Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Peyami Safa (2 aprel 1899, Fateh, İstanbul ili – 15 iyun 1961, İstanbul) — əsasən romanları ilə məşhur olan türk yazıçısı. "Sərvər Bədi" təxəllüsü ilə də çıxış etmiş yazıçı jurnalistika sahəsindəki işləri və cəmiyyət həyatına dair fikirləri ilə də tanınır.
| Peyami Safa | |
|---|---|
| Peyami Safa | |
 | |
| Təxəllüsləri | Sərvər Bədi |
| Doğum tarixi | 2 aprel 1899 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 15 iyun 1961(62 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | beyin qansızması[d] |
| Dəfn yeri | |
| Atası | İsmayıl Safa |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | jurnalist, tərcüməçi, yazıçı |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Şair İsmayıl Safanın oğlu kimi anadan olub. Atasının Sivasda sürgündə ölməyinin ardınca, 1901-ci ildə — 2 yaşında yetim qalmış və "Yetimi-Safa" adı ilə xatırlanmışdır. 8 yaşından 17 yaşınacan ağır sümük xəstəliyi keçirmişdir. Həkimlər onun qıçını kəsmək istəmiş, amma Peyami buna icazə verməmişdir. Yazıçının "Doqquzuncu cərrahiyyə palatası" romanını həmin günlərindən bəhs edir. Xəstəlik və müharibə səbəbilə təhsilini davam etdirə bilməmiş və anasına baxmaq üçün Vəfa idadiyyəsindəki təhsilini yarımçıq buraxmışdır. Keteon mətbəəsində işləməyə başlamışdır. Daha sonra Rəhbəri-İttihad məktəbində müəllimlik etmişdir. Dörd il bu məktəbdə işləyən Peyami həm öyrətmiş, həm də fransızca öyrənmişdir. Ömrümün bu mərhələsi haqqında bəzi məqamları "Biz insanlar" əsərində qeyd etmişdir. 1918-ci ildə qardaşı İlhami Safanın istəyi ilə müəllimliyi buraxmış və "XX əsr" adlı axşam qəzetində "Əsrin hekayələri" başlığı altında hekayələr yazmağa başlamışdır. Əvvəl bu hekayələri imzasız yazsa da, daha sonra "Sərvər Bədi" təxəllüsünü istifadə edən Peyami Safa 1921-ci ildə "Son teleqraf", oradan da "Təsviri-əfkar" qəzetinə keçmişdir. Bu qəzetdən də ayrılaraq, "Cümhuriyyət" qəzetində 1940-cı iləcən məqalələr, lətifələr, kiçik hekayələr və romanlarını hissələr halında nəşr etdirmişdir. 1950-ci illərdə "Milliyyət" də daxil olmaqla, müxtəlif jurnal və qəzetlərdə yazan Peyami Saf 1961-ci ildə "Son həvadis" qəzetinə keçmişdir. Həmin il Ərzurumda hərbi xidmət çəkən oğlu Mervenin ölümündən sarsılan Peyami 2–3 ay sonra İstanbulda, bir dostunun evində vəfat etmişdir.
Ədəbi yaradıcılığı
İlk romanlarında materialist baxışlarını yaysa da, 1931-ci ildə xəstənin vəziyyətindən bəhs edən yarı-avtobioqrafik romanı olan "Doqquzuncu cərrahiyyə palatası" əsəri çap olundu. İkinci Dünya müharibəsindən sonra yazdığı "Madmazel Noraliyanın kreslosu" (1949) romanı ilə mistisizmə yönəldi. Peyami Safa pul qazanmaq məqsədi ilə yazdığı kitablarda ilk dəfə qardaşı İbrahim Safanın istifadə etdiyi və anasının adı olan "Sərvər Bədi" təxəllüsünü istifadə etmiş və bu təxəllüslə bir çox roman yazmışdır. Bunlar arasında ən tanınmışları "Cingöz Rəcai" obrazının baş qəhrəman kimi çıxış etdiyi macəra romanları olmuşdur. Peyami Safa "Həftə", "Mədəniyyət həftəsi" (1936, 21 say) və "Türk düşüncəsi" (1953–1960, 63 say) kimi jurnalları da təsis etmişdir.
Əsərləri
Roman
- Sözdə qızlar (1923)
- Şimşək (1923)
- Məhşər (1924)
- Bir axşam idi (1924)
- Süngülərin kölgəsində (1924)
- Bir gənc qızın cürmü (1925)
- Canan (1925)
- Doqquzuncu cərrahiyyə palatası (1930)
- Fateh — Hərbiyyə (1931)
- Attila (1931)
- Bir tərəddüdün romanı (1933)
- Madmazel Noraliyanın kreslosu (1949)
- Tənhayıq (1951)
- Biz insanlar (1959)
Hekayə
- Gəncliyimiz (1922)
Pyes
- Günəş doğur (1937)
Həmçinin bax
İstinadlar
- Peyami Safa // https://www.vle.lt/straipsnis/peyami-safa/.
