fbpx
Wikipedia

Ağac

Ağac — qol-budağı və gövdəsi oduncaqlaşmış çoxillik bitki.

Ağac

Xarakteristikası

İnkişaf etmiş kök, gövdə, yarpaq, çiçək, meyvətoxuma malik olan ağaclar ali bitkilərdir. Ağacların gövdələri hündür və odunlaşmış olur, gövdə budaqlanaraq çətir əmələ gətirir. Çinar, qoz, fıstıq, şam, vələs, palıd, armud kimi bitkilərdə gövdə inkişaf etmiş oduncağa malikdir. Orta hündürlükdə bir ağacdan təxminən 170 000 karandaş hazırlamaq olar.

Müxtəlif ağacların diametri 12 sm-dən 160 sm-ə qədər dəyişir. Yetkin meşə ağaclarının yaşı 120–160 ildir. Respublikamızda yaşı 1000 ili ötən yoğungövdəli çinar, palıd, azatağacqaraçöhrə ağacları mövcuddur.

Ağaclar atmosferin çirklənməsinin qarşısını alan ən etibarlı müdafiə vasitəsidir. Onlar havanı işlənmiş qazlardan təmizləyir və şəhərlərin səs fonunu tənzimləyir. Bir ağac il ərzində atmosferə təxminən 120 kiloqram oksigen buraxır. Bu qədər oksigen üç nəfərdən ibarət bir ailənin bütün il boyu tənəffüsünə bəs edər. Ağac ona lazım olan qidanın 90 faizini atmosferdən, 10 faizini isə torpaqdan alır. Digər canlılarla müqayisədə, ağaclar planetimizin ən uzun ömürlü varlıqlarıdır.

Dendrologiyada ağaclar boylarına görə aşağıdakı təsnifata bölünür:

Ağaclar yarpaqlarının quruluşuna görə iki yerə bölünür:

  • Enliyarpaqlılar
  • İynəyarpaqlılar

Dünyanın maraqlı ağacları

  • Boyu 140–150 m-dək ucalan Avstraliya evkalipti və ABŞ-ın Kaliforniya ştatında bitən sekvoya ağacı dünyanın ən hündür ağaclarıdır.
  • Ən yoğun gövdəli ağac Afrika baobabıdır (diametri 14 m-dək çatır).
  • Ən qədim kök sisteminə malik ağac İsveçdədir. Onun təxminən 9 min il yaşı var.
  • Ən qədim ağac ABŞ-da bitən şam ağacıdır. Bu ağacın 4500 yaşı var.
  • Ən qeyri-adi palıd ağacı Fransadadır. Alimlərin fikrincə, bu ağacın təxminən 1000 yaşı var. Ağacın gövdəsi üzərində tamamilə təbii üsulla yaranmış iki ədəd kilsə qülləsinə bənzər qüllə var. Onun qəribəliyi də elə bundadır. Qüllələrə çıxmaq üçün ağacı əhatə edən dolama pillələrdən istifadə olunur.
  • Dünyanın ən möhkəm ağacı Rusiyada bitən Şmidt tozağacıdır. Bu ağaca nə balta, nə də güllə batır.
  • Ətirli qatran qurudulmuş ağac şirəsindən hazırlanır.
  • Tozağacı ildə milyondan çox toxum istehsal edir.
  • Afrika Baobab ağacının gövdəsinin diametri onun boyu qədərdir. Baobab ağacı uçan siçanlar vasitəsilə tozlanır, bunun üçün də onun 20 santimetr diyametrində olan yarpaqları axşama doğru açılır səvhvahər isə düşürlər

İstinadlar

  1. Qərib Məmmədov, Mahmud Xəlilov. Ensiklopedik ekoloji lüğət. Bakı-Elm-2008. 
  2. Qərib Məmmədov, Mahmud Xəlilov. Ekoloqların məlumat kitabı. Bakı-Elm-2003.

