fbpx
Wikipedia

Ktulhunun çağırışı

"Ktulhunun çağırışı" (ing. The Call of Cthulhu) — Hovard Fillips Lavkraft tərəfindən 1926-cı ildə yazılmış hekayə. Lavkraft qorxu janrında olan hekayə Ktulhu adlı bir tanrıdan və ona sitayiş edən qəddar bir kultdan bəhs edir. Hekayə ilk dəfə 1928-ci ilin fevral ayında "Weird Tales" pulp-jurnalında nəşr edilmişdir, ancaq Lavkraftın digər əsərlərində olduğu kimi hekayə müəllifin ölümündən sonra məşhurlaşmışdır. Hekayə Ktulhu mifologiyasının ilk buraxılışıdır. 2005-ci ildə hekayənin ilk film adaptasiyası nümayiş etdirilmişdir.

Ktulhunun çağırışı
ing. The Call of Cthulhu

"Weird Tales" pulp-jurnalının üz qabığı (fevral 1928-ci il). Ktulhunun çağırışının çapda ilk görünüşü.
Müəllif Hovard Fillips Lavkraft
Janr Qorxu (Lavkraft)
qəribə fantastika
Dil ingiliscə
Orijinalın nəşri 1926
Tərtibat 1926-cı il
(avqustoktyabr)
Nəşriyyat Weird Tales
Nəşr fevral 1928-ci il
Növ Hekayə
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Obrazlar

Corc Qemmel Encell (ing. George Gammell Angell) – protaqonistin babasının qardaşı. O, Ktulhu iblisanə kultu ilə əlaqədar olan qəribə hadisələri araşdırıb öyrənməyə başlayır. Corc Q. Encell sirli bir şəkildə vəfat edir. Encellin ölümünü onun nəvəsi araşdırmalı olur. Corc Qemmel Encellin adı H.F. Lavkraftın xalası Enni Qemvellə bir istinaddır.

Frensis Ueylend Turston (ing. Francis Wayland Thurston) – baş qəhrəman, Boston antropoloqu. O, babasının qardaşı olan Corc Encellin əşyaları arasında qədim tanrı Ktulhunun barelyefini tapır. Bundan sonra o, Ktulhu və Corc Q. Encellin ölümünü araşdırmağa başlayır. Frensis Ueylend Turstonun adı 1827–1855-ci illərdə Braun Universitetinin prezidenti olmuş Frensis Ueylendə bir istinaddır.

Henri Entoni Uilkoks (ing. Henry Anthony Wilcox) – yarıyuxu vəziyyətində ikən tanrı Ktulhunun barelyefini hazırlayan heykəltəraş. Qarabasmalar yaşayan Uilkoks Encelldən kömək istəyir. H.F. Lavkraft onun soyadını öz nəslindən götürmüşdür. Personajın özü Gi de Mopassanın "Horla" hekayəsinə bir istinaddır.

Con Reymond Leqrass (ing. John Raymond Legrasse) – Yeni Orlean polis müfəttişi. Leqrass və polis dəstəsi 1 noyabr 1907-ci ildə Böyük Ktulhuya sitayiş təriqətçiləri həbs etmişdir.

Kastro (ing. Castro) – yaşlı və metis olan Ktulhu kultu üzvü. O, Leqrassa kult barədə danışan yeganə üzvdür. Onun dəlisov hekayəsi müqəddəs Şambala haqda olan teosofik hekayələrə çox bənzəyir.

Qustaf İohansen (ing. Gustav Johansen) – norçevli yelkənçi, "Emma" şxununun ikinci şturmanı. O, 1925-ci ilin mart ayında Sakit okeanın cənubunda yerləşən R'lehdə "ölü, ancaq yuxu görən" Ktulhunu sərbəst buraxırlar. Heyətin demək olar ki, bütün üzvləri ölür. İohansen Norveçə qayıtdıqdan sonra bu hadisəni təsvir edən bir əlyazma hazırlayır. O, qısa bir müddət sonra sirli şəkildə vəfat edir.

Məzmun

Hekayənin epiqrafı

Mövcud olduğu ehtimal olunan bütün böyük qüvvələr və varlıqlar arasında sağ qalması … huşun bəlkə də inkişaf edən bəşəriyyətin meydana gəlməsindən uzun müddət əvvəl yoxa çıxmış yollarla və formalarla bəyan edildiyi … şairliyin və əfsanələrin belə uçan bir xatirə tutmuş və onu tanrılar, bədheybətlər və hər cürdəki mifik məxluqlar adlandırdığı formalarda … son dərəcə ucqar bir dövrün sağ qalması …

–Alcernon Blekvud.

Hekayə bir-birləriylə əlaqəli üç hissədən ibarətdir. I hissə – Gildə təcəssüm edilmiş qorxu, II hissə – Polis müfəttişi Leqrassın hekayəsi və III hissə – Dənizdən çıxan dəlilik. Hekayə Ktulhunu araşdıran bostonlu Frensis Turstonun rəvayətçiliyi ilə təqdim edilir.

Gildə təcəssüm edilmiş qorxu

Frensis Turston babasının qardaşı olan Braun Universitetinin dilşünaslıq üzrə professoru Corc Encellin 1926-cı ildə müəmmalı ölümündən sonra onun qeydlərini tapır. Qeydlər arasında "insanabənzər oktapod və əjdaha qarışığı" bir məxluqu təsvir edən barelyef də var idi. Bu barelyef rod-aylendli həvəskar heykəltəraş Uilkoks tərəfindən 1925-ci ilin mart ayında hazırlanmışdı. Heykəltəraş bu barelyefi yuxu vəziyyətində ikən hazırlanmışdı. Bu vaxtlarda Uilkoks "nəhəng bloklardan və havada uçan monolitlərdən təşkil olunmuş böyük siklop şəhərlər"dən ibarət əsrarəngiz qarabasmalar görürdü. Encell bütün dünyada kütləvi bir isteriyanın baş verdiyini öyrənir. Şəhər əhalisinin digər üzvləri də eynən bu cür qarabasmalar görürdü. Onlar əsasən rəssamlar, yazıçılar, heykəltəraşlar, memarlar və digər incəhissli ruha malik olan insanlar idi.

Səhərisi gün Uilkoks hazırladığı barelyefi görüb heyrətlənir və onu tez professor Encellin yanına aparır. Uilkoksun hazırladığı barelyef 1907-ci ildə Yeni Orleanda təriqətçi bir ayinə keçirilən polis reydində tapılan heykəlciyə çox bənzəyirdi.

Polis müfəttişi Leqrassın hekayəsi

Yeni Orlean şəhərində polis müfəttişi olan Con Leqrass 1908-ci ildə arxeoloq icmasının keçirdiyi beynəlxalq müşavirədə yaşılaçalan bir heykəlciyi nümayiş etdirir və onun nə olduğunu soruşur. Leqrass onu Ktulhu adlı bir tanrıya sitayiş edən iblisanə kulta keçirilən reyddə götürmüşdü. Bu kult tamamilə kişilərdən ibarət idi və qadın və uşaqları qurban verirdi. Kultistlərin beşini öldürüb və qalan 47-ni həbs etdikdən sonra Leqrass istintaqa başlayır, ancaq bir nəticə əldə edə bilmir. Kultistlərin hamısı dəli olmuşdular və inanclarına sadiq idilər.

Sorğu-sualda iştirak edən yeganə kultist Kastro idi. Kastro kultun üzvlərinin eyş-işrətlə məşğul olduğunu, orgiyalar keçirdiyini və insanları qurban verdiyini açıqlayır. O daha sonra kult üzvlərinin "Böyük köhnələr"ə (ing. The Great Old Ones) ibadət etdiklərini və Ktulhu adlı nəhəng bir məxluqun qayıtmasını gözlədiklərini deyir. Kultistlər heykəlcikdə təsvir edilən məxluqu "Böyük Ktulhu" (ing. The Great Cthulhu) adlandırırdılar. Kastronun dediyinə görə Ktulhu ulduzlar müəyyən bir cərgədə düzüləndə qayıdacaq. Arxeoloqları təəccübləndirən kultistlərin işlətdiyi cümlə idi: Ph'nglui mglvnah Cthulhu R'leh vga'nagl fhtagn. Bu cümləsinin təxmini tərcüməsi belədir: "R'lehdəki evində, ölü Ktulhu yuxu görərək gözləyir". Müşavirədə olan akademiklərdən biri – Prinston Universitetinin professoru Uilyam Çenninq Uebb bir eskimos tayfasının buna bənzər inanclara malik olduğunu deyir.

 
Ktulhu və R'lehin təsviri.

