fbpx
Wikipedia

İrqçilik

İrqçilik və ya rasizm - İrqçilik, insanların qruplarının fiziki görünüşünə uyğun fərqli davranış xüsusiyyətlərinə sahib olduqlarına və bir irqin digərindən üstün olmasına görə bölünə biləcəyinə inamdır. Ayrıca fərqli bir irqi və ya etnik mənşəli olduğu üçün digər insanlara qarşı yönəlmiş qərəz, ayrıseçkilik və ya düşmənçilik mənasını verə bilər. İrqçiliyin müasir variantları çox vaxt xalqlar arasında bioloji fərqlərin sosial qavranılmasına əsaslanır. Bu görüşlər, ehtimal olunan ortaq irsi əlamətlərə, qabiliyyətlərə və ya keyfiyyətlərə əsaslanaraq fərqli irqlərin bir-birlərindən üstün və ya daha aşağı olduğu sıralanan ictimai hərəkətlər, təcrübələr və ya inanclar və ya siyasi sistemlər şəklində ola bilər.

Afrika Amerikalı universitet tələbəsi Vivian Malone, ABŞ-da Alabama Universitetinə girərək, instituta girən ilk ağ olmayan tələbələrdən biri olaraq dərslərə yazıldı. 1963-cü ilə qədər universitet irqi olaraq ayrılmış və ağ olmayan tələbələr iştirak edə bilməzdi.

Ayrı-seçkilik praktikasında və ya qanunlarda qərəz və ya lovğalanma ifadəsini dəstəkləyən siyasi sistemlər (məsələn, aparteid) baxımından, irqçi ideologiya nativizm, ksenofobiya, digərlik, seqreqasiya, iyerarxik sıralama və supremasizm kimi əlaqəli sosial aspektləri əhatə edə bilər.

Çağdaş sosial elmdə irq və etnik anlayışlar ayrı hesab olunsa da, iki termin məşhur istifadə və köhnə ictimai elm ədəbiyyatında uzun bərabərliyə malikdir. "Etnik mənsubiyyət" adətən ənənəvi olaraq "irqi" ilə əlaqəli bir mənada istifadə olunur: insan qrupunun vacib və ya doğma olması ehtimal olunan keyfiyyətlərə görə bölünməsi (məsələn, ortaq əcdad və ya ortaq davranış). Buna görə, irqçilik və irqi ayrı-seçkilik, bu fərqliliklərin irqi olaraq təsvir edilməsindən asılı olmayaraq, etnik və ya mədəni zəmində ayrıseçkiliyi təsvir etmək üçün istifadə olunur. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının irqi ayrıseçkiliyə dair konvensiyasına görə, "irqi" və "etnik" ayrıseçkilik terminləri arasında heç bir fərq yoxdur. BMT Konvensiyası, irq fərqliliyinə əsaslanan üstünlüyün elmi cəhətdən yalan, mənəvi məhkum, sosial ədalətsiz və təhlükəli olduğu qənaətinə gəlir. Konvensiya, irqi ayrıseçkilik üçün heç bir yerdə, nəzəriyyədə və ya praktikada heç bir əsas olmadığını bildirdi.

İrqçilik Avropa imperializm çağında, kapitalizmin sonrakı böyüməsi və xüsusilə Atlantik qul ticarəti dövründə yaranan nisbətən müasir bir anlayışdır. Bu, əsas hərəkətverici qüvvə idi. Ayrıca XIX əsrdə və XX əsrin əvvəllərində ABŞ-da və aparteid altında Cənubi Afrikada irqi ayrışmanın arxasında duran əsas bir qüvvə idi; 19-cu və 20-ci əsrdə Qərb mədəniyyətindəki irqçilik xüsusilə yaxşı sənədləşdirilmiş və irqçilik mövzusunda araşdırmalarda və mübahisələrdə bir istinad nöqtəsidir. İrqçilik Holokost,Azərbaycanlıların Soyqırımı və Serblərin Soyqırımı kimi soyqırımlarda və Amerikanın, AfrikanınAsiyanın Avropa kolonizasiyasını daxil edən müstəmləkə layihələrində, habelə Sovet yerli azlıqların Sovet deportasiyasında rol oynamışdır. Yerli xalqlar tez-tez irqçi münasibətlərə məruz qalmışlar və olurlar.

Etimologiyası, mənası və istifadəsi

19-cu əsrdə bir çox elm adamı insan əhalisinin irqlərə bölünə biləcəyi inancına aludə oldu. İrqçilik termini, irqçi olmağın vəziyyətini izah edən bir addır, yəni insan əhalisinin fərqlilik qabiliyyətləri və mülahizələri olan irqlərə təsnif edilə biləcəyi və ya edilməli olduğu inancına abunə olur, bu da öz növbəsində hüquq və imtiyazların olduğu irqi kateqoriyaya əsaslanaraq fərqləndirilən bir siyasi ideologiyanı təşviq edə bilər. Kök sözünün "irqi" mənşəyi bəlli deyil. Dilçilər ümumiyyətlə İngilis dilinə Orta Fransız dilindən gəldiyini qəbul edirlər, lakin ümumiyyətlə Latın əsaslı dillərə necə gəldiyinə dair belə bir razılaşma yoxdur. Son təklif budur ki, ərəbcə ra'dan, yəni "baş, başlanğıc, mənşə" və ya bənzər bir məna olan İbrani rosh mənasını verir. Erkən irq nəzəriyyəçiləri ümumiyyətlə bəzi irqlərin digərlərindən üstün olduğu qənaətində idilər və buna görə də yarışların differensial müalicəsinin tamamilə haqlı olduğuna inanırdılar. Bu erkən nəzəriyyələr yalançı elmi tədqiqat fərziyyələrini rəhbər tuturdu; Kollektiv irqi fərqlər haqqında fərziyyələrin düzgün müəyyənləşdirilməsi və formalaşdırılması üçün səylər ümumiyyətlə elmi irqçilik adlandırılır, baxmayaraq ki, bu iddiaları dəstəkləyən hər hansı bir elmin olmaması səbəbindən müddət səhvdir.

Bu gün əksər bioloqlar, antropoloqlar və sosioloqlar coğrafiya, etnik mənbə və ya endoqamiya tarixi kimi daha konkret və / və ya empirik olaraq təsdiqlənən meyarların lehinə irqlərin taksonomiyasını rədd edirlər. İndiyə qədər insan genomu tədqiqatlarında irqin insanların genetik təsnifatını təyin etmək üçün faydalı ola biləcək bir şəkildə təyin oluna biləcəyinə dair çox az dəlil mövcuddur.

Oxford İngilis dili lüğətindəki bir giriş (2008), rasizmi "irqçiliyə nisbətən daha erkən bir müddət kimi təyin etdi, lakin indi əsasən onu əvəz etdi" olaraq izah etdi və 1902-ci ildə verilmiş bir sitatdakı "rasizm" sözünə istinad etdi. Yenidən işlənmiş Oksford İngilis dili Sözü, 1903-cü il, gələn ilki bir sitatla qısaldılmış "irqçilik" ifadəsinə istinad edir. Əvvəlcə Oxford İngilis dili lüğəti (2-ci nəşr, 1989) "fərqli insan xüsusiyyətləri və qabiliyyətlərinin irqi ilə təyin olunduğu nəzəriyyə" olaraq təyin olundu; eyni lüğətdə rasizm irqçiliyin sinonimi adlandırıldı: "müəyyən bir irqin üstünlüyünə inam". II Dünya Müharibəsinin sonunda irqçilik əvvəllər irqçiliklə əlaqəli eyni supremasist birləşmələri əldə etdi: irqçilik indi irqi ayrıseçkilik, irqi supremasizm və zərərli bir niyyət ifadə etdi. ("İrqi nifrət" termini 1920-ci illərin sonlarında sosioloq Frederick Hertz tərəfindən də istifadə edilmişdir.)

Tarixindən də göründüyü kimi, irqçilik sözünün populyar istifadəsi nisbətən son dövrlərdir. Bu söz 1930-cu illərdə "irq" ə təbii olaraq verilən bir siyasi vahid kimi baxan nasistlərin sosial və siyasi ideologiyasını təsvir etmək üçün istifadə edildiyi zaman Qərb dünyasında geniş yayılmışdır. Bir qayda olaraq, irqçiliyin sözün birləşməsindən əvvəl mövcud olduğu razılaşdırılmışdır, lakin irqçiliyin nə olduğu və nəyin olmadığı ilə bağlı tək bir tərifdə geniş bir razılaşma yoxdur. Bu gün bəzi irqçilik alimləri bu anlayışı çoxluqda olan irqçilikdə istifadə etməyə üstünlük verirlər. Ayrıca irqçiliyin müxtəlif formalarının fərqli tarixi dövrləri və coğrafi bölgələri səciyyələndirdiklərini iddia edirlər. Garner (2009: s. 11) irqçiliyin müxtəlif mövcud təriflərini ümumiləşdirir və irqçiliyin bu təriflərində olan üç ümumi elementi müəyyənləşdirir. Birincisi, qruplar arasındakı tarixi, iyerarxik bir güc əlaqəsi; ikincisi, irqi fərqlər haqqında fikirlər toplusu (bir ideologiya); və üçüncüsü, ayrıseçkilik hərəkətləri(tətbiqlər).

Qanun

Dünyanın bir çox ölkələrində irqi və ayrıseçkiliklə əlaqəli qanunlar qəbul olunsa da, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) tərəfindən hazırlanmış ilk əhəmiyyətli beynəlxalq insan hüquqları aləti Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən qəbul edilmiş Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsi (UDHR) oldu. 1948-ci ildə Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyası. UDHR, insanların ləyaqətlə rəftar ediləcəyi təqdirdə, iqtisadi hüquqlar, təhsil də daxil olmaqla sosial hüquqlar, mədəni və siyasi iştirak və vətəndaş azadlıqlarını tələb etdiklərini qəbul edir. Bundan əlavə, hər kəsin "irqi, rəngi, cinsi, dili, dini, siyasi və ya digər fikri, milli və ya sosial mənşəli, əmlakı, doğuşu və ya digər statusu kimi heç bir fərq qoymadan" bu hüquqlara sahib olduğu bildirilir.

BMT "irqçilik" müəyyən etmir; Bununla birlikdə, "irqi ayrıseçkilik" müəyyənləşdirir. 1965-ci ildə BMT-nin İrqi ayrıseçkiliyin bütün formalarının ləğvi haqqında Beynəlxalq Konvensiyasına əsasən,

"İrqi ayrıseçkilik" termini, siyasi, iqtisadi, sosial, mədəni və ya ictimai həyatın hər hansı digər sahəsindəki insan hüquqlarının və əsas azadlıqlarının əsas götürülməsi ilə eyni dərəcədə tanınma, həzz alma və ya həyata keçirmək üçün ləğv etmə və ya təsir etmə məqsədi və ya təsiri olan irqi, rənginə, mənşəyinə və ya milli və ya etnik mənşəyinə əsaslanan hər hansı bir fərqləndirmə, kənarlaşdırma, məhdudlaşdırma və ya üstünlük deməkdir.

1978-ci ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatına (YUNESKO) İrqi və İrqi Ölçmə haqqında Bəyannaməsində (Maddə 1), BMT bildirir ki, "Bütün insanlar tək bir növə aiddir və ümumi bir kökdəndirlər. ləyaqətdə və hüquqlarda bərabərdir və hamısı bəşəriyyətin ayrılmaz hissəsini təşkil edir. "

BMT-nin irqi ayrıseçkiliyin tərifi, etnik mənsubiyyətə və irqə görə ayrı-seçkilik arasında heç bir fərq qoymur, çünki ikisinin arasındakı fərq antropoloqlar da daxil olmaqla alimlər arasında mübahisə mövzusu olmuşdur. Eynilə, Britaniya qanunlarında irqi qrup ifadəsi "irqinə, rənginə, milliyyətinə (vətəndaşlıq daxil olmaqla) və ya etnik və ya milli mənşəyə görə təyin olunan hər hansı bir insan qrupu" mənasını verir.

Norveçdə "irq" sözü ayrıseçkiliklə əlaqədar milli qanunlardan çıxarıldı, çünki ifadənin istifadəsi problemli və etik olmayan hesab olunur. Norveç Ayrı-seçkiliyə qarşı Qanun, etnik mənsubiyyətə, milli mənşəyə, mənşəyə və dəri rənginə görə ayrı-seçkiliyi qadağan edir.

 
1902-ci ildə Richard Henry Pratt tərəfindən "irqçilik" sözünün erkən istifadəsi: "İrqçilik və sinfi yox etmək üçün irqlər və siniflər birliyi lazımdır."

Sosial elmlər

Sosioloqlar, ümumiyyətlə, "irqi" sosial bir quruluş olaraq tanıyırlar. Bu o deməkdir ki, irqi və irqçilik anlayışları müşahidə olunan bioloji xüsusiyyətlərə əsaslansa da, həmin müşahidələr əsasında irqi ilə bağlı hər hansı bir nəticə mədəni ideologiyaların təsiri altındadır. İrqçilik bir ideologiya olaraq cəmiyyətdə həm fərdi, həm də institusional səviyyədə mövcuddur.

Son yarım əsrdə irqçiliklə bağlı aparılan tədqiqat və işlərin çox hissəsi Qərb dünyasında "ağ irqçilik" üzərində cəmlənsə də, irqə əsaslanan sosial təcrübələrin tarixi hesablarına bütün dünyada rast gəlmək olar. Beləliklə, irqçilik geniş və ya üstünlük təşkil edən bir sosial qrupa verilən maddi və mədəni üstünlüklərlə nəticələnən fərdi və qrup qərəzlərini və ayrıseçkilik aktlarını əhatə etmək üçün geniş şəkildə təyin edilə bilər. Sözdə "ağ irqçilik" ağ populyasiyaların əksəriyyəti və ya dominant sosial qrup olduğu cəmiyyətlərə yönəlmişdir. Bu əksər ağ cəmiyyətlərin tədqiqatlarında maddi və mədəni üstünlüklərin məcmusu ümumiyyətlə "ağ imtiyaz" adlanır.

Rasist və irqi münasibətlər sosiologiyaiqtisadiyyatda görkəmli tədqiqat sahələridir. Sosioloji ədəbiyyatın çox hissəsi ağ irqçiliyə yönəlmişdir. İrqçiliklə bağlı ən erkən sosioloji əsərlərdən bəziləri sosioloq W. E. B. Du Bois tərəfindən Harvard Universitetində doktorluq dərəcəsi qazanan ilk Afrika Amerikalısı tərəfindən qələmə alınmışdır. Du Bois "XX əsrin problemi rəng xəttinin problemidir." Wellman (1993) irqçiliyi "qarışıq niyyətindən asılı olmayaraqirqi azlıqların tabeçiliyinə görə ağların üstünlüklərini müdafiə edən mədəni cəhətdən inanclar" olaraq təyin etdi. " Həm sosiologiyada, həm də iqtisadiyyatda irqçi hərəkətlərin nəticələri çox vaxt gəlir, var-dövlət, xalis dəyər və irqi qruplar arasında digər mədəni mənbələrə (məsələn, təhsil) çatışmazlıq ilə ölçülür.

Sosiologiyada və sosial psixologiyada irqi şəxsiyyət və bu şəxsiyyətin əldə edilməsi, irqçilik tədqiqatlarında tez-tez bir dəyişkən kimi istifadə olunur. İrqi ideologiyalar və irqi kimlik fərdlərin irqi və ayrıseçkiliyi qəbul etmələrinə təsir göstərir. Cazenave və Maddern (1999) irqçiliyi "cəmiyyətin hər səviyyəsində fəaliyyət göstərən və inkişaf etmiş bir rəng ideologiyası / 'irqi' üstünlüyü ilə birlikdə təşkil edilən 'irq' əsaslı qrup imtiyazının yüksək mütəşəkkil bir sistemi 'olaraq təyin edirlər. irqi ideologiya bu ayrıseçkiliyin zərərli emosional təsirini bufer edə bilər. " Satıcılar və Shelton (2003) arasında ayrı-seçkiliyin dərəcəsini təsir edən bir Afrika Amerikalı gənc yetkinlərin fərqinə varar." irqi ayrıseçkilik və emosional sıxıntı irqi ideologiya və sosial inanclar tərəfindən idarə edildi.

Bəzi sosioloqlar da iddia edirlər ki, xüsusən cəmiyyətdə irqçiliyin neqativ şəkildə qəbul edildiyi Qərbdə, irqçilik açıq-aşkar olmaqdan irqi qərəzin daha gizli ifadəsinə çevrilmişdir. Sosial proseslərdə və strukturlarda tətbiq oluna bilən irqçiliyin "daha yeni" (daha gizli və daha az aşkar oluna bilən) formaları araşdırmaqla yanaşı, çətinlik çəkməkdədir. Bir çox ölkələrdə açıq və açıq bir irqçiliyin getdikcə daha çox tapıntılı olduğu, hətta eqalitar açıq münasibət nümayiş etdirənlər arasında gizli və ya aversiv bir irqçiliyin hələ də bilinçaltı olaraq davam etdirildiyi irəli sürüldü.

Bu proses gizli idrakın tərkib hissəsi olan gizli birliklər və gizli münasibətlər kimi sosial psixologiyada geniş tədqiq edilmişdir. Gizli münasibətlər bir münasibət obyekti və ya özünə qarşı şüurlu bir xəbərdarlıq olmadan meydana gələn qiymətləndirmələrdir. Bu qiymətləndirmələr ümumiyyətlə əlverişli və ya əlverişsizdir. Fərdi təcrübədəki müxtəlif təsirlərdən meydana gəlirlər. Gizli münasibətlər şüurlu şəkildə müəyyən edilməmişdir (və ya onlar qeyri-dəqiq müəyyən edilmişdir) sosial obyektlərə qarşı əlverişli və ya əlverişsiz hisslər, düşüncələr və ya hərəkətlər vasitəçilik edən keçmiş təcrübənin izləri. Bu hisslər, düşüncələr və ya hərəkətlər, fərdin xəbərsiz ola biləcəyi davranışa təsir göstərir.

Buna görə, bilinçaltı irqçilik vizual emalımıza və fərqli rənglərin üzlərinə sublinimal olaraq məruz qaldığımız zaman zehinlərimizin necə işlədiyinə təsir edə bilər. Məsələn, cinayət haqqında düşünərkən Stenford Universitetinin sosial psixoloqu Jennifer L. Eberhardt (2004), "qaranlıq bu cinayət obyektlərini seçməyə hazır olduğunuz cinayətlə bağlıdır." və digər insanlara və ya obyektlərə qarşı davranışımızda bilinçaltı irqçiliyə səbəb ola bilər. Beləliklə, irqçi düşüncələr və hərəkətlər, bilmədiyimiz stereotiplərdən və qorxularla ortaya çıxa bilər.

Humanitar elmlər

Dil, dilçilik və diskussiya ədəbiyyat və incəsənət ilə yanaşı, humanitar elmlərdə də aktiv təhsil sahələridir. Diskurs təhlili insan cəmiyyətinin bu amillərinin müxtəlif yazılı və şifahi əsərlərdə təsvir və müzakirə olunma yollarını diqqətlə öyrənmək yolu ilə irq və irqçilərin hərəkətlərinin mənasını aşkar etməyə çalışır. Məsələn, Van Dijk (1992) irqçilik və irqçi hərəkətlərin təsvirinin bu cür hərəkətləri törədənlər və onların qurbanları tərəfindən təsvir edilməsinin fərqli yollarını araşdırır. Qeyd edir ki, hərəkətlərin təsviri əksəriyyət üçün mənfi təsir göstərir və xüsusən də ağ elitlər üçün onlar tez-tez mübahisəli görünür və bu cür mübahisəli şərhlər adətən tirnoq işarələri ilə qeyd olunur və ya məsafə və ya şübhə ifadələri ilə qarşılanır. (Daha əvvəl istinad edilmiş kitab, W.E.B. tərəfindən Qara Xalqın Ruhları). Du Bois, Afrikalı Amerikalı olaraq Güneydə səyahət edərkən müəllifin irqçiliklə yaşadığı təcrübələri izah edən erkən Afrika-Amerika ədəbiyyatını təmsil edir.

Bir çox Amerika qondarma ədəbiyyatı ABŞ-dakı irqçilik və qara "irqi təcrübə" mövzularına, o cümlədən Tom əminin kabinəsi, "Mockingbird-i öldürmək" və "Həyatı təqlid etmək" və hətta "mənim kimi qara" kimi ağların yazdığı əsərlərə diqqət yetirmişdir. Bu kitablar və bənzər digərləri "filmdəki ağ xilaskar povesti" adlandırılan şeylərə qidalanırlar. Hekayə qara personajlarla baş verən hadisələrdən bəhs etsə də, qəhrəmanların və qəhrəmanların ağ olmasıdır. Bu cür yazıların mətn təhlili qara müəlliflərin afrika amerikalıları və ABŞ cəmiyyətindəki təcrübələri ilə kəskin şəkildə ziddiyyət təşkil edə bilər. Afrikalı Amerika yazıçıları bəzən "ağlıq" haqqında yazdıqları zaman Afrika-Amerika tədqiqatlarında irqi mövzulardan geri çəkilmək kimi təsvir olunur, digərləri bunu "çoxalmış bir ədəbiyyat" adlandırılan Afrika ağrılı ədəbi ənənəsi olaraq təyin edirlər. ABŞ-da ağ üstünlüyü şübhə altına almaq və sökmək səyləri.

Məhşur istifadəsi

Lüğətlərə görə, söz ümumiyyətlə irqə söykənən qərəz və ayrıseçkiliyi təsvir etmək üçün istifadə olunur.

İrqçilik, dominant bir irqi qrupun başqalarının zülmündən faydalandığı bir cəmiyyətin vəziyyətini, bu qrupun bu cür faydaları istəməməsini və ya istəməməsini təsvir edə bilər. Foucauldian alimi Ladelle McWhorter, 2009-cu ildə etdiyi Anglo-Amerikadakı irqçilik və cinsi təcavüz kitabında:Genealogiya, qeyri irqlərin zülmünə yönəlmiş açıq və ya açıq bir ideologiyaya deyil, irqi təmizliyə və tərəqqiyə can atan dominant bir qrup, ümumiyyətlə ağlar anlayışına diqqət yetirərək müasir irqçiliyə də eyni dərəcədə diqqət yetirir.

Populyar istifadədə, bəzi akademik istifadələrdə olduğu kimi, "irqçilik" və "etnosentrizm" arasında az fərq qoyulur. Tez-tez ikisi cəmiyyətdəki əksəriyyət və ya hakim qrup içərisində xurafatla əlaqəli olan hər hansı bir hərəkət və ya nəticəni təsvir edərkən "irqi və etnik" olaraq qeyd olunur. Bundan əlavə, irqçilik termininin mənası çox vaxt xurafat, xəsislik və ayrıseçkilik terminləri ilə əlaqələndirilir. İrqçilik, hər birini əhatə edə bilən mürəkkəb bir anlayışdır; lakin bu digər şərtlərlə bərabərləşdirilə bilməz və ya sinonim deyildir.

Termin tez-tez tərs irqçilik anlayışında olduğu kimi azlıq və ya tabe olan bir qrup daxilində xurafat olaraq görülənlərə münasibətdə istifadə olunur. "Anti irqçilik" əksər hallarda irqi və ya etnik qrupun üzvlərinə qarşı ayrı-seçkilik və ya düşmənçilik aktlarını təsvir etmək üçün azlıq qruplarının üzvlərinə üstünlük verərkən istifadə olunan bir anlayışdır.Bu konsepsiya xüsusilə ABŞ-da irqi bərabərsizliyi aradan qaldırmaq üçün nəzərdə tutulmuş rəng şüurlu siyasət (məsələn, müsbət fəaliyyət) ilə bağlı mübahisələrdə istifadə edilmişdir. Etnik azlıqların maraqları uğrunda təşəbbüs göstərənlər, əks irqçilik anlayışını ümumiyyətlə rədd edirlər. Alimlər ayrıca olaraq irqçiliyi təkcə fərdi qərəz baxımından deyil, dominant mədəniyyətin maraqlarını qoruyan və etnik azlıqlara qarşı fəal ayrı-seçkilik edən bir güc quruluşu baxımından da təyin edirlər. Bu baxımdan, etnik azlıqların üzvləri dominant mədəniyyət üzvlərinə qarşı qərəzli görünə bilərsə də, onlara fəal təzyiq göstərmək üçün siyasi və iqtisadi gücə malik deyillər və buna görə də "irqçilik" tətbiq etmirlər.

Aspektlər

İrqçiliyin əsasını qoyan ideologiya ictimai həyatın bir çox tərəfində təzahür edə bilər. Siyahı tam olmasa da, bu cəhətlər bu bölmədə təsvir edilmişdir.

Qarşı(aversiv) irqçilik

Aversiv irqçilik, irqi və ya etnik azlıqların şəxsən şüursuz mənfi qiymətləndirmələrinin digər irqi və etnik qruplarla qarşılıqlı əlaqədən davamlı şəkildə qaçması ilə həyata keçirildiyi gizli irqçiliyin bir formasıdır. İrqi / etnik azlıqlara açıq nifrət və açıq ayrı-seçkilik ilə xarakterizə olunan ənənəvi, açıq irqçilikdən fərqli olaraq, aversiv irqçilik daha mürəkkəb, ambivalent ifadələr və münasibətlərlə xarakterizə olunur. Tərs irqçilik simvolik və ya müasir irqçilik anlayışına bənzərdir (aşağıda təsvir edilmişdir), bu da şüursuz ayrıseçkilik formaları ilə nəticələnən gizli, şüursuz və ya gizli bir münasibət formasıdır.

Termin Joel Kovel tərəfindən qaydalara və ya stereotiplərə müraciət etməklə müəyyən bir qrupa laqeyd yanaşan hər hansı bir etnik və ya irqi qrupun incə irqi davranışlarını təsvir etmək üçün tərtib edilmişdir. Həddindən artıq irqi tərzdə davranan insanlar, eqitalitar inanclarını qəbul edə bilər və çox vaxt irqi motivli davranışlarını rədd edəcəklər; buna baxmayaraq, mənsub olduqları şəxslərdən daha başqa bir irq və ya etnik qrupun üzvü ilə münasibət qurarkən davranışlarını dəyişdirirlər. Dəyişiklik üçün motivasiyanın gizli və ya bilinçsiz olduğu düşünülür. Təcrübələr aversiv irqçiliyin mövcudluğu üçün empirik dəstək verdi. Aversiv irqçiliyin məşğulluq, qanuni qərarlar və davranışda qərar verməyə potensial ciddi təsir göstərdiyi göstərilmişdir.

Rəng korluğu

İrqçiliyə münasibətdə rəng korluğu(color blind) sosial qarşılıqlı münasibətlərdə irqi xüsusiyyətlərə məhəl qoymamaqdır, məsələn, müsbət fəaliyyətin rədd edilməsində keçmiş ayrıseçkilik nümunələrinin nəticələrini həll etmək üçün bir yol olaraq. Bu münasibəti tənqid edənlər iddia edirlər ki, irqi fərqliliklərə getməkdən imtina etməklə irqi rəng korluğu əslində şüursuz olaraq irqi bərabərsizliyi yaradan nümunələri əbədiləşdirir.

Eduardo Bonilla-Silva, rəngli kor irqçiliyin "mücərrəd liberalizm, mədəniyyətin bioloji olması, irqi məsələlərin naturalizasiyası və irqçiliyin minimuma endirilməsindən" irəli gəldiyini iddia edir. Rəng kor təcrübələri "incə, institusional və yəqin ki, qeyri-irrasionaldır", çünki qərar qəbul edərkən irqi açıq-aşkar nəzərə alınmır. Əsasən ağ populyasiyalarda irqi nəzərə alınmırsa, məsələn, ağlıq normativ bir standart halına gəlir, rəngli insanlar isə digəridir və bu şəxslərin yaşadığı irqçilik minimuma endirilə və ya silinə bilər. Fərdi səviyyədə "rəngli kor xurafatı" olan insanlar irqçi ideologiyanı rədd edir, eyni zamanda institusional irqçiliyi tənzimləmək üçün nəzərdə tutulmuş sistem siyasətlərini rədd edirlər.

Mədəni

Mədəni irqçilik, müəyyən mədəniyyətin məhsullarının, o mədəniyyətin dili və adət-ənənələrinin digər mədəniyyətlərin məhsullarından üstün olduğunu fərz edən sosial inanclar və adətlər kimi özünü göstərir. Bir qrup qrup üzvləri tərəfindən bir qrup üzvlərinə qarşı qorxu və ya təcavüz ilə xarakterizə olunan ksenofobiya ilə çox şey bölüşür. Bu mənada Cənubi Asiyada istifadə olunan kommunalizmə də bənzəyir.

Mədəni irqçilik fərqli etnik və ya əhali qruplarına aid stereotiplərin geniş qəbul edildiyi zaman mövcuddur. İrqçilik bir irqin digərindən üstün olduğu inancı ilə xarakterizə edilə bilərsə, mədəni irqçilik bir mədəniyyətin təbiətcə digərindən üstün olması inamı ilə xarakterizə edilə bilər.

İqtisadi

Tarixi iqtisadi və ya sosial fərqsizliyin keçmiş irqçilik və tarixi səbəblərdən yaranan ayrıseçkilik forması olduğu iddia edilir, keçmiş nəsillərdəki rəsmi təhsildə və hazırlıqda olan çatışmazlıqlar və ilk növbədə şüursuz irqçi münasibət və hərəkətlər yolu ilə indiki nəslə təsir göstərir.

2011-ci ildə, Bank of America, federal və hökumətdəki ipoteka bölgüsü, qara və İspan ev sahiblərinə qarşı ayrı-seçkilik edildiyini iddia etmək üçün 335 milyon dollar ödəməyə razı oldu.

İspan müstəmləkə dövründə ispanlar irqi əsas götürərək sosial nəzarət üçün istifadə olunan və bir insanın cəmiyyətdəki əhəmiyyətini müəyyənləşdirən mürəkkəb bir kasta sistemi hazırlamışlar. Bir çox Latın Amerikası ölkələri çoxdan müstəqil olduqları dövrdə sistemi qanunsuz olaraq qanunsuz olaraq qanunsuz olaraq təqdim etsələr də, Avropa əcdadından irqi məsafənin dərəcəsinə əsaslanan qərəz sosial-iqtisadi statusu ilə birlikdə, müstəmləkəçi kasta sisteminin əks-sədası olaraq qalır.

İnistusional

İnstitusional irqçilik (həmçinin struktur irqçilik, dövlət irqçiliyi və ya sistematik irqçilik kimi tanınır) hökumətlər, korporasiyalar, dinlər və ya təhsil müəssisələri və ya bir çox şəxslərin həyatına təsir etmək gücünə malik digər böyük təşkilatlar tərəfindən irqi ayrıseçkilikdir. Stokely Carmichael 1960-cı illərin sonlarında institusional irqçilik ifadəsini işlətdiyinə görə qəbul edilir. Bu termini "bir təşkilatın kollektiv olaraq insanlara rənglərinə, mədəniyyətlərinə və ya etnik mənşələrinə görə uyğun və peşəkar bir xidmət göstərməməsi" olaraq təyin etdi.

Maulana Karenga, irqçiliyin mədəniyyətin, dilin, dininin və insan ehtimalının məhv edilməsini meydana gətirdiyini və irqçiliyin təsiri "Afrika insanlığını dünyaya yenidən təyin etmək, keçmiş, indiki və gələcək münasibətləri zəhərləməklə insan ehtimalının mənəvi cəhətdən dəhşətli bir şəkildə məhv edilməsi" olduğunu iddia etdi. Qeyd edir ki, bizi yalnız bu stereotipdən tanıyır və bununla da xalqlar arasında əsl insan münasibətlərinə xələl gətirir. "

Başqalaşdırma(ötekileşdirme)

Başqalaşdırma(othering), bəzilərinin ayrı-seçkilik sistemini təsvir etmək üçün istifadə etdiyi bir termindir ki, bununla da bir qrupun xüsusiyyətləri normadan ayrı olaraq ayırmaq üçün istifadə olunur.

Digərləri irqçiliyin tarixində və davamında əsas rol oynayır. Fərqli, ekzotik və ya inkişaf etməmiş bir şey kimi bir mədəniyyətə etiraz etmək, 'normal' cəmiyyət kimi olmadığını ümumiləşdirməkdir. Şərqin Qərbə münasibətdə Avropanın müstəmləkəçi münasibəti buna misal göstərir; Qərbin kişi olduğu qadın, Qərbin güclü olduğu yerlərdə zəif və Qərbin mütərəqqi olduğu yerdədir.Bu ümumiləşdirmələr etməklə və Şərqi başqa tərəfdən göstərməklə Avropa eyni zamanda özünü norma olaraq təyin etdi və boşluğu daha da artırdı.

Başqa proseslərin çoxu təsəvvür edilən fərqə və ya fərq gözləməsinə əsaslanır. Məkan fərqi "biz" "burada" olduğumuzu və "başqalarının" "orada" olduğunu başa çatdırmaq üçün kifayət edə bilər.Təsəvvür edilən fərqlər insanları qruplara bölməyə və xəyalçıın gözləntilərinə uyğun xüsusiyyətlər təyin etməyə xidmət edir.

İrqi ayrı-seçkilik

İrqi ayrıseçkilik, irqinə görə kiməsə qarşı ayrıseçkilik deməkdir.

İrqi ayrılıq

İrqi ayrışma (seqresasiya), insanların gündəlik həyatda sosial qurulmuş irqi qruplara ayrılmasıdır. Bu, restoranda yemək, su çeşməsindən içmək, vanna otağı istifadə etmək, məktəbə getmək, filmlərə getmək və ya bir evin icarəyə götürülməsi və ya alınması kimi fəaliyyətlərə şamil edilə bilər. Ayrılaşdırma (Segregation) ümumiyyətlə qanunsuzdur, lakin Thomas Schelling-in seqreqasiya və sonrakı iş modellərində təklif etdiyi kimi güclü fərdi üstünlük olmadıqda da sosial normalar vasitəsilə mövcud ola bilər.

Supremasizm

Amerika, Afrika və Asiyada Avropa müstəmləkəçiliyinin yüzilləri tez-tez ağ supremasist münasibətlərlə əsaslandırıldı. 20-ci əsrin əvvəllərində imperialist siyasətini nəcib bir müəssisə olaraq əsaslandırmaq üçün "Ağ adamın yükü" ifadəsi geniş istifadə olunurdu. Amerika Birləşmiş Ştatlarının İstiqlal Bəyannaməsində təsvir olunduğu kimi yerli xalqın "qəddar hind vəhşiləri" kimi düşünülmüş təsəvvürlərindən irəli gələn yerli amerikalıların fəth və tabeçilik siyasətinin əsaslandırılması. The Guardian qəzetindən Sam Wolfson yazır ki, "Bəyannamənin qəbulu tez-tez ABŞ-ın qurulduğu yerli amerikalılara qarşı bəşəriyyətə bənzərsiz davranışın təcəssümü kimi göstərilmişdir." Frank Baum yazırdı: "Ağlar, fəth qanunu ilə, sivilizasiyanın ədaləti ilə Amerika qitəsinin ustalarıdır. Sərhəd yaşayış məntəqələrinin ən yaxşı təhlükəsizliyi qalan bir neçə hindlinin tamamilə məhv edilməsi ilə təmin ediləcəkdir." Qara üstünlüyə, ərəb üstünlüyünə və Şərqi Asiya üstünlüklərinə münasibət də mövcuddur.

 
1899-cu ildə Sam Uncle (ABŞ-ın təcəssümü) vəhşi uşaqlar kimi təsvir olunan yeni mülklərini tarazlaşdırır. Rəqəmlər Puerto Riko, Havay, Kuba, Filippin və "Lad robes" (Mariana adaları).

