fbpx
Wikipedia

Nəsib bəy Yusifbəyli

Nəsib bəy Yusif bəy oğlu Yusifbəyli və ya Yusifbəyov və ya Usubbəyov (5 iyul 1881(1881-07-05), Yelizavetpol31 may 1920(1920-05-31), Kürdəmir, Göyçay qəzası) , ictimai-siyasi xadim, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Nazirlər Şurasının sədri, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin daxili işlər; maarif və dini etiqad; xalq maarifi; maliyyə və xalq maarifi naziri, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin üzvü, Müsavat və bitərəflər fraksiyasının üzvü, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Şurasının üzvü, Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasının maarif naziri, Zaqafqaziya SeymininZaqafqaziya Seyminin Müsəlman fraksiyasının üzvü, Türk Ədəmi-Mərkəziyyət Partiyasının ilk və son sədri, Müsavat Partiyasının Gəncə Təşkilatının ilk sədri.

Nəsib bəy Yusifbəyli
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Nazirlər Şurasının sədri
14 mart 1919 — 30 mart 1920
Sələfi Fətəli xan Xoyski
Xələfi Məmmədhəsən Hacınski
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin daxili işlər naziri
16 aprel 1919 — 22 dekabr 1919
Sələfi Xəlil bəy Xasməmmədov
Xələfi Məmmədhəsən Hacınski
I Yusifbəyli hökumətinin üzvü
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin maarif və dini etiqad naziri
26 dekabr 1918 — 14 mart 1919
Sələfi Vəzifə təsis edilib.
Xələfi Rəşid xan Qaplanov
III Xoyski hökumətinin üzvü
17 iyun 1918 — 6 oktyabr 1918
Sələfi Vəzifə təsis edilib.
Xələfi Vəzifə ləğv edilib.
II Xoyski hökumətinin üzvü
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin xalq maarifi naziri
6 oktyabr 1918 — 26 dekabr 1918
Sələfi Vəzifə təsis edilib.
Xələfi Vəzifə ləğv edilib.
II Xoyski hökumətinin üzvü
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin maliyyə və xalq maarifi naziri
28 may 1918 — 17 iyun 1918
Sələfi Vəzifə təsis edilib.
Xələfi Vəzifə ləğv edilib.
I Xoyski hökumətinin üzvü
Müsavat və bitərəflər fraksiyasının üzvü
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Şurasının üzvü
27 may 1919 — 7 dekabr 1919
Müsavat və demokratik bitərəflər qrupunun üzvü
Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasının xalq maarifi naziri
22 aprel 1918 — 26 may 1918
Sələfi Vəzifə təsis edilib.
Xələfi Vəzifə ləğv edilib.
Zaqafqaziya SeymininZaqafqaziya Seyminin Müsəlman fraksiyasının üzvü
23 fevral 1918 — 26 may 1918
Müsavat və demokratik bitərəflər qrupunun üzvü
Ümumrusiya Müəssislər Məclisinin üzvü
5 yanvar 1918 — 6 yanvar 1918
Zaqafqaziya seçki dairəsi üzrə 10-cu siyahıdan
Müsavat Partiyasının Gəncə Təşkilatının sədri
17 iyun 1917 — ?
Sələfi Vəzifə təsis edilib.
Xələfi Məşədi Əli Rəfiyev
Türk Ədəmi-Mərkəziyyət Firqəsinin sədri
Mart 1917 — 17 iyun 1917
Sələfi Vəzifə təsis olundu.
Xələfi Vəzifə ləğv olundu.
Şəxsi məlumatlar
Partiya
Təhsili
Doğum tarixi 5 iyul 1881(1881-07-05)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 31 may 1920(1920-05-31) (38 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi qətl
Atası Yusif bəy Yusifbəyli
Həyat yoldaşı

Həyatı

 
Ayaq üstə: Osman Nuri Ağçoqraqlı. Əyləşənlər: Nəsib bəy Yusifbəyli (soldan) və Həsən Səbri Ayvazov (sağdan)

Nəsib bəy Yusifbəyli 1881-ci ildə Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. Orta təhsilini Gəncə gimnaziyasında almışdır. 1902-ci ildə Odessa şəhərindəki İmperator Novorosiyski Universiteti hüquq fakültəsinə daxil olmuş, amma universiteti bitirə bilməmişdir.Nəsib bəy Yusifbəyli orta təhsilini Gəncə şəhərində yerləşən klassik gimnaziyada başa vurduqdan sonra Novorossiya İmperator Universitetinin Hüquq fakültəsinə daxil olub. Universitetdə təhsil alarkən orada oxuyan Azərbaycandan olan tələbələrlə birlikdə Azərbaycan Yerlilər Cəmiyyətinin yaradılmasında iştirak edib. Tələbələrin inqilabi hərəkatından qorxuya düşən çar hökuməti universtiteti müvəqqəti bağladıqdan sonra Nəsib bəy təhsilini Xarkov Universitetinin hüquq fakültəsində davam etdirmək istəsə də, universiteti yarımçıq atmalı təhsilini tamamlamadan Krımda yerləşən Bağçasaray şəhərinə getmək məcburiyyətində qalmışdır. O, burada İsmayıl Qaspıralının əsasını qoyduğu Tərcüman qəzetində fəaliyyət göstərmişdir. Aybəniz Kəngərli yazır ki, Nəsib bəyi İsmayıl Qaspıralı ilə Nəriman Nərimanov tanış etmişdir. Bağçasarayda olarkən İsmayıl Qaspıralının qızı Şəfiqə Qaspıralı ilə tanış olur və daha sonra onunla ailə həyatı qurur. Nəsib bəy Yusifbəyli həmin illərdə Azərbaycan dramaturqlarının əsərlərini Bağçasarayda tamaşaya qoyub, özü də əsas rollarda çıxış edib. Tərcüman qəzetinin 13 yanvar 1907-ci il tarixli nömrəsində Bağçasaray şəhər teatr həvəskarları tərəfindən Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin Dağılan tifaq faciəsinin tamaşaya qoyulduğu Nəcəf bəy rolunu Nəsib bəyin oynadığı xəbər verilir. Həmin qəzetdə verilən məlumatlardan aydın olur ki, Nəsib bəy Yusifbəyli o illərdə görkəmli Azərbaycan ədəbiyyatşünası F.Köçərlinin Azərbaycan ədəbiyyatı və Hüseyn Əfəndi Qayıbovun Azərbaycanda məşhur olan şüaranın əşarına məcmuədir adlı əsərlərinin Bağçasaray şəhərində çap olunması üçün çox çalışıb. Lakin naməlum səbəblər üzündən bu məsələ baş tutmayıb.