Dənizdən çıxan dəlilik

Tədqiqatına davam edən Frensis Turston bir Avstraliya qəzetində 1925-ci il tarixli məqaləyə rast gəlir. Bu məqalə "Çevik" (ing. Alert) adlı tərk edilmiş bir şxun haqda idi. Turston İohan barədə yazılan qeydləri tapır.

İoahansen "Emma" şxununun ikinci şturmanı idi. O, 10 nəfərlə birlikdə səyahətə çıxır. Bu zaman bir qasırğa baş verir və şxunu yolundan yayındırır. Onlar "Çevik" adlı bir quldur gəmisinə rast gəlirlər. Bu gəminin heyəti tamamilə qaradərililərdən ibarət idi. Quldurlar yelkənçilərin evlərinə qayıtmaqlarını əmr edir. Yelkənçilər onların dediklərinə riayət etmədikdə quldurlar onlara hücum etdi. Yelkənçilər qalibiyyət əldə etdilər, ancaq şxunun bir yelkənçisi, birinci şturmanı və kapitanı həlak olmuşdu. Buna görə də İohan rəhbərliyi öz boynuna götürür. Gəmiləri çox ağır zədə görmüş yelkənçilər məcburən "Çevik" gəmisinə mindilər.

Yelkənçilər quldur gəmisində qorxu və nifrət yayan özgə bir pərəstişgah aşkar edirlər. Bu, Ktulhunun heykəlciyi idi və Yeni Orlean şəhərində polis müfəttişi Leqrassın kultistlərdən götürdüyü heykəlciyə çox bənzəyirdi. Yelkənçilər yollarına davam edirlər və nəhayət 47°09′ c. e. 126°43′ q. u. kordinatları yaxınlıqlarında naməlum bir ada-şəhərə çatırlar. Adadan sadəcə İohansen və bir digər yelkənçi sağ çıxır, amma İohansen digər yelkənçilərin ölüm səbəblərini açıqlamır.

Tədqiqatına Avstraliyaya səyahət edərək davam edən Turston "Çevik" gəmisində götürülən heykəlciyə baxır və digər ikisi ilə identik olduğunu təsdiqləyir. Turston İohansenin burada yox, Norveçdə olduğunu öyrənir. Norveçə gedən Turston İoahansenin "iki Laskar gəmiçi"ylə rastlaşdıqdan sonra qəfildən həlak olduğunu aşkar edir. İohansenin dul arvadı Turstona ərinin hazırladığı əlyazmanı verir. Əlyazmada yelkənçilərin aşkarladığı adanın "kabus ölü şəhər" R'leh olduğu yazılır. Onlar bu yeri görüb vahimələnmişdilər. Adanın həndəsəsi çox fövqəladə və qeyri-Evklid şəkildə idi.

Yelkənçilər nəhəng bir qapı görürlər. Onlar qapıya yaxınlaşdıqda onun heç də vertikal olmadığını görürlər. Onlar qapını açmağa çalışırlar, ancaq müvəffəqiyyətsiz olurlar. Qapı qəflətən açılır və oradakı üfunət və qorxu sərbəst buraxılır. Qapının girişində yenicə oyanmış Böyük Ktulhu peyda olur. Səkkiz yelkənçinin ikisi qorxudan ölür. Onların üçü Ktulhu tərəfindən əzilir. Digər üç yelkənçi qaçmağa çalışır. Onlardan biri küncdə ilişib qalır və Ktulhu tərəfindən öldürülür. Geridə qalan iki yelkənçi (onlardan biri İohansen idi) şxuna çatırlar, ancaq onlardan biri qorxudan dəli olur, saçları ağarır və gözündən qan gəlir. Həmin yelkənçi bir neçə gündən sonra vəfat edir. İohansen şxunu əməliyyata başladır, ancaq Ktulhunun yanında çox yavaş olduğunu anlayır. İohansen gəmini Ktulhuya tərəf çevirir və son sürətlə ona doğru sürür. Gəmi Ktulhu ilə toqquşur və onu yarqlayır, ancaq Ktulhu tez bir şəkildə sağalmağa başlayır. Buna baxmayaraq, İohansen oradan qaça bilir.

Bir neçə gün sonra R'leh yenidən dənizin dibinə batır və kütləvi isteriya sona çatır. İohansenin də müəmmalı bir vəziyyətda vəfat etdiyini öyrənən Turston babasının qardaşının həmin iblisanə kult tərəfindən qətlə yetirildiyini düşünür. O, Ktulhu pərəstişkarlarının yeni hədəfi olduğunu anlayır.

İlham

 
Nəhəng bir oktapodun təsviri (Pyer Denis de Montfort, 1801). Bu uydurma məxluq Ktulhu personajının yaradılmasında böyük əhəmiyyət kəsb edir.

Kthulhu mifologiyası üzrə mütəxəssis Robert Prays 1830-cu ildə Alfred Tennison tərəfindən yazılmış "Kraken" (ing. The Kraken) sonetinin Lavkraftın yazdığı hekayə üçün əsas ilham mənbəyi olduğunu irəli sürür. Bu əsərlərin ikisi də uzunmüddətli bir yuxu görən və müəyyən vaxtda yenidən peyda olacaq nəhəng su məxluquna istinad verir. Prays Lavkraftın Lord Danseni tərəfindən 1905-ci ildə yazılmış "Peqana tanrıları" (ing. The Gods of Pegāna) əsərini çox sevdiyini də qeyd etmişdir. Bu əsər yenidən oyanmasının qarşısını almaq üçün yatızdırılan qəddar bir tanrını təsvir edir. Praysın qeyd etdiyi Lord Danseni tərəfindən yazılan başqa bir əsər "Aralıq küçədə bir dükan" (ing. A Shop in Go-by Street, 1919) idi. Əsərdə "yatan tanrıların cənnəti" və "onlar hələ də dərin mürgüdə yuxulayan bəzi köhnə tanrıların danışmağını eşitdiklərinə görə məyyusdular" kimi cümlələrdən istifadə edilib.

ABŞ ədəbi tənqidçiləri Sunand Coşi və Deyvid Şults Lavkraftın başqa əsərlərdən də ilhamlandığını irəli sürmüşdür. Onlardan biri – Gi de Mopassan tərəfindən 1887-ci ildə yazılmış "Horla" (fr. Le Horla) hekayəsidir. Lavkraftın 1925–1927-ci illərdə yazdığı "Ədəbiyyatda fövqəltəbii qorxu" (ing. Supernatural Horror in Literature) essesində əsərin antaqonisti olan Horlanı "başqalarının ağlına təsir edən və bəşəriyyəti özünə tabe etmək və onu məhv etmək üçün Yerə gələn yerdənkənar orqanizmlərə avanqardlıq edən … görünməz varlıq" olaraq təsvir edir. Lavkraftın ilham aldığı başqa bir əsər Artur Meken tərəfindən 1895-ci ildə yazılmış "Qara möhrün hekayəsi" (ing. The Novel of the Black Seal) əsəri idi. Bu hekayə də vahiməli qədim bir varlığı aşkar etmək üçün əlaqəsiz məlumatları (məsələn, qəzetin kəsilmiş parçası) bir araya gətirir. Coşi Abraham Merrit tərəfindən 1918-ci ildə yazılmış Lavkraftın həmişə haqqında "hay-küylə danışdığı" "Ay bataqlığı" (ing. The Moon Pool) əsərini də qeyd edir. Coşi "Merritin bəhs etdiyi ay qapısı açılanda personajları möcüzə və qorxu dünyasına aparması yelkənçilərin nəhəng qapını laqeydcəsinə açması və Ktulhunu R'lehdən sərbəst buraxmasına bənzəyir" deyir.

H.F. Lavkraftın Uilyam Skott-Elliot tərəfindən 1896-cı ildə yazılmış "Atlantida hekayəsi" (ing. The Story of Atlantis) və 1904-cü ildə yazılmış "İtmiş Lemuriya" (ing. The Lost Lemuria) əsərlərindən də ilham aldığına inanılır. Lavkraft bu ədəbiyyt nümunələri 1926-cı ildə, "Ktulhunun çağırışı" hekayəsini yazmağa başlamazadan bir qədər əvvəl oxumuşdur.

Hekayədə 1925-ci ildə gerçəkləşmiş və R'lehin okeandan çıxmasına səbəb olmuş zəlzələ reallıqda 28 fevral 1925-ci il tarixində gerçəkləşmiş Şarlevua-Kamurask zəlzələsi[en] ola bilər. Rixter şkalası ilə 6.2 ballıq olan bu zəlzələ Kanadada XX əsrdə baş vermiş ən böyük zəlzələlərdən biri idi. Zəlzələnin təsir radiusu 1000 kilometr idi. Bu sahəyə o dövrdə Lavkraftın yaşadığı Nyu-York şəhəri də daxil idi.