Simvolik\Müasir irqçilik

Bəzi alimlər iddia edirlər ki, ABŞ-da irqçiliyin daha əvvəl zorakı və təcavüzkar formaları 20-ci əsrin sonlarında daha incə qərəz şəklinə keçmişdir. İrqçiliyin bu yeni forması bəzən "müasir irqçilik" adlandırılır və daxili qərəzli münasibətləri qoruyarkən, irqi stereotiplərə əsaslanan keyfiyyətləri başqalarına aid etməklə məlumat verilmiş hərəkətlər kimi incə qərəzli davranışları nümayiş etdirərək xarici görünüşdə qərəzsiz davranışlarla xarakterizə olunur. davranış fərqli bir şəkildə qiymətləndirilən şəxsin irqinə söykənir. Bu fikir bəzi insanların daha çox ictimai kontekstdə müsbət reaksiya göstərməsi, lakin daha çox özəl kontekstdə daha çox mənfi fikir və ifadələrin olması ilə qara rəngli insanlara qarşı qərəzli davranacaqları xurafat və ayrıseçkilik davranışlarının araşdırmalarına əsaslanır. Bu ambivalensiya, məsələn başqa müsbət qiymətləndirilən iş namizədlərinin irqi səbəbi ilə son qərarda işəgötürənlər tərəfindən şüursuz şəkildə imtina edilə biləcəyi yerlərdə qərar qəbul edərkən də görünə bilər. Bəzi alimlər müasir irqçiliyin, qeyri-irqi səbəblərə görə dəyişən ayrıseçkilik quruluşlarına müqavimət ilə birlikdə açıq bir şəkildə stereotiplərin rədd edilməsi ilə xarakterizə edildiyini, fərdin müəyyənləşdirilməsində irqlə əlaqəni inkar edərək sırf fərdi əsasda fürsət hesab edən bir ideologiya hesab edirlər. fürsətlər və digər irqlərə mənsub insanlara qarşı və / və ya qarşısını almaq üçün dolayı mikro təcavüzkar formalar sərgisi.

 
Little Rock, Arkanzas, 1959-cu ildə məktəb inteqrasiyasına qarşı mitinq

Şüuraltı tərəflilik

Son araşdırmalar göstərdi ki, şüurlu şəkildə irqçiliyi rədd etdiyini iddia edən şəxslər qərar qəbul etmə proseslərində irqi əsaslı bilinçaltı qərəzlər nümayiş etdirə bilərlər. Bu cür "bilinçaltı irqi qərəzlər" irqçiliyin tərifinə tam uyğun gəlməsə də, təsiri oxşar, ümumiyyətlə az tələffüz olunsa da, açıq, şüurlu və ya qəsdən olmur.

Beynəlxalq hüquq və irqi ayrıseçkilik

1919-cu ildə Millətlər Liqası Paktına irqi bərabərlik müddəasının daxil edilməsi təklifi çoxluq tərəfindən dəstəkləndi, lakin 1919-cu ildə Paris Sülh konfransında qəbul edilmədi.1943-cü ildə Yaponiya və müttəfiqləri Böyük Şərqi Asiya Konfransı üçün iradə ayrıseçkiliyinin ləğvi üçün çalışdıqlarını elan etdilər. BMT-nin 1945-ci il Nizamnaməsinin 1-ci maddəsinə BMT-nin məqsədi kimi "insan hüquqlarına və hamı üçün əsas azadlıqlara hörməti təşviq etmək və təşviq etmək" daxildir.

1950-ci ildə YUNESKO "Yarış Sualı" nda - Ashley Montagu, Claude Levi-Strauss, Gunnar Myrdal, Julian Huxley və s. Kimi 21 alimin imzaladığı bir bəyanatla "müddətli irqi tamamilə tərk edib əvəzinə etnik qruplar haqqında danışmaq" təklifini irəli sürdü. Bəyanatda Holokostda rol oynayan elmi irqçilik nəzəriyyələri qınandı. Bu, həm elmi irqçi nəzəriyyələrin pozulmasına, həm də "yarış məsələsi" ilə bağlı müasir biliklərin yayılmasına, irqçiliyin Maarifçilik fəlsəfəsinə və hamı üçün bərabər hüquqlar almasına zidd olaraq mənəvi şəkildə qınanmasına yönəldilmişdir. Myrdal'ın Amerikalı Dilemması: Mənfi Problem və Müasir Demokratiya (1944) ilə yanaşı, Yarış Sualı, 1954-cü ildə ABŞ Ali Məhkəməsinin Braun Təhsil Şurasına qarşı ayrılma qərarına təsir etdi. Həmçinin, 1950-ci ildə irqi ayrıseçkilik məsələlərində geniş istifadə olunan Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyası qəbul edildi.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatı 1966-cı ildə qəbul edilmiş İrqi ayrı-seçkiliyin bütün formalarının ləğvi haqqında Beynəlxalq Konvensiyada təsbit edilmiş irqi ayrıseçkiliyin tərifindən istifadə edir:

... insan hüquqlarının tanınması, həzz alınması və ya həyata keçirilməsini ləğv etmək və ya zəiflətmək məqsədi və ya təsirinə malik olan irqi, rəng, mənşəyi və ya milli və ya etnik mənşəli hər hansı bir fərqləndirmə, kənarlaşdırma, məhdudlaşdırma və ya üstünlük. ictimai həyatın siyasi, iqtisadi, sosial, mədəni və ya digər sahəsindəki əsas azadlıqlar. (ABŞ-ın İrqi ayrıseçkiliyin bütün formalarının ləğvi haqqında Beynəlxalq Konvensiyanın 1-ci maddəsinin 1-ci hissəsi)

2001-ci ildə Avropa Birliyi, sosial ayrıseçkiliyin bir çox digər formaları ilə birlikdə irqçiliyi açıq şəkildə qadağan etdi, qanuni qüvvəsi varsa, mütləq Avropa İttifaqı Təşkilatları ilə məhdudlaşdırıla bilər: "Nizamnamənin 21-ci maddəsi irqi, rəngi, etnik və ya sosial mənşəyi, genetik xüsusiyyətləri, dili, dini və ya etiqadı, siyasi və ya hər hansı digər fikri, milli azlığın üzvlüyünə, əmlakına, əlilliyinə, yaşına və cinsiyyətinə görə ayrı-seçkiliyi qadağan edir, həmçinin oriyentasiya və həmçinin milliyyətə görə ayrıseçkiliyi də. "

İdeologiya

İrqçilik 19-cu əsrdə bəşəriyyətin irqi təsnifatını təmin etməyə çalışan "elmi irqçilik" olaraq mövcud idi. 1775-ci ildə Johann Blumenbach dünya əhalisini dəri rənginə görə beş qrupa böldü (Qafqazlılar, Monqollar və s.), Qeyri-qafqazlıların degenerasiya prosesi nəticəsində meydana gəldikləri fikrini pozdu. Elmi irqçiliyin digər bir erkən mənzərəsi fərqli irqlərin ayrı-ayrılıqda yaradıldığını göstərən poliqenist görüş idi. Məsələn, Polyenist Kristof Meiners, insanları "gözəl Ağ irqi" və "çirkin Qara irqi" olaraq adlandırdığı iki hissəyə böldü. Meiners'in İnsanlıq tarixinin məzmunu kitabında, irqin əsas xüsusiyyətinin ya gözəllik, ya da çirkin olduğunu iddia etdi. Yalnız ağ yarışı gözəl hesab edirdi. Çirkin yarışları alçaq, əxlaqsız və heyvanlara bənzər bir şey hesab edirdi.

 
Cənubi Afrikadakı Aparteid dövründə bir irqi olaraq ayrılmış bir çimərlikdəki bir işarə, ərazinin "ağ irqi qrup üzvlərinin yeganə istifadəsi" üçün olduğunu ifadə etdi.

Anders Retzius nə avropalıların, nə də başqalarının bir "təmiz irq" deyil, qarışıq mənşəli olduğunu nümayiş etdirdi. Nümayiş olmasına baxmayaraq, Blumenbach taksonomiyasının törəmələri hələ də ABŞ-da əhalinin təsnifatı üçün geniş istifadə olunur. Hans Peder Steensby, bu gün bütün insanların qarışıq mənşəli olduğunu vurğulayaraq, 1907-ci ildə insan fərqlərinin mənşəyinin qeyri-adi bir müddət əvvəl izlənməli olduğunu iddia etdi və bu gün "ən təmiz irq" in Avstraliyanın aborigenalı olacağını güman etdi. Elmi irqçilik 20-ci əsrin əvvəllərində güclü bir üstünlükdən imtina etdi, ancaq fundamental insan və cəmiyyət fərqlərinin mənşəyi hələ də akademiyada, insan genetikası, paleogenetika, sosial antropologiya, müqayisəli siyasət, dinlərin tarixi, fikir tarixi kimi sahələrdə araşdırılır. , tarix, tarix, etika və psixiatriya. Blumenbach yarışlarına bənzər bir şeyə əsaslanan hər hansı bir metodologiyanın geniş şəkildə rədd edilməsi var. Etnik və milli stereotiplərin nə dərəcədə və nə vaxt qəbul olunduğu daha aydın deyil.

İkinci Dünya MüharibəsindənHolokostdan sonra irqçi ideologiyalar etik, siyasi və elmi zəmində rədd edildi, irqçilik və irqi ayrıseçkilik dünyada geniş yayıldı.

Du Bois, düşündüyümüz o qədər "yarış" deyil, mədəniyyət: "... ortaq bir tarix, ortaq qanunlar və din, bənzər düşüncə vərdişləri və həyatın müəyyən ideallarına birlikdə şüurlu bir şəkildə səy göstərmə." 19-cu əsrin sonlarında millətçilər yeni millətçilik doktrinalarını formalaşdırmaq üçün ilk dəfə "irq", etnik mənsubiyyət və "ən uyğun həyatda qalma" mövzusunda çıxışlara başladılar. Nəticədə irqi insan orqanizminin ən vacib əlamətlərini təmsil etmək üçün gəlmədi, eyni zamanda millətin xarakterini və şəxsiyyətini qətiyyətlə formalaşdırdı. Bu görüşə görə, mədəniyyət, irq xüsusiyyətləri ilə tam olaraq təyin olunan etnik qrupların yaratdığı fiziki təzahürdür. Mədəniyyət və irq bir-birinə bağlı və bir-birindən asılı, bəzən hətta milliyyət və ya dil müəyyənləşdirmə nöqtəsinə daxil olma dərəcəsi ilə nəzərə alındı. Yarışın saflığı, asanlıqla müraciət olunan və reklam olunan, məsələn, sarışınlıq kimi səthi xüsusiyyətlərlə əlaqəli olmuşdur. İrqi keyfiyyətlər irqi xüsusiyyətlərin həqiqi coğrafi bölgüsü ilə deyil, millət və dil ilə əlaqəli olmuşdur. Nordicizm vəziyyətində, "Alman" məzhəbi irq üstünlüyünə bərabər idi.

Bəzi millətçi və etnosentrik dəyərlərdən və seçim nailiyyətlərindən qaynaqlanan bu irqi üstünlük anlayışı aşağı və ya murdar hesab olunan digər mədəniyyətlərdən fərqləndirmək üçün inkişaf etmişdir. Mədəniyyətə vurğu bu irqçiliyin müasir əsas tərifinə uyğundur: "[r] acizm" irqlərin "mövcudluğundan irəli gəlmir. Onları sosial bölgü prosesi ilə kateqoriyalara bölür. Hər kəs irqdən asılı olmayaraq, irqçi ola bilər. , mədəni, dini fərqlər. " Bu tərif hələ elmi mübahisəyə məruz qalan irqi bioloji konsepsiyasını açıq şəkildə rədd edir. David C. Rowe'nin dediyi kimi, " irqi anlayış, bəzən başqa bir ada bənzər bir şəkildə olsa da, biologiyada və digər sahələrdə istifadədə qalacaq, çünki elm adamları, eləcə də layiqli insanlar insan müxtəlifliyinə heyran olurlar; bəziləri irqi ilə tutulur. "

İrqi xurafat beynəlxalq qanunvericiliyə tabe oldu. Məsələn, 20 noyabr 1963-cü ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyası tərəfindən qəbul edilən İrqi ayrıseçkiliyin bütün formalarının ləğvi haqqında Bəyannamədə irqi, rəng və ya etnik mənşəli səbəblərə görə ayrı-seçkilik edilməsinin yanında açıq-aşkar irqi qərəzə toxunulur (I maddə).

Etnik mənşə və etnik qarşıdurmalar

rqçiliyin mənşəyi ilə bağlı mübahisələr çox vaxt bu müddətdə aydınlıq olmamasından əziyyət çəkir. Bir çoxları "irqçilik" ifadəsini ksenofobiya və etnosentrizm kimi daha ümumi hadisələrə istinad etmək üçün istifadə edirlər, baxmayaraq ki, alimlər bu hadisələri irqçilikdən bir ideologiya kimi və ya adi ksenofobiya ilə əlaqəsi olmayan elmi irqçilikdən aydın şəkildə ayırd etməyə çalışırlar. Digərləri irqçiliyin son formalarını daha əvvəl etnik və milli qarşıdurma formaları ilə əlaqələndirirlər. Əksər hallarda, etno-milli qarşıdurma, torpaq və strateji qaynaqlar üzərində qarşıdurmaya borclu görünür. Bəzi hallarda böyük dini imperiyalar arasında (məsələn, Müsəlman Türkləri və Katolik Austro-Macarlar) müharibələrdə döyüşçüləri toplamaq üçün etnik və millətçilik tətbiq edildi.

İrq və irqçilik anlayışları etnik münaqişələrdə çox vaxt mərkəzi rol oynayırdı. Tarix boyu bir rəqibin irqi və ya etnik mənşəli anlayışlara əsaslanan "digər" olduğu müəyyənləşdirildiyi zaman (xüsusən "digər" "aşağı" mənası verildiyi zaman), öz-özünə güman edilən "üstün" tərəfin müvafiq əraziyə tətbiq etdiyi vasitələr. , insan söhbətləri və ya maddi sərvətlər daha çox amansız, daha qəddar və mənəvi və ya etik mülahizələr tərəfindən daha az məhdudlaşdırılmışdır. Tarixçi Daniel Riçterin fikrincə, Pontiacın üsyanı "bütün Doğma xalqların" hindlilər "olduğu, bütün Avroamerikalıların" Ağlar "olduğu və bu tərəflərin hamısının birləşməsi lazım olduğu" fikirinin qarşıdurmasının hər iki tərəfində ortaya çıxdığını gördü. digərini məhv edin ”. Basil Davidson, sənədli Afrikada qeyd edir: Fərqli, lakin bərabərdir, irqçilik, əslində, Amerikada köləliyə əsaslandırma ehtiyacı səbəbiylə 19-cu əsrin sonlarında ortaya çıxdı.

Tarixən, irqçilik Transatlantik qul ticarətinin əsas hərəkətverici qüvvəsi idi. Xüsusilə XIX əsrin və iyirminci əsrin əvvəllərində ABŞ-da və Cənubi Afrikada aparteid altında olan irqi ayrı-ayrılıqda əsas bir qüvvə idi; Qərb dünyasında 19 və 20-ci əsrdə irqçilik xüsusilə yaxşı sənədləşdirilmiş və irqçilik mövzusunda aparılan araşdırmalarda və mübahisələrdə bir istinad nöqtəsidir. İrqçilik erməni soyqırımı və Holokost kimi soyqırımlarda və Amerika, Afrika və Asiyanın Avropa müstəmləkəsi kimi müstəmləkəçilik layihələrində rol oynamışdır. Yerli xalqlar tez-tez irqçi münasibətlərə məruz qalmışlar və olurlar. İrqçilik praktikası və ideologiyaları Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən İnsan Haqları Bəyannaməsində pislənmişdir.

Etnik və irqi millətçilik

Napoleon müharibələrindən sonra Avropa, 1648 Vestfaliya Sülhü dövründə dövlətlər arasındakı sərhədlərin müəyyənləşdirildiyi Avropa xəritəsinin yenidən qurulmasına aparan yeni "millətlər məsələsi" ilə qarşı-qarşıya gəldi. Fransız İnqilabçıları tərəfindən levée masse icadı ilə millətçilik ilk görünüşünü ortaya qoydu və bununla da yeni qurulmuş Cümhuriyyəti Avropa monarxiyalarının təmsil etdiyi Ancien Regime nizamına qarşı çıxa bilmək üçün kütləvi çağırış ixtira etdi. Bu, Fransız İnqilab Müharibələrinə (1792-1802), sonra Napoleonun fəthlərinə və sonrakı Avropa miqyasında millətlərin, xüsusən də millətlərin anlayışları və həqiqətləri ilə bağlı müzakirələrə səbəb oldu. Vestfaliya müqaviləsi Avropanı müxtəlif imperiyalara və səltənətlərə (məsələn Osmanlı İmperatorluğu, Müqəddəs Roma İmperiyası, İsveç İmperiyası, Fransa Krallığı və s.) Bölmüşdü və əsrlər boyu şahzadələr arasında müharibələr (Alman dilində Kabinettskriege) olmuşdu.

 
1917-ci ildə çağırış əleyhinə təbliğat vərəqəsi seçicilərdən "Avstraliyanı ağ saxlamağı" xahiş etdi. Şimala bir əjdaha bayrağı daşıyan asiyalıların qoşunu göstərilir.

Müasir xalq dövlətləri Fransa İnqilabı sonrasında Yarımada Müharibəsi (İspaniyada Müstəqillik Döyüşü olaraq bilinən 18081813) ilk dəfə vətənpərvərlik hisslərinin meydana çıxması ilə meydana çıxdı. Əvvəlki nizamın 1815 Vyana Konqresi ilə yenidən qurulmasına baxmayaraq, "millətlər məsələsi" Sənaye Dövründə Avropanın əsas probleminə çevrildi, xüsusən də 1848 İnqilablarına yol açdı, 1871-ci ildə Fransa-Prussiya Müharibəsi zamanı İtaliyanın birləşməsi, özü də Alman imperatorluğunun Versal Sarayındakı Güzgülər salonunda elan edilməsi ilə sona çatdı və beləliklə Almaniyanın birləşməsinə nail oldu.

Bu vaxt, Osmanlı İmperiyası, Avstriya-Macarıstan İmperiyasının dağılması ilə birlikdə I Dünya Müharibəsindən sonra müxtəlif millətlərin yaranmasına səbəb olacaq sonsuz millətçi hərəkatlarla qarşı-qarşıya qaldı.

Millətin irsi üzvlüyə inamını təbliğ edən etnik millətçilik, müasir millət-dövlətlərin yaradılması ətrafındakı tarixi kontekstdə meydana çıxdı.

Onun əsas təsirlərindən biri 19-cu əsrin əvvəllərində Alman millətinə edilən müraciətlərdə (1808), Fridrix Johann Herder (1744-1803), Johan Fichte (1762-1814) kimi fiqurlarla təmsil olunan Romantik millətçi hərəkat idi. Hegel (1770-1831) və ya Fransada Jül Michelet (1798-1874). Volk etnik qrupuna və konkret, ortaq bir dilə söykənən, millət olaraq bir cəmiyyət olaraq təsəvvür edən Ernest Renan (1823-1892) kimi müəlliflər tərəfindən təmsil olunan liberal millətçiliyə qarşı idi. birlikdə yaşamaq subyektiv iradəsi ilə ("millət gündəlik plebisitdir", 1882) və ya John Stuart Mill (1806-1873). Etnik millətçilik elmi irqçi diskussiyalarla, həmçinin "qitə imperialisti" (Hannah Arendt, 1951 Hannah Arendt, The Origins of Totalitarianism (1951)</ref>) diskursları ilə qarışdı, məsələn, Alman Volkının (xalq / xalq) irqi üstünlüyünü ortaya qoyan pan-Almanizm diskussiyalarında. . 1891-ci ildə yaradılan Pan-Alman Liqası (Alldeutscher Verband), Alman imperializmi və "irqi gigiyena" nı təbliğ etdi və yəhudilərlə evlənməyə qarşı idi. Digər populyar bir cərəyan olan Völkisch hərəkatı eyni zamanda Alman etnik millətçi diskursunun vacib bir təbliğatçısı idi və Pan-Almanizmi müasir irqi antisemitizm ilə birləşdirdi. Völkisch hərəkatının üzvləri, xüsusən də Thule Cəmiyyəti, 1918-ci ildə Münhendə Alman İşçi Partiyasının (DAP) quruluşunda, Milli Sosialist Alman İşçi Partiyasının (NSDAP; əvvəlcədən İngilis olaraq bilinən) quruluşunda iştirak edərdi. Nasist partiyası). Pan-Almanizm 1920-1930-cu illər arası müharibələrdə həlledici rol oynadı. Bu cərəyanlar millət ideyasını elmi irqçi diskursdan çıxarılan "ustad irqi" (çox vaxt "Aryan irqi" və ya "Nordic irqi") bioloji konsepsiyası ilə əlaqələndirməyə başladı. Millətləri "irqlər" adlandırılan etnik qruplarla millətin içərisində və irqinin içində "irqi mübarizəsi" nin mövcudluğuna səbəb olan əvvəlki irqi diskussiyalardan köklü şəkildə fərqləndirdilər. Bundan əlavə, hesab edirdilər ki, siyasi sərhədlər bu irqi və etnik qrupları əks etdirməlidir, beləliklə etnik təmizlənməni əsas gətirərək "irqi saflığa" nail olmaq üçün və millət olaraq etnik homojenliyə nail olmaq üçün olduğu düşünülürdü. Milliyyətçiliklə birləşən bu kimi irqçi çıxışlar pan-Almanizmlə məhdudlaşmırdı. Fransada, millətçiliyini Fransada çox sağçı hərəkatlara səciyyələndirən Respublikaçı liberal millətçiliyə, etnik millətçiliyə keçid 19-cu əsrin sonlarında Dreyfus İşi ​​dövründə reallaşdı. Bir neçə il ərzində ümummilli bir böhran, Fransız Yəhudi hərbi məmuru Alfred Dreyfusun xəyanəti ilə əlaqədar Fransa cəmiyyətinə təsir etdi. Ölkə iki əks düşərgədə qütbləşdi, birini J'Accuse yazan Émile Zola təmsil etdi ...! Alfred Dreyfusun, digəri isə Fransadakı etnik millətçi görüşünün banilərindən biri olan millətçi şair Maurice Barresin (1862-1923) təmsil etdiyi. Eyni zamanda, monarxist Fəaliyyət fransız hərəkatının banisi Çarlz Maurras (1868-1952), "protestantların, Yəhudilərin, Masonların və Xaricilərin dörd konfederativ dövlətindən" ibarət "anti-Fransa" nəzəriyyə etdi. ikincisi, pejorative métèques). Həqiqətən də, onun üçün ilk üçü Fransa xalqının etnik birliyini təhdid edən "daxili əcnəbilər" idi.

Tarixi

Etnosentrizm və proto-irqçilik

Bernard Lyuis yunan filosofu Aristotelin köləliyi müzakirə edərkən bildirmişdir ki, yunanlar təbiətdən azad olduqları halda, "barbarlar" (yunanlar olmayanlar) təbiətə kölədirlər, bu onların təbiətində daha həvəsli olmalarıdır. despotik bir hökumətə təslim olun. Aristotel heç bir irqi göstərməsə də, Yunanıstan xaricindəki millətlərdən olan insanların Yunan xalqından daha çox köləlik yükünə meylli olduğunu iddia edir. Aristotel, ən təbii qulların güclü bədənləri və qul ruhları (hökmranlığa yaramayan, ağılsız), ayrıseçkilik üçün fiziki əsas kimi görünən qullar olması ilə əlaqədar açıqlamalar verərkən, eyni zamanda sağ ruh və cismin belə olmadığını açıqca söyləyir. Həmişə bir araya gələrək, təbii ustalarla müqayisədə qüsursuzluğun və təbii qulların ən böyük təyinedicisinin bədən deyil, ruh olduğunu ifadə etdi. Bu proto-irqçilik klassik Benjamin İsaak tərəfindən müasir irqçiliyin vacib bir önəmçisi olaraq görülür.

Belə proto-irqçiliyə və etnosentrizmə kontekstdə baxılmalıdır, çünki irsi sonsuzluğa əsaslanan müasir irqçilik anlayışı (evgenika və elmi irqçiliyə əsaslanan müasir irqçilik ilə) hələ inkişaf etməmişdir və Aristotelin Barbarların təbii üstünlüyünə inanıb-inanmadığı məlum deyil. Ona görə irq ətraf mühitə və iqlimə (bir çox müasirləri kimi) və ya doğuşa görə yaranmışdır. İrqçilik iki əsas fərziyyəyə söykənir: fiziki xüsusiyyətlər və mənəvi keyfiyyətlər arasında bir əlaqənin olması; bəşəriyyətin üstün və aşağı hissələrə bölündüyünü. İrqçilik, beləliklə müəyyənləşdirilmiş, müasir bir anlayışdır, çünki XVI əsrə qədər Qərbin həyatında və düşüncəsində irqçi kimi təsvir edilə biləcək bir şey yox idi. Anlaşılmazlığın qarşısını almaq üçün irqçilik və etnosentrizm arasında aydın bir fərq qoyulmalıdır ...Qədim İbranilər, əcdad olmayanların hamısını başqa millətlər kimi xatırladaraq, irqçiliyə deyil, etnosentrizmə meyl edirdilər. ...Beləliklə, bütün qeyri-ellinləri - vəhşi İskitləri və ya Misirliləri sivilizasiya sənətində müəllimi kimi tanıdıqları Yunanlarla - Barbarlar, qəribə və ya xarici olanları ifadə edən termini ilə eyni idi. Bernard Lyuis Əl-Muqaddasi, Əl-Cahiz, Əl-Məsudi, Əbu Rayhan Biruni, Nasir əd-Din əl Tusi və İbn Qutaybah daxil olmaqla Yaxın Şərq və Şimali Afrika bölgəsi tarixçiləri və coğrafiyaşünaslarını da qeyd etmişdir. Quranda heç bir irqi qərəz olmadığını ifadə etsə də, Lyuis, sonradan ərəblər arasında müxtəlif səbəblərə görə etnosentrik xurafatın inkişaf etdiyini iddia edir: geniş fəthləri və qul ticarəti; Bəzi müsəlman filosofların Zəncə (Bantu) və Türk xalqlarına yönəltdikləri Aristoteliya fikirlərinin təsiri; və Yəhudi-Xristian fikirlərinin bəşərlər arasında bölünmələrə təsiri. Afro-ərəb müəllifi Əl-Cahiz, özü də Zənc babası olan, "Qaraların Ağlara üstünlüyü" adlı bir kitab yazdı və "Zəncanda" fəslində Zəncinin ekoloji determinizm baxımından qara olduğunu izah etdi. esseləri. 14-cü əsrdə xeyli sayda qul kölgə alt Sahara Afrikadan gəldi; Lyuis bunun Misir tarixçisi Əl-Əbşibinin (1388–1446) yazdığına görə “[i] t deyilir ki, [qara] kölə oturanda zina edir, ac olduğu zaman oğurlayır” yazırdı. Lyuisə görə, 14 əsr Tunis alimi İbn Xaldun da yazmışdır: ... [Qara Qərbi Afrikanın tanınmış xalqları] xaricində cənubda lazımi mənada mədəniyyət yoxdur. Rasional varlıqlardan daha çox lal heyvanlara daha yaxın insanlar var. Tikan və mağaralarda yaşayırlar, otlar və hazırlıqsız taxıl yeyirlər. Tez-tez bir-birlərini yeyirlər. Bunlar insan sayıla bilməz. Buna görə də, Negro xalqları, bir qayda olaraq, köləliyə tabe olurlar, çünki (Negroes) az insan (əslində) insan deyil və dediyimiz kimi lal heyvanların xüsusiyyətlərinə tamamilə bənzər xüsusiyyətlərə malikdir. Ancaq Wesleyan Universitetinin professoru Abdelmajid Hannoumun fikrincə, 18-19-cu əsrlərə qədər bu cür münasibətlər yayılmamışdı. O, ərəb mətnlərinin bəzi hesablarının, məsələn İbn Xaldunun, Fransız şərqşünaslarının 19-cu əsrdə irqçi və müstəmləkəçi baxışlarını orta əsr ərəb yazılarının tərcümələrində proqnozlaşdırmaları olduğunu bildirdi. James E. Lindsay da bir ərəb kimliyi anlayışının müasir dövrümüzə qədər mövcud olmadığını iddia edir.

Limpieza de sangre

Üməyyad Xilafətinin İspaniyanı fəth etməsi ilə müsəlman ərəblər və Berberlər əvvəlki Visigothic hökmdarlarını devirdilər və Əl-Andalus yaratdılar. yəhudi mədəniyyətinin Qızıl dövrünə töhfə verən və altı əsr davam etmişdir. Bu, əsrlər boyu davam edən Reconquista tərəfindən izlənildi, Katolik monarxları Ferdinand V və İzabella I. altında xitam verildi. Katolik İspanları miras qaldıqdan sonra qan doktrinasının Təmizliyini formalaşdırdılar. Tarixdə bu dövrdə, aristokratik "mavi qan" anlayışı Qərbə çevrilmiş Yeni xristianların yuxarıya doğru hərəkətliliyini önə çəkmək üçün irqləşdirilmiş, dini və feodal kontekstində meydana gəlmişdir. Robert Lacey izah edir: Dünyaya bir aristokratın qanının qırmızı deyil, mavi olması anlamını verən ispanlar idi. İspan zadəganları 9-cu əsrdə klassik hərbi tərzdə forma almağa başladılar, torpaqları at üzərində döyüşçülər kimi tutdular.Bu prosesi beş yüz ildən çox müddət ərzində yarımadanın Moorish işğalçılarından yarımadaya geri çevirdilər və bir zadəgan bir adam qılınc qolunu qaldıraraq solğun dərisinin altındakı mavi qanlı damarların süzgəcini nümayiş etdirdi. doğuşu qaranlıq dərili düşmən tərəfindən çirklənməmişdi.Sangre azul, mavi qan, ağ bir insan olmaq üçün bir evfemizm idi. Tarix boyu aristokratiyanın təmizlənmiş izləri irqçiliyin daha az təmizlənmiş sporunu keçirdiyini İspaniyanın xüsusi bir xatırlatması idi. Ərəb Moorlarının və Sefardik Yəhudilərin əksəriyyətinin İber yarımadasından qovulmasından sonra, qalan yəhudilər və müsəlmanlar bəzilərində "köhnə xristianlar" tərəfindən ayrı-seçkilik edilən "Yeni xristianlar" olaraq, Roma Katolikliyinə keçmək məcburiyyətində qaldılar. şəhərlər (Toledo da daxil olmaqla), kilsənin və Dövlətin qınanmasına baxmayaraq, hər ikisi yeni sürüləri məmnuniyyətlə qarşılamışdı. İnkvizisiya Dominikan Sifarişinin üzvləri tərəfindən hələ də gizli şəkildə yəhudilik və islam dininə müraciət edənləri yığışdırmaq üçün həyata keçirilmişdir. Limpieza de sangre ostracized yalançı xristianların sistemi və ideologiyası onu xəyanətdən qorumaq üçün cəmiyyətdən döndərdi. Bu cür qanunvericiliyin qalıqları 19-cu əsrdə hərbi kontekstlərdə davam etmişdir. Portuqaliyada Yeni və Köhnə Xristian arasındakı hüquqi fərq yalnız irqçi ayrıseçkilik tətbiq edildikdən təxminən üç əsr sonra 1772-ci ildə Pombal'ın Marquis tərəfindən verilən qanuni bir qərarla sona çatdı. Limpieza de sangre qanunvericiliyi, Amerikanın müstəmləkəsi dövründə də geniş yayılmışdı, bu da koloniyalarda xalqların və sosial təbəqələrin irqi və feodal ayrılmasına səbəb olmuşdur. Bununla yanaşı, yeni koloniyaların təcrübəli insanlara ehtiyacı olduğu üçün praktikada çox vaxt rədd edildi. İntibah dövrünün sonunda, Valladolid mübahisəsi (1550-1551), "Yeni dünya" nın yerli sakinləri ilə Chinapas'ın Dominikan rəfiqəsi və yepiskopu Bartolomé de Las Casas'ı başqa bir Dominikan və Humanist filosof Juan'a bağladı. Ginés de Sepúlveda. Sonuncu, hinduların günahsız insanları qurban vermə, cansızlıq və digər bu kimi "təbiətə qarşı cinayətlər" tətbiq etdiklərini iddia etdi; bunlar qəbuledilməz idi və müharibə də daxil olmaqla hər hansı bir vasitə ilə dayandırılmalı idi. Əksinə, Bartolomé de Las Casas, Amerindianların təbii qaydada azad insanlar olduğunu və katolik ilahiyyatına görə digərləri ilə eyni rəftara layiq olduqlarını iddia etdi. Bu, sonrakı əsrlərdə ortaya çıxacaq və yerli əhalini qoruyan qanunvericiliklə nəticələnən irqçilik, köləlik, din və Avropa əxlaqına dair çoxsaylı mübahisələrdən biri idi. Seviliyadan olan pulsuz bir qara ev qulluqçusu Luisa de Abrego ilə 1565-ci ildə Sankt-Avqustində (İspan Florida) ağ seqovian fəthi olan Miguel Rodríguez arasındakı evlilik, Amerika Birləşmiş Ştatlarının hər yerində ilk tanınmış və qeydə alınan xristian nikahıdır. Antisemitizm xristianlıq və doğma Misir və ya Yunan dinləri ilə əlaqəli uzun bir tarixə sahib olsa da (anti-iudaizm), irqçilik özü də bəzən müasir bir fenomen kimi təsvir olunur. Fransız filosofu və tarixçisi Mişel Fuakonun fikrincə, irqçiliyin ilk tərifi "Mübarizə diskursu" olaraq ortaya çıxdı və Foucault'un suverenliyin fəlsəfi və hüquqi diskursuna qarşı çıxan tarixi və siyasi bir diskurs. . Digər tərəfdən, məs. Çinin "sarı irqi" olaraq özünü tanıması belə Avropa irqi anlayışlarına uyğundur.Böyük Britaniyada ilk dəfə ortaya çıxan bu Avropa təhlili, daha sonra Fransada Boulainvilliers, Nicolas Fréret, sonra 1789 Fransız İnqilabı, Sieyès, sonra isə Augustin Thierry və Cournot kimi insanlar tərəfindən aparıldı. Orta əsrlər Fransa[ölü keçid]sında bu cür irqçi diskussiyanın matrisini yaradan Boulainvilliers, "irq" in "bir millət" mənasına yaxın bir şey olduğunu düşündü, yəni onun dövründə "irq" "xalq" mənasını verirdi.

Fransanın müxtəlif millətlər arasında bölündüyünü təsəvvür etdi - vahid millət-dövlət burada anaxronizmdir - özləri fərqli "irqlər" meydana gətirdilər. Boulainvilliers Üçüncü Mülkiyyət ilə birbaşa əlaqələr quraraq aristokratiyanı yıxmağa çalışan mütləq monarxiyaya qarşı çıxdı. Beləliklə, o, fransız aristokratlarının "franklar" adlandırdığı xarici işğalçıların nəslindən olması barədə nəzəriyyəni inkişaf etdirdi, buna görə Üçüncü Mülk, Franklar aristokratiyasının hakim olduğu avtoxthonous, məğlub olmuş Gallo-Romalıları meydana gətirdi. fəth hüququnun nəticəsi. Erkən müasir irqçilik millətçiliyə və millətə qarşı idi: Fransa İnqilabı zamanı sürgündə olan Comte de Montlosier, Boulainvilliers'in "Nordic irqi" mövzusunda söylədiklərini plebey "Gauls" a hücum edən Fransız aristokratiyası olaraq götürmüşdü. Üçüncü Mülkiyyətə olan hörmətsizliyini göstərərək "bu qullardan doğulan bu yeni insanlar ... bütün irqlərin və bütün dövrlərin qarışığı" adlandırdı.

