Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qarqoyllar (fr. gargouille) ― latın dilində olan garg (boğaz) və qədim fransız dilində olan goule (qulyabanı) sözlərinin birləşməsindən yaranmışdır. Qarqoyl memarlıq növü sayılır və yağış suyunu divardan müəyyən bir aralığa boşaltmaq məqsədilə novun bir hissəsini təşkil edir. Bu heykəl növü adətən daşdan olurdu, qrotesk, roman və qotik memarlıqlarında heyvan və insan kimi təsvir edilirdi.
Metonimiyaya görə belə fiqurlar suyu xaric edirdilər və əksər hallarda vahiməli bir heyvanı təmsil edirdilər. Buna görə də onlar , maskaronlarda və fontanlarda təmsil olunurlar. Qarqoyllar xaric etmə funksiyasına malik olmayan və çox vaxt sadəcə və yanında bəzək üçün inşa edilən ximeralardan fərqlənirlər.
Başqa bir yerdə qarqoyl əfsanə səbəbi ilə yaradılmışdı. Bu əfsanə Ruan yepiskopu olan əjdahanı məğlub etməsi əfsanəsi idi.
Tarix
XIII əsrin əvvəllərində damda yığılan yağış sularının boşaldılmasına kömək edirdi. Yağış suları xüsusi proyeksiyalar vasitəsilə nir müddət insanların istifadə etdikləri yollara axıdılırdı. Vəhşi heyvan fiqurları ilə bəzədilən bu tezliklə qarqoyllara çevrilirdi və su onların çənələrindən axıdılırdı. İlk qarqoyllar üzərində inşa edilmişdir. Onların sayı 1220-ə çatırdı, fərqli və çox böyük idilər. Daha sonralar XIII əsrdə evakuasiya yollarının çarpazlaşdırılması üçün qarqoylların sayı çoxaldıldı və nisbətən incə inşa edildilər. Sonradan qarqoyllara dekorativ görünüş verildi və heykəltaraşlar qarqoyllara daha çox diqqət ayırdılar. XIII əsrin ortalarında sistemli şəkildə inşa edilməyə başlanılır. 1225-ci ildə Paris Notr-Dam kilsəsinin üst karnizlərində və 1240-cı ildə inşa edilmişdi. Artıq bir büst kimi inşa edilmir, dam ilə bütünlük təşkil edirdi. XIII əsrdə ilk dəfə insan formalı qarqoyllar inşa edildi. XIV–XV əsrlərdə qarqoyllara daha da bir məna verilməyə başlanıldı və onlar haqqında müəyyən fikirlər yaranmağa başladı. XVI əsrin əvvəllərində qarqoyllar əsas antik görünüşlərini saxlayaraq, müəyyən dəyişikliklərə məruz qalırdılar.
Qarqoyllara daha çox İl-de-Frans, Şampan və Luaradan aşağı bölgələrdə rast gəlinsə də, Burqon və mərkəzi Fransada çox nadir halda görülürlər. Normandiya kimi ağır materialların azlıq təşkil etdiyi bölgələrdə qarqoyllar nadir və daha kiçik olurdu.
Bəzi qarqoyllar metaldan, xüsusilə də qurğuşundan hazırlanırdı. Lakin nadir hallarda XVI əsrdən əvvəlki dövrlərə aid olan belə qarqoyllar tapılır. Lakin terrakota qarqoyllarının mövcudluğu haqqında məlumat yoxdur.
Violle le-Dükün "Dictionnaire raisonné de l'architecture française du xie au xvie siècle" adlı əsəri üçün yaratdığı qarqoyl illüstrasiyaları:
-
![image]()
. 1220 ədəd -
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
Vitrenin evi. Qurğuşun qarqoyl. XV əsr
Tipologiya
Qarqoyllar öz aralarında böyük fərqlər olması ilə xarakterizə edilirlər. Buna görə də Fransada heç bir qarqoylun digərinə bənzəmədiyini bildirir. Belə olan halda onların təfsiri heç də düşünüldüyü kimi asan deyildir. Yerləşmə mövqeləri və memarlıq funksiyalarına görə daha tez zədələnirlər, günümüzə qədər gəlib çatan qarqoyllar isə XIX əsr restavrasiyası nəticəsində dağılmayıblar. Bununla birlikdə bir neçə yaxşı qorunmuş və qəliblənmiş dəstlər sayəsində qarqoylları bir neçə növə ayıra bilərik:
- Heyvan formalı qarqoyllar. Bunlara daha çox şir və it formalı qarqoyllar daxildir. Onlar XIII əsrdə böyük çoxluq təşkil edirdilər. Sonrakı dövlərdə bu qarqoylları başqa bir heyvan və ya insanla döyüşərkən, nəsə yeyərkən və ya insanlar kimi rəqs edərkən təsvir edirdilər.