İnkişaf və nəşr tarixi

 
Hekayənin müəllifi – H. F. Lavkraft. Onun yaradıcılıq fəaliyyəti Lavkraft qorxu janrının yaranması ilə nəticələnmişdir.

Ktulhunun çağırışı əsəri bir çox halda Lavkraft tərəfindən 1917-ci ildə yazılmış "Daqon" (ing. Dagon) hekayəsinə bənzəyir. Əsərin digər bir mənşəyi Lavkraftın təxminən 1920-ci ildə yazdığı iş dəftərindədir. Burada muzeyə bir heykəlcik gətirən kişidən bəhs edilir. Lavkraft 1925-ci ilin avqust ayında Nyu-York şəhərində yaşadığı dövrdə "Ktulhunun çağırışı" adlı bir hekayə yazmağa başlayır, ancaq yaradıcılıq fəaliyyətini bir il təxirə salır. Lavkraft 1926-cı ilin yazında Providensdəki evinə qayıtdıqdan qısa bir müddət sonra növbəti ilin yayına qədər davam edən yaradıcılıq fəaliyyətinə başlayır. Lavkraft avqust–oktyabr aylarında "Ktulhunun çağırışı" hekayəsini yazmağı bitirir.

Həkayə ilk dəfə "Weird Tales" pulp-jurnalının fevral 1928-ci il buraxılışında nəşr edilmişdir. Əsərə görə Lavkrafta 165 ABŞ dolları (indiki valyuta ilə təxminən 4.000 Azərbaycan manatı) verilmişdi. Növbəti ilin avqust ayında T. Everett Hayr tərəfindən tərtib edilmiş "Qaranlıqdan sonra ehtiyatlı ol!" (ing. Beware After Dark!) antologiyasının bir parçası olaraq yenidən nəşr edilmişdir. Hayr əsərdən istifadə etmək üçün Lavkrafta 15 ABŞ dolları (indiki valyuta ilə təxminən 350 Azərbaycan manatı) ödəmişdi. Hekayə 1939-cü ildə Lavkraftın "Yad və digərləri" (ing. The Outsider and Others) kolleksiyasının bir parçası olaraq nəşr edilmişdi. Bu buraxılışın tam olaraq, 1.268 nüsxəsi nəşr edilmişdir. Bundan sonra hekayə müntəzəm surətdə müxtəlif kolleksiyalarda və antologiyalarda nəşr edilməyə başlamışdır.

Lavkraftın "Ktulhunun çağırışı" əsəri digər dillərə onun ölümündən sonra XX əsrin növbəti illərində nəşr edilməyə başlamışdır. Hekayə alman, fransız, fin, ispan, italyan, Niderland, polyak, portuqal, rus, türk, ukraynyapon dillərində nəşr edilmişdir.

Qəbul

İstifadəçi reytinqi*

  Amazon
  Fantastika Laboratoriyası
  Goodreads
  LiveLib

*noyabr 2018-ci ilin məlumatları.

Lavkraftın özü hekayəni "kifayət qədər orta – ən pisi qədər bərbad deyil, ancaq ucuz və yorucu toxunuşlarla doludur" olaraq qiymətləndirmişdir. "Weird Tales" pulp-jurnalının redaktoru Fernsuort Urayt ilkin danışıqlarda hekayəni nəşr etdirmək təklifini rədd etmişdir. O, hekayəni jurnala yerləşdirməyə sadəcə Lavkraftın dostu Donald Uondri ona Lavkraftın hekayəni başqa bir nəşriyyata göndərəcəyi yalanını dedikdən sonra razı olmuşdur.

Nəşr edilmiş hekayə R. İ. Hovard tərəfindən (Barbar Konanın qurucusu) "ədəbiyyatın ən böyük uğurların biri olaraq yaşayacaq bir şahəsər" hesab edilmişdir. O, müəllif barədə "Cənab Lavkraft ədəbiyyat dünyasında özəl bir mövqeyə malikdir; o, bizim cılız görüş dairəmizdən kənarda olan dünyaları hər bir mənada kəsb edib" demişdir. Lavkraftın əsərləri üzrə mütəxəssis olan Piter Kennon hekayəni "şöhrətpərəst və mürəkkəb … qorxunun addımbaaddım kosmik proporsiyalara qalxdığı sıx və dərin düşüncəli bir hekayə" adlandırmışdır. O, əsəri "Lavkraftın insanın kainatındakı əhəmiyyətsiz yerini başa salan ən tutqun uydurma ifadələrindən biri" hesab etmişdir. Ədəbi tənqidçi E. F. Bleyler hekayəni "povest xarakterli fraqmentləşdirilmiş esse" olaraq təsvir etmişdir.

Layon Spreq de Kamp "Ktulhunun çağırışı" əsərini "sadə formada, rəvayətçinin nəsrində yazılmış möhtəşəm bir hekayə" adlandırmışdır. O, Lavkraftın bu əsərdə öz konsepsiyalarını ilk dəfə mənqitli şəkildə təqdim etdiyini də qeyd edir. Fransa roman yazıçısı Mişel Uelbek 1991-ci ildə yazdığı "H. F. Lavkraft. Bəşəriyyətə qarşı, həyata qarşı" kitabında hekayəni Lavkraftın "ən yaxşı işlərindən biri" adlandırmışdır. Onun fikrinə görə hekayə oxucunu "strukturunun zənginliyi ilə təəccübləndirir və heyran edir".

Qorxu janrında olan bir çox antologiyanın redaktoru və tərtibatçısı Stefen Cons hekayəni Lavkraftın ən önəmli əsərlərindən biri hesab edir. Kanada riyaziyyatçısı Bencamin K. Tipett İohansenin jurnalında təsvir edilən hadisənin "kosmos-zamanının əyilməsinin lokallaşdırılmış qovuqlarının nəticələri" olduğunu irəli sürmüş və uyğun bir riyazi model ola biləcəyini demişdir.

Adaptasiyalar və təsiri

2005-ci ildə hekayənin eyniadlı film adaptasiyası buraxılmışdır. Film 1920-ci illərin kinematoqrafiyasının estetikasını vermək üçün "mifoskop" üsulu ilə bir qrup Hovard Lavkraft azarkeşləri tərədindən çəkilmişdir. Az bir büdcə ilə çəkilmiş film çox yaxşı qarşılanmışdır.

2012-ci ildə hekayənin radiotamaşa adaptasiyası "Dark Adventure Radio Theatre: The Call of Cthulhu" buraxılmışdır. 77 dəqiqəlik olan bu radiotamaşa "H. P. Lovecraft Historical Society[en]" tərəfindən hazırlanmışdı.

1974-cü ildə argentinalı illüstrator Alberto Breşia hekayənin 11 səhifəlik bir komiks adaptasiyasını hazırlamışdır. Komiks 1975-ci ildə onun "Ktulhu mifologiyası" (isp. Los mitos de Cthulhu) kolleksiyasında nəşr edilmişdir. 1988-ci ildə Britaniya illüstratoru Con Kulthart "Ktulhunun çağırışı" hekayəsinin qrafik adaptasiyasını hazırlanmışdır. 2017-ci ildə ssenaristliyini və illüstratorluğunu R. C. İvankoviçin etdiyi "Oxumağa yeni başlayanlar üçün H. P. Lavkraftın Ktulhunun çağırışı" (ing. H.P. Lovecraft's the Call of Cthulhu for Beginning Readers) adlı bir illüstrasiyalı uşaq kitabı nəşr edilmişdir.

2005-ci ildə hekayənin ilk video oyun adaptasiyası "Call of Cthulhu: Dark Corners of the Earth" PlayStation 2Xbox konsolları üçün satışa çıxarılmışdır, lakin 2006-cı ildə PC platformasına port edilmişdir. Video oyunun adına baxmayaraq, Ktulhu oyunda görünmür. Video oyunun süjeti Lavkraftın 1931-ci ildə yazdığı "İnnsmut üzərində kölgə" povestinə əsaslanıb və müəllifin digər əsərlərindən elementlər götürüb. 2018-ci ildə hekayənin ikinci video oyun adaptasiyası "Call of Cthulhu: The Official Video Game" Microsoft Windows, Xbox OnePlayStation 4 platformaları üçün satışa çıxarılmışdır. Video oyunun süjeti hekayəyə yox, 1981-ci ildə satışa çıxarılmış stolüstü oyuna əsaslanmışdır.

