Qalata körpüsü (türk.Galata Köprüsü) — Türkiyəninİstanbul şəhərində Haliç boyunca uzanan körpü. Xüsusilə 19-cu əsrin sonlarından etibarən körpü Türk ədəbiyyatında, teatrında, şeiriyyət və romanlarında yer almışdır. "Qalata körpüsü" ifadəsi əslində 19-cu əsrin əvvəllərindən etibarən Eminönü ilə Bəyoğlunu birləşdirən ardıcıl körpülər seriyasına verilmiş kollektiv addır. Bu adla tanınan beşinci körpü 1994-cü ildə inşa edilmişdir.
Körpü İstanbulunBəyoğlu ilçəsində, Haliçin şimal sahilində yerləşən müasir Karaköyün keçmiş adı olan Qalatanın adını almışdır.
Tarix
Qədim Konstantinopolun bu təsvirində şəhərin şimal-şərq ucundakı Konstantinopol divarlarının yaxınlığında yerləşən, I Yustinian tərəfindən inşa edilmiş ilk körpünü görmək mümkündür.
İstanbulda Haliç üzərindəki ilk qeydə alınmış körpü VI əsrdə I Yustinian dövründə şəhərin qərb ucundakı Konstantinopol divarlarının yaxınlığındakı əraziyə yaxın yerdə inşa edilmişdir.
1453 -cü ildə Konstantinopolun fəthi süqutu zamanı, türklər gəmilərini suda yan-yana yerləşdirək süno körpü yaratdılar ki, qoşun Haliçin bir tərəfindən digərinə keçə bilsin.
1502-1503-cü illərdə indiki krpünün yerində tikilmiş ilk körpünün inşası planlaşdırılırdı. Sultan II Bəyezid körpü üçün dizayn istədi və Leonardo da Vinci Haliç üçün 240 m uzunluğunda və 24 m genişliyində misli görünməmiş körpü planı hazırladı. Bu körpü inşa olunsaydı o dövrün dünyadakı ən uzun körpüsü olacaqdı. Lakin bu iddialı dizayn Sultan tərəfindən təsdiqlənmədi.
1502 -ci ildə Leonardo da Vinçi tərəfindən hazırlanmış körpünün planı.
Digər bir italyan rəssam olan Mikelancelo da İstanbul üçün körpü hazırlamağa dəvət edilmişdi. Mikelancelo təklifi rədd etdi və Haliç üzərində körpü tikmək fikri 19-cu əsrə qədər ertələndi.
Leonardonun körpü dizaynının kiçik ölçülü bir versiyası 2001-ci ildə, Leonardonun eskizinə əsaslanan ilk inşaat mühəndisliyi layihəsi olaraq müasir rəssam Vebjorn Sand tərəfindən Norveçin paytaxtı Oslo şəhəri yaxınlığında həyata keçirilmişdir. Layihə körpü dizaynını qlobal ictimai incəsənət layihəsi olaraq, yerli materiallardan istifadə edilərək və yerli sənətkarlarla əməkdaşlıq edərək İstanbuldakı Haliç də daxil olmaqla, bütün dünyada praktiki bir körpü dizaynı olaraq həyata keçirməyi ümid edir. The Wall Street jurnalı bu layihəyə "... millətlər üçün loqo" olaraq istinad etmişdir.
Hayratiyə körpüsü
1880-1893-cü illər arasında Qalata körpüsü və arxa planda Yeni məscid.
19-cu əsrin əvvəllərində II Mahmud (1808–1839) Azapkapı ilə Unkapanı arasındakı su yolundan bir qədər irəlidə körpü tikdirdi. Hayratiyə adlandırılan bu körpü 3 sentyabr 1836 -cı ildə açıldı. Körpü əlaqəli pontonlar üzərində tikilmiş və təxminən 500–540 m uzunluğunda olmuşdur.
Cisr-i Cədid körpüsü
Su yolunun girişindəki ilk Qalata körpüsü 1845-ci ildə Sultan Əbdülməcidin (1839-1861) anası Validə Sultan tərəfindən tikilmiş və 18 il istifadə edilmişdir. Kürpü Cisr-i Atik və ya Köhnə körpü olaraq tanınan daha əvvəlki körpüdən fərqləndirmək üçün Cisr-i Cədid və ya Yeni Körpü olaraq adlandırılırdı. Körpü taxtadan tikilmişdi. Baedeker körpünü "Sultan Validə körpüsü" adlandırmışdır.
