| İctimai maliyyə |
|---|
![]() |
| |
Enerji siyasəti — bir dövlətin və ya təşkilatın enerji istehsalı, paylanması və istifadəsi ilə bağlı müəyyən etdiyi strategiyalar, qərarlar və tədbirlər toplusudur. Enerji siyasəti iqtisadiyyat, ekologiya, milli təhlükəsizlik, texnologiya və beynəlxalq münasibətlər sahələrində mühüm rol oynayır.
Enerji siyasətinin əsas məqsədləri aşağıdakılardır:
- təmin edilməsi
- Əlverişli qiymətlərlə və dayanıqlı şəkildə enerji təminatı
- Bərpa olunan enerji mənbələrinin təşviqi
- qorunması və azaldılması
- Enerji səmərəliliyinin artırılması və israfın qarşısının alınması
Qlobal miqyasda enerji siyasəti , enerji daşıyıcılarının tranziti və məsələləri ilə sıx bağlıdır.Avropa İttifaqı, BMT, Beynəlxalq Enerji Agentliyi kimi qurumlar enerji siyasətinə dair birgə razılaşmalar və hədəflər müəyyənləşdirirlər.
Enerji siyasəti iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə əsas mexanizmlərdən biridir. çərçivəsində ölkələr öz enerji siyasətlərini daha çox , alternativ enerji və istiqamətində yenidən qurmağa başlamışdır.
Azərbaycanın enerji siyasəti əsasən və üzərində qurulub. Eyni zamanda, ölkə son illərdə bərpa olunan enerji mənbələrinin inkişafı, və sahəsində mühüm addımlar atır.
Nümunələr
| ]Çin
| ]Çin Xalq Respublikasının enerji siyasəti əsasən sürətli iqtisadi inkişafı dəstəkləmək üçün enerji təminatının genişləndirilməsinə yönəlib. Çin kömürə əsaslanan enerji sistemindən mərhələli şəkildə uzaqlaşaraq nüvə enerjisi, ,günəş enerjisi və külək enerjisi kimi alternativ mənbələrə sərmayələri artırır. Eyni zamanda, Çin dünyanın ən böyük bərpa olunan enerji istehsalçılarından biri hesab olunur və 2060-cı ilədək nail olmaq məqsədi qoyub.
Hindistan
| ]Hindistanın enerji siyasəti artan əhali və sənayeləşmə fonunda enerji ehtiyaclarını ödəməyə yönəlib. Hindistan həm kömürə, həm də bərpa olunan enerjiyə əsaslanan hibrid enerji siyasəti yürüdür. 2030-cu ilə qədər Hindistanın elektrik enerjisinin təxminən 50%-ni günəş və külək kimi təmiz mənbələrdən almağı hədəfləyir. Hökumət "National Solar Mission" proqramı çərçivəsində günəş enerjisi sektorunun inkişafını prioritet sayır.
Ekvador
| ]Ekvadorun enerji siyasəti əsasən əsaslanır. Ölkə elektrik enerjisinin təxminən 80%-ni hidroelektrik stansiyalardan əldə edir. Neft ixracı ölkənin əsas gəlir mənbələrindən biri olsa da, Ekvador hökuməti son illərdə bərpa olunan enerji mənbələrinin inkişafı və enerjiyə əlçatanlığın artırılması istiqamətində təşəbbüslər irəli sürüb.
Avropa İttifaqı
| ]Avropa İttifaqının enerji siyasəti əsasən , və iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə prinsiplərinə əsaslanır. Avropa Komissiyası "Avropa Yaşıl Müqaviləsi" (European Green Deal) çərçivəsində 2050-ci ilə qədər qitəyə çevrilməyi qarşısına məqsəd qoyub. , və kimi konsepsiyalar Aİ-nin enerji siyasətində mühüm yer tutur.
Rusiya
| ]Rusiya Federasiyasının enerji siyasəti böyük enerji resursları – xüsusilə neft və təbii qaz ehtiyatları üzərində qurulub. Rusiya dünyanın ən böyük qaz ixracatçılarından biridir və Qərbi Avropa, Çin və Türkiyə kimi regionlarla enerji əlaqələrində mühüm oyunçudur. Enerji sektoru Rusiyanın dövlət büdcəsi və xarici siyasətində strateji əhəmiyyətə malikdir.
