fbpx
Wikipedia

Gığı dərəsi

Gığı dərəsi (bəzən Qaravun dərəsi; erm. Գեղվա ձորում Geğva dzorum) — Ermənistan Respublikasının cənubunda, Sünik mərzinin qərbində vaxtilə azərbaycanlıların kompakt məskunlaşdığı Qazangölçay boyunca uzanan vadi, dərə.

Gığı dərəsi
Gığı dərəsinin Ermənistan fiziki xəritəsindəki mövqeyi (39°13′37″ şm. e. 46°08′25″ ş. u.)

1965-ci ildə Gığı dərəsində 800 təsərrüfat (ailə), 4884 nəfər əhali yaşayıb, 1988-ci ildə təsərrüfatların sayı 650-yə, əhalinin sayı isə 2657 nəfərə qədər enib.

Keçmiş Qafan rayonu ərazisində yerləşən dərəni Naxçıvan MR-ının Ordubad rayonundan Zəngəzur silsiləsi ayırır.

Adı

Dərə adını eyniadlı Gığı kəndindən alır. Toponim türk mənşəli kiği - kiğili etnonimi əsasında əmələ gəlmişdir. Etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. Toponim erməni dilinə kalka edilərək Geği (erm. Գեղի) şəklində işlədilir.

Zəngəzurun aran kəndlərindən Gığı dərəsiyaylağa gələn azərbaycanlılar dərəni Qaravun dərə adlandırsalar da, Gığı dərəsinin yerli camaatı eyni adla Gərd kəndi yaxınlığındakı yaylaqları adlandırıblar.

Kəndləri

Gığı dərəsi kəndləri
azərbaycanca adı ermənicə adı qeyd hal-hazırda yaşayış
1 Acıbac erm. Աջաբաջ
Acabac
var
2 Baharlı 1983-cü ildə su anbarı tikintisi ilə əlaqədar əhalisi Zeyvə kəndinə köçürülərək ləğv edilib yoxdur
3 Çiriş kənd əhalisi 1950-ci illərdə aqrar-iqtisadi səbəblərə görə qonşu KurudKirs kəndlərinə köçərək orada məskunlaşıb yoxdur
4 Daşbaşı yoxdur
5 Dərməzür yoxdur
6 Gərd erm. Կարդ
Kard
yoxdur
7 Gığı erm. Գեղի
Geği
var
8 Həçəti erm. Ոչեթի
Voçeti
yoxdur
9 Hüçütü yoxdur
10 Keypəşin erm. կեֆաշեն
Kefaşen
erm. Աստղաբերդ
Astğaberd
yoxdur
11 Kurud erm. Քարուտ
Karut
yoxdur
12 Kirs erm. Կիցք
Kitsk
yoxdur
13 Qovşud erm. Կավճուտ
Kavçut
var
14 Qarabaş əhalisi 1939-cu ildə qonşu Baharlı kəndinə köçürülərək ləğv edilib yoxdur
15 Mahmudlu erm. Գետիշեն
Getişen
1949-cü ildə kəndin adı dəyişdirilərək Çaykənd edilib. var
16 Mollalı yoxdur
17 Pəyhan erm. Փայահան
Payahan
erm. Նոր Աստղաբերդ
Nor Astğaberd
var
18 Pürülü erm. Վերին Գեղավանք
Verin Geğavank
yoxdur
19 Pışan yoxdur
20 Səncərəli yoxdur
21 Yuxarı Gərd erm. Վերին Կարդ
Verin Kard
yoxdur
22 Zeyvə erm. Դավիթ Բեկ
Davıt Bek
var
  1. Keypəşin kəndi Ermənistan SSRErmənistan Respublikası dövründə "Kefaşen" şəklində adlansa da, hal-hazırda bəzi online xəritələrdə kənd ərazisi "Astğaberd" kimi göstərilir. Qonşu, bitişik Pəyhan kəndi isə rəsmi şəkildə Nor Astğaberd (azərb. Yeni Astğaberd‎) adı ilə adlandırılır və özündə bir neçə kəndi birləşdirən kənd icmasıdır. Nor Astğaberd kənd icması özündə Acabac  (erm.), Getişen  (erm.), Nor Astğaberd  (erm.), Voçeti  (erm.) kəndlərini birləşdirsə də, icmanı təşkil edən kəndlər arasında ən yaxın kəndin Astğaberdin adı görsənmir. Görünür Keypəşin kəndi uzun müddətdir mövcud deyil.
  2. Pışan (Pşan) kəndi bəzən Fişən adlandırılıb.
 