 
Novorossiski Universiteti tələbələri. Sağdan oturan sırada 1-ci Nəsib bəy Yusifbəyli.

Siyasi düşüncə və fəaliyyətlərinə görə çar hökuməti tərəfindən təqib olunduğu üçün daha sonra İstanbula köçən Nəsib bəy burada Türk Dərnəyi cəmiyyəti ilə təmasda olub.Nəsib bəy Bağçasaray (Krım) şəhərinə getmiş və burada İsmayıl Qaspiralının Tərcüman qəzetiilə əməkdaşlıq etməyə başlamışdır. Burada o, özü baş rolda oynamaqla Azərbaycan dramaturqlarının əsərlərini səhnələşdirir.

1909-cu ildə İstanbuldan Gəncəyə geri dönən Nəsib bəy burada Gəncə Şəhər Dumasında fəaliyyət göstərir. 1911-ci ildə Molla Nəsrəddin jurnalına və qəzetlərə məqalələr göndərmiş, Müsəlman xeyriyyə cəmiyyəti Müsəlmanların maariflənməsi cəmiyyəti, Aktyorlar cəmiyyətinin fəaliyyətlərində yaxından iştirak etmişdir. Bu zaman o, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə ilə tanış olmuş və ictimai siyasi fəaliyyətə başlamışdır. Bununla yanaşı, müəllim olaraq da çalışan Nəsib bəy maarifçilik işləri ilə məşğul olur.

Vəfatı

28 aprel 1920-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqut etməsindən sonra Tiflisə doğru hərəkət edərkən Göyçay qəzasına bağlı olan Kürdəmir yaxınlığında 31 may tarixində müəmmalı şəkildə həyatını itirmişdir.

Bəzi mənbələrə görə Nəsib bəy Yusifbəyli 1920-ci il mayın əvvəllərində Azərbaycanın Kürdəmir qəzasında Yevlaxın Qorxunlu kəndindən olan quldur Əşrəfin yaxın adamları tərəfindən qətlə yetirilmişdir.

Məzarı

Ədəbi fəaliyyəti

1911-ci ildə Azərbaycan ziyalıları Mirzə Fətəli Axundovun anadan olmasının 100 illiyini geniş qeyd etmək üçün təşəbbüs göstərdilər. Nəsib bəy Yusifbəyli də onların arasında idi. Onun 1911-ci il mayın 20-də Tərcüman qəzetində çap etdirdiyi məqalə bu yubileyə həsr olunub.

Nəsib bəy Yusifbəyli "Molla Nəsrəddin" jurnalını müdafiə etmişdir. Onun 1909-cu il sentyabrın 4-də Tərcüman qəzetinin 36-cı sayında dərc edilmiş Mətbuat adlı məqaləsində Rusiyada çıxan müsəlman satirik jurnallarından bəhs olunur və "Molla Nəsrəddin" jurnalına xüsusi qiymət verilirdi.

Həmin qəzetin 40-cı nömrəsində çıxmış məqaləsində isə tatar jurnalı "Yulduz" un redaktoru ilə polemika aparan müəllif "Molla Nəsrəddin" jurnalına olan hücumların haqsız olduğunu bildirirdi.

Siyasi-ictimai fəaliyyəti

Çar Rusiyası dövrü

Nəsib bəy Yusifbəyli Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyətinin, Müsəlmanlar İçində Maarifi Yayan Cəmiyyətin və Müsəlman Aktyorlar Cəmiyyətinin fəaliyyətində yaxından iştirak etmişdir.

Keçid Dövrü

Fevral inqilabından sonra 1917-ci ilin martında Gəncədə Nəsib bəyin rəhbərliyində Türk Ədəmi-Mərkəziyyət Firqəsinin əsası qoyulur. Firqə daha sonra Müsavatla birləşmişdir və Nəsib bəy birləşmiş partiyanın Gəncə şöbəsinin sədri seçilmişdir.

