbul etməkdən imtina edirlər (bu, qanın süni əvəzedicilərinə aid olunmur); qanın kiçik fraksiyalarına (albumin, immunoqlobulin, hemoqlobin və s. bu kimi) gəldikdə hər Yehovanın Şahidi öz şəxsi fikrini yazılı şəkildə ifadə edir (Həvarilərin işləri 15:28, 29).
  • Siyasi (Yəhya 17:15) və hərbi (İşaya 2:4) işlərdən, eləcə də silahlı qüvvələrlə bilavasitə əlaqədar müəssisələrin fəaliyyətində iştirak etməkdən və digər dini cərəyanlarla və təşkilatlarla münasibət qurmaqdan (ekumenizm və konfessiyalararası ünsiyyət) tam imtina edirlər.
  • Yehovanın Şahidləri, ancaq Yehovaya İsa Məsihin adı vasitəsilə dua edirlər (Yəhya 14:6).
  • Əgər vəftiz olunmuş Yehovanın Şahidi günah işlədib tövbə etmirsə, yaxud hər-hansı təlimlə razılaşmırsa, o, təşkilatdan xaric olunur. Onunla yaşayan yaxın qohumlarından başqa, təşkilatın heç bir üzvün onunla ünsiyyət etmir (1 Korinflilərə 6:9—11). Təşkilatı tərk edərək fəal surətdə ona qarşı fəaliyyət göstərənləri, eləcə də Yehovanın Şahidlərinin təlimləri ilə razılaşmayanlar və fikir ayrılıǧına görə xaric olunanlar — dönük hesab olunur. Tövbə etməyən günahkarlar və dönüklər yıǧıncaqdan kənar olunmuş hesab olunur. Lakin əgər, həmin insan yenidən Yehovanın Şahidi kimi bərpa olunmaq istəsə, əməlləri ilə tövbə etdiyini göstərsə və yıǧıncaq aǧsaqqalları (intizam komitəsi) görsələr ki, o artıq islah olunub, bu zaman o, yıǧıncaqda bərpa oluna bilər.
  • Qeyd etmək lazımdır ki, Yehovanın Şahidləri "günahkara yox, günaha nifrət edirlər". Sürdükləri həyat tərzlərindən asılı olmayaraq bütün insanlara hörmətlə yanaşmaǧa çalışırlar.

Xidmət və bayramlar

  • Yehovanın Şahidləri populyar dini və dünyəvi — Milad, Pasxa, Hellovin, Yeni il, Müqəddəs Valentin günü, eləcə də kilsə bayramlarını qeyd etmirlər, çünki onları tanrıya məqbul olmayan, kökünün isə bütpərəstliyə çıxıb getdiyi hesab olunur.
  • İldə bir dəfə qeyd olunan, ancaq İsa Məsihin ölümünün Xatirə gecəsidir.
  • Yehovanın Şahidləri dövlət bayramlarını və ad günlərini qeyd etmirlər, çünki onları "qeysərə" ibadətinin bir hissəsini, sonuncusu isə insana ibadət — bütpərəstlik kimi qiymətləndirilir. Lakin onlar tez-tez dostluq görüşlər təşkil edə, nikahı rəsmi dövlət qeydiyyatından keçmiş toy mərasimlərində iştirak edə və evliliyin ildönümünü qeyd edə bilirlər.
  • Hər Yehovanın Şahidindən müntəzəm olaraq başqalarına Müqəddəs Kitab və "aǧıllı və sadiq qul"dan öyrəndiklərini yıǧıncaq ilə bərabər başqalarına təbliǧ edəcəyi gözlənilir.

Xaçın inkar edilməsi

Yehovanın Şahidləri xristianlıǧın və ya məsihçiliyin simvolu kimi xaçın istifadə edilməsinin əleyhinədirlər. Onlar hesab edirlər ki, İsa xaçda yox, dirəkdə (latınca crux simplex) edam olunub. Müqəddəs Kitabın Yeni dünya tərcüməsi σταυρός (stavros) sözünü "əzab dirəyi" kimi tərcümə edir. İkonaların hazırlanması kimi xaça ibadət də bütpərəstlik hesab olunur. Lakin protestantlardan fərqli olaraq, onlar xaçın simvol kimi, ümumiyyətlə istifadə olunmasını inkar edirlər.

Başqa xristian konfessiyalarının təlimlərindən fərqlənən əsas cəhətlər

Əksər xristian konfessiyalarının — Katolik, Pravoslav və əksər protestant kilsələrin təlimləri Yehovanın Şahidlərinin buna uyǧun təlimləri
Tanrı — Ata, Oǧul və Müqəddəs ruhun timsalında — Üç üqnumdur. Lakin bir tanrı mövcuddur. Ancaq Yehova tək qüdrətli tanrıdır. Ondan başqa tanrı yoxdur.

