Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Rusiya inzibati cəhətdən onun tərkibinə 21 respublika, 1 muxtar vilayət, 9 diyar, 10 milli mahal, 46 vilayət, 2 federal əhəmiyyətli şəhərlər - Moskva və Sankt-Peterburq daxildir. Ümumiyyətlə Rusiya federativ respublikadır. Burada həmçinin 85-dən çox qoruq, 25 milli park vardır.
Rusiya Federasiyası ərazisinin böyüklüyünə görə dünyada birinci yeri tutur. Ərazisinin 1/4-i Avropanın, 3/4-ü isə Asiyanın payına düşür. Avropa hissəsinə Şərqi Avropa düzənliyinin böyük hissəsi, Böyük Qafqaz dağlarının şimal yamacları və Ural, Asiya hissəsinə isə Sibir və Uzaq Şərq daxildir. Ərazisinin 3/4-ü düzənlik, 42%-i meşələrlə örtülü və 40%-i kənd təsərrüfatına yararlıdır. Ölkənin şimal sahilləri Şimal Buzlu okeanının, şərq sahilləri Sakit okeanın, şimal-qərb və cənub-qərb sahilləri isə Atlantik okeanının dənizləri ilə əhatə edir. 2014-cü ilin məlumatına əsasən, Rusiya Federasiyasına 85 subyekt daxildir: 22 respublika, 9 diyar, 46 vilayət, 4 muxtar dairə və 1 muxtar vilayət vardır. Moskva, Sankt-Peterburq və Sevastopol federal əhəmiyyətə malik şəhərlər, yəni Rusiya Federasiyasının ayrı-ayrı subyektləridir.
Rusiya tərkibindəki respublikalar
- Adıgey Respublikası
- Altay Respublikası
- Başqırdıstan Respublikası
- Buryatiya Respublikası
- Dağıstan Respublikası
- İnquşetiya Respublikası
- Kabarda-Balkariya Respublikası
- Kalmıkiya Respublikası
- Qaraçay-Çerkesiya Respublikası
- Kareliya Respublikası
- Komi Respublikası
- Mari El Respublikası
- Mordoviya Respublikası
- Saxa (Yakutiya) Respublikası
- Şimalı Osetiya-Alaniya Respublikası
- Tatarıstan Respublikası
- Tuva Respublikası
- Udmurtiya Respublikası
- Xakasiya Respublikası
- Çeçenistan Respublikası
- Çuvaşıstan Respublikası
- Krım Respublikası (Simferopol)
Avropa hissəsi
Rusiyanın ərazisinin 25%-i, əhalisinin, sənaye və kənd təsərrüfatı məhsullarının 80%-i Avropa hissəsinin payına düşür. Mərkəzi Rusiyanın ən iri şəhərləri Moskva, Sankt-Peterburq, Nijni-Novqoroddur. Tərkibində 3 muxtar respublika yerləşir:
- Mari El Respublikasında kartof, kətan, çovdar becərilir, südlük-ətlik heyvandarlıq və donuzçuluq inkişaf edib.
- Mordva Respublikasında meşə-kimya sənayesi inkişaf edib. Darı-çovdar və vələmir əkilir.Heyvandarlıq inkişaf edib.
- Çuvaş Respublikası türkdilli xalqlar qrupuna aiddir.İri traktor zavodu var. SES-lərə sahibdir. Elektrotexnika inkişaf edib.
Avropa hissəsinin şimalı
Şimal Buzlu okeanının qərb sahillərini əhatə edir.İri və rəngarəng təbii resurs potensialına malikdir.Meşə sənayesi rayonun ənənəvi sahələrindəndir.Rayonun tərkibində 2 muxtar respublika var:
- Karelya Respublikası əsasən meşə sənayesi, dəmir filizi hasilatı, müxtəlif maşınqayırma sahələri üzrə ixtisaslaşmışdır.
- Komi Respublikasında yanacaq-energetika sənayesi və meşə sənayesi kompleksləri inkişaf edib.
Avropa hissəsinin cənubu
Şimali Qafqaz nəzərdə tutulur.İri ASK rayonudur. Taxılçılıq, şəkər çuğunduru, günəbaxan əkinləri, üzüm və meyvə bağları, südlük-ətlik heyvandarlıq və zərifyunlu qoyunçuluq inkişaf etmişdir.Rayon ərazisində 7 muxtar respublika var:
- Dağıstan Respublikasında bağçılıq, üzümçülük və qoyunçuluq inkişaf edib.Burada 100 mindən çox əhali yaşayır.