Gığı dərəsindən mənzərə, Pəyhan kəndi

Yaylaqları

Dağlarında on min hektarlarla yaylaq olan Gığı dərəsi qədim vaxtlardan bəri otluluq və bol sululuğuna görə Zəngəzurun aran kəndlərinin əhalisini və Qarabağ ellərini özünə çəkib. Həmin yaylaqlarda bir çox elin, kəndin öz adına yaylağı olub, son vaxtlara kimi həmin adlarla adlandırılıb. Yaylaqların əksəriyyətində yaylaq vaxtı dünyadan köçənlərin dəfn edildiyi qəbiristanlıqlar da olub.

Cəbrayıl, Füzuli elləri Acıbac kəndindən yuxarıda Sarıdərə çayının başında yerləşən Harami yaylaqlarına gələrdilər. Həmin ərazidə eyniadlı böyük Harami qəbiristanlığı da yerləşib. Azərbaycanlıların Qafan rayonu ərazisindən deportasiyasına kimi ermənilərin qadağalarına baxmayaraq Cəbrayıl rayonunun Hovuslu, Horovlu (Horavlı), Şahvəlli (Şahvəlili), Qovşud (Qovşudlu), Mahmudlu, Çərəkən fermaları Harami yaylaqlarına gəliblər.

Dərədə Qubadlı rayonunun Xanlıq, Zilanlı, Mahrızlı (Marfuzlu), Xocahan, Məmər, Hal, Qazyan, Qaraağac, Çərəli, Göyyal, Fərcan kəndlərinin, Zəngilan rayonunun Məmmədbəyli, Ağalı, Zərnəli, Alıbəyli, Hüseynbəyli, Hacallı, Yeməzli, Ağbiz (Ağbis), Qaraqoyunlu, Seyidlər və başqa kəndlərinin adı ilə adlanan yaylaqlar da olub.


Gığı dərəsi yaylaqlarının adları:

  • Ağməscid
  • Ağyurd
  • Aranyurd
  • Bələk
  • Böyük Qüzey
  • Cıdalı
  • Çayarası
  • Çəmən yurd
  • Çiçəkli
  • Çobanöldürən
  • Çola
  • Dəf
  • Dərəyurd
  • Dəvəboynu
  • Dibəkli
  • Eşşəkmeydan
  • Əbədərə
  • Əlibəy yurdu
  • Əriməz
  • Əvran oylağı
  • Gicitkanlı
  • Girəvəzür
  • Güneyyurd
  • Hacı Misirxan yaylağı
  • Haçaqaya
  • Harami
  • Xəngəlli
  • Kəkilli
  • Kiçik Əbədərə
  • Kilədərə
  • Kürddüşən
  • Qanqallı
  • Qaraarxac
  • Qaraçanqıl
  • Qaragab
  • Qarağatlı
  • Qaraqaya
  • Qatar yaylağı
  • Qazmaca
  • Qəyməs
  • Qırxbulaq
  • Qırxlar
  • Lalalı
  • Məçidli
  • Mistapılan
  • Novruz yurdu
  • Ocaqyurd
  • Piralata
  • Sarıdərə
  • Sarımsaqlı
  • Sarıyurd
  • Seyiddüşən
  • Siçanlı
  • Soyuqbulaq
  • Şəhərcik yaylağı
  • Şıppırlı
  • Şirinbaldırqanlıq
  • Yeməzli yurdu
  • Yiyəliqaya

Qeydlər

  1. 1958-ci ildə Zəngilan rayonunun Hüseynbəyli və Qarakilsə kəndləri birləşdikdən sonra yeni yaşayış məntəqəsi Yenikənd adlandırılmağa başlanıb.
  2. Mötərizə içində verilən adlar həmin kəndlərin Gığı dərəsində adlandırma şəklidir.