"Metallica" treş metal musiqi qrupunun "Ride the Lightning" musiqi albomundakı insturmental kompozisiyalarından birinin adı – "The Call of Ktulu". Musiqi qrupunun basisti Kliff Börton Lavkraftın bir azarkeşidir. "Draconian" dum metal musiqi qrupu "Dark oceans we cry" musiqi albomunun bir parçası olaraq "Cthulhu Rising" kompozisiyasını buraxmışdır.

Həmçinin bax

Qeydlər

  1. Əsər həcminə görə bəzən povest hesab edilir. İngilisdilli mənbələrdə qısa hekayə (ing. short story) və ya noveletta da adlanır.
  2. S. T. Coşi Lavkraftın hekayəni 1926-cı ilin avqust və ya sentyabr ayında yazıb bitirdiyini irəli sürür, ancaq digər mənbələrdə sadəcə “1926-cı ilin yayı” verilir.

İstinadlar

  1. Coşi və Şults, 2004. səh. 27
  2. "Bibliography: The Call of Cthulhu" (ingilis). ISFDB. 21 sentyabr 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 24 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  3. Straub, Piter (2005). Lovecraft: Tales. The Library of America. səh. 823. ISBN 1-931082-72-3.
  4. Coşi və Şults, 2004. səh. 29
  5. Coşi, 1996, XVII
  6. "The Kraken" (ingilis). The Victorian Web. 12 yanvar 2005 tarixində . İstifadə tarixi: 25 noyabr 2018.
  7. Prays, Robert M. The Other Name of Azathoth // The Cthulhu Cycle: Thirteen Tentacles of Terror. Price credits Philip A. Shreffler with connecting the poem and the story.
  8. . Works; Short bibliography (ingilis). Dunsany. dekabr 2003. 2018-11-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 noyabr 2018.
  9. Prays, Robert M. The Other Name of Azathoth // The Cthulhu Cycle. This passage is also believed to have inspired Lovecraft's entity Azathoth, hence the title of Price's essay.
  10. S. T. Coşi, Deyvid E. Şults. The Call of Cthulhu // An H. P. Lovecraft Encyclopedia. 28–29.
  11. Coşi, S. T. (2010). I am Providence: The Life and Times of H. P. Lovecraft. II, pages=639. Nyu-York: Hippocampus Press. (#missing_pipe)
  12. Harms, Danyel (iyun 2004). "H.P. Lovecraf" (ingilis). ForteanTimes. 12 yanvar 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 25 noyabr 2018.
  13. "The 1925 Magnitude 6.2 Charlevoix-Kamouraska earthquake" (ingilis). Kanadanın Təbii Sərvətlər Nazirliyi. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018.
  14. de Kamp, 2008, «Sağ Ktulhu»
  15. "Lovecraft's Fiction (Chronological Order)" (ingilis). The H.P. Lovecraft Archive. 25 mart 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  16. Lavkraft, H.F. (2005). Ştraub, Pit (ed.). Lovecraft: Tales. The Library of America. 823. ISBN 1-931082-72-3.
  17. Coşi, 1996, XVIII
  18. "Beware After Dark! — Publication Listin" (ingilis). ISFDB. 25 iyul 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  19. Coşi, S. T. (1999). Sixty Years of Arkham House: A History and Bibliography. Sok-Siti Viskonsin: Arkham House. 21–22. ISBN 0-87054-176-5.
  20. "Bibliography: Cthulhus Ruf" (ingilis). ISFDB. 25 iyul 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  21. (fransız). Histoire E-book. 2018-08-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  22. Lavkraft, H. F. (1989). Kuiskaus pimeässä. Jalava. 196. ISBN 951-8954-15-1.
  23. "LA LLAMADA DE CTHULHU (Icaro) (Spanish Edition)" (ispan). Amazon.com. 24 mart 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  24. "Bibliography: Il richiamo di Cthulhu" (ingilis). ISFDB. 25 iyul 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  25. "Bibliography: De Lokroep van Cthulhu" (ingilis). ISFDB. 25 iyul 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  26. Borovska, Aleksandra (2011). H.P. Lovecraft's style in translation (PDF) (ingilis). Torun: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
  27. "Horror em red hook, O" (portuqal). Editora Iluminuras Ltda. 9 mart 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018.
  28. "Жители ада" (rus). Fantastika Laboratoriyası. 2018-01-02 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018.
  29. "В склепе" (rus). Fantastika Laboratoriyası. 2 May 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018.
  30. "Cthulhu'nun Çağrısı" (türk). D&R. 2018-04-21 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018.
  31. "Всесвіт, 2010 г., №5-6" (rus). Fantastika Laboratoriyası. 2017-12-07 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018.
  32. "ラヴクラフト全集 (2) (創元推理文庫 (523‐2)): H・P・ラヴクラフト, 宇野 利泰: 本" (yapon). Amazon.com. 14 fevral 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2017. (#apostrophe_markup)
  33. "Customer Reviews, The Call of Cthulhu" (ingilis). Amazon.com. 26 noyabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  34. "Говард Филлипс Лавкрафт «Зов Ктулху»" (rus). Fantastika Laboratoriyası. 26 noyabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018.
  35. "The Call of Cthulhu by H.P. Lovecraft" (ingilis). Goodreads. 26 noyabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  36. "Зов Ктулху" (rus). LiveLib. 26 noyabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  37. Lavkraft, H. F. (1976). Avqust Derlet (ed.). Selected Letters V. Sok-Siti, Viskonsin: Arkham House. səh. 348. ISBN 0-87054-036-X.
  38. Coşi və Kennon, 1999. səh. 173
  39. Coşi və Kennon, 1999. səh. 7, Introduction, by Peter Cannon
  40. Coşi və Kennon, 1999. səh. 6–7, Introduction, by Peter Cannon
  41. Bleyler, Everett F. (1985). Supernatural Fiction Writers. Nyu-York: Scribners. 478.
  42. Uelbek, 2006. səh. 28–29
  43. Uelbek, 2006. səh. 87
  44. Cons, Stefen (21 sentyabr 2012). "The Top 10 Horror Stories" (ingilis). Publishers Weekly. 12 oktyabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  45. Tippett, Bencamin K. (29 oktyabr 2012). "Possible Bubbles of Spacetime Curvature in the South Pacific" (ingilis). Cornell University Library. 25 iyul 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 noyabr 2018.
  46. Qryemlyov, Pavel (18 iyun 2012). "Экранизации Говарда Лавкрафта" (rus). Mir fantastiki. 4 mart 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 27 fevral 2018.
  47. "The Call of Cthulhu". H. P. Lovecraft Historical Society. 4 aprel 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2018.
  48. Ximenes, Xesus (18 oktyabr 2011). "'Los mitos de Cthulhu', la obra maestra de Breccia y Lovecraft" (ispan). rtve.es. 5 aprel 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  49. "Lovecraft - Breccia. Los Mitos de Cthulhu" (ingilis). AbeBooks.com. 26 sentyabr 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  50. "H.P. Lovecraft's The Haunter of the Dark and other Grotesque Visions" (ingilis). Comics.org. 28 may 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  51. "Starry Wisdom: A Tribute to H. P. Lovecraft" (ingilis). 26 noyabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2018.
  52. İvankoviç, R. C. (2016). H.P. Lovecraft's the Call of Cthulhu for Beginning Readers. Chaosium. 102. ISBN 9781568821122.
  53. "Call of Cthulhu: Dark Corners of the Earth (Xbox)" (ingilis). GameSpy. 21 iyun 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  54. "Call of Cthulhu: Dark Corners of the Earth – Release Details". GameFaqs (ingilis). GameSpot. 26 sentyabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2018.
  55. Artyomov, İqor (8 aprel 2006). "Обзор игры Call of Cthulhu: Dark Corners of the Earth" (rus). Absolute Games. 2 aprel 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  56. Uels, Mett (23 avqust 2018). "Here's the first gameplay trailer for Call of Cthulhu, the other new Lovecraft video game" (ingilis). Eurogamer. 27 noyabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  57. (ingilis). Encyclopedia Metallica. 2018-12-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  58. Rivadaviya, Eduardo. "TOP 10 Cliff Burton Metallica songs" (ingilis). Ultimate Classic Rock. 11 sentyabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)
  59. "Draconian – Cthulhu Rising Lyrics" (ingilis). LyricsMode. 16 sentyabr 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 27 noyabr 2018. (#apostrophe_markup)

Ədəbiyyat

  • Uelbek, Mişel (2005). H. P. Lovecraft: Against the World, Against Life. San-Fransisko: Believer Books. 144. ISBN 5-9757-0031-0.
  • de Kamp, Layon Spreq (1975). Lovecraft: A Biography. Qarden-Siti: Doubleday. 664. ISBN 978-5-367-00815-9.
  • Lavkraft, Hovard Fillips (1999). The Call of Cthulhu // In S. T. Coşi və Piter Kennon(ed.) (ed.). More Annotated Lovecraft (I). Nyu-York: Dell. ISBN 0-440-50875-4. ([[:Category:|link]])[[Category:]]
  • Coşi, S. T. (1996). H.P. Lovecraft: A Life. Necronomicon Press. ISBN 0-940884-88-7.
  • Deyvid E. Şults, S. T. Coşi (2004). An H. P. Lovecraft Encyclopedia. Hippocampus Press. 364. ISBN 097487891X.