İstinadlar

  1. Yehovanın Şahidləri haqqında, Dünyada nə qədər Yehovanın Şahidi var? - jw.org (az)
  2. Qurulur Yehovanın Şahidləri ayrı-seçkilik və zülmə|hrsg=Wikipedia.de; Wikipedia.de; 2016-01-24
  3. Azərbaycandakı Yehovanın Şahidləri ədalət üçün Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinə müraciət ediblər; Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania; jw.org; 2014-05-26
  4. [The European Country of Origin. Information Network – www.ecoi.net; Azerbaijan: Latest secret police prisoners – two female Jehovah’s Witnesses; http://www.ecoi.net/local_link/298040/434551_de.html; 2015-02-23; Felix Corley]
  5. [The European Country of Origin. Information Network – www.ecoi.net; No Christmas meetings for worship for Georgian Orthodox?; http://www.ecoi.net/local_link/316662/441624_en.html; 18 December 2015; Felix Corley]
  6. Bakı Şəhəri Pirallahı Rayon Məhkəməsi
  7. Bakı Şəhəri Xəzər Rayon Məhkəməsinin hakimi Qəhrəmanov Əkrəm Sabir oğlu
  8. Nəhayət haqsız yerə həbs edilmiş İrina Zaxarçenko və Validə Cəbrayılova azadlığa buraxıldı; Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania; jw.org; 2016-02-06
  9. Azərbaycandakı hüquqi məsələlər; Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania; jw.org; 2016-01-24
  10. [Europäische Kommission für Demokratie durch Recht, (Venedig Komission), Europarat; CDL-AD(2014)043-e Opinion on the Law on non-governmental Organisations (Public Associations and Funds) as amended of the Republic of Azerbaijan, adopted by the Venice Commission at its 101st Plenary Session (Venice, 12-13 December 2014); http://www.venice.coe.int/webforms/documents/?pdf=CDL-AD%282014%29043-e; 2014-12-15]
  11. [Europäisches Parlament; Entschließung des Europäischen Parlaments zu Aserbaidschan (2015/2840(RSP)); http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+MOTION+P8-RC-2015-0856+0+DOC+XML+V0//DE; 09. 09 2015]
  12. О Свидетелях Иеговы, Kраткие сведения: всемирная деятельность - jw.org (rus)

Xarici keçidlər

  • Yehovanın Şahidləri - Rəsmi veb saytı
  • Јеһованын Шаһидләри - Rəsmi veb saytı
  • Forum 18  (ing.)
  • Forum 18 Yehovanın Şahidlərinin deportasiya olunması haqqında  (ing.)

yehovanın, şahidləri, səhifənin, neytrallığı, şübhə, doğurur, məqalədə, tərəf, tutma, pisləmək, məqsədi, daşıyan, doğruluğu, sübut, edilməyən, fikirlər, olduğu, iddia, edilir, xahiş, olunur, məsələ, ilə, əlaqədar, müzakirələrdə, iştirak, edəsiniz, məqalənin, b. Bu sehifenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirler oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar muzakirelerde istirak edesiniz Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Yehovanin Sahidleri ing Jehovah s Witnesses 1931 ci ile qeder Muqeddes Kitab tedqiqatcilari beynelxalq dini teskilatdir Muqeddes Kitabin arasdirilmasi Yehovanin Sahidleri 1931 ci ile muasir adi qebul olunana qeder bu Muqeddes Kitab tedqiqatcilari adlanirdi Teskilatin ozunun hesablamalarina gore 2020 ci ilde bu dini teskilatin uzvlerinin maksimal sayi 8 695 808 nefere catmisdir 1 Mundericat 1 Adi 2 Tarixi 2 1 Yehovanin Sahidleri 2 2 Yehovanin Sahidleri nasist Almaniyasinda 2 3 Yehovanin Sahidleri Sovet Ittifaqinda ve Azerbaycanda 3 Hal hazirki veziyyeti 4 Telimlerinin xususiyyetleri 4 1 Tanri Isa Mesih ve Muqeddes Ruh 4 2 Tanriya ibadet 4 3 Insan tebieti 4 4 Esxatologiyasi 4 5 Davranis normalari 4 6 Xidmet ve bayramlar 5 Xacin inkar edilmesi 6 Basqa xristian konfessiyalarinin telimlerinden ferqlenen esas cehetler 7 Istinadlar 7 1 Xarici kecidlerAdi RedakteYehovanin Sahidleri adi 1931 ci ilde ekser Muqeddes Kitab tedqiqatcilari terefinden qebul olunub Onlar bu adi Muqeddes Kitabdan Yesaya peyǧemberin kitabindan goturubler Muqeddes Kitabdan olan bu cumle asaǧida getirilir Rebb Yehova beyan edir Sizsiniz Menim