Xarici keçidlər

  • 10 ən qeyri-adi ağaclar (10 Foto)

ağac, budağı, gövdəsi, oduncaqlaşmış, çoxillik, bitki, adın, digər, istifadə, formaları, üçün, dəqiqləşdirmə, mündəricat, xarakteristikası, dünyanın, maraqlı, ağacları, istinadlar, xarici, keçidlərxarakteristikası, redaktəinkişaf, etmiş, kök, gövdə, yarpaq, çi. Agac qol budagi ve govdesi oduncaqlasmis coxillik bitki Agac Bu adin diger istifade formalari ucun bax Agac deqiqlesdirme Mundericat 1 Xarakteristikasi 2 Dunyanin maraqli agaclari 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerXarakteristikasi RedakteInkisaf etmis kok govde yarpaq cicek meyve ve toxuma malik olan agaclar ali bitkilerdir Agaclarin govdeleri hundur ve odunlasmis olur govde budaqlanaraq cetir emele getirir Cinar qoz fistiq sam veles palid armud kimi bitkilerde govde inkisaf etmis oduncaga malikdir Orta hundurlukde bir agacdan texminen 170 000 karandas hazirlamaq olar Muxtelif agaclarin diametri 12 sm den 160 sm e qeder deyisir Yetkin mese agaclarinin yasi 120 160 ildir Respublikamizda yasi 1000 ili oten yogungovdeli cinar palid azatagac ve qaracohre agaclari movcuddur 1 Agaclar atmosferin cirklenmesinin qarsisini alan en etibarli mudafie vasitesidir Onlar havani islenmis qazlardan temizleyir ve seherlerin ses fonunu tenzimleyir Bir agac il erzinde atmosfere texminen 120 kiloqram oksigen buraxir Bu qeder oksigen uc neferden ibaret bir ailenin butun il boyu teneffusune bes eder Agac ona lazim olan qidanin 90 faizini atmosferden 10 faizini ise torpaqdan alir Diger canlilarla muqayisede agaclar planetimizin en uzun omurlu varliqlaridir Dendrologiyada agaclar boylarina gore asagidaki tesnifata bolunur 2 Hudurboylu agaclar boyu 20 m den cox Bu agac novlerine meseemelegetiren agaclar daxildir palid fistiq veles coke agcaqayin qovaq goyrus qoz sabalid ve s Ortaboylu agaclar boyu 10 20 m qusarmudu soyud col agcaqayini ve s Alcaqboylu agaclar boyu 7 10 m alma yemisan ardic ve s Agaclar yarpaqlarinin qurulusuna gore iki yere bolunur Enliyarpaqlilar IyneyarpaqlilarDunyanin maraqli agaclari RedakteBoyu 140 150 m dek ucalan Avstraliya evkalipti ve ABS in Kaliforniya statinda biten sekvoya agaci dunyanin en hundur agaclaridir En yogun govdeli agac Afrika baobabidir diametri 14 m dek catir En qedim kok sistemine malik agac Isvecdedir Onun texminen 9 min il yasi var En qedim agac ABS da biten sam agacidir Bu agacin 4500 yasi var En qeyri adi palid agaci Fransadadir Alimlerin fikrince bu agacin texminen 1000 yasi var Agacin govdesi uzerinde tamamile tebii usulla yaranmis iki eded kilse qullesine benzer qulle var Onun qeribeliyi de ele bundadir Qullelere cixmaq ucun agaci ehate eden dolama pillelerden istifade olunur Dunyanin en mohkem agaci Rusiyada biten Smidt tozagacidir Bu agaca ne balta ne de gulle batir Etirli qatran qurudulmus agac siresinden hazirlanir Tozagaci ilde milyondan cox toxum istehsal edir Afrika Baobab agacinin govdesinin diametri onun boyu qederdir Baobab agaci ucan sicanlar vasitesile tozlanir bunun ucun de onun 20 santimetr diyametrinde olan yarpaqlari axsama dogru acilir sevhvaher ise dusurlerIstinadlar Redakte Qerib Memmedov Mahmud Xelilov Ensiklopedik ekoloji luget Baki Elm 2008 Qerib Memmedov Mahmud Xelilov Ekoloqlarin melumat kitabi Baki Elm 2003 Xarici kecidler Redakte10 en qeyri adi agaclar 10 Foto Menbe https az wikipedia org w index php title Agac amp oldid 5988240, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.