Şair İbrahim Şinasinin Karaköydə yazılmış beytində yeni körpünün sultan I Əbdülməcid tərəfindən inşa edildiyi bildirilmişdir. Körpünün üzərindən keçən ilk şəxs Sultan Əbdülməcid, altından keçən isə Cygne gəmisində olan fransız kapitan Maqnan olmuşdur.
Körpü 1863-cü ildə III Napoleonun İstanbula səfərindən əvvəl infrastrukturun yaxşılaşdırılması zamanı Sultan Əbdüləzizin (1861-1876) sifarişi ilə Esem Pertev Paşa tərəfindən tikilmiş ikinci taxta körpü ilə əvəz edilmişdir.
Üçüncü körpü
Üçüncü qalata körpüsü, təxm. 1892-1893
1870-ci ildə üçüncü körpünün inşası üçün Fransız şirkəti olan Forges et Chantiers de la Mediteranée ilə müqavilə imzalansa da, Fransa-Prussiya müharibəsinin başlaması layihəni gecikdirdi və layihə 1872-ci ildə İngiltərənin G. Wells şirkətinə verildi. 1875-ci ildə tamamlanan bu körpü 480 metr (1,570 ft) uzunluğunda və 14 metr (46 ft) genişliyində idi və 24 ponton üzərində dayanırdı. İnşası üçün 105 000 qızıl lirənin xərcləndiyi körpü 1912-ci ilə qədər istifadə edilmişdir.
Dördüncü körpü
Dördüncü Qalata körpüsü 1912 -ci ildə Alman firması Hüttenwerk Oberhausen AG tərəfindən 350 000 qızıl lirəyə inşa edilmişdir. Körpü 466 metr (1,529 ft) uzunluğunda və 25 metr (82 ft) genişliyində idi. 1992-ci ildə baş verən yanğın nəticəsində çox zədələnmiş və indiki körpüyə yer açmaq üçün Haliçdən götürülən körpü bu gün də bir çoxlarına tanışdır.
Beşinci (indiki) körpü
Körpüdə balıqçılar. Arxa planda Yeni Cami görünür.
Beşinci Qalata körpüsü Türkiyənin STFA inşaat şirkəti tərəfindən Karaköy ilə Eminönü arasındakı əvvəlki körpüdən bir neçə metr aralıda inşa edilmiş və 1994-cü ilin dekabrında tamamlanmışdır. Körpü 490 metr (1,610 ft) uzunluğunda bir açma körpüdür. Körpünün göyərtəsi 42 metr (138 ft) genişliyindədir və hər iki istiqamətdə üç avtomobil zolağı və bir piyada keçidinə malikdir. Bu yaxınlarda körpüyə yenidən Tramvay yolları əlavə edilmişdir.
Mədəniyyət
Qalata körpüsü imperiya sarayının və imperiyanın əsas dini və dünyəvi qurumlarının yeri olan ənənəvi şəhər ilə əhalisinin böyük bir hissəsinin qeyri-müsəlman olduğu və əcnəbi tacirlərin və diplomatların yaşadığı və işlədiyi Qalata, Bəyoğlu, Şişli və Harbiyə ilçələri arasında simvolik əlaqə yaradır. Peyami SafanınFatih-Harbiye adlı romanında da yazdığı kimi, körpü ilə Fatihdən Harbiyəyə keçən insan fərqli bir mədəniyyət və sivilizasiyaya ayaq basır. Bədii ədəbiyyatdakı yeri ilə birlikdə, Qalata körpüsünün romantik görünüşü onu bir çox rəsm və heykəlin mövzusuna çevirmişdir.
"Kara-Keui (Galata) Bridge, Constantinople, Turkey". World Digital Library. 1890–1900. İstifadə tarixi: 2013-10-18.
