Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
| Zoologiyanın bölmələri Antropologiya |
| Zoologiyanın şöbələri |
| • Antropologiya |
| Görkəmli zooloqlar |
| · Çarlz Darvin |
Antropologiya (q.yun. ἄνθρωπος — insan; λόγος — elm) — insan haqqında elmdir. Təbiət elmlərindəndir. İnsanın yaranması və inkişafı, insan irqlərinin yaranması və insanın fiziki quruluşunun normal dəyişmələri haqqında elmdir.
Qərbdə bu elmə insanın təbii tarixindən əlavə, həmçinin etnoqrafiya və arxeologiyanı da aid edirlər. İnsanın əmələ gəlməsində ictimai amillər daha çox rol oynadığında antroplogiya humanitar elmlərədə sıx əlaqədardır. Antropologiya insanın morfologiyası, antropogenez və irqşünaslıq kimi əsas bölmələrdən ibarətdir.
Etimologiya
Antropologiya yunan sözləri olan "ánthropos" ("insan") və "lógos" ("söz, elm") sözlərindən əmələ gələn düzəltmə sözdür. Bu gün bu sözü istənilən digər bir formaya salmaqla biz ya fransız, ya ingilis, ya da digər bir dilin sözünü işlətmiş olarıq.
XX əsrin əvvəllərinə aid Azərbaycandilli mənbələrdə elmi-tərkib-insan (علمی-ترکیب-اینسان) adlandırılmışdır.
İnsan morfologiyası
İnsan morfologiyası və bölünür.
Somatologiya
Somatologiya insan orqanizmin fərdi dəyişkənliyinin qanuna uyğunluqlarını, rüşeym inkişafının ilk mərhələsindən qocalığa qədər insanın yaş xüsusiyyətlərini, müxtəlif bioloji və sosioloji amillərin insanın bədən qurluşuna təsiri, insanın konstitusiyasını öyrənir.
Merologiya
Merologiya insan orqanizminin ayrı-ayrı hissələrinin dəyişkənliyini tədqiq edir. Nəticədə insanın başqa canlılarla qohumluq əlaqələrini və onun heyvanlar aləmində yeri müəyyən olunur.
Antropogenez
Insanin yaranması hələ qədim zamanlardan insanları maraqlandıran əsas məsələlərdəndir. Qədim Şərqdə insanın yaranmasını dinlə əlaqələndirilir. Antik dövrdə iki nöqteyi-nəzər olmuşdur. 1.Atomistlər-insanın formalaşmasını canlı aləmin son nəticəsi kimi qəbul edirdilər. 2.İdealistlər-insanın mövcudluğunu fövqəltəbii qüvvələrlə bağlayırdılar. İntibah dövründə insanın mövcudluğu ilə bağlı yeni mülahizələr yarandı. 18-ci əsrdə Karl Linney “Təbiətin sistematikası” adlı əsərində insanı primatlar dəstəsinə aid etmişdi. 18-ci əsrin sonu 19-cu əsrin əvvəllərində Jan Batist Lamark təkamül nəzəriyyəsini irəli sürdü.
İrqşünaslıq
1684-cü ildə fransız anatomu Fransua Bernye insanların xarici görünüşündəki fərqləri insan irqi anlayışı ilə ifadə etmişdir.Bernye bu fərqlərin yaranmasını təbii coğrafi şəraitin təsiri ilə əlaqələndirirdi.
İstinadlar
- Məcidova, Nərgiz. "Müasir fəlsəfi-antropoloji konsepsiyaların komparativ təhlili" (PDF). Metafizika Jurnalı (rus). 5 (4). 2022-12-15: 22–37. (eISSN) 2617-751X. ISSN 2616-6879. OCLC 1117709579. 2023-01-28 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-15.
- Məmmədov Q.Ş. Xəlilov M.Y. Ekoloqların məlumat kitabı. "Elm" nəşriyyatı. Bakı: 2003. 516 s.
