fbpx
Wikipedia

Plov

Bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyaya kömək edə bilərsiniz.
Əgər mümkündürsə, daha dəqiq bir şablondan istifadə edin.
Bu məqalə sonuncu dəfə 22 gün əvvəl C Mirəli2001 tərəfindən redaktə olunub. (Yenilə)

Plov və ya düyü əsasında xörək.

Plov

Əlindəki buludda Xam-döşəmə plov olan azərbaycanlı qız
Mənsubiyyəti

Müəllif Türk xalqları
Hazırlanma müddəti 30 dəqiqə
Lazımi komponentlər Düyü, Un, Ərinmiş yağ, Zəfəran, Duz
İstifadə olunan komponentlər qoyun əti, Toyuq əti Mal əti, Baş soğan,
çərəzlər:Kişmiş, Qaysı, Gavalı, Şabalıd, Tərxun
Enerji qiyməti (100 q) 1500 kkal
Oxşar yeməklər

  1. Bükmə plov
  2. Şeşəndaz plov
  3. Şüyüd plov
  4. Meyvə plov
  5. Toyuq plov
  6. Çığırtma plov
  7. Qiymə plov
  8. Xam-döşəmə plov
  9. Səbzi-qovurma plov
  10. Ov quşu ilə plov
  11. Ali müsəmbə plov
  12. Şirin plov
  13. Lobya-çilov plov
  14. Fisincan plov
  15. Südlü plov
  16. Kükü plov
  17. Qiymə-çığırtma plov
 Vikikitabdan resept
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Azərbaycanda plovun 200 növü var və plov Azərbaycan və Özbək mətbəxinin şahı sayılır. Özbək plovu kök, soğan və digər məhsulların qarışığı ilə hazırlanır. Özbək plovundan fərqli olaraq Azərbaycanda plovlar qarışıq olmur (çəkmə plovlar istisna olmaqla). Azərbaycan plovu — ayrıca zəfəranla (və ya sarıköklə) dəmlənmiş düyü və plovun yanında verilən xuruşdan ibarətdir.

Xuruş əsasən quş və ya qoyun ətindən hazırlanır. Üzərinə albuxara, şabalıd, kişmiş, ərik qurusu əlavə edilir.

Azərbaycan poçtu tərəfindən buraxılmış poçt markası (2005).

Plovun qarasına mütləq turş meyvələrdən qatılır, fisincan plov bişiriləndə isə plovun qarasına abqora, sirkə, nar ya sumax suyu tökülür. Əlavə olaraq bir çox plovların yanında turşu xiyar, badımcan, sarımsaq da verilir. 1850-ci ildə Azərbaycanda plov yemiş İ. Berezni yazır ki: "Hörmətli adamlar plova vacib əlavə kimi, badam, mixək, darçınla doldurulmuş badımcan və turşuya qoyulmuş sarımsaq verirlər". Plovun üstündən ya bir qab ayran içilir, ya bir fincan iskəncəbi. Bütün bunlar yağın tamam parçalanıb həzm edilməsinə müsbət təsir göstərir. Düyüdən ən mükəmməl və çoxsaylı plovlar, xörəklər, əlbəttə ki, Azərbaycandadır. Əsas səbəblərdən biri də Azərbaycanın dünyanın bu hissəsində çəltikçiliyin, çəltikçilik mədəniyyətinin təməlində durması, çəltiyin ən çox əkilib-biçildiyi yer olmasıdır. Çəltik də çox zəhmət tələb edən bitkidir. Yetişdiyi ölkələrdə mütləq müqəddəs, çox qiymətli məhsula dönüb, folklora, mifoloji təfəkkürə daxil olub. Yaponiyada düyü o qədər müqəddəsdir ki, Siz düyünü nə qədər boşqabınıza qoymuşsunuzsa, o qədər yeməlisiniz. Qabda bir dənə də düyü qalmamalıdır. Yoxsa yaponu təhqir etmiş və buna cavab verməli olacaqsınız. Yaponlar düyünü yastıqlara belə doldurub baş altına qoyurlar. Yaponiyada düyü istehsalı yüksək olsa da, onu heç vaxt ixrac etmək, ya başqa ölkələrdə yetişdirib ölkələrinə gətirmək istəmirlər. Yaponiyanın qədim paytaxtı Kiotda Funaoko təpəsində müqəddəs daş var. İki rəngarəng daş tülkü heykəli bu daşı qoruyur. Bu qurbanlıq altarın pilləkənlərində bir qab düyü, fisincan su və bir fincan duz qoyulur. Burada insanlar düyü ilahından arzu diləyir, arzunun həyata keçməsi üçün yüz dəfə bu altarın (minbərin) ətrafına dolanırlar. Yaponiyada təzə evlənənlərə düyü çörəkləri verirlər ki, doğumlu, uzunömürlü, varlı olsunlar. Düyü sözünün mənasını "Kənzul İsthani" tərcümə edən (XVIII əsr) Əhməd Cavid belə verir: "dügü – nəyinsə yağı alındıqdan sonra dibində qalan hissəyə və qazanın dibində yapışıb qalan yemək artığına deyilir". Düyü təmizləndikdən sonra əsasən yağsız nişastadan ibarətdir ki, əriyəndə, bişəndə yapışqanlıq yaradır. "Düyünün çox məşhur taxıl olduğunu bilmək lazımdır. Ərəbcə ona "ərrüz" deyərlər. Ərəblər "ərrüzz" sözünü yunan dilindən öyrəniblər". Sanskritcə düyü "urihi" adlanır. Tibet traktatı "Vaydurya — onbo" da (XVII əsr) düyüyə "So-ba" deyilir və ağrıyan yerlərin üzərinə dəmlənib qoyulması məsləhət görülür.Düyü plovu