Birləşmiş Krallıq
| ]Birləşmiş Krallığın enerji siyasəti son illərdə texnologiyalarının təşviqinə yönəlib. Kömürdən istifadənin kəskin azaldılması, külək enerjisinin – xüsusən dənizdə qurulan turbinaların – genişləndirilməsi, eləcə də hidrogen enerjisi və nüvə enerjisi layihələri ölkənin enerji strategiyasının əsas istiqamətləridir. 2050-ci ilə qədər (Sıfır Emissiya) hədəfi mövcuddur.
Amerika Birləşmiş Ştatları
| ]ABŞ-ın enerji siyasəti federal və ştat səviyyələrində fərqli yanaşmalarla xarakterizə olunur. Ölkə şist qazı inqilabı sayəsində enerji müstəqilliyinə doğru böyük irəliləyişlər əldə edib. Eyni zamanda, bərpa olunan enerji sektoruna böyük sərmayələr yatırılır. qayıtdıqdan sonra federal hökumət iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə və enerji keçidi sahəsində fəallığı artırıb.
Həmçinin bax
| ]İstinadlar
| ]- "International Energy Outlook 2023 - U.S. Energy Information Administration (EIA)". www.eia.gov. 2 iyul 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 iyul 2025.
- "UNITED NATIONS FRAMEWORK CONVENTION ON CLIMATE CHANGE (UNFCCC)", The Complete Guide to Climate Change, Routledge, 392–403, 28 noyabr 2008, ISBN , İstifadə tarixi: 16 iyul 2025
- Sabine, Schlemmer-Schulte, "International Monetary Fund (IMF)", Max Planck Encyclopedia of Public International Law, Oxford University Press, oktyabr 2014, ISBN , İstifadə tarixi: 16 iyul 2025
- "Results and Performance of the World Bank Group 2023". 31 dekabr 2023. doi:10.1596/ieg184584.
- Krebs, I.; Artola, F. J.; Sovinec, C. R.; Jardin, S. C.; Bunkers, K. J.; Hoelzl, M.; Ferraro, N. M. "Axisymmetric simulations of vertical displacement events in tokamaks: A benchmark of M3D-C1, NIMROD, and JOREK". Physics of Plasmas. 27 (2). 1 fevral 2020. arXiv:1908.02387. doi:10.1063/1.5127664. ISSN 1070-664X.
- Farah, Paolo Davide; Rossi, Piercarlo. "National Energy Policies and Energy Security in the Context of Climate Change and Global Environmental Risks: A Theoretical Framework for Reconciling Domestic and International Law Through a Multiscalar and Multilevel Approach". European Energy and Environmental Law Review. 2 (6). 2 dekabr 2011: 232–244. SSRN 1970698.
- "Nudge • Nudging consumers towards energy efficiency through behavioural science". Nudge (ingilis). 17 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyun 2022.
- Hamilton, Michael S. Energy Policy Analysis: A Conceptual Framework (ingilis) (0). Routledge. 2014. doi:10.4324/9781315704647. ISBN .
- Robert C. Armstrong, Catherine Wolfram, Robert Gross, Nathan S. Lewis, and et al., "The Frontiers of Energy", Nature Energy, Vol 1, 11 January 2016.
- "WB-6 countries struggling to secure electricity production in their old coal power plants". Balkan Green Energy News (ingilis). 31 may 2022. 3 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyun 2022.
- "The links between nuclear power and nuclear weapons -" (ingilis). İstifadə tarixi: 4 iyun 2022.
- "PPA structures and parties involved around the world - DLA Piper Corporate PPAs". www.dlapiperintelligence.com. 6 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 iyun 2022.
- "Climate change – Topics". IEA (ingilis). 3 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyun 2022.
- Kasturi, Charu Sudan. "Kazakhstan unrest highlights tricky terrain of fuel subsidy cuts". www.aljazeera.com (ingilis). İstifadə tarixi: 15 yanvar 2022.