19cu əsrdə

cu əsrdə irqçilik millətçiliklə sıx birləşmiş olsa da, "irq" i "xalq" ilə eyniləşdirən etnik millətçi diskussiyaya aparan, pan-Almanizm, pan-türkçülük, pan-ərəbçilik və bu kimi hərəkətlərə yol açan. pan-slavizm, orta əsr irqçiliyi dəqiq bir şəkildə tarixi fəthlərin və sosial qarşıdurmaların nəticəsi olduğu düşünülən müxtəlif bioloji olmayan "irqlərə" bölündü. Mişel Fuko müasir irqçiliyin şəcərəsini bu orta əsrlərə aid "irqi mübarizənin tarixi və siyasi diskursu" na izlədi. Onun sözlərinə görə, 19-cu əsrdə özünü iki rəqib xəttə görə böldü: bir tərəfdən onu müasir "irq" mənasını verən irqçilər, bioloqlar və yuğenicistlər daxil etdi və onlar da bu populyar diskussiyaya çevirdilər. bir "dövlət irqçiliyi" (məsələn, Nazizm). Digər tərəfdən, marksizm də tarixin əsl mühərrikini təmin edən və görünən sülhün altında hərəkət etməyə davam edən bir siyasi mübarizə fərziyyəsinə söykənən bu mübahisəni ələ keçirdi. Beləliklə, marksistlər "irq" əsaslandırıcı anlayışını sosial quruluşlu mövqelərlə müəyyən edilmiş "sinfi mübarizə" tarixi anlayışına çevirdilər: kapitalist və ya proletar. Bilik üçün iradədə (1976) Foucault, "irqi mübarizə" diskursunun digər bir rəqibini təhlil etdi: 19-cu əsrdə Sigmund Freudun psixoanalizi irqçi mübahisədə yayılan "qan irsi" anlayışına qarşı çıxdı. Rudyard Kipling'in "Ağ Adamın Ağırlığı" (1899) adlı şeiri, Avropa mədəniyyətinin dünyanın digər yerlərindən xas üstünlüyünə inamın ən məşhur nümunələrindən biridir, baxmayaraq ki, bu cür imperializmin satirik bir qiymətləndirməsi olduğu düşünülür. . İrqçi ideologiya beləliklə, xarici ərazilərin fəth edilməsini və qismən bu irqçi inancların nəticəsi olaraq humanitar bir vəzifə kimi qəbul edilən bir imperiyaya daxil olmasını qanuniləşdirməyə kömək etdi. Lakin, 19-cu əsrdə Qərbi Avropa müstəmləkə gücləri Afrikadakı ərəb qul ticarəti ilə sıxışdırılmaqda, eyni zamanda Qərbi Afrikada qul ticarətinin yatırılmasında iştirak etdilər. Bu müddət ərzində bəzi avropalılar bəzi koloniyalarda baş verən haqsızlıqlara etiraz etdilər və yerli xalqlar adından lobbiçilik etdilər. Beləliklə, Hottentot Venerası 19-cu əsrin əvvəllərində İngiltərədə nümayiş olunanda Afrika Birliyi sərgiyə açıq şəkildə qarşı çıxdı. Kiplingin şeirini nəşr etdirdiyi il, Jozef Conrad Belçikanın Leopold II-yə məxsus olduğu Konqo Azad Dövlətinin açıq bir tənqidini (1899) nəşr etdi.

Istifadə edilən irqi nəzəriyyələrə misal olaraq, Afrikanın Avropa araşdırması zamanı Həmitik etno-linqvistik qrupun yaradılması daxildir. Bundan sonra Karl Fridrix Lepsius (1810-1877) tərəfindən qeyri-semit Afro-Asiya dilləri ilə məhdudlaşdırıldı. Hamite termini, əsasən Efiopiyalılar, Eritreans, Somalilər, Berberlər və qədim Misirlilərdən ibarət olan Şimali Afrikadakı müxtəlif populyasiyalara tətbiq edildi. Həmitlər, ehtimal ki, ya Ərəbistanda, ya da Asiyada bu bölgələrin xalqları ilə mədəni, fiziki və dil oxşarlığı əsasında yaranmış Qafqazoid xalqları kimi qəbul edildi. Avropalılar Həmitləri Sub-Sahara Afrikalılardan daha çox mədəniyyətli və özlərinə və semit xalqlarına daha yaxın hesab etdilər. 20-ci əsrin ilk üçdə ikisində Hamitic irqi əslində Hind-Avropa, Semit və Aralıq dənizləri ilə yanaşı Qafqaz irqinin qollarından biri hesab olunurdu. Bununla birlikdə, Həmit xalqlarının özləri əksər hallarda hökmdarlar kimi uğursuz olduqlarını hesab etdilər, bu da adətən Negroes ilə qarışmaq kimi qəbul edildi. 20-ci əsrin ortalarında Alman alimi Carl Meinhof (1857-1944) Bantu irqinin Hamitic və Negro irqlərinin birləşməsi nəticəsində meydana gəldiyini iddia etdi. Hottentots (Nama və ya Khoi) Hamitic və Bushmen (San) irqlərinin birləşməsi nəticəsində meydana gəldi və hər ikisi də hazırda Xoisan xalqları adlandırılır. ABŞ-da 19-cu əsrin əvvəllərində Amerikalı Kolonizasiya Cəmiyyəti qara amerikalıların Afrikada daha böyük azadlıq və bərabərliyə qaytarılması təklifləri üçün əsas vasitə kimi quruldu. Kolonizasiya səyləri, qurucusu Henry Clay ilə motivlərin qarışığından qaynaqlandığını ifadə edərək "rənglərindən qaynaqlanan qərarsız qərəz, onlar bu ölkənin sərbəst ağları ilə heç vaxt birləşə bilməzlər.Buna görə hörmət etdikləri kimi və ölkə əhalisinin qalıqlarını da qurutmaq istəndi " " İrqçilik XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəllərində Yeni Dünyaya yayıldı. 19-cu əsrin sonlarında İndianada başlayan Whitecapping, qısa müddətdə bütün Şimali Amerikaya yayıldı və bir çox afrika işçisinin işlədikləri torpaqlardan qaçmalarına səbəb oldu. ABŞ-da 1860-cı illərdə seçki kampaniyaları zamanı irqçi plakatlardan istifadə olunurdu. Bu irqçi plakatlardan birində (yuxarıya bax) bir ağ adam sahəsini şumlayır, digəri isə odun doğrayır kimi ön planda oturan bir adam təsvir olunur. Müşayiət olunan etiketlər bunlardır: "Üzünüzün tərində çörəyinizi yeyəcəksiniz" və "Ağ kişi uşaqlarını qorumaq və vergilərini ödəmək üçün çalışmalıdır." Qaradərili, "mənfəət verdikləri müddətdə işləməyimdən nə istifadə edir" deyə təəccüblənir. Bir buludun üstündəki "Freedman Bürosu! Azadlığın Neqativ Qiymətləndirməsi!" Büro, ABŞ kapitoluna bənzər böyük bir qübbəli bina şəklində təsvir edilmiş və "Azadlıq və İş yoxdur" yazılmışdır. Onun sütunları və divarları etiketlidir, "Şirniyyat", "Rum, Cin, Viski", "Şəkər gavalı", "Dözümsüzlük", "Ağ Qadınlar", "Apatiya", "Ağ Şəkər", "Boşluq" və s.

5 iyun 1873-cü ildə görkəmli İngilis tədqiqatçısı və Çarlz Darvinin əmisi oğlu Sir Francis Galton "The Times" a yazdığı məktubda: Təklifim, Afrikadakı Çin məskunlaşmalarının təşviq edilməsini, Çin mühacirlərinin nəinki mövqelərini qoruyacaqlarına, əksinə çoxalacaqlarına və nəsillərinin aşağı Negro irqinə aludə olmalarına inandığını milli siyasətimizin bir hissəsinə çevirməkdir.Gözləməliyəm ki, indi tənbəl, palavering vəhşilərlə seyrək olan Afrika dəniz sahili bir neçə ildən sonra Çinin yarı yolda asılılığı kimi yaşamaqla ya da öz qanunlarına uyğun olaraq mükəmməl bir azadlıq içində yaşayan zəhmətkeş, nizam-intizamlı Çinlilər tərəfindən icarəyə götürülə bilər.

20-ci əsrdə

1933 Alman seçkilərində hakimiyyəti ələ keçirən və Avropa qitəsində II Dünya Müharibəsinin sonunadək bir çox hissəsi üzərində diktaturanı qoruyan Nasist partiyası, almanları Aryan "ustad yarışının" (Herrenvolk) bir hissəsi hesab etdi. buna görə öz ərazilərini genişləndirmək və aşağı hesab olunan digər irq üzvlərini əsarət altına almaq və ya öldürmək hüququ var idi.

 
Eichmann'ın Nazirlər hökumətinin müxtəlif səviyyələrinin Yekun Həllində əməkdaşlığını təmin etmək üçün edilən Wannsee Konfransı üçün hazırlanan Avropadakı Yəhudi əhalisinin siyahısı

Nasistlər tərəfindən təsəvvür edilən irqi ideologiya, insanları təmiz Aryan miqyasında qeyri-Aryan səviyyəsinə qaldırdı, sonuncusu subhuman kimi qiymətləndirildi. Təmiz Aryanın miqyasında Almanlar və Holland, Skandinaviyalılar və İngilislər də daxil olmaqla digər Alman xalqları, bəzi şimal İtalyanlar və Fransızlar kimi Alman xalqlarına uyğun bir qarışığı olduğu deyilən digər xalqlar idi. Nasist siyasəti Romani xalqını, rəngli insanları və slavyanları (əsasən polyaklar, serblər, ruslar, belaruslar, ukraynalılar və çexlər) aşağı olmayan aryanlı subhumans olaraq qeyd etdi. Yəhudilər iyerarxiyanın alt hissəsində idilər, qeyri-insani və buna görə də həyat üçün layiq deyildilər. Nasist irqi ideologiyasına görə Holokostda təxminən altı milyon yəhudi öldürüldü. 2.5 milyon etnik polyak, 0,5 milyon etnik serb və 0.22-0.5 milyon Romani rejim və tərəfdarları tərəfindən öldürüldü.

Nasistlər əksər slavyanları Aryan Untermenschen deyildilər. Nasist Partiyasının baş irqi nəzəriyyəçisi Alfred Rosenberg, Klansman Lothrop Stoddardın 1922-ci ildə çıxan "Sivilizasiyaya qarşı üsyan: Adamın altındakı qorxu." Kitabından termini qəbul etdi. Nasist Almaniyası ilə əməkdaşlıq edən slavyanlar, bolqarlar və xorvatlar kimi digər slavyanlardan etnik cəhətdən üstün hesab olunurdu, əsasən Alman qanına qarışan bu millətlər haqqında yalançı elmi nəzəriyyələrə görə. Gizli planda Generalplan Ost ("Master Plan Şərq") Nasistlər almanlar üçün "yaşayış sahəsi" təmin etmək üçün əksər slavyan xalqlarını qovmaq, əsarət altına almaq və ya məhv etmək qərarına gəldilər, lakin II Dünya Müharibəsi əsnasında Nasistlərin Slavlara qarşı siyasəti insan gücləri çatışmazlığı səbəbindən dəyişdi. Waffen-SS-də məhdud slavyan iştirakını zəruri etdi. Slavyanlara, xüsusən də polyaklara qarşı əhəmiyyətli müharibə cinayətləri törədildi və Sovet Qüvvələri, Amerika və İngilis həmkarlarından fərqli olaraq, qəsdən etinasızlıq və pis rəftar səbəbi ilə ölüm nisbətlərini daha yüksək göstərdilər. 1941-ci ilin iyunundan 1942-ci ilin yanvar ayınadək faşistlər "subhuman" olaraq gördükləri təxminən 2,8 milyon Qırmızı Ordu qüvvələrini öldürdülər.1930-cu illərdə Nasist Almaniyası ilə əlaqələrin kəskinləşməsi zamanı Ante Pavelić və Ustaše və Xorvat milləti haqqında düşüncələri irq yönümlü olmağa başladı Milli və irqi şəxsiyyətə aid Ustae görünüşü, serblərin nəzərdən kənar bir irq kimi nəzəriyyəsi, 19-cu əsrin sonu - 20-ci əsrin əvvəllərindən Xorvat millətçiləri və ziyalıları tərəfindən təsirlənmişdi. Serblər Xorvatiya Müstəqil Dövlətində (NDH) irqi qanunların və cinayətlərin əsas hədəfləri idi; Yəhudilər və Roma da hədəf alındı. Ustaşe serbləri vətəndaşlıqlarına, dolanışıqlarına və mallarına sahib olmaq üçün qanunlar təqdim etdi. NDH-dəki soyqırım zamanı serblər II Dünya Müharibəsi illərində Avropada ən yüksək itki nisbətləri arasında yaşayırdılar və NDH 20-ci əsrdə ən ölümcül rejimlərdən biri idi.

Amerikanın institusional irqçiliyinə Alman tərifləri 1930-cu illərin əvvəllərində davamlı idi və nasist vəkillər Amerikalı modellərin istifadəsinin tərəfdarı idilər. Irqə əsaslanan ABŞ vətəndaşlıq qanunları və antisensizləşmə əleyhinə qanunlar (irqi qarışdırılmamış) Nazinin iki əsas Nürnberq irqi qanunlarına - Vətəndaşlıq Qanunu və Qan Qanununa birbaşa ilham verdi. Hitlerin 1925-ci il tarixli xatirəsi Mein Kampf Amerikanın "rəngli" rəftarına heyranlıqla dolu idi. Nasistlərin şərqə doğru genişlənməsi Amerikanın qərb tərəfindəki müstəmləkə genişlənməsini və yerli Amerikalılara istiqamətli hərəkətləri ilə müşayiət edildi. Westermann, Edward. B. (2016). Hitler's Ostkrieg and the Indian Wars: Comparing Genocide and Conquest. University of Oklahoma Press. p. 3.</ref> 1928-ci ildə Hitler amerikalıları "milyonlarla Redskins'i bir neçə yüz minə endirərək indi təvazökar bir qalığı bir qəfəsdə müşahidə altında saxladığını" təriflədi. Nasist Almaniyasının şərqə doğru genişlənməsi ilə əlaqədar olaraq, 1941-ci ildə Hitler, "Bizim Missisipi (Tomas Ceffersonun bütün Hindistanlıların qovulmasını istədiyi xətt) Volqa olmalıdır. ABŞ-da vətəndaş hüquqları hərəkatına qədər ağ üstünlük hakim idi. 1965-ci ildən əvvəl ABŞ-ın immiqrasiya qanunlarına dair sosioloq Stephen Klineberg qanunu açıq şəkildə "Şimali Avropalıların ağ irqdən üstün bir növ olduğunu" bəyan etdi.Əks anti-Asiya irqçiliyi ABŞ siyasətinə və mədəniyyətinə erkən qoyuldu. 20-ci əsrdə, hindular da antikolonializmə görə irqləşmişdilər, ABŞ rəsmiləri ilə birlikdə xaricdə Qərbin imperial genişlənməsinə təkan verərək "Hindu" təhlükəsi olaraq atdılar. 1790-cı il tarixli naturalizasiya qanunu ABŞ vətəndaşlığını yalnız ağlar üçün məhdudlaşdırdı və 1923-cü ildə Birləşmiş Ştatlar Bhagat Singh Thind-ə qarşı Ali Məhkəmə, yüksək kasta hindularının "ağ insanlar" olmadığını və buna görə də vətəndaşlıqdan çıxarılan vətəndaşlıq üçün uyğun olmadığını qərara aldı.1946-cı il Luce-Celler Qanunundan sonra, ildə 100 hindudan ibarət kvota ABŞ-a köçə bilər və vətəndaş ola bilər. 1965-ci il İmmiqrasiya və Milliyyət Qanunu, ənənəvi Şimali Avropa və Alman qruplarından başqa immiqrantların ABŞ-a girişini kəskin şəkildə açdı və nəticədə ABŞ-dakı demoqrafik qarışı əhəmiyyətli dərəcədə dəyişdirdi. 1949-cu ildə Hindistanla Zulus arasında Durban şəhərində ciddi irqi iğtişaşlar baş verdi. 1962-ci ildə Ne Win'ın Birmada hakimiyyətə gəlməsi və "sakin əcnəbilər" in amansız təqibləri 300.000-ə yaxın birma hindularının sürgün edilməsinə səbəb oldu. Bir neçə il sonra, 1964-cü ildə irqi ayrıseçkilikdən və özəl müəssisələrin topdansatış milliləşdirilməsindən qaçmaq üçün köç etdilər. 12 yanvar 1964-cü il Zanzibar inqilabı yerli ərəb sülaləsinə son qoydu. Zanzibardakı minlərlə ərəb və hindular iğtişaşlarda qətliam edildi, daha minlərlə adam tutuldu və ya adadan qaçdı. 1972-ci ilin avqustunda Uganda prezidenti İdi Amin asiyalılar və avropalılara məxsus mülkiyyətin müsadirə edilməsinə başladı. Elə həmin il Amin Uqanda Asiyalılarını etnik cəhətdən təmizlədi və ölkəni tərk etmək üçün 90 gün verdi. İkinci Dünya Müharibəsindən qısa müddət sonra Cənubi Afrika Milli Partiyası Cənubi Afrikadakı hökuməti nəzarətə götürdü. 1948 və 1994-cü illər arasında aparteid rejimi baş verdi. Bu rejim öz ideologiyasını ağ və qeyri-ağların irqi ayrılmasına, o cümlədən qeyri-ağların bərabərsiz hüquqlarına əsaslanmışdı. Aparteidlə mübarizədə bir neçə etiraz və zorakılıq meydana gəldi, bunlardan ən məşhuru 1960-cı ildə Sharpeville qırğını, 1976-cı ildə Soweto üsyanı, 1983-cü ildə kilsə küçəsini bombalamaq və 1989-cu ildə Keyptaundakı sülh yürüşü.

Müasir

Konqo Vətəndaş Müharibəsi (1998-2003) dövründə Piqmi(pygmy) insanları oyun heyvanları kimi ovlandı və yeyildi. Müharibədəki hər iki tərəf onları "subhuman" (aşağı səviyyəli insan) olaraq qəbul etdi və bəziləri bədənlərinin sehrli güclər verə biləcəyini söylədi. BMT-nin insan haqları fəalları 2003-cü ildə üsyançıların cannibalizm aktları etdiklərini bildirdi. Mbuti Piqmesin nümayəndəsi Sinafasi Makelo, BMT Təhlükəsizlik Şurasından cannibalizmi həm insanlığa qarşı cinayət, həm də soyqırımı aktı olaraq tanımağını istədi. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İrqi ayrıseçkiliyin aradan qaldırılması üzrə komitəsinin açıqladığı hesabatda Botsvananın 'Bushmen'i irqçi kimi qəbul etməsi pislənir. 2008-ci ildə 15 millətdən ibarət olan Cənubi Afrika İnkişaf Cəmiyyəti (SADC) Zimbabve prezidenti Robert Muqabeni ağ insanlara qarşı irqçi münasibətdə günahlandırdı.

Çinin Nanjing şəhərində afrikalı tələbələrə qarşı kütləvi nümayişlər və iğtişaşlar 1988-ci ilin dekabrından 1989-cu ilin yanvarına qədər davam etdi. Mərkəzi Pekindəki bar sahibləri polis tərəfindən 2008-ci il Yay Olimpiya Oyunları zamanı "qara insanlara və ya monqollara xidmət etməməyə" məcbur edildi, çünki polis bu etnik qrupları qanunsuz fahişəlik və narkotik ticarəti ilə əlaqələndirdi.Noyabr 2009-cu ildə İngilis The Guardian qəzeti, qarışıq çinli və afrika övladı olan Lou Jing'in Çindəki ən məşhur istedad şousu yarışmasında iştirakçı olaraq ortaya çıxdığını və dərisinin rənginə görə gərgin mübahisə mövzusuna çevrildiyini bildirdi. Mediada diqqət Çindəki irqçilik və irqi qərəz barədə ciddi mübahisələrə səbəb oldu.1980-ci illərin sonlarında 70.000 qara afrikalı Mavritaniya Mavritaniyadan qovuldu.Sudanda vətəndaş müharibəsində qara afrikalı əsirlər tez-tez qul olurdu, qadın məhbuslar da tez-tez cinsi istismara məruz qalırdılar. Darfur münaqişəsi bəziləri tərəfindən irqi bir məsələ olaraq izah edildi.2006-cı ilin oktyabrında Niger, Nigerin şərqindəki Diffa bölgəsində yaşayan təqribən 150.000 ərəbi Çad'a sürgün edəcəyini açıqladı.Hökumət ərəbləri deportasiyaya hazırlaşarkən, iki qız öldü, hökumət qüvvələrindən qaçdıqdan sonra öldü, üç qadın isə boşanma hallarına uğradı.1998-ci ilin May Cakarta iğtişaşları bir çox Çinli İndoneziyanı hədəf aldı. Çin əleyhinə qanunlar 1998-ci ilə qədər İndoneziya konstitusiyasında idi. Çinli işçilərə qarşı qəzəb Afrika və Okeaniyadaşiddətli qarşıdurmalara səbəb oldu.On minlərlə insanın iştirak etdiyi Çin əleyhinə iğtişaş 2009-cu ilin may ayında Papua Yeni Qvineyada başladı. 2000-ci ildəki Fici zərbəsindən sonra hind-Fici şiddətli hücumlara məruz qaldı. Ficinin yerli olmayan vətəndaşları ayrıseçkiliklərə məruz qalırlar. İrqi bölünmə bölgələri, Qayana, Malayziya, Trinidad və Tobaqo, Madaqaskar və Cənubi Afrikada da mövcuddur. Malayziyada belə irqçi dövlət siyasəti bir çox səviyyələrdə kodlaşdırılır. Human Rights Watch-ın fövqəladə hallar üzrə direktoru Peter Bouckaert, müsahibəsində Myanmada Rohingya müsəlmanlarına qarşı edilən zorakılığın əsas səbəbi "irqçi nifrət" olduğunu söylədi.ABŞ-da irqçiliyin bir forması, 1964-cü il Mülki Hüquqlar Aktında qadağan edildiyi zaman 1960-cı illərə qədər mövcud olan irqi ayrışma tətbiq edildi.Yarışların bu bölgüsünün bu gün də faktiki olaraq müxtəlif formalarda, məsələn, kreditlərə və mənbələrə çatışmazlığı və ya polis və digər hökumət rəsmiləri tərəfindən ayrıseçkilik halında mövcud olduğu iddia edildi.2016-cı il Pew Araşdırma anketi, italyanlar, xüsusən də Roma əleyhinə güclü fikir söylədiklərini, italyanların 82% -i Roma haqqında mənfi fikir bildirdiklərini söylədi. Yunanıstanda 67%, Macarıstanda 64%, Fransada 61%, İspaniyada 49%, Polşada 47%, İngiltərədə 45%, İsveçdə 42%, Almaniyada 40% var , Hollandiyada isə 37% -i, Romaya mənfi baxışı var. Harvard Universiteti tərəfindən aparılan bir araşdırma, Çexiya, Litva, Belarusiya və Ukraynanın Avropadakı qaradərili insanlara qarşı ən güclü irqi qərəzliliyinin olduğunu, SerbiyaSloveniyanın ən zəif irqi qərəzliliyini, Bosniya və Herseqovina, Xorvatiyaİrlandiyanı izlədiyini göstərdi.

Elmi irqçilik

Yarışın müasir bioloji tərifi elmi irqçi nəzəriyyələrlə 19-cu əsrdə inkişaf etmişdir. Elmi irqçilik termini, Yeni İmperializm dövründə 19-cu əsrin ortalarında təsirinin böyük hissəsini qazanmasına baxmayaraq, XVIII əsrin əvvəllərinə gedən irqçi inancları əsaslandırmaq və dəstəkləmək üçün elmin istifadəsinə aiddir. Akademik irqçilik olaraq da bilinən bu cür nəzəriyyələr ilk növbədə Kilsənin tarixin pozitivist hesablarına müqavimətini aradan qaldırmaq və onun monogenizmə dəstəyi, tarixin yaradıcılıq hesablarına uyğun olaraq, bütün insanların eyni əcdadlardan meydana gəldiyi anlayışıdır. Elmi fərziyyəyə söykənən bu irqçi nəzəriyyələr, Avropa sivilizasiyasının bütün dünyada üstünlüyünü ortaya qoyan birtərəfli olmayan sosial tərəqqi nəzəriyyələri ilə birləşdirildi. Bundan əlavə, onlar 1964-cü illərdə sosial darvinizm adlandırılan rəqabət ideyaları ilə əlaqəli 1864-cü ildə Herbert Spencer tərəfindən irəli sürülən "ən uyğun həyatda qalma" fikrindən tez-tez istifadə edirdilər.Çarlz Darvinin özü, İnsanların nəslindəki sərt irqi fərqlər ideyasına qarşı çıxdı (1871), insanların ümumi bir mənşəyə bölünərək bir növ olduğunu iddia etdi. İrqi fərqləri bəşəriyyətin bir çeşidi kimi tanıdı və "ən aşağı vəhşi vəhşi" mədəniyyətini Avropa sivilizasiyası ilə ziddiyyət təşkil edərkən zehni fakültələrdə, zövqlərdə, tərzdə və vərdişlərdə olan bütün irq insanları arasındakı yaxın oxşarlıqları vurğuladı.

 
Josiah C. Nott və George Gliddon'un qaradərililərin ağıl və şimpanze arasında sıralanmasını təklif edən yer kürəsinin yerli yarışları (1857).

19-cu əsrin sonlarında elmi irqçiliyin tərəfdarları "irqi degenerasiyası" və "qan irsi" və eugenics diskursları ilə bir-birlərini birləşdirdilər. Bundan sonra elmi irqçi müzakirələr poliqenizmin, unilinealizmin, sosial darvinizmin və eugenizmin birləşməsi olaraq təyin edilə bilər. Fiziki antropologiya, antropometriya, kraniometriya, frenologiya, fizioqnomiya və digərləri haqqında elmi qanuniliklərini irqçi xurafatların formalaşdırılması üçün indi diskriminasiya olunmuş fənlərdən tapdılar. 20-ci əsrdə Amerika mədəni antropologiya məktəbi (Frans Boas və s.), İngilis sosial antropologiya məktəbi (Bronislav Malinowski, Alfred Radcliffe-Brown və s.), Fransız etnologiyası məktəbi (Klod Levi- Ştraus və s.), Eyni zamanda neo-Darvin sintezinin kəşfi, bu kimi elmlər, xüsusən antropometriya, davranışları və psixoloji xüsusiyyətləri xarici, fiziki görünüşlərdən çıxartmaq üçün istifadə edilmişdir. İlk dəfə 1930-cu illərdə inkişaf etdirilən neo-Darvin sintezi, 1960-cı illərdə təkamül haqqında gen mərkəzli bir görüşə səbəb oldu. İnsan Genomu Layihəsinə görə, bu günə qədər insan DNT-nin ən tam xəritəyə gətirilməsi, irq qruplarına açıq bir genetik əsas olmadığını göstərir. Bəzi genlər müəyyən populyasiyalarda daha çox rast gəlinsə də, bir populyasiyanın bütün üzvlərində mövcud olan və başqa heç bir üzvdə gen yoxdur.

İrsiyyət və evgenika

Evgenikanın ilk nəzəriyyəsi 1869-cu ildə o dövrdə məşhur olan degenerasiya anlayışından istifadə edən Francis Galton (1822-1911) tərəfindən hazırlanmışdır. Antropometriya məktəbi tərəfindən "kəşfiyyat testi" nin gələcək istifadəsini qabaqcadan göstərən insan fərqlərini və iddia edilən "kəşfiyyat mirası" öyrənmək üçün statistika tətbiq etdi.Bu cür nəzəriyyələr yazıçı Emile Zola (1840-1902) tərəfindən 1871-ci ildə iyirmi romans dövrü olan Les Rougon-Macquart'ın irsiyyətini davranışla əlaqələndirdiyi açıq şəkildə təsvir edilmişdir.Beləliklə, Zola yüksək doğulmuş Rougonları siyasətlə məşğul olanlar (Son Mükəmməllik Eugène Rougon) və tibb (Le Docteur Pascal) və aşağı doğulmuş Macquartsları alkoqolizmə (L'Assommoir), fahişəliklə (Nana), və qətllə (La Bête humaine) məşğul olanlar kimi təsvir etdi: ... yenə də, on beş il keçdikdən sonra Beynəlxalq İntellektual Əməkdaşlıq Komitəsinin həyata keçirmək istədiyi, lakin müharibədən əvvəlki dövrün qiymətləndirmə siyasətinə hörmətdən imtina etməli olduğu bir layihə. Yarış sualı nasist ideologiyası və siyasətinin əsaslarından biri oldu. Masaryk və Beneš, hər yerdə kişilərin şüurunda və vicdanlarında irqlə bağlı həqiqətləri yenidən qurmaq üçün bir konfransa dəvət etmək təşəbbüsü ilə çıxış etdi ... Nazi təbliğatı beynəlxalq təşkilatın icazəsi olmadan öz yaramaz işlərini davam etdirə bildi. Üçüncü Reyxin irqi siyasətləri, eugenika proqramları və Holokostdakı yəhudilərin məhv edilməsi, habelə Porrajmosdakı Romalılar (Romani Holokostu) və digər azlıqlar müharibədən sonra elmi araşdırmalar haqqında irəliləyişlərə səbəb oldu. ABŞ-da Boasian antropologiya məktəbinin yüksəlməsi kimi elmi fənlərdəki dəyişikliklər bu dəyişikliyə səbəb oldu. Bu nəzəriyyələr, 1950-ci ildə YUNESKO-nun beynəlxalq tanınmış alimlər tərəfindən imzalanan və "Yarış sualı" başlığı ilə hazırlanan bəyanatında kəskin şəkildə rədd edildi.

Poligenizm və irqi tipologiyalar

Arthur de Gobineau-nun İnsan irqlərinin Bərabərsizliyinə dair Bir Essesi (1853- 1855) kimi əsərləri, keçmiş irqçi əsasçı diskussiyasına qarşı çıxan irq əsasına söykənən bir irqçilik əsasına söykənən bu yeni irqçiliyin ilk nəzəriyyələrindən biri hesab edilə bilər. Məsələn, yarışlarda zamanla dəyişən köklü tarixi bir gerçəkliyi görən Boulainvilliers. Beləliklə, Gobineau, irqçiliyi insanlar arasında bioloji fərqlər baxımından biologiyanın qanunauyğunluğu çərçivəsində qurmağa çalışdı. Gobineau nəzəriyyələri, 1899-cu ildə yayımlanan "Aryan və onun sosial rolu" adlı ağ "Aryan irqi" "dolichocephalic" olduğunu iddia edən Georges Vacher de Lapouge (1854--1936) irqi tipologiyası ilə Fransada genişlənəcəkdir. "yəhudi" arxetip olan "brachycephalic" irqinə qarşı çıxdı. Vacher de Lapouge beləliklə yarışların iyerarxik təsnifatını yaratdı və burada "Homo europaeus (Teutonic, Protestant və s.)", "Homo alpinusunu" (Auvergnat, Türk və s.) Və nəhayət "Homo mediterraneus" ( Neapolitan, Andalus və s.)Fransız yuxarı təbəqəsinin Homo europaeusun bir nümayəndəliyi, aşağı sinif isə Homo alpinusunu təmsil etdiyini nəzərə alaraq irqi və sosial sinifləri mənimsəmişdir. Galton evgeniklərini irq nəzəriyyəsinə tətbiq edərək, əvvəlcə "pozulan" sayılan həmkarlar ittifaqı üzvlərinin məhv edilməsinə yönəlmiş Vacher de Lapouge-nin "seleksionizmi"; ikincisi, əmək şəraitində hər hansı bir mübahisənin qarşısını almaq üçün hər birini bir məqsəd üçün təyin olunan insan tiplərini yaratmaq.Onun "antropososiologiyası" beləliklə sabit, iyerarxik bir sosial nizam quraraq sosial qarşıdurmanı əngəlləməyi hədəf aldı. Elə həmin il William Z. Ripley, ABŞ-da böyük bir nüfuza sahib olacaq Avropa yarışlarında (1899) eyni eyni irqi təsnifat tətbiq etdi.Digər elmi müəlliflər arasında H.S. 19-cu əsrin sonlarında Chamberlain ("Aryan irqi" na heyran olduğuna görə özünü Alman kimi qəbul edən İngiltərə vətəndaşı) və eugenicist və Böyük Yarışın müəllifi Madison Grant (1916). Madison Grant, sonradan Nazi Almaniyasından qaçmağa mane olan yəhudilərin, slavyanların və cənubi avropalıların immiqrasiyasını ciddi şəkildə məhdudlaşdıran 1924-cü il İmmiqrasiya Aktı üçün statistika təqdim etdi.

İnsan "zooparkları"( etnoloji ekspozisiyalar)

İnsan zooparkları ("İnsanlar şousu" adlanır), məşhur irqçiliyi elmi irqçiliyə bağlayaraq vacib bir vasitə idi: bunlar həm ictimai maraq, həm də antropologiya və antropometriya obyekti idi. Joice Heth, an African American slave, was displayed by P.T. Barnum in 1836, a few years after the exhibition of Saartjie Baartman, the "Hottentot Venus", in England. Such exhibitions became common in the New Imperialism period, and remained so until World War II. Carl Hagenbeck, inventor of the modern zoos, exhibited animals beside humans who were considered "savages".

İrqçiliyin mənbəyi ilə bağlı nəzəriyyələr

Təkamülçü psixoloqlar John Tooby və Leda Cosmides, ABŞ-da irqin, şəxslərin qısa təsvirlərində ən çox istifadə edilən üç xüsusiyyətdən biri olduğunu (başqaları yaş və cins) olduğunu düşündürdülər.Təbii seçimin irqdən təsnifat olaraq istifadə edilməsi üçün bir instinktin təkamülünə üstünlük verməyəcəyini əsaslandırdılar, çünki bəşər tarixinin əksər hissəsi üçün insanlar demək olar ki, digər irqlərin üzvləri ilə qarşılaşmırdılar. Tooby və Cosmides, müasir insanların irqi koalisiya üzvlüyü üçün proksi (kobud və hazır bir göstərici) olaraq istifadə etdiyini fərz etdi, çünki başqa bir insanın "hansı tərəfdə" olması barədə daha yaxşı təsadüfi bir təsəvvürün həqiqətən bir adam əvvəlcədən bilmirsə faydalıdır.

 
Etnik və irqi qarşıdurmanın sosioloji modeli.

Onların həmkarı Robert Kurzban nəticələri bu fərziyyəni dəstəklədiyi bir eksperiment hazırladı.Yaddaş qarışıqlığı protokolundan istifadə edərək, mübahisənin iki tərəfini təqdim edən bu şəxslərin söylədiyi iddia edilən şəxslərin şəkilləri və cümlələri təqdim etdi.Mövzuların xatırlatmasında edilən səhvlər, bəzən eyni irqdən olan bir spikerə bir ifadəni "düzgün" natiq kimi səhv vermiş olduqlarını, eyni zamanda bəzən bir spikerə bir ifadəni səhv yalnış göstərdiklərini ifadə edən səhvləri yan "" düzgün "danışan kimi qeyd etdi. Təcrübənin ikinci mərhələsində komanda mübahisədəki "tərəfləri" oxşar rəngli geyimlərlə fərqləndirdi; bu vəziyyətdə səhvlərə səbəb olmaqda irqi oxşarlığın təsiri paltarlarının rəngi ilə əvəz olunmaqla demək olar ki, yox oldu.Başqa sözlə, geyimdən ipuçları olmayan ilk qruplar, yarışın kimin tərəfində olduğunu təxmin etmək üçün yarışdan əyani bələdçi olaraq istifadə etdilər; ikinci qrup subyektlər geyim rənglərini əsas vizual ipucu kimi istifadə etdilər və yarışın təsiri çox az oldu. Bəzi tədqiqatlar etnosentrik düşüncənin əslində əməkdaşlığın inkişafına töhfə verə biləcəyini göstərir. Siyasət elmləri doktorları Ross Hammond və Robert Axelrod, virtual şəxslərin təsadüfi olaraq müxtəlif dəri rənglərindən birini, sonra da müxtəlif ticarət strategiyalarından birini təyin etdikləri bir kompüter simulyasiyasını yaratdılar: rəngdən kor olun, öz rənginizdə olanları sevin və ya digərlərinin rəngini eyni sevin.Etnosentrik fərdlərin bir-birinə qarışdıqlarını, daha sonra bütöv bir etnosentrik fərdlərin silinməyincə böyüdüklərini tapdılar. "Eqoist Gene" də təkamülçü bioloq Richard Dawkins yazır ki, "Qan davaları və qəbilələrarası müharibə Hamiltonun genetik nəzəriyyəsi baxımından asanlıqla izah edilə bilər." Dawkins yazır ki, irqi xurafat, təkamüllü bir şəkildə uyğunlaşmasa da, "fiziki olaraq bənzəyən fərdlərlə eyniləşdirmək və görünüşü ilə fərqli olanlara pis olmaq üçün qohum tərəfindən seçilmiş bir meylin irrasional bir ümumiləşdirilməsi kimi şərh edilə bilər." Təkamül oyun nəzəriyyəsindəki simulyasiyaya əsaslanan təcrübələr etnosentrik-strategiya fenotiplərinin seçilməsi üçün izahat verməyə çalışdılar. İrqçiliyin fitri bir mənşəyi ilə əlaqəli təkamül nəzəriyyələrini dəstəkləməsinə baxmayaraq, müxtəlif tədqiqatlar irqçiliyin uşaqlıq dövründə daha az zəka və daha az fərqli həmyaşıd qruplarla əlaqəli olduğunu irəli sürdü. Irqi uyğunlaşdırma fəaliyyətləri zamanı amigdala fəaliyyətinə dair bir neyroimaging tədqiqatı, artan aktivliyin yetkinlik yaşı ilə əlaqəli olduğu və müəllifin irqçiliyin öyrənilmiş bir tərəfini təklif etdiyi daha az irqli müxtəlif həmyaşıd qrupları ilə əlaqəli olduğunu tapdı. Neyroimaging tədqiqatlarının meta analizi amiqdala aktivliyinin irqi qərəzin qeyri-müəyyən tədbirləri üzrə artan ballarla əlaqəli olduğunu aşkar etdi. İrqi stimullara cavab olaraq amiqdala aktivliyi qruplararası qrupun işlənməsini təmsil edən amigdala fəaliyyətinin ənənəvi nəzəriyyəsindən daha çox artan təhlükə qavrayışını ifadə etdiyi iddia edildi. İrqçilik, İngiltərədəki 15000 insanın analizində daha aşağı uşaqlıq IQ ilə əlaqələndirilmişdir.