sahidlerim secdiyim qullarim ele ki Meni taniyib Mene arxalanasiniz Menim O olduǧumu anlayasiniz Menden evvel tanri movcud olmayib Menden sonra da olmayacaq Menem Rebb yalniz Menem Menden basqa qurtarici yoxdur Men dedim ve Men qurtardim Men beyan etdim aranizda basqa tanrilar yox idi Sizsiniz sahidlerim Rebb Yehova beyan edir Tanri Menem Yesaya 43 10 12 Muqeddes Kitab Ehdi Etiq Kitab sirketi 2006 YD Muqeddes Yazilarin Yeni Dunya Tercumesi Turk dilinden Esas kimi hemcinin Muqeddes Kitabdan novbeti cumleler de getirilir Muqeddes Kitabin Yehyaya olan Vehy kitabinda Isa Mesih sadiq Sahid adlandirilir Vehy 1 5 Hevarilerin isleri kitabinda Tanrinin qeyri yehudilerden Oz adi namine bir xalq teskil etmek ucun ilk defe onlara nece yaxinlasdiǧini Simon izah eledi Hevarilerin isleri 15 14 Tarixi Redakte Carlz Teyz Rassel 1852 1916 Gozetci Qullesi Cemiyyetinin birinci Prezidenti 1911 ci il Yehovanin Sahidlerinin tarixi XIX esrin 70 ci illerinde Amerika Birlesmis Statlarinda Carlz Teyz Rassel terefinden esasi qoyulduǧu Muqeddes Kitab tedqiqatcilari Bible Students herekatindan baslayir Rasselin dovrundeki Muqeddes Kitab tedqiqatcilarinin inanclarinin seciyyevi xususiyyetleri xristian dunyasinda qebul olunmus tanrinin uc simada uc uqnum troitsa olduǧunu inkar etmesi xiliazm ve insanin olumunden sonra heyatin olmamasi idi O zamanlar Muqeddes Kitab tedqiqatcilari sonralar Yehovanin Sahidleri terefinden inkar olunan cox seyleri qebul edirdiler meselen onlar xaci xristianliǧin simvolu sayir Milad bayramini ve ad gunlerini qeyd edirdiler Teskilati baximindan Muqeddes Kitab tedqiqatcilarinin icmalari demokratik esaslarda qurulurdu ve yiǧincaq aǧsaqqallari sesverme yolu ile secilirdiler Cozef Franklin Ruterford 1869 1942 Gozetci Qullesi Cemiyyetinin ikinci Prezindenti 1879 cu ilde Carlz Teyz Rassel indi Gozetci Qullesi kimi taninan Sionun Gozetci Qullesi ve Mesihin istirakinin carcisi Zion s Watch Tower and Herald of Christ s Presence jurnalini derc etmeye baslayir Muqeddes Kitab tedqiqatcilarinin fealiyyetinin temin olunmasi ucun Gozetci Qullesi Muqeddes Kitab ve Traktatlar Cemiyyeti Pensilvaniya Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania huquqi sexsini yaradilir Rassel bu Cemiyyetin ilk prezidenti olur Hemin dovrde Muqeddes Kitab tedqiqatcilari hesab edirdiler ki son gunler 1799 cu ilde baslayib Napoleonun Roma Papasini siyasi hakimiyyetinden saldiǧi il Mesih ise 1878 ci ilden Padsah kimi goylerde padsahliq edir ve buna gore de onlar gozleyirdiler ki Har Megidon ing Armageddon 1914 cu ilde baslayacaq Bu hesablamalar Rasselin alti cildli Yazilarin arasdilmasi Studies in the Scruptures kitablarinda nesr olunmusdu 1916 ci ilde Rasselin olumunden sonra Gozetci Qullesi Cemiyyetinin prezidenti Cozef Franklin Rezerford Joseph Franklin Rutherford olur 1920 ci ilde nesr olunan ozunun Hal hazirda yasayan milyonlarla insan hec vaxt olmeyecek Millions Now Living Will Never Die kitabinda Rezerford 1914 cu il haqqinda yazib ki bu ilde Mesih goylerde gozegorunmez hokmranliǧa baslamis ve soyleyirdi ki Har Megidon 1925 ci ilde gelecek ve Isadan once yasamis saleh insanlarin dirilmesi olacaqdir Muqeddes Kitab tedqiqatcilarinin coxlari bu ile umid besleyirdiler Gozlenilen hadiselerin bas vermediyini gorende Muqeddes Kitab tedqiqatcilari hesab etmeye basladilar ki Har Megidon 1914 cu ilin hadiselerini goren insanlarin heyati zamani bas verecek Inanclarinin daha da genis yayilmasi ucun Muqeddes Kitab tedqiqatcilari Qizil esr The Golden Age jurnalini buraxmaǧa basladilar Indi bu jurnal Oyanin Awake adlanir Azerbaycan dilinde cixmir Rezerfordun dovrunde icmalarin demokratik idareetme prinsipi teokratik idare etme ile evez olundu O Gozetci Qullesi Cemiyyetinin fealiyyetinin uzerinde nezaret etmeli olan direktorlar surasini leǧv edir