Noyabr 19, 2021
qalata, körpüsü, türk, galata, köprüsü, türkiyənin, istanbul, şəhərində, haliç, boyunca, uzanan, körpü, xüsusilə, əsrin, sonlarından, etibarən, körpü, türk, ədəbiyyatında, teatrında, şeiriyyət, romanlarında, almışdır, ifadəsi, əslində, əsrin, əvvəllərindən, et. Qalata korpusu turk Galata Koprusu Turkiyenin Istanbul seherinde Halic boyunca uzanan korpu Xususile 19 cu esrin sonlarindan etibaren korpu Turk edebiyyatinda teatrinda seiriyyet ve romanlarinda yer almisdir Qalata korpusu ifadesi eslinde 19 cu esrin evvellerinden etibaren Eminonu ile Beyoglunu birlesdiren ardicil korpuler seriyasina verilmis kollektiv addir Bu adla taninan besinci korpu 1994 cu ilde insa edilmisdir Qalata korpusuQalata qullesinden Halic uzerindeki Qalata korpusu ve arxa plandaki Eminonunun goruntusu Korpwnun arxasinda arxa planda Yeni mescid gorunur 41 01 12 sm e 28 58 23 s u Kecid HalicYeri Karakoy Eminonu Istanbul TurkiyeUslubu Acilan korpuMaterial poladUzunlugu 490Eni 42Acilisi 1994 Vikianbarda elaqeli mediafayllarKorpu Istanbulun Beyoglu ilcesinde Halicin simal sahilinde yerlesen muasir Karakoyun kecmis adi olan Qalatanin adini almisdir Mundericat 1 Tarix 2 Hayratiye korpusu 3 Cisr i Cedid korpusu 4 Ikinci korpu 5 Ucuncu korpu 6 Dorduncu korpu 7 Besinci indiki korpu 8 Medeniyyet 9 Hemcinin bax 10 IstinadlarTarix Redakte Qedim Konstantinopolun bu tesvirinde seherin simal serq ucundaki Konstantinopol divarlarinin yaxinliginda yerlesen I Yustinian terefinden insa edilmis ilk korpunu gormek mumkundur Istanbulda Halic uzerindeki ilk qeyde alinmis korpu VI esrde I Yustinian dovrunde seherin qerb ucundaki Konstantinopol divarlarinin yaxinligindaki eraziye yaxin yerde insa edilmisdir 1453 cu ilde Konstantinopolun fethi suqutu zamani turkler gemilerini suda yan yana yerlesdirek suno korpu yaratdilar ki qosun Halicin bir terefinden digerine kece bilsin 1502 1503 cu illerde indiki krpunun yerinde tikilmis ilk korpunun insasi planlasdirilirdi Sultan II Beyezid korpu ucun dizayn istedi ve Leonardo da Vinci Halic ucun 240 m uzunlugunda ve 24 m genisliyinde misli gorunmemis korpu plani hazirladi Bu korpu insa olunsaydi o dovrun dunyadaki en uzun korpusu olacaqdi Lakin bu iddiali dizayn Sultan terefinden tesdiqlenmedi 1502 ci ilde Leonardo da Vinci terefinden hazirlanmis korpunun plani Diger bir italyan ressam olan Mikelancelo da Istanbul ucun korpu hazirlamaga devet edilmisdi Mikelancelo teklifi redd etdi ve Halic uzerinde korpu tikmek fikri 19 cu esre qeder ertelendi Leonardonun korpu dizayninin kicik olculu bir versiyasi 2001 ci ilde Leonardonun eskizine esaslanan ilk insaat muhendisliyi layihesi olaraq muasir ressam Vebjorn Sand terefinden Norvecin paytaxti Oslo seheri yaxinliginda heyata kecirilmisdir Layihe korpu dizaynini qlobal ictimai incesenet layihesi olaraq yerli materiallardan istifade edilerek ve yerli senetkarlarla emekdasliq ederek Istanbuldaki Halic de daxil olmaqla butun dunyada praktiki bir korpu dizayni olaraq heyata kecirmeyi umid edir The Wall Street jurnali bu layiheye milletler ucun loqo olaraq istinad etmisdir 1 Hayratiye korpusu Redakte 1880 1893 cu iller arasinda Qalata korpusu ve arxa planda Yeni mescid 19 cu esrin evvellerinde II Mahmud 1808 1839 Azapkapi ile Unkapani arasindaki su yolundan bir qeder irelide korpu tikdirdi Hayratiye adlandirilan bu korpu 3 sentyabr 1836 ci ilde acildi Korpu elaqeli pontonlar uzerinde tikilmis