1917-ci ilin aprelində Bakıda çağırılan Qafqaz müsəlmanlarının qurultayındakı çıxışında Nəsib bəy Yusifbəyli Rusiyanın tərkibində Azərbaycana muxtariyyət verilməsini qəti şəkildə tələb etmişdir. Həmin ilin may ayında isə Nəsib bəy Moskvada keçirilən Rusiya müsəlmanlarının qurultayının iştirakçısı olmuşdur.

Ümumrusiya Müəssislər Məclisinə keçirilmiş seçkilərin nəticəsində Nəsib bəy namizəd olduğu Zaqafqaziya seçki dairəsindən 10 nömrəli siyahı üzrə (Müsəlman Milli KomitələriMüsavat Partiyası) parlament üzvü seçildi. Qurucu Məclisin təsis olunduğu gün bolşeviklər tərəfindən dağıdılması bolşevik hökuməti altında Rusiyada parlament sisteminin qurulması ehtimalı ilə bağlı şübhələrə son verdi. Bu hadisədən sonra Cənubi Qafqazdan olan deputatlar bolşeviklərin gücünün tanınmadığını və özlərinin regional güclərinin — Zaqafqaziya Seyminin yaradılmasını elan etməyə məcbur etdi.

Beləliklə, Nəsib bəy 1918-ci ilin 23 fevralından sonra yaranan Zaqafqaziya Seyminə seçilir. Seymdə Cənubi Qafqazın müsəlman xalqlarını təmsil edən 44 nümayəndə Zaqafqaziya Seyminin Müsəlman fraksiyası adlı fraksiyanı təşkil etmişdir. Fraksiyanın sədri Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, sədr müavinlərindən biri isə Nəsib bəy Yusifbəyli olmuşdur. biri də Nəsib bəy olur. Nəsib bəy daha sonra seymin əsasında 26 aprel tarixində yaradılan Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasında xalq maarif naziri vəzifəsinə seçilir.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrü

 
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti IV Nazirlər Şurasının heyəti. Ortada - Nazirlər Şurasının sədri Nəsib bəy Yusifbəyli

28 may 1918-ci ildə Az ərbaycan Xalq Cümhuriyyəti elan edildikdən sonra da Nəsib bəy yüksək dövlət vəzifələrini icra etmişdir.

Hökumətdə

 
23 noyabr 1919-cu ildə Tbilisidə Azərbaycan-Ermənistan sazişinin imzalanması. Oturanlar (soldan sağa): Müttəfiqlərin Ali komissarı polkovnik Ceyms Rey, Ermənistan Hökumətinin başçısı Aleksandr Xatisyan, Azərbaycan Hökumətinin başçısı Nəsib bəy Yusifbəyli, Gürcüstanın Xarici İşlər naziri Yevgeni Gegeçkori.

Nəsib bəy Yusifbəyli bitərəf Fətəli xan Xoyskinin baş nazir olduğu I Xoyski hökumətində xalq maarifi naziri vəzifəsini icra edib. O, II Xoyski hökumətində əvvəlcə maarif və dini etiqad naziri, daha sonra isə kabinə daxili dəyişikliklər sonrasında xalq maarifi naziri vəzifəsini tutmuşdur. Nəsib bəy III Xoyski hökumətində maarif və dini etiqad naziri postunu tutmuşdur.

1919-cu il aprelin 14-də Nazirlər Şurasının sədri seçilən Nəsib bəy Yusifbəyli bu vəzifəni 1920-ci il aprelin 1-nə kimi icra edib. Nəsib bəy tərəfindən Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə 2 hökumət təşkil olunmuşdur: I Yusifbəyli hökumətiII Yusifbəyli hökuməti.

Parlamentdə

Partiya fəaliyyəti

 
Müsavat Partiyasının I Qurultayı. Sağdan sola: Abbasqulu Kazımzadə, Kərbəlayi Vəli Mikayılov, Nəsib bəy Yusifbəyli, Mirzə Məmməd Axundov, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, Məmməd Əli Rəsulzadə, Tağı Nağıyev

1917-ci ilin mart ayında Nəsib bəy Yusifbəyli öz yaxınları ilə GəncəMilli Federalistlərin Türk Partiyasını yaratmışdır. Yeni yaradılan partiyanın əsas tələbi Rusiyanın milli ərazi muxtariyyətləri əsasında təşkili idi. 1917-ci ilin iyulunda bu partiya M.Ə. Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin başçılığı ilə Müsəlman Demokratik Müsavat Partiyası ilə birləşərək Müsavat adlandırılmağa başlamış və onun proqramlarında millətçi federalistlərin əsas tələbi – Rusiyanın milli ərazi muxtariyyətləri əsasında qurulması saxlanılmışdır.

Məhəmməd Əmin Rəsulzadə Müsavat Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin sədri seçildikdən sonra Gəncədə partiyanın rəhbəri N. Yusifbəyli olmuşdur. 1917-ci ildə Rusiyada bolşeviklər hakimiyyətə gəldikdən sonra partiya öz nizamnaməsində dəyişiklik edərək Azərbaycanın tam müstəqilliyini tələb etməyə başlamışdır.

Birləşmədən sonra Nəsib bəy Yusifbəyli 10 nömrəli siyahıya görə Zaqafqaziya seçki dairəsindən Müsəlman Milli Komitəsi və Müsavat Partiyası tərəfindən Rusiya Müəssislər Məclisi üzvlüyünə namizəd göstərildi.