"Dövlət sponsorlu" irqçilik

Dövlət irqçiliyi, yəni irqçi ideologiyaya söykənən bir millət dövlətinin təsisatları və təcrübələri ABŞ-dan Avstraliyaya qədər bütün müstəmləkəçilik müstəvisində böyük rol oynamışdır. Nasist Alman rejimində, Avropadakı faşist rejimlərində və Yaponiyanın Şüva dövrünün ilk illərində də əhəmiyyətli bir rol oynadı. Bu hökumətlər irqçi, ksenofobik və nasizm vəziyyətində soyqırımı olan ideologiyaları və siyasətləri müdafiə edir və həyata keçirirlər.

 
Şimali Karolinadakı bir kafedə 1940-cı ildə ayrıca "ağ" və "rəngli" girişlər

1935-ci il Nürnberq Yarış Qanunları, Rassenschande'yi "irqi çirklənmə" hesab edərək hər hansı bir Aryan və Yəhudi arasında cinsi əlaqələri qadağan etdi. Nürnberq Qanunları bütün yəhudiləri, hətta dörddə bir və yarı yəhudiləri (ikinci və birinci dərəcəli pis adamlar) Alman vətəndaşlığından məhrum etdi. Bu o demək idi ki, onların əsas vətəndaş hüquqları, məsələn, səs vermək hüququ yoxdur. 1936-cı ildə yəhudilərə bütün peşə işlərinə qadağa qoyuldu, bu, təhsildə, siyasətdə, ali təhsildə və sənayedə hər hansı bir təsir göstərməsinin qarşısını aldı.15 noyabr 1938-ci ildə yəhudi uşaqlarına normal məktəblərə getmək qadağan edildi. 1939-cu ilin aprelinə qədər, demək olar ki, bütün yəhudi şirkətləri ya maliyyə təzyiqi altında yıxıldı və ya mənfəətləri azaldı, ya da Nazi hökumətinə satılmağa inandırıldı.Bu, onların insan kimi hüquqlarını daha da azaltdı; rəsmi olaraq Alman populyasiyasından ayrılmışlar.Oxşar qanunlar Bolqarıstanda mövcud idi - Millətin, Macarıstanın, Rumıniyanın və Avstriyanın qorunması üçün Qanun. Qanuni dövlət irqçiliyinin Cənubi Afrika Milli Partiyası tərəfindən 1948 - 1994-cü illər arasında Apartheid rejimi dövründə tətbiq olunduğu bilinir. Burada ağ cənubi afrikalıların hüquqlarına sahib olmaq üçün bir sıra Aparteid qanunvericiliyi qanun sistemlərindən keçdi. ağ olmayan cənubi afrikalılardan üstün idi. Ağ olmayan Cənubi Afrikalılara səsvermə də daxil olmaqla, idarəetmə məsələlərində iştirak etməyə icazə verilmədi; keyfiyyətli tibbi xidmətə çıxış; təməl xidmətlərin, o cümlədən təmiz su ilə təmin edilməsi; elektrik enerjisi; həm də adekvat təhsil almaq imkanı. Ağ olmayan Cənubi Afrikalıların da müəyyən ictimai ərazilərə girməsinin, müəyyən ictimai nəqliyyatdan istifadə etmələrinin qarşısı alındı ​​və yalnız müəyyən edilmiş ərazilərdə yaşamaları tələb edildi. Ağ olmayan Cənubi Afrikalılara ağ cənubi afrikalılardan fərqli olaraq vergi verildi və onlardan da həmişə "dom pasları" olaraq bilinən əlavə sənədlərin aparılması tələb edildi, bu da ağ olmayan Cənubi Afrika vətəndaşlığını təsdiq etdi. Bu qanunverici irqi qanunların hamısı 1990-cı illərin əvvəllərində Aparteid dövrünün sonunda qəbul edilmiş bir sıra bərabər insan hüquqları qanunları ilə ləğv edildi.

Anti-rasizm

Anti-irqçilik irqçiliyə qarşı çıxmaq üçün qəbul edilmiş və ya inkişaf etdirilən inanclar, hərəkətlər, hərəkətlər və siyasətlər daxildir. Ümumiyyətlə, insanların irqi əsasında ayrı-seçkilik edilmədiyi bir egalitar bir cəmiyyət təşviq edir. Vətəndaş hüquqları hərəkatı və Anti-Aparteid Hərəkatı kimi hərəkətlər anti-irqçi hərəkatların nümunələri idi. Qeyri-zorakı müqavimət bəzən anti-irqçi hərəkətlərin bir elementi kimi qəbul edilir, baxmayaraq ki, bu həmişə belə deyildi. Nifrət cinayətlərinə dair qanunlar, təsdiqedici hərəkətlər və irqçi nitqə qoyulan qadağalar, eyni zamanda, irqçiliyin qarşısını almaq məqsədi daşıyan hökumət siyasətinin nümunəsidir.

İstinadlar

  1. Dennis, R.M. (2004). "Racism". In Kuper, A.; Kuper, J. (eds.). The Social Science Encyclopedia, Volume 2 (3rd ed.). London; New York: Routledge. ISBN 978-1-134-35969-1. Racism, the idea that there is a direct correspondence between a group's values, behavior and attitudes, and its physical features [...]
  2. Racism Oxford Dictionaries
  3. Ghani, Navid (2008). "Racism". In Schaefer, Richard T. (ed.). Encyclopedia of Race, Ethnicity, and Society. SAGE. pp. 1113–1115. ISBN 978-1-4129-2694-2.
  4. Newman, D. M. (2012). Sociology : exploring the architecture of everyday life (9th ed.). Los Angeles: SAGE. p. 405. ISBN 978-1-4129-8729-5. racism: Belief that humans are subdivided into distinct groups that are different in their social behavior and innate capacities and that can be ranked as superior or inferior.
  5. Newman, D.M. (2012). Sociology: exploring the architecture of everyday life (9th ed.). Los Angeles: Sage. p. 405. ISBN 978-1-4129-8729-5. racism: Belief that humans are subdivided into distinct groups that are different in their social behavior and innate capacities and that can be ranked as superior or inferior.
  6. "International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination". Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights. Retrieved December 23, 2011.
  7. Fredrickson, George M. 1988. The arrogance of race: historical perspectives on slavery, racism, and social inequality. Middletown, Conn: Wesleyan University Press
  8. Reilly, Kevin; Kaufman, Stephen; Bodino, Angela (2003). Racism : a global reader. Armonk, N.Y: M.E. Sharpe. pp. 45–52. ISBN 978-0-7656-1060-7.
  9. "race (n2)". Online Etymology Dictionary. Retrieved 21 February 2016.
  10. "race (n2)". Online Etymology Dictionary. Retrieved 21 February 2016.
  11. "Racism". The Canadian Encyclopedia. 2013. Archived from the original on 8 June 2019. Retrieved 21 February 2016.
  12. "Framework decision on combating racism and xenophobia". Council Framework Decision 2008/913/JHA of 28 November 2008. European Union. Retrieved 3 February 2011
  13. "International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination". UN Treaty Series. United Nations. Archived from the original on 4 August 2011. Retrieved 3 February 2011.
  14. Bamshad, Michael; Steve E. Olson (December 2003). "Does Race Exist?". Scientific American. 289 (6): 78–85. Bibcode:2003SciAm.289f..78B. doi:10.1038/scientificamerican1203-78. PMID 14631734. If races are defined as genetically discrete groups, no. Researchers can, however, use some genetic information to group individuals into clusters with medical relevance.
  15. Patrinos, Ari (2004). "'Race' and the human genome". Nature Genetics. 36 (S1–S2): S1–S2. doi:10.1038/ng2150. PMID 15510100.
  16. Keita, Shomarka O.Y. & Rick A. Kittles (1997). "The persistence of racial thinking and the myth of racial divergence" (PDF). American Anthropologist. 99 (3): 534–44. doi:10.1525/aa.1997.99.3.534. Archived from the original (PDF) on 2016-10-07. Retrieved 2016-03-10.
  17. Smedley, Audrey & Brian D. Smedley (2005). "Race as biology is fiction, racism as a social problem is real: Anthropological and historical perspectives on the social construction of race". American Psychologist. 60 (1): 16–26. CiteSeerX 10.1.1.694.7956. doi:10.1037/0003-066x.60.1.16. PMID 15641918.
  18. "racialism, n." OED Online. September 2013. Oxford University Press. (Accessed December 03, 2013).
  19. "racism, n." OED Online. September 2013. Oxford University Press. (Accessed December 03, 2013).
  20. Miles, Robert (1989). Racism. Routledge. p. 42. ISBN 978-0-415-01809-8.
  21. Fredrickson, George M. (2002). Racism: A Short History. Princeton, NJ: Princeton University Press. p. 5. ISBN 978-0-691-11652-5. Archived from the original on 2016-03-08.
  22. Bethencourt, Francisco (2014). Racisms: From the Crusades to the Twentieth Century. Princeton, NJ: Princeton University Press.
  23. "Universal Declaration of Human Rights". United Nations. 6 October 2015. Retrieved 22 February 2016.
  24. "International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination". United Nations. Adopted December 1965, entered into force January 1969. Retrieved 22 February 2016.
  25. "Declaration on Race and Racial Prejudice". United Nations. 1978. Retrieved 22 February 2016.
  26. Metraux, A. (1950). "United nations Economic and Security Council Statement by Experts on Problems of Race". American Anthropologist. 53 (1): 142–45. doi:10.1525/aa.1951.53.1.02a00370.
  27. "Racist and Religious Crime – CPS Prosecution Policy". The CPS. Archived from the original on 2010-01-19. Retrieved 2010-05-23.
  28. Jon Dagsland Holgersen (23 July 2010) Rasebegrepet på vei ut av loven Aftenposten. Retrieved 6 March 2017 (in Norwegian)
  29. Rase: Et ubrukelig ord Aftenposten. Retrieved 10 December 2013 (in Norwegian)
  30. Ministry of Labour The Act on prohibition of discrimination based on ethnicity, religion, etc. Regjeringen.no. Retrieved 10 December 2013
  31. Gossett, Thomas F. Race: The History of an Idea in America. New York: Oxford University Press, 1997. ISBN 0-19-509778-5
  32. Feagin, Joe R. (2000). Racist America: Roots, Current Realities, and Future Reparations. Routledge. ISBN 978-0-415-92531-0.
  33. Du Bois; W.E.B. (1903). The Souls of Black Folk. New York: Bantam Classic
  34. Wellman, David T. (1993). Portraits of White Racism. New York: Cambridge University Press. p. x.
  35. Massey, D. & N. Denton (1989). "Hypersegregation in U.S. Metropolitan areas: Black and Hispanic Segregation Along Five Dimensions". Demography. 26 (3): 378–79. doi:10.2307/2061599. JSTOR 2061599.
  36. Cazenave, Noel A & Darlene Alvarez Maddern (1999). "Defending the White Race: White Male Faculty Opposition to a White Racism Course". Race and Society. 2 (1): 25–50. doi:10.1016/s1090-9524(00)00003-6.
  37. Cazenave, Noel A & Darlene Alvarez Maddern (1999). "Defending the White Race: White Male Faculty Opposition to a White Racism Course". Race and Society. 2 (1): 25–50. doi:10.1016/s1090-9524(00)00003-6.
  38. Devos, T. (2008). "Attitudes and attitude change". Implicit attitudes 101: Theoretical and empirical Insights. New York: Psychology Press. pp. 61–84.
  39. Gawronski, B; Payne, B.K. (2010). Handbook of Implicit Social Cognition: Measurement, Theory and Application. ISBN 978-1-60623-674-1.
  40. Eberhardt, Jennifer L.; et al. (2004). "Seeing Black: Race, Crime, and Visual Processing". Journal of Personality and Social Psychology. 87 (6): 876–93. CiteSeerX 10.1.1.408.3542. doi:10.1037/0022-3514.87.6.876. PMID 15598112
  41. Belenko, Steven and Cassia Spohn (2014). Drugs, Crime, and Justice. Sage. ISBN 978-1-4833-1295-8.
  42. Van Dijk, Tuen (1992). Analyzing Racism Through Discourse Analysis Some Methodological Reflections in Race and Ethnicity in Research Methods. Newbury Park, CA: Sage. pp. 92–134. ISBN 978-0-8039-5007-8.
  43. Watson, Veronica T. (2013). The Souls of White Folk: African American Writers Theorize Whiteness. Jackson: The University Press of Mississippi. p. 137. ISBN 978-1-4968-0245-3.
  44. "Definition of racism in English". Oxford University Press. Retrieved January 3, 2018.
  45. "Definition of racism". Merriam-Webster. Retrieved January 3, 2018.
  46. Blay, Zeba (26 August 2015). "'Reverse Racism': 4 Myths That Need To Stop". Huffpost Black Voices. Retrieved 28 February 2016.
  47. McWhorter, Ladelle (2009). Racism and sexual oppression in Anglo-America: a genealogy. Bloomington: Indiana University Press. ISBN 978-0-253-35296-5. OCLC 406565635.
  48. Ansell, Amy Elizabeth (2013). "Affirmative Action; Color-Consciousness". Race and Ethnicity: The Key Concepts. Routledge. pp. 4, 46. ISBN 978-0-415-33794-6.
  49. Emily Torbett (August 21, 2015). "Reverse racism: Can't exist by definition, insulting to minority groups". The Daily Athenaeum. Retrieved February 3, 2017.
  50. Ansell, Amy Elizabeth (2013). "Reverse Racism". Race and Ethnicity: The Key Concepts. Routledge. pp. 135–38. ISBN 978-0-415-33794-6.
  51. Dovidio, John F.; Gaertner, Samuel L. (2004). "Aversive Racism". In Olson, James M.; Zanna, Mark P. (eds.). Advances in Experimental Social Psychology. 36. pp. 1–52. doi:10.1016/S0065-2601(04)36001-6. ISBN 978-0-12-015236-0.
  52. Saucier, Donald A.; Miller, Carol T.; Doucet, Nicole (2005). "Differences in Helping Whites and Blacks: A Meta-Analysis". Personality and Social Psychology Review. 9 (1): 2–16. doi:10.1207/s15327957pspr0901_1. PMID 15745861.
  53. Ansell, Amy E. (2008). "Color Blindness". In Schaefer, Richard T. (ed.). Encyclopedia of Race, Ethnicity, and Society. Sage. pp. 320–22. ISBN 978-1-4522-6586-5.
  54. Bonilla-Silva, Eduardo (2001). White Supremacy and Racism in the Post-Civil Rights Era. Lynne Rienner Publishers, Inc. pp. 137–66. ISBN 978-1-58826-032-1.
  55. Bonilla-Silva, Eduardo (2003). Racism without Racists: Color-blind Racism and the Persistence of Racial Inequality in the United States. Lanham: Rowman & Littlefield. pp. 2–29. ISBN 978-0-7425-1633-5.
  56. Parker, Laurence (1999). Race Is – Race Isn't: Critical Race Theory and Qualitative Studies in Education. Westview Press. p. 184. ISBN 978-0-8133-9069-7.
  57. Kundnani, Arun (2002-10-01). "An Unholy Alliance? Racism, Religion and Communalism". Race & Class. 44 (2): 71–80. doi:10.1177/0306396802044002976. ISSN 0306-3968.
  58. Wren, Karen (2001). "Cultural racism: Something rotten in the state of Denmark?". Social & Cultural Geography. 2 (2): 141–62. doi:10.1080/14649360120047788.
  59. Blaut, James M. (1992). "The Theory of Cultural Racism". Antipode: A Radical Journal of Geography. 24 (4): 289–99. doi:10.1111/j.1467-8330.1992.tb00448.x.
  60. Savage, Charlie (December 21, 2011). "Countrywide Will Settle a Bias Suit". The New York Times. Retrieved December 24, 2011.
  61. Acuña, Rodolfo F. (2010). Occupied America: A History of Chicanos (7th ed.). Boston: Longman. pp. 23–24. ISBN 978-0-205-78618-3.
  62. "The World; Racism? Mexico's in Denial.", The New York Times, June 11, 1995.
  63. Richard W. Race, Analysing ethnic education policy-making in England and Wales, Sheffield Online Papers in Social Research, University of Sheffield, p. 12. Retrieved 20 June 2006. Archived September 23, 2006, at the Wayback Machine
  64. Karenga, Maulana (22–23 June 2001). "The Ethics of Reparations: Engaging the Holocaust of Enslavement" (PDF). The National Coalition of Blacks for Reparations in America (N'COBRA). Retrieved 31 January 2017.
  65. Gregory, Derek. (2004). The Colonial Present. Blackwell publishers. p. 4
  66. Said, Edward. (1978) Orientalism. New York: Pantheon Books. p. 360
  67. Principles to Guide Housing Policy at the Beginning of the Millennium, Michael Schill & Susan Wachter, Cityscape
  68. Takashi Fujitani; Geoffrey Miles White; Lisa Yoneyama (2001). Perilous memories: the Asia-Pacific War(s). Duke University Press. p. 303. ISBN 978-0-8223-2564-2.
  69. Miller, Stuart Creighton (1984). Benevolent Assimilation: The American Conquest of the Philippines, 1899–1903. Yale University Press. ISBN 978-0-300-03081-5. p. 5: "... imperialist editors came out in favor of retaining the entire archipelago (using) higher-sounding justifications related to the "white man's burden".
  70. Opinion archive, International Herald Tribune (February 4, 1999). "In Our Pages: 100, 75 and 50 Years Ago; 1899: Kipling's Plea". International Herald Tribune: 6.: Notes that Rudyard Kipling's new poem, "The White Man's Burden", "is regarded as the strongest argument yet published in favor of expansion".
  71. Out West. University of Nebraska Press. 2000. p. 96.
  72. "Facebook labels declaration of independence as 'hate speech'". The Guardian. Retrieved August 7, 2019.
  73. Aronson, E., Wilson, T.D., & Akert, R.M. (2010). Social Psychology (7th edition). New York: Pearson.
  74. McConahay, J.B. (1983). "Modern Racism and Modern Discrimination The Effects of Race, Racial Attitudes, and Context on Simulated Hiring Decisions". Personality and Social Psychology Bulletin. 9 (4): 551–58. doi:10.1177/0146167283094004.
  75. Brief, A.P.; Dietz, J.; Cohen, R.R.; Pugh, S.D.; Vaslow, J.B. (2000). "Just doing business: Modern racism and obedience to authority as explanations for employment discrimination". Organizational Behavior and Human Decision Processes. 81 (1): 72–97. CiteSeerX 10.1.1.201.4044. doi:10.1006/obhd.1999.2867. PMID 10631069.
  76. McConahay, J.B. (1986). Modern rasism, ambivalence, and the modern racism scale.
  77. Pettigrew, T.F. (1989). "The nature of modern racism in the United States". Revue Internationale de Psychologie Sociale. Chicago
  78. Staff (March 30, 2015) "How the biases in the back of your mind affect how you feel about race" PBS Newshour Accessed: October 9, 2017
  79. C. Peter Chen (1945-02-23). "Joint Declaration of the Greater East Asia Conference (below)". Ww2db.com. Retrieved 2011-01-26
  80. "Toward a World without Evil: Alfred Métraux as UNESCO Anthropologist (1946–1962)", by Harald E.L. Prins, UNESCO
  81. "European Court of Human Rights case law factsheet on racial discrimination" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2011-06-14. Retrieved 2011-01-26.
  82. Text of the Convention Archived July 26, 2011, at the Wayback Machine, International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination, 1966
  83. [1] Archived January 12, 2012, at the Wayback Machine
  84. Pierre-André Taguieff, La force du préjugé, 1987 (in French)
  85. "Race Studies in Denmark" (PDF). Geografisk Tidsskrift (in Danish). 19. 1907. Retrieved 2013-11-14
  86. Du Bois, W.E.B. (1897). "The Conservation of Races". p. 21.
  87. Marius Turda (2004). The idea of national superiority in Central Europe, 1880–1918. Edwin Mellen Press. ISBN 978-0-7734-6180-2.
  88. National Analytical Study on Racist Violence and Crime, RAXEN Focal Point for Italy – Annamaria Rivera FRA. "Helping to make fundamental rights a reality for everyone in the European Union" (PDF). European Union Agency for Fundamental Rights. Archived from the original (PDF) on December 16, 2008. Retrieved 22 August 2010.
  89. Joseph L. Graves (2001). The Emperor's new clothes: biological theories of race at the millennium. Rutgers University Press. ISBN 978-0-8135-2847-2.
  90. Inter-American Convention against Racism and all forms of Discrimination and Intolerance – Study prepared by the Inter-American Juridical Committee 2002
  91. Richter, Facing East from Indian Country, p. 208
  92. Fredrickson, George M. 1988. The Arrogance of Race: Historical Perspectives on Slavery, Racism, and Social Inequality. Middletown, Conn: Wesleyan University Press
  93. Reilly, Kevin; Kaufman, Stephen; Bodino, Angela (2003). Racism : a global reader. Armonk, NY: M.E. Sharpe. pp. 45–52. ISBN 978-0-7656-1060-7.
  94. UN General Assembly, Universal Declaration of Human Rights, 10 December 1948, 217 A (III), available at: [2] [accessed 18 July 2012]
  95. On this "nationalities question" and the problem of nationalism, see the relevant articles for a non-exhaustive account of the state of contemporary historical researches; famous works include: Ernest Gellner, Nations and Nationalism (1983); Eric Hobsbawm,The Age of Revolution : Europe 1789–1848 (1962), Nations and Nationalism since 1780 : programme, myth, reality (1990); Benedict Anderson, Imagined Communities (1991); Charles Tilly, Coercion, Capital and European States AD 990–1992 (1990); Anthony D. Smith, Theories of Nationalism (1971), etc.
  96. Bernard Lewis (1992). Race and slavery in the Middle East: an historical enquiry. Oxford University Press. pp. 54–55. ISBN 978-0-19-505326-5.
  97. "Aristotle on Slavery". Oregonstate.edu. Archived from the original on September 6, 2013. Retrieved 2013-11-14.
  98. Khalid, Abdallah (1977). The Liberation of Swahili from European Appropriation. East African Literature Bureau. p. 38. Retrieved 10 June 2014.
  99. El Hamel, Chouki (2002). "'Race', slavery and Islam in Maghribi Mediterranean thought: the question of the Haratin in Morocco". The Journal of North African Studies. 7 (3): 29–52 [39–40]. doi:10.1080/13629380208718472. Neither in the Qur'an nor in the Hadith is there any indication of racial difference among humankind. But as a consequence of the Arab conquests, a mutual assimilation between Islam and the cultural and the scriptural traditions of Christian and Jewish populations occurred. Racial distinctions between humankind with reference to the sons of Noah is found in the Babylonian Talmud, a collection of rabbinic writings which dates back to the sixth century.
  100. Yosef Ben-Jochannan (1991). African origins of the major "Western religions". Black Classic Press. p. 231. ISBN 978-0-933121-29-4.
  101. "Medieval Sourcebook: Abû Ûthmân al-Jâhiz: From The Essays, c. 860 CE". Medieval Sourcebook. July 1998. Retrieved 2008-12-07.
  102. Lewis, Bernard (2002). Race and Slavery in the Middle East. Oxford University Press. p. 93. ISBN 978-0-19-505326-5.
  103. Hannoum, Abdelmajid (1 January 2003). "Translation and the Colonial Imaginary: Ibn Khaldûn Orientalist". History and Theory. 42 (1): 61–81. doi:10.1111/1468-2303.00230. JSTOR 3590803.
  104. Lindsay, James E. (2005), Daily Life in the Medieval Islamic World, Greenwood Publishing Group, pp. 12–15, ISBN 978-0-313-32270-9
  105. Collins, Roger (1995). The Arab Conquest of Spain: 710 - 797. Wiley. ISBN 9780631194057.
  106. Sephardim. Jewish Virtual Library. Last accessed 27 December 2011.
  107. Robert Lacey, Aristocrats. Little, Brown and Company, 1983, p. 67
  108. Sicroff, Albert A. Los estatutos de Limpieza de Sangre. p. 121.
  109. Colección Legislativa de España (1870), p. 364
  110. Avrum Ehrlich, Mark (2009). Encyclopedia of the Jewish diaspora: origins, experiences, and culture. ABC-CLIO. p. 689. ISBN 978-1-85109-873-6.
  111. Bonar Ludwig Hernandez (2001). "The Las Casas-Sepúlveda Controversy: 1550–1551" (PDF). Ex Post Facto. 10: 95–104. Archived from the original (PDF) on 21 April 2015.
  112. J. Michael Francis, PhD, Luisa de Abrego: Marriage, Bigamy, and the Spanish Inquisition, laflorida.org
  113. Flannery, Edward (2004-11-02). The Anguish of the Jews: Twenty-Three Centuries of Antisemitism (2nd ed.). New York: Paulist Press. ISBN 978-0-8091-4324-5.
  114. Michel Foucault, Society Must Be Defended (1976–77)
  115. "Race and Racism in Asia – Race And Racism in China". science.jrank.org. Retrieved 2016-08-01. Chinese descriptions of themselves as a "yellow" race predated European use of such terms.
  116. "Royal Navy and the Slave Trade : Battles : History". Royal-navy.mod.uk. Archived from the original on May 10, 2011. Retrieved 2010-05-23.
  117. "Chasing Freedom Exhibition: the Royal Navy and the Suppression of the Transatlantic Slave Trade". Royalnavalmuseum.org. 2006-11-21. Archived from the original on December 10, 2009. Retrieved 2010-05-23
  118. Merriam Webster (editor), Merriam-Webster's Collegiate Dictionary, 10 Rev Ed edition, (Merriam-Webster: 1998), p. 563
  119. Ronald James Harrison, Africa and the Islands, (Wiley: 1965), p. 58
  120. Dorothy Dodge, African Politics in Perspective, (Van Nostrand: 1966), p. 11
  121. Michael Senior, Tropical Lands: a human geography, (Longman: 1979), p. 59
  122. A.H.M. Jones, Elizabeth Monroe, History of Abyssinia, (Kessinger Publishing: 2003), p. 25
  123. "Background on conflict in Liberia". Fcnl.org. 2003-07-30. Archived from the original on January 8, 2011. Retrieved 2011-01-26.
  124. Maggie Montesinos Sale (1997). The Slumbering Volcano: American Slave Ship Revolts and the Production of Rebellious Masculinity. p. 264. Duke University Press, 1997
  125. Galton, Francis (9 June 1873). "Africa for the Chinese". The London and China Telegraph. 15 (510). London.
  126. Gumkowski, Janusz; Leszczynski, Kazimierz. "Hitler's Plans for Eastern Europe". Poland under Nazi Occupation. Archived from the original on 27 July 2007.
  127. Davies, Norman (2006). Europe at War 1939–1945: No Simple Victory. Macmillan Pubs (pp. 167, 4).
  128. Operation Barbarossa: Ideology and Ethics against Human Dignity, by André Mineau, (Rodopi, 2004) p. 180
  129. Operation Barbarossa: Ideology and Ethics against Human Dignity, by André Mineau, (Rodopi, 2004) p. 180
  130. Historical Dictionary of the Holocaust, p. 175 Jack R. Fischel. 2010. The policy of Lebensraum was also the product of Nazi racial ideology, which held that the Slavic peoples of the east were inferior to the Aryan race.
  131. Hitler's Home Front: Wurttemberg Under the Nazis, Jill Stephenson p. 135, Other non-'Aryans' included Slavs, Blacks and Roma
  132. Race Relations Within Western Expansion, p. 98 Alan J. Levine. 1996. Preposterously, Central European Aryan theorists, and later the Nazis, would insist that the Slavic-speaking peoples were not really Aryans
  133. The Politics of Fertility in Twentieth-Century Berlin, p. 118 Annette F. Timm. 2010. The Nazis' singleminded desire to "purify" the German race through the elimination of non-Aryans (particularly Jews, Gypsies, and Slavs)
  134. Curta 2001, p. 9, 26–30
  135. Jerry Bergman, "Eugenics and the Development of Nazi Race Policy", Perspectives on Science and Christian Faith PSCF 44 (June 1992):109–24
  136. "Holocaust Encyclopedia – Genocide of European Roma (Gypsies), 1939–1945". United States Holocaust Memorial Museum (USHMM). Retrieved 9 August 2011.
  137. Pauwels, Jacques R. The Great Class War 1914–1918. Formac Publishing Company Limited. p. 88.
  138. Gumkowski, Janusz; Leszczynski, Kazimierz; Robert, Edward (translator) (1961). Hitler's Plans for Eastern Europe. Poland Under Nazi Occupation (First ed.). Polonia Pub. House. p. 219. OCLC 750570006. Archived from the original (Paperback) on 2011-04-09. Retrieved March 12, 2014.
  139. Norman Davies. Europe at War 1939–1945: No Simple Victory. pp. 167, 209.
  140. Daniel Goldhagen, Hitler's Willing Executioners (p. 290) – "2.8 million young, healthy Soviet POWs" killed by the Germans, "mainly by starvation ... in less than eight months" of 1941–42, before "the decimation of Soviet POWs ... was stopped" and the Germans "began to use them as laborers".
  141. Yeomans, Rory (2015). The Utopia of Terror: Life and Death in Wartime Croatia. Boydell & Brewer. ISBN 9781580465458.
  142. Yeomans, Rory (2012). Visions of Annihilation: The Ustasha Regime and the Cultural Politics of Fascism, 1941–1945. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. p. 7. ISBN 9780822977933.
  143. Bartulin, Nevenko (2013). The Racial Idea in the Independent State of Croatia: Origins and Theory. BRILL. p. 124. ISBN 9789004262829.
  144. Kenrick, Donald (2006). The Final Chapter. University of Hertfordshire Press. p. 92. ISBN 9781902806495.
  145. Bloxham, Donald; Gerwarth, Robert (2011). Political Violence in Twentieth-Century Europe. Cambridge University Press. p. 111. ISBN 9781139501293.
  146. Levy, Michele Frucht (2009). ""The Last Bullet for the Last Serb": The Ustaša Genocide against Serbs: 1941–1945". Nationalities Papers. 37 (6): 807–837. doi:10.1080/00905990903239174.
  147. Dulić, Tomislav (2006). "Mass killing in the Independent State of Croatia, 1941–1945: a case for comparative research". Journal of Genocide Research. 8: 255–281. doi:10.1111/nana.12433.
  148. Charny, Israel (1999). Encyclopedia of Genocide: A-H. ABC-CLIO. pp. 18–23. ISBN 9780874369281.
  149. "American laws against 'coloreds' influenced Nazi racial planners". Times of Israel. Retrieved September 23, 2017
  150. Whitman, James Q. (2017). Hitler's American Model: The United States and the Making of Nazi Race Law. Princeton University Press. p. 47.
  151. Fredrickson, George (1981). White Supremacy. Oxford Oxfordshire: Oxford University Press. p. 162. ISBN 978-0-19-503042-6.
  152. Seema Sohi (2014). Echoes of Mutiny: Race, Surveillance, and Indian Anticolonialism in North America. Oxford University Press. p. 8. ISBN 978-0-19-937625-4. During the early decades of the twentieth century, US Immigration, Justice, and State Department officials cast Indian anticolonialists as a "Hindu" menace
  153. Zhao, X. & Park, E.J.W. (2013). Asian Americans: An Encyclopedia of Social, Cultural, Economic, and Political History. Greenwood. p. 1142. ISBN 978-1-59884-239-5
  154. Schultz, Jeffrey D. (2002). Encyclopedia of Minorities in American Politics: African Americans and Asian Americans. p. 284.
  155. "Roots in the Sand – the Archives". PBS. Retrieved 2016-12-06.
  156. Current race riots like 1949 anti-Indian riots: South African minister. Thaindian News. May 25, 2008.
  157. Martin Smith (1991). Burma – Insurgency and the Politics of Ethnicity. London; New Jersey: Zed Books. pp. 43–44, 56–57, 98, 176.
  158. Burma: Asians v. Asians. Time. 17 July 1964
  159. Conley, Robert (13 January 1964). "African Revolt Overturns Arab Regime in Zanzibar". The New York Times. Retrieved 16 November 2008.
  160. Plekhanov, Sergey (2004). A Reformer on the Throne: Sultan Qaboos Bin Said Al Said. Trident Press. p. 91. ISBN 978-1-900724-70-8.
  161. Citizen and Subject: Contemporary Africa And The Legacy Of Late Colonialism: Contemporary Africa And The Legacy Of Late Colonialism, p.12, Meike de Goede, CRC Press, 2017
  162. Where In the World Should I Invest: An Insider's Guide to Making Money Around the Globe, p.156, John Wiley & Sons
  163. 1972: Asians given 90 days to leave Uganda. BBC
  164. "The birth and death of apartheid". BBC News. June 17, 2002.
  165. "DR Congo Pygmies appeal to UN". BBC News. 2003-05-23. Retrieved 2010-05-23.
  166. UN Condems [sic] Botswana's Racism. Survival International. August 31, 2002.
  167. "Stop your racist land grab, tribunal tells Robert Mugabe". The Times. March 5, 2009
  168. Freeman, Colin (26 June 2011). "The end of an era for Zimbabwe's last white farmers?". Telegraph.co.uk.
  169. Black Africa Leaves China In Quandary. The New York Times. December 30, 1988.
  170. Fears of a 'no-fun' Olympics in Beijing. The Age. July 19, 2008. Archived March 16, 2014, at the Wayback Machine
  171. Stephen Vines (2009-11-01). "China's black pop idol exposes her nation's racism". The Guardian. London. Retrieved 2009-11-03.
  172. "TV talent show exposes China's race issue". CNN. 2009-12-22. Retrieved 2010-05-11.
  173. "Mauritania: Fair elections haunted by racial imbalance". IRIN Africa. 5 March 2007.
  174. Arab militia use 'rape camps' for ethnic cleansing of Sudan. Telegraph. May 30, 2004.
  175. Racism at root of Sudan's Darfur crisis. Csmonitor.com. July 14, 2004.
  176. "Reuters AlertNet – Niger's Arabs say expulsions will fuel race hate". Alertnet.org. 2006-10-25. Archived from the original on 10 November 200
  177. "Africa | Niger starts mass Arab expulsions". BBC News. 2006-10-26. Retrieved 2010-05-23.
  178. United Nations High Commissioner for Refugees (2007-07-11). "Refworld – The Leader in Refugee Decision Support". UNHCR. Retrieved 2010-05-23.
  179. "Analysis | Indonesia: Why ethnic Chinese are afraid". BBC News. 1998-02-12. Retrieved 2010-05-23.
  180. Algeria: Xenophobia against Chinese on the rise in Africa. Afrik.com. August 5, 2009
  181. "Rioters attack Chinese after Zambian poll". Telegraph. October 3, 2006.
  182. "Lesotho: Anti-Chinese resentment flares". IRIN Africa. 24 January 2008.
  183. Spiller, Penny: "Riots highlight Chinese tensions", BBC News, Friday, 21 April 2006, 18:57 GMT
  184. "Editorial: Racist moves will rebound on Tonga". The New Zealand Herald. November 23, 2001. Retrieved November 4, 2011.
  185. "Looters shot dead amid chaos of Papua New Guinea's anti-Chinese riots". Archived 9 July 2013 at the Wayback Machine The Australian. May 23, 2009
  186. "Overseas and under siege". The Economist. August 11, 2009.
  187. Future bleak for Fiji's Indians. BBC News. July, 2000.
  188. "Dealing with the dictator". The Australian. April 16, 2009. Archived from the original on 21 April 2009.
  189. Fiji Islands: From Immigration to Emigration. Brij V. Lal. The Australian National University.
  190. "Guyana turns attention to racism". BBC News. September 20, 2005
  191. "Racism alive and well in Malaysia". Asia Times. March 24, 2006
  192. "Trouble in paradise". BBC News. May 1, 2002
  193. "Ethnic strife rocks Madagascar". BBC News. May 14, 2002
  194. "Race war rocks Grabouw". Cape Times. March 20, 2012
  195. "A Never Ending Policy". The Economist. ISSN 0013-0613. Retrieved 2020-07-10.
  196. "Nik Aziz says 'bumiputera' term is racist". 2009-03-02. Archived from the original on 2009-03-02. Retrieved 2020-07-10.
  197. "Rohingya refugees share stories of sexual violence". Al Jazeera. 29 September 2017.
  198. Thomas J. Sugrue, Sweet Land of Liberty: the Forgotten Struggle for Civil Rights in the North (Random House: New York, 2008), pp. 533–43.
  199. Massey, Douglas S.; Denton, Nancy A. (1993). American Apartheid: Segregation and the Making of the Underclass. Cambridge, MA: Harvard University Press.
  200. "Negative opinions about Roma, Muslims in several European nations". Pew Research Center. 11 July 2016
  201. "A map of the most racist countries in Europe". indy100.com. 4 May 2017
  202. "This map shows what white Europeans associate with race – and it makes for uncomfortable reading". theconversation.com. 2 May 2017.
  203. Charles Darwin (1871). "The descent of man, and selection in relation to sex". John Murray. Archived from the original on September 30, 2007. Retrieved 2007-12-02.
  204. Desmond, Adrian; James Richard Moore (1991). Darwin. Michael Joseph, Penguin Group. ISBN 978-0-7181-3430-3. OCLC 185764721. pp. 28, 147, 580
  205. Minorities, Race, and Genomics". Retrieved 2009-05-12.
  206. Matsuo Takeshi (University of Shimane, Japan). L'Anthropologie de Georges Vacher de Lapouge: Race, classe et eugénisme (Georges Vacher de Lapouge anthropology) in Études de langue et littérature françaises 2001, n°79, pp. 47–57. ISSN 0425-4929; INIST-CNRS, Cote INIST : 25320, 35400010021625.0050 (Abstract resume on the INIST-CNRS)
  207. Tucker, William H. (2007). The funding of scientific racism: Wickliffe Draper and the Pioneer Fund. University of Illinois Press. ISBN 978-0-252-07463-9. Lay summary (4 September 2010).
  208. On A Neglected Aspect Of Western Racism, Kurt Jonassohn, December 2000
  209. Pascal Blanchard, Sandrine Lemaire & Nicolas Bancel (August 2000). "Human zoos – Racist theme parks for Europe's colonialists". Le Monde diplomatique.; "Ces zoos humains de la République coloniale". Le Monde diplomatique (in French). August 2000. (available to everyone)
  210. Human Zoos, by Nicolas Bancel, Pascal Blanchard and Sandrine Lemaire, in Le Monde diplomatique, August 2000 French – free
  211. Savages and Beasts – The Birth of the Modern Zoo, Nigel Rothfels, Johns Hopkins University Press
  212. Robert Kurzban; John Tooby & Leda Cosmides (December 18, 2001). "Can race be erased? Coalitional computation and social categorization" (PDF). Proceedings of the National Academy of Sciences. 98 (26): 15387–92. Bibcode:2001PNAS...9815387K. doi:10.1073/pnas.251541498. ISSN 0027-8424. PMC 65039. PMID 11742078. Archived from the original (PDF) on 2008-06-15. Retrieved 2008-06-11.. The authors provide a summary and other comments at "(untitled)". Archived from the original on 2008-06-27.
  213. New Scientist. Issue 2595, 17 March 2007.
  214. Richard Dawkins (2006). The selfish gene. Oxford University Press. p. 99. ISBN 978-0-19-929115-1.
  215. Hammond, R.A.; Axelrod, R. (2006). "The Evolution of Ethnocentrism". Journal of Conflict Resolution. 50 (6): 926–36. doi:10.1177/0022002706293470.
  216. Telzer, Eva; Humphreys, Kathryn; Mor, Shapiro; Tottenham, Nim (2013). "Amygdala Sensitivity to Race Is Not Present in Childhood but Emerges over Adolescence". Journal of Cognitive Neuroscience. 25 (2): 234–44. doi:10.1162/jocn_a_00311. PMC 3628780. PMID 23066731.
  217. Chekroud, Adam M.; Everett, Jim A.C.; Bridge, Holly; Hewstone, Miles (27 March 2014). "A review of neuroimaging studies of race-related prejudice: does amygdala response reflect threat?". Frontiers in Human Neuroscience. 8: 179. doi:10.3389/fnhum.2014.00179. ISSN 1662-5161. PMC 3973920. PMID 24734016.
  218. Hodson, G.; Busseri, M.A. (5 January 2012). "Bright Minds and Dark Attitudes: Lower Cognitive Ability Predicts Greater Prejudice Through Right-Wing Ideology and Low Intergroup Contact". Psychological Science. 23 (2): 187–95. doi:10.1177/0956797611421206. PMID 22222219.
  219. Edward Russel of Liverpool, The Knights of Bushido, 2002, p. 238, Herbert Bix, Hirohito and the making of modern Japan, 2001, pp. 313–14, 326, 359–60; Karel van Wolferen, The Enigma of Japanese Power, 1989, pp. 263–72
  220. Paulino, Edward (December 2006). "Anti-Haitianism, Historical Memory, and the Potential for Genocidal Violence in the Dominican Republic". Genocide Studies International. 1 (3): 265–88. doi:10.3138/7864-3362-3R24-6231. eISSN 2291-1855. ISSN 2291-1847.

