
Milli İstiqlaliyyət Bayramı — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin dövlət bayramı.
Tarixi
| ]İlk dəfə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətinin 1919-cu il 26 may tarixli qərarı ilə həmin il mayın 28-də Azərbaycanın müstəqilliyinin elan olunmasının 1-ci ildönümü günü kimi qeyd edilmişdi. Hökumətin qərarına əsasən, həmin gün qeyri iş günü elan olundu. Bayram günü bütün qəzetlərin, xüsusilə Azərbaycan və rus dillərində nəşr olunan hökumət qəzeti "Azərbaycan"ın bir nömrəsi başdan-başa İstiqlaliyyətin ildönümünə həsr edilmişdi. 6 səhifədə çıxan "Azərbaycan" qəzetinin bütün səhifələrində aşağıdakı şüarlar manşetə çıxarılmışdı: "Yaşasın müstəqil Azərbaycan Cümhuriyyəti", "Yaşasın Cahan Demokratiyası!", "Yaşasın təyini müqəddərat hüququ!", "Yaşasın türk milləti!", "Yaşasın millətlərin qardaşlığı!", "Yaşasın Hürriyyət və İstiqlal, qəhr olsun düşmənlər!".
Həmin nömrədə Əlimərdan bəy Topçubaşov, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, Nəsib bəy Yusifbəyli, Həsən bəy Ağayev və Səməd bəy Mehmandarovun portretləri dərc olunmuş, "ilk dəfə Azərbaycan ordusunun vətəninin paytaxtına vürudu" alt yazısı ilə Azərbaycan ordusunun Bakının mərkəzi küçələrindəki rəsm-keçidi və Parlament binasının şəkli də verilmişdi.
İstiqlaliyyətin birinci ildönümü münasibətilə hökumətin sədri Nəsib bəy Yusifbəylinin "Azərbaycan vətəndaşlarına!" müraciəti, habelə 1918-ci il mayın 28-də elan edilmiş İstiqlal bəyannaməsi yenidən dərc olunmuşdu. Şeyxülislam Axund Ağa Ağazadə, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, Üzeyir bəy Hacıbəyli, Xəlil İbrahim, Əliabbas Müznib, Şəfiqə Əfəndizadə və başqalarının bayram münasibətilə məqalələri "Azərbaycan" qəzetinin səhifələrində dərc edilmişdi.
Parlamentin həmin gün keçirilən 42-ci fövqəladə təntənəli iclası Cürnhuriyyətin birinci ildönümünə həsr olunmuşdu. Parlament sədri vəzifəsini icra edən H.Ağayev, Parlamentin Müsavat fraksiyasından Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, sosialistlər blokundan "Hümmət"çi Ə.Pepinov, "İttihad" fraksiyasından Q.Qarabəyli, "Əhrar" fraksiyasından A.Əfəndizadə və başqaları bu tarixi iclasdakı nitqlərində Cümhuriyyətin yaranmasının və istiqlaliyyətin Azərbaycan tarixində əhəmiyyətindən bəhs etmişdilər. H.Ağayev bu tarixi günün yaddan çıxmaması üçün həmin "tarixi günün şərəfinə abidə" qoymağı təklif edərək demişdi ki, "böylə olarsa, paytaxtımızın gözəl bir yerində təsis olunmuş o abidə daim bizim nəsillər üçün bir xatirə və bir yaddaş olacaq, istiqlaliyyət fikri, istiqlaliyyət duyğusu daim onların fikrinə və beyninə yeriyəcəkdir"'.
"Azərbaycan" qəzetinin ertəsi gün çıxan nömrəsində verilmiş məlumatlarda deyilirdi ki, 1919-cu il mayın 28-də Azərbaycanın istiqlalının elan edildiyi gün keçirilən bayram tədbirləri özünün rəngarəngliyi və möhtəşəmliyi ilə yadda qalan nadir günlərdən biri olmuşdur. Bütün şəhər, xüsusilə keçmiş Nikolay (indiki "İstiqlaliyyət") küçəsi çox böyük zövqlə bayramsayağı bəzədilmişdi. Parlament binası üzərində elektrik lampaları ilə yazılmış "Yaşasın İstiqlal!" sözləri uzaqdan diqqəti cəlb edirdi. Binanın fasadında Əzim Əzimzadənin çəkdiyi, əlində üzərində "Yaşasın Azərbaycan Cümhuriyyəti!" yazılmış Azərbaycan Cümhuriyyətinin bayrağını tutmuş mələk təsvir edilən şəklin ətrafı xalçalarla və elektrik lampaları ilə bəzədilmişdi. Parlament binasının içərisi də bayramsayağı bəzədilmiş, binanın qarşısında bayram tədbirləri üçün baş tribuna qurulmuşdu. Küçə başdan-başa bayram nümayişinin iştirakçıları ilə dolu idi. İlk olaraq tribunadan "Müsavat" partiyasının sədri Məhəmməd Əmin Rəsulzadə bayram tədbirlərində iştirak edən nümayişçilərə müraciətlə nitq söylədi. Sonra fəhlələr adından Səməd Əlisgəndərov, sosial-demokrat "Hümmət" partiyasından Ağazadə və başqaları çıxış etdilər. Bu vaxt küçə boyu maşınla hərəkət edən hökumətin sədri N.Yusifbəyli nümayiş iştirakçlarını salamladı, onlar da hökumət sədrini alqışlarla qarşıladılar. H.Ağayev Parlament binasının balkonundan nümayişçiləri təbrik etdi. Şərifovun (Abbas Mirzə Şərifzadə) xüsusi ahənginə söylədiyi "Azərbaycan bayrağı" şeri nümayişçilər tərəfindən hərarətlə qarşılandı.