1917-ci ilin oktyabr ayının 26-dan 31-dək Bakıda davam edən Müsavat Partiyasının I Qurultayında Nəsib bəy Yusifbəyli yaxından iştirak etmişdir. Bu qurultaydan sonra "Azərbaycana muxtariyyət" şüarı altında hərəkat başlanıb.

Ailəsi

Nəsib bəy Yusifbəyli İsmayıl bəy Qaspıralının böyük qızı Şəfiqə Qaspıralı ilə ailə həyatı qurmuşdur. Onların iki övladı olmuşdur: Zöhrə xanım və İsmayıl bəy.

  • Zöhrə xanım İsmayıl Qaspıralının vəfat etmiş xanımının adını daşıyırdı. Zöhrə xanım İstanbulda "Zöhrə Göygöl" adı ilə yaşamışdır.

Nəsib bəy Yusifbəyli 1909-cu ildə Şəfiqə Qaspıralıdan ayrılmış, sonralar başqa bir qadınla evlənmişdir.

Nəsib bəyin qaynatası ilə onun ölümünədək yüksək səviyyədə əlaqələri olmuşdur. İsmayıl bəy Qaspıralının dəfnində çəkilən şəkildə oğlu Rifət bəy və Nəsib bəy Yusifbəyli var. Həsən Səbri Ayvazov İsmayıl bəyin son saatlarında onun yatağı yanında Nəsib bəy Yusifbəylinin də olduğunu, İsmayıl bəy Qaspıralının vəsiyyətlərini həm də ona xitabən söylədiyini bildirmişdir.

Soyu

Nəsib bəy Yusifbəylinin ailəsinin Gəncəyə XVII–XVIII əsrlərdə Cənubi Azərbaycandan gəldiyi ehtimal olunur. Ailənin ulularından olan Nəsib və Usub bəylərin XVIII əsrdən etibarən Gəncədə nüfuz və torpaq sahibi olduğu məlumdur. Usub bəy Gəncə xanı Cavad xanın vəziri olmaq dərəcəsinə qədər yüksələ bilmişdir. Bu ailədən olan Şükufə xanımın Cavad xanın ilk həyat yoldaşı olduğu qeyd olunur. Ailəyə məxsus mülklərə Tovuzun Yuxarı Öysüzlü kəndində yerləşən malikanə daxil olmaqla ətrafda yerləşən torpaq sahələri, eləcə də Gəncə və Hacıkənddə yerləşən mülklər daxil idi.

Yusifbəylilər nəsili XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəllərində Gəncə şəhərində yaşayırdı. Gəncənin Səfərabad məhəlləsində Nəsib bəyin yaşadığı ev yerləşirdi. Nəsib bəy sonralar həyat yoldaşı olmuş Şəfiqə Qaspıralıya yazdığı məktubunda Səfərabad məhəlləsində yerləşən ikiotaqlı evdə yaşadığını qeyd edirdi. Hal-hazırda Nəsib bəy Yusifbəylinin adını daşıyan küçədə yerləşən mənzildə Yusifbəylilər nəslinin XIX əsrin 60-cı illərindən məskunlaşdığı məlumdur.

Xatirəsi

Azərbaycanda

Xaricdə

Mənbə

  • Nəsib bəy Yusifbəylinin faciəsi və ailə dramı — ARAŞDIRMA
  • Nəsib bəy Yusifbəyli- Həyatı haqqında bütün məlumatlar.
  • Nəsib bəy Yusifbəyli haqqında bilmədiyimiz maraqlı faktlar və xatirələr- İki araşdırmaçının qeydləri 2018-04-29 at the Wayback Machine

Ədəbiyyat

  • Zaqafqaziya Seyminin müsəlman fraksiyası və Azərbaycan Milli Şurası iclaslarının protokolları 1918-ci il
  • Azərbaycan Respublikasının Parlamenti
  • Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti Ensiklopediyası. İki cilddə. I cild
  • Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918–1920), Parlament (Stenoqrafik hesabatlar). I kitab
  • Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918–1920). Parlament (Stenoqrafik hesabatlar). II kitab

İstinadlar

  1. Musa Qasımlı, Cavid Hüseynov. Azərbaycanın baş nazirləri. Bakı: 2005.
  2. "Milli tərəqqi yolunun cığırdaşı - Nəsib bəy Yusifbəyli; Paylaşılıb: 12.05.2018; Arxivlənib: 13.12.2019". 2019-12-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-12-13.
  3. H. Əhmədov. Azərbaycan məktəb və pedaqoji fikir tarixi. Bakı: Elm və təhsil, 2014. — səh. 333–336.
  4. İradə Sariyeva Nəsib Bəy Yusifbəylinin ictimai-siyasi fəaliyyətində Azərbaycançiliq ideyasi:Bakı xəbər.-2016.-8/9 mart.-№ 44.-S.15.
  5. İradə Sarıyeva Nəsib Bəy Yusifbəylinin ictimai-siyasi fəaliyyətində Azərbaycançılıq ideyası: Bakı xəbər.-2016.-8/9 mart.-№ 44.-S.15.
  6. Nəsib bəy nümunəsi. Nazif Qəhrəmanlı, 3 səh.

