fbpx
Wikipedia

Coğrafiya tarixi

Coğrafiya sözünün mənası "geo" - yer, "qrafo"- yazıram deməkdir. İki hissəyə bölünür. Fiziki coğrafiya və iqtisadi coğrafiya. Fiziki coğrafiya – toponimika (yer yurd adların öyrənir), geomorfologiya (relyefi), Landşaftşunaslıq (Landaşftı), Biocoğrafiya (bitki və heyvan növlərin), İqlimşunaslıq (iqlimi), Hidrologiya (suyu)

Qədim dövr

Bu dövr alimi Pifaqor ilk dəfə olaraq Yerin kürə şəklində olması fikrini söyləmişdir. Aristotel yerin kürə şəklində olmasın elmi yolla ilk dəfə izah etmişdir. Coğrafiya sözünü elmə ilk dəfə Erotosfen gətirmişdir. Erotosfen ilk coğrafi xəritənində müəllifi olmuş lakin tərtib etdiyi xəritədə meridianparalelləri çəkməmişdir. Demək Erotosfenin xəritəsində dərəcə toru yox idi həmçinin yerin əyriliyi nəzərə alınmamışdı. Ondan daha mükəmməl xəritə isə Ptolomey tərəfindən tərtib olunmuş, Erotosfendən fərqli olaraq

Orta əsrlər dövrü

Bu dövr daha çox ərəb səyyah və dənizçilərinin adı ilə bağlıdır. Bu dövrdə ən mühüm yol Avropa ilə Asiyani birləşdirən İpək yolu idi. Bu yol daha çox Marko Polonun adı ilə bağlıdır. Lakin orta əsrlərdə ipək yolu öz əhəmiyyətini itirdi səbəb: Vasqo da Qamanın Hindistana dəniz yolunun kəşf etməsi idi.

Böyük coğrafi kəşflər dövrü

  • Bu mərhələ coğrafiyanın inkişafında daha çox əhəmiyətə malikdir.
  • 1492-ci ildə X. Kolumb – Hindistana dəniz yolu kəşf etmək məqsədi ilə Qərbə tərəf üzmüş və Amerika qitəsin kəşf etmişdir. Onun ilk kəşf etdiyi adaları Vest-Hind adlandırmışdır.
  • Baham adaları, Kuba, Yamayka, Haiti, Puerto- Riko və s. adaları
  • Saqras dənizini
  • Şimali Passat cərəyanını kəşf etmışdır.
  • Amerika qitəsi isə Kolumbun yox Ameriqo Vespuçinin adı ilə Amerika adlandırılmışdır.
  • 1498-ci ildə Vasqo da Qama Hindistana gedən dəniz yolunu isə kəşf etmiş , Atlantik okeanı ilə Hind okeanı arasında əlaqənin olmasını müəyyən etmişdir.
  • 1519-1521-ci illərdə Fernan Magellan ilk dünya səyahətini yerinə yetirdi , dünya okeanının vahidliyi sübut olundu , Yerin Kürə şəklində olması təcrübi yolla aydınlaşdı.
  • Dünya səyahətini bundan başqa Dreyk, C. Kuk, Lisyanski, Kruzeynştern də yerinə yetirmişlər.
  • 1606-ci ildə A. Tasman, 1642-ci ildə Yanson Avstraliya materikini kəşf etdilər.
  • Köhnə dünyaAsiya, Avropa, Afrika
  • Yeni dünya- Amerika qitəsi nəzərdə tutulur.

Yeni dövr

  • 1771-ci ildə C.Kuk Avstraliya materikinin müstəqli materik olmasını müəyyən etmişdir. Avstraliya materikininin öyrənilməsində Mikluxo- Maklayında böyük xidmətləri olmuşdur.
  • 1819-1821- ci illərdə rus dənizçiləri Bellinsahuzen və Lazaryev – Antarktida materikini kəşf etmişlər.
  • 1909- cu ildə R. Piri – Şimal coğrafi qütbün, 1911-1912-ci illərdə Amundsen və Skot cənub coğrafi qütbün kəşf etmişlər. Yerin coğrafi qütblərinin öyrənilməsində Nansenində böyük xidmətləri vardır.