  • Faydaları: Bədəni kökəldir, beyinə, qəlbə və ciyərə qüvvət verir, sahih mizaçlılar üçün olduqca uyğun bir qidadır. Meniyi artırar, soyuqluğu və bəlğəmi bədəndən və mədədən atar, nəmli mizaçlılara və çalışanlarla qəhrəmanlara son dərəcə faydalı bir yeməkdir, bəlğəmi atır.

Plovlar

  1. Bükmə plov
  2. Şeşəndaz plov
  3. Şüyüd plov
  4. Meyvə plov
  5. Toyuq plov
  6. Çığırtma plov
  7. Qiymə plov
  8. Xam-döşəmə plov
  9. Səbzi-qovurma plov
  10. Ov quşu ilə plov
  11. Ali müsəmbə plov
  12. Şirin plov
  13. Lobya-çilov plov
  14. Fisincan plov
  15. Südlü plov
  16. Kükü plov
  17. Qiymə-çığırtma plov
  18. Şah plov

Hazırlanma qaydası

 
Aşqara.

Plov bişirmək üçün düyü arıdılır və 7–8 saat islağa qoyulur. Həmin suya duz tokülür. Böyük qazanda su qaynadılır və duzlanır. Düyü duzlu suda bişirilməlidir. Bunun üçün 1 kq düyüyə 6 litr su və 50 qram duz götürülür. Düyü qaynadıqda onun kəfi alınır. Bir qədər qaynadıqdan sonra düyüdən kəfkirlə götürülüb iki barmaq arasında əzilir. Əgər düyünün içi az da olsa əzilirsə, düyü süzülür. Düyü həlimlidirsə üstünə qaynar su gəzdirilir.

Azərbaycan plovu: düyünün süzülməsi və zəfəran vurulduqdan sonra dəmə qoyulması
Azərbaycan plovunun qarası: mal və toyuğun döş ətindən, şabalıd, qaysı qurusu, kişmişdən hazırlanmış aş qarası

Süzmə plovlar

Süzmə plovlar bir qayda olaraq, qazmaqla hazırlanır. Qazmaqlar müxtəlif olur. Yumurta qazmağı hazırlamaq üçün bir neçə yumurta çalınır, içinə bir qaşıq xama tökülür və süzülmüş düyü qatılıb qarışdırılır. Qazanda yağ qızdırılır və həmin qarışıq qazanın dibinə yayılır. Qazmaq özünü tutduqdan sonra süzülmüş düyü yavaş-yavaş qazana tökülür, zəfəran dəmlənir (1 qr zəfəran 100 qr suya tökülür və 60–70 dərəcəyə qədər qızdırılır) və düyünün üstünə çilənir. Bundan sonra plov dəmə qoyulur. Buxar qazana tökülməsin deyə, qazanın qapağı dəsmalla tutulur.

