Murovdağ əməliyyatı — Qarabağ müharibəsinin aktiv fazasının sonlarına yaxın baş vermiş döyüş. Qarabağ müharibəsi tarixində baş vermiş ən qanlı döyüş olmuşdur.
Ömər aşırımı uğrunda döyüş Azərbaycan Ordusunun1993-cü ilin sonlarında hücumu ilə başlamışdlr. Ordunun mobilləşdirilməsi və digər ölkələrdə olan Azərbaycan əsilli hərbi ekspertlərin ölkəyə çağırılmısı 1994-cü ilin əvvəllərində Azərbaycan ordusunun hərbi nailiyyətlərini artırmışdı. 1993-cü ilin payızında Azərbaycan daxili işlər nazirinin müavini Rövşən Cavadovun Əfqanıstana səfəri sonrasında ölkəyə 1000-2500. arası əfqan mücahidi göndərilir. Heydər Əliyevin keçmiş Sovet ölkələrindəki azərbaycanlı hərbi ekspertlərə müraciətindən sonra çox sayda zabit ölkəyə yardıma gəlir.
Əməliyyat əsnasında bölgə tamamən boşaldılmışdı. Əməliyyatlar dəniz səviyyəsindən 2500-3500 m yüksəklikdə davam edirdi. Plan olduqca təhlükəli idi. Səbəb sərt iqlim, qalın qar örtüyü, güclü külək və uçqun təhlükəsi idi. Bu səbəbdən bir çox komandirlər bu əməliyyatı dəstəkləmirdi.
Hücum əməliyyatı cəbhənin şimalından 1994-cü ilin yanvarında başlanılır. Əməliyyatlarda iştirak edən əsgərlərin çoxu yeni çağırışçılardan ibarət olmuşdur. Ordu ilk növbədə Murov silsiləsini keçərək Ömər aşırımına hücum təşkil edir. İlk hücum uğurlu olur, düşmənin aşırımda yerləşən qüvvələri tamamən darmadağın edilir. 24 yanvarda Azərbaycan tərəfi Çarplıda yerləşən batalyonu mühasirəyə alaraq tamamən məhv etdiyini bəyan edir.
Fevralın əvvəllərində ordunun bir hissəsi Kəlbəcər şəhərinə yaxınlaşmışdı. Bununla belə bu addım olduqca riskli idi. Rayon özü isə qərbdən Ermənistan, cənubdan Laçın, şərqdən isə Dağlıq Qarabağ istiqamətdən mühasirədə idi. Ağdərə istiqamətindən ordunun köməyə gələ bilməməsi əməliyyatı çətinləşdirirdi.
12 fevralda ermənilər rusların dəstəyi ilə Azərbaycan ordusuna əks həmlə təşkil edirlər. Bu zaman Azərbaycan ordusu ağır itkilər verir. İtkilərin artmasını artıran səbəblərdən biri də şaxtalı hava və qar uçqunları idi. Bu zaman itkilərin sayı yüzlərlə ölçülür. 18 fevralda ordu Ömər aşırımı ilə geri çəkilməli olur. İki briqada isə mühasirəyə düşür, Ömər aşırımı ilə mühasirəni yarmaq cəhdlərinin qarşısı ermənilərin Qrad zərbələri ilə alınır. Bu zaman Azərbaycan ordusunun 1500 nəfər itki verməsi bildirilir.
Ömər aşırımı uğrunda döyüşdə rus mənbələrinin məlumatına görə Azərbaycan ordusu 4000 əsgər, erməni tərəfi isə 2000 itki vermişdir. Bu döyüş Azərbaycan tarixinə Qarabağ müharibəsi dövründə ən böyük itki verilən döyüş kimi düşmüşdür. Azərbaycan tərəfinin çoxlu sayda əsgər itirməsi o zamanlar gizli saxlanıldı..
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq istinad şablonları ilə göstərilməlidir.