Xarici keçidlər

  • Being a Black Male in Cuba
  • The Impact of Racism on Child and Adolescent Health

irqçilik, rasizm, insanların, qruplarının, fiziki, görünüşünə, uyğun, fərqli, davranış, xüsusiyyətlərinə, sahib, olduqlarına, irqin, digərindən, üstün, olmasına, görə, bölünə, biləcəyinə, inamdır, ayrıca, fərqli, irqi, etnik, mənşəli, olduğu, üçün, digər, insa. Irqcilik ve ya rasizm Irqcilik insanlarin qruplarinin fiziki gorunusune uygun ferqli davranis xususiyyetlerine sahib olduqlarina ve bir irqin digerinden ustun olmasina gore bolune bileceyine inamdir 1 2 3 4 Ayrica ferqli bir irqi ve ya etnik menseli oldugu ucun diger insanlara qarsi yonelmis qerez ayriseckilik ve ya dusmencilik menasini vere biler 2 3 Irqciliyin muasir variantlari cox vaxt xalqlar arasinda bioloji ferqlerin sosial qavranilmasina esaslanir Bu gorusler ehtimal olunan ortaq irsi elametlere qabiliyyetlere ve ya keyfiyyetlere esaslanaraq ferqli irqlerin bir birlerinden ustun ve ya daha asagi oldugu siralanan ictimai hereketler tecrubeler ve ya inanclar ve ya siyasi sistemler seklinde ola biler 2 3 5 Afrika Amerikali universitet telebesi Vivian Malone ABS da Alabama Universitetine girerek instituta giren ilk ag olmayan telebelerden biri olaraq derslere yazildi 1963 cu ile qeder universitet irqi olaraq ayrilmis ve ag olmayan telebeler istirak ede bilmezdi Ayri seckilik praktikasinda ve ya qanunlarda qerez ve ya lovgalanma ifadesini destekleyen siyasi sistemler meselen aparteid baximindan irqci ideologiya nativizm ksenofobiya digerlik seqreqasiya iyerarxik siralama ve supremasizm kimi elaqeli sosial aspektleri ehate ede biler Cagdas sosial elmde irq ve etnik anlayislar ayri hesab olunsa da iki termin meshur istifade ve kohne ictimai elm edebiyyatinda uzun beraberliye malikdir Etnik mensubiyyet adeten enenevi olaraq irqi ile elaqeli bir menada istifade olunur insan qrupunun vacib ve ya dogma olmasi ehtimal olunan keyfiyyetlere gore bolunmesi meselen ortaq ecdad ve ya ortaq davranis Buna gore irqcilik ve irqi ayri seckilik bu ferqliliklerin irqi olaraq tesvir edilmesinden asili olmayaraq etnik ve ya medeni zeminde ayriseckiliyi tesvir etmek ucun istifade olunur Birlesmis Milletler Teskilatinin irqi ayriseckiliye dair konvensiyasina gore irqi ve etnik ayriseckilik terminleri arasinda hec bir ferq yoxdur BMT Konvensiyasi irq ferqliliyine esaslanan ustunluyun elmi cehetden yalan menevi mehkum sosial edaletsiz ve tehlukeli oldugu qenaetine gelir Konvensiya irqi ayriseckilik ucun hec bir yerde nezeriyyede ve ya praktikada hec bir esas olmadigini bildirdi 6 Irqcilik Avropa imperializm caginda kapitalizmin sonraki boyumesi ve xususile Atlantik qul ticareti dovrunde yaranan nisbeten muasir bir anlayisdir 1 Bu esas hereketverici quvve idi 7 Ayrica XIX esrde ve XX esrin evvellerinde ABS da ve aparteid altinda Cenubi Afrikada irqi ayrismanin arxasinda duran esas bir quvve idi 19 cu ve 20 ci esrde Qerb medeniyyetindeki irqcilik xususile yaxsi senedlesdirilmis ve irqcilik movzusunda arasdirmalarda ve mubahiselerde bir istinad noqtesidir 8 Irqcilik Holokost Azerbaycanlilarin Soyqirimi ve Serblerin Soyqirimi kimi soyqirimlarda ve Amerikanin Afrikanin ve Asiyanin Avropa kolonizasiyasini daxil eden mustemleke layihelerinde habele Sovet yerli azliqlarin Sovet deportasiyasinda rol oynamisdir Yerli xalqlar tez tez irqci munasibetlere meruz qalmislar ve olurlar Mundericat 1 Etimologiyasi menasi ve istifadesi 1 1 Qanun 1 2 Sosial elmler 1 3 Humanitar elmler 1 4 Mehsur istifadesi 2 Aspektler 2 1 Qarsi aversiv irqcilik 2 2 Reng korlugu 2 3 Medeni 2 4 Iqtisadi 2 5 Inistusional 2 6 Basqalasdirma otekilesdirme 2 7 Irqi ayri seckilik 2 8 Irqi ayriliq 2 9 Supremasizm 2 10 Simvolik Muasir irqcilik 2 11 Suuralti tereflilik 3 Beynelxalq huquq ve irqi ayriseckilik 4 Ideologiya 5 Etnik mense ve etnik qarsidurmalar 5 1 Etnik ve irqi milletcilik 6 Tarixi 6 1 Etnosentrizm ve proto irqcilik 6 2 Limpieza de sangre 6 3 19cu esrde 6 4 20 ci esrde 6 5 Muasir 7 Elmi irqcilik 7 1 Irsiyyet ve evgenika 7 2 Poligenizm ve irqi tipologiyalar 7 3 Insan zooparklari etnoloji ekspozisiyalar 8 Irqciliyin menbeyi ile bagli nezeriyyeler 9 Dovlet sponsorlu irqcilik 10 Anti rasizm 11 Istinadlar 12 Xarici kecidlerEtimologiyasi menasi ve istifadesi Redakte19 cu esrde bir cox elm adami insan ehalisinin irqlere bolune bileceyi inancina alude oldu Irqcilik termini irqci olmagin veziyyetini izah eden bir addir yeni insan ehalisinin ferqlilik qabiliyyetleri ve mulahizeleri olan irqlere tesnif edile bileceyi ve ya edilmeli oldugu inancina abune olur bu da oz novbesinde huquq ve imtiyazlarin oldugu irqi kateqoriyaya esaslanaraq ferqlendirilen bir siyasi ideologiyani tesviq ede biler Kok sozunun irqi menseyi belli deyil Dilciler umumiyyetle Ingilis diline Orta Fransiz dilinden geldiyini qebul edirler lakin umumiyyetle Latin esasli dillere nece geldiyine dair bele bir razilasma yoxdur Son teklif budur ki erebce ra dan yeni bas baslangic mense ve ya benzer bir mena olan Ibrani rosh menasini verir 9 Erken irq nezeriyyecileri umumiyyetle bezi irqlerin digerlerinden ustun oldugu qenaetinde idiler ve buna gore de yarislarin differensial mualicesinin tamamile haqli olduguna inanirdilar 10 11 12 13 Bu erken nezeriyyeler yalanci elmi tedqiqat ferziyyelerini rehber tuturdu Kollektiv irqi ferqler haqqinda ferziyyelerin duzgun mueyyenlesdirilmesi ve formalasdirilmasi ucun seyler umumiyyetle elmi irqcilik adlandirilir baxmayaraq ki bu iddialari destekleyen her hansi bir elmin olmamasi sebebinden muddet sehvdir Bu gun ekser bioloqlar antropoloqlar ve sosioloqlar cografiya etnik menbe ve ya endoqamiya tarixi kimi daha konkret ve ve ya empirik olaraq tesdiqlenen meyarlarin lehine irqlerin taksonomiyasini redd edirler 14 Indiye qeder insan genomu tedqiqatlarinda irqin insanlarin genetik tesnifatini teyin etmek ucun faydali ola bilecek bir sekilde teyin oluna bileceyine dair cox az delil movcuddur 15 16 17 Oxford Ingilis dili lugetindeki bir giris 2008 rasizmi irqciliye nisbeten daha erken bir muddet kimi teyin etdi lakin indi esasen onu evez etdi olaraq izah etdi ve 1902 ci ilde verilmis bir sitatdaki rasizm sozune istinad etdi 18 Yeniden islenmis Oksford Ingilis dili Sozu 1903 cu il gelen ilki bir sitatla qisaldilmis irqcilik ifadesine istinad edir 19 20 Evvelce Oxford Ingilis dili lugeti 2 ci nesr 1989 ferqli insan xususiyyetleri ve qabiliyyetlerinin irqi ile teyin olundugu nezeriyye olaraq teyin olundu eyni lugetde rasizm irqciliyin sinonimi adlandirildi mueyyen bir irqin ustunluyune inam II Dunya Muharibesinin sonunda irqcilik evveller irqcilikle elaqeli eyni supremasist birlesmeleri elde etdi irqcilik indi irqi ayriseckilik irqi supremasizm ve zererli bir niyyet ifade etdi Irqi nifret termini 1920 ci illerin sonlarinda sosioloq Frederick Hertz terefinden de istifade edilmisdir Tarixinden de gorunduyu kimi irqcilik sozunun populyar istifadesi nisbeten son dovrlerdir Bu soz 1930 cu illerde irq e tebii olaraq verilen bir siyasi vahid kimi baxan nasistlerin sosial ve siyasi ideologiyasini tesvir etmek ucun istifade edildiyi zaman Qerb dunyasinda genis yayilmisdir 21 Bir qayda olaraq irqciliyin sozun birlesmesinden evvel movcud oldugu razilasdirilmisdir lakin irqciliyin ne oldugu ve neyin olmadigi ile bagli tek bir terifde genis bir razilasma yoxdur 10 Bu gun bezi irqcilik alimleri bu anlayisi coxluqda olan irqcilikde istifade etmeye ustunluk verirler Ayrica irqciliyin muxtelif formalarinin ferqli tarixi dovrleri ve cografi bolgeleri seciyyelendirdiklerini iddia edirler 22 Garner 2009 s 11 irqciliyin muxtelif movcud teriflerini umumilesdirir ve irqciliyin bu teriflerinde olan uc umumi elementi mueyyenlesdirir Birincisi qruplar arasindaki tarixi iyerarxik bir guc elaqesi ikincisi irqi ferqler haqqinda fikirler toplusu bir ideologiya ve ucuncusu ayriseckilik hereketleri tetbiqler 10 Qanun Redakte Dunyanin bir cox olkelerinde irqi ve ayriseckilikle elaqeli qanunlar qebul olunsa da Birlesmis Milletler Teskilati BMT terefinden hazirlanmis ilk ehemiyyetli beynelxalq insan huquqlari aleti Birlesmis Milletler Teskilati terefinden qebul edilmis Umumdunya Insan Huquqlari Beyannamesi UDHR oldu 23 1948 ci ilde Milletler Teskilatinin Bas Assambleyasi UDHR insanlarin leyaqetle reftar edileceyi teqdirde iqtisadi huquqlar tehsil de daxil olmaqla sosial huquqlar medeni ve siyasi istirak ve vetendas azadliqlarini teleb etdiklerini qebul edir Bundan elave her kesin irqi rengi cinsi dili dini siyasi ve ya diger fikri milli ve ya sosial menseli emlaki dogusu ve ya diger statusu kimi hec bir ferq qoymadan bu huquqlara sahib oldugu bildirilir BMT irqcilik mueyyen etmir Bununla birlikde irqi ayriseckilik mueyyenlesdirir 1965 ci ilde BMT nin Irqi ayriseckiliyin butun formalarinin legvi haqqinda Beynelxalq Konvensiyasina esasen 24 Irqi ayriseckilik termini siyasi iqtisadi sosial medeni ve ya ictimai heyatin her hansi diger sahesindeki insan huquqlarinin ve esas azadliqlarinin esas goturulmesi ile eyni derecede taninma hezz alma ve ya heyata kecirmek ucun legv etme ve ya tesir etme meqsedi ve ya tesiri olan irqi rengine menseyine ve ya milli ve ya etnik menseyine esaslanan her hansi bir ferqlendirme kenarlasdirma mehdudlasdirma ve ya ustunluk demekdir 1978 ci ilde Birlesmis Milletler Teskilatinin Tehsil Elm ve Medeniyyet Teskilatina YUNESKO Irqi ve Irqi Olcme haqqinda Beyannamesinde Madde 1 BMT bildirir ki Butun insanlar tek bir nove aiddir ve umumi bir kokdendirler leyaqetde ve huquqlarda beraberdir ve hamisi beseriyyetin ayrilmaz hissesini teskil edir 25 BMT nin irqi ayriseckiliyin terifi etnik mensubiyyete ve irqe gore ayri seckilik arasinda hec bir ferq qoymur cunki ikisinin arasindaki ferq antropoloqlar da daxil olmaqla alimler arasinda mubahise movzusu olmusdur 26 Eynile Britaniya qanunlarinda irqi qrup ifadesi irqine rengine milliyyetine vetendasliq daxil olmaqla ve ya etnik ve ya milli menseye gore teyin olunan her hansi bir insan qrupu menasini verir 27 Norvecde irq sozu ayriseckilikle elaqedar milli qanunlardan cixarildi cunki ifadenin istifadesi problemli ve etik olmayan hesab olunur 28 29 Norvec Ayri seckiliye qarsi Qanun etnik mensubiyyete milli menseye menseye ve deri rengine gore ayri seckiliyi qadagan edir 30 1902 ci ilde Richard Henry Pratt terefinden irqcilik sozunun erken istifadesi Irqcilik ve sinfi yox etmek ucun irqler ve sinifler birliyi lazimdir Sosial elmler Redakte Sosioloqlar umumiyyetle irqi sosial bir qurulus olaraq taniyirlar Bu o demekdir ki irqi ve irqcilik anlayislari musahide olunan bioloji xususiyyetlere esaslansa da hemin musahideler esasinda irqi ile bagli her hansi bir netice medeni ideologiyalarin tesiri altindadir Irqcilik bir ideologiya olaraq cemiyyetde hem ferdi hem de institusional seviyyede movcuddur Son yarim esrde irqcilikle bagli aparilan tedqiqat ve islerin cox hissesi Qerb dunyasinda ag irqcilik uzerinde cemlense de irqe esaslanan sosial tecrubelerin tarixi hesablarina butun dunyada rast gelmek olar 31 Belelikle irqcilik genis ve ya ustunluk teskil eden bir sosial qrupa verilen maddi ve medeni ustunluklerle neticelenen ferdi ve qrup qerezlerini ve ayriseckilik aktlarini ehate etmek ucun genis sekilde teyin edile biler 32 Sozde ag irqcilik ag populyasiyalarin ekseriyyeti ve ya dominant sosial qrup oldugu cemiyyetlere yonelmisdir Bu ekser ag cemiyyetlerin tedqiqatlarinda maddi ve medeni ustunluklerin mecmusu umumiyyetle ag imtiyaz adlanir Rasist ve irqi munasibetler sosiologiya ve iqtisadiyyatda gorkemli tedqiqat saheleridir Sosioloji edebiyyatin cox hissesi ag irqciliye yonelmisdir Irqcilikle bagli en erken sosioloji eserlerden bezileri sosioloq W E B Du Bois terefinden Harvard Universitetinde doktorluq derecesi qazanan ilk Afrika Amerikalisi terefinden qeleme alinmisdir Du Bois XX esrin problemi reng xettinin problemidir 33 Wellman 1993 irqciliyi qarisiq niyyetinden asili olmayaraqirqi azliqlarin tabeciliyine gore aglarin ustunluklerini mudafie eden medeni cehetden inanclar olaraq teyin etdi 34 Hem sosiologiyada hem de iqtisadiyyatda irqci hereketlerin neticeleri cox vaxt gelir var dovlet xalis deyer ve irqi qruplar arasinda diger medeni menbelere meselen tehsil catismazliq ile olculur 35 Sosiologiyada ve sosial psixologiyada irqi sexsiyyet ve bu sexsiyyetin elde edilmesi irqcilik tedqiqatlarinda tez tez bir deyisken kimi istifade olunur Irqi ideologiyalar ve irqi kimlik ferdlerin irqi ve ayriseckiliyi qebul etmelerine tesir gosterir Cazenave ve Maddern 1999 irqciliyi cemiyyetin her seviyyesinde fealiyyet gosteren ve inkisaf etmis bir reng ideologiyasi irqi ustunluyu ile birlikde teskil edilen irq esasli qrup imtiyazinin yuksek mutesekkil bir sistemi olaraq teyin edirler irqi ideologiya bu ayriseckiliyin zererli emosional tesirini bufer ede biler 36 Saticilar ve Shelton 2003 arasinda ayri seckiliyin derecesini tesir eden bir Afrika Amerikali genc yetkinlerin ferqine varar irqi ayriseckilik ve emosional sixinti irqi ideologiya ve sosial inanclar terefinden idare edildi 37 Bezi sosioloqlar da iddia edirler ki xususen cemiyyetde irqciliyin neqativ sekilde qebul edildiyi Qerbde irqcilik aciq askar olmaqdan irqi qerezin daha gizli ifadesine cevrilmisdir Sosial proseslerde ve strukturlarda tetbiq oluna bilen irqciliyin daha yeni daha gizli ve daha az askar oluna bilen formalari arasdirmaqla yanasi cetinlik cekmekdedir Bir cox olkelerde aciq ve aciq bir irqciliyin getdikce daha cox tapintili oldugu hetta eqalitar aciq munasibet numayis etdirenler arasinda gizli ve ya aversiv bir irqciliyin hele de bilincalti olaraq davam etdirildiyi ireli suruldu Bu proses gizli idrakin terkib hissesi olan gizli birlikler ve gizli munasibetler kimi sosial psixologiyada genis tedqiq edilmisdir Gizli munasibetler bir munasibet obyekti ve ya ozune qarsi suurlu bir xeberdarliq olmadan meydana gelen qiymetlendirmelerdir Bu qiymetlendirmeler umumiyyetle elverisli ve ya elverissizdir Ferdi tecrubedeki muxtelif tesirlerden meydana gelirler 38 Gizli munasibetler suurlu sekilde mueyyen edilmemisdir ve ya onlar qeyri deqiq mueyyen edilmisdir sosial obyektlere qarsi elverisli ve ya elverissiz hissler dusunceler ve ya hereketler vasitecilik eden kecmis tecrubenin izleri Bu hissler dusunceler ve ya hereketler ferdin xebersiz ola bileceyi davranisa tesir gosterir 39 Buna gore bilincalti irqcilik vizual emalimiza ve ferqli renglerin uzlerine sublinimal olaraq meruz qaldigimiz zaman zehinlerimizin nece islediyine tesir ede biler Meselen cinayet haqqinda dusunerken Stenford Universitetinin sosial psixoloqu Jennifer L Eberhardt 2004 qaranliq bu cinayet obyektlerini secmeye hazir oldugunuz cinayetle baglidir 40 ve diger insanlara ve ya obyektlere qarsi davranisimizda bilincalti irqciliye sebeb ola biler Belelikle irqci dusunceler ve hereketler bilmediyimiz stereotiplerden ve qorxularla ortaya cixa biler 41 Humanitar elmler Redakte Dil dilcilik ve diskussiya edebiyyat ve incesenet ile yanasi humanitar elmlerde de aktiv tehsil saheleridir Diskurs tehlili insan cemiyyetinin bu amillerinin muxtelif yazili ve sifahi eserlerde tesvir ve muzakire olunma yollarini diqqetle oyrenmek yolu ile irq ve irqcilerin hereketlerinin menasini askar etmeye calisir Meselen Van Dijk 1992 irqcilik ve irqci hereketlerin tesvirinin bu cur hereketleri toredenler ve onlarin qurbanlari terefinden tesvir edilmesinin ferqli yollarini arasdirir 42 Qeyd edir ki hereketlerin tesviri ekseriyyet ucun menfi tesir gosterir ve xususen de ag elitler ucun onlar tez tez mubahiseli gorunur ve bu cur mubahiseli serhler adeten tirnoq isareleri ile qeyd olunur ve ya mesafe ve ya subhe ifadeleri ile qarsilanir Daha evvel istinad edilmis kitab W E B terefinden Qara Xalqin Ruhlari Du Bois Afrikali Amerikali olaraq Guneyde seyahet ederken muellifin irqcilikle yasadigi tecrubeleri izah eden erken Afrika Amerika edebiyyatini temsil edir Bir cox Amerika qondarma edebiyyati ABS daki irqcilik ve qara irqi tecrube movzularina o cumleden Tom eminin kabinesi Mockingbird i oldurmek ve Heyati teqlid etmek ve hetta menim kimi qara kimi aglarin yazdigi eserlere diqqet yetirmisdir Bu kitablar ve benzer digerleri filmdeki ag xilaskar povesti adlandirilan seylere qidalanirlar Hekaye qara personajlarla bas veren hadiselerden behs etse de qehremanlarin ve qehremanlarin ag olmasidir Bu cur yazilarin metn tehlili qara muelliflerin afrika amerikalilari ve ABS cemiyyetindeki tecrubeleri ile keskin sekilde ziddiyyet teskil ede biler Afrikali Amerika yazicilari bezen agliq haqqinda yazdiqlari zaman Afrika Amerika tedqiqatlarinda irqi movzulardan geri cekilmek kimi tesvir olunur digerleri bunu coxalmis bir edebiyyat adlandirilan Afrika agrili edebi enenesi olaraq teyin edirler ABS da ag ustunluyu subhe altina almaq ve sokmek seyleri 43 Mehsur istifadesi Redakte Lugetlere gore soz umumiyyetle irqe soykenen qerez ve ayriseckiliyi tesvir etmek ucun istifade olunur 44 45 Irqcilik dominant bir irqi qrupun basqalarinin zulmunden faydalandigi bir cemiyyetin veziyyetini bu qrupun bu cur faydalari istememesini ve ya istememesini tesvir ede biler 46 Foucauldian alimi Ladelle McWhorter 2009 cu ilde etdiyi Anglo Amerikadaki irqcilik ve cinsi tecavuz kitabinda Genealogiya qeyri irqlerin zulmune yonelmis aciq ve ya aciq bir ideologiyaya deyil irqi temizliye ve tereqqiye can atan dominant bir qrup umumiyyetle aglar anlayisina diqqet yetirerek muasir irqciliye de eyni derecede diqqet yetirir 47 Populyar istifadede bezi akademik istifadelerde oldugu kimi irqcilik ve etnosentrizm arasinda az ferq qoyulur Tez tez ikisi cemiyyetdeki ekseriyyet ve ya hakim qrup icerisinde xurafatla elaqeli olan her hansi bir hereket ve ya neticeni tesvir ederken irqi ve etnik olaraq qeyd olunur Bundan elave irqcilik termininin menasi cox vaxt xurafat xesislik ve ayriseckilik terminleri ile elaqelendirilir Irqcilik her birini ehate ede bilen murekkeb bir anlayisdir lakin bu diger sertlerle beraberlesdirile bilmez ve ya sinonim deyildir Termin tez tez ters irqcilik anlayisinda oldugu kimi azliq ve ya tabe olan bir qrup daxilinde xurafat olaraq gorulenlere munasibetde istifade olunur Anti irqcilik ekser hallarda irqi ve ya etnik qrupun uzvlerine qarsi ayri seckilik ve ya dusmencilik aktlarini tesvir etmek ucun azliq qruplarinin uzvlerine ustunluk vererken istifade olunan bir anlayisdir Bu konsepsiya xususile ABS da irqi berabersizliyi aradan qaldirmaq ucun nezerde tutulmus reng suurlu siyaset meselen musbet fealiyyet ile bagli mubahiselerde istifade edilmisdir 48 Etnik azliqlarin maraqlari ugrunda tesebbus gosterenler eks irqcilik anlayisini umumiyyetle redd edirler 49 Alimler ayrica olaraq irqciliyi tekce ferdi qerez baximindan deyil dominant medeniyyetin maraqlarini qoruyan ve etnik azliqlara qarsi feal ayri seckilik eden bir guc qurulusu baximindan da teyin edirler Bu baximdan etnik azliqlarin uzvleri dominant medeniyyet uzvlerine qarsi qerezli gorune bilerse de onlara feal tezyiq gostermek ucun siyasi ve iqtisadi guce malik deyiller ve buna gore de irqcilik tetbiq etmirler 1 50 Aspektler RedakteIrqciliyin esasini qoyan ideologiya ictimai heyatin bir cox terefinde tezahur ede biler Siyahi tam olmasa da bu cehetler bu bolmede tesvir edilmisdir Qarsi aversiv irqcilik Redakte Aversiv irqcilik irqi ve ya etnik azliqlarin sexsen suursuz menfi qiymetlendirmelerinin diger irqi ve etnik qruplarla qarsiliqli elaqeden davamli sekilde qacmasi ile heyata kecirildiyi gizli irqciliyin bir formasidir Irqi etnik azliqlara aciq nifret ve aciq ayri seckilik ile xarakterize olunan enenevi aciq irqcilikden ferqli olaraq aversiv irqcilik daha murekkeb ambivalent ifadeler ve munasibetlerle xarakterize olunur Ters irqcilik simvolik ve ya muasir irqcilik anlayisina benzerdir asagida tesvir edilmisdir bu da suursuz ayriseckilik formalari ile neticelenen gizli suursuz ve ya gizli bir munasibet formasidir Termin Joel Kovel terefinden qaydalara ve ya stereotiplere muraciet etmekle mueyyen bir qrupa laqeyd yanasan her hansi bir etnik ve ya irqi qrupun ince irqi davranislarini tesvir etmek ucun tertib edilmisdir Heddinden artiq irqi terzde davranan insanlar eqitalitar inanclarini qebul ede biler ve cox vaxt irqi motivli davranislarini redd edecekler buna baxmayaraq mensub olduqlari sexslerden daha basqa bir irq ve ya etnik qrupun uzvu ile munasibet qurarken davranislarini deyisdirirler Deyisiklik ucun motivasiyanin gizli ve ya bilincsiz oldugu dusunulur Tecrubeler aversiv irqciliyin movcudlugu ucun empirik destek verdi Aversiv irqciliyin mesgulluq qanuni qerarlar ve davranisda qerar vermeye potensial ciddi tesir gosterdiyi gosterilmisdir 51 52 Reng korlugu Redakte Irqciliye munasibetde reng korlugu color blind sosial qarsiliqli munasibetlerde irqi xususiyyetlere mehel qoymamaqdir meselen musbet fealiyyetin redd edilmesinde kecmis ayriseckilik numunelerinin neticelerini hell etmek ucun bir yol olaraq Bu munasibeti tenqid edenler iddia edirler ki irqi ferqliliklere getmekden imtina etmekle irqi reng korlugu eslinde suursuz olaraq irqi berabersizliyi yaradan numuneleri ebedilesdirir 53 Eduardo Bonilla Silva rengli kor irqciliyin mucerred liberalizm medeniyyetin bioloji olmasi irqi meselelerin naturalizasiyasi ve irqciliyin minimuma endirilmesinden ireli geldiyini iddia edir 54 Reng kor tecrubeleri ince institusional ve yeqin ki qeyri irrasionaldir 55 cunki qerar qebul ederken irqi aciq askar nezere alinmir Esasen ag populyasiyalarda irqi nezere alinmirsa meselen agliq normativ bir standart halina gelir rengli insanlar ise digeridir ve bu sexslerin yasadigi irqcilik minimuma endirile ve ya siline biler 56 Ferdi seviyyede rengli kor xurafati olan insanlar irqci ideologiyani redd edir eyni zamanda institusional irqciliyi tenzimlemek ucun nezerde tutulmus sistem siyasetlerini redd edirler Medeni Redakte Medeni irqcilik mueyyen medeniyyetin mehsullarinin o medeniyyetin dili ve adet enenelerinin diger medeniyyetlerin mehsullarindan ustun oldugunu ferz eden sosial inanclar ve adetler kimi ozunu gosterir Bir qrup qrup uzvleri terefinden bir qrup uzvlerine qarsi qorxu ve ya tecavuz ile xarakterize olunan ksenofobiya ile cox sey bolusur Bu menada Cenubi Asiyada istifade olunan kommunalizme de benzeyir 57 Medeni irqcilik ferqli etnik ve ya ehali qruplarina aid stereotiplerin genis qebul edildiyi zaman movcuddur 58 Irqcilik bir irqin digerinden ustun oldugu inanci ile xarakterize edile bilerse medeni irqcilik bir medeniyyetin tebietce digerinden ustun olmasi inami ile xarakterize edile biler 59 Iqtisadi Redakte Tarixi iqtisadi ve ya sosial ferqsizliyin kecmis irqcilik ve tarixi sebeblerden yaranan ayriseckilik formasi oldugu iddia edilir kecmis nesillerdeki resmi tehsilde ve hazirliqda olan catismazliqlar ve ilk novbede suursuz irqci munasibet ve hereketler yolu ile indiki nesle tesir gosterir 2011 ci ilde Bank of America federal ve hokumetdeki ipoteka bolgusu qara ve Ispan ev sahiblerine qarsi ayri seckilik edildiyini iddia etmek ucun 335 milyon dollar odemeye razi oldu 60 Ispan mustemleke dovrunde ispanlar irqi esas goturerek sosial nezaret ucun istifade olunan ve bir insanin cemiyyetdeki ehemiyyetini mueyyenlesdiren murekkeb bir kasta sistemi hazirlamislar 61 Bir cox Latin Amerikasi olkeleri coxdan musteqil olduqlari dovrde sistemi qanunsuz olaraq qanunsuz olaraq qanunsuz olaraq teqdim etseler de Avropa ecdadindan irqi mesafenin derecesine esaslanan qerez sosial iqtisadi statusu ile birlikde mustemlekeci kasta sisteminin eks sedasi olaraq qalir 62 Inistusional Redakte Institusional irqcilik hemcinin struktur irqcilik dovlet irqciliyi ve ya sistematik irqcilik kimi taninir hokumetler korporasiyalar dinler ve ya tehsil muessiseleri ve ya bir cox sexslerin heyatina tesir etmek gucune malik diger boyuk teskilatlar terefinden irqi ayriseckilikdir Stokely Carmichael 1960 ci illerin sonlarinda institusional irqcilik ifadesini isletdiyine gore qebul edilir Bu termini bir teskilatin kollektiv olaraq insanlara renglerine medeniyyetlerine ve ya etnik menselerine gore uygun ve pesekar bir xidmet gostermemesi olaraq teyin etdi 63 Maulana Karenga irqciliyin medeniyyetin dilin dininin ve insan ehtimalinin mehv edilmesini meydana getirdiyini ve irqciliyin tesiri Afrika insanligini dunyaya yeniden teyin etmek kecmis indiki ve gelecek munasibetleri zeherlemekle insan ehtimalinin menevi cehetden dehsetli bir sekilde mehv edilmesi oldugunu iddia etdi Qeyd edir ki bizi yalniz bu stereotipden taniyir ve bununla da xalqlar arasinda esl insan munasibetlerine xelel getirir 64 Basqalasdirma otekilesdirme Redakte Basqalasdirma othering bezilerinin ayri seckilik sistemini tesvir etmek ucun istifade etdiyi bir termindir ki bununla da bir qrupun xususiyyetleri normadan ayri olaraq ayirmaq ucun istifade olunur Digerleri irqciliyin tarixinde ve davaminda esas rol oynayir Ferqli ekzotik ve ya inkisaf etmemis bir sey kimi bir medeniyyete etiraz etmek normal cemiyyet kimi olmadigini umumilesdirmekdir Serqin Qerbe munasibetde Avropanin mustemlekeci munasibeti buna misal gosterir Qerbin kisi oldugu qadin Qerbin guclu oldugu yerlerde zeif ve Qerbin mutereqqi oldugu yerdedir Bu umumilesdirmeler etmekle ve Serqi basqa terefden gostermekle Avropa eyni zamanda ozunu norma olaraq teyin etdi ve boslugu daha da artirdi 65 Basqa proseslerin coxu tesevvur edilen ferqe ve ya ferq gozlemesine esaslanir Mekan ferqi biz burada oldugumuzu ve basqalarinin orada oldugunu basa catdirmaq ucun kifayet ede biler Tesevvur edilen ferqler insanlari qruplara bolmeye ve xeyalciin gozlentilerine uygun xususiyyetler teyin etmeye xidmet edir 66 Irqi ayri seckilik Redakte Irqi ayriseckilik irqine gore kimese qarsi ayriseckilik demekdir Irqi ayriliq Redakte Irqi ayrisma seqresasiya insanlarin gundelik heyatda sosial qurulmus irqi qruplara ayrilmasidir Bu restoranda yemek su cesmesinden icmek vanna otagi istifade etmek mektebe getmek filmlere getmek ve ya bir evin icareye goturulmesi ve ya alinmasi kimi fealiyyetlere samil edile biler 67 Ayrilasdirma Segregation umumiyyetle qanunsuzdur lakin Thomas Schelling in seqreqasiya ve sonraki is modellerinde teklif etdiyi kimi guclu ferdi ustunluk olmadiqda da sosial normalar vasitesile movcud ola biler Supremasizm Redakte Amerika Afrika ve Asiyada Avropa mustemlekeciliyinin yuzilleri tez tez ag supremasist munasibetlerle esaslandirildi 68 20 ci esrin evvellerinde imperialist siyasetini necib bir muessise olaraq esaslandirmaq ucun Ag adamin yuku ifadesi genis istifade olunurdu 69 70 Amerika Birlesmis Statlarinin Istiqlal Beyannamesinde tesvir olundugu kimi yerli xalqin qeddar hind vehsileri kimi dusunulmus tesevvurlerinden ireli gelen yerli amerikalilarin feth ve tabecilik siyasetinin esaslandirilmasi 71 The Guardian qezetinden Sam Wolfson yazir ki Beyannamenin qebulu tez tez ABS in quruldugu yerli amerikalilara qarsi beseriyyete benzersiz davranisin tecessumu kimi gosterilmisdir Frank Baum yazirdi Aglar feth qanunu ile sivilizasiyanin edaleti ile Amerika qitesinin ustalaridir Serhed yasayis menteqelerinin en yaxsi tehlukesizliyi qalan bir nece hindlinin tamamile mehv edilmesi ile temin edilecekdir 72 Qara ustunluye ereb ustunluyune ve Serqi Asiya ustunluklerine munasibet de movcuddur 1899 cu ilde Sam Uncle ABS in tecessumu vehsi usaqlar kimi tesvir olunan yeni mulklerini tarazlasdirir Reqemler Puerto Riko Havay Kuba Filippin ve Lad robes Mariana adalari Simvolik Muasir irqcilik Redakte Bezi alimler iddia edirler ki ABS da irqciliyin daha evvel zoraki ve tecavuzkar formalari 20 ci esrin sonlarinda daha ince qerez sekline kecmisdir Irqciliyin bu yeni formasi bezen muasir irqcilik adlandirilir ve daxili qerezli munasibetleri qoruyarken irqi stereotiplere esaslanan keyfiyyetleri basqalarina aid etmekle melumat verilmis hereketler kimi ince qerezli davranislari numayis etdirerek xarici gorunusde qerezsiz davranislarla xarakterize olunur davranis ferqli bir sekilde qiymetlendirilen sexsin irqine soykenir 73 Bu fikir bezi insanlarin daha cox ictimai kontekstde musbet reaksiya gostermesi lakin daha cox ozel kontekstde daha cox menfi fikir ve ifadelerin olmasi ile qara rengli insanlara qarsi qerezli davranacaqlari xurafat ve ayriseckilik davranislarinin arasdirmalarina esaslanir Bu ambivalensiya meselen basqa musbet qiymetlendirilen is namizedlerinin irqi sebebi ile son qerarda isegoturenler terefinden suursuz sekilde imtina edile bileceyi yerlerde qerar qebul ederken de gorune biler 74 75 76 Bezi alimler muasir irqciliyin qeyri irqi sebeblere gore deyisen ayriseckilik quruluslarina muqavimet ile birlikde aciq bir sekilde stereotiplerin redd edilmesi ile xarakterize edildiyini ferdin mueyyenlesdirilmesinde irqle elaqeni inkar ederek sirf ferdi esasda furset hesab eden bir ideologiya hesab