pastor Rasselin vesiyyetine esasen Rezerfordun islahatlarindan sonra Gozetci Qullesi Cemiyyeti sonradan Yehovanin Sahidleri adlanan dini teskilatina rehberlik eden statusunu qebul edir Yiǧincaqlarda aǧsaqqallar uzvleri terefinden secilmesi qaydasi leǧv olunaraq Cemiyyete terefinden teyin olunmaǧa baslanildi Yehovanin Sahidleri Redakte Xristianliq Isa Bakire Meryemin dogmasi Isanin carmixa cekilmesi Isanin dirilmesi Pasxa Isa Xristianliqda Erken Dovr Hevari Kilse Inanc Incil Allahin Padsahligi Septuaginta Yeni Ehd Bibliya Ehdi Etiq Ehdi Cedid Xristian kanonlari Apokrif Teologiya Bagislanma Veftiz Xristologiya Ata Ogul Muqeddes Ruh Insan Xilas Esxatologiya Uc uqnum Tarix ve Eneneler Xronologiya Meryem Pyotr Pavel Erken I Konstantin Kilse meclisi Xristianliqda bolunme Xac yurusleri Reformasiya Mezhebler ve Herekatlar QerbiAdventist Anabaptist Anglikan Baptist Kalvinizm Evangelizm Muqeddeslik Luteran Medotist Qedim Kilse Protestant Ellinci Katolik kilsesiSerqiPravoslav Katolik kilsesi Serqi Pravoslav Konstantinopol Pravoslav KilsesiHerekatlarYehovanin Sahidleri Sonuncu gun Unitarianizm Kristafel Birlik pentekostalizmi Esas movzular Medeniyyet Xristianligin tenqidi Ekumenizm Ayin ili Liturgiya Musiqi Veftiz Diger dinler Dua Vez Simvolizm Xristianliqbaxmuzakireredakte1931 ci ilde Muqeddes Kitab tedqiqatcilari muasir Yehovanin Sahidleri adini qebul edibler 1935 ci ilde mesihcilerin iki sinfi haqqinda telim qebul olunmusdur Bu telime esasen mesihcilerin bir hissesi 144 000 nefer olumunden sonra ruhani bedende goyler heyatina dirildilecekler ve Mesihle birge evvelce goylerde boyuk meseqqetden ve Har Megidondan sonra ise Yer uzunu idare edecekler Basqa mesihciler boyuk izdihama sayi mehdud deyil yenilenmis Yer uzunde heyat surecekler Demek olar ki Yehovanin Sahidlerinin inanclari esasen bu ilde formalasmisdi 1942 ci ilde Rezerfordun olumunden sonra cemiyyetin Prezidenti Neytan Homer Norr ing Nathan Homer Knorr olur Onun prezidentliyi dovrunde Cemiyyetin butun nesrleri anonim oldu Eger Rasselin ve Rezerfordun dovrunde jurnallarda ve kitablarda muellifler gosterilirdise XX esrin 40 ci illerinden baslayaraq muelliflerin adlari gosterilmirdi Bununla yanasi Yehovanin Sahidleri oz missioner fealiyyetlerini genislendirdiler Nyu York seherinde Muqeddes Kitab Gilead Mektebi yaradilir Bu mektebde tedris proqrami 6 9 ay teskil edir ve o dunyanin muxtelif yerlerinde xidmet etmek ucun missionerler hazirlayir Her yiǧincaqda onlarin uzvlerine cemiyyetin telimlerinin tebliǧ olunmasinin esaslarini oyreden Teokratiya Xidmeti Mektebi kecirilir 1950 1960 ci illerde Yehovanin Sahidleri Muqeddes Kitabin ingilis dilinde oz tercumelerini Yeni Dunya Tercumesi ni qisaca YD buraxirlar 1966 ci ilde Tanrinin oǧullari azadliǧinin ebedi heyati ing Life Everlasting in Freedom of the Sons of God Bu kitabda iddia olunur ki 6000 illik insan tarixini 1975 ci ilde tamamlanacaq Buna gore de Yehovanin Sahidleri gozleyirdiler ki Har Megidon mehz bu ilde gelecek Gozledikleri hadise bas vermediyinin neticesinde 1975 1980 ci iller erzinde Cemiyyetin uzvlerinin sayi ve tebliǧati azaldi 1977 ci ilde Norrun olumunden sonra Cemiyyetin dorduncu Prezidenti Frederik Uillyam Frans Fredederick William Franz olur Bu zamanlar Cemiyyetde bezi teskilati deyisiklikler edilir Eger 1976 ci ile qeder butun huquqi selahiyyetler Gozetci Qullesi Cemiyyetinin Prezidentinin elinde idise hemin ilden etibaren Cemiyyetin huquqi idaresini onun Rehberlik Surasi heyata kecirir ing Governing Body Butun teskilati ve telim deyisiklikleri Rehberlik Surasi terefinden heyata kecirilir Sahidlerin butun nesrleri onun nezareti altinda buraxilir XX esrde siyasi veziyyetin deyisilmesi sayesinde Cemiyyetin Serqi Avropada ve Sovet Ittifaqinda fealiyyeti mumkun oldu Bu Yehovanin Sahidlerinin sayi