Xarici keçidlər

 
   

Vikimənbədə Ktulhunun çağırışı ilə əlaqəli məlumatlar var.

 
   

Vikisitatda Ktulhunun çağırışı ilə əlaqəli məlumatlar var.

  • «Ktulhunun çağırışı» — «Fantastika Laboratoriyası» saytında.  (rus.)
  • «Ktulhunun çağırışı» əsərinin publikasiya siyahısı — ISFDB saytında.  (ing.)
  • Ktulhunun çağırışı — The H.P. Lovecraft Archive saytında. (ing.)

   Ədəbiyyat portalı    Qorxu portalı

ktulhunun, çağırışı, adın, digər, istifadə, formaları, üçün, dəqiqləşdirmə, call, cthulhu, hovard, fillips, lavkraft, tərəfindən, 1926, ildə, yazılmış, hekayə, qeyd, lavkraft, qorxu, janrında, olan, hekayə, ktulhu, adlı, tanrıdan, sitayiş, edən, qəddar, kultda. Bu adin diger istifade formalari ucun bax Ktulhunun cagirisi deqiqlesdirme Ktulhunun cagirisi ing The Call of Cthulhu Hovard Fillips Lavkraft terefinden 1926 ci ilde yazilmis hekaye qeyd 1 Lavkraft qorxu janrinda olan hekaye Ktulhu adli bir tanridan ve ona sitayis eden qeddar bir kultdan behs edir Hekaye ilk defe 1928 ci ilin fevral ayinda Weird Tales pulp jurnalinda nesr edilmisdir ancaq Lavkraftin diger eserlerinde oldugu kimi hekaye muellifin olumunden sonra meshurlasmisdir 3 Hekaye Ktulhu mifologiyasinin ilk buraxilisidir 2005 ci ilde hekayenin ilk film adaptasiyasi numayis etdirilmisdir Ktulhunun cagirisiing The Call of Cthulhu Weird Tales pulp jurnalinin uz qabigi fevral 1928 ci il Ktulhunun cagirisinin capda ilk gorunusu Muellif Hovard Fillips LavkraftJanr Qorxu Lavkraft qeribe fantastikaDil ingilisceOrijinalin nesri 1926Tertibat 1926 ci il avqust oktyabr Nesriyyat Weird TalesNesr fevral 1928 ci ilNov Hekaye Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Obrazlar 2 Mezmun 2 1 Gilde tecessum edilmis qorxu 2 2 Polis mufettisi Leqrassin hekayesi 2 3 Denizden cixan delilik 3 Ilham 4 Inkisaf ve nesr tarixi 5 Qebul 6 Adaptasiyalar ve tesiri 7 Hemcinin bax 8 Qeydler 9 Istinadlar 10 Edebiyyat 11 Xarici kecidlerObrazlar RedakteCorc Qemmel Encell ing George Gammell Angell protaqonistin babasinin qardasi O Ktulhu iblisane kultu ile elaqedar olan qeribe hadiseleri arasdirib oyrenmeye baslayir Corc Q Encell sirli bir sekilde vefat edir Encellin olumunu onun nevesi arasdirmali olur Corc Qemmel Encellin adi H F Lavkraftin xalasi Enni Qemvelle bir istinaddir 4 Frensis Ueylend Turston ing Francis Wayland Thurston bas qehreman Boston antropoloqu O babasinin qardasi olan Corc Encellin esyalari arasinda qedim tanri Ktulhunun barelyefini tapir Bundan sonra o Ktulhu ve Corc Q Encellin olumunu arasdirmaga baslayir Frensis Ueylend Turstonun adi 1827 1855 ci illerde Braun Universitetinin prezidenti olmus Frensis Ueylende bir istinaddir 4 Henri Entoni Uilkoks ing Henry Anthony Wilcox yariyuxu veziyyetinde iken tanri Ktulhunun barelyefini hazirlayan heykelteras Qarabasmalar yasayan Uilkoks Encellden komek isteyir H F Lavkraft onun soyadini oz neslinden goturmusdur 4 Personajin ozu Gi de Mopassanin Horla hekayesine bir istinaddir 5 Con Reymond Leqrass ing John Raymond Legrasse Yeni Orlean polis mufettisi Leqrass ve polis destesi 1 noyabr 1907 ci ilde Boyuk Ktulhuya sitayis teriqetcileri hebs etmisdir Kastro ing Castro yasli ve metis olan Ktulhu kultu uzvu O Leqrassa kult barede danisan yegane uzvdur Onun delisov hekayesi muqeddes Sambala haqda olan teosofik hekayelere cox benzeyir 5 Qustaf Iohansen ing Gustav Johansen norcevli yelkenci Emma sxununun ikinci sturmani O 1925 ci ilin mart ayinda Sakit okeanin cenubunda yerlesen R lehde olu ancaq yuxu goren Ktulhunu serbest buraxirlar Heyetin demek olar ki butun uzvleri olur Iohansen Norvece qayitdiqdan sonra bu hadiseni tesvir eden bir elyazma hazirlayir O qisa bir muddet sonra sirli sekilde vefat edir Mezmun Redakte Xeberdarliq Yazinin davami eserin mezmunu haqqinda melumat ehtiva edir Hekayenin epiqrafi Movcud oldugu ehtimal olunan butun boyuk quvveler ve varliqlar arasinda sag qalmasi husun belke de inkisaf eden beseriyyetin meydana gelmesinden uzun muddet evvel yoxa cixmis yollarla ve formalarla beyan edildiyi sairliyin ve efsanelerin bele ucan bir xatire tutmus ve onu tanrilar bedheybetler ve her curdeki mifik mexluqlar adlandirdigi formalarda son derece ucqar bir dovrun sag qalmasi Alcernon Blekvud Hekaye bir birleriyle elaqeli uc hisseden ibaretdir I hisse Gilde tecessum edilmis qorxu II hisse Polis mufettisi Leqrassin hekayesi ve III hisse Denizden cixan delilik Hekaye Ktulhunu arasdiran bostonlu Frensis Turstonun revayetciliyi ile teqdim edilir Gilde tecessum edilmis qorxu Redakte Frensis Turston babasinin qardasi olan Braun Universitetinin dilsunasliq uzre professoru Corc Encellin 1926 ci ilde muemmali olumunden sonra onun qeydlerini tapir Qeydler arasinda insanabenzer oktapod ve ejdaha qarisigi bir mexluqu tesvir eden barelyef de var idi Bu barelyef rod aylendli heveskar heykelteras Uilkoks terefinden 1925 ci ilin mart ayinda hazirlanmisdi Heykelteras bu barelyefi yuxu veziyyetinde iken hazirlanmisdi Bu vaxtlarda Uilkoks neheng bloklardan ve havada ucan monolitlerden teskil olunmus boyuk siklop seherler den ibaret esrarengiz qarabasmalar gorurdu Encell butun dunyada kutlevi bir isteriyanin bas verdiyini oyrenir Seher ehalisinin diger uzvleri de eynen bu cur qarabasmalar gorurdu Onlar esasen ressamlar yazicilar heykelteraslar memarlar ve diger incehissli ruha malik olan insanlar idi Seherisi gun Uilkoks hazirladigi barelyefi gorub heyretlenir ve onu tez professor Encellin yanina aparir Uilkoksun hazirladigi barelyef 1907 ci ilde Yeni Orleanda teriqetci bir ayine kecirilen polis reydinde tapilan heykelciye cox benzeyirdi Polis mufettisi Leqrassin hekayesi Redakte Yeni Orlean seherinde polis mufettisi olan Con Leqrass 1908 ci ilde arxeoloq icmasinin kecirdiyi beynelxalq musavirede yasilacalan bir heykelciyi numayis etdirir ve onun ne oldugunu sorusur Leqrass onu Ktulhu adli bir tanriya sitayis eden iblisane kulta kecirilen reydde goturmusdu Bu kult tamamile kisilerden ibaret idi ve qadin ve usaqlari qurban verirdi Kultistlerin besini oldurub ve qalan 47 ni hebs etdikden sonra Leqrass istintaqa baslayir ancaq bir netice elde ede bilmir Kultistlerin hamisi deli olmusdular ve inanclarina sadiq idiler Sorgu sualda istirak eden yegane kultist Kastro idi Kastro kultun uzvlerinin eys isretle mesgul oldugunu orgiyalar kecirdiyini ve insanlari qurban verdiyini aciqlayir O daha sonra kult uzvlerinin Boyuk kohneler e ing The Great Old Ones ibadet etdiklerini ve Ktulhu adli neheng bir mexluqun qayitmasini gozlediklerini deyir Kultistler heykelcikde tesvir edilen mexluqu Boyuk Ktulhu ing The Great Cthulhu adlandirirdilar Kastronun dediyine gore Ktulhu ulduzlar mueyyen bir cergede duzulende qayidacaq Arxeoloqlari teeccublendiren kultistlerin isletdiyi cumle idi Ph nglui mglvnah Cthulhu R leh vga nagl fhtagn Bu cumlesinin texmini tercumesi beledir R lehdeki evinde olu Ktulhu yuxu gorerek gozleyir Musavirede olan akademiklerden biri Prinston Universitetinin