fbpx
Wikipedia

Oğuznamə-4

"Oğuznamə"-4 (Rəşidəddin) – Oğuznamələrin İslam variantı, tarixi xronoloji əsər.

Haqqında

Görkəmli tarixçisi, həkimi, alimi və dövlət xadimi Fəzlullah Rəşidəddinin üç cilddən ibarət "Cami ət-təvarix" əsərinin birinci hissəsi elm aləmində "Oğuznamə" adı ilə tanınmışdır. Birinci cildə giriş, türk və monqol tayfalarının geneologiyası (şəcərələri) və Çingiz xanın tarixi daxildir. Əsərin bu hissəsi şifahi mənbələrə əsaslandığından tarixçi etnoqonik mifləri, rəvayətləri, dastan elementlərini tarixi hadisələrlə çulğaşmış şəkildə təqdim edir. Oğuz dastan elementi oğuz şəcərəsində, oğuz tarixi oğuz əfsanələrində verildiyindən Rəşidəddinin Oğuznaməsi spesifik cəhətlərə malikdir.

Əsl adı “Oğuz, onun soyunun və türk sultanlarının zikri” adlandırılan Oğuznamə variantında Rəşidəddin türk və monqol ağsaqqallarından eşitdiyi əhvalatları da qələmə almışdır. Bununla yanaşı, müəllif türkcə mənbələrdən də geniş istifadə etmişdir. Bunu Oğuznamənin əlyazmalarında qalmış “tac”, “kenqəş”, “yurt”, “yurt- çu”, “yaylaq”, “yağı”, “il” sözləri, həmçinin mətndə türkcə getmiş şəxs və coğrafi adlar da sübut edir.

Orxon-Yenisey kitabələrində Üç Oğuz, Altı Oğuz adı ilə xatırlanan oğuzların daha qədim və nisbətən düzgün tarixini Rəşidəddin vermişdir.

Rəşidəddin oğuzların tarix səhnəsinə çıxmalarını, dövlət qurmalarını, başqa xalqlara münasibətini ümumdünya tarixi kontekstində təqdim edir.

Rəşidəddin Oğuznaməsi giriş və on səkkiz fəsli əhatə edir. Burada bir çox əfsanəvi, mifoloji hadisələrlə yanaşı, real tarix də əks olunmuşdur. Məsələn, birinci fəsil “Oğuzun atası, əmiləri, qohumları və yaxınları ilə döyüşü, onun düşmənləri üzərində qələbəsi” adlanır və Oğuzun İslam dini uğrunda atasını öldürməsi, tayfasını müsəlman etməsindən danışılır. İkinci fəsildə artıq Skif-Sak dövrünün məlumatları saxlanılmışdır. Burada İnal Yabqudan əvvəl hakimiyyətdə olmuş xanlar haqqında verilən məlumat da tarixi kökə malikdir. Oğuzun Ön Asiyanı ələ keçirib öz yurduna qatması sakların e.ə. VII yüzillikdəki Ön Asiyadakı zəfərləri ilə səsləşir. Oğuznamənin Rəşidəddin variantında oğuzlar Çindən, Mancuriyadan Misirə qədər böyük bir ərazidə dövlət quran tayfa kimi təriflənir. Eyni zamanda türklərin e.ə. VII-V yüzilliklərdə Monqolustanda, Qafqazda və Ön Asiyada dövlət qurmaları tarixi sənədlərlə təsdiqlənir.

Mənbə

  • Rəşidəddin Fəzlullah. Oğuznamə, Bakı, Azərbaycan Dövlət Nəşriyyat Poliqrafıya Birliyi, 1992,
  • Toğan Z.V. Oğuz destanı. Reşideddin Oğuznamesi, tercüme və tehlili. İstanbul., 1972.
  • Cəfərov N. Azərbaycan türkcəsinin milliləşməsi tarixi. Bakı,1985
  • Kitabi-Dədə Qorqud ensiklopediyası. II cild. Bakı,2004.
  • Əfzələddin Əsgər. "Oğuznamə" yaradıcılığı. Bakı, 2014
  • Əsgərova A.M. “Oğuznamə”nin dili. Bakı, “Təhsil” NPM, 2011.
  • Cavad Heyət. Türklərin tarix və mədəniyyətinə bir baxış (İslamdan əvvəl və islam dövrü). Başlanğıcından XVI əsrə qədər, Bakı, Azərnəşr, 1993,
  • Faruk Sumer, Oğuzlar, Bakı, 1993.
  • "Oğuznamə". Bakı, 1987.
  • Мусульманский мир 950-1150. Издательство "Наука" Главная редакция восточной литературы. Москва 1981.
  • Древнетюркский словарь, М., 1969
  • Короглы Х. Огузкий героический эпос. М., 1976.