edirler fursetler ve diger irqlere mensub insanlara qarsi ve ve ya qarsisini almaq ucun dolayi mikro tecavuzkar formalar sergisi 77 Little Rock Arkanzas 1959 cu ilde mekteb inteqrasiyasina qarsi mitinq Suuralti tereflilik Redakte Son arasdirmalar gosterdi ki suurlu sekilde irqciliyi redd etdiyini iddia eden sexsler qerar qebul etme proseslerinde irqi esasli bilincalti qerezler numayis etdire bilerler Bu cur bilincalti irqi qerezler irqciliyin terifine tam uygun gelmese de tesiri oxsar umumiyyetle az teleffuz olunsa da aciq suurlu ve ya qesden olmur 78 Beynelxalq huquq ve irqi ayriseckilik Redakte1919 cu ilde Milletler Liqasi Paktina irqi beraberlik muddeasinin daxil edilmesi teklifi coxluq terefinden desteklendi lakin 1919 cu ilde Paris Sulh konfransinda qebul edilmedi 1943 cu ilde Yaponiya ve muttefiqleri Boyuk Serqi Asiya Konfransi ucun irade ayriseckiliyinin legvi ucun calisdiqlarini elan etdiler 79 BMT nin 1945 ci il Nizamnamesinin 1 ci maddesine BMT nin meqsedi kimi insan huquqlarina ve hami ucun esas azadliqlara hormeti tesviq etmek ve tesviq etmek daxildir 1950 ci ilde YUNESKO Yaris Suali nda Ashley Montagu Claude Levi Strauss Gunnar Myrdal Julian Huxley ve s Kimi 21 alimin imzaladigi bir beyanatla muddetli irqi tamamile terk edib evezine etnik qruplar haqqinda danismaq teklifini ireli surdu Beyanatda Holokostda rol oynayan elmi irqcilik nezeriyyeleri qinandi Bu hem elmi irqci nezeriyyelerin pozulmasina hem de yaris meselesi ile bagli muasir biliklerin yayilmasina irqciliyin Maarifcilik felsefesine ve hami ucun beraber huquqlar almasina zidd olaraq menevi sekilde qinanmasina yoneldilmisdir Myrdal in Amerikali Dilemmasi Menfi Problem ve Muasir Demokratiya 1944 ile yanasi Yaris Suali 1954 cu ilde ABS Ali Mehkemesinin Braun Tehsil Surasina qarsi ayrilma qerarina tesir etdi 80 Hemcinin 1950 ci ilde irqi ayriseckilik meselelerinde genis istifade olunan Avropa Insan Huquqlari Konvensiyasi qebul edildi 81 Birlesmis Milletler Teskilati 1966 ci ilde qebul edilmis Irqi ayri seckiliyin butun formalarinin legvi haqqinda Beynelxalq Konvensiyada tesbit edilmis irqi ayriseckiliyin terifinden istifade edir insan huquqlarinin taninmasi hezz alinmasi ve ya heyata kecirilmesini legv etmek ve ya zeifletmek meqsedi ve ya tesirine malik olan irqi reng menseyi ve ya milli ve ya etnik menseli her hansi bir ferqlendirme kenarlasdirma mehdudlasdirma ve ya ustunluk ictimai heyatin siyasi iqtisadi sosial medeni ve ya diger sahesindeki esas azadliqlar ABS in Irqi ayriseckiliyin butun formalarinin legvi haqqinda Beynelxalq Konvensiyanin 1 ci maddesinin 1 ci hissesi 82 2001 ci ilde Avropa Birliyi sosial ayriseckiliyin bir cox diger formalari ile birlikde irqciliyi aciq sekilde qadagan etdi qanuni quvvesi varsa mutleq Avropa Ittifaqi Teskilatlari ile mehdudlasdirila biler Nizamnamenin 21 ci maddesi irqi rengi etnik ve ya sosial menseyi genetik xususiyyetleri dili dini ve ya etiqadi siyasi ve ya her hansi diger fikri milli azligin uzvluyune emlakina elilliyine yasina ve cinsiyyetine gore ayri seckiliyi qadagan edir hemcinin oriyentasiya ve hemcinin milliyyete gore ayriseckiliyi de 83 Ideologiya RedakteIrqcilik 19 cu esrde beseriyyetin irqi tesnifatini temin etmeye calisan elmi irqcilik olaraq movcud idi 84 1775 ci ilde Johann Blumenbach dunya ehalisini deri rengine gore bes qrupa boldu Qafqazlilar Monqollar ve s Qeyri qafqazlilarin degenerasiya prosesi neticesinde meydana geldikleri fikrini pozdu Elmi irqciliyin diger bir erken menzeresi ferqli irqlerin ayri ayriliqda yaradildigini gosteren poliqenist gorus idi Meselen Polyenist Kristof Meiners insanlari gozel Ag irqi ve cirkin Qara irqi olaraq adlandirdigi iki hisseye boldu Meiners in Insanliq tarixinin mezmunu kitabinda irqin esas xususiyyetinin ya gozellik ya da cirkin oldugunu iddia etdi Yalniz ag yarisi gozel hesab edirdi Cirkin yarislari alcaq exlaqsiz ve heyvanlara benzer bir sey hesab edirdi Cenubi Afrikadaki Aparteid dovrunde bir irqi olaraq ayrilmis bir cimerlikdeki bir isare erazinin ag irqi qrup uzvlerinin yegane istifadesi ucun oldugunu ifade etdi Anders Retzius ne avropalilarin ne de basqalarinin bir temiz irq deyil qarisiq menseli oldugunu numayis etdirdi Numayis olmasina baxmayaraq Blumenbach taksonomiyasinin toremeleri hele de ABS da ehalinin tesnifati ucun genis istifade olunur Hans Peder Steensby bu gun butun insanlarin qarisiq menseli oldugunu vurgulayaraq 1907 ci ilde insan ferqlerinin menseyinin qeyri adi bir muddet evvel izlenmeli oldugunu iddia etdi ve bu gun en temiz irq in Avstraliyanin aborigenali olacagini guman etdi 85 Elmi irqcilik 20 ci esrin evvellerinde guclu bir ustunlukden imtina etdi ancaq fundamental insan ve cemiyyet ferqlerinin menseyi hele de akademiyada insan genetikasi paleogenetika sosial antropologiya muqayiseli siyaset dinlerin tarixi fikir tarixi kimi sahelerde arasdirilir tarix tarix etika ve psixiatriya Blumenbach yarislarina benzer bir seye esaslanan her hansi bir metodologiyanin genis sekilde redd edilmesi var Etnik ve milli stereotiplerin ne derecede ve ne vaxt qebul olundugu daha aydin deyil Ikinci Dunya Muharibesinden ve Holokostdan sonra irqci ideologiyalar etik siyasi ve elmi zeminde redd edildi irqcilik ve irqi ayriseckilik dunyada genis yayildi Du Bois dusunduyumuz o qeder yaris deyil medeniyyet ortaq bir tarix ortaq qanunlar ve din benzer dusunce verdisleri ve heyatin mueyyen ideallarina birlikde suurlu bir sekilde sey gosterme 86 19 cu esrin sonlarinda milletciler yeni milletcilik doktrinalarini formalasdirmaq ucun ilk defe irq etnik mensubiyyet ve en uygun heyatda qalma movzusunda cixislara basladilar Neticede irqi insan orqanizminin en vacib elametlerini temsil etmek ucun gelmedi eyni zamanda milletin xarakterini ve sexsiyyetini qetiyyetle formalasdirdi 87 Bu goruse gore medeniyyet irq xususiyyetleri ile tam olaraq teyin olunan etnik qruplarin yaratdigi fiziki tezahurdur Medeniyyet ve irq bir birine bagli ve bir birinden asili bezen hetta milliyyet ve ya dil mueyyenlesdirme noqtesine daxil olma derecesi ile nezere alindi Yarisin safligi asanliqla muraciet olunan ve reklam olunan meselen sarisinliq kimi sethi xususiyyetlerle elaqeli olmusdur Irqi keyfiyyetler irqi xususiyyetlerin heqiqi cografi bolgusu ile deyil millet ve dil ile elaqeli olmusdur Nordicizm veziyyetinde Alman mezhebi irq ustunluyune beraber idi Bezi milletci ve etnosentrik deyerlerden ve secim nailiyyetlerinden qaynaqlanan bu irqi ustunluk anlayisi asagi ve ya murdar hesab olunan diger medeniyyetlerden ferqlendirmek ucun inkisaf etmisdir Medeniyyete vurgu bu irqciliyin muasir esas terifine uygundur r acizm irqlerin movcudlugundan ireli gelmir Onlari sosial bolgu prosesi ile kateqoriyalara bolur Her kes irqden asili olmayaraq irqci ola biler medeni dini ferqler 88 Bu terif hele elmi mubahiseye meruz qalan irqi bioloji konsepsiyasini aciq sekilde redd edir David C Rowe nin dediyi kimi irqi anlayis bezen basqa bir ada benzer bir sekilde olsa da biologiyada ve diger sahelerde istifadede qalacaq cunki elm adamlari elece de layiqli insanlar insan muxtelifliyine heyran olurlar bezileri irqi ile tutulur 89 Irqi xurafat beynelxalq qanunvericiliye tabe oldu Meselen 20 noyabr 1963 cu ilde Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Assambleyasi terefinden qebul edilen Irqi ayriseckiliyin butun formalarinin legvi haqqinda Beyannamede irqi reng ve ya etnik menseli sebeblere gore ayri seckilik edilmesinin yaninda aciq askar irqi qereze toxunulur I madde 90 Etnik mense ve etnik qarsidurmalar Redakterqciliyin menseyi ile bagli mubahiseler cox vaxt bu muddetde aydinliq olmamasindan eziyyet cekir Bir coxlari irqcilik ifadesini ksenofobiya ve etnosentrizm kimi daha umumi hadiselere istinad etmek ucun istifade edirler baxmayaraq ki alimler bu hadiseleri irqcilikden bir ideologiya kimi ve ya adi ksenofobiya ile elaqesi olmayan elmi irqcilikden aydin sekilde ayird etmeye calisirlar Digerleri irqciliyin son formalarini daha evvel etnik ve milli qarsidurma formalari ile elaqelendirirler Ekser hallarda etno milli qarsidurma torpaq ve strateji qaynaqlar uzerinde qarsidurmaya borclu gorunur Bezi hallarda boyuk dini imperiyalar arasinda meselen Muselman Turkleri ve Katolik Austro Macarlar muharibelerde doyusculeri toplamaq ucun etnik ve milletcilik tetbiq edildi Irq ve irqcilik anlayislari etnik munaqiselerde cox vaxt merkezi rol oynayirdi Tarix boyu bir reqibin irqi ve ya etnik menseli anlayislara esaslanan diger oldugu mueyyenlesdirildiyi zaman xususen diger asagi menasi verildiyi zaman oz ozune guman edilen ustun terefin muvafiq eraziye tetbiq etdiyi vasiteler insan sohbetleri ve ya maddi servetler daha cox amansiz daha qeddar ve menevi ve ya etik mulahizeler terefinden daha az mehdudlasdirilmisdir Tarixci Daniel Ricterin fikrince Pontiacin usyani butun Dogma xalqlarin hindliler oldugu butun Avroamerikalilarin Aglar oldugu ve bu tereflerin hamisinin birlesmesi lazim oldugu fikirinin qarsidurmasinin her iki terefinde ortaya cixdigini gordu digerini mehv edin 91 Basil Davidson senedli Afrikada qeyd edir Ferqli lakin beraberdir irqcilik eslinde Amerikada koleliye esaslandirma ehtiyaci sebebiyle 19 cu esrin sonlarinda ortaya cixdi Tarixen irqcilik Transatlantik qul ticaretinin esas hereketverici quvvesi idi 92 Xususile XIX esrin ve iyirminci esrin evvellerinde ABS da ve Cenubi Afrikada aparteid altinda olan irqi ayri ayriliqda esas bir quvve idi Qerb dunyasinda 19 ve 20 ci esrde irqcilik xususile yaxsi senedlesdirilmis ve irqcilik movzusunda aparilan arasdirmalarda ve mubahiselerde bir istinad noqtesidir 93 Irqcilik ermeni soyqirimi ve Holokost kimi soyqirimlarda ve Amerika Afrika ve Asiyanin Avropa mustemlekesi kimi mustemlekecilik layihelerinde rol oynamisdir Yerli xalqlar tez tez irqci munasibetlere meruz qalmislar ve olurlar Irqcilik praktikasi ve ideologiyalari Birlesmis Milletler Teskilati terefinden Insan Haqlari Beyannamesinde pislenmisdir 94 Etnik ve irqi milletcilik Redakte Napoleon muharibelerinden sonra Avropa 1648 Vestfaliya Sulhu dovrunde dovletler arasindaki serhedlerin mueyyenlesdirildiyi Avropa xeritesinin yeniden qurulmasina aparan yeni milletler meselesi ile qarsi qarsiya geldi Fransiz Inqilabcilari terefinden levee masse icadi ile milletcilik ilk gorunusunu ortaya qoydu ve bununla da yeni qurulmus Cumhuriyyeti Avropa monarxiyalarinin temsil etdiyi Ancien Regime nizamina qarsi cixa bilmek ucun kutlevi cagiris ixtira etdi Bu Fransiz Inqilab Muharibelerine 1792 1802 sonra Napoleonun fethlerine ve sonraki Avropa miqyasinda milletlerin xususen de milletlerin anlayislari ve heqiqetleri ile bagli muzakirelere sebeb oldu Vestfaliya muqavilesi Avropani muxtelif imperiyalara ve seltenetlere meselen Osmanli Imperatorlugu Muqeddes Roma Imperiyasi Isvec Imperiyasi Fransa Kralligi ve s Bolmusdu ve esrler boyu sahzadeler arasinda muharibeler Alman dilinde Kabinettskriege olmusdu 1917 ci ilde cagiris eleyhine tebligat vereqesi secicilerden Avstraliyani ag saxlamagi xahis etdi Simala bir ejdaha bayragi dasiyan asiyalilarin qosunu gosterilir Muasir xalq dovletleri Fransa Inqilabi sonrasinda Yarimada Muharibesi Ispaniyada Musteqillik Doyusu olaraq bilinen 1808 1813 ilk defe vetenperverlik hisslerinin meydana cixmasi ile meydana cixdi Evvelki nizamin 1815 Vyana Konqresi ile yeniden qurulmasina baxmayaraq milletler meselesi Senaye Dovrunde Avropanin esas problemine cevrildi xususen de 1848 Inqilablarina yol acdi 1871 ci ilde Fransa Prussiya Muharibesi zamani Italiyanin birlesmesi ozu de Alman imperatorlugunun Versal Sarayindaki Guzguler salonunda elan edilmesi ile sona catdi ve belelikle Almaniyanin birlesmesine nail oldu Bu vaxt Osmanli Imperiyasi Avstriya Macaristan Imperiyasinin dagilmasi ile birlikde I Dunya Muharibesinden sonra muxtelif milletlerin yaranmasina sebeb olacaq sonsuz milletci herekatlarla qarsi qarsiya qaldi 95 Milletin irsi uzvluye inamini teblig eden etnik milletcilik muasir millet dovletlerin yaradilmasi etrafindaki tarixi kontekstde meydana cixdi Onun esas tesirlerinden biri 19 cu esrin evvellerinde Alman milletine edilen muracietlerde 1808 Fridrix Johann Herder 1744 1803 Johan Fichte 1762 1814 kimi fiqurlarla temsil olunan Romantik milletci herekat idi Hegel 1770 1831 ve ya Fransada Jul Michelet 1798 1874 Volk etnik qrupuna ve konkret ortaq bir dile soykenen millet olaraq bir cemiyyet olaraq tesevvur eden Ernest Renan 1823 1892 kimi muellifler terefinden temsil olunan liberal milletciliye qarsi idi birlikde yasamaq subyektiv iradesi ile millet gundelik plebisitdir 1882 ve ya John Stuart Mill 1806 1873 Etnik milletcilik elmi irqci diskussiyalarla hemcinin qite imperialisti Hannah Arendt 1951 Hannah Arendt The Origins of Totalitarianism 1951 lt ref gt diskurslari ile qarisdi meselen Alman Volkinin xalq xalq irqi ustunluyunu ortaya qoyan pan Almanizm diskussiyalarinda 1891 ci ilde yaradilan Pan Alman Liqasi Alldeutscher Verband Alman imperializmi ve irqi gigiyena ni teblig etdi ve yehudilerle evlenmeye qarsi idi Diger populyar bir cereyan olan Volkisch herekati eyni zamanda Alman etnik milletci diskursunun vacib bir tebligatcisi idi ve Pan Almanizmi muasir irqi antisemitizm ile birlesdirdi Volkisch herekatinin uzvleri xususen de Thule Cemiyyeti 1918 ci ilde Munhende Alman Isci Partiyasinin DAP qurulusunda Milli Sosialist Alman Isci Partiyasinin NSDAP evvelceden Ingilis olaraq bilinen qurulusunda istirak ederdi Nasist partiyasi Pan Almanizm 1920 1930 cu iller arasi muharibelerde helledici rol oynadi Bu cereyanlar millet ideyasini elmi irqci diskursdan cixarilan ustad irqi cox vaxt Aryan irqi ve ya Nordic irqi bioloji konsepsiyasi ile elaqelendirmeye basladi Milletleri irqler adlandirilan etnik qruplarla milletin icerisinde ve irqinin icinde irqi mubarizesi nin movcudluguna sebeb olan evvelki irqi diskussiyalardan koklu sekilde ferqlendirdiler Bundan elave hesab edirdiler ki siyasi serhedler bu irqi ve etnik qruplari eks etdirmelidir belelikle etnik temizlenmeni esas getirerek irqi safliga nail olmaq ucun ve millet olaraq etnik homojenliye nail olmaq ucun oldugu dusunulurdu Milliyyetcilikle birlesen bu kimi irqci cixislar pan Almanizmle mehdudlasmirdi Fransada milletciliyini Fransada cox sagci herekatlara seciyyelendiren Respublikaci liberal milletciliye etnik milletciliye kecid 19 cu esrin sonlarinda Dreyfus Isi dovrunde reallasdi Bir nece il erzinde umummilli bir bohran Fransiz Yehudi herbi memuru Alfred Dreyfusun xeyaneti ile elaqedar Fransa cemiyyetine tesir etdi Olke iki eks dusergede qutblesdi birini J Accuse yazan Emile Zola temsil etdi Alfred Dreyfusun digeri ise Fransadaki etnik milletci gorusunun banilerinden biri olan milletci sair Maurice Barresin 1862 1923 temsil etdiyi Eyni zamanda monarxist Fealiyyet fransiz herekatinin banisi Carlz Maurras 1868 1952 protestantlarin Yehudilerin Masonlarin ve Xaricilerin dord konfederativ dovletinden ibaret anti Fransa nezeriyye etdi ikincisi pejorative meteques Heqiqeten de onun ucun ilk ucu Fransa xalqinin etnik birliyini tehdid eden daxili ecnebiler idi Tarixi RedakteEtnosentrizm ve proto irqcilik Redakte Bernard Lyuis yunan filosofu Aristotelin koleliyi muzakire ederken bildirmisdir ki yunanlar tebietden azad olduqlari halda barbarlar yunanlar olmayanlar tebiete koledirler bu onlarin tebietinde daha hevesli olmalaridir despotik bir hokumete teslim olun Aristotel hec bir irqi gostermese de Yunanistan xaricindeki milletlerden olan insanlarin Yunan xalqindan daha cox kolelik yukune meylli oldugunu iddia edir 96 Aristotel en tebii qullarin guclu bedenleri ve qul ruhlari hokmranliga yaramayan agilsiz ayriseckilik ucun fiziki esas kimi gorunen qullar olmasi ile elaqedar aciqlamalar vererken eyni zamanda sag ruh ve cismin bele olmadigini aciqca soyleyir Hemise bir araya gelerek tebii ustalarla muqayisede qusursuzlugun ve tebii qullarin en boyuk teyinedicisinin beden deyil ruh oldugunu ifade etdi 97 Bu proto irqcilik klassik Benjamin Isaak terefinden muasir irqciliyin vacib bir onemcisi olaraq gorulur Bele proto irqciliye ve etnosentrizme kontekstde baxilmalidir cunki irsi sonsuzluga esaslanan muasir irqcilik anlayisi evgenika ve elmi irqciliye esaslanan muasir irqcilik ile hele inkisaf etmemisdir ve Aristotelin Barbarlarin tebii ustunluyune inanib inanmadigi melum deyil Ona gore irq etraf muhite ve iqlime bir cox muasirleri kimi ve ya dogusa gore yaranmisdir Irqcilik iki esas ferziyyeye soykenir fiziki xususiyyetler ve menevi keyfiyyetler arasinda bir elaqenin olmasi beseriyyetin ustun ve asagi hisselere bolunduyunu Irqcilik belelikle mueyyenlesdirilmis muasir bir anlayisdir cunki XVI esre qeder Qerbin heyatinda ve dusuncesinde irqci kimi tesvir edile bilecek bir sey yox idi Anlasilmazligin qarsisini almaq ucun irqcilik ve etnosentrizm arasinda aydin bir ferq qoyulmalidir Qedim Ibraniler ecdad olmayanlarin hamisini basqa milletler kimi xatirladaraq irqciliye deyil etnosentrizme meyl edirdiler Belelikle butun qeyri ellinleri vehsi Iskitleri ve ya Misirlileri sivilizasiya senetinde muellimi kimi tanidiqlari Yunanlarla Barbarlar qeribe ve ya xarici olanlari ifade eden termini ile eyni idi Bernard Lyuis El Muqaddasi El Cahiz El Mesudi Ebu Rayhan Biruni Nasir ed Din el Tusi ve Ibn Qutaybah daxil olmaqla Yaxin Serq ve Simali Afrika bolgesi tarixcileri ve cografiyasunaslarini da qeyd etmisdir Quranda hec bir irqi qerez olmadigini ifade etse de Lyuis sonradan erebler arasinda muxtelif sebeblere gore etnosentrik xurafatin inkisaf etdiyini iddia edir genis fethleri ve qul ticareti Bezi muselman filosoflarin Zence Bantu 98 ve Turk xalqlarina yoneltdikleri Aristoteliya fikirlerinin tesiri ve Yehudi Xristian fikirlerinin beserler arasinda bolunmelere tesiri 99 Afro ereb muellifi El Cahiz ozu de Zenc babasi olan Qaralarin Aglara ustunluyu adli bir kitab yazdi 100 ve Zencanda feslinde Zencinin ekoloji determinizm baximindan qara oldugunu izah etdi esseleri 101 14 cu esrde xeyli sayda qul kolge alt Sahara Afrikadan geldi Lyuis bunun Misir tarixcisi El Ebsibinin 1388 1446 yazdigina gore i t deyilir ki qara kole oturanda zina edir ac oldugu zaman ogurlayir yazirdi 102 Lyuise gore 14 esr Tunis alimi Ibn Xaldun da yazmisdir Qara Qerbi Afrikanin taninmis xalqlari xaricinde cenubda lazimi menada medeniyyet yoxdur Rasional varliqlardan daha cox lal heyvanlara daha yaxin insanlar var Tikan ve magaralarda yasayirlar otlar ve hazirliqsiz taxil yeyirler Tez tez bir birlerini yeyirler Bunlar insan sayila bilmez Buna gore de Negro xalqlari bir qayda olaraq koleliye tabe olurlar cunki Negroes az insan eslinde insan deyil ve dediyimiz kimi lal heyvanlarin xususiyyetlerine tamamile benzer xususiyyetlere malikdir Ancaq Wesleyan Universitetinin professoru Abdelmajid Hannoumun fikrince 18 19 cu esrlere qeder bu cur munasibetler yayilmamisdi O ereb metnlerinin bezi hesablarinin meselen Ibn Xaldunun Fransiz serqsunaslarinin 19 cu esrde irqci ve mustemlekeci baxislarini orta esr ereb yazilarinin tercumelerinde proqnozlasdirmalari oldugunu bildirdi 103 James E Lindsay da bir ereb kimliyi anlayisinin muasir dovrumuze qeder movcud olmadigini iddia edir 104 Limpieza de sangre Redakte Umeyyad Xilafetinin Ispaniyani feth etmesi ile muselman erebler ve Berberler evvelki Visigothic hokmdarlarini devirdiler ve El Andalus yaratdilar 105 yehudi medeniyyetinin Qizil dovrune tohfe veren ve alti esr davam etmisdir 106 Bu esrler boyu davam eden Reconquista terefinden izlenildi Katolik monarxlari Ferdinand V ve Izabella I altinda xitam verildi Katolik Ispanlari miras qaldiqdan sonra qan doktrinasinin Temizliyini formalasdirdilar Tarixde bu dovrde aristokratik mavi qan anlayisi Qerbe cevrilmis Yeni xristianlarin yuxariya dogru hereketliliyini one cekmek ucun irqlesdirilmis dini ve feodal kontekstinde meydana gelmisdir Robert Lacey izah edir Dunyaya bir aristokratin qaninin qirmizi deyil mavi olmasi anlamini veren ispanlar idi Ispan zadeganlari 9 cu esrde klassik herbi terzde forma almaga basladilar torpaqlari at uzerinde doyusculer kimi tutdular Bu prosesi bes yuz ilden cox muddet erzinde yarimadanin Moorish isgalcilarindan yarimadaya geri cevirdiler ve bir zadegan bir adam qilinc qolunu qaldiraraq solgun derisinin altindaki mavi qanli damarlarin suzgecini numayis etdirdi dogusu qaranliq derili dusmen terefinden cirklenmemisdi Sangre azul mavi qan ag bir insan olmaq ucun bir evfemizm idi Tarix boyu aristokratiyanin temizlenmis izleri irqciliyin daha az temizlenmis sporunu kecirdiyini Ispaniyanin xususi bir xatirlatmasi idi 107 Ereb Moorlarinin ve Sefardik Yehudilerin ekseriyyetinin Iber yarimadasindan qovulmasindan sonra qalan yehudiler ve muselmanlar bezilerinde kohne xristianlar terefinden ayri seckilik edilen Yeni xristianlar olaraq Roma Katolikliyine kecmek mecburiyyetinde qaldilar seherler Toledo da daxil olmaqla kilsenin ve Dovletin qinanmasina baxmayaraq her ikisi yeni suruleri memnuniyyetle qarsilamisdi Inkvizisiya Dominikan Sifarisinin uzvleri terefinden hele de gizli sekilde yehudilik ve islam dinine muraciet edenleri yigisdirmaq ucun heyata kecirilmisdir Limpieza de sangre ostracized yalanci xristianlarin sistemi ve ideologiyasi onu xeyanetden qorumaq ucun cemiyyetden donderdi 108 Bu cur qanunvericiliyin qaliqlari 19 cu esrde herbi kontekstlerde davam etmisdir 109 Portuqaliyada Yeni ve Kohne Xristian arasindaki huquqi ferq yalniz irqci ayriseckilik tetbiq edildikden texminen uc esr sonra 1772 ci ilde Pombal in Marquis terefinden verilen qanuni bir qerarla sona catdi Limpieza de sangre qanunvericiliyi Amerikanin mustemlekesi dovrunde de genis yayilmisdi bu da koloniyalarda xalqlarin ve sosial tebeqelerin irqi ve feodal ayrilmasina sebeb olmusdur Bununla yanasi yeni koloniyalarin tecrubeli insanlara ehtiyaci oldugu ucun praktikada cox vaxt redd edildi 110 Intibah dovrunun sonunda Valladolid mubahisesi 1550 1551 Yeni dunya nin yerli sakinleri ile Chinapas in Dominikan refiqesi ve yepiskopu Bartolome de Las Casas i basqa bir Dominikan ve Humanist filosof Juan a bagladi Gines de Sepulveda Sonuncu hindularin gunahsiz insanlari qurban verme cansizliq ve diger bu kimi tebiete qarsi cinayetler tetbiq etdiklerini iddia etdi bunlar qebuledilmez idi ve muharibe de daxil olmaqla her hansi bir vasite ile dayandirilmali idi Eksine Bartolome de Las Casas Amerindianlarin tebii qaydada azad insanlar oldugunu ve katolik ilahiyyatina gore digerleri ile eyni reftara layiq olduqlarini iddia etdi Bu sonraki esrlerde ortaya cixacaq ve yerli ehalini qoruyan qanunvericilikle neticelenen irqcilik kolelik din ve Avropa exlaqina dair coxsayli mubahiselerden biri idi 111 Seviliyadan olan pulsuz bir qara ev qulluqcusu Luisa de Abrego ile 1565 ci ilde Sankt Avqustinde Ispan Florida ag seqovian fethi olan Miguel Rodriguez arasindaki evlilik Amerika Birlesmis Statlarinin her yerinde ilk taninmis ve qeyde alinan xristian nikahidir 112 Antisemitizm xristianliq ve dogma Misir ve ya Yunan dinleri ile elaqeli uzun bir tarixe sahib olsa da 113 anti iudaizm irqcilik ozu de bezen muasir bir fenomen kimi tesvir olunur Fransiz filosofu ve tarixcisi Misel Fuakonun fikrince irqciliyin ilk terifi Mubarize diskursu olaraq ortaya cixdi ve Foucault un suverenliyin felsefi ve huquqi diskursuna qarsi cixan tarixi ve siyasi bir diskurs 114 Diger terefden mes Cinin sari irqi olaraq ozunu tanimasi bele Avropa irqi anlayislarina uygundur 115 Boyuk Britaniyada ilk defe ortaya cixan bu Avropa tehlili daha sonra Fransada Boulainvilliers Nicolas Freret sonra 1789 Fransiz Inqilabi Sieyes sonra ise Augustin Thierry ve Cournot kimi insanlar terefinden aparildi Orta esrler Fransa olu kecid sinda bu cur irqci diskussiyanin matrisini yaradan Boulainvilliers irq in bir millet menasina yaxin bir sey oldugunu dusundu yeni onun dovrunde irq xalq menasini verirdi Fransanin muxtelif milletler arasinda bolunduyunu tesevvur etdi vahid millet dovlet burada anaxronizmdir ozleri ferqli irqler meydana getirdiler Boulainvilliers Ucuncu Mulkiyyet ile birbasa elaqeler quraraq aristokratiyani yixmaga calisan mutleq monarxiyaya qarsi cixdi Belelikle o fransiz aristokratlarinin franklar adlandirdigi xarici isgalcilarin neslinden olmasi barede nezeriyyeni inkisaf etdirdi buna gore Ucuncu Mulk Franklar aristokratiyasinin hakim oldugu avtoxthonous meglub olmus Gallo Romalilari meydana getirdi feth huququnun neticesi Erken muasir irqcilik milletciliye ve millete qarsi idi Fransa Inqilabi zamani surgunde olan Comte de Montlosier Boulainvilliers in Nordic irqi movzusunda soylediklerini plebey Gauls a hucum eden Fransiz aristokratiyasi olaraq goturmusdu Ucuncu Mulkiyyete olan hormetsizliyini gostererek bu qullardan dogulan bu yeni insanlar butun irqlerin ve butun dovrlerin qarisigi adlandirdi 19cu esrde Redakte cu esrde irqcilik milletcilikle six birlesmis olsa da irq i xalq ile eynilesdiren etnik milletci diskussiyaya aparan pan Almanizm pan turkculuk pan erebcilik ve bu kimi hereketlere yol acan pan slavizm orta esr irqciliyi deqiq bir sekilde tarixi fethlerin ve sosial qarsidurmalarin neticesi oldugu dusunulen muxtelif bioloji olmayan irqlere bolundu Misel Fuko muasir irqciliyin seceresini bu orta esrlere aid irqi mubarizenin tarixi ve siyasi diskursu na izledi Onun sozlerine gore 19 cu esrde ozunu iki reqib xette gore boldu bir terefden onu muasir irq menasini veren irqciler bioloqlar ve yugenicistler daxil etdi ve onlar da bu populyar diskussiyaya cevirdiler bir dovlet irqciliyi meselen Nazizm Diger terefden marksizm de tarixin esl muherrikini temin eden ve gorunen sulhun altinda hereket etmeye davam eden bir siyasi mubarize ferziyyesine soykenen bu mubahiseni ele kecirdi Belelikle marksistler irq esaslandirici anlayisini sosial quruluslu movqelerle mueyyen edilmis sinfi mubarize tarixi anlayisina cevirdiler kapitalist ve ya proletar Bilik ucun iradede 1976 Foucault irqi mubarize diskursunun diger bir reqibini tehlil etdi 19 cu esrde Sigmund Freudun psixoanalizi irqci mubahisede yayilan qan irsi anlayisina qarsi cixdi Rudyard Kipling in Ag Adamin Agirligi 1899 adli seiri Avropa medeniyyetinin dunyanin diger yerlerinden xas ustunluyune inamin en meshur numunelerinden biridir baxmayaraq ki bu cur imperializmin satirik bir qiymetlendirmesi oldugu dusunulur Irqci ideologiya belelikle xarici erazilerin feth edilmesini ve qismen bu irqci inanclarin neticesi olaraq humanitar bir vezife kimi qebul edilen bir imperiyaya daxil olmasini qanunilesdirmeye komek etdi Lakin 19 cu esrde Qerbi Avropa mustemleke gucleri Afrikadaki ereb qul ticareti ile sixisdirilmaqda 116 eyni zamanda Qerbi Afrikada qul ticaretinin yatirilmasinda istirak etdiler 117 Bu muddet erzinde bezi avropalilar bezi koloniyalarda bas veren haqsizliqlara etiraz etdiler ve yerli xalqlar adindan lobbicilik etdiler Belelikle Hottentot Venerasi 19 cu esrin evvellerinde Ingilterede numayis olunanda Afrika Birliyi sergiye aciq sekilde qarsi cixdi Kiplingin seirini nesr etdirdiyi il Jozef Conrad Belcikanin Leopold II ye mexsus oldugu Konqo Azad Dovletinin aciq bir tenqidini 1899 nesr etdi Istifade edilen irqi nezeriyyelere misal olaraq Afrikanin Avropa arasdirmasi zamani Hemitik etno linqvistik qrupun yaradilmasi daxildir Bundan sonra Karl Fridrix Lepsius 1810 1877 terefinden qeyri semit Afro Asiya dilleri ile mehdudlasdirildi 118 Hamite termini esasen Efiopiyalilar Eritreans Somaliler Berberler ve qedim Misirlilerden ibaret olan Simali Afrikadaki muxtelif populyasiyalara tetbiq edildi Hemitler ehtimal ki ya Erebistanda ya da Asiyada bu bolgelerin xalqlari ile medeni fiziki ve dil oxsarligi esasinda yaranmis Qafqazoid xalqlari kimi qebul edildi 119 120 121 Avropalilar Hemitleri Sub Sahara Afrikalilardan daha cox medeniyyetli ve ozlerine ve semit xalqlarina daha yaxin hesab etdiler 122 20 ci esrin ilk ucde ikisinde Hamitic irqi eslinde Hind Avropa Semit ve Araliq denizleri ile yanasi Qafqaz irqinin qollarindan biri hesab olunurdu Bununla birlikde Hemit xalqlarinin ozleri ekser hallarda hokmdarlar kimi ugursuz olduqlarini hesab etdiler bu da adeten Negroes ile qarismaq kimi qebul edildi 20 ci esrin ortalarinda Alman alimi Carl Meinhof 1857 1944 Bantu irqinin Hamitic ve Negro irqlerinin birlesmesi neticesinde meydana geldiyini iddia etdi Hottentots Nama ve ya Khoi Hamitic ve Bushmen San irqlerinin birlesmesi neticesinde meydana geldi ve her ikisi de hazirda Xoisan xalqlari adlandirilir ABS da 19 cu esrin evvellerinde Amerikali Kolonizasiya Cemiyyeti qara amerikalilarin Afrikada daha boyuk azadliq ve beraberliye qaytarilmasi teklifleri ucun esas vasite kimi quruldu 123 Kolonizasiya seyleri qurucusu Henry Clay ile motivlerin qarisigindan qaynaqlandigini ifade ederek renglerinden qaynaqlanan qerarsiz qerez onlar bu olkenin serbest aglari ile hec vaxt birlese