Xarici keçidlər
| ]- Beynəlxalq Enerji Agentliyi (IEA)
- Avropa Komissiyasının enerji strategiyası
- Paris Sazişi və BMT İqlim Dəyişikliyi Çərçivə Konvensiyası
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Ictimai maliyyeSiyasetlerKend teserrufati Iqtisadi Enerji Senaye Investisiya Sosial Ticaret Maliyye Pul Siyaset qarisigiMaliyye siyasetiBudce Siyaset Borclar Maliyye ittifaqi Gelir Xercler VergiPul siyasetiQizil ehtiyatlari Faiz derecesi Pul hakimiyyeti Merkezi bank Valyuta surasi Pul valyuta ittifaqi Pul kutlesiXarici ticaret siyasetiTicaret balansi Azad ticaret Ticaret faydasi Qeyri tarif tenzimlenmesi Proteksionizm Rusum Ticaret bloku Ticaret yaradilmasi Ticaret texribatiGelirXerclerQeyri vergi geliri Vergi geliriOptimalBalanslasdirilmis budce Iqtisadi artim Vaqner qanunuIslahat Pul portalibr Enerji siyaseti bir dovletin ve ya teskilatin enerji istehsali paylanmasi ve istifadesi ile bagli mueyyen etdiyi strategiyalar qerarlar ve tedbirler toplusudur Enerji siyaseti iqtisadiyyat ekologiya milli tehlukesizlik texnologiya ve beynelxalq munasibetler sahelerinde muhum rol oynayir Enerji siyasetinin esas meqsedleri asagidakilardir temin edilmesi Elverisli qiymetlerle ve dayaniqli sekilde enerji teminati Berpa olunan enerji menbelerinin tesviqi qorunmasi ve azaldilmasi Enerji semereliliyinin artirilmasi ve israfin qarsisinin alinmasi Qlobal miqyasda enerji siyaseti enerji dasiyicilarinin tranziti ve meseleleri ile six baglidir Avropa Ittifaqi BMT Beynelxalq Enerji Agentliyi kimi qurumlar enerji siyasetine dair birge razilasmalar ve hedefler mueyyenlesdirirler Enerji siyaseti iqlim deyisikliyi ile mubarizede esas mexanizmlerden biridir cercivesinde olkeler oz enerji siyasetlerini daha cox alternativ enerji ve istiqametinde yeniden qurmaga baslamisdir Azerbaycanin enerji siyaseti esasen ve uzerinde qurulub Eyni zamanda olke son illerde berpa olunan enerji menbelerinin inkisafi ve sahesinde muhum addimlar atir Numuneler span Cin span Cin Xalq Respublikasinin enerji siyaseti esasen suretli iqtisadi inkisafi desteklemek ucun enerji teminatinin genislendirilmesine yonelib Cin komure esaslanan enerji sisteminden merheleli sekilde uzaqlasaraq nuve enerjisi gunes enerjisi ve kulek enerjisi kimi alternativ menbelere sermayeleri artirir Eyni zamanda Cin dunyanin en boyuk berpa olunan enerji istehsalcilarindan biri hesab olunur ve 2060 ci iledek nail olmaq meqsedi qoyub Hindistan span Hindistanin enerji siyaseti artan ehali ve senayelesme fonunda enerji ehtiyaclarini odemeye yonelib Hindistan hem komure hem de berpa olunan enerjiye esaslanan hibrid enerji siyaseti yurudur 2030 cu ile qeder Hindistanin elektrik enerjisinin texminen 50 ni gunes ve kulek kimi temiz menbelerden almagi hedefleyir Hokumet National Solar Mission proqrami cercivesinde gunes enerjisi sektorunun inkisafini prioritet sayir Ekvador span Ekvadorun enerji siyaseti esasen esaslanir Olke elektrik enerjisinin texminen 80 ni hidroelektrik stansiyalardan elde edir Neft ixraci olkenin esas gelir menbelerinden biri olsa da Ekvador hokumeti son illerde berpa olunan enerji menbelerinin inkisafi ve enerjiye elcatanligin artirilmasi istiqametinde tesebbusler ireli surub Avropa Ittifaqi span Avropa Ittifaqinin enerji siyaseti esasen ve iqlim deyisikliyi ile mubarize prinsiplerine esaslanir Avropa Komissiyasi Avropa Yasil Muqavilesi European Green Deal cercivesinde 2050 ci ile qeder qiteye cevrilmeyi qarsisina meqsed qoyub ve kimi konsepsiyalar AI nin enerji siyasetinde muhum yer tutur Rusiya span Rusiya Federasiyasinin enerji siyaseti boyuk enerji resurslari xususile neft ve tebii qaz ehtiyatlari uzerinde qurulub Rusiya dunyanin en boyuk qaz ixracatcilarindan biridir ve Qerbi Avropa Cin ve Turkiye kimi regionlarla