- Şimali Osetiya-Alaniya Respublikasında əlvan metallurgiya, dağ-mədən sənayesi aparıcı rol oynayır.
- Kabarda-Balkarıstan Respublikasında əlvan metal filizləri hasil olunur.Taxılçılıq, bağçılıq və donuzçuluq inkişaf edib.
- Adıgey Respublikasında neft və qaz çıxarılsa da, kənd təsərrüfatı üstünlük təşkil edir.
- Qaraçay-Çərkəz Respublikasında kənd təsərrüfatı və dağ turizmi inkişaf edib.
- Çeçenistan Respublikasının paytaxtı Qroznı şəhəridir. Əhalisi 1 milyona çatır.
- İnquşetiya Respublikasının paytaxtı Maqas şəhəridir. Əhalisi 400 min nəfərə çatır.
Avropa hissəsinin şərqi
Volqaboyu və Ural iqtisadi rayonlarını əhatə edir.Ölkənin Avropa və Asiya hissəsini birləşdirən yollar buradan keçir.
- Volqaboyu iqtisadi rayonunun formalaşmasında Volqa çayının müstəsna rolu olmuşdur.Burada iri şəhərlərin demək olarki, hamısı Volqa çayı sahilində yerləşir.Rayonun əhalisi çoxmillətlidir.Rayon ərazisində iki muxtar respublika var:
- Tatarıstan respublikası Volqa-Kama su qovşağında əlverişli mövqe tutur.Tatarlar türkdilli xalqdır.Paytaxtı Kazan şəhəridir.Respublikanın güclü xammal ehtiyatı və iqtisadi potensialı var.
- Kalmık respublikası aşağı Volqa boyunda yerləşir.Əsasən qoyunçuluq inkişaf edib.
Şəhərlər
146 milyonluq Rusiya əhalisinin 73%-i şəhərlərdə, 27%-i isə kənd yerlərində yaşayır. Hazırda Rusiyanın, Moskva və Sankt-Peterburq olmaq üzrə iki böyük şəhəri vardır.
Həmçinin bax
- Russia // Encyclopædia Britannica. 2008-04-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-01-31.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rusiya inzibati cehetden onun terkibine 21 respublika 1 muxtar vilayet 9 diyar 10 milli mahal 46 vilayet 2 federal ehemiyyetli seherler Moskva ve Sankt Peterburq daxildir Umumiyyetle Rusiya federativ respublikadir Burada hemcinin 85 den cox qoruq 25 milli park vardir Rusiya Federasiyasi erazisinin boyukluyune gore dunyada birinci yeri tutur Erazisinin 1 4 i Avropanin 3 4 u ise Asiyanin payina dusur Avropa hissesine Serqi Avropa duzenliyinin boyuk hissesi Boyuk Qafqaz daglarinin simal yamaclari ve Ural Asiya hissesine ise Sibir ve Uzaq Serq daxildir Erazisinin 3 4 u duzenlik 42 i meselerle ortulu ve 40 i kend teserrufatina yararlidir Olkenin simal sahilleri Simal Buzlu okeaninin serq sahilleri Sakit okeanin simal qerb ve cenub qerb sahilleri ise Atlantik okeaninin denizleri ile ehate edir 2014 cu ilin melumatina esasen Rusiya Federasiyasina 85 subyekt daxildir 22 respublika 9 diyar 46 vilayet 4 muxtar daire ve 1 muxtar vilayet vardir Moskva Sankt Peterburq ve Sevastopol federal ehemiyyete malik seherler yeni Rusiya Federasiyasinin ayri ayri subyektleridir Rusiya terkibindeki respublikalarImage on centerAdigey Respublikasi Altay Respublikasi Basqirdistan Respublikasi Buryatiya Respublikasi Dagistan Respublikasi Inqusetiya Respublikasi Kabarda Balkariya Respublikasi Kalmikiya Respublikasi Qaracay Cerkesiya Respublikasi Kareliya Respublikasi Komi Respublikasi Mari El Respublikasi Mordoviya Respublikasi Saxa Yakutiya Respublikasi Simali Osetiya Alaniya Respublikasi Tataristan Respublikasi Tuva Respublikasi Udmurtiya Respublikasi Xakasiya Respublikasi Cecenistan Respublikasi Cuvasistan Respublikasi