- Hibrid və ya bədheybət formalı qarqoyllar. Bunlara əjdaha formalı qarqoyllar aid idi. Bəzən bura antromorf hibridlər də aid edilir.
- İnsan qarqoyllar. İlk nümunəsi inşa edilmişdir. İnsan formalı qarqoyllar əsasən əxlaqdan kənar davranışlar, sərxoşluq və uyğunsuz davranışlar ilə təsvir olunurdular. Bəziləri sonrakı dövr qarqoyllarını İncildəki hekayələrlə əlaqələndirməyə çalışırlar. aslana hökmranlıq edən qarqoyl Samsonun həyatını, ilanlı qadın isə Həvvanı xatırladır.
Şərhlər
Qarqoyllar, ifadə şəkllərinə görə çox maraqlıdırlar. Lakin, onların mənaları haqqında kifayət qədər məlumat olmadığı üçün, onlar haqqında fərqli fikirlər bildirilir. XIX əsrdə onlardan bir çoxu artıq köhnəlmişdilər. Şarl-Avqust Oberə görə onlar vəhşi şeytanlar idi, lakin görə onlar pislikləri kilsənin xaricinə atmaq üçün yaradılmışdılar. görə onlar sadəcə heykəltaraşlarından fantaziyaları və məşhur mədəniyyətin yansımaları idi.
Günümüzdə onların sadəcə simvolik məna daşıdıqları fikri qəbul edilir. Onlar , bir növ kilsənin gözətçiləridirlər, şeytanları və günahkarları kilsədən uzaq tutmaq vəzifələri daşıyırlar. Bu dşüncənin qəbu ledilməsinin əsas səbəbləri başda Etyen de Burbonun hekayəsi olmaqla bir neçə orta əsr hekayələridir. Etyen de Burbonun hekayəsinə görə xristianlıqda qəbul olunmayan sələm işləri ilə məşğul olan bir şəxs başına qarqoyl düşməsi nəticəsində vəfat edir.Şir, əjdəha və it kimi vahiməli heyvan formalarında olan qarqoylların say çoxluğu, qarqoylların gözətçi funksiyası yerinə yetirdiyini göstərir.
Cinsiyyətləri fərqli şəkillərdə göstərilən heyvan və insan formalı qarqoylların da binanı qorumaq üçün inşa edildiyi düşünülür. Qədim dövrlərdə cinsi fiqurların şeytanları qovduğuna inanılırdı, buna görə də orta əsr qarqoyllarının inşasında cinfi fiqurların təsvir olunmasının bu inancla ilə bağlı olduğu düşünülür.
İnsan fiqurlarının çoxalması və heykəltaraşlara daha çox azadlığın verilməsi, qarqoyllara daha çox əxlaqi obraz geyindirilməsinə səbəb olurdu. Bunun da əsas səbəbi kilsədə ümumi əhval ruhiyyənin yaxşılaşdırılması idi. Jan Bromyard tənbəl rahibləri qarqoyllar ilə müqayisə edirdi. İlk başlarda şeytanları qovmaq üçün inşa edilən qarqoyllar, tədricən ümumi əhval ruhiyyənin yaxşılaşdırılması üçün inşa edilirdilər.Antik dövrdə mövcud olan bir inanca görə şeytanı güldürmək, onu qovmağın ən yaxşı yolu idi, buna görə də qarqoylların tədricən gülüş obyektinə çevrilməsi də bu inancla bağlı idi.