enerji elaqelerinde muhum oyuncudur Enerji sektoru Rusiyanin dovlet budcesi ve xarici siyasetinde strateji ehemiyyete malikdir Birlesmis Kralliq span Birlesmis Kralligin enerji siyaseti son illerde texnologiyalarinin tesviqine yonelib Komurden istifadenin keskin azaldilmasi kulek enerjisinin xususen denizde qurulan turbinalarin genislendirilmesi elece de hidrogen enerjisi ve nuve enerjisi layiheleri olkenin enerji strategiyasinin esas istiqametleridir 2050 ci ile qeder Sifir Emissiya hedefi movcuddur Amerika Birlesmis Statlari span ABS in enerji siyaseti federal ve stat seviyyelerinde ferqli yanasmalarla xarakterize olunur Olke sist qazi inqilabi sayesinde enerji musteqilliyine dogru boyuk irelileyisler elde edib Eyni zamanda berpa olunan enerji sektoruna boyuk sermayeler yatirilir qayitdiqdan sonra federal hokumet iqlim deyisikliyi ile mubarize ve enerji kecidi sahesinde fealligi artirib Hemcinin bax span Berpa olunan enerjiIstinadlar span International Energy Outlook 2023 U S Energy Information Administration EIA www eia gov 2 iyul 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 iyul 2025 UNITED NATIONS FRAMEWORK CONVENTION ON CLIMATE CHANGE UNFCCC The Complete Guide to Climate Change Routledge 392 403 28 noyabr 2008 ISBN 978 0 203 88846 9 Istifade tarixi 16 iyul 2025 Sabine Schlemmer Schulte International Monetary Fund IMF Max Planck Encyclopedia of Public International Law Oxford University Press oktyabr 2014 ISBN 978 0 19 923169 0 Istifade tarixi 16 iyul 2025 Results and Performance of the World Bank Group 2023 31 dekabr 2023 doi 10 1596 ieg184584 Krebs I Artola F J Sovinec C R Jardin S C Bunkers K J Hoelzl M Ferraro N M Axisymmetric simulations of vertical displacement events in tokamaks A benchmark of M3D C1 NIMROD and JOREK Physics of Plasmas 27 2 1 fevral 2020 arXiv 1908 02387 doi 10 1063 1 5127664 ISSN 1070 664X Farah Paolo Davide Rossi Piercarlo National Energy Policies and Energy Security in the Context of Climate Change and Global Environmental Risks A Theoretical Framework for Reconciling Domestic and International Law Through a Multiscalar and Multilevel Approach European Energy and Environmental Law Review 2 6 2 dekabr 2011 232 244 SSRN 1970698 Nudge Nudging consumers towards energy efficiency through behavioural science Nudge ingilis 17 iyun 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyun 2022 Hamilton Michael S Energy Policy Analysis A Conceptual Framework ingilis 0 Routledge 2014 doi 10 4324 9781315704647 ISBN 978 1 317 47147 9 Robert C Armstrong Catherine Wolfram Robert Gross Nathan S Lewis and et al The Frontiers of Energy Nature Energy Vol 1 11 January 2016 WB 6 countries struggling to secure electricity production in their old coal power plants Balkan Green Energy News ingilis 31 may 2022 3 iyun 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyun 2022 The links between nuclear power and nuclear weapons ingilis Istifade tarixi 4 iyun 2022 PPA structures and parties involved around the world DLA Piper Corporate PPAs www dlapiperintelligence com 6 oktyabr 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 iyun 2022 Climate change Topics IEA ingilis 3 iyun 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyun 2022 Kasturi Charu Sudan Kazakhstan unrest highlights tricky terrain of fuel subsidy cuts www aljazeera com ingilis Istifade tarixi 15 yanvar 2022 Xarici kecidler span Beynelxalq Enerji Agentliyi IEA Avropa Komissiyasinin enerji strategiyasi Paris Sazisi ve BMT Iqlim Deyisikliyi Cercive Konvensiyasi Lugetler ve ensiklopediyalarUniversalisNormativ yoxlamaBNF 11932820s GND 4014715 0 LCCN sh85043147 Microsoft 131046424 NDL 00561935 NKC ph136852 Kateqoriyalar Enerji siyasetiEnerji iqtisadiyyatiDayaniqli inkisafDovlet siyaseti