İstinadlar

  1. Səməd Qarayev. «Qazangöl həsrəti», Bakı, "Azərbaycan Nəşriyyatı", 2002. səh. 18.
  2. Akif Muradverdiyev. «Zəngəzur. Tariximizin yaddaşı», Bakı, "Xəzər" nəşriyyatı, 2007.
  3. Səməd Qarayev. «Qazangöl həsrəti», Bakı, "Azərbaycan Nəşriyyatı", 2002.
  4. İ. M. Bayramov. «Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri» 2018-09-20 at the Wayback Machine, Bakı, "Elm" nəşriyyatı, 2002. səh. 318. ISBN 5-8066-1452-2
  5. Səməd Qarayev. «Qazangöl həsrəti», Bakı, "Azərbaycan Nəşriyyatı", 2002. səh. 17-18.

gığı, dərəsi, bəzən, qaravun, dərəsi, Գեղվա, ձորում, geğva, dzorum, ermənistan, respublikasının, cənubunda, sünik, mərzinin, qərbində, vaxtilə, azərbaycanlıların, kompakt, məskunlaşdığı, qazangölçay, boyunca, uzanan, vadi, dərə, qafan, qazangöldağ, qapıcıqnin,. Gigi deresi bezen Qaravun deresi 1 erm Գեղվա ձորում Gegva dzorum Ermenistan Respublikasinin cenubunda Sunik merzinin qerbinde vaxtile azerbaycanlilarin kompakt meskunlasdigi Qazangolcay boyunca uzanan vadi dere 2 Qafan Gigi deresi Qazangoldag QapiciqGigi deresinin Ermenistan fiziki xeritesindeki movqeyi 39 13 37 sm e 46 08 25 s u 1965 ci ilde Gigi deresinde 800 teserrufat aile 4884 nefer ehali yasayib 1988 ci ilde teserrufatlarin sayi 650 ye ehalinin sayi ise 2657 nefere qeder enib Kecmis Qafan rayonu erazisinde yerlesen dereni Naxcivan MR inin Ordubad rayonundan Zengezur silsilesi ayirir 3 Mundericat 1 Adi 2 Kendleri 3 Yaylaqlari 4 Qeydler 5 IstinadlarAdi RedakteDere adini eyniadli Gigi kendinden alir Toponim turk menseli kigi kigili etnonimi esasinda emele gelmisdir Etnotoponimdir Qurulusca sade toponimdir Toponim ermeni diline kalka edilerek Gegi erm Գեղի seklinde isledilir 4 Zengezurun aran kendlerinden Gigi deresine yaylaga gelen azerbaycanlilar dereni Qaravun dere adlandirsalar da Gigi deresinin yerli camaati eyni adla Gerd kendi yaxinligindaki yaylaqlari adlandiriblar 1 Kendleri RedakteGigi deresi kendleri azerbaycanca adi ermenice adi qeyd hal hazirda yasayis1 Acibac erm Աջաբաջ Acabac var2 Baharli 1983 cu ilde su anbari tikintisi ile elaqedar ehalisi Zeyve kendine kocurulerek legv edilib yoxdur3 Ciris kend ehalisi 1950 ci illerde aqrar iqtisadi sebeblere gore qonsu Kurud ve Kirs kendlerine kocerek orada meskunlasib 2 yoxdur4 Dasbasi yoxdur5 Dermezur yoxdur6 Gerd erm Կարդ Kard yoxdur7 Gigi erm Գեղի Gegi var8 Heceti erm Ոչեթի Voceti yoxdur9 Hucutu yoxdur10 Keypesin erm կեֆաշեն Kefasen erm Աստղաբերդ Astgaberd qeyd 1 yoxdur11 Kurud erm Քարուտ Karut yoxdur12 Kirs erm Կիցք Kitsk yoxdur13 Qovsud erm Կավճուտ Kavcut var14 Qarabas ehalisi 1939 cu ilde qonsu Baharli kendine kocurulerek legv edilib 2 3 yoxdur15 Mahmudlu erm Գետիշեն Getisen 1949 cu ilde kendin adi deyisdirilerek Caykend edilib var16 Mollali yoxdur17 Peyhan erm Փայահան Payahan erm Նոր Աստղաբերդ Nor Astgaberd var18 Purulu erm Վերին Գեղավանք Verin Gegavank yoxdur19 Pisan qeyd 2 yoxdur20 Sencereli yoxdur21 Yuxari Gerd erm Վերին Կարդ Verin Kard yoxdur22 Zeyve erm Դավիթ Բեկ Davit Bek var Keypesin kendi Ermenistan SSR ve Ermenistan Respublikasi dovrunde Kefasen seklinde adlansa da hal hazirda bezi online xeritelerde kend erazisi Astgaberd kimi gosterilir Qonsu bitisik Peyhan kendi ise resmi sekilde Nor Astgaberd azerb Yeni Astgaberd adi ile adlandirilir ve