bilmezler Buna gore hormet etdikleri kimi ve olke ehalisinin qaliqlarini da qurutmaq istendi 124 Irqcilik XIX esrin sonu XX esrin evvellerinde Yeni Dunyaya yayildi 19 cu esrin sonlarinda Indianada baslayan Whitecapping qisa muddetde butun Simali Amerikaya yayildi ve bir cox afrika iscisinin isledikleri torpaqlardan qacmalarina sebeb oldu ABS da 1860 ci illerde secki kampaniyalari zamani irqci plakatlardan istifade olunurdu Bu irqci plakatlardan birinde yuxariya bax bir ag adam sahesini sumlayir digeri ise odun dograyir kimi on planda oturan bir adam tesvir olunur Musayiet olunan etiketler bunlardir Uzunuzun terinde coreyinizi yeyeceksiniz ve Ag kisi usaqlarini qorumaq ve vergilerini odemek ucun calismalidir Qaraderili menfeet verdikleri muddetde islemeyimden ne istifade edir deye teeccublenir Bir buludun ustundeki Freedman Burosu Azadligin Neqativ Qiymetlendirmesi Buro ABS kapitoluna benzer boyuk bir qubbeli bina seklinde tesvir edilmis ve Azadliq ve Is yoxdur yazilmisdir Onun sutunlari ve divarlari etiketlidir Sirniyyat Rum Cin Viski Seker gavali Dozumsuzluk Ag Qadinlar Apatiya Ag Seker Bosluq ve s 5 iyun 1873 cu ilde gorkemli Ingilis tedqiqatcisi ve Carlz Darvinin emisi oglu Sir Francis Galton The Times a yazdigi mektubda Teklifim Afrikadaki Cin meskunlasmalarinin tesviq edilmesini Cin muhacirlerinin neinki movqelerini qoruyacaqlarina eksine coxalacaqlarina ve nesillerinin asagi Negro irqine alude olmalarina inandigini milli siyasetimizin bir hissesine cevirmekdir Gozlemeliyem ki indi tenbel palavering vehsilerle seyrek olan Afrika deniz sahili bir nece ilden sonra Cinin yari yolda asililigi kimi yasamaqla ya da oz qanunlarina uygun olaraq mukemmel bir azadliq icinde yasayan zehmetkes nizam intizamli Cinliler terefinden icareye goturule biler 125 20 ci esrde Redakte 1933 Alman seckilerinde hakimiyyeti ele keciren ve Avropa qitesinde II Dunya Muharibesinin sonunadek bir cox hissesi uzerinde diktaturani qoruyan Nasist partiyasi almanlari Aryan ustad yarisinin Herrenvolk bir hissesi hesab etdi buna gore oz erazilerini genislendirmek ve asagi hesab olunan diger irq uzvlerini esaret altina almaq ve ya oldurmek huququ var idi 126 Eichmann in Nazirler hokumetinin muxtelif seviyyelerinin Yekun Hellinde emekdasligini temin etmek ucun edilen Wannsee Konfransi ucun hazirlanan Avropadaki Yehudi ehalisinin siyahisi Nasistler terefinden tesevvur edilen irqi ideologiya insanlari temiz Aryan miqyasinda qeyri Aryan seviyyesine qaldirdi sonuncusu subhuman kimi qiymetlendirildi Temiz Aryanin miqyasinda Almanlar ve Holland Skandinaviyalilar ve Ingilisler de daxil olmaqla diger Alman xalqlari bezi simal Italyanlar ve Fransizlar kimi Alman xalqlarina uygun bir qarisigi oldugu deyilen diger xalqlar idi 127 Nasist siyaseti Romani xalqini rengli insanlari ve slavyanlari esasen polyaklar serbler ruslar belaruslar ukraynalilar ve cexler asagi olmayan aryanli subhumans olaraq qeyd etdi 128 129 Yehudiler iyerarxiyanin alt hissesinde idiler qeyri insani ve buna gore de heyat ucun layiq deyildiler 130 131 132 133 134 135 Nasist irqi ideologiyasina gore Holokostda texminen alti milyon yehudi olduruldu 2 5 milyon etnik polyak 0 5 milyon etnik serb ve 0 22 0 5 milyon Romani rejim ve terefdarlari terefinden olduruldu 136 Nasistler ekser slavyanlari Aryan Untermenschen deyildiler Nasist Partiyasinin bas irqi nezeriyyecisi Alfred Rosenberg Klansman Lothrop Stoddardin 1922 ci ilde cixan Sivilizasiyaya qarsi usyan Adamin altindaki qorxu Kitabindan termini qebul etdi 137 Nasist Almaniyasi ile emekdasliq eden slavyanlar bolqarlar ve xorvatlar kimi diger slavyanlardan etnik cehetden ustun hesab olunurdu esasen Alman qanina qarisan bu milletler haqqinda yalanci elmi nezeriyyelere gore 138 Gizli planda Generalplan Ost Master Plan Serq Nasistler almanlar ucun yasayis sahesi temin etmek ucun ekser slavyan xalqlarini qovmaq esaret altina almaq ve ya mehv etmek qerarina geldiler lakin II Dunya Muharibesi esnasinda Nasistlerin Slavlara qarsi siyaseti insan gucleri catismazligi sebebinden deyisdi Waffen SS de mehdud slavyan istirakini zeruri etdi 139 Slavyanlara xususen de polyaklara qarsi ehemiyyetli muharibe cinayetleri toredildi ve Sovet Quvveleri Amerika ve Ingilis hemkarlarindan ferqli olaraq qesden etinasizliq ve pis reftar sebebi ile olum nisbetlerini daha yuksek gosterdiler 1941 ci ilin iyunundan 1942 ci ilin yanvar ayinadek fasistler subhuman olaraq gordukleri texminen 2 8 milyon Qirmizi Ordu quvvelerini oldurduler 140 1930 cu illerde Nasist Almaniyasi ile elaqelerin keskinlesmesi zamani Ante Pavelic ve Ustase ve Xorvat milleti haqqinda dusunceleri irq yonumlu olmaga basladi 141 Milli ve irqi sexsiyyete aid Ustae gorunusu serblerin nezerden kenar bir irq kimi nezeriyyesi 19 cu esrin sonu 20 ci esrin evvellerinden Xorvat milletcileri ve ziyalilari terefinden tesirlenmisdi 142 143 144 Serbler Xorvatiya Musteqil Dovletinde NDH irqi qanunlarin ve cinayetlerin esas hedefleri idi Yehudiler ve Roma da hedef alindi 145 Ustase serbleri vetendasliqlarina dolanisiqlarina ve mallarina sahib olmaq ucun qanunlar teqdim etdi 146 NDH deki soyqirim zamani serbler II Dunya Muharibesi illerinde Avropada en yuksek itki nisbetleri arasinda yasayirdilar ve NDH 20 ci esrde en olumcul rejimlerden biri idi 147 148 Amerikanin institusional irqciliyine Alman terifleri 1930 cu illerin evvellerinde davamli idi ve nasist vekiller Amerikali modellerin istifadesinin terefdari idiler Irqe esaslanan ABS vetendasliq qanunlari ve antisensizlesme eleyhine qanunlar irqi qarisdirilmamis Nazinin iki esas Nurnberq irqi qanunlarina Vetendasliq Qanunu ve Qan Qanununa birbasa ilham verdi Hitlerin 1925 ci il tarixli xatiresi Mein Kampf Amerikanin rengli reftarina heyranliqla dolu idi 149 Nasistlerin serqe dogru genislenmesi Amerikanin qerb terefindeki mustemleke genislenmesini ve yerli Amerikalilara istiqametli hereketleri ile musayiet edildi Westermann Edward B 2016 Hitler s Ostkrieg and the Indian Wars Comparing Genocide and Conquest University of Oklahoma Press p 3 lt ref gt 1928 ci ilde Hitler amerikalilari milyonlarla Redskins i bir nece yuz mine endirerek indi tevazokar bir qaligi bir qefesde musahide altinda saxladigini terifledi 150 Nasist Almaniyasinin serqe dogru genislenmesi ile elaqedar olaraq 1941 ci ilde Hitler Bizim Missisipi Tomas Ceffersonun butun Hindistanlilarin qovulmasini istediyi xett Volqa olmalidir ABS da vetendas huquqlari herekatina qeder ag ustunluk hakim idi 151 1965 ci ilden evvel ABS in immiqrasiya qanunlarina dair sosioloq Stephen Klineberg qanunu aciq sekilde Simali Avropalilarin ag irqden ustun bir nov oldugunu beyan etdi Eks anti Asiya irqciliyi ABS siyasetine ve medeniyyetine erken qoyuldu 20 ci esrde hindular da antikolonializme gore irqlesmisdiler ABS resmileri ile birlikde xaricde Qerbin imperial genislenmesine tekan vererek Hindu tehlukesi olaraq atdilar 152 1790 ci il tarixli naturalizasiya qanunu ABS vetendasligini yalniz aglar ucun mehdudlasdirdi ve 1923 cu ilde Birlesmis Statlar Bhagat Singh Thind e qarsi Ali Mehkeme yuksek kasta hindularinin ag insanlar olmadigini ve buna gore de vetendasliqdan cixarilan vetendasliq ucun uygun olmadigini qerara aldi 153 154 1946 ci il Luce Celler Qanunundan sonra ilde 100 hindudan ibaret kvota ABS a koce biler ve vetendas ola biler 155 1965 ci il Immiqrasiya ve Milliyyet Qanunu enenevi Simali Avropa ve Alman qruplarindan basqa immiqrantlarin ABS a girisini keskin sekilde acdi ve neticede ABS daki demoqrafik qarisi ehemiyyetli derecede deyisdirdi 1949 cu ilde Hindistanla Zulus arasinda Durban seherinde ciddi irqi igtisaslar bas verdi 156 1962 ci ilde Ne Win in Birmada hakimiyyete gelmesi ve sakin ecnebiler in amansiz teqibleri 300 000 e yaxin birma hindularinin surgun edilmesine sebeb oldu 157 Bir nece il sonra 1964 cu ilde irqi ayriseckilikden ve ozel muessiselerin topdansatis millilesdirilmesinden qacmaq ucun koc etdiler 158 12 yanvar 1964 cu il Zanzibar inqilabi yerli ereb sulalesine son qoydu 159 Zanzibardaki minlerle ereb ve hindular igtisaslarda qetliam edildi daha minlerle adam tutuldu ve ya adadan qacdi 160 1972 ci ilin avqustunda Uganda prezidenti Idi Amin asiyalilar ve avropalilara mexsus mulkiyyetin musadire edilmesine basladi 161 162 Ele hemin il Amin Uqanda Asiyalilarini etnik cehetden temizledi ve olkeni terk etmek ucun 90 gun verdi 163 Ikinci Dunya Muharibesinden qisa muddet sonra Cenubi Afrika Milli Partiyasi Cenubi Afrikadaki hokumeti nezarete goturdu 1948 ve 1994 cu iller arasinda aparteid rejimi bas verdi Bu rejim oz ideologiyasini ag ve qeyri aglarin irqi ayrilmasina o cumleden qeyri aglarin berabersiz huquqlarina esaslanmisdi Aparteidle mubarizede bir nece etiraz ve zorakiliq meydana geldi bunlardan en meshuru 1960 ci ilde Sharpeville qirgini 1976 ci ilde Soweto usyani 1983 cu ilde kilse kucesini bombalamaq ve 1989 cu ilde Keyptaundaki sulh yurusu 164 Muasir Redakte Konqo Vetendas Muharibesi 1998 2003 dovrunde Piqmi pygmy insanlari oyun heyvanlari kimi ovlandi ve yeyildi Muharibedeki her iki teref onlari subhuman asagi seviyyeli insan olaraq qebul etdi ve bezileri bedenlerinin sehrli gucler vere bileceyini soyledi BMT nin insan haqlari feallari 2003 cu ilde usyancilarin cannibalizm aktlari etdiklerini bildirdi Mbuti Piqmesin numayendesi Sinafasi Makelo BMT Tehlukesizlik Surasindan cannibalizmi hem insanliga qarsi cinayet hem de soyqirimi akti olaraq tanimagini istedi 165 Birlesmis Milletler Teskilatinin Irqi ayriseckiliyin aradan qaldirilmasi uzre komitesinin aciqladigi hesabatda Botsvananin Bushmen i irqci kimi qebul etmesi pislenir 166 2008 ci ilde 15 milletden ibaret olan Cenubi Afrika Inkisaf Cemiyyeti SADC Zimbabve prezidenti Robert Muqabeni ag insanlara qarsi irqci munasibetde gunahlandirdi 167 168 Cinin Nanjing seherinde afrikali telebelere qarsi kutlevi numayisler ve igtisaslar 1988 ci ilin dekabrindan 1989 cu ilin yanvarina qeder davam etdi 169 Merkezi Pekindeki bar sahibleri polis terefinden 2008 ci il Yay Olimpiya Oyunlari zamani qara insanlara ve ya monqollara xidmet etmemeye mecbur edildi cunki polis bu etnik qruplari qanunsuz fahiselik ve narkotik ticareti ile elaqelendirdi 170 Noyabr 2009 cu ilde Ingilis The Guardian qezeti qarisiq cinli ve afrika ovladi olan Lou Jing in Cindeki en meshur istedad sousu yarismasinda istirakci olaraq ortaya cixdigini ve derisinin rengine gore gergin mubahise movzusuna cevrildiyini bildirdi 171 Mediada diqqet Cindeki irqcilik ve irqi qerez barede ciddi mubahiselere sebeb oldu 172 1980 ci illerin sonlarinda 70 000 qara afrikali Mavritaniya Mavritaniyadan qovuldu 173 Sudanda vetendas muharibesinde qara afrikali esirler tez tez qul olurdu qadin mehbuslar da tez tez cinsi istismara meruz qalirdilar Darfur munaqisesi bezileri terefinden irqi bir mesele olaraq izah edildi 174 175 2006 ci ilin oktyabrinda Niger Nigerin serqindeki Diffa bolgesinde yasayan teqriben 150 000 erebi 176 Cad a surgun edeceyini aciqladi 177 Hokumet erebleri deportasiyaya hazirlasarken iki qiz oldu hokumet quvvelerinden qacdiqdan sonra oldu uc qadin ise bosanma hallarina ugradi 178 1998 ci ilin May Cakarta igtisaslari bir cox Cinli Indoneziyani hedef aldi 179 Cin eleyhine qanunlar 1998 ci ile qeder Indoneziya konstitusiyasinda idi Cinli iscilere qarsi qezeb Afrika 180 181 182 ve Okeaniyada 183 184 siddetli qarsidurmalara sebeb oldu On minlerle insanin istirak etdiyi Cin eleyhine igtisas 2009 cu ilin may ayinda Papua Yeni Qvineyada basladi 185 186 2000 ci ildeki Fici zerbesinden sonra hind Fici siddetli hucumlara meruz qaldi 187 Ficinin yerli olmayan vetendaslari ayriseckiliklere meruz qalirlar 188 189 Irqi bolunme bolgeleri Qayana 190 Malayziya 191 Trinidad ve Tobaqo 192 Madaqaskar 193 ve Cenubi Afrikada 194 da movcuddur Malayziyada bele irqci dovlet siyaseti bir cox seviyyelerde kodlasdirilir 195 196 Human Rights Watch in fovqelade hallar uzre direktoru Peter Bouckaert musahibesinde Myanmada Rohingya muselmanlarina qarsi edilen zorakiligin esas sebebi irqci nifret oldugunu soyledi 197 ABS da irqciliyin bir formasi 1964 cu il Mulki Huquqlar Aktinda qadagan edildiyi zaman 1960 ci illere qeder movcud olan irqi ayrisma tetbiq edildi Yarislarin bu bolgusunun bu gun de faktiki olaraq muxtelif formalarda meselen kreditlere ve menbelere catismazligi ve ya polis ve diger hokumet resmileri terefinden ayriseckilik halinda movcud oldugu iddia edildi 198 199 2016 ci il Pew Arasdirma anketi italyanlar xususen de Roma eleyhine guclu fikir soylediklerini italyanlarin 82 i Roma haqqinda menfi fikir bildirdiklerini soyledi Yunanistanda 67 Macaristanda 64 Fransada 61 Ispaniyada 49 Polsada 47 Ingilterede 45 Isvecde 42 Almaniyada 40 var Hollandiyada ise 37 i Romaya menfi baxisi var 200 Harvard Universiteti terefinden aparilan bir arasdirma Cexiya Litva Belarusiya ve Ukraynanin Avropadaki qaraderili insanlara qarsi en guclu irqi qerezliliyinin oldugunu Serbiya ve Sloveniyanin en zeif irqi qerezliliyini Bosniya ve Herseqovina Xorvatiya ve Irlandiyani izlediyini gosterdi 201 202 Elmi irqcilik RedakteYarisin muasir bioloji terifi elmi irqci nezeriyyelerle 19 cu esrde inkisaf etmisdir Elmi irqcilik termini Yeni Imperializm dovrunde 19 cu esrin ortalarinda tesirinin boyuk hissesini qazanmasina baxmayaraq XVIII esrin evvellerine geden irqci inanclari esaslandirmaq ve desteklemek ucun elmin istifadesine aiddir Akademik irqcilik olaraq da bilinen bu cur nezeriyyeler ilk novbede Kilsenin tarixin pozitivist hesablarina muqavimetini aradan qaldirmaq ve onun monogenizme desteyi tarixin yaradiciliq hesablarina uygun olaraq butun insanlarin eyni ecdadlardan meydana geldiyi anlayisidir Elmi ferziyyeye soykenen bu irqci nezeriyyeler Avropa sivilizasiyasinin butun dunyada ustunluyunu ortaya qoyan birterefli olmayan sosial tereqqi nezeriyyeleri ile birlesdirildi Bundan elave onlar 1964 cu illerde sosial darvinizm adlandirilan reqabet ideyalari ile elaqeli 1864 cu ilde Herbert Spencer terefinden ireli surulen en uygun heyatda qalma fikrinden tez tez istifade edirdiler Carlz Darvinin ozu Insanlarin neslindeki sert irqi ferqler ideyasina qarsi cixdi 1871 insanlarin umumi bir menseye bolunerek bir nov oldugunu iddia etdi Irqi ferqleri beseriyyetin bir cesidi kimi tanidi ve en asagi vehsi vehsi medeniyyetini Avropa sivilizasiyasi ile ziddiyyet teskil ederken zehni fakultelerde zovqlerde terzde ve verdislerde olan butun irq insanlari arasindaki yaxin oxsarliqlari vurguladi 203 204 Josiah C Nott ve George Gliddon un qaraderililerin agil ve simpanze arasinda siralanmasini teklif eden yer kuresinin yerli yarislari 1857 19 cu esrin sonlarinda elmi irqciliyin terefdarlari irqi degenerasiyasi ve qan irsi ve eugenics diskurslari ile bir birlerini birlesdirdiler Bundan sonra elmi irqci muzakireler poliqenizmin unilinealizmin sosial darvinizmin ve eugenizmin birlesmesi olaraq teyin edile biler Fiziki antropologiya antropometriya kraniometriya frenologiya fizioqnomiya ve digerleri haqqinda elmi qanuniliklerini irqci xurafatlarin formalasdirilmasi ucun indi diskriminasiya olunmus fenlerden tapdilar 20 ci esrde Amerika medeni antropologiya mektebi Frans Boas ve s Ingilis sosial antropologiya mektebi Bronislav Malinowski Alfred Radcliffe Brown ve s Fransiz etnologiyasi mektebi Klod Levi Straus ve s Eyni zamanda neo Darvin sintezinin kesfi bu kimi elmler xususen antropometriya davranislari ve psixoloji xususiyyetleri xarici fiziki gorunuslerden cixartmaq ucun istifade edilmisdir Ilk defe 1930 cu illerde inkisaf etdirilen neo Darvin sintezi 1960 ci illerde tekamul haqqinda gen merkezli bir goruse sebeb oldu Insan Genomu Layihesine gore bu gune qeder insan DNT nin en tam xeriteye getirilmesi irq qruplarina aciq bir genetik esas olmadigini gosterir Bezi genler mueyyen populyasiyalarda daha cox rast gelinse de bir populyasiyanin butun uzvlerinde movcud olan ve basqa hec bir uzvde gen yoxdur 205 Irsiyyet ve evgenika Redakte Evgenikanin ilk nezeriyyesi 1869 cu ilde o dovrde meshur olan degenerasiya anlayisindan istifade eden Francis Galton 1822 1911 terefinden hazirlanmisdir Antropometriya mektebi terefinden kesfiyyat testi nin gelecek istifadesini qabaqcadan gosteren insan ferqlerini ve iddia edilen kesfiyyat mirasi oyrenmek ucun statistika tetbiq etdi Bu cur nezeriyyeler yazici Emile Zola 1840 1902 terefinden 1871 ci ilde iyirmi romans dovru olan Les Rougon Macquart in irsiyyetini davranisla elaqelendirdiyi aciq sekilde tesvir edilmisdir Belelikle Zola yuksek dogulmus Rougonlari siyasetle mesgul olanlar Son Mukemmellik Eugene Rougon ve tibb Le Docteur Pascal ve asagi dogulmus Macquartslari alkoqolizme L Assommoir fahiselikle Nana ve qetlle La Bete humaine mesgul olanlar kimi tesvir etdi yene de on bes il kecdikden sonra Beynelxalq Intellektual Emekdasliq Komitesinin heyata kecirmek istediyi lakin muharibeden evvelki dovrun qiymetlendirme siyasetine hormetden imtina etmeli oldugu bir layihe Yaris suali nasist ideologiyasi ve siyasetinin esaslarindan biri oldu Masaryk ve Benes her yerde kisilerin suurunda ve vicdanlarinda irqle bagli heqiqetleri yeniden qurmaq ucun bir konfransa devet etmek tesebbusu ile cixis etdi Nazi tebligati beynelxalq teskilatin icazesi olmadan oz yaramaz islerini davam etdire bildi Ucuncu Reyxin irqi siyasetleri eugenika proqramlari ve Holokostdaki yehudilerin mehv edilmesi habele Porrajmosdaki Romalilar Romani Holokostu ve diger azliqlar muharibeden sonra elmi arasdirmalar haqqinda irelileyislere sebeb oldu ABS da Boasian antropologiya mektebinin yukselmesi kimi elmi fenlerdeki deyisiklikler bu deyisikliye sebeb oldu Bu nezeriyyeler 1950 ci ilde YUNESKO nun beynelxalq taninmis alimler terefinden imzalanan ve Yaris suali basligi ile hazirlanan beyanatinda keskin sekilde redd edildi Poligenizm ve irqi tipologiyalar Redakte Arthur de Gobineau nun Insan irqlerinin Berabersizliyine dair Bir Essesi 1853 1855 kimi eserleri kecmis irqci esasci diskussiyasina qarsi cixan irq esasina soykenen bir irqcilik esasina soykenen bu yeni irqciliyin ilk nezeriyyelerinden biri hesab edile biler Meselen yarislarda zamanla deyisen koklu tarixi bir gercekliyi goren Boulainvilliers Belelikle Gobineau irqciliyi insanlar arasinda bioloji ferqler baximindan biologiyanin qanunauygunlugu cercivesinde qurmaga calisdi Gobineau nezeriyyeleri 1899 cu ilde yayimlanan Aryan ve onun sosial rolu adli ag Aryan irqi dolichocephalic oldugunu iddia eden Georges Vacher de Lapouge 1854 1936 irqi tipologiyasi ile Fransada genislenecekdir yehudi arxetip olan brachycephalic irqine qarsi cixdi Vacher de Lapouge belelikle yarislarin iyerarxik tesnifatini yaratdi ve burada Homo europaeus Teutonic Protestant ve s Homo alpinusunu Auvergnat Turk ve s Ve nehayet Homo mediterraneus Neapolitan Andalus ve s Fransiz yuxari tebeqesinin Homo europaeusun bir numayendeliyi asagi sinif ise Homo alpinusunu temsil etdiyini nezere alaraq irqi ve sosial sinifleri menimsemisdir Galton evgeniklerini irq nezeriyyesine tetbiq ederek evvelce pozulan sayilan hemkarlar ittifaqi uzvlerinin mehv edilmesine yonelmis Vacher de Lapouge nin seleksionizmi ikincisi emek seraitinde her hansi bir mubahisenin qarsisini almaq ucun her birini bir meqsed ucun teyin olunan insan tiplerini yaratmaq Onun antropososiologiyasi belelikle sabit iyerarxik bir sosial nizam quraraq sosial qarsidurmani engellemeyi hedef aldi 206 Ele hemin il William Z Ripley ABS da boyuk bir nufuza sahib olacaq Avropa yarislarinda 1899 eyni eyni irqi tesnifat tetbiq etdi Diger elmi muellifler arasinda H S 19 cu esrin sonlarinda Chamberlain Aryan irqi na heyran olduguna gore ozunu Alman kimi qebul eden Ingiltere vetendasi ve eugenicist ve Boyuk Yarisin muellifi Madison Grant 1916 Madison Grant sonradan Nazi Almaniyasindan qacmaga mane olan yehudilerin slavyanlarin ve cenubi avropalilarin immiqrasiyasini ciddi sekilde mehdudlasdiran 1924 cu il Immiqrasiya Akti ucun statistika teqdim etdi 207 Insan zooparklari etnoloji ekspozisiyalar Redakte Insan zooparklari Insanlar sousu adlanir meshur irqciliyi elmi irqciliye baglayaraq vacib bir vasite idi bunlar hem ictimai maraq hem de antropologiya ve antropometriya obyekti idi 208 209 Joice Heth an African American slave was displayed by P T Barnum in 1836 a few years after the exhibition of Saartjie Baartman the Hottentot Venus in England Such exhibitions became common in the New Imperialism period and remained so until World War II Carl Hagenbeck inventor of the modern zoos exhibited animals beside humans who were considered savages 210 211 Irqciliyin menbeyi ile bagli nezeriyyeler RedakteTekamulcu psixoloqlar John Tooby ve Leda Cosmides ABS da irqin sexslerin qisa tesvirlerinde en cox istifade edilen uc xususiyyetden biri oldugunu basqalari yas ve cins oldugunu dusundurduler Tebii secimin irqden tesnifat olaraq istifade edilmesi ucun bir instinktin tekamulune ustunluk vermeyeceyini esaslandirdilar cunki beser tarixinin ekser hissesi ucun insanlar demek olar ki diger irqlerin uzvleri ile qarsilasmirdilar Tooby ve Cosmides muasir insanlarin irqi koalisiya uzvluyu ucun proksi kobud ve hazir bir gosterici olaraq istifade etdiyini ferz etdi cunki basqa bir insanin hansi terefde olmasi barede daha yaxsi tesadufi bir tesevvurun heqiqeten bir adam evvelceden bilmirse faydalidir Etnik ve irqi qarsidurmanin sosioloji modeli Onlarin hemkari Robert Kurzban neticeleri bu ferziyyeni desteklediyi bir eksperiment hazirladi Yaddas qarisiqligi protokolundan istifade ederek mubahisenin iki terefini teqdim eden bu sexslerin soylediyi iddia edilen sexslerin sekilleri ve cumleleri teqdim etdi Movzularin xatirlatmasinda edilen sehvler bezen eyni irqden olan bir spikere bir ifadeni duzgun natiq kimi sehv vermis olduqlarini eyni zamanda bezen bir spikere bir ifadeni sehv yalnis gosterdiklerini ifade eden sehvleri yan duzgun danisan kimi qeyd etdi Tecrubenin ikinci merhelesinde komanda mubahisedeki terefleri oxsar rengli geyimlerle ferqlendirdi bu veziyyetde sehvlere sebeb olmaqda irqi oxsarligin tesiri paltarlarinin rengi ile evez olunmaqla demek olar ki yox oldu Basqa sozle geyimden ipuclari olmayan ilk qruplar yarisin kimin terefinde oldugunu texmin etmek ucun yarisdan eyani beledci olaraq istifade etdiler ikinci qrup subyektler geyim renglerini esas vizual ipucu kimi istifade etdiler ve yarisin tesiri cox az oldu 212 Bezi tedqiqatlar etnosentrik dusuncenin eslinde emekdasligin inkisafina tohfe vere bileceyini gosterir Siyaset elmleri doktorlari Ross Hammond ve Robert Axelrod virtual sexslerin tesadufi olaraq muxtelif deri renglerinden birini sonra da muxtelif ticaret strategiyalarindan birini teyin etdikleri bir komputer simulyasiyasini yaratdilar rengden kor olun oz renginizde olanlari sevin ve ya digerlerinin rengini eyni sevin Etnosentrik ferdlerin bir birine qarisdiqlarini daha sonra butov bir etnosentrik ferdlerin silinmeyince boyuduklerini tapdilar 213 Eqoist Gene de tekamulcu bioloq Richard Dawkins yazir ki Qan davalari ve qebilelerarasi muharibe Hamiltonun genetik nezeriyyesi baximindan asanliqla izah edile biler Dawkins yazir ki irqi xurafat tekamullu bir sekilde uygunlasmasa da fiziki olaraq benzeyen ferdlerle eynilesdirmek ve gorunusu ile ferqli olanlara pis olmaq ucun qohum terefinden secilmis bir meylin irrasional bir umumilesdirilmesi kimi serh edile biler 214 Tekamul oyun nezeriyyesindeki simulyasiyaya esaslanan tecrubeler etnosentrik strategiya fenotiplerinin secilmesi ucun izahat vermeye calisdilar 215 Irqciliyin fitri bir menseyi ile elaqeli tekamul nezeriyyelerini desteklemesine baxmayaraq muxtelif tedqiqatlar irqciliyin usaqliq dovrunde daha az zeka ve daha az ferqli hemyasid qruplarla elaqeli oldugunu ireli surdu Irqi uygunlasdirma fealiyyetleri zamani amigdala fealiyyetine dair bir neyroimaging tedqiqati artan aktivliyin yetkinlik yasi ile elaqeli oldugu ve muellifin irqciliyin oyrenilmis bir terefini teklif etdiyi daha az irqli muxtelif hemyasid qruplari ile elaqeli oldugunu tapdi 216 Neyroimaging tedqiqatlarinin meta analizi amiqdala aktivliyinin irqi qerezin qeyri mueyyen tedbirleri uzre artan ballarla elaqeli oldugunu askar etdi Irqi stimullara cavab olaraq amiqdala aktivliyi qruplararasi qrupun islenmesini temsil eden amigdala fealiyyetinin enenevi nezeriyyesinden daha cox artan tehluke qavrayisini ifade etdiyi iddia edildi 217 Irqcilik Ingilteredeki 15000 insanin analizinde daha asagi usaqliq IQ ile elaqelendirilmisdir 218 Dovlet sponsorlu irqcilik RedakteDovlet irqciliyi yeni irqci ideologiyaya soykenen bir millet dovletinin tesisatlari ve tecrubeleri ABS dan Avstraliyaya qeder butun mustemlekecilik mustevisinde boyuk rol oynamisdir Nasist Alman rejiminde Avropadaki fasist rejimlerinde ve Yaponiyanin Suva dovrunun ilk illerinde de ehemiyyetli bir rol oynadi Bu hokumetler irqci ksenofobik ve nasizm veziyyetinde soyqirimi olan ideologiyalari ve siyasetleri mudafie edir ve heyata kecirirler 219 220 Simali Karolinadaki bir kafede 1940 ci ilde ayrica ag ve rengli girisler 1935 ci il Nurnberq Yaris Qanunlari Rassenschande yi irqi cirklenme hesab ederek her hansi bir Aryan ve Yehudi arasinda cinsi elaqeleri qadagan etdi Nurnberq Qanunlari butun yehudileri hetta dordde bir ve yari yehudileri ikinci ve birinci dereceli pis adamlar Alman vetendasligindan mehrum etdi Bu o demek idi ki onlarin esas vetendas huquqlari meselen ses vermek huququ yoxdur 1936 ci ilde yehudilere butun pese islerine qadaga qoyuldu bu tehsilde siyasetde ali tehsilde ve senayede her hansi bir tesir gostermesinin qarsisini aldi 15 noyabr 1938 ci ilde yehudi usaqlarina normal mekteblere getmek qadagan edildi 1939 cu ilin apreline qeder demek olar ki butun yehudi sirketleri ya maliyye tezyiqi altinda yixildi ve ya menfeetleri azaldi ya da Nazi hokumetine satilmaga inandirildi Bu onlarin insan kimi huquqlarini daha da azaltdi resmi olaraq Alman populyasiyasindan ayrilmislar Oxsar qanunlar Bolqaristanda movcud idi Milletin Macaristanin Ruminiyanin ve Avstriyanin qorunmasi ucun Qanun Qanuni dovlet irqciliyinin Cenubi Afrika Milli Partiyasi terefinden 1948 1994 cu iller arasinda Apartheid rejimi dovrunde tetbiq olundugu bilinir Burada ag cenubi afrikalilarin huquqlarina sahib olmaq ucun bir sira Aparteid qanunvericiliyi qanun sistemlerinden kecdi ag olmayan cenubi afrikalilardan ustun idi Ag olmayan Cenubi Afrikalilara sesverme de daxil olmaqla idareetme meselelerinde istirak etmeye icaze verilmedi keyfiyyetli tibbi xidmete cixis temel xidmetlerin o cumleden temiz su ile temin edilmesi elektrik enerjisi hem de adekvat tehsil almaq imkani Ag olmayan Cenubi Afrikalilarin da mueyyen ictimai erazilere girmesinin mueyyen ictimai neqliyyatdan istifade etmelerinin qarsisi alindi ve yalniz mueyyen edilmis erazilerde yasamalari teleb edildi Ag olmayan Cenubi Afrikalilara ag cenubi afrikalilardan ferqli olaraq vergi verildi ve onlardan da hemise dom paslari olaraq bilinen elave senedlerin aparilmasi teleb edildi bu da ag olmayan Cenubi Afrika vetendasligini tesdiq etdi Bu qanunverici irqi qanunlarin hamisi 1990 ci illerin evvellerinde Aparteid dovrunun sonunda qebul edilmis bir sira beraber insan huquqlari qanunlari ile legv edildi Anti rasizm RedakteAnti irqcilik irqciliye qarsi cixmaq ucun qebul edilmis ve ya inkisaf etdirilen inanclar hereketler hereketler ve siyasetler daxildir Umumiyyetle insanlarin irqi esasinda ayri seckilik edilmediyi bir egalitar bir cemiyyet tesviq edir Vetendas huquqlari herekati ve Anti Aparteid Herekati kimi hereketler anti irqci herekatlarin numuneleri idi Qeyri zoraki muqavimet bezen anti irqci hereketlerin bir elementi kimi qebul edilir baxmayaraq ki bu hemise bele deyildi Nifret cinayetlerine dair qanunlar tesdiqedici hereketler ve irqci nitqe qoyulan qadagalar eyni zamanda irqciliyin qarsisini almaq meqsedi dasiyan hokumet siyasetinin numunesidir Istinadlar Redakte 1 2 3 Dennis R M 2004 Racism In Kuper A Kuper J eds The Social Science Encyclopedia Volume 2 3rd ed London New York Routledge ISBN 978 1 134 35969 1 Racism the idea that there is a direct correspondence between a group s values behavior and attitudes and its physical features 1 2 3 Racism Oxford Dictionaries 1 2 3 Ghani Navid 2008 Racism In Schaefer Richard T ed Encyclopedia of Race Ethnicity and Society SAGE pp 1113 1115 ISBN 978 1 4129 2694 2 Newman D M 2012 Sociology exploring the architecture of everyday life 9th ed Los Angeles SAGE p 405 ISBN 978 1 4129 8729 5 racism Belief that humans are subdivided into distinct groups that are different in their social behavior and innate capacities and that can be ranked as superior or inferior Newman D M 2012 Sociology exploring the architecture of everyday life 9th ed Los Angeles Sage p 405 ISBN 978 1 4129 8729 5 racism Belief that humans are subdivided into