nezere carpacaq derecede artim musahide olunur Frans 1992 ci ilde olur Onun yerini Milton Corc Hensel ing Milton George Henschel kecir 1995 2000 ci iller erzinde Yehovanin Sahidlerinin Qerbi Avropadaki sayi deyisilmez olaraq qalirdi ve ya cuzi olaraq asaǧi dusurdu Lakin onlarin dunyada saylari esasen Latin Amerikasi Afrika ve Serqi Avropanin hesabina artirdi 1999 cu ilde Hensel Gozetci Qullesi Cemiyyetinin Prezidenti postundan istefaya getdi Bu prezidentin istefasi teskilatin butun tarixi erzinde ilk ve yegane hadise idi Onun yerini hal hazirda Cemiyyetin prezidenti olan Don Adams ing Don Adams kecir Yehovanin Sahidleri nasist Almaniyasinda Redakte Nasist hebs dusergelerinde Yehovanin Sahidlerini diger mehbuslardan ferqlendiren Benovseyi ucbucaq nisani Yehovanin Sahidlerini 1933 cu ilde Almaniyada 25 000 Yehovanin Sahidi var idi Nasist hebs dusergelerine ve hebsxanalara birinci salinanlar arasinda minlerle Yehovanin Sahidler var idi Onlar siyasete ve muharibeye dair meselelerde biteref neytral movqe tuturdular Onlardan 2000 min nefer heyatini itirmis 250 nefer ise edam olunmusdu Edam olunanlar esasen Alman ordusunda xidmet etmekden imtina edenler idi Hebs dusergelerinde onlari ferqlendirmek ucun benovseyi ucbucaq nisanini taxmaǧa mecbur edirdiler Yehovanin Sahidleri Sovet Ittifaqinda ve Azerbaycanda Redakte Rusiya imperiyasinda ilk Muqeddes Kitab tedqiqatcisi Simeon Kozlitskiy idi XIX esrin 70 ci illerinde ABS da bu dinle tanis olmus ve Rusiyaya qayitmisdir Imanina gore onu Sibire surgun etmisdiler 1913 cu ilde Muqeddes Kitab tedqiqatcilari Rusiya Imperiyasinda resmi qeydiyyatdan kecmisdiler 20 30 cu illerde Muqeddes Kitab tedqiqatcilari Xarkovda fealiyyet gosterirdiler Bir muddet 20 ci illerin axirlarinda onlarin fealiyyetine ABS dan teyin olunmus Corc Yanq rehberlik edirdi 1931 1941 ci illerde Qerbi Ukraynanin Qerbi Belorusiyanin ve baltikyani olkelerin birlesdirilmesi ile SSRI de Yehovanin Sahidlerinin saylari keskin suretde artmisdir Bundan elave alman hebs dusergelerinde olmus bezi sovet adamlari imanlarina gore oraya dusmus Yehovanin Sahidleri ile tanis olmusdular Muharibeden sonra Yehovanin Sahidleri qanundan kenar hesab olunurdular ve antisovet tebliǧatina gore defelerle hebs olunurdular 1960 ci illerde SSRI de Yehovanin Sahidlerinde parcalanma bas verdi Sonradan ise veziyyet deyisildi ve onlar yeniden birlesdiler Tesdiq olunmamis melumatlara esasen 1970 ci illerde Bakida Yehovanin Sahidlerinin kicik bir qrupu fealiyyet gosterirdi lakin DTK nin mudaxilesinden sonra bu qrup daǧidilmisdir Onlara gosterilen muqavimete baxmayaraq MDB de Yehovanin Sahidlerinin sayi stabil olaraq artmaqdadir Eger 1990 ci ilde Sovet Ittifaqinda onlarin sayi 50 000 nefer idise onlarin ozlerinin hesablamalarina esasen 2008 ci ilde MDB de saylari 369 702 nefere catmisdirBele Beynelxalq Efv Birlesmis Milletler Teskilatinin Qacqinlar uzre Ali Komissarligi QAK ve Isvecre Qacqinlar Surasi insan huquqlari pozuntulari ile mesgul teskilat ve qurumlarin onlarin hesabatlari Yehovanin Sahidleri cunki muxtelif olkeler hucumlari ve teqib onlarin iman heyata meruz qalir ki qeyd var 2 Bakida dindarlarin iclasinda 24 dekabr 2006 ci cihaz ehate eden bir polis Yehovanin Sahidleri Avropa Insan Huquqlari Mehkemesine sikayet etdiler Bu hucum iman fiziki sui istifade ve tehqir idi Bundan elave binalar axtaris pul komputer ve biblical edebiyyat musadire ve polis bir nece saat ucun bezi iman saxlanilib Xarici uyruklu bir nece gun saxlanilib ve sonra deportasiya olunub Bir televiziya Hesabatda Yehovanin Sahidleri bohtan edilmisdir 24 dekabr 2006 ci il yanvarin 31 2014 18 sikayet cunki senzura polis reydleri din azadligi deportasiya ve vicdani herbi xidmet diger seyler arasinda Insan Huquqlari uzre Avropa Mehkemesi Azerbaycana qarsi Yehovanin