Qarqoyllar üçün müasir maraq
XIX əsrdə kilsələrin qarqoylları və ximearalarına yeni maraq yarandı. Bu marağın əsas səbəbi Viktor Hüqo La Bande Noire haqqında yazdığı yazı olduğu düşünülür.Viktor Hüqo 1831-ci ildə dərc edilən "Paris Notr-Dam kilsəsi" romanında qarqoyllar haqqında məlumat verir. Beləki, eybəcərliyi qrotesk qarqoyllarda öz əksini tapırdı. Notr-Dam kilsəsinin qarqoyllarının bir neçəsi keçmiş dövrün dəbi olduğu və zəmanənin neoklassik dəbinə uyğun gəlməməsi bəhanəsi ilə 1792-ci ildə dağıdıldı. və tədricən dağılmaqda olan qarqoylları restavrasiya zamanı yeniləyirlər, dağıdılan qarqoylları yeniləri ilə əvəz edirlər və bunlardan əlavə 56 ximera da restavrasiya zamanı əlavə olunur. Ximeralar Viktor-Jozef Pyanenin komandası tərəfindən inşa edilir. Bu uğurlar "Müqayisəli Heykəltaraşlıq Muzeyi" indiki "Memarlıq və Miras Şəhəri" üçün başlatdığı restavrasiya kompaniyası əsasında ərsəyə gəlmişdi. və qarqoyllar Viktor Hüqonun təsvirləri əsasında yaradılmışdılar.
Viktor Hüqonun romanındakı qarqoyllar təsvirlərindən "Notr-Dam kilsəsinin qozbeli" cizgi filmində istifadə edilmişdir.
Qalereya
-
![image]()
ximerası. Flaqstaff, Arizona -
![image]()
-
![image]()
Müqəddəs Pyotr və Paul kilsəsinin qarqoylu, , Belçika -
![image]()
-
![image]()
qarqoylu, Fransa -
![image]()
, Fransa -
![image]()
qarqoylu, Belçika -
![image]()
qarqoylu, Xorvatiya -
![image]()
Köln kafedralının qarqoylu -
![image]()
Rocer Moriginin karikaturası əsasında yaradılan qarqoyl, showing carver Roger Morigi with carver's tools, , Vaşinqton şəhəri, ABŞ -
![image]()
Roslin kapellasının qarqoylu, , Şotlandiya. -
![image]()
qarqoylu, Fransa -
![image]()
-
![image]()
qarqoylu -
![image]()
Original Old City Hall, Toronto qarqoylu -
![image]()
Old City Hall qarqoylunun oxşarı, Toronto -
![image]()
E.Ə. 1-ci əsrin qarqoylu. , Əfqanıstan -
![image]()
qarqoylu -
![image]()
qarqoylu -
![image]()
Paris Notr-Dam kilsəsinin qarqoylları -
![image]()
əjdaha başlı qarqoylu, Estoniya -
![image]()
qarqoylu, -
![image]()
üzərindəki üç qarqoyl, , İsveç -
![image]()
şir formalı qarqoylu
İstinadlar
- Alain Rey (dir.), Dictionnaire étymologique de la langue française, Paris, Le Robert, 2014, "Gargouilles"
- Édouard Charton, Magasin pittoresque, p. 274, 1855.
- Eugène Viollet-le-Duc, , Paris, Bance et Morel, 1854–1868, "Gargouilles", t.VI, p.24–28. La section "Histoire des gargouilles"
- Michael Camille, , Paris, Editions du Patrimoine, 2001, " Gargouilles : fantômes du patrimoine et avenir des monuments médiévaux ", s.89
- Pierre-Olivier Dittmar et Jean-Pierre Ravaux, " Significations et valeur d'usage des gargouilles : le cas de Notre-Dame de L'Épine ", Études Marnaises, 2006, t.CXXIII, On lira particulièrement les diagrammes s.45 və 61
- Pierre-Olivier Dittmar et Jean-Pierre Ravaux, " Significations et valeur d'usage : le cas des gargouilles de Notre-Dame de L'Épine ", Études Marnaises, 2006, t. CCXXIII, s.59 və s..63.
- Michael Camille, Images des marges. Aux limites de l'art médiéval, Paris, Gallimard, 1997, s.110–111.
- Emile Mâle, L'art religieux du xiiie siècle, Paris, Armand Colin, 1958
- Étienne de Bourbon (dir.), Tractatus de diversis materiis predicabilibus, Turnhout, Brepols, 2002
- Pierre-Olivier Dittmar et Jean-Pierre Ravaux, " Significations et valeur d'usage des gargouilles : le cas de Notre-Dame de L'Épine ", Études marnaises, 2006, t. CCXXIII, s.42–44.
- Pierre-Olivier Dittmar et Jean-Pierre Ravaux, " Significations et valeur d'usage : le cas des gargouilles de Notre-Dame de L'Épine ", Études marnaises, 2006, t.CCXXIII, s.46–50.
- "Vers une nouvelle iconologie médiévale". 2022-05-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-06.