Çox vaxt plov üçün yuxa qazmaq hazırlanır. Bunun üçün bir qədər un, bir az yağ, su və duz ilə xəmir yoğrulur. 1–2 sm qalınlıqda yayılır və qazanın dibindəki dağ olunmuş yağın üzərinə salınır. Yuxa özünü tutandan sonra plov dəmə qoyulur.

İstinadlar

  1. . 2012-06-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-08-26.
  2. Tahir Əmiraslanov

Həmçinin bax

plov, məqalə, qaralama, halındadır, məqaləni, redaktə, edərək, vikipediyaya, kömək, edə, bilərsiniz, əgər, mümkündürsə, daha, dəqiq, şablondan, istifadə, edin, məqalə, sonuncu, dəfə, gün, əvvəl, mirəli2001, tərəfindən, redaktə, olunub, yenilə, düyü, əsasında, . Bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyaya komek ede bilersiniz Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Bu meqale sonuncu defe 22 gun evvel C Mireli2001 terefinden redakte olunub Yenile Plov ve ya As duyu esasinda xorek PlovElindeki buludda Xam doseme plov olan azerbaycanli qizMensubiyyeti Azerbaycan metbexi Turkiye metbexi Iran metbexi Ozbek metbexiMuellif Turk xalqlariHazirlanma muddeti 30 deqiqeLazimi komponentler Duyu Un Erinmis yag Zeferan DuzIstifade olunan komponentler qoyun eti Toyuq eti Mal eti Bas sogan cerezler Kismis Qaysi Gavali Sabalid TerxunEnerji qiymeti 100 q 1500 kkalOxsar yemekler Bukme plov Sesendaz plov Suyud plov Meyve plov Toyuq plov Cigirtma plov Qiyme plov Xam doseme plov Sebzi qovurma plov Ov qusu ile plov Ali musembe plov Sirin plov Lobya cilov plov Fisincan plov Sudlu plov Kuku plov Qiyme cigirtma plov Vikikitabdan resept Vikianbarda elaqeli mediafayllarAzerbaycanda plovun 200 novu var ve plov Azerbaycan ve Ozbek metbexinin sahi sayilir Ozbek plovu kok sogan ve diger mehsullarin qarisigi ile hazirlanir Ozbek plovundan ferqli olaraq Azerbaycanda plovlar qarisiq olmur cekme plovlar istisna olmaqla Azerbaycan plovu ayrica zeferanla ve ya sarikokle demlenmis duyu ve plovun yaninda verilen xurusdan ibaretdir 1 Xurus esasen qus ve ya qoyun etinden hazirlanir Uzerine albuxara sabalid kismis erik qurusu elave edilir Azerbaycan poctu terefinden buraxilmis poct markasi 2005 Plovun qarasina mutleq turs meyvelerden qatilir fisincan plov bisirilende ise plovun qarasina abqora sirke nar ya sumax suyu tokulur Elave olaraq bir cox plovlarin yaninda tursu xiyar badimcan sarimsaq da verilir 1850 ci ilde Azerbaycanda plov yemis I Berezni yazir ki Hormetli adamlar plova vacib elave kimi badam mixek darcinla doldurulmus badimcan ve tursuya qoyulmus sarimsaq verirler Plovun ustunden ya bir qab ayran icilir ya bir fincan iskencebi Butun bunlar yagin tamam parcalanib hezm edilmesine musbet tesir gosterir Duyuden en mukemmel ve coxsayli plovlar xorekler elbette ki Azerbaycandadir Esas sebeblerden biri de Azerbaycanin dunyanin bu hissesinde celtikciliyin celtikcilik medeniyyetinin temelinde durmasi celtiyin en cox ekilib bicildiyi yer olmasidir Celtik de cox zehmet teleb eden bitkidir Yetisdiyi olkelerde mutleq muqeddes cox qiymetli mehsula donub folklora mifoloji tefekkure daxil olub Yaponiyada duyu o qeder muqeddesdir ki Siz duyunu ne qeder bosqabiniza qoymussunuzsa o qeder yemelisiniz Qabda bir dene de duyu qalmamalidir Yoxsa yaponu tehqir etmis ve buna cavab vermeli olacaqsiniz Yaponlar duyunu yastiqlara bele doldurub bas altina qoyurlar Yaponiyada duyu istehsali yuksek olsa da onu hec vaxt ixrac etmek ya basqa olkelerde yetisdirib olkelerine