Həmçinin bax

nəsib, bəy, yusifbəyli, səhifədə, davam, etməkdədir, müdaxilə, etməyə, tələsməyin, əgər, məqalə, yarımçıq, qalıbsa, məqaləni, yaradan, istifadəçi, ilə, əlaqə, qura, bilərsiniz, səhifənin, tarixçəsində, məqalə, üzərində, işləmiş, istifadəçilərin, adlarını, görə. Bu sehifede is davam etmekdedir Mudaxile etmeye telesmeyin Eger meqale yarimciq qalibsa meqaleni yaradan istifadeci ile elaqe qura bilersiniz Sehifenin tarixcesinde meqale uzerinde islemis istifadecilerin adlarini gore bilersiniz Redaktelerinizi menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Bu meqale sonuncu defe 76 deqiqe evvel Dr Wiki54 terefinden redakte olunub Yenile Nesib bey Yusif bey oglu Yusifbeyli ve ya Yusifbeyov ve ya Usubbeyov 5 iyul 1881 1881 07 05 Yelizavetpol 31 may 1920 1920 05 31 Kurdemir Goycay qezasi ictimai siyasi xadim Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Nazirler Surasinin sedri Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin daxili isler maarif ve dini etiqad xalq maarifi maliyye ve xalq maarifi naziri Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin uzvu Musavat ve biterefler fraksiyasinin uzvu Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Milli Surasinin uzvu Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasinin maarif naziri Zaqafqaziya Seyminin ve Zaqafqaziya Seyminin Muselman fraksiyasinin uzvu Turk Edemi Merkeziyyet Partiyasinin ilk ve son sedri Musavat Partiyasinin Gence Teskilatinin ilk sedri Nesib bey YusifbeyliAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Nazirler Surasinin sedri14 mart 1919 30 mart 1920Selefi Feteli xan XoyskiXelefi Memmedhesen HacinskiAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin daxili isler naziri16 aprel 1919 22 dekabr 1919Selefi Xelil bey XasmemmedovXelefi Memmedhesen HacinskiI Yusifbeyli hokumetinin uzvuAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin maarif ve dini etiqad naziri26 dekabr 1918 14 mart 1919Selefi Vezife tesis edilib Xelefi Resid xan QaplanovIII Xoyski hokumetinin uzvu17 iyun 1918 6 oktyabr 1918Selefi Vezife tesis edilib Xelefi Vezife legv edilib II Xoyski hokumetinin uzvuAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin xalq maarifi naziri6 oktyabr 1918 26 dekabr 1918Selefi Vezife tesis edilib Xelefi Vezife legv edilib II Xoyski hokumetinin uzvuAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin maliyye ve xalq maarifi naziri28 may 1918 17 iyun 1918Selefi Vezife tesis edilib Xelefi Vezife legv edilib I Xoyski hokumetinin uzvuAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin uzvu7 dekabr 1918 27 aprel 1918Musavat ve biterefler fraksiyasinin uzvuAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Milli Surasinin uzvu27 may 1919 7 dekabr 1919Musavat ve demokratik biterefler qrupunun uzvuZaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasinin xalq maarifi naziri22 aprel 1918 26 may 1918Selefi Vezife tesis edilib Xelefi Vezife legv edilib Zaqafqaziya Seyminin ve Zaqafqaziya Seyminin Muselman fraksiyasinin uzvu23 fevral 1918 26 may 1918Musavat ve demokratik biterefler qrupunun uzvuUmumrusiya Muessisler Meclisinin uzvu5 yanvar 1918 6 yanvar 1918Zaqafqaziya secki dairesi uzre 10 cu siyahidanMusavat Partiyasinin Gence Teskilatinin sedri17 iyun 1917 Selefi Vezife tesis edilib Xelefi Mesedi Eli RefiyevTurk Edemi Merkeziyyet Firqesinin sedriMart 1917 17 iyun 1917Selefi Vezife tesis olundu Xelefi Vezife legv olundu Sexsi melumatlarPartiya Musavat Partiyasi Turk Edemi Merkeziyyet FirqesiTehsili Gence Kisi Gimnaziyasi Odessa UniversitetiDogum tarixi 5 iyul 1881 1881 07 05 Dogum yeri Yelizavetpol Yelizavetpol qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 31 may 1920 1920 05 31 38 yasinda Vefat yeri Kurdemir Goycay qezasi Azerbaycan SSRVefat sebebi qetlAtasi Yusif bey YusifbeyliHeyat yoldasi Sefiqe Yusifbeyli Mundericat 1 Heyati 1 1 Vefati 1 2 Mezari 2 Edebi fealiyyeti 3 Siyasi ictimai fealiyyeti 3 1 Car Rusiyasi dovru 3 2 Kecid Dovru 3 3 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovru 3 3 1 Hokumetde 3 3 2 Parlamentde 3 4 Partiya fealiyyeti 4 Ailesi 4 1 Soyu 5 Xatiresi 5 1 Azerbaycanda 5 2 Xaricde 6 Menbe 6 1 Edebiyyat 6 2 Istinadlar 7 Hemcinin baxHeyati