AZERBAIJAN. Seven Years of Conflict in Nagorno-Karabakh. Human Rights Watch/Helsinki
Michael P. Croissant. The Armenia-Azerbaijan conflict: causes and implications. Greenwood Publishing Group, 1998. ISBN 0-275-96241-5, 9780275962418. P. 96
Vicken Cheterian. War and peace in the Caucasus: ethnic conflict and the new geopolitics. Columbia University Press, 2008. ISBN 0-231-70064-4, 9780231700641. P. 141-142
↑ Idrak Abbasov. Azeri Veterans Recall Military Fiasco. CRS Issue 219, 21 Feb 05 "Eldar Namazov, who then headed the secretariat in President Aliev’s administration, blamed former prime minister Suret Husseinov – long since disgraced and in prison – for the fiasco"
MUROVDAĞ ƏMƏLİYYATI
Tom de Vaal. «Qara bağ». Başlıq 15. Sentyabr 1993 - may 1994 il.
Ədəbiyyat
Akif Kamal, , Bakı, Azərnəşr, 2012, 330 səh.
Elxan Salahov, Qanlı Kaha: Başlıbelin mühasirə gündəliyi, sənədli-publisistik povest
İkinci Kəlbəcər əməliyyatı: qələbənin bir addımlığında...
Polkovnik: “Yerdə o qədər erməni vardı ki, üstündən keçib gedirdim”
“100 nəfərlə Koroğlu yüksəkliyini keçib düşməni məhv etdik" - “Murovdağ əməliyyatı” 2020-11-12 at the Wayback Machine
“Murovdağ əməliyyatının planını ermənilərə kim satmışdı?”
"Murov istiqaməti üzrə hücum əməliyyatı aparmaq üçün ən əlverişli vaxt yay-payızdır"
Murovdağda keçirilən “Meydançay əməliyyatı”nın gizlinləri – MÜSAHİBƏ (EKSKLÜZİV) 2020-03-21 at the Wayback Machine
murovdağ, əməliyyatı, qarabağ, müharibəsinin, aktiv, fazasının, sonlarına, yaxın, baş, vermiş, döyüş, qarabağ, müharibəsi, tarixində, baş, vermiş, qanlı, döyüş, olmuşdur, əsas, münaqişə, qarabağ, müharibəsitarix, yanvar, fevral, 1994yeri, azərbaycan, respublik. Murovdag emeliyyati 2 3 Qarabag muharibesinin aktiv fazasinin sonlarina yaxin bas vermis doyus Qarabag muharibesi tarixinde bas vermis en qanli doyus olmusdur Murovdag emeliyyatiEsas munaqise Qarabag muharibesiTarix Yanvar fevral 1994Yeri Azerbaycan RespublikasiNeticesi Kelbecer rayonunun tamamen ermenilerin nezaretine kecmesiMunaqise terefleriAzerbaycan Respublikasi ErmenistanKomandan lar Heyder Eliyev Suret Huseynov Necmeddin Sadikov Serj Sarkisyan Seyran OhanyanOlenler ve yaralananlar 4000 1 2000 1 Mundericat 1 Tarixi 2 Istinadlar 3 Edebiyyat 4 Hemcinin bax 5 Xarici kecidlerTarixi RedakteOmer asirimi ugrunda doyus Azerbaycan Ordusunun 1993 cu ilin sonlarinda hucumu ile baslamisdlr Ordunun mobillesdirilmesi ve diger olkelerde olan Azerbaycan esilli herbi ekspertlerin olkeye cagirilmisi 1994 cu ilin evvellerinde Azerbaycan ordusunun herbi nailiyyetlerini artirmisdi 1993 cu ilin payizinda Azerbaycan daxili isler nazirinin muavini Rovsen Cavadovun Efqanistana seferi sonrasinda olkeye 1000 2500 4 arasi efqan mucahidi gonderilir Heyder Eliyevin kecmis Sovet olkelerindeki azerbaycanli herbi ekspertlere muracietinden sonra cox sayda zabit olkeye yardima gelir 5 6 Emeliyyat esnasinda bolge tamamen bosaldilmisdi Emeliyyatlar deniz seviyyesinden 2500 3500 m yukseklikde davam edirdi Plan olduqca tehlukeli idi Sebeb sert iqlim qalin qar ortuyu guclu kulek ve ucqun tehlukesi idi Bu sebebden bir cox komandirler bu emeliyyati desteklemirdi 7 Hucum emeliyyati cebhenin simalindan 1994 cu ilin yanvarinda baslanilir 8 Emeliyyatlarda istirak