getirmek istemirler Yaponiyanin qedim paytaxti Kiotda Funaoko tepesinde muqeddes das var Iki rengareng das tulku heykeli bu dasi qoruyur Bu qurbanliq altarin pillekenlerinde bir qab duyu fisincan su ve bir fincan duz qoyulur Burada insanlar duyu ilahindan arzu dileyir arzunun heyata kecmesi ucun yuz defe bu altarin minberin etrafina dolanirlar Yaponiyada teze evlenenlere duyu corekleri verirler ki dogumlu uzunomurlu varli olsunlar Duyu sozunun menasini Kenzul Isthani tercume eden XVIII esr Ehmed Cavid bele verir dugu neyinse yagi alindiqdan sonra dibinde qalan hisseye ve qazanin dibinde yapisib qalan yemek artigina deyilir Duyu temizlendikden sonra esasen yagsiz nisastadan ibaretdir ki eriyende bisende yapisqanliq yaradir Duyunun cox meshur taxil oldugunu bilmek lazimdir Erebce ona erruz deyerler Erebler erruzz sozunu yunan dilinden oyrenibler Sanskritce duyu urihi adlanir Tibet traktati Vaydurya onbo da XVII esr duyuye So ba deyilir ve agriyan yerlerin uzerine demlenib qoyulmasi meslehet gorulur 2 Duyu plovu Faydalari Bedeni kokeldir beyine qelbe ve ciyere quvvet verir sahih mizaclilar ucun olduqca uygun bir qidadir Meniyi artirar soyuqlugu ve belgemi bedenden ve mededen atar nemli mizaclilara ve calisanlarla qehremanlara son derece faydali bir yemekdir belgemi atir Mundericat 1 Plovlar 2 Hazirlanma qaydasi 3 Suzme plovlar 4 Istinadlar 5 Hemcinin baxPlovlar RedakteBukme plov Sesendaz plov Suyud plov Meyve plov Toyuq plov Cigirtma plov Qiyme plov Xam doseme plov Sebzi qovurma plov Ov qusu ile plov Ali musembe plov Sirin plov Lobya cilov plov Fisincan plov Sudlu plov Kuku plov Qiyme cigirtma plov Sah plovHazirlanma qaydasi Redakte Asqara Plov bisirmek ucun duyu aridilir ve 7 8 saat islaga qoyulur Hemin suya duz tokulur Boyuk qazanda su qaynadilir ve duzlanir Duyu duzlu suda bisirilmelidir Bunun ucun 1 kq duyuye 6 litr su ve 50 qram duz goturulur Duyu qaynadiqda onun kefi alinir Bir qeder qaynadiqdan sonra duyuden kefkirle goturulub iki barmaq arasinda ezilir Eger duyunun ici az da olsa ezilirse duyu suzulur Duyu helimlidirse ustune qaynar su gezdirilir Azerbaycan plovu duyunun suzulmesi ve zeferan vurulduqdan sonra deme qoyulmasi Azerbaycan plovunun qarasi mal ve toyugun dos etinden sabalid qaysi qurusu kismisden hazirlanmis as qarasiSuzme plovlar RedakteSuzme plovlar bir qayda olaraq qazmaqla hazirlanir Qazmaqlar muxtelif olur Yumurta qazmagi hazirlamaq ucun bir nece yumurta calinir icine bir qasiq xama tokulur ve suzulmus duyu qatilib qarisdirilir Qazanda yag qizdirilir ve hemin qarisiq qazanin dibine yayilir Qazmaq ozunu tutduqdan sonra suzulmus duyu yavas yavas qazana tokulur zeferan demlenir 1 qr zeferan 100 qr suya tokulur ve 60 70 dereceye qeder qizdirilir ve duyunun ustune cilenir Bundan sonra plov deme qoyulur Buxar qazana tokulmesin deye qazanin qapagi desmalla tutulur Cox vaxt plov ucun yuxa qazmaq hazirlanir Bunun ucun bir qeder un bir az yag su ve duz ile xemir yogrulur 1 2 sm qalinliqda yayilir ve qazanin dibindeki dag olunmus yagin uzerine salinir Yuxa ozunu tutandan sonra plov deme qoyulur Istinadlar Redakte Plovlar ve qovurmalar 2012 06 17 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 08 26 Tahir EmiraslanovHemcinin bax RedakteAzerbaycan metbexiMenbe https az wikipedia org w index php title Plov amp oldid 6031834, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.