Redakte Ayaq uste Osman Nuri Agcoqraqli Eylesenler Nesib bey Yusifbeyli soldan ve Hesen Sebri Ayvazov sagdan Nesib bey Yusifbeyli 1881 ci ilde Gence seherinde anadan olmusdur 1 Orta tehsilini Gence gimnaziyasinda almisdir 1902 ci ilde Odessa seherindeki Imperator Novorosiyski Universiteti huquq fakultesine daxil olmus amma universiteti bitire bilmemisdir Nesib bey Yusifbeyli orta tehsilini Gence seherinde yerlesen klassik gimnaziyada basa vurduqdan sonra Novorossiya Imperator Universitetinin Huquq fakultesine daxil olub Universitetde tehsil alarken orada oxuyan Azerbaycandan olan telebelerle birlikde Azerbaycan Yerliler Cemiyyetinin yaradilmasinda istirak edib Telebelerin inqilabi herekatindan qorxuya dusen car hokumeti universtiteti muveqqeti bagladiqdan sonra Nesib bey tehsilini Xarkov Universitetinin huquq fakultesinde davam etdirmek istese de universiteti yarimciq atmali tehsilini tamamlamadan Krimda yerlesen Bagcasaray seherine getmek mecburiyyetinde qalmisdir O burada Ismayil Qaspiralinin esasini qoydugu Tercuman qezetinde fealiyyet gostermisdir Aybeniz Kengerli yazir ki Nesib beyi Ismayil Qaspirali ile Neriman Nerimanov tanis etmisdir Bagcasarayda olarken Ismayil Qaspiralinin qizi Sefiqe Qaspirali ile tanis olur ve daha sonra onunla aile heyati qurur Nesib bey Yusifbeyli hemin illerde Azerbaycan dramaturqlarinin eserlerini Bagcasarayda tamasaya qoyub ozu de esas rollarda cixis edib Tercuman qezetinin 13 yanvar 1907 ci il tarixli nomresinde Bagcasaray seher teatr heveskarlari terefinden Ebdurrehim bey Haqverdiyevin Dagilan tifaq faciesinin tamasaya qoyuldugu Necef bey rolunu Nesib beyin oynadigi xeber verilir Hemin qezetde verilen melumatlardan aydin olur ki Nesib bey Yusifbeyli o illerde gorkemli Azerbaycan edebiyyatsunasi F Kocerlinin Azerbaycan edebiyyati ve Huseyn Efendi Qayibovun Azerbaycanda meshur olan suaranin esarina mecmuedir adli eserlerinin Bagcasaray seherinde cap olunmasi ucun cox calisib Lakin namelum sebebler uzunden bu mesele bas tutmayib Novorossiski Universiteti telebeleri Sagdan oturan sirada 1 ci Nesib bey Yusifbeyli Siyasi dusunce ve fealiyyetlerine gore car hokumeti terefinden teqib olundugu ucun daha sonra Istanbula kocen Nesib bey burada Turk Derneyi cemiyyeti ile temasda olub 2 Nesib bey Bagcasaray Krim seherine getmis ve burada Ismayil Qaspiralinin Tercuman qezetiile emekdasliq etmeye baslamisdir 3 Burada o ozu bas rolda oynamaqla Azerbaycan dramaturqlarinin eserlerini sehnelesdirir 1909 cu ilde Istanbuldan Genceye geri donen Nesib bey burada Gence Seher Dumasinda fealiyyet gosterir 3 1911 ci ilde Molla Nesreddin jurnalina ve qezetlere meqaleler gondermis Muselman xeyriyye cemiyyeti Muselmanlarin maariflenmesi cemiyyeti Aktyorlar cemiyyetinin fealiyyetlerinde yaxindan istirak etmisdir Bu zaman o Mehemmed Emin Resulzade ile tanis olmus ve ictimai siyasi fealiyyete baslamisdir Bununla yanasi muellim olaraq da calisan Nesib bey maarifcilik isleri ile mesgul olur Vefati Redakte 28 aprel 1920 ci ilde Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin suqut etmesinden sonra Tiflise dogru hereket ederken Goycay qezasina bagli olan Kurdemir yaxinliginda 31 may tarixinde muemmali sekilde heyatini itirmisdir 2 Bezi menbelere gore Nesib bey Yusifbeyli 1920 ci il mayin evvellerinde Azerbaycanin Kurdemir qezasinda Yevlaxin Qorxunlu kendinden olan quldur Esrefin yaxin adamlari terefinden qetle yetirilmisdir 4 Mezari RedakteEdebi fealiyyeti Redakte1911 ci ilde Azerbaycan ziyalilari Mirze Feteli Axundovun anadan olmasinin 100 illiyini genis qeyd etmek ucun tesebbus gosterdiler Nesib bey Yusifbeyli de onlarin arasinda idi Onun 1911 ci il mayin 20 de Tercuman qezetinde cap etdirdiyi meqale bu yubileye hesr olunub Nesib bey Yusifbeyli Molla Nesreddin jurnalini mudafie etmisdir Onun 1909 cu il sentyabrin 4 de Tercuman qezetinin 36 ci sayinda derc edilmis Metbuat adli meqalesinde Rusiyada cixan muselman satirik jurnallarindan behs olunur ve Molla Nesreddin jurnalina xususi qiymet verilirdi Hemin qezetin 40 ci nomresinde cixmis meqalesinde ise tatar jurnali Yulduz un redaktoru ile polemika aparan muellif Molla Nesreddin jurnalina olan hucumlarin haqsiz oldugunu bildirirdi Siyasi