professoru Uilyam Cenninq Uebb bir eskimos tayfasinin buna benzer inanclara malik oldugunu deyir Ktulhu ve R lehin tesviri Denizden cixan delilik Redakte Tedqiqatina davam eden Frensis Turston bir Avstraliya qezetinde 1925 ci il tarixli meqaleye rast gelir Bu meqale Cevik ing Alert adli terk edilmis bir sxun haqda idi Turston Iohan barede yazilan qeydleri tapir Ioahansen Emma sxununun ikinci sturmani idi O 10 neferle birlikde seyahete cixir Bu zaman bir qasirga bas verir ve sxunu yolundan yayindirir Onlar Cevik adli bir quldur gemisine rast gelirler Bu geminin heyeti tamamile qaraderililerden ibaret idi Quldurlar yelkencilerin evlerine qayitmaqlarini emr edir Yelkenciler onlarin dediklerine riayet etmedikde quldurlar onlara hucum etdi Yelkenciler qalibiyyet elde etdiler ancaq sxunun bir yelkencisi birinci sturmani ve kapitani helak olmusdu Buna gore de Iohan rehberliyi oz boynuna goturur Gemileri cox agir zede gormus yelkenciler mecburen Cevik gemisine mindiler Yelkenciler quldur gemisinde qorxu ve nifret yayan ozge bir perestisgah askar edirler Bu Ktulhunun heykelciyi idi ve Yeni Orlean seherinde polis mufettisi Leqrassin kultistlerden goturduyu heykelciye cox benzeyirdi Yelkenciler yollarina davam edirler ve nehayet 47 09 c e 126 43 q u kordinatlari yaxinliqlarinda namelum bir ada sehere catirlar Adadan sadece Iohansen ve bir diger yelkenci sag cixir amma Iohansen diger yelkencilerin olum sebeblerini aciqlamir Tedqiqatina Avstraliyaya seyahet ederek davam eden Turston Cevik gemisinde goturulen heykelciye baxir ve diger ikisi ile identik oldugunu tesdiqleyir Turston Iohansenin burada yox Norvecde oldugunu oyrenir Norvece geden Turston Ioahansenin iki Laskar gemici yle rastlasdiqdan sonra qefilden helak oldugunu askar edir Iohansenin dul arvadi Turstona erinin hazirladigi elyazmani verir Elyazmada yelkencilerin askarladigi adanin kabus olu seher R leh oldugu yazilir Onlar bu yeri gorub vahimelenmisdiler Adanin hendesesi cox fovqelade ve qeyri Evklid sekilde idi Yelkenciler neheng bir qapi gorurler Onlar qapiya yaxinlasdiqda onun hec de vertikal olmadigini gorurler Onlar qapini acmaga calisirlar ancaq muveffeqiyyetsiz olurlar Qapi qefleten acilir ve oradaki ufunet ve qorxu serbest buraxilir Qapinin girisinde yenice oyanmis Boyuk Ktulhu peyda olur Sekkiz yelkencinin ikisi qorxudan olur Onlarin ucu Ktulhu terefinden ezilir Diger uc yelkenci qacmaga calisir Onlardan biri kuncde ilisib qalir ve Ktulhu terefinden oldurulur Geride qalan iki yelkenci onlardan biri Iohansen idi sxuna catirlar ancaq onlardan biri qorxudan deli olur saclari agarir ve gozunden qan gelir Hemin yelkenci bir nece gunden sonra vefat edir Iohansen sxunu emeliyyata basladir ancaq Ktulhunun yaninda cox yavas oldugunu anlayir Iohansen gemini Ktulhuya teref cevirir ve son suretle ona dogru surur Gemi Ktulhu ile toqqusur ve onu yarqlayir ancaq Ktulhu tez bir sekilde sagalmaga baslayir Buna baxmayaraq Iohansen oradan qaca bilir Bir nece gun sonra R leh yeniden denizin dibine batir ve kutlevi isteriya sona catir Iohansenin de muemmali bir veziyyetda vefat etdiyini oyrenen Turston babasinin qardasinin hemin iblisane kult terefinden qetle yetirildiyini dusunur O Ktulhu perestiskarlarinin yeni hedefi oldugunu anlayir Xeberdarligin sonu Ilham Redakte Neheng bir oktapodun tesviri Pyer Denis de Montfort 1801 Bu uydurma mexluq Ktulhu personajinin yaradilmasinda boyuk ehemiyyet kesb edir Kthulhu mifologiyasi uzre mutexessis Robert Prays 1830 cu ilde Alfred Tennison terefinden yazilmis Kraken ing The Kraken sonetinin Lavkraftin yazdigi hekaye ucun esas ilham menbeyi oldugunu ireli surur 6 Bu eserlerin ikisi de uzunmuddetli bir yuxu goren ve mueyyen vaxtda yeniden peyda olacaq neheng su mexluquna istinad verir 7 Prays Lavkraftin Lord Danseni terefinden 1905 ci ilde yazilmis Peqana tanrilari ing The Gods of Pegana eserini cox sevdiyini de qeyd etmisdir Bu eser yeniden oyanmasinin qarsisini almaq ucun yatizdirilan qeddar bir tanrini tesvir edir Praysin qeyd etdiyi Lord Danseni terefinden yazilan basqa bir eser Araliq kucede bir dukan ing A Shop in Go by Street 1919 idi Eserde yatan tanrilarin cenneti ve onlar hele de derin murgude yuxulayan bezi kohne tanrilarin danismagini esitdiklerine gore meyyusdular kimi cumlelerden istifade edilib 8 9 ABS edebi tenqidcileri Sunand Cosi ve Deyvid Sults Lavkraftin basqa eserlerden de ilhamlandigini ireli surmusdur Onlardan biri Gi de Mopassan terefinden 1887 ci ilde yazilmis Horla fr Le Horla hekayesidir Lavkraftin 1925 1927 ci illerde yazdigi Edebiyyatda fovqeltebii qorxu ing Supernatural Horror in Literature essesinde eserin antaqonisti olan Horlani basqalarinin aglina tesir eden ve beseriyyeti ozune tabe etmek ve onu mehv etmek ucun Yere gelen yerdenkenar orqanizmlere avanqardliq eden gorunmez varliq olaraq tesvir edir Lavkraftin ilham aldigi basqa bir eser Artur Meken terefinden 1895 ci ilde yazilmis Qara mohrun hekayesi ing The Novel of the Black Seal eseri idi Bu hekaye de vahimeli qedim bir varligi askar etmek ucun elaqesiz melumatlari meselen qezetin kesilmis parcasi bir araya getirir 10 Cosi Abraham Merrit terefinden 1918 ci ilde yazilmis Lavkraftin hemise haqqinda hay kuyle danisdigi Ay bataqligi ing The Moon Pool eserini de qeyd edir Cosi Merritin behs etdiyi ay qapisi acilanda personajlari mocuze ve qorxu dunyasina aparmasi yelkencilerin neheng qapini laqeydcesine acmasi ve Ktulhunu R lehden serbest buraxmasina benzeyir deyir 11 H F Lavkraftin Uilyam Skott Elliot terefinden 1896 ci ilde yazilmis Atlantida hekayesi ing The Story of Atlantis ve 1904 cu ilde yazilmis Itmis Lemuriya ing The Lost Lemuria eserlerinden de ilham aldigina inanilir Lavkraft bu edebiyyt numuneleri 1926 ci ilde Ktulhunun cagirisi hekayesini yazmaga baslamazadan bir qeder evvel oxumusdur 12 Hekayede 1925 ci ilde gerceklesmis ve R lehin okeandan cixmasina sebeb olmus zelzele realliqda 28 fevral 1925 ci il tarixinde gerceklesmis Sarlevua Kamurask zelzelesi en ola biler 4 Rixter skalasi ile 6 2 balliq olan bu zelzele Kanadada XX esrde bas vermis en boyuk zelzelelerden biri idi Zelzelenin tesir radiusu 1000 kilometr idi 13 Bu saheye o dovrde Lavkraftin yasadigi Nyu York seheri de daxil idi Inkisaf ve nesr tarixi Redakte Hekayenin muellifi H F Lavkraft Onun yaradiciliq fealiyyeti Lavkraft qorxu janrinin yaranmasi ile neticelenmisdir Ktulhunun cagirisi eseri bir cox halda Lavkraft terefinden 1917 ci ilde yazilmis Daqon ing Dagon hekayesine benzeyir Eserin diger bir menseyi Lavkraftin texminen 1920 ci ilde yazdigi is defterindedir Burada muzeye bir heykelcik getiren kisiden behs edilir 5 Lavkraft 1925 ci ilin avqust ayinda Nyu York seherinde yasadigi dovrde Ktulhunun cagirisi adli bir hekaye yazmaga baslayir ancaq yaradiciliq fealiyyetini bir il texire salir Lavkraft 1926 ci ilin yazinda Providensdeki evine qayitdiqdan qisa bir muddet sonra novbeti ilin yayina qeder davam eden