Qazaxıstan tarixi günümüzdəki Qazaxıstanın sərhədləri içində qalan bölgələrin tarix öncəsi zamanlardan günümüzə qədər davam edən tarixidir.
Çağdaş Qazaxıstan öncəsi tarix
| ]Müasir Qazaxıstanın kökləri 1400-cü illərə qədər getməkdədir. 1400-cü illərdə müxtəlif türk tayfalarının birləşməsi ilə Mərkəzi Asiyada yeni bir boy yaranmışdır. Qızıl Orda dövləti dağıldıqdan sonra türk tayfaları Noqay xan ətrafında birləşərək Noqay Xanlığını qurdular. Bu xanlıq sonradan Qazax xanlığına çevrildi. Qazax xanlığı üç hissədən ibarət idi: Ulu juz, Kiçik juz və Orta juz. 1771-ci ildən etibarən onlar bir-birindən asılı olmayan siyasət yeritməyə başladılar. 1770-ci ilin sonlarında qazax juzları Rusiya və Çin arasında mübarizə meydanına çevrildi. Bu mübarizə rusların qələbəsi ilə başa çatdı. Bundan sonra ruslar işğal etdikləri qazaxların ölkəsində müstəmləkəçilik siyasəti yeritməyə başladılar. Bu torpaqların bütün imkanlarını mənimsədilər. Yerli qazaxları köçə məcbur etdilər. Qazaxların dilinə, dininə və yaşayışına müxtəlif qadağalar qoyulmuşdur. Aclıq və siyasi səbəblərlə 1912–17-ci illər arasında rus hökumətinə qarşı etiraz başladı. 1917-ci ildə Rusiyada çarlığın devrilməsi ilə əlaqədar olaraq Mərkəzi Asiya bir müddət müstəqil oldu. 1917–20-ci illər arasında keçmiş qazax juzları birləşərək "Alaş Orda" dövlətini qurdular. Bu dövlət üç il yaşaya bildi. 1920-ci ildən sonra ruslar hakimiyyəti ələ keçirdilər və bu tarixdən sonra SSRİ dövrü başladı. Rus hökuməti qazaxların milli şüurunu itirməsi üçün müxtəlif yollara əl atdı. Stalinin vaxtında qazaxcadan ərəb və farsca sözlər çıxarılaraq bunların yerinə rusca kəlmələr qoyuldu. Günümüzdə də qazaxcada olan bəzi kəlmələr üçün rus sözləri işlədilir. Sovet hakimiyyəti altında olan dövrdə 1933-cü ildə süni aclıq, 1937–38-ci illərdə soyqırım, 1954-cü ildə 6 milyon 300 min hektar yerin zorla rus mühacirlərinə paylanması, 1960-cı illərə qədər rus köçləri yerləşdirmə planlarının həyata keçirilməsi, 1986-cı ildə məşhur "Celtoksan" hadisəsini söyləmək mümkündür.
İstinadlar
| ]- "Qazaxıstan tarixi". 24 aprel 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 aprel 2021.
- "Qazaxıstan tarixi". 27 yanvar 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 aprel 2021.
- "Qazaxıstan" (PDF). 20 aprel 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 20 aprel 2021.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Qazaxistan tarixi gunumuzdeki Qazaxistanin serhedleri icinde qalan bolgelerin tarix oncesi zamanlardan gunumuze qeder davam eden tarixidir Cagdas Qazaxistan oncesi tarix span Muasir Qazaxistanin kokleri 1400 cu illere qeder getmekdedir 1400 cu illerde muxtelif turk tayfalarinin birlesmesi ile Merkezi Asiyada yeni bir boy yaranmisdir Qizil Orda dovleti dagildiqdan sonra turk tayfalari Noqay xan etrafinda birleserek Noqay Xanligini qurdular Bu xanliq sonradan Qazax xanligina cevrildi Qazax xanligi uc hisseden ibaret idi Ulu juz Kicik juz ve Orta juz 1771 ci ilden etibaren onlar bir birinden asili olmayan siyaset yeritmeye basladilar 1770 ci ilin sonlarinda qazax juzlari Rusiya ve Cin arasinda mubarize meydanina cevrildi Bu mubarize ruslarin qelebesi ile basa catdi Bundan sonra ruslar isgal etdikleri qazaxlarin olkesinde mustemlekecilik siyaseti yeritmeye basladilar Bu torpaqlarin butun imkanlarini menimsediler Yerli qazaxlari koce mecbur etdiler Qazaxlarin diline dinine ve yasayisina muxtelif qadagalar qoyulmusdur Acliq ve siyasi sebeblerle 1912 17 ci iller arasinda rus hokumetine qarsi etiraz basladi 1917 ci ilde Rusiyada carligin devrilmesi ile elaqedar olaraq Merkezi Asiya bir muddet musteqil oldu 1917 20 ci iller arasinda kecmis qazax juzlari birleserek Alas Orda dovletini qurdular Bu dovlet uc il yasaya bildi 1920 ci ilden sonra ruslar hakimiyyeti ele kecirdiler ve bu tarixden sonra SSRI dovru basladi Rus hokumeti qazaxlarin milli suurunu itirmesi ucun muxtelif yollara el atdi Stalinin vaxtinda qazaxcadan ereb ve farsca sozler cixarilaraq bunlarin yerine rusca kelmeler qoyuldu Gunumuzde de qazaxcada olan bezi kelmeler ucun rus sozleri isledilir Sovet hakimiyyeti altinda olan dovrde 1933 cu ilde suni acliq 1937 38 ci illerde soyqirim 1954 cu ilde 6 milyon 300 min hektar yerin zorla rus muhacirlerine paylanmasi 1960 ci illere qeder rus kocleri yerlesdirme planlarinin heyata kecirilmesi 1986 ci ilde meshur Celtoksan hadisesini soylemek mumkundur Istinadlar span Suveren dovletlerAzerbaycan Behreyn Banqlades Butan Cin Efqanistan Filippin Gurcustan Hindistan Indoneziya Iraq Iran Israil Kuveyt Qazaxistan Qirgizistan Livan Misir Monqolustan Oman Ozbekistan Pakistan Rusiya Suriya Seudiyye Erebistani Turkiye Turkmenistan Yaponiya YemenTaninmayan ve ya qismen taninan dovletlerAbxaziyaAsili eraziler Qazaxistan tarixi 24 aprel 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 aprel 2021 Qazaxistan tarixi 27 yanvar 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 aprel 2021 Qazaxistan PDF 20 aprel 2021 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 20 aprel 2021 Kateqoriya Qazaxistan