Sahidleri terefinden qaldirilib 3 Milli Nazirliyinin gizli polis gizli polis istintaq hebsxanada 2015 iki ferqli qadinlar icazesi olmadan Muqeddes edebiyyat payladiq sebebiyle fevralin 17 de saxlanilib Azerbaycanin tehlukesizlik MTN 4 3 dekabr 2015 ci il Birlesmis Milletler Teskilatinin Insan Huquqlari Komitesi Azerbaycanda tecili muraciet etdi telebi ile ev hebsi ve ya uygun alternativ iki hebsde qadin isden azad etmek bu isteyi sebebi sexslerin sehhetinin pislesmesi haqqinda narahatliq idi Iki qadindan biri 80 ciddi elil olmusdur 5 Bakida Rayon Mehkemesi Pirallahi 6 Ekram Qehremanov 7 hakim muvafiq 17 dekabr 2015 ci ilde MRA tetbiqi redd etdi Hebsxanada Qadinlardan biri qidalanma yuxu mehrum ve yuksek psixoloji stress neticelerinden eziyyet cekir Yanvarin 7 de 2016 de xosuna Tutuqlanma uzre BMT nin Isci Qrupunun Azerbaycan iki qadinin azad almaq ucun xahis etdi ki elan olunub Bu onlarin din ayri seckiliye meruz edilmisdir ve bu edaletli mehkeme arasdirmasi ucun beynelxalq standartlara uygun bilmedi Yanvar 2016 28 iki qadin hebsden azad edilib BMT nin kompensasiya teleb odenilen olunmayib 8 18 25 noyabr 2015 ci ilde doqquz iman cunki 2000 ci mehkum her manat texminen 1800 mebleginde cerime Gence Kepez Rayon Mehkemesi terefinden muvafiq icazesi olmadan ibadet istirak idi Momin de dini teskili ve aparilmasi ve o gozel adekvat odenilmir idi cunki 25 gun hebs cezasina mehkum edilib Avropa Surasi Venesiya Komissiyasinin dekabr 2014 15 haqqinda etrafli tovsiyeler derc edib 9 insan huquqlarinin beynelxalq standartlara uygun gelmek ki dini etiqad azadligi haqqinda Azerbaycan huquq deyisdirile biler 10 Avropa Parlamenti Bakida adlanir serbest toplasmaq azadliginin veziyyeti o cumleden Azerbaycan uzre birge qetname qebul sentyabrin 9 2015 ci il qebul edib 11 Hal hazirki veziyyeti Redakte Yehovanin Sahidlerinin fealiyyetleri barede melumat olmayan olkeler 2020 ci ilde Yehovanin Sahidlerinin umumi sayi 8 7 milyon neferi kecib Ve Azerbaycanda 1592 Butun dunyada 120 min yiǧincaq movcuddur Onlar 240 olke ve erazilerde tebliǧ isi aparirlar 12 Bu olkelere Yehovanin Sahidlerinin qadaǧan olunduǧu 30 olke de daxildir meselen bunlarin arasinda Cin Simali Koreya Ozbekistan Turkmenistan Tacikistan Seudiyye Erebistani Iran Iraq ve s kimi olkelerin adlarini cekmek olar Telimlerinin xususiyyetleri RedakteYehovanin Sahidleri ozlerinin dedikleri kimi telimleri Muqeddes Kitaba esaslanir Telimlerini esaslandirmaq ucun ondan genis olaraq istifade edirler Yehovanin Sahidleri ozlerini mesihci adlandirirlar ve bildirirler ki telimlerde ve ibadetde erken mesihcilerin ve ya xristianlarin yolunu davam etdirirler Amma bezi xristian konfessiyalarinin temsilcilerinin ve dinsunaslarin fikrince xristian telimlerinden o qeder uzaqdir ki Yehovanin Sahidlerini xristian hesab etmek duzgun olmazdi Oyrenmek ucun nezerde tutulan Muqeddes Kitab eslinde ne oyredir kitabinda Yehovanin Sahidlerinin telimleri eks olunub Yehovanin Sahidlerinin esas telimleri asaǧidaki kimidir Tanri Isa Mesih ve Muqeddes Ruh Redakte Her seye qadir bir tanri movcuddur Yehova adindan tanrinin sexsi adi kimi istifade olunur Tanrinin Uc uqnum olmasi inkar olunur Isa Mesih tanriya beraber sexs deyil tanrinin oǧludur tanri terefinden yaradilan ilk varliq olduǧu ucun bele adlanir mesihci yiǧincaǧinin bascisidir tanriyla insanlar arasinda vasitecidir bas kahin Bas Melek Mikayil semavi alemde Isa Mesihin adidir Muqeddes ruh Yehovanin feal quvvesidir tanriya beraber sexs deyil Tanriya ibadet Redakte Ibadeti yalniz Yehovaya etmek olar Muqeddeslere ikonalara ibadet Yehovadan basqa bir sexse dua etmek hemcinin insana xususi izzet verilen meselen ad gunleri vetenperverlik merasimlerinde ve bayramlarinda istirak aciq ve ya gizli butperestlik kimi qiymetlendirilir Vehy 4 11 Tanri ucun edilen