- Michael Camille, Images des marges. Aux limites de l'art médiéval, Paris, Gallimard, 1997, p.112
- Michael Camille, Images dans les marges. Aux limites de l'art médiéval, Paris, Gallimard, 1997, p.110
- Victor Hugo, Odes et ballades. Essais et Poésies diverses, Paris, Ollendorf, 1912. p. La Bande Noire
- Michael Camille, , Chicago, The Uniersity of Chicago Press, 2009, "Quasimodo's Grimace and the Crase for Gargoyles" s.72–82
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qarqoyllar fr gargouille latin dilinde olan garg bogaz ve qedim fransiz dilinde olan goule qulyabani sozlerinin birlesmesinden yaranmisdir Qarqoyl memarliq novu sayilir ve yagis suyunu divardan mueyyen bir araliga bosaltmaq meqsedile novun bir hissesini teskil edir Bu heykel novu adeten dasdan olurdu qrotesk roman ve qotik memarliqlarinda heyvan ve insan kimi tesvir edilirdi Parisde baxan qarqoyllar Metonimiyaya gore bele fiqurlar suyu xaric edirdiler ve ekser hallarda vahimeli bir heyvani temsil edirdiler Buna gore de onlar maskaronlarda ve fontanlarda temsil olunurlar Qarqoyllar xaric etme funksiyasina malik olmayan ve cox vaxt sadece ve yaninda bezek ucun insa edilen ximeralardan ferqlenirler Basqa bir yerde qarqoyl efsane sebebi ile yaradilmisdi Bu efsane Ruan yepiskopu olan ejdahani meglub etmesi efsanesi idi TarixQedim Kordelye kilsesinin qarqoyllari Avqustin muzeyinin kluatri Tuluza XIII esrin evvellerinde damda yigilan yagis sularinin bosaldilmasina komek edirdi Yagis sulari xususi proyeksiyalar vasitesile nir muddet insanlarin istifade etdikleri yollara axidilirdi Vehsi heyvan fiqurlari ile bezedilen bu tezlikle qarqoyllara cevrilirdi ve su onlarin cenelerinden axidilirdi Ilk qarqoyllar uzerinde insa edilmisdir Onlarin sayi 1220 e catirdi ferqli ve cox boyuk idiler Daha sonralar XIII esrde evakuasiya yollarinin carpazlasdirilmasi ucun qarqoyllarin sayi coxaldildi ve nisbeten ince insa edildiler Sonradan qarqoyllara dekorativ gorunus verildi ve heykeltaraslar qarqoyllara daha cox diqqet ayirdilar XIII esrin ortalarinda sistemli sekilde insa edilmeye baslanilir 1225 ci ilde Paris Notr Dam kilsesinin ust karnizlerinde ve 1240 ci ilde insa edilmisdi Artiq bir bust kimi insa edilmir dam ile butunluk teskil edirdi XIII esrde ilk defe insan formali qarqoyllar insa edildi XIV XV esrlerde qarqoyllara daha da bir mena verilmeye baslanildi ve onlar haqqinda mueyyen fikirler yaranmaga basladi XVI esrin evvellerinde qarqoyllar esas antik gorunuslerini saxlayaraq mueyyen deyisikliklere meruz qalirdilar Qarqoyllara daha cox Il de Frans Sampan ve Luaradan asagi bolgelerde rast gelinse de Burqon ve merkezi Fransada cox nadir halda gorulurler Normandiya kimi agir materiallarin azliq teskil etdiyi bolgelerde qarqoyllar nadir ve daha kicik olurdu Bezi qarqoyllar metaldan xususile de qurgusundan hazirlanirdi Lakin nadir hallarda XVI esrden evvelki dovrlere aid olan bele qarqoyllar tapilir Lakin terrakota qarqoyllarinin movcudlugu haqqinda melumat yoxdur Violle le Dukun Dictionnaire raisonne de l architecture francaise du xie au xvie siecle adli eseri ucun yaratdigi qarqoyl illustrasiyalari 1220 eded Parisde Vitrenin evi Qurgusun qarqoyl XV esrTipologiyaQarqoyllar oz aralarinda boyuk ferqler olmasi ile xarakterize edilirler Buna gore de Fransada hec bir qarqoylun digerine benzemediyini bildirir Bele olan halda onlarin tefsiri hec de dusunulduyu kimi asan deyildir Yerlesme movqeleri ve memarliq funksiyalarina gore daha tez