ve texminen 500 540 m uzunlugunda olmusdur Cisr i Cedid korpusu RedakteSu yolunun girisindeki ilk Qalata korpusu 1845 ci ilde Sultan Ebdulmecidin 1839 1861 anasi Valide Sultan terefinden tikilmis ve 18 il istifade edilmisdir Kurpu Cisr i Atik ve ya Kohne korpu olaraq taninan daha evvelki korpuden ferqlendirmek ucun Cisr i Cedid ve ya Yeni Korpu olaraq adlandirilirdi Korpu taxtadan tikilmisdi Baedeker korpunu Sultan Valide korpusu adlandirmisdir 2 Sair Ibrahim Sinasinin Karakoyde yazilmis beytinde yeni korpunun sultan I Ebdulmecid terefinden insa edildiyi bildirilmisdir Korpunun uzerinden kecen ilk sexs Sultan Ebdulmecid altindan kecen ise Cygne gemisinde olan fransiz kapitan Maqnan olmusdur Ikinci korpu Redakte Ucuncu Qalata korpusndeki Ertugrul suvari alayi Fausto Zonaronun Sultan II Ebdulhemid ucun cekdiyi resm eseri Korpu 1863 cu ilde III Napoleonun Istanbula seferinden evvel infrastrukturun yaxsilasdirilmasi zamani Sultan Ebdulezizin 1861 1876 sifarisi ile Esem Pertev Pasa terefinden tikilmis ikinci taxta korpu ile evez edilmisdir Ucuncu korpu Redakte Ucuncu qalata korpusu texm 1892 1893 1870 ci ilde ucuncu korpunun insasi ucun Fransiz sirketi olan Forges et Chantiers de la Mediteranee ile muqavile imzalansa da Fransa Prussiya muharibesinin baslamasi layiheni gecikdirdi ve layihe 1872 ci ilde Ingilterenin G Wells sirketine verildi 1875 ci ilde tamamlanan bu korpu 480 metr 1 570 ft uzunlugunda ve 14 metr 46 ft genisliyinde idi ve 24 ponton uzerinde dayanirdi Insasi ucun 105 000 qizil lirenin xerclendiyi korpu 1912 ci ile qeder istifade edilmisdir Dorduncu korpu RedakteDorduncu Qalata korpusu 1912 ci ilde Alman firmasi Huttenwerk Oberhausen AG terefinden 350 000 qizil lireye insa edilmisdir Korpu 466 metr 1 529 ft uzunlugunda ve 25 metr 82 ft genisliyinde idi 1992 ci ilde bas veren yangin neticesinde cox zedelenmis ve indiki korpuye yer acmaq ucun Halicden goturulen korpu bu gun de bir coxlarina tanisdir Besinci indiki korpu Redakte Korpude baliqcilar Arxa planda Yeni Cami gorunur Besinci Qalata korpusu Turkiyenin STFA insaat sirketi terefinden Karakoy ile Eminonu arasindaki evvelki korpuden bir nece metr aralida insa edilmis ve 1994 cu ilin dekabrinda tamamlanmisdir Korpu 490 metr 1 610 ft uzunlugunda bir acma korpudur Korpunun goyertesi 42 metr 138 ft genisliyindedir ve her iki istiqametde uc avtomobil zolagi ve bir piyada kecidine malikdir Bu yaxinlarda korpuye yeniden Tramvay yollari elave edilmisdir Medeniyyet RedakteQalata korpusu imperiya sarayinin ve imperiyanin esas dini ve dunyevi qurumlarinin yeri olan enenevi seher ile ehalisinin boyuk bir hissesinin qeyri muselman oldugu ve ecnebi tacirlerin ve diplomatlarin yasadigi ve islediyi Qalata Beyoglu Sisli ve Harbiye ilceleri arasinda simvolik elaqe yaradir Peyami Safanin Fatih Harbiye adli romaninda da yazdigi kimi korpu ile Fatihden Harbiyeye kecen insan ferqli bir medeniyyet ve sivilizasiyaya ayaq basir Bedii edebiyyatdaki yeri ile birlikde Qalata korpusunun romantik gorunusu onu bir cox resm ve heykelin movzusuna cevirmisdir Hemcinin bax RedakteAtaturk korpusu Qalata qullesiIstinadlar Redakte WSJ Nov 5 6 2005 h Kara Keui Galata Bridge Constantinople Turkey World Digital Library 1890 1900 Istifade tarixi 2013 10 18 Menbe https az wikipedia org w index php title Qalata korpusu amp oldid 6079047, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}
.jpg.html){kind=link}