yaradiciliq fealiyyetine baslayir Lavkraft avqust oktyabr aylarinda Ktulhunun cagirisi hekayesini yazmagi bitirir 14 qeyd 2 Hekaye ilk defe Weird Tales pulp jurnalinin fevral 1928 ci il buraxilisinda nesr edilmisdir 16 Esere gore Lavkrafta 165 ABS dollari indiki valyuta ile texminen 4 000 Azerbaycan manati verilmisdi 17 Novbeti ilin avqust ayinda T Everett Hayr terefinden tertib edilmis Qaranliqdan sonra ehtiyatli ol ing Beware After Dark antologiyasinin bir parcasi olaraq yeniden nesr edilmisdir 18 Hayr eserden istifade etmek ucun Lavkrafta 15 ABS dollari indiki valyuta ile texminen 350 Azerbaycan manati odemisdi Hekaye 1939 cu ilde Lavkraftin Yad ve digerleri ing The Outsider and Others kolleksiyasinin bir parcasi olaraq nesr edilmisdi Bu buraxilisin tam olaraq 1 268 nusxesi nesr edilmisdir 19 Bundan sonra hekaye muntezem suretde muxtelif kolleksiyalarda ve antologiyalarda nesr edilmeye baslamisdir Lavkraftin Ktulhunun cagirisi eseri diger dillere onun olumunden sonra XX esrin novbeti illerinde nesr edilmeye baslamisdir Hekaye alman 20 fransiz 21 fin 22 ispan 23 italyan 24 Niderland 25 polyak 26 portuqal 27 rus 28 29 turk 30 ukrayn 31 ve yapon 32 dillerinde nesr edilmisdir Qebul RedakteIstifadeci reytinqi Amazon 33 Fantastika Laboratoriyasi 34 Goodreads 35 LiveLib 36 noyabr 2018 ci ilin melumatlari Lavkraftin ozu hekayeni kifayet qeder orta en pisi qeder berbad deyil ancaq ucuz ve yorucu toxunuslarla doludur olaraq qiymetlendirmisdir 37 Weird Tales pulp jurnalinin redaktoru Fernsuort Urayt ilkin danisiqlarda hekayeni nesr etdirmek teklifini redd etmisdir O hekayeni jurnala yerlesdirmeye sadece Lavkraftin dostu Donald Uondri ona Lavkraftin hekayeni basqa bir nesriyyata gondereceyi yalanini dedikden sonra razi olmusdur 38 Nesr edilmis hekaye R I Hovard terefinden Barbar Konanin qurucusu edebiyyatin en boyuk ugurlarin biri olaraq yasayacaq bir saheser hesab edilmisdir O muellif barede Cenab Lavkraft edebiyyat dunyasinda ozel bir movqeye malikdir o bizim ciliz gorus dairemizden kenarda olan dunyalari her bir menada kesb edib demisdir 39 Lavkraftin eserleri uzre mutexessis olan Piter Kennon hekayeni sohretperest ve murekkeb qorxunun addimbaaddim kosmik proporsiyalara qalxdigi six ve derin dusunceli bir hekaye adlandirmisdir O eseri Lavkraftin insanin kainatindaki ehemiyyetsiz yerini basa salan en tutqun uydurma ifadelerinden biri hesab etmisdir 40 Edebi tenqidci E F Bleyler hekayeni povest xarakterli fraqmentlesdirilmis esse olaraq tesvir etmisdir 41 Layon Spreq de Kamp Ktulhunun cagirisi eserini sade formada revayetcinin nesrinde yazilmis mohtesem bir hekaye adlandirmisdir O Lavkraftin bu eserde oz konsepsiyalarini ilk defe menqitli sekilde teqdim etdiyini de qeyd edir 14 Fransa roman yazicisi Misel Uelbek 1991 ci ilde yazdigi H F Lavkraft Beseriyyete qarsi heyata qarsi kitabinda hekayeni Lavkraftin en yaxsi islerinden biri adlandirmisdir 42 Onun fikrine gore hekaye oxucunu strukturunun zenginliyi ile teeccublendirir ve heyran edir 43 Qorxu janrinda olan bir cox antologiyanin redaktoru ve tertibatcisi Stefen Cons hekayeni Lavkraftin en onemli eserlerinden biri hesab edir 44 Kanada riyaziyyatcisi Bencamin K Tipett Iohansenin jurnalinda tesvir edilen hadisenin kosmos zamaninin eyilmesinin lokallasdirilmis qovuqlarinin neticeleri oldugunu ireli surmus ve uygun bir riyazi model ola bileceyini demisdir 45 Adaptasiyalar ve tesiri Redakte2005 ci ilde hekayenin eyniadli film adaptasiyasi buraxilmisdir Film 1920 ci illerin kinematoqrafiyasinin estetikasini vermek ucun mifoskop usulu ile bir qrup Hovard Lavkraft azarkesleri teredinden cekilmisdir Az bir budce ile cekilmis film cox yaxsi qarsilanmisdir 46 2012 ci ilde hekayenin radiotamasa adaptasiyasi Dark Adventure Radio Theatre The Call of Cthulhu buraxilmisdir 77 deqiqelik olan bu radiotamasa H P Lovecraft Historical Society en terefinden hazirlanmisdi 47 1974 cu ilde argentinali illustrator Alberto Bresia hekayenin 11 sehifelik bir komiks adaptasiyasini hazirlamisdir Komiks 1975 ci ilde onun Ktulhu mifologiyasi isp Los mitos de Cthulhu kolleksiyasinda nesr edilmisdir 48 49 1988 ci ilde Britaniya illustratoru Con Kulthart Ktulhunun cagirisi hekayesinin qrafik adaptasiyasini hazirlanmisdir 50 51 2017 ci ilde ssenaristliyini ve illustratorlugunu R C Ivankovicin etdiyi Oxumaga yeni baslayanlar ucun H P Lavkraftin Ktulhunun cagirisi ing H P Lovecraft s the Call of Cthulhu for Beginning Readers adli bir illustrasiyali usaq kitabi nesr edilmisdir 52 2005 ci ilde hekayenin ilk video oyun adaptasiyasi Call of Cthulhu Dark Corners of the Earth PlayStation 2 ve Xbox konsollari ucun satisa cixarilmisdir 53 lakin 2006 ci ilde PC platformasina port edilmisdir 54 Video oyunun adina baxmayaraq Ktulhu oyunda gorunmur Video oyunun sujeti Lavkraftin 1931 ci ilde yazdigi Innsmut uzerinde kolge povestine esaslanib ve muellifin diger eserlerinden elementler goturub 55 2018 ci ilde hekayenin ikinci video oyun adaptasiyasi Call of Cthulhu The Official Video Game Microsoft Windows Xbox One ve PlayStation 4 platformalari ucun satisa cixarilmisdir Video oyunun sujeti hekayeye yox 1981 ci ilde satisa cixarilmis stolustu oyuna esaslanmisdir 56 Metallica tres metal musiqi qrupunun Ride the Lightning musiqi albomundaki insturmental kompozisiyalarindan birinin adi The Call of Ktulu 57 Musiqi qrupunun basisti Kliff Borton Lavkraftin bir azarkesidir 58 Draconian dum metal musiqi qrupu Dark oceans we cry musiqi albomunun bir parcasi olaraq Cthulhu Rising kompozisiyasini buraxmisdir 59 Hemcinin bax RedakteHovard Fillips Lavkraft Ktulhu Ktulhu mifologiyasiQeydler Redakte Eser hecmine gore bezen povest hesab edilir Ingilisdilli menbelerde qisa hekaye 1 ing short story ve ya noveletta 2 da adlanir S T Cosi Lavkraftin hekayeni 1926 ci ilin avqust ve ya sentyabr ayinda yazib bitirdiyini ireli surur 5 ancaq diger menbelerde sadece 1926 ci ilin yayi verilir 15 Istinadlar Redakte Cosi ve Sults 2004 seh 27 Bibliography The Call of Cthulhu ingilis ISFDB 21 sentyabr 2011 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 noyabr 2018 apostrophe markup Straub Piter 2005 Lovecraft Tales The Library of America seh 823 ISBN 1 931082 72 3 1 2 3 4 Cosi ve Sults 2004 seh 29 1 2 3 4 Cosi 1996 XVII The Kraken ingilis The Victorian Web 12 yanvar 2005 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 noyabr 2018 Prays Robert M The Other Name of Azathoth The Cthulhu Cycle Thirteen Tentacles of Terror Price credits Philip A Shreffler with connecting the poem and the story Lord Dunsany 1878 1957 Works Short bibliography ingilis Dunsany dekabr 2003 2018 11 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 noyabr 2018 Prays Robert M The Other Name of Azathoth The Cthulhu Cycle This passage is also believed to have inspired Lovecraft s entity Azathoth hence the title of Price s essay S T Cosi Deyvid E Sults The Call of Cthulhu An H P Lovecraft Encyclopedia 28 