ozunde bir nece kendi birlesdiren kend icmasidir Nor Astgaberd kend icmasi ozunde Acabac erm Getisen erm Nor Astgaberd erm Voceti erm kendlerini birlesdirse de icmani teskil eden kendler arasinda en yaxin kendin Astgaberdin adi gorsenmir Gorunur Keypesin kendi uzun muddetdir movcud deyil Pisan Psan kendi bezen Fisen adlandirilib Gigi deresinden menzere Peyhan kendiYaylaqlari RedakteDaglarinda on min hektarlarla yaylaq olan Gigi deresi qedim vaxtlardan beri otluluq ve bol sululuguna gore Zengezurun aran kendlerinin ehalisini ve Qarabag ellerini ozune cekib Hemin yaylaqlarda bir cox elin kendin oz adina yaylagi olub son vaxtlara kimi hemin adlarla adlandirilib Yaylaqlarin ekseriyyetinde yaylaq vaxti dunyadan kocenlerin defn edildiyi qebiristanliqlar da olub 5 Cebrayil Fuzuli elleri Acibac kendinden yuxarida Saridere cayinin basinda yerlesen Harami yaylaqlarina gelerdiler Hemin erazide eyniadli boyuk Harami qebiristanligi da yerlesib Azerbaycanlilarin Qafan rayonu erazisinden deportasiyasina kimi ermenilerin qadagalarina baxmayaraq Cebrayil rayonunun Hovuslu Horovlu Horavli Sahvelli Sahvelili Qovsud Qovsudlu Mahmudlu Cereken fermalari Harami yaylaqlarina gelibler 5 Derede Qubadli rayonunun Xanliq Zilanli Mahrizli Marfuzlu Xocahan Memer Hal Qazyan Qaraagac Cereli Goyyal Fercan kendlerinin Zengilan rayonunun Memmedbeyli Agali Zerneli Alibeyli Huseynbeyli qeyd 1 Hacalli Yemezli Agbiz Agbis Qaraqoyunlu Seyidler ve basqa kendlerinin adi ile adlanan yaylaqlar da olub 5 qeyd 2 Gigi deresi yaylaqlarinin adlari Agmescid Agyurd Aranyurd Belek Boyuk Quzey Cidali Cayarasi Cemen yurd Cicekli Cobanolduren Cola Def Dereyurd Deveboynu Dibekli Essekmeydan Ebedere Elibey yurdu Erimez Evran oylagi Gicitkanli Girevezur Guneyyurd Haci Misirxan yaylagi Hacaqaya Harami Xengelli Kekilli Kicik Ebedere Kiledere Kurddusen Qanqalli Qaraarxac Qaracanqil Qaragab Qaragatli Qaraqaya Qatar yaylagi Qazmaca Qeymes Qirxbulaq Qirxlar Lalali Mecidli Mistapilan Novruz yurdu Ocaqyurd Piralata Saridere Sarimsaqli Sariyurd Seyiddusen Sicanli Soyuqbulaq Sehercik yaylagi Sippirli Sirinbaldirqanliq Yemezli yurdu YiyeliqayaQeydler Redakte 1958 ci ilde Zengilan rayonunun Huseynbeyli ve Qarakilse kendleri birlesdikden sonra yeni yasayis menteqesi Yenikend adlandirilmaga baslanib Moterize icinde verilen adlar hemin kendlerin Gigi deresinde adlandirma seklidir Istinadlar Redakte 1 2 Semed Qarayev Qazangol hesreti Baki Azerbaycan Nesriyyati 2002 seh 18 Orijinal metn azerb Arandan gelen elatdan sorusduqda ki hansi daga gedirsiniz Cavab vererdiler ki Qaravun dere ye gedirik Onlar Gigi deresindeki butun yaylaqlara Qaravun dere deyerdiler Bizim oz yerlilerimiz ise ancaq Gerd kendinin yaylaqlarina Qaravun dere deyerdiler Semed Qarayev 1 2 3 Akif Muradverdiyev Zengezur Tariximizin yaddasi Baki Xezer nesriyyati 2007 1 2 Semed Qarayev Qazangol hesreti Baki Azerbaycan Nesriyyati 2002 I M Bayramov Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Arxivlesdirilib 2018 09 20 at the Wayback Machine Baki Elm nesriyyati 2002 seh 318 ISBN 5 8066 1452 2 1 2 3 Semed Qarayev Qazangol hesreti Baki Azerbaycan Nesriyyati 2002 seh 17 18 Menbe https az wikipedia org w index php title Gigi deresi amp oldid 5900234, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.