- Султан-Меджид Ганиев, Русско-татарский словарь, Баку, 1909
Xarici keçidlər
- АНТРОПОЛОГИЯ (ru)
- Mapping Transdisciplinarity in Human Sciences pdf
- Fundamental Theory of Anthropology ppt
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zoologiyanin bolmeleri AntropologiyaZoologiyanin sobeleri Antropologiya Araxnologiya Ixtiologiya Karsinologiya Oologiya Ornitologiya Entomologiya EtologiyaGorkemli zooloqlar Carlz Darvin Karl Linney Antropologiya q yun ἄn8rwpos insan logos elm insan haqqinda elmdir Tebiet elmlerindendir Insanin yaranmasi ve inkisafi insan irqlerinin yaranmasi ve insanin fiziki qurulusunun normal deyismeleri haqqinda elmdir Qerbde bu elme insanin tebii tarixinden elave hemcinin etnoqrafiya ve arxeologiyani da aid edirler Insanin emele gelmesinde ictimai amiller daha cox rol oynadiginda antroplogiya humanitar elmlerede six elaqedardir Antropologiya insanin morfologiyasi antropogenez ve irqsunasliq kimi esas bolmelerden ibaretdir EtimologiyaAntropologiya yunan sozleri olan anthropos insan ve logos soz elm sozlerinden emele gelen duzeltme sozdur Bu gun bu sozu istenilen diger bir formaya salmaqla biz ya fransiz ya ingilis ya da diger bir dilin sozunu isletmis olariq XX esrin evvellerine aid Azerbaycandilli menbelerde elmi terkib insan علمی ترکیب اینسان adlandirilmisdir Insan morfologiyasiInsan morfologiyasi ve bolunur Somatologiya Somatologiya insan orqanizmin ferdi deyiskenliyinin qanuna uygunluqlarini ruseym inkisafinin ilk merhelesinden qocaliga qeder insanin yas xususiyyetlerini muxtelif bioloji ve sosioloji amillerin insanin beden qurlusuna tesiri insanin konstitusiyasini oyrenir Merologiya Merologiya insan orqanizminin ayri ayri hisselerinin deyiskenliyini tedqiq edir Neticede insanin basqa canlilarla qohumluq elaqelerini ve onun heyvanlar aleminde yeri mueyyen olunur AntropogenezInsanin yaranmasi hele qedim zamanlardan insanlari maraqlandiran esas meselelerdendir Qedim Serqde insanin yaranmasini dinle elaqelendirilir Antik dovrde iki noqteyi nezer olmusdur 1 Atomistler insanin formalasmasini canli alemin son neticesi kimi qebul edirdiler 2 Idealistler insanin movcudlugunu fovqeltebii quvvelerle baglayirdilar Intibah dovrunde insanin movcudlugu ile bagli yeni mulahizeler yarandi 18 ci esrde Karl Linney Tebietin sistematikasi adli eserinde insani primatlar destesine aid etmisdi 18 ci esrin sonu 19 cu esrin evvellerinde Jan Batist Lamark tekamul nezeriyyesini ireli surdu Irqsunasliq1684 cu ilde fransiz anatomu Fransua Bernye insanlarin xarici gorunusundeki ferqleri insan irqi anlayisi ile ifade etmisdir Bernye bu ferqlerin yaranmasini tebii cografi seraitin tesiri ile elaqelendirirdi IstinadlarMecidova Nergiz Muasir felsefi antropoloji konsepsiyalarin komparativ tehlili PDF Metafizika Jurnali rus 5 4 2022 12 15 22 37 eISSN 2617 751X ISSN 2616 6879 OCLC 1117709579 2023 01 28 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 15 Memmedov Q S Xelilov M Y Ekoloqlarin melumat kitabi Elm nesriyyati Baki 2003 516 s Sultan Medzhid Ganiev Russko tatarskij slovar Baku 1909Xarici kecidlerANTROPOLOGIYa ru Mapping Transdisciplinarity in Human Sciences pdf Fundamental Theory of Anthropology ppt