zedelenirler gunumuze qeder gelib catan qarqoyllar ise XIX esr restavrasiyasi neticesinde dagilmayiblar Bununla birlikde bir nece yaxsi qorunmus ve qeliblenmis destler sayesinde qarqoyllari bir nece nove ayira bilerik Heyvan formali qarqoyllar Bunlara daha cox sir ve it formali qarqoyllar daxildir Onlar XIII esrde boyuk coxluq teskil edirdiler Sonraki dovlerde bu qarqoyllari basqa bir heyvan ve ya insanla doyuserken nese yeyerken ve ya insanlar kimi reqs ederken tesvir edirdiler Hibrid ve ya bedheybet formali qarqoyllar Bunlara ejdaha formali qarqoyllar aid idi Bezen bura antromorf hibridler de aid edilir Insan qarqoyllar Ilk numunesi insa edilmisdir Insan formali qarqoyllar esasen exlaqdan kenar davranislar serxosluq ve uygunsuz davranislar ile tesvir olunurdular Bezileri sonraki dovr qarqoyllarini Incildeki hekayelerle elaqelendirmeye calisirlar aslana hokmranliq eden qarqoyl Samsonun heyatini ilanli qadin ise Hevvani xatirladir SerhlerSire hokmranliq eden insan Samson ve sir hekayesi Epin Notr Dam bazilikasi XV esrin sonlariEyyas Epin Notr Dam bazilikasinin qarqoyli XV esrin sonlari Qarqoyllar ifade sekllerine gore cox maraqlidirlar Lakin onlarin menalari haqqinda kifayet qeder melumat olmadigi ucun onlar haqqinda ferqli fikirler bildirilir XIX esrde onlardan bir coxu artiq kohnelmisdiler Sarl Avqust Obere gore onlar vehsi seytanlar idi lakin gore onlar pislikleri kilsenin xaricine atmaq ucun yaradilmisdilar gore onlar sadece heykeltaraslarindan fantaziyalari ve meshur medeniyyetin yansimalari idi Gunumuzde onlarin sadece simvolik mena dasidiqlari fikri qebul edilir Onlar bir nov kilsenin gozetcileridirler seytanlari ve gunahkarlari kilseden uzaq tutmaq vezifeleri dasiyirlar Bu dsuncenin qebu ledilmesinin esas sebebleri basda Etyen de Burbonun hekayesi olmaqla bir nece orta esr hekayeleridir Etyen de Burbonun hekayesine gore xristianliqda qebul olunmayan selem isleri ile mesgul olan bir sexs basina qarqoyl dusmesi neticesinde vefat edir Sir ejdeha ve it kimi vahimeli heyvan formalarinda olan qarqoyllarin say coxlugu qarqoyllarin gozetci funksiyasi yerine yetirdiyini gosterir Cinsiyyetleri ferqli sekillerde gosterilen heyvan ve insan formali qarqoyllarin da binani qorumaq ucun insa edildiyi dusunulur Qedim dovrlerde cinsi fiqurlarin seytanlari qovduguna inanilirdi buna gore de orta esr qarqoyllarinin insasinda cinfi fiqurlarin tesvir olunmasinin bu inancla ile bagli oldugu dusunulur Insan fiqurlarinin coxalmasi ve heykeltaraslara daha cox azadligin verilmesi qarqoyllara daha cox exlaqi obraz geyindirilmesine sebeb olurdu Bunun da esas sebebi kilsede umumi ehval ruhiyyenin yaxsilasdirilmasi idi Jan Bromyard tenbel rahibleri qarqoyllar ile muqayise edirdi Ilk baslarda seytanlari qovmaq ucun insa edilen qarqoyllar tedricen umumi ehval ruhiyyenin yaxsilasdirilmasi ucun insa edilirdiler Antik dovrde movcud olan bir inanca gore seytani guldurmek onu qovmagin en yaxsi yolu idi buna gore de qarqoyllarin tedricen gulus obyektine cevrilmesi de bu inancla bagli idi Kvasimodo ve qarqoyllar Viktor Huqonun Paris Notr Dam kilsesi romani ucun 1882 ci ilde Luk Olivie Merson terefinden cekilmis resm Qarqoyllar ucun muasir maraqXIX esrde kilselerin qarqoyllari ve ximearalarina yeni maraq yarandi Bu maragin esas sebebi Viktor Huqo La Bande Noire haqqinda yazdigi yazi oldugu dusunulur Viktor Huqo 1831 ci ilde derc edilen Paris Notr Dam kilsesi romaninda qarqoyllar haqqinda melumat verir Beleki eybecerliyi