29 Cosi S T 2010 I am Providence The Life and Times of H P Lovecraft II pages 639 Nyu York Hippocampus Press missing pipe Harms Danyel iyun 2004 H P Lovecraf ingilis ForteanTimes 12 yanvar 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 noyabr 2018 The 1925 Magnitude 6 2 Charlevoix Kamouraska earthquake ingilis Kanadanin Tebii Servetler Nazirliyi Istifade tarixi 26 noyabr 2018 1 2 de Kamp 2008 Sag Ktulhu Lovecraft s Fiction Chronological Order ingilis The H P Lovecraft Archive 25 mart 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 apostrophe markup Lavkraft H F 2005 Straub Pit ed Lovecraft Tales The Library of America 823 ISBN 1 931082 72 3 Cosi 1996 XVIII Beware After Dark Publication Listin ingilis ISFDB 25 iyul 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 apostrophe markup Cosi S T 1999 Sixty Years of Arkham House A History and Bibliography Sok Siti Viskonsin Arkham House 21 22 ISBN 0 87054 176 5 Bibliography Cthulhus Ruf ingilis ISFDB 25 iyul 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 apostrophe markup Lovecraft Phillips Howard L appel de Cthulhu fransiz Histoire E book 2018 08 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 apostrophe markup Lavkraft H F 1989 Kuiskaus pimeassa Jalava 196 ISBN 951 8954 15 1 LA LLAMADA DE CTHULHU Icaro Spanish Edition ispan Amazon com 24 mart 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 apostrophe markup Bibliography Il richiamo di Cthulhu ingilis ISFDB 25 iyul 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 apostrophe markup Bibliography De Lokroep van Cthulhu ingilis ISFDB 25 iyul 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 apostrophe markup Borovska Aleksandra 2011 H P Lovecraft s style in translation PDF ingilis Torun Uniwersytet Mikolaja Kopernika Horror em red hook O portuqal Editora Iluminuras Ltda 9 mart 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 Zhiteli ada rus Fantastika Laboratoriyasi 2018 01 02 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 V sklepe rus Fantastika Laboratoriyasi 2 May 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 Cthulhu nun Cagrisi turk D amp R 2018 04 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 Vsesvit 2010 g 5 6 rus Fantastika Laboratoriyasi 2017 12 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 ラヴクラフト全集 2 創元推理文庫 523 2 H P ラヴクラフト 宇野 利泰 本 yapon Amazon com 14 fevral 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2017 apostrophe markup Customer Reviews The Call of Cthulhu ingilis Amazon com 26 noyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 apostrophe markup Govard Fillips Lavkraft Zov Ktulhu rus Fantastika Laboratoriyasi 26 noyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 The Call of Cthulhu by H P Lovecraft ingilis Goodreads 26 noyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 apostrophe markup Zov Ktulhu rus LiveLib 26 noyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 apostrophe markup Lavkraft H F 1976 Avqust Derlet ed Selected Letters V Sok Siti Viskonsin Arkham House seh 348 ISBN 0 87054 036 X Cosi ve Kennon 1999 seh 173 Cosi ve Kennon 1999 seh 7 Introduction by Peter Cannon Cosi ve Kennon 1999 seh 6 7 Introduction by Peter Cannon Bleyler Everett F 1985 Supernatural Fiction Writers Nyu York Scribners 478 Uelbek 2006 seh 28 29 Uelbek 2006 seh 87 Cons Stefen 21 sentyabr 2012 The Top 10 Horror Stories ingilis Publishers Weekly 12 oktyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 apostrophe markup Tippett Bencamin K 29 oktyabr 2012 Possible Bubbles of Spacetime Curvature in the South Pacific ingilis Cornell University Library 25 iyul 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 noyabr 2018 Qryemlyov Pavel 18 iyun 2012 Ekranizacii Govarda Lavkrafta rus Mir fantastiki 4 mart 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 fevral 2018 The Call of Cthulhu H P Lovecraft Historical Society 4 aprel 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2018 Ximenes Xesus 18 oktyabr 2011 Los mitos de Cthulhu la obra maestra de Breccia y Lovecraft ispan rtve es 5 aprel 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2018 apostrophe markup Lovecraft Breccia Los Mitos de Cthulhu ingilis AbeBooks com 26 sentyabr 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2018 apostrophe markup H P Lovecraft s The Haunter of the Dark and other Grotesque Visions ingilis Comics org 28 may 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2018 apostrophe markup Starry Wisdom A Tribute to H P Lovecraft ingilis 26 noyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2018 Ivankovic R C 2016 H P Lovecraft s the Call of Cthulhu for Beginning Readers Chaosium 102 ISBN 9781568821122 Call of Cthulhu Dark Corners of the Earth Xbox ingilis GameSpy 21 iyun 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2018 apostrophe markup Call of Cthulhu Dark Corners of the Earth Release Details GameFaqs ingilis GameSpot 26 sentyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2018 Artyomov Iqor 8 aprel 2006 Obzor igry Call of Cthulhu Dark Corners of the Earth rus Absolute Games 2 aprel 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2018 apostrophe markup Uels Mett 23 avqust 2018 Here s the first gameplay trailer for Call of Cthulhu the other new Lovecraft video game ingilis Eurogamer 27 noyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2018 apostrophe markup The Call Of Ktulu ingilis Encyclopedia Metallica 2018 12 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2018 apostrophe markup Rivadaviya Eduardo TOP 10 Cliff Burton Metallica songs ingilis Ultimate Classic Rock 11 sentyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2018 apostrophe markup Draconian Cthulhu Rising Lyrics ingilis LyricsMode 16 sentyabr 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2018 apostrophe markup Edebiyyat RedakteUelbek Misel 2005 H P Lovecraft Against the World Against Life San Fransisko Believer Books 144 ISBN 5 9757 0031 0 de Kamp Layon Spreq 1975 Lovecraft A Biography Qarden Siti Doubleday 664 ISBN 978 5 367 00815 9 Lavkraft Hovard Fillips 1999 The Call of Cthulhu In S T Cosi ve Piter Kennon ed ed More Annotated Lovecraft I Nyu York Dell ISBN 0 440 50875 4 Category link Category Cosi S T 1996 H P Lovecraft A Life Necronomicon Press ISBN 0 940884 88 7 Deyvid E Sults S T Cosi 2004 An H P Lovecraft Encyclopedia Hippocampus Press 364 ISBN 097487891X Xarici kecidler Redakte Vikimenbede Ktulhunun cagirisi ile elaqeli melumatlar var Vikisitatda Ktulhunun cagirisi ile elaqeli melumatlar var Ktulhunun cagirisi Fantastika Laboratoriyasi saytinda rus Ktulhunun cagirisi eserinin publikasiya siyahisi ISFDB saytinda ing Ktulhunun cagirisi The H P Lovecraft Archive saytinda ing Edebiyyat portali Qorxu portaliMenbe https az wikipedia org w index php title Ktulhunun cagirisi amp oldid 6028221, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.