her sey muqeddes hesab olunur Matta 4 10 Insan tebieti Redakte Insan olenden sonra heyatinin basqa yerde davam etmesi inkar olunur Cunki diriler oleceklerini bilir ancaq oluler hec ne bilmir Onlara daha hec vaxt evez verilmeyecek cunki onlarin xatiresi de unudulub Calismaq ucun ne bacarirsan var gucunle et Cunki gedeceyin oluler diyarinda ne is ne fikir ne bilik ne de hikmet var Vaiz 9 5 10 Ruhlar aleminin movcudluǧu inkar olunur lakin hesab olunur ki cinler olen insanlarin cildine girerek ozlerini onlarin yerine qoyurlar Esxatologiyasi Redakte Yehovanin Sahidleri hesab edirler ki Isanin ikinci lakin gozegorunmez gelisi yun paroysia parusiya istiraki kimi tercume olunur artiq bas verib Yehovanin Sahidlerinin hal hazirda qebul etdikleri Muqeddes Kitab xronologiyasina esasen Isa Mesihin istiraki 1914 cu ilin payizinda bas verib Yehovanin Sahidlerinin noqteyi nezerince sayi 144 min neferle mehdud olmus insan olumden sonra goyler heyatina dirilir sayi mehdud olmayan boyuk izdiham ise Har Megidondan sonra Yer uzunde yasayacaqlar Vehy 14 1 Mezmur 36 29 Yehovanin Sahidleri indiki sisteminin mehv edilib aradan qaldirilacaǧina ve ebediyyen movcud olacaq Yer uzunde Cennetin berpa olunmasina inanirlar Mezmur 36 9 11 Yer uzunde yasayan Yehovanin Sahidleri pis insanlarin Har Megidonda mehv edilmesinde istirak etmeyecekler lakin tanri bunu nece edeceyini gorecekler Har Megidondan sonra 1000 il erzinde insanlarin dirilmesi olacaq Bu zaman yer uzunde yasamis ekser insanlar heyata qaytarilacaqlar Isanin istirakinin baslanǧicindan bu gune qeder ki dovr axir gunler adlanir Yesaya 2 2 4 2 Timoteye 3 1 5 13 Davranis normalari Redakte Yehovanin Sahidleri zinani aǧir gunah hesab edir 1 Korinflilere 6 18 Zinaya nikahdan evvel nikahdan kenar ve homoseksualizm kimi butun nov hemcinin oral ve anal seksi cinsi elaqeleri aid edirler Masturbasiya pornoqrafiya ve bu kimi seyler natemiz hesab olunur ve muhakime olunur Koloslulara 3 5 Qatillik de ciddi gunahlara aid edilir Abort qatilliye beraber tutulur Cixis 21 22 23 Yalanin oǧurluǧun ve maliyye firildaqlarinin butun novleri muhakime olunur Yehovanin Sahidleri xalis qani ve ya onun dord fraksiyasini eritrositleri leykositleri trombositleri ve ve ya plazmani qebul etmekden imtina edirler bu qanin suni evezedicilerine aid olunmur qanin kicik fraksiyalarina albumin immunoqlobulin hemoqlobin ve s bu kimi geldikde her Yehovanin Sahidi oz sexsi fikrini yazili sekilde ifade edir Hevarilerin isleri 15 28 29 Siyasi Yehya 17 15 ve herbi Isaya 2 4 islerden elece de silahli quvvelerle bilavasite elaqedar muessiselerin fealiyyetinde istirak etmekden ve diger dini cereyanlarla ve teskilatlarla munasibet qurmaqdan ekumenizm ve konfessiyalararasi unsiyyet tam imtina edirler Yehovanin Sahidleri ancaq Yehovaya Isa Mesihin adi vasitesile dua edirler Yehya 14 6 Eger veftiz olunmus Yehovanin Sahidi gunah isledib tovbe etmirse yaxud her hansi telimle razilasmirsa o teskilatdan xaric olunur Onunla yasayan yaxin qohumlarindan basqa teskilatin hec bir uzvun onunla unsiyyet etmir 1 Korinflilere 6 9 11 Teskilati terk ederek feal suretde ona qarsi fealiyyet gosterenleri elece de Yehovanin Sahidlerinin telimleri ile razilasmayanlar ve fikir ayriliǧina gore xaric olunanlar donuk hesab olunur Tovbe etmeyen gunahkarlar ve donukler yiǧincaqdan kenar olunmus hesab olunur Lakin eger hemin insan yeniden Yehovanin Sahidi kimi berpa olunmaq istese emelleri ile tovbe etdiyini gosterse ve yiǧincaq aǧsaqqallari intizam komitesi gorseler ki o artiq islah olunub bu zaman o yiǧincaqda berpa oluna biler Qeyd etmek lazimdir ki Yehovanin Sahidleri gunahkara yox gunaha nifret edirler Surdukleri heyat terzlerinden asili olmayaraq butun insanlara hormetle yanasmaǧa calisirlar Xidmet ve bayramlar Redakte Yehovanin Sahidleri populyar