qrotesk qarqoyllarda oz eksini tapirdi Notr Dam kilsesinin qarqoyllarinin bir necesi kecmis dovrun debi oldugu ve zemanenin neoklassik debine uygun gelmemesi behanesi ile 1792 ci ilde dagidildi ve tedricen dagilmaqda olan qarqoyllari restavrasiya zamani yenileyirler dagidilan qarqoyllari yenileri ile evez edirler ve bunlardan elave 56 ximera da restavrasiya zamani elave olunur Ximeralar Viktor Jozef Pyanenin komandasi terefinden insa edilir Bu ugurlar Muqayiseli Heykeltarasliq Muzeyi indiki Memarliq ve Miras Seheri ucun baslatdigi restavrasiya kompaniyasi esasinda erseye gelmisdi ve qarqoyllar Viktor Huqonun tesvirleri esasinda yaradilmisdilar Viktor Huqonun romanindaki qarqoyllar tesvirlerinden Notr Dam kilsesinin qozbeli cizgi filminde istifade edilmisdir Qalereyaximerasi Flaqstaff Arizona qarqoylu Paris Fransa Muqeddes Pyotr ve Paul kilsesinin qarqoylu Belcika dord qalasindan biri Ottava Ontario Kanada qarqoylu Fransa Fransa qarqoylu Belcika qarqoylu Xorvatiya Koln kafedralinin qarqoylu Rocer Moriginin karikaturasi esasinda yaradilan qarqoyl showing carver Roger Morigi with carver s tools Vasinqton seheri ABS Roslin kapellasinin qarqoylu Sotlandiya qarqoylu Fransa Florensiya kafedralinin qarqoylu Florensiya Italiya bezen il Boccalone adlanir qarqoylu Original Old City Hall Toronto qarqoylu Old City Hall qarqoylunun oxsari Toronto E E 1 ci esrin qarqoylu Efqanistan qarqoylu qarqoylu Paris Notr Dam kilsesinin qarqoyllari ejdaha basli qarqoylu Estoniya qarqoylu uzerindeki uc qarqoyl Isvec sir formali qarqoyluVikianbarda Qarqoyl ile elaqeli mediafayllar var IstinadlarAlain Rey dir Dictionnaire etymologique de la langue francaise Paris Le Robert 2014 Gargouilles Edouard Charton Magasin pittoresque p 274 1855 Eugene Viollet le Duc Paris Bance et Morel 1854 1868 Gargouilles t VI p 24 28 La section Histoire des gargouilles Michael Camille Paris Editions du Patrimoine 2001 Gargouilles fantomes du patrimoine et avenir des monuments medievaux s 89 Pierre Olivier Dittmar et Jean Pierre Ravaux Significations et valeur d usage des gargouilles le cas de Notre Dame de L Epine Etudes Marnaises 2006 t CXXIII On lira particulierement les diagrammes s 45 ve 61 Pierre Olivier Dittmar et Jean Pierre Ravaux Significations et valeur d usage le cas des gargouilles de Notre Dame de L Epine Etudes Marnaises 2006 t CCXXIII s 59 ve s 63 Michael Camille Images des marges Aux limites de l art medieval Paris Gallimard 1997 s 110 111 Emile Male L art religieux du xiiie siecle Paris Armand Colin 1958 Etienne de Bourbon dir Tractatus de diversis materiis predicabilibus Turnhout Brepols 2002 Pierre Olivier Dittmar et Jean Pierre Ravaux Significations et valeur d usage des gargouilles le cas de Notre Dame de L Epine Etudes marnaises 2006 t CCXXIII s 42 44 Pierre Olivier Dittmar et Jean Pierre Ravaux Significations et valeur d usage le cas des gargouilles de Notre Dame de L Epine Etudes marnaises 2006 t CCXXIII s 46 50 Vers une nouvelle iconologie medievale 2022 05 23 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 06 Michael Camille Images des marges Aux limites de l art medieval Paris Gallimard 1997 p 112 Michael Camille Images dans les marges Aux limites de l art medieval Paris Gallimard 1997 p 110 Victor Hugo Odes et ballades Essais et Poesies diverses Paris Ollendorf 1912 p La Bande Noire Michael Camille Chicago The Uniersity of Chicago Press 2009 Quasimodo s Grimace and the Crase for Gargoyles s 72 82