eden esgerlerin coxu yeni cagiriscilardan ibaret olmusdur 7 Ordu ilk novbede Murov silsilesini kecerek Omer asirimina hucum teskil edir Ilk hucum ugurlu olur dusmenin asirimda yerlesen quvveleri tamamen darmadagin edilir 24 yanvarda Azerbaycan terefi Carplida yerlesen batalyonu muhasireye alaraq tamamen mehv etdiyini beyan edir 9 Fevralin evvellerinde ordunun bir hissesi Kelbecer seherine yaxinlasmisdi Bununla bele bu addim olduqca riskli idi Rayon ozu ise qerbden Ermenistan cenubdan Lacin serqden ise Dagliq Qarabag istiqametden muhasirede idi Agdere istiqametinden ordunun komeye gele bilmemesi emeliyyati cetinlesdirirdi 12 fevralda ermeniler ruslarin desteyi ile Azerbaycan ordusuna eks hemle teskil edirler Bu zaman Azerbaycan ordusu agir itkiler verir Itkilerin artmasini artiran sebeblerden biri de saxtali hava ve qar ucqunlari idi Bu zaman itkilerin sayi yuzlerle olculur 18 fevralda ordu Omer asirimi ile geri cekilmeli olur Iki briqada ise muhasireye dusur Omer asirimi ile muhasireni yarmaq cehdlerinin qarsisi ermenilerin Qrad zerbeleri ile alinir Bu zaman Azerbaycan ordusunun 1500 nefer itki vermesi bildirilir Omer asirimi ugrunda doyusde rus menbelerinin melumatina gore Azerbaycan ordusu 4000 esger ermeni terefi ise 2000 itki vermisdir Bu doyus Azerbaycan tarixine Qarabag muharibesi dovrunde en boyuk itki verilen doyus kimi dusmusdur Azerbaycan terefinin coxlu sayda esger itirmesi o zamanlar gizli saxlanildi 7 Istinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir 1 2 Tom de Vaal Chyornyj sad Glava 15 Murovdag emeliyyatinin gizlinleri FOTO olu kecid Murovdag emeliyyati kimin plani idi AZERBAIJAN Seven Years of Conflict in Nagorno Karabakh Human Rights Watch Helsinki Michael P Croissant The Armenia Azerbaijan conflict causes and implications Greenwood Publishing Group 1998 ISBN 0 275 96241 5 9780275962418 P 96 Vicken Cheterian War and peace in the Caucasus ethnic conflict and the new geopolitics Columbia University Press 2008 ISBN 0 231 70064 4 9780231700641 P 141 142 1 2 3 Idrak Abbasov Azeri Veterans Recall Military Fiasco CRS Issue 219 21 Feb 05 Eldar Namazov who then headed the secretariat in President Aliev s administration blamed former prime minister Suret Husseinov long since disgraced and in prison for the fiasco MUROVDAG EMELIYYATI Tom de Vaal Qara bag Basliq 15 Sentyabr 1993 may 1994 il Edebiyyat RedakteAkif Kamal Kelbecer batalyonu ve efsanevi alay Baki Azernesr 2012 330 seh Elxan Salahov Qanli Kaha Baslibelin muhasire gundeliyi senedli publisistik povest Ikinci Kelbecer emeliyyati qelebenin bir addimliginda Polkovnik Yerde o qeder ermeni vardi ki ustunden kecib gedirdim 100 neferle Koroglu yuksekliyini kecib dusmeni mehv etdik Murovdag emeliyyati Arxivlesdirilib 2020 11 12 at the Wayback Machine Murovdag emeliyyatinin planini ermenilere kim satmisdi Murov istiqameti uzre hucum emeliyyati aparmaq ucun en elverisli vaxt yay payizdir Murovdagda kecirilen Meydancay emeliyyati nin gizlinleri MUSAHIBE EKSKLUZIV Arxivlesdirilib 2020 03 21 at the Wayback MachineHemcinin bax RedakteOmer asirimiXarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Murovdag emeliyyati amp oldid 5835519, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