Krim Respublikasi Simferopol Avropa hissesiRusiyanin erazisinin 25 i ehalisinin senaye ve kend teserrufati mehsullarinin 80 i Avropa hissesinin payina dusur Merkezi Rusiyanin en iri seherleri Moskva Sankt Peterburq Nijni Novqoroddur Terkibinde 3 muxtar respublika yerlesir Mari El Respublikasinda kartof ketan covdar becerilir sudluk etlik heyvandarliq ve donuzculuq inkisaf edib Mordva Respublikasinda mese kimya senayesi inkisaf edib Dari covdar ve velemir ekilir Heyvandarliq inkisaf edib Cuvas Respublikasi turkdilli xalqlar qrupuna aiddir Iri traktor zavodu var SES lere sahibdir Elektrotexnika inkisaf edib Avropa hissesinin simali Simal Buzlu okeaninin qerb sahillerini ehate edir Iri ve rengareng tebii resurs potensialina malikdir Mese senayesi rayonun enenevi sahelerindendir Rayonun terkibinde 2 muxtar respublika var Karelya Respublikasi esasen mese senayesi demir filizi hasilati muxtelif masinqayirma saheleri uzre ixtisaslasmisdir Komi Respublikasinda yanacaq energetika senayesi ve mese senayesi kompleksleri inkisaf edib Avropa hissesinin cenubu Simali Qafqaz nezerde tutulur Iri ASK rayonudur Taxilciliq seker cugunduru gunebaxan ekinleri uzum ve meyve baglari sudluk etlik heyvandarliq ve zerifyunlu qoyunculuq inkisaf etmisdir Rayon erazisinde 7 muxtar respublika var Dagistan Respublikasinda bagciliq uzumculuk ve qoyunculuq inkisaf edib Burada 100 minden cox ehali yasayir Simali Osetiya Alaniya Respublikasinda elvan metallurgiya dag meden senayesi aparici rol oynayir Kabarda Balkaristan Respublikasinda elvan metal filizleri hasil olunur Taxilciliq bagciliq ve donuzculuq inkisaf edib Adigey Respublikasinda neft ve qaz cixarilsa da kend teserrufati ustunluk teskil edir Qaracay Cerkez Respublikasinda kend teserrufati ve dag turizmi inkisaf edib Cecenistan Respublikasinin paytaxti Qrozni seheridir Ehalisi 1 milyona catir Inqusetiya Respublikasinin paytaxti Maqas seheridir Ehalisi 400 min nefere catir Avropa hissesinin serqi Volqaboyu ve Ural iqtisadi rayonlarini ehate edir Olkenin Avropa ve Asiya hissesini birlesdiren yollar buradan kecir Volqaboyu iqtisadi rayonunun formalasmasinda Volqa cayinin mustesna rolu olmusdur Burada iri seherlerin demek olarki hamisi Volqa cayi sahilinde yerlesir Rayonun ehalisi coxmilletlidir Rayon erazisinde iki muxtar respublika var Tataristan respublikasi Volqa Kama su qovsaginda elverisli movqe tutur Tatarlar turkdilli xalqdir Paytaxti Kazan seheridir Respublikanin guclu xammal ehtiyati ve iqtisadi potensiali var Kalmik respublikasi asagi Volqa boyunda yerlesir Esasen qoyunculuq inkisaf edib SeherlerMoskva Sankt Peterburq Nijni Novqorod Kazan Perm Omsk Novosibirsk Pyatiqorsk Voloqda Krasnoyarsk Bryansk Voronej Vorkuta Yakutsk Vladivostok Xabarovsk Yekaterinburq Celyabinsk Tumen Arxangel Samara Ufa Petropavlovsk Kamcatski Maqadan Soci Kalininqrad Surqut Cita Norilsk Irkutsk Murmansk Yujno Saxalinsk Pskov Tver Derbend Anadir Tiksi 146 milyonluq Rusiya ehalisinin 73 i seherlerde 27 i ise kend yerlerinde yasayir Hazirda Rusiyanin Moskva ve Sankt Peterburq olmaq uzre iki boyuk seheri vardir Hemcinin baxRussia Encyclopaedia Britannica 2008 04 26 tarixinde Istifade tarixi 2008 01 31