- Peyami Safa // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Peyami Safa 2 aprel 1899 Fateh Istanbul ili 15 iyun 1961 Istanbul esasen romanlari ile meshur olan turk yazicisi Server Bedi texellusu ile de cixis etmis yazici jurnalistika sahesindeki isleri ve cemiyyet heyatina dair fikirleri ile de taninir Peyami SafaPeyami SafaTexellusleri Server BediDogum tarixi 2 aprel 1899 1899 04 02 Dogum yeri Fateh Istanbul ili Osmanli imperiyasiVefat tarixi 15 iyun 1961 1961 06 15 62 yasinda Vefat yeri Istanbul Istanbul ili TurkiyeVefat sebebi beyin qansizmasi d Defn yeri Edirneqapi SehidliyiAtasi Ismayil SafaTehsili Vefa liseyi d Fealiyyeti jurnalist tercumeci yazici Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSair Ismayil Safanin oglu kimi anadan olub Atasinin Sivasda surgunde olmeyinin ardinca 1901 ci ilde 2 yasinda yetim qalmis ve Yetimi Safa adi ile xatirlanmisdir 8 yasindan 17 yasinacan agir sumuk xesteliyi kecirmisdir Hekimler onun qicini kesmek istemis amma Peyami buna icaze vermemisdir Yazicinin Doqquzuncu cerrahiyye palatasi romanini hemin gunlerinden behs edir Xestelik ve muharibe sebebile tehsilini davam etdire bilmemis ve anasina baxmaq ucun Vefa idadiyyesindeki tehsilini yarimciq buraxmisdir Keteon metbeesinde islemeye baslamisdir Daha sonra Rehberi Ittihad mektebinde muellimlik etmisdir Dord il bu mektebde isleyen Peyami hem oyretmis hem de fransizca oyrenmisdir Omrumun bu merhelesi haqqinda bezi meqamlari Biz insanlar eserinde qeyd etmisdir 1918 ci ilde qardasi Ilhami Safanin isteyi ile muellimliyi buraxmis ve XX esr adli axsam qezetinde Esrin hekayeleri basligi altinda hekayeler yazmaga baslamisdir Evvel bu hekayeleri imzasiz yazsa da daha sonra Server Bedi texellusunu istifade eden Peyami Safa 1921 ci ilde Son teleqraf oradan da Tesviri efkar qezetine kecmisdir Bu qezetden de ayrilaraq Cumhuriyyet qezetinde 1940 ci ilecen meqaleler letifeler kicik hekayeler ve romanlarini hisseler halinda nesr etdirmisdir 1950 ci illerde Milliyyet de daxil olmaqla muxtelif jurnal ve qezetlerde yazan Peyami Saf 1961 ci ilde Son hevadis qezetine kecmisdir Hemin il Erzurumda herbi xidmet ceken oglu Mervenin olumunden sarsilan Peyami 2 3 ay sonra Istanbulda bir dostunun evinde vefat etmisdir Edebi yaradiciligiIlk romanlarinda materialist baxislarini yaysa da 1931 ci ilde xestenin veziyyetinden behs eden yari avtobioqrafik romani olan Doqquzuncu cerrahiyye palatasi eseri cap olundu Ikinci Dunya muharibesinden sonra yazdigi Madmazel Noraliyanin kreslosu 1949 romani ile mistisizme yoneldi Peyami Safa pul qazanmaq meqsedi ile yazdigi kitablarda ilk defe qardasi Ibrahim Safanin istifade etdiyi ve anasinin adi olan Server Bedi texellusunu istifade etmis ve bu texellusle bir cox roman yazmisdir Bunlar arasinda en taninmislari Cingoz Recai obrazinin bas qehreman kimi cixis etdiyi macera romanlari olmusdur Peyami Safa Hefte Medeniyyet heftesi 1936 21 say ve Turk dusuncesi 1953 1960 63 say kimi jurnallari da tesis etmisdir EserleriRoman Sozde qizlar 1923 Simsek 1923 Mehser 1924 Bir axsam idi 1924 Sungulerin kolgesinde 1924 Bir genc qizin curmu 1925 Canan 1925 Doqquzuncu cerrahiyye palatasi 1930 Fateh Herbiyye 1931 Attila 1931 Bir tereddudun romani 1933 Madmazel Noraliyanin kreslosu 1949 Tenhayiq 1951 Biz insanlar 1959 Hekaye Gencliyimiz 1922 Pyes Gunes dogur 1937 Hemcinin baxFateh Herbiyye roman IstinadlarPeyami Safa https www vle lt straipsnis peyami safa Peyami Safa Brockhauz Ensiklopediyasi alm