ictimai fealiyyeti Redakte I Yusifbeyli hokumetinin uzvleri on sirada soldan Aslan bey Sefikurdski Xudadat bey Melik Aslanov Semed bey Mehmandarov Nesib bey Yusifbeyli Memmed Yusif Ceferov Resid xan Qaplanov Aga Eminov Camo beyHacinski Neriman bey Nerimanbeyli Car Rusiyasi dovru Redakte Nesib bey Yusifbeyli Muselman Xeyriyye Cemiyyetinin Muselmanlar Icinde Maarifi Yayan Cemiyyetin ve Muselman Aktyorlar Cemiyyetinin fealiyyetinde yaxindan istirak etmisdir Kecid Dovru Redakte Fevral inqilabindan sonra 1917 ci ilin martinda Gencede Nesib beyin rehberliyinde Turk Edemi Merkeziyyet Firqesinin esasi qoyulur Firqe daha sonra Musavatla birlesmisdir ve Nesib bey birlesmis partiyanin Gence sobesinin sedri secilmisdir 1917 ci ilin aprelinde Bakida cagirilan Qafqaz muselmanlarinin qurultayindaki cixisinda Nesib bey Yusifbeyli Rusiyanin terkibinde Azerbaycana muxtariyyet verilmesini qeti sekilde teleb etmisdir Hemin ilin may ayinda ise Nesib bey Moskvada kecirilen Rusiya muselmanlarinin qurultayinin istirakcisi olmusdur Umumrusiya Muessisler Meclisine kecirilmis seckilerin neticesinde Nesib bey namized oldugu Zaqafqaziya secki dairesinden 10 nomreli siyahi uzre Muselman Milli Komiteleri ve Musavat Partiyasi parlament uzvu secildi Qurucu Meclisin tesis olundugu gun bolsevikler terefinden dagidilmasi bolsevik hokumeti altinda Rusiyada parlament sisteminin qurulmasi ehtimali ile bagli subhelere son verdi Bu hadiseden sonra Cenubi Qafqazdan olan deputatlar bolseviklerin gucunun taninmadigini ve ozlerinin regional guclerinin Zaqafqaziya Seyminin yaradilmasini elan etmeye mecbur etdi Belelikle Nesib bey 1918 ci ilin 23 fevralindan sonra yaranan Zaqafqaziya Seymine secilir Seymde Cenubi Qafqazin muselman xalqlarini temsil eden 44 numayende Zaqafqaziya Seyminin Muselman fraksiyasi adli fraksiyani teskil etmisdir Fraksiyanin sedri Mehemmed Emin Resulzade sedr muavinlerinden biri ise Nesib bey Yusifbeyli olmusdur biri de Nesib bey olur Nesib bey daha sonra seymin esasinda 26 aprel tarixinde yaradilan Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasinda xalq maarif naziri vezifesine secilir Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovru Redakte Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti IV Nazirler Surasinin heyeti Ortada Nazirler Surasinin sedri Nesib bey Yusifbeyli 28 may 1918 ci ilde Az erbaycan Xalq Cumhuriyyeti elan edildikden sonra da Nesib bey yuksek dovlet vezifelerini icra etmisdir Hokumetde Redakte 23 noyabr 1919 cu ilde Tbiliside Azerbaycan Ermenistan sazisinin imzalanmasi Oturanlar soldan saga Muttefiqlerin Ali komissari polkovnik Ceyms Rey Ermenistan Hokumetinin bascisi Aleksandr Xatisyan Azerbaycan Hokumetinin bascisi Nesib bey Yusifbeyli Gurcustanin Xarici Isler naziri Yevgeni Gegeckori Nesib bey Yusifbeyli biteref Feteli xan Xoyskinin bas nazir oldugu I Xoyski hokumetinde xalq maarifi naziri vezifesini icra edib O II Xoyski hokumetinde evvelce maarif ve dini etiqad naziri daha sonra ise kabine daxili deyisiklikler sonrasinda xalq maarifi naziri vezifesini tutmusdur Nesib bey III Xoyski hokumetinde maarif ve dini etiqad naziri postunu tutmusdur 1919 cu il aprelin 14 de Nazirler Surasinin sedri secilen Nesib bey Yusifbeyli bu vezifeni 1920 ci il aprelin 1 ne kimi icra edib Nesib bey terefinden Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovrunde 2 hokumet teskil olunmusdur I Yusifbeyli hokumeti ve II Yusifbeyli hokumeti Parlamentde Redakte Partiya fealiyyeti Redakte Musavat Partiyasinin I Qurultayi Sagdan sola Abbasqulu Kazimzade Kerbelayi Veli Mikayilov Nesib bey Yusifbeyli Mirze Memmed Axundov Mehemmed Emin Resulzade Memmed Eli Resulzade Tagi Nagiyev 1917 ci ilin mart ayinda Nesib bey Yusifbeyli oz yaxinlari ile Gencede Milli Federalistlerin Turk Partiyasini yaratmisdir Yeni yaradilan partiyanin esas telebi Rusiyanin milli erazi muxtariyyetleri esasinda teskili idi 1917 ci ilin iyulunda bu partiya M E Mehemmed Emin Resulzadenin basciligi ile Muselman Demokratik Musavat Partiyasi ile birleserek Musavat adlandirilmaga baslamis ve onun proqramlarinda milletci federalistlerin esas telebi Rusiyanin milli erazi muxtariyyetleri esasinda qurulmasi saxlanilmisdir Mehemmed Emin