Elə həmin gün saat 13-də Azərbaycan ordusu Bakı qarnizonunun hərbi paradı keçirildi. Paradı hərbi nazir Səməd bəy Mehmandarov qəbul etdi. Paradda Azərbaycan Cümhuriyyəti Parlamenti və Hökumətinin üzvləri tam tərkibdə iştirak edirdi. Bütün bu təntənələrin sonunda isə Cümhuriyyət hökuməti Azərbaycanın istiqlaliyyətinin birinci ildönümü günü münasibətilə qəbul düzəltdi.
Ümumiyyətlə, Azərbaycanın istiqlalının birinci ildönümü günü çox təntənəli şəkildə bayram edildi və gələcəkdə həmin günün daim bu cür bayram edilməsi qərara alındı. Lakin 1920-ci il aprelin 27-də Azərbaycanın sovet Rusiyası tərəfindən işğalından sonra, bu bayram yalnız xaricə mühacirət etmiş Cümhuriyyət xadimlərinin təşəbbüsü ilə hər il anılırdı. Yalnız 1991-ci ildə Azərbaycan öz dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra həmin gün yenidən xalqımızm və dövlətimizin ən əziz bayramı - Respublika günü kimi hər il təntənəli şəkildə qeyd olunur.
Ədəbiyyat
| ]- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918-Ġ920). Parlament (stenoqrafık hesabatlar), c.l, B., 1998; :
- Азербаиджанская Демократическая Республика (1918-1920). Закондательные акты (сборник дакументов), Б. , 1998
İstinadlar
| ]- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası. II cild. Bakı: "Lider". 2005. səh. 197-198. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Mehemmed Emin Resulzade Milli Istiqlaliyyet Bayrami Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin dovlet bayrami Tarixi span Ilk defe Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Hokumetinin 1919 cu il 26 may tarixli qerari ile hemin il mayin 28 de Azerbaycanin musteqilliyinin elan olunmasinin 1 ci ildonumu gunu kimi qeyd edilmisdi Hokumetin qerarina esasen hemin gun qeyri is gunu elan olundu Bayram gunu butun qezetlerin xususile Azerbaycan ve rus dillerinde nesr olunan hokumet qezeti Azerbaycan in bir nomresi basdan basa Istiqlaliyyetin ildonumune hesr edilmisdi 6 sehifede cixan Azerbaycan qezetinin butun sehifelerinde asagidaki suarlar mansete cixarilmisdi Yasasin musteqil Azerbaycan Cumhuriyyeti Yasasin Cahan Demokratiyasi Yasasin teyini muqedderat huququ Yasasin turk milleti Yasasin milletlerin qardasligi Yasasin Hurriyyet ve Istiqlal qehr olsun dusmenler Hemin nomrede Elimerdan bey Topcubasov Mehemmed Emin Resulzade Nesib bey Yusifbeyli Hesen bey Agayev ve Semed bey Mehmandarovun portretleri derc olunmus ilk defe Azerbaycan ordusunun veteninin paytaxtina vurudu alt yazisi ile Azerbaycan ordusunun Bakinin merkezi kucelerindeki resm kecidi ve Parlament binasinin sekli de verilmisdi Istiqlaliyyetin birinci ildonumu munasibetile hokumetin sedri Nesib bey Yusifbeylinin Azerbaycan vetendaslarina muracieti habele 1918 ci il mayin 28 de elan edilmis Istiqlal beyannamesi yeniden derc olunmusdu Seyxulislam Axund Aga Agazade Mehemmed Emin Resulzade Uzeyir bey Hacibeyli Xelil Ibrahim Eliabbas Muznib Sefiqe Efendizade ve basqalarinin bayram munasibetile meqaleleri Azerbaycan qezetinin sehifelerinde derc edilmisdi Parlamentin hemin gun kecirilen 42 ci fovqelade tenteneli iclasi Curnhuriyyetin birinci ildonumune hesr olunmusdu Parlament sedri vezifesini icra eden H Agayev Parlamentin Musavat fraksiyasindan Mehemmed Emin Resulzade sosialistler blokundan Hummet ci E Pepinov Ittihad fraksiyasindan Q Qarabeyli Ehrar fraksiyasindan A Efendizade ve basqalari bu tarixi iclasdaki nitqlerinde Cumhuriyyetin yaranmasinin ve istiqlaliyyetin Azerbaycan tarixinde ehemiyyetinden behs etmisdiler H Agayev bu tarixi gunun yaddan cixmamasi ucun hemin tarixi gunun serefine abide qoymagi teklif ederek demisdi ki boyle olarsa paytaxtimizin gozel bir yerinde tesis olunmus o abide daim bizim nesiller ucun bir xatire ve bir yaddas olacaq istiqlaliyyet fikri istiqlaliyyet duygusu daim