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

  • Coğrafiya elminin inkişaf mərhələləri, məhəllin planı, coğrafi xəritə[ölü keçid]
  • Coğrafiya elminin inkişaf mərhələləri

İstinadlar

  1. Coğrafiya 8. Eminov Zakir Namin oğlu. Səmədov Qabil Mahmud oğlu. Əliyeva Aygün Rafiq qızı. Xəzər Etiket Bakı –2015. səh. 275
  2. Coğrafiya elminin inkişaf mərhələləri

coğrafiya, tarixi, coğrafiya, sözünün, mənası, qrafo, yazıram, deməkdir, hissəyə, bölünür, fiziki, coğrafiya, iqtisadi, coğrafiya, fiziki, coğrafiya, toponimika, yurd, adların, öyrənir, geomorfologiya, relyefi, landşaftşunaslıq, landaşftı, biocoğrafiya, bitki,. Cografiya sozunun menasi geo yer qrafo yaziram demekdir Iki hisseye bolunur Fiziki cografiya ve iqtisadi cografiya Fiziki cografiya toponimika yer yurd adlarin oyrenir geomorfologiya relyefi Landsaftsunasliq Landasfti Biocografiya bitki ve heyvan novlerin Iqlimsunasliq iqlimi Hidrologiya suyu Mundericat 1 Qedim dovr 2 Orta esrler dovru 3 Boyuk cografi kesfler dovru 4 Yeni dovr 5 Hemcinin bax 6 Xarici kecidler 7 IstinadlarQedim dovr RedakteBu dovr alimi Pifaqor ilk defe olaraq Yerin kure seklinde olmasi fikrini soylemisdir Aristotel yerin kure seklinde olmasin elmi yolla ilk defe izah etmisdir Cografiya sozunu elme ilk defe Erotosfen getirmisdir Erotosfen ilk cografi xeriteninde muellifi olmus lakin tertib etdiyi xeritede meridian ve paralelleri cekmemisdir Demek Erotosfenin xeritesinde derece toru yox idi hemcinin yerin eyriliyi nezere alinmamisdi Ondan daha mukemmel xerite ise Ptolomey terefinden tertib olunmus Erotosfenden ferqli olaraq 1 Orta esrler dovru RedakteBu dovr daha cox ereb seyyah ve denizcilerinin adi ile baglidir Bu dovrde en muhum yol Avropa ile Asiyani birlesdiren Ipek yolu idi Bu yol daha cox Marko Polonun adi ile baglidir Lakin orta esrlerde ipek yolu oz ehemiyyetini itirdi sebeb Vasqo da Qamanin Hindistana deniz yolunun kesf etmesi idi 2 Boyuk cografi kesfler dovru RedakteBu merhele cografiyanin inkisafinda daha cox ehemiyete malikdir 1492 ci ilde X Kolumb Hindistana deniz yolu kesf etmek meqsedi ile Qerbe teref uzmus ve Amerika qitesin kesf etmisdir Onun ilk kesf etdiyi adalari Vest Hind adlandirmisdir Baham adalari Kuba Yamayka Haiti Puerto Riko ve s adalari Saqras denizini Simali Passat cereyanini kesf etmisdir Amerika qitesi ise Kolumbun yox Ameriqo Vespucinin adi ile Amerika adlandirilmisdir 1498 ci ilde Vasqo da Qama Hindistana geden deniz yolunu ise kesf etmis Atlantik okeani ile Hind okeani arasinda elaqenin olmasini mueyyen etmisdir 1519 1521 ci illerde Fernan Magellan ilk dunya seyahetini yerine yetirdi dunya okeaninin vahidliyi subut olundu Yerin Kure seklinde olmasi tecrubi yolla aydinlasdi Dunya seyahetini bundan basqa Dreyk C Kuk Lisyanski Kruzeynstern de yerine yetirmisler 1606 ci ilde A Tasman 1642 ci ilde Yanson Avstraliya materikini kesf etdiler Kohne dunya Asiya Avropa Afrika Yeni dunya Amerika qitesi nezerde tutulur Yeni dovr Redakte1771 ci ilde C Kuk Avstraliya materikinin musteqli materik olmasini mueyyen etmisdir Avstraliya materikininin oyrenilmesinde Mikluxo Maklayinda boyuk xidmetleri olmusdur 1819 1821 ci illerde rus denizcileri Bellinsahuzen ve Lazaryev Antarktida materikini kesf etmisler 1909 cu ilde R Piri Simal cografi qutbun 1911 1912 ci illerde Amundsen ve Skot cenub cografi qutbun kesf etmisler Yerin cografi qutblerinin oyrenilmesinde Nanseninde boyuk xidmetleri vardir Hemcinin bax RedakteToponimika Geomorfologiya BiocografiyaXarici kecidler RedakteCografiya elminin inkisaf merheleleri mehellin plani cografi xerite olu kecid Cografiya elminin inkisaf merheleleriIstinadlar Redakte Cografiya 8 Eminov Zakir Namin oglu Semedov Qabil Mahmud oglu Eliyeva Aygun Rafiq qizi Xezer Etiket Baki 2015 seh 275 Cografiya elminin inkisaf merheleleriMenbe https az wikipedia org w index php title Cografiya tarixi amp oldid 5755837, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.