distinct groups that are different in their social behavior and innate capacities and that can be ranked as superior or inferior International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights Retrieved December 23 2011 Fredrickson George M 1988 The arrogance of race historical perspectives on slavery racism and social inequality Middletown Conn Wesleyan University Press Reilly Kevin Kaufman Stephen Bodino Angela 2003 Racism a global reader Armonk N Y M E Sharpe pp 45 52 ISBN 978 0 7656 1060 7 race n2 Online Etymology Dictionary Retrieved 21 February 2016 1 2 3 race n2 Online Etymology Dictionary Retrieved 21 February 2016 Racism The Canadian Encyclopedia 2013 Archived from the original on 8 June 2019 Retrieved 21 February 2016 Framework decision on combating racism and xenophobia Council Framework Decision 2008 913 JHA of 28 November 2008 European Union Retrieved 3 February 2011 International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination UN Treaty Series United Nations Archived from the original on 4 August 2011 Retrieved 3 February 2011 Bamshad Michael Steve E Olson December 2003 Does Race Exist Scientific American 289 6 78 85 Bibcode 2003SciAm 289f 78B doi 10 1038 scientificamerican1203 78 PMID 14631734 If races are defined as genetically discrete groups no Researchers can however use some genetic information to group individuals into clusters with medical relevance Patrinos Ari 2004 Race and the human genome Nature Genetics 36 S1 S2 S1 S2 doi 10 1038 ng2150 PMID 15510100 Keita Shomarka O Y amp Rick A Kittles 1997 The persistence of racial thinking and the myth of racial divergence PDF American Anthropologist 99 3 534 44 doi 10 1525 aa 1997 99 3 534 Archived from the original PDF on 2016 10 07 Retrieved 2016 03 10 Smedley Audrey amp Brian D Smedley 2005 Race as biology is fiction racism as a social problem is real Anthropological and historical perspectives on the social construction of race American Psychologist 60 1 16 26 CiteSeerX 10 1 1 694 7956 doi 10 1037 0003 066x 60 1 16 PMID 15641918 racialism n OED Online September 2013 Oxford University Press Accessed December 03 2013 racism n OED Online September 2013 Oxford University Press Accessed December 03 2013 Miles Robert 1989 Racism Routledge p 42 ISBN 978 0 415 01809 8 Fredrickson George M 2002 Racism A Short History Princeton NJ Princeton University Press p 5 ISBN 978 0 691 11652 5 Archived from the original on 2016 03 08 Bethencourt Francisco 2014 Racisms From the Crusades to the Twentieth Century Princeton NJ Princeton University Press Universal Declaration of Human Rights United Nations 6 October 2015 Retrieved 22 February 2016 International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination United Nations Adopted December 1965 entered into force January 1969 Retrieved 22 February 2016 Declaration on Race and Racial Prejudice United Nations 1978 Retrieved 22 February 2016 Metraux A 1950 United nations Economic and Security Council Statement by Experts on Problems of Race American Anthropologist 53 1 142 45 doi 10 1525 aa 1951 53 1 02a00370 Racist and Religious Crime CPS Prosecution Policy The CPS Archived from the original on 2010 01 19 Retrieved 2010 05 23 Jon Dagsland Holgersen 23 July 2010 Rasebegrepet pa vei ut av loven Aftenposten Retrieved 6 March 2017 in Norwegian Rase Et ubrukelig ord Aftenposten Retrieved 10 December 2013 in Norwegian Ministry of Labour The Act on prohibition of discrimination based on ethnicity religion etc Regjeringen no Retrieved 10 December 2013 Gossett Thomas F Race The History of an Idea in America New York Oxford University Press 1997 ISBN 0 19 509778 5 Feagin Joe R 2000 Racist America Roots Current Realities and Future Reparations Routledge ISBN 978 0 415 92531 0 Du Bois W E B 1903 The Souls of Black Folk New York Bantam Classic Wellman David T 1993 Portraits of White Racism New York Cambridge University Press p x Massey D amp N Denton 1989 Hypersegregation in U S Metropolitan areas Black and Hispanic Segregation Along Five Dimensions Demography 26 3 378 79 doi 10 2307 2061599 JSTOR 2061599 Cazenave Noel A amp Darlene Alvarez Maddern 1999 Defending the White Race White Male Faculty Opposition to a White Racism Course Race and Society 2 1 25 50 doi 10 1016 s1090 9524 00 00003 6 Cazenave Noel A amp Darlene Alvarez Maddern 1999 Defending the White Race White Male Faculty Opposition to a White Racism Course Race and Society 2 1 25 50 doi 10 1016 s1090 9524 00 00003 6 Devos T 2008 Attitudes and attitude change Implicit attitudes 101 Theoretical and empirical Insights New York Psychology Press pp 61 84 Gawronski B Payne B K 2010 Handbook of Implicit Social Cognition Measurement Theory and Application ISBN 978 1 60623 674 1 Eberhardt Jennifer L et al 2004 Seeing Black Race Crime and Visual Processing Journal of Personality and Social Psychology 87 6 876 93 CiteSeerX 10 1 1 408 3542 doi 10 1037 0022 3514 87 6 876 PMID 15598112 Belenko Steven and Cassia Spohn 2014 Drugs Crime and Justice Sage ISBN 978 1 4833 1295 8 Van Dijk Tuen 1992 Analyzing Racism Through Discourse Analysis Some Methodological Reflections in Race and Ethnicity in Research Methods Newbury Park CA Sage pp 92 134 ISBN 978 0 8039 5007 8 Watson Veronica T 2013 The Souls of White Folk African American Writers Theorize Whiteness Jackson The University Press of Mississippi p 137 ISBN 978 1 4968 0245 3 Definition of racism in English Oxford University Press Retrieved January 3 2018 Definition of racism Merriam Webster Retrieved January 3 2018 Blay Zeba 26 August 2015 Reverse Racism 4 Myths That Need To Stop Huffpost Black Voices Retrieved 28 February 2016 McWhorter Ladelle 2009 Racism and sexual oppression in Anglo America a genealogy Bloomington Indiana University Press ISBN 978 0 253 35296 5 OCLC 406565635 Ansell Amy Elizabeth 2013 Affirmative Action Color Consciousness Race and Ethnicity The Key Concepts Routledge pp 4 46 ISBN 978 0 415 33794 6 Emily Torbett August 21 2015 Reverse racism Can t exist by definition insulting to minority groups The Daily Athenaeum Retrieved February 3 2017 Ansell Amy Elizabeth 2013 Reverse Racism Race and Ethnicity The Key Concepts Routledge pp 135 38 ISBN 978 0 415 33794 6 Dovidio John F Gaertner Samuel L 2004 Aversive Racism In Olson James M Zanna Mark P eds Advances in Experimental Social Psychology 36 pp 1 52 doi 10 1016 S0065 2601 04 36001 6 ISBN 978 0 12 015236 0 Saucier Donald A Miller Carol T Doucet Nicole 2005 Differences in Helping Whites and Blacks A Meta Analysis Personality and Social Psychology Review 9 1 2 16 doi 10 1207 s15327957pspr0901 1 PMID 15745861 Ansell Amy E 2008 Color Blindness In Schaefer Richard T ed Encyclopedia of Race Ethnicity and Society Sage pp 320 22 ISBN 978 1 4522 6586 5 Bonilla Silva Eduardo 2001 White Supremacy and Racism in the Post Civil Rights Era Lynne Rienner Publishers Inc pp 137 66 ISBN 978 1 58826 032 1 Bonilla Silva Eduardo 2003 Racism without Racists Color blind Racism and the Persistence of Racial Inequality in the United States Lanham Rowman amp Littlefield pp 2 29 ISBN 978 0 7425 1633 5 Parker Laurence 1999 Race Is Race Isn t Critical Race Theory and Qualitative Studies in Education Westview Press p 184 ISBN 978 0 8133 9069 7 Kundnani Arun 2002 10 01 An Unholy Alliance Racism Religion and Communalism Race amp Class 44 2 71 80 doi 10 1177 0306396802044002976 ISSN 0306 3968 Wren Karen 2001 Cultural racism Something rotten in the state of Denmark Social amp Cultural Geography 2 2 141 62 doi 10 1080 14649360120047788 Blaut James M 1992 The Theory of Cultural Racism Antipode A Radical Journal of Geography 24 4 289 99 doi 10 1111 j 1467 8330 1992 tb00448 x Savage Charlie December 21 2011 Countrywide Will Settle a Bias Suit The New York Times Retrieved December 24 2011 Acuna Rodolfo F 2010 Occupied America A History of Chicanos 7th ed Boston Longman pp 23 24 ISBN 978 0 205 78618 3 The World Racism Mexico s in Denial The New York Times June 11 1995 Richard W Race Analysing ethnic education policy making in England and Wales Sheffield Online Papers in Social Research University of Sheffield p 12 Retrieved 20 June 2006 Archived September 23 2006 at the Wayback Machine Karenga Maulana 22 23 June 2001 The Ethics of Reparations Engaging the Holocaust of Enslavement PDF The National Coalition of Blacks for Reparations in America N COBRA Retrieved 31 January 2017 Gregory Derek 2004 The Colonial Present Blackwell publishers p 4 Said Edward 1978 Orientalism New York Pantheon Books p 360 Principles to Guide Housing Policy at the Beginning of the Millennium Michael Schill amp Susan Wachter Cityscape Takashi Fujitani Geoffrey Miles White Lisa Yoneyama 2001 Perilous memories the Asia Pacific War s Duke University Press p 303 ISBN 978 0 8223 2564 2 Miller Stuart Creighton 1984 Benevolent Assimilation The American Conquest of the Philippines 1899 1903 Yale University Press ISBN 978 0 300 03081 5 p 5 imperialist editors came out in favor of retaining the entire archipelago using higher sounding justifications related to the white man s burden Opinion archive International Herald Tribune February 4 1999 In Our Pages 100 75 and 50 Years Ago 1899 Kipling s Plea International Herald Tribune 6 Notes that Rudyard Kipling s new poem The White Man s Burden is regarded as the strongest argument yet published in favor of expansion Out West University of Nebraska Press 2000 p 96 Facebook labels declaration of independence as hate speech The Guardian Retrieved August 7 2019 Aronson E Wilson T D amp Akert R M 2010 Social Psychology 7th edition New York Pearson McConahay J B 1983 Modern Racism and Modern Discrimination The Effects of Race Racial Attitudes and Context on Simulated Hiring Decisions Personality and Social Psychology Bulletin 9 4 551 58 doi 10 1177 0146167283094004 Brief A P Dietz J Cohen R R Pugh S D Vaslow J B 2000 Just doing business Modern racism and obedience to authority as explanations for employment discrimination Organizational Behavior and Human Decision Processes 81 1 72 97 CiteSeerX 10 1 1 201 4044 doi 10 1006 obhd 1999 2867 PMID 10631069 McConahay J B 1986 Modern rasism ambivalence and the modern racism scale Pettigrew T F 1989 The nature of modern racism in the United States Revue Internationale de Psychologie Sociale Chicago Staff March 30 2015 How the biases in the back of your mind affect how you feel about race PBS Newshour Accessed October 9 2017 C Peter Chen 1945 02 23 Joint Declaration of the Greater East Asia Conference below Ww2db com Retrieved 2011 01 26 Toward a World without Evil Alfred Metraux as UNESCO Anthropologist 1946 1962 by Harald E L Prins UNESCO European Court of Human Rights case law factsheet on racial discrimination PDF Archived from the original PDF on 2011 06 14 Retrieved 2011 01 26 Text of the Convention Archived July 26 2011 at the Wayback Machine International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination 1966 1 Archived January 12 2012 at the Wayback Machine Pierre Andre Taguieff La force du prejuge 1987 in French Race Studies in Denmark PDF Geografisk Tidsskrift in Danish 19 1907 Retrieved 2013 11 14 Du Bois W E B 1897 The Conservation of Races p 21 Marius Turda 2004 The idea of national superiority in Central Europe 1880 1918 Edwin Mellen Press ISBN 978 0 7734 6180 2 National Analytical Study on Racist Violence and Crime RAXEN Focal Point for Italy Annamaria Rivera FRA Helping to make fundamental rights a reality for everyone in the European Union PDF European Union Agency for Fundamental Rights Archived from the original PDF on December 16 2008 Retrieved 22 August 2010 Joseph L Graves 2001 The Emperor s new clothes biological theories of race at the millennium Rutgers University Press ISBN 978 0 8135 2847 2 Inter American Convention against Racism and all forms of Discrimination and Intolerance Study prepared by the Inter American Juridical Committee 2002 Richter Facing East from Indian Country p 208 Fredrickson George M 1988 The Arrogance of Race Historical Perspectives on Slavery Racism and Social Inequality Middletown Conn Wesleyan University Press Reilly Kevin Kaufman Stephen Bodino Angela 2003 Racism a global reader Armonk NY M E Sharpe pp 45 52 ISBN 978 0 7656 1060 7 UN General Assembly Universal Declaration of Human Rights 10 December 1948 217 A III available at 2 accessed 18 July 2012 On this nationalities question and the problem of nationalism see the relevant articles for a non exhaustive account of the state of contemporary historical researches famous works include Ernest Gellner Nations and Nationalism 1983 Eric Hobsbawm The Age of Revolution Europe 1789 1848 1962 Nations and Nationalism since 1780 programme myth reality 1990 Benedict Anderson Imagined Communities 1991 Charles Tilly Coercion Capital and European States AD 990 1992 1990 Anthony D Smith Theories of Nationalism 1971 etc Bernard Lewis 1992 Race and slavery in the Middle East an historical enquiry Oxford University Press pp 54 55 ISBN 978 0 19 505326 5 Aristotle on Slavery Oregonstate edu Archived from the original on September 6 2013 Retrieved 2013 11 14 Khalid Abdallah 1977 The Liberation of Swahili from European Appropriation East African Literature Bureau p 38 Retrieved 10 June 2014 El Hamel Chouki 2002 Race slavery and Islam in Maghribi Mediterranean thought the question of the Haratin in Morocco The Journal of North African Studies 7 3 29 52 39 40 doi 10 1080 13629380208718472 Neither in the Qur an nor in the Hadith is there any indication of racial difference among humankind But as a consequence of the Arab conquests a mutual assimilation between Islam and the cultural and the scriptural traditions of Christian and Jewish populations occurred Racial distinctions between humankind with reference to the sons of Noah is found in the Babylonian Talmud a collection of rabbinic writings which dates back to the sixth century Yosef Ben Jochannan 1991 African origins of the major Western religions Black Classic Press p 231 ISBN 978 0 933121 29 4 Medieval Sourcebook Abu Uthman al Jahiz From The Essays c 860 CE Medieval Sourcebook July 1998 Retrieved 2008 12 07 Lewis Bernard 2002 Race and Slavery in the Middle East Oxford University Press p 93 ISBN 978 0 19 505326 5 Hannoum Abdelmajid 1 January 2003 Translation and the Colonial Imaginary Ibn Khaldun Orientalist History and Theory 42 1 61 81 doi 10 1111 1468 2303 00230 JSTOR 3590803 Lindsay James E 2005 Daily Life in the Medieval Islamic World Greenwood Publishing Group pp 12 15 ISBN 978 0 313 32270 9 Collins Roger 1995 The Arab Conquest of Spain 710 797 Wiley ISBN 9780631194057 Sephardim Jewish Virtual Library Last accessed 27 December 2011 Robert Lacey Aristocrats Little Brown and Company 1983 p 67 Sicroff Albert A Los estatutos de Limpieza de Sangre p 121 Coleccion Legislativa de Espana 1870 p 364 Avrum Ehrlich Mark 2009 Encyclopedia of the Jewish diaspora origins experiences and culture ABC CLIO p 689 ISBN 978 1 85109 873 6 Bonar Ludwig Hernandez 2001 The Las Casas Sepulveda Controversy 1550 1551 PDF Ex Post Facto 10 95 104 Archived from the original PDF on 21 April 2015 J Michael Francis PhD Luisa de Abrego Marriage Bigamy and the Spanish Inquisition laflorida org Flannery Edward 2004 11 02 The Anguish of the Jews Twenty Three Centuries of Antisemitism 2nd ed New York Paulist Press ISBN 978 0 8091 4324 5 Michel Foucault Society Must Be Defended 1976 77 Race and Racism in Asia Race And Racism in China science jrank org Retrieved 2016 08 01 Chinese descriptions of themselves as a yellow race predated European use of such terms Royal Navy and the Slave Trade Battles History Royal navy mod uk Archived from the original on May 10 2011 Retrieved 2010 05 23 Chasing Freedom Exhibition the Royal Navy and the Suppression of the Transatlantic Slave Trade Royalnavalmuseum org 2006 11 21 Archived from the original on December 10 2009 Retrieved 2010 05 23 Merriam Webster editor Merriam Webster s Collegiate Dictionary 10 Rev Ed edition Merriam Webster 1998 p 563 Ronald James Harrison Africa and the Islands Wiley 1965 p 58 Dorothy Dodge African Politics in Perspective Van Nostrand 1966 p 11 Michael Senior Tropical Lands a human geography Longman 1979 p 59 A H M Jones Elizabeth Monroe History of Abyssinia Kessinger Publishing 2003 p 25 Background on conflict in Liberia Fcnl org 2003 07 30 Archived from the original on January 8 2011 Retrieved 2011 01 26 Maggie Montesinos Sale 1997 The Slumbering Volcano American Slave Ship Revolts and the Production of Rebellious Masculinity p 264 Duke University Press 1997 Galton Francis 9 June 1873 Africa for the Chinese The London and China Telegraph 15 510 London Gumkowski Janusz Leszczynski Kazimierz Hitler s Plans for Eastern Europe Poland under Nazi Occupation Archived from the original on 27 July 2007 Davies Norman 2006 Europe at War 1939 1945 No Simple Victory Macmillan Pubs pp 167 4 Operation Barbarossa Ideology and Ethics against Human Dignity by Andre Mineau Rodopi 2004 p 180 Operation Barbarossa Ideology and Ethics against Human Dignity by Andre Mineau Rodopi 2004 p 180 Historical Dictionary of the Holocaust p 175 Jack R Fischel 2010 The policy of Lebensraum was also the product of Nazi racial ideology which held that the Slavic peoples of the east were inferior to the Aryan race Hitler s Home Front Wurttemberg Under the Nazis Jill Stephenson p 135 Other non Aryans included Slavs Blacks and Roma Race Relations Within Western Expansion p 98 Alan J Levine 1996 Preposterously Central European Aryan theorists and later the Nazis would insist that the Slavic speaking peoples were not really Aryans The Politics of Fertility in Twentieth Century Berlin p 118 Annette F Timm 2010 The Nazis singleminded desire to purify the German race through the elimination of non Aryans particularly Jews Gypsies and Slavs Curta 2001 p 9 26 30 Jerry Bergman Eugenics and the Development of Nazi Race Policy Perspectives on Science and Christian Faith PSCF 44 June 1992 109 24 Holocaust Encyclopedia Genocide of European Roma Gypsies 1939 1945 United States Holocaust Memorial Museum USHMM Retrieved 9 August 2011 Pauwels Jacques R The Great Class War 1914 1918 Formac Publishing Company Limited p 88 Gumkowski Janusz Leszczynski Kazimierz Robert Edward translator 1961 Hitler s Plans for Eastern Europe Poland Under Nazi Occupation First ed Polonia Pub House p 219 OCLC 750570006 Archived from the original Paperback on 2011 04 09 Retrieved March 12 2014 Norman Davies Europe at War 1939 1945 No Simple Victory pp 167 209 Daniel Goldhagen Hitler s Willing Executioners p 290 2 8 million young healthy Soviet POWs killed by the Germans mainly by starvation in less than eight months of 1941 42 before the decimation of Soviet POWs was stopped and the Germans began to use them as laborers Yeomans Rory 2015 The Utopia of Terror Life and Death in Wartime Croatia Boydell amp Brewer ISBN 9781580465458 Yeomans Rory 2012 Visions of Annihilation The Ustasha Regime and the Cultural Politics of Fascism 1941 1945 Pittsburgh University of Pittsburgh Press p 7 ISBN 9780822977933 Bartulin Nevenko 2013 The Racial Idea in the Independent State of Croatia Origins and Theory BRILL p 124 ISBN 9789004262829 Kenrick Donald 2006 The Final Chapter University of Hertfordshire Press p 92 ISBN 9781902806495 Bloxham Donald Gerwarth Robert 2011 Political Violence in Twentieth Century Europe Cambridge University Press p 111 ISBN 9781139501293 Levy Michele Frucht 2009 The Last Bullet for the Last Serb The Ustasa Genocide against Serbs 1941 1945 Nationalities Papers 37 6 807 837 doi 10 1080 00905990903239174 Dulic Tomislav 2006 Mass killing in the Independent State of Croatia 1941 1945 a case for comparative research Journal of Genocide Research 8 255 281 doi 10 1111 nana 12433 Charny Israel 1999 Encyclopedia of Genocide A H ABC CLIO pp 18 23 ISBN 9780874369281 American laws against coloreds influenced Nazi racial planners Times of Israel Retrieved September 23 2017 Whitman James Q 2017 Hitler s American Model The United States and the Making of Nazi Race Law Princeton University Press p 47 Fredrickson George 1981 White Supremacy Oxford Oxfordshire Oxford University Press p 162 ISBN 978 0 19 503042 6 Seema Sohi 2014 Echoes of Mutiny Race Surveillance and Indian Anticolonialism in North America Oxford University Press p 8 ISBN 978 0 19 937625 4 During the early decades of the twentieth century US Immigration Justice and State Department officials cast Indian anticolonialists as a Hindu menace Zhao X amp Park E J W 2013 Asian Americans An Encyclopedia of Social Cultural Economic and Political History Greenwood p 1142 ISBN 978 1 59884 239 5 Schultz Jeffrey D 2002 Encyclopedia of Minorities in American Politics African Americans and Asian Americans p 284 Roots in the Sand the Archives PBS Retrieved 2016 12 06 Current race riots like 1949 anti Indian riots South African minister Thaindian News May 25 2008 Martin Smith 1991 Burma Insurgency and the Politics of Ethnicity London New Jersey Zed Books pp 43 44 56 57 98 176 Burma Asians v Asians Time 17 July 1964 Conley Robert 13 January 1964 African Revolt Overturns Arab Regime in Zanzibar The New York Times Retrieved 16 November 2008 Plekhanov Sergey 2004 A Reformer on the Throne Sultan Qaboos Bin Said Al Said Trident Press p 91 ISBN 978 1 900724 70 8 Citizen and Subject Contemporary Africa And The Legacy Of Late Colonialism Contemporary Africa And The Legacy Of Late Colonialism p 12 Meike de Goede CRC Press 2017 Where In the World Should I Invest An Insider s Guide to Making Money Around the Globe p 156 John Wiley amp Sons 1972 Asians given 90 days to leave Uganda BBC The birth and death of apartheid BBC News June 17 2002 DR Congo Pygmies appeal to UN BBC News 2003 05 23 Retrieved 2010 05 23 UN Condems sic Botswana s Racism Survival International August 31 2002 Stop your racist land grab tribunal tells Robert Mugabe The Times March 5 2009 Freeman Colin 26 June 2011 The end of an era for Zimbabwe s last white farmers Telegraph co uk Black Africa Leaves China In Quandary The New York Times December 30 1988 Fears of a no fun Olympics in Beijing The Age July 19 2008 Archived March 16 2014 at the Wayback Machine Stephen Vines 2009 11 01 China s black pop idol exposes her nation s racism The Guardian London Retrieved 2009 11 03 TV talent show exposes China s race issue CNN 2009 12 22 Retrieved 2010 05 11 Mauritania Fair elections haunted by racial imbalance IRIN Africa 5 March 2007 Arab militia use rape camps for ethnic cleansing of Sudan Telegraph May 30 2004 Racism at root of Sudan s Darfur crisis Csmonitor com July 14 2004 Reuters AlertNet Niger s Arabs say expulsions will fuel race hate Alertnet org 2006 10 25 Archived from the original on 10 November 200 Africa Niger starts mass Arab expulsions BBC News 2006 10 26 Retrieved 2010 05 23 United Nations High Commissioner for Refugees 2007 07 11 Refworld The Leader in Refugee Decision Support UNHCR Retrieved 2010 05 23 Analysis Indonesia Why ethnic Chinese are afraid BBC News 1998 02 12 Retrieved 2010 05 23 Algeria Xenophobia against Chinese on the rise in Africa Afrik com August 5 2009 Rioters attack Chinese after Zambian poll Telegraph October 3 2006 Lesotho Anti Chinese resentment flares IRIN Africa 24 January 2008 Spiller Penny Riots highlight Chinese tensions BBC News Friday 21 April 2006 18 57 GMT Editorial Racist moves will rebound on Tonga The New Zealand Herald November 23 2001 Retrieved November 4 2011 Looters shot dead amid chaos of Papua New Guinea s anti Chinese riots Archived 9 July 2013 at the Wayback Machine The Australian May 23 2009 Overseas and under siege The Economist August 11 2009 Future bleak for Fiji s Indians BBC News July 2000 Dealing with the dictator The Australian April 16 2009 Archived from the original on 21 April 2009 Fiji Islands From Immigration to Emigration Brij V Lal The Australian National University Guyana turns attention to racism BBC News September 20 2005 Racism alive and well in Malaysia Asia Times March 24 2006 Trouble in paradise BBC News May 1 2002 Ethnic strife rocks Madagascar BBC News May 14 2002 Race war rocks Grabouw Cape Times March 20 2012 A Never Ending Policy The Economist ISSN 0013 0613 Retrieved 2020 07 10 Nik Aziz says bumiputera term is racist 2009 03 02 Archived from the original on 2009 03 02 Retrieved 2020 07 10 Rohingya refugees share stories of sexual violence Al Jazeera 29 September 2017 Thomas J Sugrue Sweet Land of Liberty the Forgotten Struggle for Civil Rights in the North Random House New York 2008 pp 533 43 Massey Douglas S Denton Nancy A 1993 American Apartheid Segregation and the Making of the Underclass Cambridge MA Harvard University Press Negative opinions about Roma Muslims in several European nations Pew Research Center 11 July 2016 A map of the most racist countries in Europe indy100 com 4 May 2017 This map shows what white Europeans associate with race and it makes for uncomfortable reading theconversation com 2 May 2017 Charles Darwin 1871 The descent of man and selection in relation to sex John Murray Archived from the original on September 30 2007 Retrieved 2007 12 02 Desmond Adrian James Richard Moore 1991 Darwin Michael Joseph Penguin Group ISBN 978 0 7181 3430 3 OCLC 185764721 pp 28 147 580 Minorities Race and Genomics Retrieved 2009 05 12 Matsuo Takeshi University of Shimane Japan L Anthropologie de Georges Vacher de Lapouge Race classe et eugenisme Georges Vacher de Lapouge anthropology in Etudes de langue et litterature francaises 2001 n 79 pp 47 57 ISSN 0425 4929 INIST CNRS Cote INIST 25320 35400010021625 0050 Abstract resume on the INIST CNRS Tucker William H 2007 The funding of scientific racism Wickliffe Draper and the Pioneer Fund University of Illinois Press ISBN 978 0 252 07463 9 Lay summary 4 September 2010 On A Neglected Aspect Of Western Racism Kurt Jonassohn December 2000 Pascal Blanchard Sandrine Lemaire amp Nicolas Bancel August 2000 Human zoos Racist theme parks for Europe s colonialists Le Monde diplomatique Ces zoos humains de la Republique coloniale Le Monde diplomatique in French August 2000 available to everyone Human Zoos by Nicolas Bancel Pascal Blanchard and Sandrine Lemaire in Le Monde diplomatique August 2000 French free Savages and Beasts The Birth of the Modern Zoo Nigel Rothfels Johns Hopkins University Press Robert Kurzban John Tooby amp Leda Cosmides December 18 2001 Can race be erased Coalitional computation and social categorization PDF Proceedings of the National Academy of Sciences 98 26 15387 92 Bibcode 2001PNAS 9815387K doi 10 1073 pnas 251541498 ISSN 0027 8424 PMC 65039 PMID 11742078 Archived from the original PDF on 2008 06 15 Retrieved 2008 06 11 The authors provide a summary and other comments at untitled Archived from the original on 2008 06 27 New Scientist Issue 2595 17 March 2007 Richard Dawkins 2006 The selfish gene Oxford University Press p 99 ISBN 978 0 19 929115 1 Hammond R A Axelrod R 2006 The Evolution of Ethnocentrism Journal of Conflict Resolution 50 6 926 36 doi 10 1177 0022002706293470 Telzer Eva Humphreys Kathryn Mor Shapiro Tottenham Nim 2013 Amygdala Sensitivity to Race Is Not Present in Childhood but Emerges over Adolescence Journal of Cognitive Neuroscience 25 2 234 44 doi 10 1162 jocn a 00311 PMC 3628780 PMID 23066731 Chekroud Adam M Everett Jim A C Bridge Holly Hewstone Miles 27 March 2014 A review of neuroimaging studies of race related prejudice does amygdala response reflect threat Frontiers in Human Neuroscience 8 179 doi 10 3389 fnhum 2014 00179 ISSN 1662 5161 PMC 3973920 PMID 24734016 Hodson G Busseri M A 5 January 2012 Bright Minds and Dark Attitudes Lower Cognitive Ability Predicts Greater Prejudice Through Right Wing Ideology and Low Intergroup Contact Psychological Science 23 2 187 95 doi 10 1177 0956797611421206 PMID 22222219 Edward Russel of Liverpool The Knights of Bushido 2002 p 238 Herbert Bix Hirohito and the making of modern Japan 2001 pp 313 14 326 359 60 Karel van Wolferen The Enigma of Japanese Power 1989 pp 263 72 Paulino Edward December 2006 Anti Haitianism Historical Memory and the Potential for Genocidal Violence in the Dominican Republic Genocide Studies International 1 3 265 88 doi 10 3138 7864 3362 3R24 6231 eISSN 2291 1855 ISSN 2291 1847 Xarici kecidler RedakteBeing a Black Male in Cuba Information about race racism and racial distinctions in the law The Impact of Racism on Child and Adolescent HealthMenbe https az wikipedia org w index php title Irqcilik amp oldid 5737782, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.