oğuznamə, oğuznamə, rəşidəddin, oğuznamələrin, islam, variantı, tarixi, xronoloji, əsər, haqqında, redaktəgörkəmli, tarixçisi, həkimi, alimi, dövlət, xadimi, fəzlullah, rəşidəddinin, üç, cilddən, ibarət, cami, təvarix, əsərinin, birinci, hissəsi, aləmində, oğu. Oguzname 4 Resideddin Oguznamelerin Islam varianti tarixi xronoloji eser Haqqinda RedakteGorkemli tarixcisi hekimi alimi ve dovlet xadimi Fezlullah Resideddinin uc cildden ibaret Cami et tevarix eserinin birinci hissesi elm aleminde Oguzname adi ile taninmisdir Birinci cilde giris turk ve monqol tayfalarinin geneologiyasi secereleri ve Cingiz xanin tarixi daxildir Eserin bu hissesi sifahi menbelere esaslandigindan tarixci etnoqonik mifleri revayetleri dastan elementlerini tarixi hadiselerle culgasmis sekilde teqdim edir Oguz dastan elementi oguz seceresinde oguz tarixi oguz efsanelerinde verildiyinden Resideddinin Oguznamesi spesifik cehetlere malikdir Esl adi Oguz onun soyunun ve turk sultanlarinin zikri adlandirilan Oguzname variantinda Resideddin turk ve monqol agsaqqallarindan esitdiyi ehvalatlari da qeleme almisdir Bununla yanasi muellif turkce menbelerden de genis istifade etmisdir Bunu Oguznamenin elyazmalarinda qalmis tac kenqes yurt yurt cu yaylaq yagi il sozleri hemcinin metnde turkce getmis sexs ve cografi adlar da subut edir Orxon Yenisey kitabelerinde Uc Oguz Alti Oguz adi ile xatirlanan oguzlarin daha qedim ve nisbeten duzgun tarixini Resideddin vermisdir Resideddin oguzlarin tarix sehnesine cixmalarini dovlet qurmalarini basqa xalqlara munasibetini umumdunya tarixi kontekstinde teqdim edir Resideddin Oguznamesi giris ve on sekkiz fesli ehate edir Burada bir cox efsanevi mifoloji hadiselerle yanasi real tarix de eks olunmusdur Meselen birinci fesil Oguzun atasi emileri qohumlari ve yaxinlari ile doyusu onun dusmenleri uzerinde qelebesi adlanir ve Oguzun Islam dini ugrunda atasini oldurmesi tayfasini muselman etmesinden danisilir Ikinci fesilde artiq Skif Sak dovrunun melumatlari saxlanilmisdir Burada Inal Yabqudan evvel hakimiyyetde olmus xanlar haqqinda verilen melumat da tarixi koke malikdir Oguzun On Asiyani ele kecirib oz yurduna qatmasi saklarin e e VII yuzillikdeki On Asiyadaki zeferleri ile seslesir Oguznamenin Resideddin variantinda oguzlar Cinden Mancuriyadan Misire qeder boyuk bir erazide dovlet quran tayfa kimi teriflenir Eyni zamanda turklerin e e VII V yuzilliklerde Monqolustanda Qafqazda ve On Asiyada dovlet qurmalari tarixi senedlerle tesdiqlenir Menbe RedakteResideddin Fezlullah Oguzname Baki Azerbaycan Dovlet Nesriyyat Poliqrafiya Birliyi 1992 Togan Z V Oguz destani Resideddin Oguznamesi tercume ve tehlili Istanbul 1972 Ceferov N Azerbaycan turkcesinin millilesmesi tarixi Baki 1985 Kitabi Dede Qorqud ensiklopediyasi II cild Baki 2004 Efzeleddin Esger Oguzname yaradiciligi Baki 2014 Esgerova A M Oguzname nin dili Baki Tehsil NPM 2011 Cavad Heyet Turklerin tarix ve medeniyyetine bir baxis Islamdan evvel ve islam dovru Baslangicindan XVI esre qeder Baki Azernesr 1993 Faruk Sumer Oguzlar Baki 1993 Oguzname Baki 1987 Musulmanskij mir 950 1150 Izdatelstvo Nauka Glavnaya redakciya vostochnoj literatury Moskva 1981 Drevnetyurkskij slovar M 1969 Korogly H Oguzkij geroicheskij epos M 1976 Menbe https az wikipedia org w index php title Oguzname 4 amp oldid 3424158, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.