dini ve dunyevi Milad Pasxa Hellovin Yeni il Muqeddes Valentin gunu elece de kilse bayramlarini qeyd etmirler cunki onlari tanriya meqbul olmayan kokunun ise butperestliye cixib getdiyi hesab olunur Ilde bir defe qeyd olunan ancaq Isa Mesihin olumunun Xatire gecesidir Yehovanin Sahidleri dovlet bayramlarini ve ad gunlerini qeyd etmirler cunki onlari qeysere ibadetinin bir hissesini sonuncusu ise insana ibadet butperestlik kimi qiymetlendirilir Lakin onlar tez tez dostluq gorusler teskil ede nikahi resmi dovlet qeydiyyatindan kecmis toy merasimlerinde istirak ede ve evliliyin ildonumunu qeyd ede bilirler Her Yehovanin Sahidinden muntezem olaraq basqalarina Muqeddes Kitab ve aǧilli ve sadiq qul dan oyrendiklerini yiǧincaq ile beraber basqalarina tebliǧ edeceyi gozlenilir Xacin inkar edilmesi RedakteYehovanin Sahidleri xristianliǧin ve ya mesihciliyin simvolu kimi xacin istifade edilmesinin eleyhinedirler Onlar hesab edirler ki Isa xacda yox direkde latinca crux simplex edam olunub Muqeddes Kitabin Yeni dunya tercumesi stayros stavros sozunu ezab direyi kimi tercume edir Ikonalarin hazirlanmasi kimi xaca ibadet de butperestlik hesab olunur Lakin protestantlardan ferqli olaraq onlar xacin simvol kimi umumiyyetle istifade olunmasini inkar edirler Basqa xristian konfessiyalarinin telimlerinden ferqlenen esas cehetler RedakteEkser xristian konfessiyalarinin Katolik Pravoslav ve ekser protestant kilselerin telimleri Yehovanin Sahidlerinin buna uyǧun telimleriTanri Ata Oǧul ve Muqeddes ruhun timsalinda Uc uqnumdur Lakin bir tanri movcuddur Ancaq Yehova tek qudretli tanridir Ondan basqa tanri yoxdur Istinadlar Redakte Yehovanin Sahidleri haqqinda Dunyada ne qeder Yehovanin Sahidi var jw org az Qurulur Yehovanin Sahidleri ayri seckilik ve zulme hrsg Wikipedia de Wikipedia de 2016 01 24 Azerbaycandaki Yehovanin Sahidleri edalet ucun Avropa Insan Huquqlari Mehkemesine muraciet edibler Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania jw org 2014 05 26 The European Country of Origin Information Network www ecoi net Azerbaijan Latest secret police prisoners two female Jehovah s Witnesses http www ecoi net local link 298040 434551 de html 2015 02 23 Felix Corley The European Country of Origin Information Network www ecoi net No Christmas meetings for worship for Georgian Orthodox http www ecoi net local link 316662 441624 en html 18 December 2015 Felix Corley Baki Seheri Pirallahi Rayon Mehkemesi Baki Seheri Xezer Rayon Mehkemesinin hakimi Qehremanov Ekrem Sabir oglu Nehayet haqsiz yere hebs edilmis Irina Zaxarcenko ve Valide Cebrayilova azadliga buraxildi Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania jw org 2016 02 06 Azerbaycandaki huquqi meseleler Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania jw org 2016 01 24 Europaische Kommission fur Demokratie durch Recht Venedig Komission Europarat CDL AD 2014 043 e Opinion on the Law on non governmental Organisations Public Associations and Funds as amended of the Republic of Azerbaijan adopted by the Venice Commission at its 101st Plenary Session Venice 12 13 December 2014 http www venice coe int webforms documents pdf CDL AD 282014 29043 e 2014 12 15 Europaisches Parlament Entschliessung des Europaischen Parlaments zu Aserbaidschan 2015 2840 RSP http www europarl europa eu sides getDoc do pubRef EP TEXT MOTION P8 RC 2015 0856 0 DOC XML V0 DE 09 09 2015 O Svidetelyah Iegovy Kratkie svedeniya vsemirnaya deyatelnost jw org rus Xarici kecidler Redakte Yehovanin Sahidleri Resmi veb sayti Јeһovanyn Shaһidlәri Resmi veb sayti Forum 18 ing Forum 18 Yehovanin Sahidlerinin deportasiya olunmasi haqqinda ing Din ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Yehovanin Sahidleri amp oldid 6030352, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.