onlarin fikrine ve beynine yeriyecekdir Azerbaycan qezetinin ertesi gun cixan nomresinde verilmis melumatlarda deyilirdi ki 1919 cu il mayin 28 de Azerbaycanin istiqlalinin elan edildiyi gun kecirilen bayram tedbirleri ozunun rengarengliyi ve mohtesemliyi ile yadda qalan nadir gunlerden biri olmusdur Butun seher xususile kecmis Nikolay indiki Istiqlaliyyet kucesi cox boyuk zovqle bayramsayagi bezedilmisdi Parlament binasi uzerinde elektrik lampalari ile yazilmis Yasasin Istiqlal sozleri uzaqdan diqqeti celb edirdi Binanin fasadinda Ezim Ezimzadenin cekdiyi elinde uzerinde Yasasin Azerbaycan Cumhuriyyeti yazilmis Azerbaycan Cumhuriyyetinin bayragini tutmus melek tesvir edilen seklin etrafi xalcalarla ve elektrik lampalari ile bezedilmisdi Parlament binasinin icerisi de bayramsayagi bezedilmis binanin qarsisinda bayram tedbirleri ucun bas tribuna qurulmusdu Kuce basdan basa bayram numayisinin istirakcilari ile dolu idi Ilk olaraq tribunadan Musavat partiyasinin sedri Mehemmed Emin Resulzade bayram tedbirlerinde istirak eden numayiscilere muracietle nitq soyledi Sonra fehleler adindan Semed Elisgenderov sosial demokrat Hummet partiyasindan Agazade ve basqalari cixis etdiler Bu vaxt kuce boyu masinla hereket eden hokumetin sedri N Yusifbeyli numayis istirakclarini salamladi onlar da hokumet sedrini alqislarla qarsiladilar H Agayev Parlament binasinin balkonundan numayiscileri tebrik etdi Serifovun Abbas Mirze Serifzade xususi ahengine soylediyi Azerbaycan bayragi seri numayisciler terefinden heraretle qarsilandi Ele hemin gun saat 13 de Azerbaycan ordusu Baki qarnizonunun herbi paradi kecirildi Paradi herbi nazir Semed bey Mehmandarov qebul etdi Paradda Azerbaycan Cumhuriyyeti Parlamenti ve Hokumetinin uzvleri tam terkibde istirak edirdi Butun bu tentenelerin sonunda ise Cumhuriyyet hokumeti Azerbaycanin istiqlaliyyetinin birinci ildonumu gunu munasibetile qebul duzeltdi Umumiyyetle Azerbaycanin istiqlalinin birinci ildonumu gunu cox tenteneli sekilde bayram edildi ve gelecekde hemin gunun daim bu cur bayram edilmesi qerara alindi Lakin 1920 ci il aprelin 27 de Azerbaycanin sovet Rusiyasi terefinden isgalindan sonra bu bayram yalniz xarice muhaciret etmis Cumhuriyyet xadimlerinin tesebbusu ile her il anilirdi Yalniz 1991 ci ilde Azerbaycan oz dovlet musteqilliyini berpa etdikden sonra hemin gun yeniden xalqimizm ve dovletimizin en eziz bayrami Respublika gunu kimi her il tenteneli sekilde qeyd olunur Edebiyyat span Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti 1918 Ġ920 Parlament stenoqrafik hesabatlar c l B 1998 Azerbaidzhanskaya Demokraticheskaya Respublika 1918 1920 Zakondatelnye akty sbornik dakumentov B 1998Istinadlar span Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi II cild Baki Lider 2005 seh 197 198 ISBN 9952 417 44 4 Azerbaycanin dovlet bayramlari ve xususi gunleriResmiYeni il bayrami Beynelxalq Qadinlar gunu Novruz bayrami Fasizm uzerinde qelebe gunu Musteqillik Gunu Milli qurtulus gunu Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvveleri gunu Musteqilliyin Berpasi Gunu Dovlet Bayragi Gunu Zefer Gunu Konstitusiya Gunu Milli Dircelis Gunu Dunya Azerbaycanlilarinin Hemreyliyi Gunu Ramazan bayrami Qurban bayramiHuzn gunleriAnim Gunu Umumxalq huzn gunu Xocali soyqirimi gunu Azerbaycanlilarin Soyqirimi GunuQeyri resmiBoyuk Cille Kicik Cille Xizir Nebi bayrami Su od yel ve torpaq cersenbesi Hellouin Umumdunya Gulus GunuTehsilBilik Gunu Azerbaycan Dili ve Elifbasi Gunu Son zengRegionalKurmukoba bayrami Qax Susepen bayrami Ordubad Nar bayrami Goycay Kecmisde28 aprel Milli Istiqlaliyyet BayramiHemcinin baxPese bayramlari ve xususi gunler Islamda xususi gunler Kateqoriyalar Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinde dovlet bayramlariAzerbaycan bayramlari