Resulzade Musavat Partiyasinin Merkezi Komitesinin sedri secildikden sonra Gencede partiyanin rehberi N Yusifbeyli olmusdur 1917 ci ilde Rusiyada bolsevikler hakimiyyete geldikden sonra partiya oz nizamnamesinde deyisiklik ederek Azerbaycanin tam musteqilliyini teleb etmeye baslamisdir Birlesmeden sonra Nesib bey Yusifbeyli 10 nomreli siyahiya gore Zaqafqaziya secki dairesinden Muselman Milli Komitesi ve Musavat Partiyasi terefinden Rusiya Muessisler Meclisi uzvluyune namized gosterildi 1917 ci ilin oktyabr ayinin 26 dan 31 dek Bakida davam eden Musavat Partiyasinin I Qurultayinda Nesib bey Yusifbeyli yaxindan istirak etmisdir Bu qurultaydan sonra Azerbaycana muxtariyyet suari altinda herekat baslanib Ailesi RedakteNesib bey Yusifbeyli Ismayil bey Qaspiralinin boyuk qizi Sefiqe Qaspirali ile aile heyati qurmusdur Onlarin iki ovladi olmusdur Zohre xanim ve Ismayil bey Zohre xanim Ismayil Qaspiralinin vefat etmis xaniminin adini dasiyirdi Zohre xanim Istanbulda Zohre Goygol adi ile yasamisdir 5 Nesib bey Yusifbeyli 1909 cu ilde Sefiqe Qaspiralidan ayrilmis sonralar basqa bir qadinla evlenmisdir 5 Nesib beyin qaynatasi ile onun olumunedek yuksek seviyyede elaqeleri olmusdur Ismayil bey Qaspiralinin defninde cekilen sekilde oglu Rifet bey ve Nesib bey Yusifbeyli var Hesen Sebri Ayvazov Ismayil beyin son saatlarinda onun yatagi yaninda Nesib bey Yusifbeylinin de oldugunu Ismayil bey Qaspiralinin vesiyyetlerini hem de ona xitaben soylediyini bildirmisdir 5 Soyu Redakte Nesib bey Yusifbeylinin ailesinin Genceye XVII XVIII esrlerde Cenubi Azerbaycandan geldiyi ehtimal olunur Ailenin ulularindan olan Nesib ve Usub beylerin XVIII esrden etibaren Gencede nufuz ve torpaq sahibi oldugu melumdur Usub bey Gence xani Cavad xanin veziri olmaq derecesine qeder yuksele bilmisdir Bu aileden olan Sukufe xanimin Cavad xanin ilk heyat yoldasi oldugu qeyd olunur Aileye mexsus mulklere Tovuzun Yuxari Oysuzlu kendinde yerlesen malikane daxil olmaqla etrafda yerlesen torpaq saheleri elece de Gence ve Hacikendde yerlesen mulkler daxil idi 6 Yusifbeyliler nesili XIX esrin sonu XX esrin evvellerinde Gence seherinde yasayirdi Gencenin Seferabad mehellesinde Nesib beyin yasadigi ev yerlesirdi Nesib bey sonralar heyat yoldasi olmus Sefiqe Qaspiraliya yazdigi mektubunda Seferabad mehellesinde yerlesen ikiotaqli evde yasadigini qeyd edirdi Hal hazirda Nesib bey Yusifbeylinin adini dasiyan kucede yerlesen menzilde Yusifbeyliler neslinin XIX esrin 60 ci illerinden meskunlasdigi melumdur 6 Xatiresi RedakteAzerbaycanda Redakte Xaricde RedakteMenbe RedakteNesib bey Yusifbeylinin faciesi ve aile drami ARASDIRMA Nesib bey Yusifbeyli Heyati haqqinda butun melumatlar Nesib bey Yusifbeyli haqqinda bilmediyimiz maraqli faktlar ve xatireler Iki arasdirmacinin qeydleri Arxivlesdirilib 2018 04 29 at the Wayback MachineEdebiyyat Redakte Zaqafqaziya Seyminin muselman fraksiyasi ve Azerbaycan Milli Surasi iclaslarinin protokollari 1918 ci il Azerbaycan Respublikasinin Parlamenti Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi Iki cildde I cild Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti 1918 1920 Parlament Stenoqrafik hesabatlar I kitab Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti 1918 1920 Parlament Stenoqrafik hesabatlar II kitabIstinadlar Redakte Musa Qasimli Cavid Huseynov Azerbaycanin bas nazirleri Baki 2005 1 2 Milli tereqqi yolunun cigirdasi Nesib bey Yusifbeyli Paylasilib 12 05 2018 Arxivlenib 13 12 2019 2019 12 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 12 13 1 2 H Ehmedov Azerbaycan mekteb ve pedaqoji fikir tarixi Baki Elm ve tehsil 2014 seh 333 336 Irade Sariyeva Nesib Bey Yusifbeylinin ictimai siyasi fealiyyetinde Azerbaycanciliq ideyasi Baki xeber 2016 8 9 mart 44 S 15 1 2 3 Irade Sariyeva Nesib Bey Yusifbeylinin ictimai siyasi fealiyyetinde Azerbaycanciliq ideyasi Baki xeber 2016 8 9 mart 44 S 15 1 2 Nesib bey numunesi Nazif Qehremanli 3 seh Hemcinin bax RedakteAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamenti I Yusifbeyli hokumeti II Yusifbeyli hokumetiMenbe https az wikipedia org w index php title Nesib bey Yusifbeyli amp oldid 6084579, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.